Giáo án lịch sử lớp 6

Ngµy 21 th¸ng 08 n¨m 2008

TiÕt 1. Bµi 1

S¬ lîc vÒ m«n lÞch sö

I – Môc tiªu cÇn ®¹t

Gióp HS: 1. HiÓu ®îc LÞch sö lµ mét khoa häc; môc ®Ých cña viÖc häc LÞch sö. N¾m ®îc nh÷ng c¨n cø ®Ó biÕt vµ kh«i phôc l¹i qu¸ khø lÞch sö.

2. Båi d¬ng lßng quý träng nh÷ng gia trÞ lÞch sö; sù cÇn thiÕt ph¶I häc Lich sö; cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm ®èi víi viªch häc tËp bé m«n LÞch sö.

3. Bíc ®Çu h×nh thµnh c¸c kÜ n¨ng nhËn biÕt, ®èi chiÕu, so s¸nh; kÜ n¨ng quan s¸t vµ sö dông tranh ¶nh lÞch sö; thùc hiÖn c¸c d¹ng bµi tËp liªn quan ®Õn bµi häc.

II – Ph¬ng tiÖn d¹y häc

- Tranh, ¶nh lÞch sö; - S¬ ®å minh häa.

III – Ho¹t ®éng d¹y häc

1. æn ®Þnh tæ chøc 2. KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS 3. Giíi thiÖu bµi Häc tËp lÞch sö lµ ®Ó t×m hiÓu sù h×nh thµnh, ph¸t triÓn cña con ngêi vµ x· héi loµi ngêi. V× vËy, cÇn cÇn hiÓu LÞch sö lµ g×; häc LÞch sö ®Ó lµm g×; c¨n cø vµo ®©u ®Ó biÕt lÞch sö?

4. Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng

Ho¹t ®éng cña GV & HS Néi dung cÇn ®¹t

H§ 1: C¸ nh©n, nhãm - Nªu vÊn ®Ò: Con ngêi, c©y cá, mäi vËt, cã ph¶i tõ khi xuÊt hiÖn ®· cã h×nh d¹ng nh ngµy nay kh«ng? - GV tr×nh bµy. HS tù lÊy vÝ dô.

- VËy, lÞch sö lµ g×? Cã g× kh¸c nhau gi÷a lÞch sö cña mét con ngêi vµ lÞch sö x· héi loµi ng- êi?

1. LÞch sö lµ g×? (Sù vËt, con ngêi, lµng xãm, phè phêng, ®Êt níc,… mµ chóng ta thÊy hiÖn nay, ®Òu ®· tr¶i qua mét qu¸ tr×nh h×nh thµnh, ph¸t triÓn vµ biÕn ®æi; nghÜa lµ ®Òu cã mét qu¸ khø, qu¸ khø ®ã chÝnh lµ lÞch sö). - LÞch sö lµ nh÷ng g× diÔn ra trong qu¸ khø. - LÞch sö x· héi loµi ngêi lµ toµn bé nh÷ng ho¹t ®éng cña con ngêi tõ khi xuÊt hiÖn ®Õn ngµy nay. - LÞch sö lµ mét khoa häc. (Khoa

- Nh vËy, m«n häc LÞch sö nghiªn cøu nh÷ng g×? T¹i sao nãi ®ã lµ mét bé m«n khoa häc?

häc nghiªn cøu vµ dùng l¹i toµn bé nh÷ng ho¹t ®éng cña con ngêi vµ x· héi loµi ngêi trong qu¸ khø). 2. Häc lÞch sö ®Ó lµm g×? (Xa vµ nay kh¸c nhau rÊt nhiÒu: líp häc, bµn ghÕ, thÇy trß,…Kh«ng ph¶i ngÉu nhiªn mµ cã nh÷ng thay ®æi ®ã). - HiÓu ®îc céi nguån…, biÕt vµ quý träng qu¸ khø. - Më réng nhu cÇu hiÓu biÕt; x©y dùng x· héi v¨n minh. 3. Dùa vµo ®©u ®Ó biÕt vµ dùng l¹i lÞch sö? H§ 2: C¸ nh©n, nhãm - HD quan s¸t H.1 - Nh×n líp häc, em thÊy cã g× kh¸c víi líp häc ë trêng em? Theo em, t¹i sao l¹i cã sù kh¸c nhau ®ã? - Chóng ta cã cÇn biÕt nguyªn nh©n cña sù thay ®æi ®ã kh«ng? Qua ®ã, em thÊy ®îc môc ®Ých cña viÖc häc lÞch sö lµ g×?

- T liÖu truyÒn miÖng (chuyÖn kÓ, lêi nãi,…). - T liÖu hiÖn vËt (di tÝch, ®å vËt, tranh ¶nh,…).

- T liÖu ch÷ viÕt (b¶n ghi, s¸ch vë chÐp tay hay in kh¾c b»ng ch÷ viÕt).

H§ 3: C¸ nh©n - Gîi nh¾c vÒ cuéc sèng cña «ng bµ, cha mÑ… - T¹i sao em biÕt ®îc tæ tiªn, «ng cha ®· sèng vµ lao ®éng nh thÕ nµo? - HD quan s¸t H.1; H.2. - Theo em, ®ã lµ nh÷ng chøng tÝch hay t liÖu g× cña ngêi xa ®Ó l¹i, gióp ta biÕt ®îc lÞch sö? - T¹i sao nh×n vµo nh÷ng bia

®¸, ngêi ta biÕt ®îc ®ã lµ nh÷ng

bia tiÕn sÜ?

5. Cñng cè vµ híng dÉn häc ë nhµ * Tæng kÕt: - LÞch sö lµ mét khoa häc dùng l¹i toµn bé ho¹t ®éng cña con ngêi

trong qu¸ khø.

- Mçi ngêi ®Òu ph¶i häc vµ biÕt lÞch sö. - §Ó x©y dùng lÞch sö, cã ba nguån t liÖu chÝnh: t liÖu truyÒn

miÖng, t liÖu hiÖn vËt, t liÖu ch÷ viÕt.

* C©u hái, bµi tËp - C©u hái «n bµi (SGK). - B»ng dÉn chøng cô thÓ h·y gi¶i thÝch: “LÞch sö lµ thÇy d¹y cña

cuéc sèng”.

- Su tÇm, t×m hiÓu nh÷ng t liÖu lÞch sö ë ®Þa ph¬ng. * ChuÈn bÞ bµi sau - Nghiªn cøu SGK vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái trong bµi. - Tham kh¶o c¸c tµi liÖu cã liªn quan ®Õn néi dung bµi häc. - ChuÈn bÞ c¸c mÉu lÞch.

Ngµy th¸ng n¨m 2008

TiÕt 2. Bµi 2

C¸ch tÝnh thêi gian trong lÞch sö

I – Môc tiªu cÇn ®¹t

Gióp HS: 1. HiÓu ®îc tÇm quan träng cña viÖc tÝnh thêi gian trong lÞch sö;

biÕt thÕ nµo lµ ©m lÞch, d¬ng lÞch, C«ng lÞch.

2. BiÕt c¸ch ®äc, ghi vµ tÝnh n¨m, th¸ng theo C«ng lÞch. 3. Bíc ®Çu nhËn thøc vµ biiÕt quý träng nh÷ng thµnh tùu v¨n minh

cña loµi ngêi.

II – ph¬ng tiÖn d¹y häc

- Tranh, ¶nh minh ho¹ (theo SGK). - LÞch treo têng. - Qu¶ ®Þa cÇu.

III – Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng

* KiÓm tra bµi cò - ND: LÞch sö lµ g×? T¹i sao cÇn ph¶i häc lÞch sö? - HT: KiÓm tra miÖng. - Y/c: (x. tiÕt 1). * Giíi thiÖu bµi Nh bµi häc tríc, lÞch sö lµ nh÷ng g× ®· x¶y ra trong qu¸ khø theo

tr×nh tù thêi gian, cã tríc, cã sau. * Ho¹t ®éng d¹y häc

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß

kiÕn thøc cÇn ®¹t 1. T¹i sao ph¶i x¸c ®Þnh thêi gian?

Ho¹t ®éng 1 - Gi¶ng theo SGK.

(Kh«ng biÕt/ ®· l©u råi).

- HD quan s¸t h×nh ¶nh (1;2). - Xem nh÷ng h×nh ¶nh trªn, em cã thÓ nhËn biÕt ®îc trêng lµng hay tÊm bia ®¸ ®îc dùng lªn c¸ch ®©y bao nhiªu n¨m? - Chóng ta cã cÇn biÕt nh÷ng thêi gian ®ã kh«ng? T¹i sao? - VËy, dùa vµo ®©u vµ b»ng c¸ch nµo, con ngêi tÝnh ®îc thêi gian?

- X¸c ®Þnh thêi gian lµ mét nguyªn t¾c c¬ b¶n quan träng trong lÞch sö. - C¬ së ®Ó x¸c ®Þnh thêi gian: mèi quan hÖ gi÷a MÆt Trêi, MÆt Tr¨ng vµ Tr¸i §Êt.

2. Ngêi xa ®· tÝnh thêi gian nh thÕ nµo?

- §¬n vÞ thêi gian: ngµy, th¸ng, n¨m.

- C¸ch tÝnh thêi gian: ©m lÞch; d- ¬ng lÞch.

Ho¹t ®éng 2 - Gi¶ng theo SGK. - HD quan s¸t b¶ng thèng kª. - Xem trªn b¶ng ghi, em thÊy cã nh÷ng ®¬n vÞ thêi gian nµo? - Gi¶ng theo SGK. - Giíi thiÖu: c¸ch ®©y 3.000 – 4.000 n¨m, ngêi ph¬ng §«ng ®· s¸ng t¹o ra lÞch (minh ho¹ b»ng qu¶ §Þa cÇu). - Gi¶i thÝch: ©m lÞch; d¬ng lÞch. - Lu ý: Ngêi xa cho r»ng, MÆt Trêi, MÆt Tr¨ng ®Òu quay quanh Tr¸i §Êt. Tuy nhiªn, hä tÝnh ®îc kh¸ chiÝnh x¸c: 1 th¸ng tøc lµ mét tuÇn tr¨ng (29 – 30 ngµy), mét n¨m cã 360 – 365 ngµy.

Ho¹t ®éng 3 - Tr×nh bµy theo SGK. - Thö lÊy mét vµi vÝ dô cho thÊy sù thèng nhÊt c¸ch tÝnh thêi gian lµ rÊt cÇn thiÕt.

- VËy, thÕ giíi cã cÇn mét thø lÞch chung hay kh«ng? - Gi¶ng vÒ C«ng lÞch.

3. ThÕ giíi cã cÇn mét thø lÞch chung hay kh«ng? (VÝ dô cô thÓ gÇn ®©y trong quan hÖ cña níc ta víi c¸c níc kh¸c, hoÆc gi÷a b¹n bÌ, anh em ë xa nhau). - CÇn cã mét thø lÞch chung (v× nhu cÇu thèng nhÊt c¸ch tÝnh thêi gian). - C«ng lÞch: + 1 n¨m cã 365 ngµy 6 giê. + 4 n¨m cã mét n¨m nhuËn (thªm mét ngµy cho th¸ng Hai).

- NÕu chia sè ngµy trªn cho 12 th¸ng trong n¨m th× kÕt qu¶ ra sao? §iÒu ®ã ®îc gi¶i quyÕt nh thÕ nµo? - Thêi gian h¬n n¨m theo C«ng lÞch ®- îc tÝnh nh thÕ nµo? - HD quan s¸t trôc thêi gian vµ gi¶i thÝch c¸ch ghi.

+ 100 n¨m lµ mét thÕ kØ; 1.000 n¨m lµ mét thiªn niªn kØ.

* Cñng cè vµ híng dÉn häc ë nhµ 1. Tæng kÕt

- X¸c ®Þnh thêi gian lµ mét nguyªn t¾c c¬ b¶n quan träng cña lÞch

sö.

- Tõ xa con ngêi ®· s¸ng t¹o ra lÞch, ... - Cã hai lo¹i lÞch: ©m lÞch vµ d¬ng lÞch; trªn c¬ së ®ã, h×nh thµnh

C«ng lÞch.

2. C©u hái, bµi tËp (SGK). 3. ChuÈn bÞ bµi sau - Nghiªn cøu SGK vµ tr¶ lêi c©u hái trong mçi môc. - Tham kh¶o tµi liÖu (LÞch sö 10, c¸c bµi viÕt trªn b¸o chÝ, ...). - Su tÇm t liÖu (bµi viÕt, tranh ¶nh, ...). * §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm giê d¹y

Ngµy th¸ng 9 n¨m 2008

PhÇn I Kh¸i qu¸t lÞch sö thÕ giíi cæ ®¹i

TiÕt 3. Bµi 3

X· héi nguyªn thuû

I – Môc tiªu cÇn ®¹t

Gióp HS: 1. HiÓu ®îc nguån gèc cña loµi ngêi vµ c¸c mèc lín cña qu¸ tr×nh

chuyÓn biÕn tõ ngêi tèi cæ thµnh Ngêi hiÖn ®¹i;

N¾m ®îc ®êi sèng vËt chÊt vµ tæ chøc x· héi cña ngêi nguyªn

thuû; v× sao x· héi nguyªn thuû tan r·.

2. Bíc ®Çu rÌn luyÖn kÜ n¨ng quan s¸t, nhËn xÐt tranh ¶nh lÞch

sö.

3. Bíc ®Çu h×nh thµnh ý thøc ®óng ®¾n vÒ vai trß cña lao ®éng

s¶n xuÊt trong sù ph¸t triÓn cña x· héi loµi ngêi.

II – ph¬ng tiÖn d¹y häc

- Tranh, ¶nh (theo SGK). - Cæ vËt phôc chÕ. - T liÖu lÞch sö cã liªn quan.

III – Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng

* KiÓm tra bµi cò - ND: KiÓm tra bµi tËp vÒ nhµ. - HT: KiÓm tra x¸c suÊt. - Y/c: (x. tiÕt 2). * Giíi thiÖu bµi - Chóng ta ®· biÕt lÞch sö lµ g×, v× sao ph¶i häc lÞch sö; - LÞch sö loµi ngêi cã tõ bao giê? Buæi ®Çu cña x· héi loµi ngêi

nh thÕ nµo?

* Ho¹t ®éng d¹y häc

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß

kiÕn thøc cÇn ®¹t 1. Con ngêi ®· xuÊt hiÖn nh thÕ nµo?

Ho¹t ®éng 1 * HD nghiªn cøu SGK: - GV gi¶i thÝch kh¸i niÖm: “Vîn cæ”; “Ngêi tèi cæ”. - Qu¸ tr×nh chuyÓn biÕn tõ loµi Vîn cæ thµnh Ngêi tèi cæ diÔn ra nh thÕ nµo? * HD quan s¸t h×nh ¶nh (3); (4): - Ngêi tèi cæ sèng nh thÕ nµo? - Cuéc sèng cña hä kh¸c víi loµi vîn vµ c¸c ®éng vËt kh¸c ë chç nµo?

- Vîn cæ (kho¶ng 5 – 15 tiÖu n¨m). - Ngêi tèi cæ (kho¶ng 3 – 4 triÖu n¨m): + Sèng theo bÇy ®µn; s¨n b¾t vµ h¸i lîm. + Cã tæ chøc, bíc ®Çu biÕt chÕ t¹o c«ng cô lao ®éng, biÕt dïng löa.

* TiÓu kÕt: Tr¶i qua hµng triÖu n¨m, Ngêi tèi cæ dÇn dÇn trë thµnh Ngêi tinh kh«n.

2. Ngêi tinh kh«n sèng nh thÕ nµo?

Ho¹t ®éng 2 * HD quan s¸t h×nh ¶nh (5): - Ngêi tinh kh«n kh¸c Ngíi tèi cæ ë ®iÓm nµo?

- §êi sèng cña Ngêi tinh kh«n tiÕn bé h¬n Ngêi tèi cæ nh thÕ nµo? (Gi¶i thÝch kh¸i niÖm “thÞ téc”). - Em cã nhËn xÐt g× vÒ ®êi sèng cña Ngêi tinh kh«n so víi Ngêi tèi cæ?

- CÊu t¹o c¬ thÓ gièng nh ngêi ngµy nay (x¬ng, bµn tay, ngãn tay, hép sä vµ thÓ tÝch cña n·o, tr¸n, mÆt, c¬ thÓ). - Tæ chøc thµnh thÞ téc. - BiÕt trång trät, ch¨n nu«i, lµm ®å trang søc. -> §êi sèng con ngêi trong thÞ téc cao h¬n, ®Çy ®ñ h¬n.

