Giáo án hóa học lớp 11
nâng cao - Bài 51
dẫn xuất halogel của hiđrocacbon
I - Mục tiêu bài học
1. Về kiến thức
HS biết :
Phân loại, đồng phân, danh pháp, tiúnh chất vật lí của dẫn
xuất halogen.
ứng dụng của dẫn xuất halogen.
HS hiểu:
Phản ứng thế và phản ứng tách của dẫn xuất halogen.
2. Về kĩ năng
Nhìn công thức biết cách gọi tên và ngược lại của
những dẫn xuất halogen đơn giản và thông dụng.
Vận dụng phản ứng thế nguyên tử halogen bằng
nhóm OH.Vận dụng qui tắc Zai-xép cho phản ứng tách
HX.
II - Chuẩn bị
GV cho HS ôn lại các kiến thức về bậc C, đồng phân cấu
tạo, qui tắc gọi tên gốc chức, tên thay thế.
GV chuẩn bị bảng 9.1 SGK để treo tường, thí nghiệm
C2H5Br + KOH
III -Tổ chức hoạt động dạy học
Ho
ạt động của GV +HS
Nội dung
Hoạt động 1
HS nêu sự khác nhau
giữa hai công thức
chất (a) và chất (b)
CH4 và CH2FCl
Hoạt động 2
GV: Ta có thể coi
I- ĐỊNH NGHĨA, PHÂN LOẠI,
ĐỒNG PHÂN, DANH PHÁP
1. Định nghĩa
(SGK)
2. Phân loại
phân tử dẫn xuất
halogen gồm hai
phần:
+ Gốc hiđrocacbon.
+ Dẫn xuất halogen.
Tại sao dẫn xuất
halogen chỉ có bậc tối
đa là 3?
Hoạt động 3
Nghiên cứu SGK cho
biết các loại đồng
phân.
GV cho một số thí dụ
hướng dẫn HS cách
gọi tên.
Hoạt động 4
GV cho HS làm việc
với bảng ở bài tập 3
a) Theo gốc hiđrocacbon.
b) Theo tên của dẫn xuất halogen.
c) Theo bậc C để phân loại bậc
của dẫn xuất halogen.
3. Đồng phân và danh pháp
a) Đồng phân
- Đồng phân mạch C.
- Đồng phân về vị trí của các
nguyên tố hal.
b) Tên gọi
- Tên thông thường.
- Tên gốc chức: Tên gốc
hiđrocacbon + tên halogenua.
- Tên thay thế: Coi các nguyên tử
halogeln là những nhóm thế đính
để rút ra nhận xét.
Sửa bài tập 1 SGK
Có thể dừng tiết 1 ở
đây!
Hoạt động 5
GV thông báo cho
HS biết về đặc điểm
cấu tạo để HS có thể
vận dụng suy ra tính
chất.
Hoạt động 6
GV hướng dẫn HS
đọc cách tiến hành và
vào mạch chính của H,C
II- TÍNH CHẤT VẬT LÍ
- ở đkt các dẫn xuất của halogen
có phân tử khối nhỏ như CH3Cl,
CH3Br là những chất khí.
- Các dẫn xuất halogen có phân
tử khối lớn hơn ở thể lỏng, nặng
hơn nước: CHCl3, C6H5Br…
- Nhứng dẫn xuất polihalogen có
phân tử khối lớn hơn nữa ở thể
rắn: CHI3..
- Nhiều dẫn xuất halogen có hoạt
tính sinh học cao: CHCl3 có tác
dụng gây mê, C6H6Cl6 có tácư
dụng diệt sâu bọ.
III- TÍNH CHẤT HOÁ HỌC
Nhận xét: Do độ âm điện của
halogen nói chung cao hơn của C
nên liên kết giữa hal và C là liên
kết quả thí nghiệm ở
bảng 9.1 SGK và trả
lời: Dấu hiệu có AgCl
kết tủa nói lên điều
gì?
GV giải thích.
kết cộng hoá trị phân cực, hal
mang một phần điện tích âm, C
mang một phần điện tích dương.
Phân tử dẫn xuất hal có thể
tham gia phản ứng thế nguyên tử
hal bằng nhóm OH, phản ứng
tách HX, phản ứng với Mg.
1. Phản ứng thế nguyên tử hal bằng
nhóm OH
a) Tiến hành thí nghiệm
DX hal
đã rửa
sạch Cl-
Lắc với
H2O, gạn
lấy lớp
H2O,
axit hoá
bằng
HNO3,
nhỏ vào
Đun sôi
với
H2O,
gạn lấy
lớp
H2O,
axit
hoá
Đun với
dd
NaOH,
gạn lấy
lớp
H2O,
axit hoá
bằng