Ho¹t ®éng 3 * HD nghiªn cøu SGK: - Gi¶ng (theo SGK). - Ngêi nguyªn thuû ®· ph¸t hiÖn vµ sö dông kim läi nh thÕ nµo?

3. V× sao x· héi nguyªn thuû tan r·?

* HD quan s¸t h×nh ¶nh (6); (7): - GV miªu t¶. - C«ng cô, ®å dïng b»ng gèm vµ kim lo¹i cã t¸c dông nh thÕ nµo?

- Kho¶ng 4000 n¨m TCN, con ng- êi ®· ph¸t hiÖn ra kim lo¹i (®ång, s¾t) vµ dïng ®Ó chÕ t¹o c«ng cô

lao ®éng.

- S¶n xuÊt ph¸t triÓn ®· dÉn tíi hÖ qu¶ vÒ mÆt x· héi nh thÕ nµo? - Nh vËy, chÕ ®é “lµm chung ¨n chung” cã cßn thÝch hîp n÷a kh«ng?

-> n¨ng xuÊt lao ®éng t¨ng -. Cña c¶i d thõa. - X· héi ph©n ho¸ thµnh ngêi giÇu, ngêi nghÌo. - ChÕ ®é c«ng x· thÞ téc bÞ ph¸ vì.

* Cñng cè vµ híng dÉn häc ë nhµ 1. Tæng kÕt - Sù kh¸c nhau gi÷a Ngêi tèi cæ vµ ngêi tinh kh«n? - V× sao x· héi nguyªn thuû tan r·? 2. C©u hái, bµi tËp - C©u hái «n bµi (SGK). - Bµi tËp (Vë bµi tËp). 3. ChuÈn bÞ bµi sau - Nghiªn cøu SGK vµ tr¶ lêi c©u hái trong mçi môc. - Tham kh¶o tµi liÖu (LÞch sö 10; Nh÷ng mÈu chuyÖn lÞch sö

ThÕ giíi cæ ®¹i,...).

- Su tÇm t liÖu (bµi viÕt, tranh ¶nh, ... vÒ Trung Quèc, Ên §é cæ

®¹i).

* §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm giê d¹y

Ngµy th¸ng n¨m 2008

TiÕt 4. Bµi 4

C¸c quèc gia cæ ®¹i ph¬ng ®«ng

I – Môc tiªu cÇn ®¹t

Gióp HS: 1. N¾m ®îc: - Sù ra ®êi cña x· héi cã giai cÊp vµ Nhµ níc; - Nh÷ng Nhµ níc ®Çu tiªn h×nh thµnh ë ph¬ng §«ng; - NÒn t¶ng kinh tÕ, thÓ chÕ Nhµ níc cña c¸c quèc gia nµy. 2. ThÊy ®îc sù ph¸t triÓn cao h¬n cña x· héi cæ ®¹i so víi x· héi nguyªn thuû; bíc ®Çu ý thøc vÒ sù bÊt b×nh ®¼ng, sù ph©n chia giai cÊp trong x· héi, vÒ nhµ níc chuyªn chÕ.

3. BiÕt khai th¸c kªnh h×nh, b¶n ®å lÞch sö.

II – ph¬ng tiÖn d¹y häc

- Tranh, ¶nh (theo SGK). - Lîc ®å c¸c quèc gia cæ ®¹i. - T liÖu lÞch sö vÒ Trung Quèc, Ên §é, Ai CËp, Lìng Hµ thêi cæ

®¹i.

III – Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng

* KiÓm tra bµi cò - ND: C«ng cô b»ng kim lo¹i ra ®êi ®· cã t¸c ®éng nh thÕ nµo ®Õn

x· héi nguyªn thuû.

- HT: KiÓm tra miÖng. - Y/c: (x. tiÕt 3). * Giíi thiÖu bµi - V× sao x· héi nguyªn thuû tan r·? (Do sù xuÊt hiÖn c«ng cô b»ng

kim lo¹i- - s¶n xuÊt ph¸t triÓn...).

- X· héi cã giai cÊp vµ Nhµ níc ra ®êi, tr¬c tiªn lµ ë ph¬ng §«ng. * Ho¹t ®éng d¹y häc

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß

kiÕn thøc cÇn ®¹t 1. C¸c quèc gia cæ ®¹i ph¬ng §«ng ®· ®îc h×nh thµnh ë ®©u vµ tõ bao giê?

- H×nh thµnh ven c¸c dßng s«ng lín.

Ho¹t ®éng 1 * HD quan s¸t lîc ®å vµ nghiªn cøu SGK: - Gi¶ng (theo SGK). - C¸c quèc gia ®Çu tiªn ë ph¬ng §«ng ra ®êi ë ®©u vµ nh thÕ nµo? - T¹i sao nh vËy?

(v× ®Êt trång trät lµ ®Êt phï xa mµu mì, mÒm, xèp, dÔ canh t¸c, cho n¨ng xuÊt cao; níc tíi ®Çy ®ñ quanh n¨m).

* HD quan s¸t h×nh ¶nh (8): - H·y miªu t¶ c¶nh lµm ruéng cña ngêi Ai CËp cæ ®¹i qua h×nh vÏ.

- Em cã nhËn xÐt g× vÒ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ë ph¬ng §«ng thêi cæ ®¹i vµ sù ph©n ho¸ x· héi ë c¸c quèc gia nµy? - Nh vËy c¬ së ra ®êi Nhµ níc ë ph¬ng §«ng lµ g×? KÓ tªn c¸c quèc gia cæ ®¹i ph¬ng §«ng.

(Tõ díi lªn trªn, tõ tr¸i qua ph¶i - tõ ph¶i qua tr¸i: c¶nh gÆt lóa; c¶nh nh÷ng ngêi n«ng d©n g¸nh lóa vÒ, c¶nh ®¾p ®ª, ®µo kªnh; c¶nh ®Ëp lóa, vµ ®ãng lóa vµo bao; c¶nh nép thãc cho quý téc; c¶nh trong nhµ quý téc). - N«ng nghiÖp trë thµnh nghµnh kinh tÕ chÝnh; ®· biÕt lµm thuû lîi. - X· héi cã giai cÊp sím ®îc h×nh thµnh. - Nhµ níc cæ ®¹i ®Çu tiªn: Ai CËp, L- ìng Hµ, Ên §é, Trung Quèc (cuèi thiªn niªn kØ thø III - ®Çu thiªn niªn kØ thø III TCN).

Ho¹t ®éng 2 * HD nghiªn cøu SGK:: - X· héi cæ ®¹i ph¬ng §«ng bao gåm nh÷ng tÇng líp nµo? Quan hÖ

2. X· héi cæ ®¹i ph¬ng §«ng bao gåm nh÷ng tÇng líp nµo?

vµ ®Þa vÞ cña hä ra sao?

- N«ng d©n c«ng x·: chiÕm ®a sè, lµ lùc lîng lao ®éng chÝnh, lµm ruéng c«ng vµ nép mét phÇn s¶n phÈm cho quý téc. - Quý téc: tÇng líp trªn, n¾m mäi quyÒn hµnh trong x· héi. - N« lÖ: kh«ng cã quyÒn lîi, ®Þa vÞ thÊp hÌn nhÊt.

- Têng thuËt c¸c cuéc khíi nghÜa n« lÖ. * HD quan s¸t tranh (H9): - GV giíi thiÖu. - HS ®äc c¸c ®iÒu kho¶n. - Qua c¸c ®iÒu luËt trªn, em cã nhËn xÐt g× vÒ t×nh h×nh kinh tÕ vµ t×nh c¶nh ngêi n«ng d©n trong x· héi cæ ®¹i?

(Nhµ níc quan t©m ph¸t triÓn s¶n xuÊt, buéc nh©n d©n ph¶i tÝch cùc cµy cÊy; ®êi sèng kinh tÕ ®îc n©ng lªn; n«ng d©n vµ n« lÖ bÞ bãc lét nÆng nÒ).

3. Nhµ níc chuyªn chÕ cæ ®¹i ph¬ng §«ng

Ho¹t ®éng 3 * HD nghiªn cøu SGK: - Nªu thÓ chÕ chÝnh trÞ chung cña c¸c quèc gia cæ ®¹i ph¬ng §«ng.

- ChÕ ®é qu©n chñ chuyªn chÕ: vua n¾m mäi quyÒn hµnh chÝnh trÞ (...) vµ ®îc cha truyÒn con nèi. - Bé m¸y Nhµ níc ë trung ¬ng vµ ®Þa ph¬ng cßn ®¬n gi¶n vµ do quý téc n¾m quyÒn.

- Nªu c¸ch tæ chøc Nhµ níc cña c¸c quèc gia nµy. * Gi¶ng: ë Ai CËp, Ên §é, bé phËn t¨ng l÷ kh¸ ®«ng. Hä tham gia vµo c¸c viÖc chÝnh trÞ vµ cã quyÒn hµnh kh¸ lín, cã khi lÊn ¸t c¶ vua).

* Cñng cè vµ híng dÉn häc ë nhµ 1. Tæng kÕt - §iÒu kiÖn tù nhiªn thuËn lîi cho sù h×nh thµnh sím c¸c quèc gia

cæ ®¹i ®Çu tiªn ë ph¬ng §«ng.

- X· héi gåm ba tÇng líp: quý téc, n«ng d©n, n« lÖ. - ChÕ ®é chÝnh trÞ: qu©n chñ chuyªn chÕ. 2. C©u hái, bµi tËp - C©u hái «n bµi (SGK). - Bµi tËp (Vë bµi tËp). - VÏ lîc ®å C¸c quèc gia cæ ®¹i ph¬ng §«ng. 3. ChuÈn bÞ bµi sau - Nghiªn cøu SGK vµ tr¶ lêi c©u hái trong mçi môc. - Tham kh¶o tµi liÖu (LÞch sö 10; Nh÷ng mÈu chuyÖn lÞch sö

ThÕ giíi cæ ®¹i,...).

- Su tÇm t liÖu (bµi viÕt, tranh ¶nh, Hi L¹p vµ R«-ma cæ ®¹i).

* §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm giê d¹y

........................................................................................................................................................................................................................................

........................................

........................................................................................................................................................................................................................................

........................................

........................................................................................................................................................................................................................................

........................................

........................................................................................................................................................................................................................................

........................................

........................................................................................................................................................................................................................................

........................................

........................................................................................................................................................................................................................................

........................................

Ngµy th¸ng n¨m 2008

TiÕt 5. Bµi 5

C¸c quèc gia cæ ®¹i ph¬ng t©y

I – Môc tiªu cÇn ®¹t

Gióp HS: 1. N¾m ®îc: - Tªn, vÞ trÝ ®Þa lÝ, ®iÒu kiÖn tù nhiªn cña c¸c quèc gia cæ ®¹i

ph¬ng T©y;

- Nh÷ng ®Æc ®iÓm vÒ nÒn t¶ng kinh tÕ, c¬ cÊu x· héi vµ thÓ

chÕ Nhµ níc Hi L¹p, R«-ma cæ ®¹i;

- Nh÷ng thµnh tùu c¬ b¶n cña c¸c quèc gia cæ ®¹i ph¬ng T©y. 2. Cã ý thøc ®Çy ®ñ h¬n vÒ sù bÊt b×nh ®¼ng trong x· héi. 3. Bíc ®Çu tËp liªn hÖ ®iÒu kiÖn tù nhiªn vãi sù ph¸t triÓn kinh tÕ.

II – ph¬ng tiÖn d¹y häc

- Tranh, ¶nh (theo SGK). - Lîc ®å c¸c quèc gia cæ ®¹i. - T liÖu lÞch sö vÒ Hi L¹p, R«-ma thêi cæ ®¹i.

III – Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng

* KiÓm tra bµi cò

- ND: KÓ tªn vµ chØ trªn lîc ®å c¸c quèc gia cæ ®¹i ph¬ng §«ng.

Nªu thÓ chÕ chÝnh trÞ vµ c¸c tÇng líp x· héi chÝnh ë c¸c quèc gia nµy.

- HT: KiÓm tra miÖng. - Y/c: (x. tiÕt 4). * Giíi thiÖu bµi - Sù xuÊt hiÖn Nhµ níc kh«ng chØ x¶y ra ë ph¬ng §«ng, n¬i cã ®iÒu kiÖn tù nhiªn thuËn lîi, mµ cßn xuÊt hiÖn c¶ ë nh÷ng vïng khã kh¨n nh ë phng T©y. - (?) * Ho¹t ®éng d¹y häc

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß

kiÕn thøc cÇn ®¹t 1. Sù h×nh thµnh c¸c quèc gia cæ ®¹i ph¬ng T©y

- Hi L¹p vµ R«-ma cæ ®¹i: miÒn nam ch©u ¢u, vïng b¸n ®¶o Ban-c¨ng vµ I-ta- li-a (thiªn niªn kØ thø I TCN). - §iÒu kiÖn tù nhiªn: ®Þa h×nh ®åi nói, Ýt ®Êt trång trät, chØ thÝch hîp trång c©y lu niªn,...

Ho¹t ®éng 1 * Giíi thiÖu (chØ trªn lîc ®å). * HD quan s¸t lîc ®å vµ nghiªn cøu SGK: - KÓ tªn, x¸c ®Þnh vÞ trÝ ®Þa lÝ vµ thêi gian h×nh thµnh cña c¸c quèc gia cæ ®¹i ph¬ng §«ng. - §iÒu kiÖn tù nhiªn ë n¬i ®©y cã ®Æc ®iÓm g×? §iÒu kiÖn ®ã thuËn lîi ch nghµnh kinh tÕ nµo ph¸t triÓn? - Nh vËy, Nhµ níc ë ph¬ng T©y ra ®êi trªn c¬ së nµo?

- NÒn t¶ng kinh tÕ: thñ c«ng nghiÖp vµ th¬ng nghiÖp.

2. X· héi cæ Hi L¹p, R«-ma gåm nh÷ng giai cÊp nµo?

Ho¹t ®éng 2 * Gi¶ng (theo SGK, gi¶i thÝch thuËt ng÷ giai cÊp). * HD nghiªn cøu SGK:: - X· héi cæ ®¹i ph¬ng T©y bao gåm nh÷ng giai cÊp nµo? Quan hÖ vµ ®Þa vÞ cña hä ra sao?

- Sù ph©n chia giai cÊp trong x· héi cæ ®¹i ph¬ng T©y ®· ®a tíi hÖ qu¶ g×?

- Giai cÊp chñ n« (chñ xëng, chñ lß, nhµ bu«n): giµu cã vµ cã thÕ lùc chÝnh trÞ. - N« lÖ: lùc lîng s¶n xuÊt chÝnh trong x· héi; lµ “c«ng cô” vµ lµ tµi s¶n riªng cña chñ n«. ->Sù bÊt b×nh ®¼ng trong x· héi -> n« lÖ ®Êu tranh chèng l¹i chñ n«.

3. ChÕ ®é chiÕm h÷u n« lÖ

Ho¹t ®éng 3 * Gi¶ng (theo SGK, gi¶i thÝch: ChÕ ®é chiÕm h÷u n« lÖ). * HD nghiªn cøu SGK: - Em hiÓu nh thÕ nµo lµ x· héi chiÕm h÷u n« lÖ?

- Giai cÊp c¬ b¶n: chñ n« vµ n« lÖ. - ChÕ ®é chÝnh trÞ: Nhµ níc d©n chñ

- X· héi nµy cã g× kh¸c víi x· héi

cæ ®¹i ph¬ng §«ng?

chñ n« hoÆc céng hoµ (do d©n tù do vµ quý téc bÇu ra, theo thêi h¹n). (VÒ c¬ cÊu x· héi vµ thÓ chÕ Nhµ n- íc).

* Cñng cè vµ híng dÉn häc ë nhµ 1. Tæng kÕt - NÒn t¶ng kinh tÕ, c¬ cÊu x· héi vµ thÓ chÕ Nhµ níc ë c¸c quèc

gia cæ ®¹i ph¬ng §«ng kh¸c víi c¸c quèc gia cæ ®¹i ph¬ng §«ng.

- Nhµ níc cæ ®¹i ph¬ng T©y theo thÓ chÕ d©n chñ chñ n« hoÆc

céng hoµ.

2. C©u hái, bµi tËp - C©u hái «n bµi (SGK). - Bµi tËp (Vë bµi tËp). - VÏ lîc ®å C¸c quèc gia cæ ®¹i ph¬ng T©y. 3. ChuÈn bÞ bµi sau - Nghiªn cøu SGK vµ tr¶ lêi c©u hái trong mçi môc. - Tham kh¶o tµi liÖu (LÞch sö 10; Nh÷ng mÈu chuyÖn lÞch sö

ThÕ giíi cæ ®¹i,...).

- Su tÇm t liÖu (bµi viÕt, tranh ¶nh, Hi L¹p vµ R«-ma cæ ®¹i). * §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm giê d¹y

........................................................................................................................................................................................................................................

........................................

........................................................................................................................................................................................................................................

........................................

........................................................................................................................................................................................................................................

........................................

........................................................................................................................................................................................................................................

........................................

........................................................................................................................................................................................................................................

........................................

........................................................................................................................................................................................................................................

........................................

Ngµy th¸ng n¨m 2008

TiÕt 6. Bµi 6

V¨n ho¸ cæ ®¹i

I – Môc tiªu cÇn ®¹t

Gióp HS:

1. N¾m ®îc: - Qua mÊy ngh×n n¨m tån t¹i, thêi cæ ®¹i ®· ®Ó l¹i cho loµi ngêi

mét di s¶n v¨n ho¸ ®å sé, quý b¸u;

- Tuy ë møc ®é kh¸c nhau, nhng ngêi ph¬ng §«ng vµ ph¬ng T©y thêi cæ ®¹i ®Òu ®· s¸ng t¹o nªn nhhwngx thµnh tùu v¨n ho¸ ®a d¹ng, phong phó.

2. Tù hµo vÒ nh÷ng thµnh tùu v¨n minh cña loµi ngêi thêi cæ ®¹i; ý

thøc vÒ viÖc t×m hiÓu, b¶o tån c¸c thµnh tùu v¨n minh cæ ®¹i.

3. TËp m« t¶ mét c«ng tr×nh kiÕn tróc, nghÖ thuËt lín thêi cæ ®¹i

qua tranh ¶nh.

II – ph¬ng tiÖn d¹y häc

- Tranh, ¶nh mét sè c«ng tr×nh v¨n ho¸ tiªu biÓu thêi cæ ®¹i. - Th¬ v¨n thêi cæ ®¹i. - T liÖu lÞch sö, v¨n ho¸ cã liªn quan.

III – Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng

* KiÓm tra bµi cò - ND: KÓ tªn vµ chØ trªn lîc ®å c¸c quèc gia cæ ®¹i ph¬ng §«ng.

Nªu thÓ chÕ chÝnh trÞ vµ c¸c tÇng líp x· héi chÝnh ë c¸c quèc gia nµy.

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß

kiÕn thøc cÇn ®¹t 1. Sù h×nh thµnh c¸c quèc gia cæ ®¹i ph¬ng T©y

- Hi L¹p vµ R«-ma cæ ®¹i: miÒn nam ch©u ¢u, vïng b¸n ®¶o Ban-c¨ng vµ I-ta- li-a (thiªn niªn kØ thø I TCN). - §iÒu kiÖn tù nhiªn: ®Þa h×nh ®åi nói, Ýt ®Êt trång trät, chØ thÝch hîp trång c©y lu niªn,...

Ho¹t ®éng 1 * Giíi thiÖu (chØ trªn lîc ®å). * HD quan s¸t lîc ®å vµ nghiªn cøu SGK: - KÓ tªn, x¸c ®Þnh vÞ trÝ ®Þa lÝ vµ thêi gian h×nh thµnh cña c¸c quèc gia cæ ®¹i ph¬ng §«ng. - §iÒu kiÖn tù nhiªn ë n¬i ®©y cã ®Æc ®iÓm g×? §iÒu kiÖn ®ã thuËn lîi ch nghµnh kinh tÕ nµo ph¸t triÓn? - Nh vËy, Nhµ níc ë ph¬ng T©y ra ®êi trªn c¬ së nµo?

- NÒn t¶ng kinh tÕ: thñ c«ng nghiÖp vµ th¬ng nghiÖp.

Ho¹t ®éng 2

2. X· héi cæ Hi L¹p, R«-ma gåm nh÷ng giai cÊp nµo?

* Gi¶ng (theo SGK, gi¶i thÝch thuËt ng÷ giai cÊp). * HD nghiªn cøu SGK:: - X· héi cæ ®¹i ph¬ng T©y bao gåm nh÷ng giai cÊp nµo? Quan hÖ vµ ®Þa vÞ cña hä ra sao?

- Sù ph©n chia giai cÊp trong x· héi cæ ®¹i ph¬ng T©y ®· ®a tíi hÖ qu¶ g×?

- Giai cÊp chñ n« (chñ xëng, chñ lß, nhµ bu«n): giµu cã vµ cã thÕ lùc chÝnh trÞ. - N« lÖ: lùc lîng s¶n xuÊt chÝnh trong x· héi; lµ “c«ng cô” vµ lµ tµi s¶n riªng cña chñ n«. ->Sù bÊt b×nh ®¼ng trong x· héi -> n« lÖ ®Êu tranh chèng l¹i chñ n«.

3. ChÕ ®é chiÕm h÷u n« lÖ

Ho¹t ®éng 3 * Gi¶ng (theo SGK, gi¶i thÝch: ChÕ ®é chiÕm h÷u n« lÖ). * HD nghiªn cøu SGK: - Em hiÓu nh thÕ nµo lµ x· héi chiÕm h÷u n« lÖ?

- X· héi nµy cã g× kh¸c víi x· héi cæ ®¹i ph¬ng §«ng?

- Giai cÊp c¬ b¶n: chñ n« vµ n« lÖ. - ChÕ ®é chÝnh trÞ: Nhµ níc d©n chñ chñ n« hoÆc céng hoµ (do d©n tù do vµ quý téc bÇu ra, theo thêi h¹n). (VÒ c¬ cÊu x· héi vµ thÓ chÕ Nhµ n- íc).

* Cñng cè vµ híng dÉn häc ë nhµ 1. Tæng kÕt - NÒn t¶ng kinh tÕ, c¬ cÊu x· héi vµ thÓ chÕ Nhµ níc ë c¸c quèc

gia cæ ®¹i ph¬ng §«ng kh¸c víi c¸c quèc gia cæ ®¹i ph¬ng §«ng.

- Nhµ níc cæ ®¹i ph¬ng T©y theo thÓ chÕ d©n chñ chñ n« hoÆc

céng hoµ.

ThÕ giíi cæ ®¹i,...).

- Su tÇm t liÖu (bµi viÕt, tranh ¶nh, Hi L¹p vµ R«-ma cæ ®¹i). * §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm giê d¹y

........................................................................................................................................................................................................................................ ........................................

Ngµy th¸ng n¨m 2008

TiÕt 7. Bµi 7

«n tËp

I – Môc tiªu cÇn ®¹t

Gióp HS: 1. N¾m ®îc c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n cña lÞch sö thÕ giíi cæ ®¹i. 2. Båi dìng kÜ n¨ng kh¸i qu¸t; bíc ®Çu tËp so s¸nh vµ x¸c ®Þnh c¸c

®iÓm chÝnh.

3. T¹o c¬ së ®Çu tiªn cho viÖc häc tËp lÞch sö d©n téc.

II – ph¬ng tiÖn d¹y häc

- Lîc ®å c¸c quèc gia cæ ®¹i. - Tranh, ¶nh mét sè c«ng tr×nh v¨n ho¸ tiªu biÓu thêi cæ ®¹i. - Th¬ v¨n thêi cæ ®¹i. - T liÖu lÞch sö, v¨n ho¸ cã liªn quan.

III – Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng

* Giíi thiÖu bµi (Kh¸i qu¸t vÒ lÞch sö loµi ngêi tõ nguån gèc cho ®Õn thêi cæ ®¹i). * Ho¹t ®éng d¹y häc

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß

kiÕn thøc cÇn ®¹t

Ho¹t ®éng 1 DÊu vÕt cña Ngêi tèi cæ ®îc ph¸t hiÖn ë ®©u? C¸ch ngµy nay bao l©u? Ho¹t ®éng 2 Ngêi tèi cæ trë thµnh Ngêi tinh kh«n vµo thêi gian nµo? Ngêi tinh kh«n cã g× kh¸c víi Ngêi tèi cæ?

Ho¹t ®éng 3 * HD quan s¸t lîc ®å vµ th¶o luËn:

1. DÊu vÕt cña Ngêi tèi cæ - §Þa ®iÓm: §«ng Phi, Gia-va, gÇn B¾c Kinh. - Thêi gian: 3 – 4 triÖu n¨m tríc ®©y. 2. Ngêi tinh kh«n xuÊt hiÖn - Thêi gian: kho¶ng 4 v¹n n¨m tríc ®©y, nhê lao ®éng s¶n xuÊt. - §Æc ®iÓm: + Ngêi ®øng th¼ng, tr¸n cao, hµm lïi vµo, r¨ng gän, ®Òu; tay ch©n nh ngêi ngµy nay,... + C«ng cô s¶n xuÊt vµ ®å dïng ®a d¹ng, b»ng nhiÒu nguyªn liÖu kh¸c nhau, nh: ®¸, sõng, tre, gç, ®ång,... + Tæ chøc x· héi: sèng theo thÞ téc; biÕt lµm nhµ, chßi ®Ó ë. 3. C¸c quèc gia cæ ®¹i

- T¹i sao Nhµ níc cæ ®¹i ra ®êi? KÓ tªn vµ chØ trªn lîc ®å c¸c quèc gia lín thêi cæ ®¹i. - C¸c tÇng líp x· héi chÝnh thêi cæ ®¹i. - C¸c kiÓu Nhµ níc thêi cæ ®¹i.

Ho¹t ®éng 3 * HD quan s¸t h×nh ¶nh: - Nªu nh÷ng thµnh tùu v¨n ho¸ cña thêi cæ ®¹i. - M« t¶ mét trong nh÷ng c«ng tr×nh nghÖ thuËt tiªu biÓu thêi cæ ®¹i.

a) C¸c quèc gia cæ ®¹i ph¬ng §«ng (Ai CËp, Lìng Hµ, Ên §é, Trung Quèc): - TÇng líp x· héi: quý téc quan l¹i, n«ng d©n c«ng x·, n« lÖ. - Nhµ níc: Qu©n chñ chuyªn chÕ. b) C¸c quèc gia cæ ®¹i ph¬ng T©y (Hi L¹p, R«-ma): - TÇng líp x· héi: quý téc chñ n« vµ n« lÖ. - Nhµ níc: ChiÕm h÷u n« lÖ 4. Nh÷ng thµnh tùu v¨n ho¸ thêi cæ ®¹i - Ch÷ tîng h×nh; ch÷ theo mÉu a, b, c,...; ch÷ sè;... - C¸c nghµmh khoa häc c¬ b¶n: To¸n, VËt lÝ, Thiªn v¨n, LÞch sö, §Þa lÝ, TriÕt häc,... - C¸c c«ng tr×nh nghÖ thuËt: kiÕn tróc, ®iªu kh¾c, v¨n häc – nghÖ thuËt.

* Cñng cè vµ híng dÉn häc ë nhµ 1. Tæng kÕt - §¸nh gi¸ c¸c thµnh tùu v¨n ho¸ lín cña thêi cæ ®¹i. - Kh¸i qu¸t tiÕn tr×nh lÞch sö tõ khi xuÊt hiÖn loµ ngêi ®Õn thêi cæ

®¹i.

2. C©u hái, bµi tËp - C©u hái «n bµi (SGK). - Bµi tËp (Vë bµi tËp). - VÏ lîc ®å C¸c quèc gia cæ ®¹i. 3. ChuÈn bÞ bµi sau (X. tiÕt 8)

Ngµy th¸ng n¨m 2008

PhÇn II lÞch sö viÖt nam tõ nguån gèc ®Õn thÕ kØ X

Ch¬ng I

Buæi ®Çu lÞch sö níc ta

TiÕt 8. Bµi 8

Thêi nguyªn thuû trªn ®Êt níc ta

I – Môc tiªu cÇn ®¹t

Gióp HS: 1. BiÕt ®îc: - Trªn ®Êt níc ta, tõ xa xa ®· cã con ngêi sinh sèng;

- Tr¶i qua hµng chôc v¹n n¨m, nh÷ng con ngêi ®ã ®· chuyÓn dÇn

tõ Ngêi tèi cæ ®Õn Ngêi tinh kh«n. 2. Båi dìng ý thøc vÒ: - LÞch sö l©u ®êi cña d©n téc ta; - Vai trß cña lao ®éng x©y dùng x· héi. 3. Th«ng qua nh÷ng quan s¸t c«ng cô, ph©n biÖt vµ hiÓu ®îc c¸c

giai ®o¹n ph¸t triÓn cña Ngêi nguyªn thuû trªn ®Êt níc ta.

II – ph¬ng tiÖn d¹y häc

- B¶n ®å kh¶o cæ ViÖt Nam; - Tranh ¶nh, chÕ b¶n c«ng cô b»ng ®¸. - T liÖu lÞch sö, v¨n ho¸ cã liªn quan.

III – Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng

* KiÓm tra bµi cò - ND: Tãm t¾t c¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn cña LÞch sö ThÕ giíi thêi cæ

®¹i.

- HT: KiÓm tra miÖng. - Y/c: Nªu c¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn theo thø tù thêi gian. * Giíi thiÖu bµi - Kh¸i qu¸t vÒ LÞch sö ThÕ giíi cæ ®¹i. - Còng nh mét sè níc trªn ThÕ giíi, níc ta còng cã mét lÞch sö l©u ®êi, còng tr¶i qua c¸c thêi k× ph¸t triÓn cña x· héi nguyªn thuû vµ x· héi cæ ®¹i.

* Ho¹t ®éng d¹y häc

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß

kiÕn thøc cÇn ®¹t 1. Nh÷ng dÊu tÝch cña Ngêi tèi cæ ®îc t×m thÊy ë ®©u?

(V× ngêi nguyªn thuû sèng chñ yÕu dùa vµo tù nhiªn).

Ho¹t ®éng 1 * HD quan s¸t lîc ®å: - GV giíi thiÖu vÒ c¶nh quan. - T¹i sao c¶nh quan thiªn nhiªn ®ã l¹i cÇn thiÐt ®èi víi ngêi nguyªn thuû? * HD ®äc SGK (®o¹n 3): - Ngêi tèi cæ lµ ngêi nh thÕ nµo? - ChØ trªn lîc ®å c¸c ®Þa ®iÓm ®· ph¸t hiÖn ®îc di tÝch cña Ngêi tèi cæ. - GV giíi thiÖu ¶nh, mÉu vËt.

- ë ThÈm Khuyªn, ThÈm Hai (L¹ng S¬n), ph¸t hiªn r¨ng cña Ngêi tèi cæ, than, x¬ng ®éng vËt cæ. - ë Nói §ä, Quan Yªn (Thanh Ho¸); Xu©n Léc (§ång Nai),...ph¸t hiÖn c«ng cô ®¸ ghÌ ®Ïo th« s¬. => Ngêi tèi cæ sinh sèng trªn kh¾p ®Êt níc ta. 2. ë giai ®o¹n ®Çu, Ngêi tinh kh«n sèng nh thÕ nµo?

- NhËn xÐt vÒ ®Þa ®iÓm sinhg sèng cña Ngêi tèi cæ. Ho¹t ®éng 2

* Gi¶ng (theo SGK, gi¶i thÝch vÒ sù ra ®êi cña Ngêi tinh kh«n). * HD nghiªn cøu SGK, quan s¸t b¶n ®å: - Ngêi tèi cæ ®· chuyÓn thµnh Ng- êi tinh kh«n trªn ®Êt níc ta vµo kho¶ng thêi gian nµo? - X¸c ®Þnh vµ chØ trªn b¶n ®å c¸c ®Þa ®iÓm sinh sèng cña Ngêi tinh kh«n.

- Thêi gian: kho¶ng 3 – 2 v¹n n¨m tríc ®©y. - §Þa ®iÓm: m¸i ®¸ Ngêm (Th¸i Nguyªn), S¬n Vi (Phó Thä), vµ nhiÒu n¬i kh¸c (Lai Ch©u, S¬n La, B¾c Giang, Thanh Ho¸, NghÖ An). - C«ng cô: ®¸ ®Ïo th« s¬, cã h×nh thï râ rµng. => Ngêi tinh kh«n cã bíc tiÕn míi vÒ kÜ thuËt chÕ t¸c c«ng cô ®¸ -> cuéc sèng tiÕn bé h¬n -> con ngêi cÇn cã nh÷ng mèi quan hÖ míi. 3. Giai ®o¹n ph¸t triÓn cña Ngêi tinh kh«n cã g× míi?

* HD quan s¸t tranh ¶nh, mÉu vËt: - Thö so s¸nh c«ng cô cña Ngêi tèi cæ vµ Ngêi tinh kh«n. - Cuéc sèng cña Ngêi tinh kh«n ë gia ®o¹n ®Çu nh thÕ nµo?

- Sù tiÕn bé trong kÜ thuËt chÕ t¸c ®¸ (®¸ mµi lìi)

-> nhê lao ®éng s¶n xuÊt vµ c¶i tiÕn kÜ thuËt. - S¶n xuÊt ph¸t triÓn, cuéc sèng ®Þnh c l©u dµi. - XuÊt hiÖn c¸c lo¹i h×nh c«ng cô míi (x¬ng, sõng), ®å gèm ra ®êi.

Ho¹t ®éng 3 * HD quan s¸t tranh ¶nh (c«ng cô phôc chÕ): - So s¸nh c¸c c«ng cô b»ng ®¸ cña Ngêi nguyªn thuû trong c¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn, em cã nhËn xÕt g×? - T¹i sao cã sù tiÕn bé ®ã? - Nh÷ng tiÕn bé ®ã cã gi¸ trÞ g× ®èi víi ®êi sèng cña Ngêi nguyªn thuû? - Nªu nh÷ng nÐt míi trong c«ng cô vµ ®å dïng cña Ngêi nguyªn thuû. * HD x¸c ®Þnh mét sè di chØ trªn b¶n ®å.

* Cñng cè vµ híng dÉn häc ë nhµ 1. Tæng kÕt - C¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn cña Ngêi nguyªn thuû. - Thêi gian (më ®Çu vµ kÕt thóc). - C«ng cô ®iÓn h×nh (kÜ thuËt chÕ t¸c ®¸). 2. C©u hái, bµi tËp - C©u hái «n bµi (SGK). - Bµi tËp (Vë bµi tËp). - VÏ lîc ®å Mét sè di chØ kh¶o cæ ë ViÖt Nam. 3. ChuÈn bÞ bµi sau - Nghiªn cøu SGK vµ tr¶ lêi c©u hái trong mçi môc. - Tham kh¶o tµi liÖu (LÞch sö ViÖt Nam, TËp I).

- Su tÇm t liÖu (tranh ¶nh, hiÖn vËt). * §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm giê d¹y

........................................................................................................................................................................................................................................ ........................................

Ngµy th¸ng n¨m 2008

TiÕt 9. Bµi 9

®êi sèng cña ngêi nguyªn thuû trªn ®Êt níc ta

I – Môc tiªu

HS cÇn ®¹t: 1- HiÓu ®îc ý nghÜa quan träng cña nh÷ng ®æi míi trong ®êi sèng

vËt chÊt cña Ngêi nguyªn thuû thêi Hoµ B×nh – B¾c S¬n;

- Ghi nhËn tæ chøc ®Çu tiªn cña Ngêi nguyªn thuû vµ ý thøc n©ng

cao ®êi sèng tinh thÇn cña hä.

2. Båi dìng ý thøc vÒ lao ®éng vµ tinh thÇn céng ®ång. 3. TiÕp tôc rÌng luyÖn kÜ n¨ng nhËn xÐt, so s¸nh.

II – ph¬ng tiÖn

- B¶n ®å kh¶o cæ ViÖt Nam; - Tranh ¶nh, hiÖn vËt phôc chÕ; - T liÖu lÞch sö, v¨n ho¸ cã liªn quan.

III – Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng

* KiÓm tra bµi cò - ND: Nªu tãm t¾t c¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn cña thêi Nguyªn thuû trªn

®Êt níc ta.

- HT: KiÓm tra miÖng. - Y/c: Tãm t¾t thêi gian, ®Þa ®iÓm chÝnh, c«ng cô chñ yÕu. * Giíi thiÖu bµi - Nh¾c l¹i thêi ®iÓm ®· nªu ë bµi häc tríc. - Nªu vÊn ®Ò cña bµi häc. * Ho¹t ®éng d¹y häc

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß

kiÕn thøc cÇn ®¹t

1. §êi sèng vËt chÊt

- C«ng cô, ®å dïng míi: r×u ®¸ mµi lìi, ®å gèm,...

Ho¹t ®éng 1 * Nªu vÊn ®Ò: Ngêi nguyªn thuû thêi Hoµ B×nh, B¾c S¬n, H¹ Long ®· sèng, lao ®éng vµ s¶n xuÊt nh thÕ nµo? * HD nghiªn cøu SGK vµ quan s¸t tranh ¶nh, hiÖn vËt: - KÓ ra nh÷ng c«ng cô vµ ®å dïng míi cña ngêi nguyªn thuû. Trong sè nµy, c«ng cô, ®å dïng nµo lµ quan träng nhÊt? - ViÖc lµm ®å gèm cã g× kh¸c so víi viÖc lµm c«ng cô b»ng ®¸?

- KÜ thuËt mµi ®¸ vµ lµm ®å gèm cã ý nghÜa g×?

-> Lµm ®å gèm ®ßi hái tr×nh ®é kÜ thuËt cao h¬n -> lµ mét ph¸t minh quan träng. -> lµm t¨ng thªm nguyªn liÖu vµ lo¹i h×nh c«ng cô, ®å dïng cÇn thiÕt... - BiÕt trång trät vµ ch¨n nu«i.

- Con ngêi ®· t¹o ra l¬ng thùc, thøc ¨n cÇn thiÕt... - Sèng chñ yÕu ë trong hang ®éng, mµi ®¸ , lÒu lîp cá, l¸ c©y.

2. Tæ chøc x· héi

- Sèng ®Þnh c l©u dµi ë mét n¬i, thµnh tõng nhãm. ( Trong hang ®éng ph¸t hiÖn nh÷ng líp vá sß dµy 3 - 4m,...). - ChÕ ®é thÞ téc mÉu hÖ.

Gèc huyÕt

- ViÖc c¶i tiÕn c«ng cô lao ®éng vµ ®å dïng ph¶n ¸nh cuéc sèng lao ®éng vµ s¶n xtuÊt cña hä nh thÕ nµo? - Ph¸t minh vÒ trång trät, ch¨n nu«i cã ý nghÜa to lín nh thÕ nµo? - Ngêi nguyªn thuû ë th¬× kú nµy hä sèng nh thÕ nµo? Ho¹t ®éng 2 * Híng dÉn nghiªn cøu sgk. - Ngêi nguyªn thuû lóc bÊy giê cã cuéc sèng kh¸c bÇy ngêi nguyªn thuû ë thêi kú ®Çu nh thÕ nµo? C¨n cø vµo ®©u ngêi ta biÕt ®îc ®iÒu ®ã? - Cuéc sèng ®ã dÉn ®Õn nhu cÇu vµ quan hÖ x· héi míi nh thÕ nµo? * Híng dÉn quan s¸t s¬ ®å: - Gi¸o viªn gi¶i thÝch.

- Em cã nhËn xÐt g× vÒ tæ chøc x· héi cña ngêi nguyªn thuû?

Quan hÖ nhãm « thèng   ThÞ téc MÑ ﬁ MÉu hÖ -> §©y lµ h×nh thøc x· héi cã tæ chøc ®Çu tiªn.

3. §êi sèng tinh thÇn

Ho¹t ®éng 3 Nªu vÊn ®Ò: §êi sèng tinh thÇn cña ngêi nguyªn thuû thêi Hoµ B×nh, B¾c S¬n cã nh÷ng ®iÓm g× míi? Híng dÉn quan s¸t tranh ¶nh ( hiÖn vËt phôc chÕ): ®å trang søc. - Gi¸o viªn m« t¶.

- Nhu cÇu trang søc vµ c¸c ®å trang søc ®a d¹ng.

- Cuéc sèng tinh thÇn phong phó. (...)

- HS nghiªn cøu sgk nªu nhËn xÐt: Sù xuÊt hiÖn cña nh÷ng ®å trang søc nh trªn cã ý nghÜa g×? * Híng dÉn quan s¸t H27: - Gv m« t¶. - H×nh ¶nh kh¾c trªn hang ®éng nãi lªn diÒu g×? * Gv têng thuËt (Tôc ch«n ngêi chÕt); Hs nhËn xÐt: - T¹i sao ngêi ta l¹i ch«n ngêi chÕt cÈn thËn?

- ViÖc ch«n theo nh÷ng ngêi chÕt nh÷ng lìi r×u, lìi cuèc cã ý nghÜa g×? * TiÓu kÕt:

- Quan hÖ giòa ngêi víi ngêi ngµy cµng g¾n bã. - Lao ®éng s¶n xuÊt ®îc coi träng.

* Cñng cè vµ híng dÉn häc ë nhµ 1. Tæng kÕt - Cuéc sèng cña ngêi nguyªn thuû thêi Hoµ B×nh – B¾c S¬n – H¹

Long ®· kh¸c tríc rÊt nhiÒu. - §©y lµ giai ®o¹n quan träng, më ®Çu cho bíc tiÕp sau, thêi kú nguyªn thuû.

2. C©u hái, bµi tËp - C©u hái «n bµi (SGK). - Bµi tËp (Vë bµi tËp). - §iÒn lîc ®å Mét sè di chØ kh¶o cæ ë ViÖt Nam. 3. ChuÈn bÞ bµi sau - Nghiªn cøu SGK vµ tr¶ lêi c©u hái trong mçi môc. - Tham kh¶o tµi liÖu (LÞch sö ViÖt Nam, TËp I). - Su tÇm t liÖu (tranh ¶nh, hiÖn vËt). * §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm giê d¹y

........................................................................................................................................................................................................................................ ........................................

Ngµy th¸ng n¨m 2008

TiÕt 10

KiÓm tra 1 tiÕt

I – Môc tiªu

HS cÇn ®¹t: 1. N¾m ®îc nh÷ng kiÕn thøc ®· häc vÒ lÞch sö ThÕ giíi vµ lÞch

sö ViÖt Nam thêi cæ ®¹i.

2. LuyÖn tËp kÜ n¨ng lµm bµi tËp lÞch sö, suy luËn, ghi nhí vµ

tr×nh bµy c¸c sù kiÖn lÞch sö.

3. N©ng cao tinh thÇn tù gi¸c, tr¸ch nhiÖm trong häc tËp lÞch sö.

II – ma trËn

(§· in vµ lu)

III – ®Ò bµi vµ híng dÉn chÊm

(§· in vµ lu)

Ngµy th¸ng n¨m 2008

TiÕt 11. Bµi 10

Nh÷ng chuyÓn biÕn trong ®êi sèng kinh tÕ

I – Môc tiªu

HS cÇn ®¹t: 1. HiÓu ®îc nh÷ng chuyÓn biÕn lín, cã y nghia hÕt søc quan träng

trong ®êi sèngcña ngêi nguyªn thuû. 2. N©ng cao tinh thÇn s¸ng t¹o trong lao ®éng. 3. Båi dìng kü n¨ng nhËn xÐt, so s¸nh, liªn hÖ thc tÕ.

II – ph¬ng tiÖn

- B¶n ®å kh¶o cæ ViÖt Nam; - Tranh ¶nh, hiÖn vËt phôc chÕ; - T liÖu lÞch sö, v¨n ho¸ cã liªn quan.

III – Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng

* KiÓm tra bµi cò - ND: Nªu nh÷ng ®iÓm míi trong ®êi sèng vËt chÊt vµ x· héi cña

ngêi nguyªn thuû thêi Hoµ B×nh – B¾c S¬n - H¹ Long.

- HT: KiÓm tra miÖng. - Y/c: ( X. TiÕt 10) * Giíi thiÖu bµi

- Nh¾c l¹i néi dung bµi 9 - Trong qu¸ tr×nh lao ®éng s¶n xuÊt, con ngêi ®· tõng bíc di c tõ vung rõng xuèng vïng ®ång b»ng, h×nh thµnh nªn nh÷ng chuyÓn biÕn lín vÒ kinh tÕ.

* Ho¹t ®éng d¹y häc

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß

kiÕn thøc cÇn ®¹t 1. C«ng cô s¶n xuÊt ®îc c¶i tiÕn nh thÕ nµo?

Ho¹t ®«ng 1 * Gv gi¶ng theo sgk: - Qu¸ tr×nh di c cña con ngêi; - S¶n xuÊt tiÕp tôc ph¸t triÓn. * Híng dÉn quan s¸t tranh, ¶nh( mÉu vËt) vµ nghiªn cøu sgk: - C«ng cô s¶n xuÊt vµ ®å dïng cña ngêi nguyªn thuû cã g× kh¸c tríc?

- Em cã nhËn xÐt g× vÒ tr×nh ®é s¶n xuÊt c«ng cô vµ ®ß dïng thêi ®ã?

* TiÓu kÕt

- C«ng cô b»ng ®¸ ®îc mµi nh½n. - C«ng cô b»ng s¬ng, sõng nhiÒu h¬n. - §å gèm xuÊt hiÖn vµ ngµy cµng ph¸t triÓn -> Kü thuËt chÕ t¸c ®¸ ë tr×nh ®é cao, c«ng cô, ®å dïng ngµy cµng ph¸t triÓn; ®å gèm ra ®êi. => Tõ tr×nh ®é cao cña kü thuËt chÕ t¸c ®¸ vµ lµm ®å gèm, con ngêi ®· tiÕn thªm mét bíc c¨n b¶n – ph¸t minh ra thuËt luyÖn kim.

2. ThuËt luyªn kim ®· ®qîc ph¸t minh nh thÕ nµo?

Ho¹t ®éng 2 * Gv gi¶ng (theo sgk): - §êi sèng æn ®Þnh vµ ®Þnh c l©u dµi; - Nhu cÇu c¶i tiÕn c«ng cô s¶n xuÊt. * HD nghiªn cøu SGK: - Ngêi xa ®· ph¸t mih ra thuËt luyÖn kim nh thÕ nµo? - Nh÷ng kim lo¹i ®Çu tiªn ®îc t×m thÊy lµ g×? - Theo em, ph¸t minh nµy cã ý nghÜa nh thÕ nµo?

- Nhê sù ph¸t triÓn cña nghÒ lµm ®å gèm, thuËt luyÖn kim ra ®êi. - C«ng cô kim lo¹i ®Çu tiªn: dïi ®ång, d©y ®ång,... => Tõ ®©y, con ngêi ®· t×m ramét thø nguyªn liÖu míi ®Ó lµm c«ng cô theo ý muèn vµ nhu cÇu cña m×nh.

3. NghÒ n«ng trång lóa níc ra ®êi ë ®©u vµ trong ®iÒu kiÖnnµo?

Ho¹t ®éng 3 * Gi¶ng theo (SGK) vµ HD quan s¸t b¶n ®å: - Sù ph¸t hiÖn c¸c di chØ; - ChØ trªn b¶n ®å nh÷ng di chØ: Phïng Nguyªn, Hoa Léc. * HD nghiªn cøu SGK:

(C«ng cô, ®å ®ùng, g¹o ch¸y, thãc,...

- Nh÷ng dÊu tÝch nµo cho thÊy nghÒ n«ng trång lóa níc ra ®êi? - Nh vËy, ai lµ ngêi ph¸t minh ra nghÒ n«ng trång lóa níc? Ph¸t minh nµy cã ý nghÜa g×?

* HD th¶o luËn: So s¸nh cuéc sèng cña ngêi nguyªn thuû tríc vµ sau khi cã nghÒ n«ng trång lóa níc. Tõ ®ã h·y gi¶i thÝch v× sao tõ ®©y con ngêi ®· ®Þnh c l©u dµi ë ®ång b»ng ven c¸c con s«ng lín?

ë Hoa Léc, Phïng Nguyªn). - Ngêi Hoa Léc vµ Phïng Nguyªn ®· ph¸t minh ra nghÒ n«ng trång lóa níc. - Thãc g¹o dÇn trë thµnh l¬ng thùc chÝnh. - Cuéc sèng ®Þnh c l©u dµi ven c¸c con s«ng lín. -> Tríc ®©y: cuéc sèng bÊp bªnh, phôthuéc vµo thiªn nhiªn -> liªn tôc ph¶i di chuyÓn chç ë; Sau khi cã nghÒ n«ng trång lóa níc: cuéc sèng æn ®Þnh h¬n; chñ ®éng ®- îc l¬ng thùc -> ®Þnh c l©u dµi ven c¸c con s«ng lín (cã ®Êt ®ai mµu mì, ®ñ níc tíi cho c©y lóa níc, thuËn lîi cho cuéc sèng s¶n xuÊt).

* Cñng cè vµ híng dÉn häc ë nhµ 1. Tæng kÕt - Hai ph¸t minh lín cña ngêi Phïng Nguyªn, Hoa Léc: thuËt luyÖn

kim vµ nghÒ n«ng trång lóa níc.

- Mét cuéc sèng míi b¾t ®Çu, chuÈn bÞ cho con ngêi bíc sang mét

thêi ®¹i míi – thêi ®¹i dùng níc. 2. C©u hái, bµi tËp - C©u hái «n bµi (SGK). - Bµi tËp (Vë bµi tËp). - §iÒn lîc ®å Mét sè di chØ kh¶o cæ ë ViÖt Nam. 3. ChuÈn bÞ bµi sau - Nghiªn cøu SGK vµ tr¶ lêi c©u hái trong mçi môc. - Tham kh¶o tµi liÖu (LÞch sö ViÖt Nam, TËp I). - Su tÇm t liÖu (tranh ¶nh, hiÖn vËt). * §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm giê d¹y

........................................................................................................................................................................................................................................ ........................................

Ngµy th¸ng n¨m 2008

TiÕt 12. Bµi 11

Nh÷ng chuyÓn biÕn vÒ x· héi

I – Môc tiªu

HS cÇn ®¹t: 1. HiÓu ®îc: - Do t¸c ®éng cña sù ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi nguyªn thuû ®· cã

nh÷ng chuyÓn biÕn;

- Sù n¶y sinh nh÷ng vïng v¨n ho¸ lín kh¾p ba miÒn ®Êt níc, chuÈn

bÞ bíc sangthêi dùng níc, trong ®ã ®¸ng chó ý lµ v¨n ho¸ §«ng S¬n.

2. rÌn luyÖn kÜ n¨ng nhËn xÐt, so s¸nh sù viÖc; bíc ®Çu biÕt sö

dông b¶n ®å.

3. Båi dìng ý thøc vÒ céi nguån d©n téc.

II – ph¬ng tiÖn

- B¶n ®å kh¶o cæ ViÖt Nam; - Tranh ¶nh, cæ vËt phôc chÕ; - T liÖu lÞch sö, v¨n ho¸ cã liªn quan.

III – Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng

* KiÓm tra bµi cò - ND: Nªu nh÷ng chuyÓn biÕn trong ®êi sèng cña ngêi Phïng

Nguyªn – Hoa Léc.

- HT: Kiªm tra miÖng. - Y/c: (x.tiÕt 11). * Giíi thiÖu bµi

- ThuËt luyÖn kim vµ nghÒ n«ng trång lóa níc lµ hai ph¸t minh quan träng, dÉn ®Õn sù thay ®æi lín trong x· héi.

- (?) * Ho¹t ®éng d¹y häc

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß

kiÕn thøc cÇn ®¹t 1. Sù ph©n c«ng lao ®éng ®· ®îc h×nh thµnh nh thÕ nµo? (3 ph¸t minh quan träng: ®å gèm, ®å ®ång, nghÒ n«ng trång lóa níc). (ChÊt liÖu: bÒn h¬n, ch¾c h¬n, dÔ t¹o h×nh h¬n; nguån gèc: quÆng, ®Êt sÐt; c¸ch lµm: phøc t¹p h¬n, ®ßi hái kÜ thuËt cao h¬n).

Ho¹t ®éng 1 * KiÓm tra bµi cò: - Ngêi Phïng Nguyªn – Hoa Léc ®· cã nh÷ng ph¸t minh g×? - Em cã nhËn xÐt g× vÒ viÖc ®óc mét ®å dïng b»ng ®ång hay lµm mét b×nh gèm so víi mét c«ng cô b»ng ®¸? * HD quan s¸t c¸c cæ vËt vµ nghiªn cøu SGK: - Mét ngêi cã thÓ tù m×nh lµm ra nh÷ng vËt nh vËy ®îc kh«ng?

(Kh«ng ph¶i ai còng biÕt luyÖn kim

- VËy, x· héi ®· cã sù ph©n c«ng lao ®éng nh thÕ nµo?

hoÆc ®óc ®ång hay lµm ®å gèm) - XuÊt hiÖn sù chuyªn m«n ho¸: + Ph©n c«ng lao ®éng theo nghµnh nghÒ; + Thñ c«ng nghiÖp t¸ch khái n«ng nghiÖp. (Kh«ng thÓ).

- Trong mét nghµnh nghÒ (nh trång lóa níc), mét ng¬i cã thÓ ®¶m ®¬ng vµ th«ng th¹o tÊt c¶ c«ng viÖc ®îc kh«ng? - Tõ thùc tÕ ®ã, x· héi cÇn cã sù ph©n c«ng lao ®éng nh thÕ nµo? * GV kÕt luËn:

- Cã sù ph©n c«ng lao ®«ng theo giíi tÝnh gi÷a phô n÷ vµ nam giíi. => Sù ph©n c«ng lao ®éng (theo nghÒ nghiÖp vµ giíi tÝnh) lµ cÇn thiÕt...Sù ph©n c«ng lao ®éng x· héi phøc t¹p h¬n, nhng ®ã lµ mét chuyÓn biÕn cùc k× quan träng.

2. X· héi cã g× ®æi míi?

(Tæ chøc thÞ téc mÉu hÖ).

(Cuéc sèng æn ®Þnh, ®«ng ®¶o h¬n, ®Þnh c l©u dµi h¬n,...).

- H×nh thµnh c¸c chiÒng, ch¹ (lµng, b¶n) vµ bé l¹c. (Ngêi nam giíi lµ lao ®éng chÝnh vµ lµm c«ng viÖc nÆng nhäc). - ThÞ téc mÉu hÖ ®îc thay thÕ b»ng thÞ téc phô hÖ. - Ngêi cao tuæi ®îc coi träng.

Ho¹t ®éng 2 * KT bµi cò: - X· héi nguyªn thuû tríc ®©y ®îc tæ chøc nh thÕ nµo? - Ph¸t minh ra thuËt luyÖn kim vµ nghÒ n«ng trång lóa níc ®· cã t¸c ®éng nh thÕ nµo ®Õn cuéc sèng cña ngêi nguyªn thuû? * HD nghiªn cøu SGK: - X· héi nguyªn thuû thêi k× nµy cã g× thay ®æi? - Trong sù ph©n c«ng lao ®éng x· héi, phô n÷ vµ nam giíi, ai lµ lao ®éng chÝnh? - ThÞ téc mÉu hÖ cã cßn phï hîp n÷a kh«ng? - Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch tæ chøc qu¶n lÝ x· héi ë lµng b¶n, bé l¹c? * Gi¶i thÝch vÒ tôc ch«n ngêi chÕt: - Cã g× kh¸c nhau trong c¸c ng«i mé cæ ®îc t×m thÊy?

- Em cã suy nghÜ g× vÒ sù kh¸c nhau trong c¸c ng«i mé nµy?

(Cã nh÷ng ng«i mé cã ch«n theo cña c¶i: giµu cã; cã nh÷ng ng«i mé kh«ng ch«n theo cña c¶i: nghÌo). - X· héi cã sù ph©n ho¸ giµu nghÌo.

3. Bíc ph¸t triÓn míi vÒ x· héi ®îc n¶y sinh nh thÕ nµo?

Ho¹t ®éng 3 * HD quan s¸t b¶n ®å: - GV giíi thiÖu vÞ trÝ cña c¸c di chØ: ãc Eo, Sa Huúnh, §«ng S¬n; - Em cã nhËn xÐt g× vÒ sù ph©n bè c¸c vïng v¨n ho¸ trªn? * HD quan s¸t cæ vËt (vò khÝ vµ c«ng

- C¸c khu vùc v¨n ho¸ ph¸t triÓn ®Òu

kh¾p trªn c¶ ba miÒn cña ®Êt níc ta.

cô b»ng ®ång): - Nªu nhËn xÐt vÒ c¸c lo¹i h×nh c«ng cô vµ c¸ nghµnh nghÒ thêi ®ã.

- Theo em, c«ng cô nµo gãp phÇn t¹o nªn bíc chuyÓn biÐn trong x· héi nghuyªn thuû? * GV kÕt luËn:

(C¸c c«ng cô chñ yÕu b»ng ®ång, h×h d¸ng trang trÝ hµi hoµ...; nhiÒu lo¹i h×nh coong cô kh¸c nhau, phï hîp víi nhiÒu c«ng viÖc, nghµnh nghÒ -> NghÒ luÖn kim, ®óc ®ång vµ nghÒ n«ng rÊt ph¸t triÓn). - C«ng cô b»ng ®ång thay thÕ h¼n c«ng cô b»ng ®¸.

=> C d©n cña v¨n ho¸ §«ng S¬n gäi chung lµ ngêi L¹c ViÖt.

* Cñng cè vµ híng dÉn häc ë nhµ 1. Tæng kÕt Trªn c¬ së nh÷ng ph¸t minh lín vÒ kinh tÕ, quan hÖ x· héi cã nhiÒu chuyÓn biÕn, t¹o ®iÒu kiÖn h×nh thµnh nh÷ng khu vùc v¨n ho¸ lín: ãc Eo, Sa Huúnh vµ ®Æc biÖt lµ v¨n ho¸ §«ng S¬n (gäi chung lµ ngêi L¹c ViÖt).

........................................................................................................................................................................................................................................ ........................................

Ngµy th¸ng n¨m 2008

TiÕt 13. Bµi 12

Níc v¨n lang

I – Môc tiªu

HS cÇn ®¹t: 1. N¾m ®îc: - Nh÷ng nÐt c¬ b¶n vÒ ®iÒu kiÖn h×nh thµnh Nhµ níc V¨n Lang;

- Nhµ níc v¨n Lang tuy cßn s¬ khai, nhng ®ã lµ mét tæ chøc qu¶n

lÝ ®Êt níc bÒn v÷ng, ®¸nh dÊu giai ®o¹n më ®Çu thêi k× dùng níc. 2. Båi dìng kÜ n¨ng vÏ s¬ ®å, nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ lÞch sö. 3. N©ng cao ý thøc tù hµo d©n téc vµ t×nh c¶m céng ®ång.

II – ph¬ng tiÖn

- B¶n ®å kh¶o cæ ViÖt Nam; - Tranh ¶nh, cæ vËt phôc chÕ; - S¬ ®å Tæ chøc Nhµ níc thêi Hïng V¬ng; - T liÖu lÞch sö, v¨n häc cã liªn quan.

III – Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng

* KiÓm tra bµi cò - ND: Nªu nh÷ng nÐt míi vÒ t×nh h×nh kinh tÕ, x· héi cña c d©n

L¹c ViÖt.

- HT: KiÓm tra miÖng. - Y/c: (x.tiÕt 12). * Giíi thiÖu bµi

Nh÷ng chuyÓn biÕn lín trong ®êi sèng s¶n xuÊt vµ x· héi ®· dÉn ®Õn mét sù kiÖn cã ý nghÜa rÊt quan träng dèi víi ngêi ViÖt cæ – sù ra ®êi Nhµ níc V¨n Lang, më ®Çu cho mét thêi ®¹i míi cña d©n téc.

* Ho¹t ®éng d¹y häc

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß

Ho¹t ®éng 1 * KiÓm tra bµi cò: - Nhµ níc ra ®êi cÇn nh÷ng ®iÒu kiÖn nµo? (X. PhÇn LÞch sö ThÕ giíi cæ ®¹i)

kiÕn thøc cÇn ®¹t 1. Nhµ níc V¨n Lang ra ®êi trong hoµn c¶nh nµo? (Sù ra ®êi cña Nhµ níc kh«ng ph¶i lµ mét hiÖn tîng ngÉu nhiªn, mµ xuÊt ph¸t tõ nhu cÇu vµ ®iÒu kiÖn cô thÓ cña x· héi). - Sù h×nh thµnh c¸c bé l¹c lín. - Sù ph©n ho¸ giµu nghÌo

- Ho¹t ®éng chèng lò lôt, b¶o vÖ s¶n xuÊt

- ý thøc tù vÖ chèng ngo¹i x©m

2. X· héi cã g× ®æi míi?

- §iÒu kiÖn kinh tÕ dÉn ®Õn sù ra ®êi Nhµ níc V¨n Lang lµ g×? * Gîi nh¾c truyÖn Th¸nh Giãng; S¬n Tinh, Thuû Tinh: - Theo em, truyÖn S¬n Tinh, Thuû Tinh ph¶n ¸nh ho¹t ®éng vµ nhu cÇu g× cña x· héi? - Quan s¸t mét sè vò khÝ thuéc nÒn v¨n ho¸ §«ng S¬n vµ liªn hÖ víi truyÖn Th¸nh Giãng, em rót ra ®îc ®iÒu g×? * GV kÕt luËn: Ho¹t ®éng 2 * Nªu vÊn ®Ò: NÕu mét chiÒng, ch¹ cÇn cã ngêi

®øng ®Çu, th× t×nh h×nh x· héi míi ®ßi hái mét tæ chøc nh thÕ nµo? * HD quan s¸t lîc ®å vµ nghiªn cøu SGK: - Giíi thiÖu c¸c khu vùc S«ng Hång, s«ng M·, s«ng C¶. - Trong sù c¸c khu vùc trªn, khu vùc nµo ph¸t triÓn h¬n c¶? - Bé l¹c V¨n Lang trë thµnh Nhµ níc V¨n Lang nh thÕ nµo?

- Vïng ®Êt ven s«ng Hång, n¬i bé l¹c V¨n Lang sinh sèng lµ ph¸t triÓn h¬n c¶. - Bé l¹c V¨n Lang hîp nhÊt c¸c bé l¹c kh¸c, thµnh lËp níc V¨n Lang (thÕ kØ VII.TCN)

* Gîi nhí truyÖn Con Rång, ch¸u Tiªn: - Sù tÝch ¢u c¬ vµ L¹c Long Qu©n nãi lªn sù thËt g×?

- §øng ®Çu Nhµ níc lµ Hïng V¬ng - Kinh ®«: V¨n Lang

Ho¹t ®éng 3 * HD quan s¸t s¬ ®åvµ nghiªn cøu SGK: - Gi¶i thÝch s¬ ®å tæ chøc Nhµ níc V¨n Lang.

- Nhµ níc qu¶n lÝ x· héi nh thÕ nµo? (Ai lµ ngêi trùc tiÕp gi¶i quyÕt c¸c c«ng viÖc?)

3. Nhµ níc V¨n Lang ®îc tæ chøc nh thÕ nµo? - ChÝnh quyÒn: Trung ¬ng – ®Þa ph¬ng - §¬n vÞ hµnh chÝnh: bé – chiÒng, ch¹ (c«ng x·) - LuËt ph¸p vµ qu©n déi cha cã: + Tuú theo c¸c viÖc lín, nhá mµ cã ngêi gi¶i quyÕt, ngêi cã quyÒn tèi cao lµ vua Hïng + Khi cã chiÕn tranh, Nhµ níc chiªu mé nh©n d©n chiÕn ®Êu.

- Theo truyÖn Th¸nh Giãng, th× Nhµ níc V¨n Lang b¶o vÖ ®Êt níc nh thÕ nµo? * HD tiÓu kÕt: Em cã nhËn xÐt g× vÒ tæ chøc Nhµ níc ®Çu tiªn nµy?

=> Nhµ níc V¨n Lang tuy cßn ®¬n gi¶n, nhng ®· lµ tæ chøc chÝnh quyÒn cai qu¶n c¶ ®Êt níc vµ tån t¹i l©u dµi.

* Cñng cè vµ híng dÉn häc ë nhµ 1. Tæng kÕt - ë thÕ kØ VII. TCN, trªn vïng B¾c Bé vµ B¾c Trung Bé ®· h×nh thµnh mét quèc gia ®Çu tiªn cña ngêi ViÖt – Nhµ níc V¨n Lang. Nhµ níc do Hïng V¬ng ®øng ®Çu, cã tæ chøc tõ trªn xuèng díi, lÊy chiÒng, ch¹ lµm c¬ së.

- Giíi thiªu ¶nh L¨ng vua Hïng vµ liªn hÖ lêi dËy cña Hå Chñ TÞch. 2. C©u hái, bµi tËp - C©u hái «n bµi (SGK). - Bµi tËp (Vë bµi tËp). 3. ChuÈn bÞ bµi sau - Nghiªn cøu SGK vµ tr¶ lêi c©u hái trong mçi môc. - Tham kh¶o tµi liÖu (LÞch sö ViÖt Nam, TËp I).

- Su tÇm t liÖu (tranh ¶nh, hiÖn vËt). * §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm giê d¹y

........................................................................................................................................................................................................................................ ........................................

Ngµy th¸ng n¨m 2008

TiÕt 14. Bµi 13

®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn Cña c d©n v¨n lang

I – Môc tiªu

HS cÇn ®¹t: 1. HiÓu ®îc: thêi V¨n Lang, ngêi d©n L¹c ViÖt d· x©y dùng ®îc cho m×nh mét cuéc sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn riªng, võa ®Çy ®ñ, vµ phong phó, tuy cßn s¬ khai.

2. RÌn luyÖn thªm kÜ n¨ng liªn hÖ thùc tÕ, quan s¸t h×nh ¶nh vµ

nhËn xÐt.

3. Bíc ®Çu cã ý thøc vÒ lßng yªu níc, tù hµo vÒ nÒn v¨n ho¸ d©n

téc.

II – ph¬ng tiÖn

- B¶n ®å kh¶o cæ ViÖt Nam; - Tranh ¶nh, cæ vËt phôc chÕ; - T liÖu lÞch sö, v¨n häc cã liªn quan.

III – Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng

* KiÓm tra bµi cò - ND: Nªu nh÷ng lÝ do ra ®êi Nhµ níc V¨n Lang. Em cã nhËn xÐt

g× vÒ tæ chøc Nhµ níc ®Çu tiªn nµy?

- HT: KiÓm tra miÖng. - Y/c: (x.tiÕt 13). * Giíi thiÖu bµi

Nhµ níc V¨n Lang h×nh thµnh trªn c¬ së kinh tÕ, x· héi ph¸t triÓn, trªn mét ®Þa bµn réng lín gåm 15 bé.

* Ho¹t ®éng d¹y häc

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß

Ho¹t ®éng 1 * Giíi thiÖu * HD quan s¸t hiÖn vËt (H33; 34):

kiÕn thøc cÇn ®¹t 1. N«ng nghiÖp vµ c¸c nghÒ thñ c«ng

- Ngêi d©n V¨n Lang lµm n«ng nghiÖp b»ng nh÷ng c«ng cô g×? So s¸nh víi c«ng cô tríc ®ã vµ ngµy nay, em cã nhËn xÐt g×?

* VÒ n«ng nghiÖp: - C«ng cô: b»ng ®ång (tríc ®©y: cuèc ®¸, r×u ®¸,..; ngµy nay; ®a d¹ng h¬n, nhng vÉn cßn sö dông nh÷ng c«ng cô truyÒn thèng (cµy, liÒm) - S¶n xuÊt: trång trät (lóa, rau, qu¶,..) vµ ch¨n nu«i (tr©u, bß, gia sóc, t»m,..)

* VÒ thñ c«ng nghiÖp: - NghÒ thñ c«ng, ®óc ®ång rÊt ph¸t triÓn - B¾t ®Çu biÕt rÌn s¾t

- Trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, nghÒ nµo lµ phæ biÕn? * HD quan s¸t tranh vµ hiÖn vËt (h.36; 37; 38): - Em nhËn thÊy, nghÒ nµo ®îc ph¸t triÓn thêi bÊy giê? - DÉn chøng - Theo em, viÖc t×m thÊy trèng ®ång ë nhiÒu n¬i trªn ®Êt níc ta vµ c¶ ë níc ngoµi ®· thÓ hiÖn ®iÒu g×? * HD nghiªn cøu SGK: - C d©n V¨n Lang cßn biÕt nghÒ thñ c«ng nµo kh¸c?

- Tr×nh ®é tæ chøc s¶n xuÊt c¸c nghÒ thñ c«ng cã sù ph¸t triÓn nh thÕ nµo? Ho¹t ®éng 2 * HD ®äc SGK vµ quan s¸t h×nh ¶nh: - §iÓm l¹i nh÷ng nÐt chÝnh trong ®êi sèng vËt chÊt cña c d©n V¨n Lang, qua c¸ch ¨n, mÆc, ë, ®i l¹i. - Quan s¸t hoa v¨n trªn trèng ®ång §«ng S¬n.

- C¸c nghÒ thñ c«ng truyÒn thèng (lµm ®å gèm, dÖt v¶i lôa, x©y nhµ, ®ãng thuyÒn,..) ®îc duy tr× vµ ph¸t triÓn. - C¸c nghÒ thñ c«ng ®îc chuyªn m«n ho¸ 2. §êi sèng vËt chÊt cña c d©n V¨n Lang ra sao? - ë: nhµ sµn, theo chiÒng, ch¹ - §i l¹i; b»ng thuyÒn - ¡n uèng: thøc ¨n, gia vÞ, ®å dïng phong phó - MÆc: nam ®ãng khè, n÷ mÆc v¸y, thÝch dïng ®å trang søc 3. §êi sèng tinh thÇn cña c d©n V¨n Lang cã g× míi?

- X· héi cã sù ph©n ho¸ nhng cha s©u s¾c - Sinh ho¹t, lÔ héi, vui ch¬i: nh¶y móa, ca h¸t, ®ua thuyÒn, gi· g¹o,... (trang phôc: v¸y xoÌ, mò c¾m l«ng chim)

Ho¹t ®éng 3 * KiÓm tra bµi cò: - Nhµ níc V¨n Lang ®îc tæ chøc nh thÕ nµo? §Þa vÞ cña c¸c tÇng líp ra sao? - Em cã nhËn xÐt g× vÒ x· héi V¨n Lang? * HD quan s¸t h×nh ¶nh (h.38): - H·y m« t¶ nh÷ng ho¹t ®éng vµ trang phôc cña nh÷ng h×nh ngêi trªn trèng ®ång vµ nhËn xÐt vÒ cu«c sèng sinh ho¹t cña ngêi V¨n Lang. * Gîi nh¾c truyÖn B¸nh chng, b¸nh giÇy; Sù tÝch trÇu cau - Hai c©u chuyÖn nãi ®Õn nh÷ng phong tôc, tËp qu¸n g× cña ngêi V¨n

- Phong tôc, tÝn ngìng: ¨n trÇu; lµm

b¸nh chng, b¸nh giÇy; thê cóng tæ tiªn; thê cóng c¸c lùc lîng tù nhiªn (Trêi, §Êt)

(Ng«i sao nhiÒu c¸nh: tîng trng cho MÆt Trêi – mét vÞ thÇn mµ ngêi d©n V¨n Lang rÊt t«n thê)

- T×nh c¶m céng ®ång s©u s¾c

Lang? - Liªn hÖ: thµnh ng÷, tôc ng÷, ca dao * HD quan s¸t h×nh ¶nh mÆt trèng ®ång: - Miªu t¶; - Em hiÓu g× vÒ h×nh ¶nh ng«i sao gi÷a mÆt trèng? * HD tiÓu kÕt: Nh÷ng phong tôc, tËp qu¸n, lÔ héi, nh trªn cã ý nghÜa g× ®èi víi c d©n V¨n Lang?

* Cñng cè vµ híng dÉn häc ë nhµ 1. Tæng kÕt - Tãm t¾t néi dung bµi häc; - Lu ý vÌ trèng ®ång: vËt tiªu biÓu cña nÒn v¨n minh V¨n Lang. 2. C©u hái, bµi tËp - C©u hái «n bµi (SGK). - Bµi tËp (Vë bµi tËp). 3. ChuÈn bÞ bµi sau - Nghiªn cøu SGK vµ tr¶ lêi c©u hái trong mçi môc. - Tham kh¶o tµi liÖu (LÞch sö ViÖt Nam, TËp I). - Su tÇm t liÖu (tranh ¶nh, hiÖn vËt). * §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm giê d¹y

Ngµy th¸ng n¨m 2008

TiÕt 15. Bµi 14

Níc ©u l¹c

I – Môc tiªu

HS cÇn ®¹t: 1. ThÊy ®îc tinh thÇn ®Êu tranh b¶o vÖ Tæ quèc cña nh©n d©n ta ngay tõ buæi ®Çu dùng níc; hiÓu ®îc bíc tiÕn míi trong x©y dùng ®Êt níc díi thêi An D¬ng V¬ng.

2. Båi dìng kÜ n¨ng nhËn xÐt, so s¸nh; bíc ®Çu t×m hiÓu vÒ bµi

häc lÞch sö.

3. N©ng cao lßng yªu níc vµ ý thøc c¶nh gi¸c tríc kÎ thï x©m lîc.

II – ph¬ng tiÖn

- Lîc ®å Níc V¨n Lang, ¢u L¹c - Tranh ¶nh, cæ vËt phôc chÕ; - T liÖu lÞch sö, v¨n häc cã liªn quan.

III – Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng

* KiÓm tra bµi cò

- ND: §iÓm l¹i nh÷ng nÐt chÝnh trong ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh

thÇn cña c dan V¨n Lang.

- HT: KiÓm tra miÖng. - Y/c: (x.tiÕt 14). * Giíi thiÖu bµi

- Cuéc sèng b×nh yªn cña c d©n V¨n Lang (thÕ kØ IV – III.TCN);

- S¬ lîc t×nh h×nh Trung Quèc vµ nhµ TÇn (221.TCN); - Níc ¢u L¹c ra ®êi. * Ho¹t ®éng d¹y häc

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß

kiÕn thøc cÇn ®¹t 1. Cuéc kh¸ng chiÕn chèng qu©n x©m lîc TÇn ®· diÔn ra nh thÕ nµo?

Ho¹t ®éng 1 * Giíi thiÖu: Em biÕt g× vÒ nhµ TÇn (qua phim ¶nh, s¸ch b¸o, truyÖn kÓ,..)? * HD quan s¸t lîc ®å vµ nghiªn cøu SGK: - Gi¶ng (theo SGK); kÕt hîp chØ lîc ®å. - Cuéc x©m lîc níc ta cña nhµ TÇn diÔn ra nh thÕ nµo? - Nh©n d©n ta ®· tæ chøc kh¸ng chiÕn ra sao? KÕt qu¶ nh thÕ nµo?

- Nhµ TÇn tiÕn qu©n x©m lîc ph- ¬ng Nam (218.TCN) - Nh©n d©n T©y ¢u vµ L¹c ViÖt, díi sù l·nh ®¹o cña Thôc Ph¸n ®· tæ chøc kh¸ng chiÕn th¾ng lîi.

* HD th¶o luËn: - ThÕ giÆc tríc sau nh thÕ nµo? T¹i sao qu©n TÇn l¹i thÊt b¹i? - Em nghÜ sao vÒ tinh thÇn chiÕn ®Êu cña nh©n d©n T©y ¢u vµ L¹c ViÖt?

-> Qu©n giÆc tríc sau ®Ò rÊt m¹nh, nhng vÉn chÞu thÊt b¹i nÆng nÒ (?) -> Tinh thÇn chiÕn ®Êu ngoan c- êng, anh dïng, bÊt khuÊt cña nh©n d©n ta

2. Níc ¢u L¹c ra ®êi

Ho¹t ®éng 2 * HD th¶o luËn: - Trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng qu©n TÇn, vai trß cña Hïng V¬ng nh thÕ nµo? Ai lµ ngêi cã c«ng nhÊt? - §iÒu ®ã tÊt yÕu sÏ ®a tíi sù kiÖn g×? * HD nghiªn cøu SGK: - Gi¶ng (theo SGK); - Theo em, t¹i sao Thôc Ph¸n l¹i ®Æt tªn níc lµ ¢u L¹c? - Tæ chøc hµnh chÝnh cña Nhµ níc ¢u L¹c cã g× kh¸c tríc? - T¹i sao An D¬ng V¬ng l¹i chän Phong Khª ®Ó ®ãng ®«?

- Vua Hïng buéc ph¶i nhêng ng«i cho Thôc Ph¸n (207.TCN) - T©y ¢u vµ L¹c ViÖt hîp thµnh níc ¢u L¹c (thÓ hiÖn tinh thÇn hîp nhÊt d©n téc). - An D¬ng V¬ng cho lËp kinh ®« míi ë vïng Phong Khª (Cæ Loa). -> lµ n¬i trung t©m cña ®Êt níc, d©n c ®«ng ®óc, gÇn c¸c con s«ng lín,

- Bé m¸y Nhµ níc cña An D¬ng V¬ng cã g× gièng vµ kh¸c so víi thêi Hïng V- ¬ng?

thuËn tiÖn cho viÖc ®i l¹i,... - Bé m¸y Nhµ níc ®îc tæ chøc nh thêi Hïng V¬ng, nhng quyÒn lùc cña nhµ vua ®· cao h¬n tríc.

3. §Êt níc thêi ¢u L¹c cã g× thay ®æi?

- C«ng cô, vò khÝ b»ng ®ång ®îc c¶i tiÕn vµ ®îc dïng phæ biÕn h¬n. - N«ng nghiÖp, ®Æc biÖt lµ thñ c«ng nghiÖp ®· ph¸t triÓn h¬n tríc. -> Tinh thÇn v¬n lªn trong lao ®éng vµ t¸c ®éng cña cuéc kh¸ng chiÕn b¶o vÖ Tæ quèc.

Ho¹t ®éng 3 * Nªu vÊn ®Ò: Tõ khi ®Êt níc V¨n Lang thµnh lËp ®Õn khi ra ®êi Nhµ níc ¢u L¹c, ®· tr¶i qua mÊy thÕ kØ? Trong kho¶ng thêi gian ®ã, ®Êt níc ®· thay ®æi nh thÕ nµo? * HD quan s¸t cæ vËt (H.39; 40 & H.31;32): - So s¸nh c«ng cô vµ vò khÝ thêi Cæ Loa víi thêi §«ng S¬n, em rót ra nhËn xÐt g×? - §iÒu ®ã ph¶n ¸nh tr×nh ®é s¶n xuÊt thêi bÊy giê nh thÕ nµo? * HD th¶o luËn:Theo em, t¹i sao cã sù tiÕn bé nµy?

* Cñng cè vµ híng dÉn häc ë nhµ 1. Tæng kÕt - Tãm t¾t néi dung bµi häc; - ý nghÜa cña sù ra ®êi Nhµ níc ¢u L¹c (?) 2. C©u hái, bµi tËp - C©u hái «n bµi (SGK). - Bµi tËp (Vë bµi tËp. NXBGD) 3. ChuÈn bÞ bµi sau - Nghiªn cøu SGK vµ tr¶ lêi c©u hái trong mçi môc. - Tham kh¶o tµi liÖu (LÞch sö ViÖt Nam, TËp I). - §äc truyÖn Ná thÇn; MÞ Ch©u, Träng Thuû. * §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm giê d¹y

........................................................................................................................................................................................................................................ ........................................

Ngµy th¸ng n¨m 2008

TiÕt 16. Bµi 15

Níc ©u l¹c (tiÕp theo)

I – Môc tiªu

(X. TiÕt 15)

II – ph¬ng tiÖn

- Lîc ®å Níc V¨n Lang, ¢u L¹c; - Tranh ¶nh, cæ vËt phôc chÕ; - S¬ ®å Thµnh Cæ Loa; - T liÖu lÞch sö, v¨n häc cã liªn quan.

III – Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng

* KiÓm tra bµi cò - ND: Nhµ níc ¢u L¹c ra ®êi nh thÕ nµo? Tæ chøc cña nã ra sao? - HT: KiÓm tra miÖng. - Y/c: (x.tiÕt 14). * Giíi thiÖu bµi

- Kh¸i qu¸t néi dung ®· häc;

- Nªu vÊn ®Ò: §iÓm kh¸c nhau gi÷a Nhµ níc V¨n Lang vµ Nhµ níc

¢u L¹c lµ g×? T¹i sao Nhµ níc ¢u L¹c sôp ®æ?

* Ho¹t ®éng d¹y häc

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß

kiÕn thøc cÇn ®¹t 4. Thµnh Cæ Loa vµ lùc lîng quèc phßng

- Thµnh Cæ Loa lµ mét “qu©n thµnh”, cã c¸ch bè trÝ ®éc ®¸o. -> Sù tµi giái cña ngêi ¢u L¹c vµ quyÕt t©m cña An D¬ng V¬ng...

Ho¹t ®éng 1 * Gi¶ng: - QuyÕt t©m míi cña An D¬ng V¬ng vµ viÖc x©y thµnh Cæ Loa; - Gi¶i thÝch tªn gäi Cæ Loa. * HD quan s¸t s¬ ®å Thµnh Cæ Loa: - Miªu t¶ (n¬i ë; chç ®ãng qu©n; c¸ch b¶o vÖ; ®êng vµo ra,...) - Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch bè trÝ cña thµnh Cæ Loa? - ViÖc x©y dùng c«ng tr×nh thµnh Cæ Loa vµo cuèi thÕ kØ III – II. TCN nãi lªn ®iÒu g×? * HD nghiªn cøu SGK: - Nhµ níc ¢u L¹c cã ®iÓm gièng vµ kh¸c so víi Nhµ níc V¨n Lang?

- Nªu c¸ch tæ chøc ®éi thêi ¢u L¹c. Em cã nhËn xÐt g× vÒ lùc lîng quèc

(Tæ chøc Nhµ níc c¬ b¶n lµ gièng nhau, nhng Nhµ níc V¨n Lang cha cã qu©n ®éi thêng trùc, cha x©y dùng c¸c c«ng tr×nh quèc phßng...) - Qu©n ®éi: + Gåm bé binh vµ thuû binh; + Trang bÞ vò khÝ b»ng ®ång vµ ná. -> Qu©n ®éi chÝnh quy vµ thêng trùc, ®îc trang bÞ ®Çy ®ñ...

5. Níc ¢u L¹c sôp ®æ trong hoµn c¶nh nµo?

- Vµo kho¶ng 181 – 180. TCN, TriÖu §µ ®em qu©n ®¸nh ¢u L¹c, nh- ng bÞ qu©n ¢u L¹c ®¸nh b¹i. -> Nh©n d©n ¢u L¹c cã vò khÝ tèt, cã thµnh Cæ Loa...vµ tinh thÇn chiÕn ®Êu dòng c¶m.

phßng nµy? Ho¹t ®éng 2 * Gi¶ng: - Sù thµnh lËp nhµ TriÖu vµ níc Nam ViÖt; - T tëng bµnh tríng vµ quyÕt t©m x©m lîc ¢u L¹c cña TriÖu §µ. * HD nghiªn cøu SGK: - Sù x©m lîc cña TriÖu §µ vµ cuéc kh¸ng chiÕn cña nh©n d©n ¢u L¹c diÔn ra nh thÕ nµo? - Theo em, v× sao nh©n d©n ¢u L¹c giµnh ®îc th¾ng lîi? * HD th¶o luËn: - KÓ chuyÖn MÞ Ch©u, Träng Thuû; - TruyÖn kÓ vÒ ©m mu x©m lîc ¢u L¹c cña TriÖu §µ nh thÕ nµo?

- TriÖu §µ dïng mu kÕ, t×m hiÓu søc m¹nh cña Au L¹c, chia rÏ néi bé Nhµ níc cña An D¬ng V¬ng, råi ®em qu©n sang ®¸nh. - An D¬ng V¬ng chñ quan, qu¸ tù tin vµo lùc lîng cña m×nh, nªn ®· m¾c mu kÓ thï, néi bé kh«ng cßn thèng nhÊt ®Ó cïng nhau chèng giÆc.

- T¹i sao An D¬ng V¬ng l¹i m¾c mu kÎ thï? Sù thÊt b¹i cña An D¬ng V¬ng ®Ó l¹i cho ®êi sau nh÷ng bµi häc g×? - KÓ chuyÖn Cao Lç...

* Cñng cè vµ híng dÉn häc ë nhµ 1. Tæng kÕt - §iÓm l¹i c¸c sù kiÖn chÝnh toµn bµi; - DÉn c¸c bµi ca dao, th¬ ca vÒ thêi An D¬ng V¬ng. 2. C©u hái, bµi tËp - C©u hái «n bµi (SGK). - Bµi tËp (Vë bµi tËp. NXBGD) 3. ChuÈn bÞ bµi sau - ¤n l¹i kiÕn thøc ®· häc vÒ lÞch sö d©n téc tõ thêi Nguyªn thuû,

®Õn thêi ®¹i dùng níc V¨n Lang - ¢u L¹c;

- Tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK; - Su tÇm t liÖu. * §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm giê d¹y

........................................................................................................................................................................................................................................ ........................................

Ngµy th¸ng n¨m 2008

TiÕt 17. Bµi 16

«n tËp ch¬ng i vµ ii

I – Môc tiªu

HS cÇn ®¹t: 1. Cñng cè nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ lÞch sö d©n téc tõ khi cã

con ngêi ®Õn thêi ®¹i V¨n Lang - ¢u L¹c.

2. Cñng cè ý thøc vµ t×nh c¶m ®èi víi d©n téc; tù hµo víi nÒn v¨n

ho¸ cña quª h¬ng, ®Êt níc.

3. RÌn luyÖn kÜ n¨ng kh¸i qu¸t c¸c sù kiÖn, t×m ra nh÷ng ®iÓm

chÝnh, biÕt thèng kª c¸c sù kiÖn lÞch sö cã hÖ thèng.

II – ph¬ng tiÖn

- Lîc ®å Níc V¨n Lang, ¢u L¹c; - Tranh ¶nh, cæ vËt phôc chÕ; - T liÖu lÞch sö, v¨n häc cã liªn quan.

III – Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng

* Giíi thiÖu bµi

(Giíi thiÖu chung – theo SGK).

* Ho¹t ®éng d¹y häc 1. Sù xuÊt hiÖn cña ngêi ®Çu tiªn trªn ®Êt níc ta - D¸u tÝch: r¨ng cña Ngêi tèi cæ, than, x¬ng ®éng vËt cæ, c«ng cô ®¸ ghÌ

®Ïo th« s¬.

- Thêi gian: 40 – 30 v¹n n¨m. - §Þa ®iÓm: ThÈm Khuyªn, ThÈm Hai (L¹ng S¬n); nói §ä, Quan Yªn

(Thanh Ho¸); Xu©n Léc (§ång Nai).

2. C¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn cña x· héi nguyªn thuû trªn ®Êt níc ta

C¸c giai ®o¹n

§Þa ®iÓm

Thêi gian

T liÖu chÝnh

§¸ ®Ïo s¬ k×

40 – 30 v¹n n¨m C«ng cô ®¸ ghÌ ®Ïo

th« s¬

ThÈm Khuyªn, ThÈm Hai, Nói §ä, Quan Yªn, Xu©n Léc S¬n Vi, Ngêm

3 – 4 v¹n n¨m

§¸ ®Ïo ph¸t triÓn

§¸ mµi nh½n

Hoµ B×nh, B¾c S¬n, H¹ Long

10.000 – 4.000 n¨m

Kim lo¹i ®Çu tiªn

Phïng Nguyªn, Hoa Léc, Lung Leng

4.000 – 5.500 n¨m

C«ng cô ®¸ ghÌ ®Ïo th« s¬, cã h×nh thï râ rµng C«ng cô ®¸ ®îc mµi lìi, c«ng cô b»ng x¬ng, b»ng sõng, ®å gèm C«ng cô ®¸ ®îc mµi nh½n toµn bé; ®å trang søc, ®å gèm; dïi ®ång, d©y ®ång

3. Nh÷ng ®iÒu kiÖn dÉn ®Õn sù ra ®êi cña Nhµ níc V¨n Lang vµ Nhµ

níc ¢u L¹c

Nhµ níc

C¬ së kinh tÕ

V¨n Lang

Vïng c tró Vïng ®ång b»ng ven c¸c con s«ng lín thuéc B¾c bé vµ B¾c Trung Bé

- S¶n xuÊt ph¸t triÓn; - Ph¸t minh ra thuËt luyÖn kim vµ nghÒ n«ng trång lóa níc.

n«ng nghiÖp vµ c¸c nghÒ thñ c«ng ph¸t triÓn.

¢u L¹c

Quan hÖ x· héi - Sù ph©n ho¸ giµu nghÌo; - Ho¹t ®éng phßng chèng lò lôt, b¶o vÖ s¶n xuÊt vµ ý thøc chèng ngo¹i x©m. - M©u thuÉn gi÷a vua Hïng víi nh©n d©n; - Cuéc kh¸ng chiÕn chèng qu©n x©m lîc TÇn.

4. C¸c c«ng tr×nh v¨n ho¸ tiªu biÓu thêi V¨n Lang - ¢u L¹c - Trèng ®ång §«ng S¬n; - Thµnh Cæ Loa.

* Cñng cè vµ híng dÉn häc ë nhµ 1. Tæng kÕt - HD Ghi nhí: ®äc phÇn ®ãng khung trong SGK. - Lu ý: C¬ së cña lßng tù hoµ d©n téc vµ ý chÝ ®éc lËp, tù chñ. 2. C©u hái, bµi tËp - C©u hái «n bµi (SGK). - Bµi tËp (Vë bµi tËp. NXBGD) 3. ChuÈn bÞ bµi sau - §äc SGK, quan s¸t lîc ®å; tranh ¶nh,... ®Ó tr¶ lêi c¸c c©u hái

trong mçi môc cña bµi häc.

- VÏ lîc ®å, tranh minh ho¹. - Su tÇm t liÖu. * §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm giê d¹y

........................................................................................................................................................................................................................................ ........................................

Ngµy th¸ng n¨m 2008

TiÕt 18

KiÓm tra häc k× i

I – Môc tiªu

HS cÇn ®¹t: 1. Cã ®îc nh÷ng kiÕn thøc tæng hîp vÒ lÞch sö thÕ giíi cæ ®¹i vµ

lÞch sö d©n téc tõ khi cã con ngêi ®Õn thêi ®¹i V¨n Lang - ¢u L¹c.

2. Cã th¸i ®é tÝch cùc, trung thùc trong kiÓm tra, ®¸nh gi¸; cã sù

hµo høng, say mª víi bé m«n LÞch sö.

3. §¸nh gi¸ c¸c kÜ n¨ng thùc hµnh vµ lµm bµi tËp lÞch sö.

II – ®Ò bµi

(§· in vµ lu)

III – Híng dÉn chÊm

(§· in vµ lu)

Ngµy th¸ng n¨m 2009

Ch¬ng III

Thêi k× b¾c thuéc vµ ®Êu tranh giµnh ®éc lËp

TiÕt 19. Bµi 17

Cuéc khëi nghÜa hai bµ trng (n¨m 40)

I – Môc tiªu

HS cÇn ®¹t: 1. N¾m ®îc hoµn c¶nh ®Êt níc ta sau thÊt b¹i cña An D¬ng V¬ng vµ nguyªn nh©n bïng næ cuéc khëi nghÜa Hai Bµ Trng; nguyªn nh©n th¾ng lîi vµ ý nghÜa lÞch sö cña cuéc khëi nghÜa.

2. BiÕt t×m hiÓu nguyªn nh©n vµ ý nghÜa cña sù kiÖn lÞch sö; b-

íc ®Çu biÕt sö dông vµ cã kÜ n¨ng c¬ b¶n vÒ vÏ vµ ®äc b¶n ®å.

3. Cã ý thøc c¨m thï qu©n x©m lîc, t×nh c¶m tù hµo, tù t«n d©n

téc; biÕt ¬n Hai Bµ Trng vµ tù hµo vÒ truyÒn thèng phô n÷ ViÖt Nam.

II – ph¬ng tiÖn

- Lîc ®å Cuéc khëi nghÜa Hai Bµ Trng vµ cuéc kh¸ng chiÕn chèng

qu©n x©m lîc H¸n;

- Tranh ¶nh, chuyÖn kÓ, ca dao vÒ cuéc khëi nghÜa Hai bµ Trng;

III – Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng

* KiÓm tra bµi cò - ND: Tr×nh bµy nguyªn nh©n thÊt b¹i cña An D¬ng V¬ng trong

cuéc kh¸ng chiÕn chèng quan x©m lîc TriÖu §µ.

- HT: KiÓm tra miÖng. - Y/c: (x.Bµi 15). * Giíi thiÖu bµi

- ChÝnh s¸ch cai trÞ tµn b¹o cña nhµ H¸n ®· ®Èy nh©n d©n ta ®Õn tríc nh÷ng thö th¸ch nghiªm träng.

- Nh©n d©n ta quyÕt kh«ng chÞu lµm n« lÖ, ®· næi dËy ®Êu

tranh, më ®Çu lµ cuéc khëi nghÜa Hai Bµ Trng.

* Ho¹t ®éng d¹y häc

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß

kiÕn thøc cÇn ®¹t 1. Níc ¢u L¹c tõ thÕ kØ II.TCN ®Õn thÕ kØ I cã g× thay ®æi?

Ho¹t ®éng 1 * Gi¶ng (theo SGK) * HD nghiªn cøu SGK vµ quan s¸t l- îc ®å: - T×nh h×nh níc ta sau thÊt b¹i cña An D¬ng V¬ng (179.TCN) cã g× thay ®æi? - Giíi thiÖu vÒ sù ra ®êi nhµ H¸n vµ ©m mu cña chóng. - Nhµ H¸n ®· thi hµnh nh÷ng chÝnh s¸ch g× ®èi víi níc ta? Nh÷ng viÖc lµm cña chóng nh»m môc ®Ých g×?

- TriÖu §µ s¸t nhËp ¢u L¹c vµo Nam ViÖt - Nhµ H¸n chia l¹i ®¬n vÞ hµnh chÝnh vµ s¾p ®Æt l¹i bé m¸y cai trÞ: + Chia ¢u L¹c thµnh ba quËn, gép víi s¸u quËn cña Trung Quèc tµnh Ch©u Giao (©m mu chiÕm ®ãng l©u dµi vµ xo¸ tªn n- íc ta, biÕn níc ta thµnh bé phËn l·nh thæ Trung Quèc). + Tõ quËn trë lªn do quan l¹i ngêi H¸n cai trÞ (n¾m gi÷ nh÷ng chøc vô quan träng); díi quËn ®Ó cho ngêi ViÖt cai qu¶n (ph©n biÖt ®èi xö; dïng ngêi ViÖt trÞ ngêi ViÖt). + ChÝnh s¸ch bãc lét nÆng nÒ (v¬ vÐt cña c¶i) + §a ngêi H¸n sang ë lÉn víi ngêi ViÖt; b¾t nh©n d©n ta ph¶i theo phong tôc cña ngêi H¸n (©m mu ®ång ho¸)

- Quan l¹i ngêi H¸n tham lam, tµn b¹o

* KÓ chuyÖn th¸i thó T« §Þnh: - Nh÷ng viÖc lµm cña th¸i thó T« §Þnh nãi lªn ®iÒu g×? - Em cã nhËn xÐt g× vÒ ®êi sèng cña nh©n d©n ta vµ th¸i ®é cña hä ®èi víi nhµ H¸n?

=> Nh©n d©n bÞ ®èi xö tµn tÖ, cuéc sèng khèn khæ, lÇm than,...; tÊt c¶ c¸c

tÇng líp nh©n d©n ®Òu c¨m phÉn chÝnh quyÒn ®« hé...

2. Cuéc khëi nghÜa Hai Bµ Trng bïng næ

Ho¹t ®éng 2 * Gi¶ng (theo SGK) * HD nghiªn cøu SGK: - Nªu nh÷ng nguyªn nh©n bïng næ cuéc khëi nghÜa Hai Bµ Trng. - §äc lêi thÒ cña Trng Tr¾c; - Qua bèn c©u th¬, em h·y cho biÕt môc tiªu cña cuéc khëi nghÜa

* HD quan s¸t lîc ®å vµ nghiªn cøu SGK: - (GV) têng thuËt, kÕt hîp chØ b¶n ®å; - Nªu nh÷ng diÔn biÕn chÝnh cña cuéc khëi nghÜa. * HD th¶o luËn: - Nªu nguyªn nh©n th¾ng lîi cña cuéc khëi nghÜa. - Th¾ng lîi cña cuéc khëi nghÜa cã ý nghÜa nh thÕ nµo?

* Nguyªn nh©n: - ¸ch ®« hé, thèng trÞ tµn b¹o cña nhµ H¸n; - §Ó tr¶ nî níc, thï nhµ. * Môc tiªu: - Giµnh ®éc lËp cho Tæ quèc; - Nèi l¹i sù nghiÖp cña c¸c vua Hïng; - Tr¶ thï nhµ; - LËp c«ng danh * DiÔn biÕn: - Hai Bµ Trng dùng cê khëi nghÜa ë H¸t M«n; - NghÜa qu©n lµm chñ Mª Linh, tiÕn ®¸nh Cæ Loa vµ Luy L©u; - Khëi nghÜa th¾ng lîi. * Nguyªn nh©n th¾ng lîi vµ ý nghÜa lÞch sö: - §îc toµn thÓ nh©n d©n ñng hé, hëng øng; - B¸o hiÖu thÕ lùc phong kiÕn ph¬ng B¾c kh«ng thÓ cai trÞ vÜnh viÔn níc ta.

* Cñng cè vµ híng dÉn häc ë nhµ 1. Tæng kÕt - §iÓm l¹i c¸c sù kiÖn chÝnh toµn bµi; - §äc lêi nhËn xÐt cña Lª V¨n Hu. 2. C©u hái, bµi tËp - C©u hái «n bµi (SGK). - Bµi tËp (Vë bµi tËp. NXBGD) - VÏ lîc ®å Cuéc khëi nghÜa Hai Bµ Trng. 3. ChuÈn bÞ bµi sau - §äc SGK, quan s¸t lîc ®å; tranh ¶nh,... ®Ó tr¶ lêi c¸c c©u hái

trong mçi môc cña bµi häc.

- VÏ lîc ®å, tranh minh ho¹. - Su tÇm t liÖu. * §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm giê d¹y

........................................................................................................................................................................................................................................ ........................................

Ngµy th¸ng n¨m 2009

TiÕt 20. Bµi 18

Trng v¬ng vµ cuéc kh¸ng chiÕn Chèng qu©n x©m lîc h¸n

I – Môc tiªu

HS cÇn ®¹t: 1. ThÊy ®îc c«ng cuéc x©y dùng ®Êt níc vµ gi÷ g×n nÒn ®éc lËp cña Hai Bµ Trng; ý chÝ bÊt khuÊt cña nh©n d©n ta trong cuéc kh¸ng chiÕn.

2. Cã kÜ n¨ng ®äc b¶n ®å lÞch sö; bíc ®Çu lµm quen víi ph¬ng

ph¸p kÓ chuyÖn lÞch sö.

3. Tù hµo vÒ truyÒn thèng ®Êu tranh bÊt khuÊt c¶u d©n téc; ghi

nhí c«ng ¬n cña Hai Bµ Trng vµ c¸c anh hïng d©n té

II – ph¬ng tiÖn

- Lîc ®å Cuéc khëi nghÜa Hai Bµ Trng vµ cuéc kh¸ng chiÕn chèng

qu©n x©m lîc H¸n;

- Tranh ¶nh: ®Òn thê Hai Bµ Trng, tranh minh ho¹; - T liÖu lÞch sö, truyÖn kÓ vÒ Hai Bµ Trng vµ cuéc kh¸ng chiÕn

chèng qu©n x©m lîc H¸n.

III – Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng

* KiÓm tra bµi cò - ND: Tr×nh bµy nguyªn nh©n bïng næ, nguyªn nh©n th¾ng lîi vµ ý

nghÜa lÞch sö cña cuéc khëi nghÜa Hai Bµ Trng.

- HT: KiÓm tra miÖng. - Y/c: (x.Bµi 17). * Giíi thiÖu bµi

- Hai n¨m sau thÊt b¹i tríc cuéc khëi nghÜa cña Hai Bµ Trng, nhµ H¸n l¹i kÐo qu©n x©m lîc nbíc ta;

- Nh©n d©n ta tiÕn hµnh cuéc kh¸ng chiÕn trong ®iÒu kiÖn võa

giµnh ®îc ®éc lËp, ®Êt níc cßn rÊt nhiÒu khã kh¨n.

* Ho¹t ®éng d¹y häc

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß

kiÕn thøc cÇn ®¹t

1. Hai Bµ Trng ®· lµm g× sau khi giµnh l¹i ®îc ®éc lËp?

Ho¹t ®éng 1 * Gi¶ng (theo SGK) * HD nghiªn cøu SGK vµ quan s¸t lîc ®å: - H§ ®éc lËp; - Nªu nh÷ng viÖc lµm cña Hai Bµ Tr- ng nh»m gi÷ v÷ng nÒn ®éc lËp cña ®Êt níc.

* HD th¶o luËn: - H§ nhãm (bµn); - Nh÷ng viÖc lµm cña Hai Bµ cã ý nghÜa nh thÕ nµo? - Tríc nh÷ng viÖc lµm ®ã, nhµ H¸n ®· cã ©m mu g×? T¹i sao chóng l¹i cha tÊn c«ng níc ta ngay?

- Trng Tr¾c lªn ng«i vua; - B¾t tay ngay vµo c«ng cuéc x©y dùng ®Êt níc; - Tæ chøc bé m¸y ®iÒu khiÓn viÖc níc. => Kh¼ng ®Þnh chñ quyÒn; gãp phÇn n©ng cao ý chÝ ®Êu tranh b¶o vÖ ®éc lËp... -> Nhµ H¸n chuÈn bÞ tÊn c«ng, nhng cßn ph¶i lo ®èi phã víi c¸c cuéc ®Êu tranh cña nh©n d©n Trung Quèc vµ tiÕn hµnh bµnh tríng lªn phÝa T©y vµ phÝa B¾c.

Ho¹t ®éng 2 * HD quan s¸t lîc ®å vµ nghiªn cøu SGK: - (GV) têng thuËt, kÕt hîp chØ b¶n ®å: ®êng tiÕn c«ng cña qu©n x©m lîc. - H§ ®éc lËp: + Nªu c¸c sù kiÖn chÝnh trong qu¸ tr×nh x©m lîc níc ta cña nhµ H¸n. + V× sao M· ViÖn ®îc chän chØ huy ®¹o qu©n x©m lîc? + Hai Bµ Trng ®· tæ chøc kh¸ng chiÕn nh thÕ nµo? Dùa vµo lîc ®å, h·y têng thuËt l¹i diÔn biÕn ®ã.

2. Cuéc kh¸ng chiÕn chèng qu©n x©m lîc H¸n (42 – 43) ®· diÔn ra nh thÕ nµo? * DiÔn biÕn: - Qu©n H¸n tÊn c«ng vµ chiÕm Hîp Phè (4/ 42); - M· ViÖn chia qu©n thµnh hai ®¹o tiÕn vµo Giao ChØ. (M· ViÖn lµ mét tªn tíng l·o luyÖn, l¹i rÊt th«ng th¹o Giao ChØ...) - Hai Bµ Trng tæ chøc kh¸ng chiÕn ë L·ng B¹c, råi lui vÒ gi÷ Cæ Loa vµ Mª Linh; - Hai Bµ rót vÒ CÊm Khª cè thñ; - Hai Bµ Trng hi sinh, cuéc kh¸ng chiÕn vÉn tiÕp diÔn. * ý nghÜa lÞch sö: (Hai Bµ Trng tù vÉn ®Ó gi÷ g×n khÝ tiÕt; kh«ng muèn r¬i vµo tay giÆc...)

* HD th¶o luËn: - H§ nhãm; - T¹i sao Hai Bµ Trng ph¶i tù vÉn? Hµnh ®éng ®ã cña Hai Bµ cã ý nghÜa g×? * HD quan s¸t tranh ¶nh - (GV) kÓ chuyÖn Hai Bµ Trng; miªu t¶ ®Òn thê Hai Bµ; - H§ nhãm; - MÆc dï thÊt b¹i, nhng cuéc kh¸ng chiÕn cña Hai Bµ Trng ®· ®Ó l¹i ý nghÜa lÞch sö nh thÕ nµo?

- Hai Bµ Trng lµ nh÷ng vÞ anh hïng d©n téc; - Tiªu biÓu cho ý chÝ bÊt khÊt cña nh©n d©n ta.

* Cñng cè vµ híng dÉn häc ë nhµ 1. Tæng kÕt - KÕt luËn toµn bµi; - Gíi thiÖu ch©n dung, ¶nh §Òn thê Hai Bµ Trng; nh÷ng ngµy lÔ

héi tëng nhí Hai Bµ.

2. C©u hái, bµi tËp - C©u hái «n bµi (SGK). - Bµi tËp (Vë bµi tËp. NXBGD) - VÏ lîc ®å Cuéc khëi nghÜa Hai Bµ Trng. 3. ChuÈn bÞ bµi sau - §äc SGK, quan s¸t lîc ®å; tranh ¶nh,... ®Ó tr¶ lêi c¸c c©u hái

trong mçi môc cña bµi häc.

- VÏ lîc ®å, tranh minh ho¹. - Su tÇm t liÖu. * §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm giê d¹y

........................................................................................................................................................................................................................................ ........................................

Ngµy th¸ng n¨m 2009

TiÕt 21. Bµi 19

Tõ sau Trng v¬ng ®Õn tríc lý nam ®Õ (Gi÷a thÕ kØ I – Gi÷a thÕ kØ VI)

I – Môc tiªu

HS cÇn ®¹t: 1. N¾m ®îc ©m mu vµ c¸c biÖn ph¸p ®« hé hiÓm ®éc; c¸c chÝnh s¸ch cai tri, bãc lét tµn b¹o cña c¸c triÒu ®¹i phong kiÕn Trung Quèc; c¸c cuéc ®Êu tranh kh«ng ngõng cña nh©n d©n ta chèng l¹i chÝnh quyÒn ®« hé.

II – ph¬ng tiÖn

- Lîc ®å Níc ¢u L¹c thÕ kØ I - III; - T liÖu lÞch sö, truyÖn kÓ vÒ thêi ®Çu B¾c Thuéc.

III – Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng

kh¾p n¬i nãi lªn ®iÒu g×?

- HT: KiÓm tra miÖng. - Y/c: Nªu ý nghÜa cña cuéc khëi nghÜa Hai Bµ trng vµ th¸i ®é

* Giíi thiÖu bµi

- Tãm t¾t néi dung bµi häc cò; - Nªu vÊn ®Ò (theo SGK).

* Ho¹t ®éng d¹y häc

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß

kiÕn thøc cÇn ®¹t 1. ChÕ ®é cai trÞ cña c¸c triÒu ®¹i phong kiÕn ph¬ng B¾c ®èi víi níc ta tõ thÕ kØ I ®Õn thÕ kØ VI (X. bµi 17)

- Níc ¢u L¹c tiÕp tôc bÞ s¸t nhËp vµo Trung Quèc - Nhµ H¸n n¾m quyÒn cai trÞ ®Õn cÊp HuyÖn - T¨ng cêng c¸c chÝnh s¸ch bãc lét

Ho¹t ®éng 1 * HD quan s¸t lîc ®å: - KiÓm tra bµi cò: Níc ¢u L¹c cò gåm nh÷ng bé phËn nµo? - GV tr×nh bµy; * HD nghiªn cøu SGK: - H§ ®éc lËp; - Trong c¸c thÕ kØ I – VI, chÕ ®é cai trÞ, bãc lét cña c¸c triÒu ®¹i phong kiÕn ph¬ng B¾c ®èi víi níc ta cã g× thay ®æi? Em cã nhËn xÐt g× vÒ sù thay ®æi nµy? * HD ®äc SGK: - §äc ®o¹n trÝch dÉn; - Em cã suy nghÜ g× vÒ nh÷ng sù thËt ®ã? * HD nghiªn cøu SGK: - H§ ®éc lËp; - ChÝnh quyÒn ®« hé tiÕp tôc theo ®uæi chÝnh s¸ch v¨n ho¸ nh thÕ nµo? V× sao chóng l¹i theo ®uæi nh÷ng chñ tr¬ng ®ã?

Ho¹t ®éng 2 * HD ®äc SGK: - (HS) ®äc ®o¹n ®Çu; - Th¶o luËn: V× sao nhµ H¸n gi÷ ®éc quyÒn vÒ s¾t? * HD nghiªn cøu SGK: - H§ ®éc lËp; - Nh÷ng biÓu hiÖn nµo chøng tá nÒn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ë ch©u Giao vÉn ph¸t

2. T×nh h×nh kinh tÕ níc ta tõ thÕ kØ I ®Õn thÕ kØ III cã g× thay ®æi? (Nhµ H¸n gi÷ ®éc quyÒn vÒ s¾t: ®Ó k×m h·m ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ ®Î h¹n chÕ sù chèng ®èi cña nh©n d©n...) * S¶n xuÊt n«ng nghiÖp: - MÆc dï bÞ h¹n chÕ, nhng nghÒ

triÓn?

* HD nghiªn cøu SGK: - H§ ®éc lËp; - T×nh bµy nh÷ng biÓu hiÖn vÒ sù ph¸t triÓn cña thñ c«ng nghiÖp vµ th¬ng nghiÖp ë níc ta thêi k× nµy.

rÌn s¾t ë ch©u Giao vÉn ph¸t triÓn - Dïng tr©u bß cµy kÐo, lµm thuû lîi, trång hai vô lóa trong n¨m - C©y trång, vËt nu«i phong phó * Thñ c«ng nghiÖp vµ th¬ng nghiÖp: - NghÒ rÌn s¾t, nghÒ gèm, nghÒ dÖt,... rÊt ph¸t triÓn - Ho¹t ®éng trao ®æi, bu«n b¸n diÔn ra phæ biÕn ë c¸c chî, gi÷a nh÷ng ngêi trong níc vµ c¶ víi ngêi n- íc ngoµi.

* Cñng cè vµ híng dÉn häc ë nhµ 1. Tæng kÕt - C¸c triÒu ®¹i phong kiÕn Trung Quèc tiÕp tôc thèng trÞ; - Nh©n d©n ta vÉn t×m c¸ch ph¸t triÓn s¶n xuÊt ®Ó duy tr× cuéc

sèng vµ kiªn tr× ®Êu tranh.

2. C©u hái, bµi tËp - C©u hái «n bµi (SGK). - Bµi tËp (Vë bµi tËp. NXBGD) - §äc thªm vµ su tÇm t liÖu. 3. ChuÈn bÞ bµi sau - §äc SGK, quan s¸t lîc ®å; tranh ¶nh,... ®Ó tr¶ lêi c¸c c©u hái

trong mçi môc cña bµi häc.

- VÏ lîc ®å, tranh minh ho¹. - Su tÇm t liÖu. * §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm giê d¹y

........................................................................................................................................................................................................................................ ........................................

Ngµy th¸ng n¨m 2009

TiÕt 21. Bµi 20

Tõ sau Trng v¬ng ®Õn tríc lý nam ®Õ (tiÕp theo)

I – Môc tiªu

HS cÇn ®¹t:

1. N¾m ®îc nh÷ng chuyÓn biÕn trong x· héi níc ta tõ thÐ kØ I ®Õn thÕ kØ VI; cuéc ®Êu tranh chèng chÝnh s¸ch ®ång ho¸ cña nhµ H¸n; nguyªn nh©n, diÔn biÕn, ý nghÜa cña cuéc khíi nghÜa Bµ TriÖu.

biÓu ®å.

II – ph¬ng tiÖn

III – Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng

* KiÓm tra bµi cò - ND: ChÝnh s¸ch cai trÞ cña c¸c triÒu ®¹i phong kiÕn ph¬ng B¾c

®èi víi níc ta tõ thÕ kØ I ®Õn VI cã g× thay ®æi?

- HT: KiÓm tra miÖng. - Y/c: (x. Bµi 19). * Giíi thiÖu bµi

- Tãm t¾t néi dung bµi häc cò; - Nªu vÊn ®Ò (theo SGK). * Ho¹t ®éng d¹y häc

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß

Ho¹t ®éng 1

kiÕn thøc cÇn ®¹t 3. Nh÷ng chuyÓn biÕn trong x· héi vµ v¨n ho¸ níc ta ë c¸c thÕ kØ I - VI (X. bµi 19)

* KiÓm tra bµi cò: NÒn kinh tÕ níc ta tõ thÕ kØ I ®Õn VI cã sù chuyÓn biÕn nh thÕ nµo? * HD quan s¸t s¬ ®å: - H§ ®éc lËp; - Nªu nhËn xÐt vÒ sù biÕn chuyÓn trong x· héi níc ta. - (GV) ph©n tÝch.

- X· héi tiÕp tôc cã sù ph©n ho¸: + Quan l¹i, ®Þa chñ H¸n; + Quý téc: ®Þa chñ H¸n, hµo tëng ViÖt; + N«ng d©n c«ng x·: n«ng d©n c«ng x·, n«ng d©n lÖ thuéc. + N« t×

* HD ®äc SGK: - §äc ®o¹n trÝch dÉn; - Theo em, nh÷ng viÖc lµm trªn cña nhµ H¸n nh»m môc ®Ých g×? Chóng cã ®¹t dîc môc ®Ých ®ã kh«ng? V× sao?

- ChÝnh quyÒn ®« hé thi hµnh chÝnh s¸ch “®ång hãa”. - Nh©n d©n ta kiªn tr× ®Êu tranh, b¶o vÖ tiÕng nãi, phong tôc, tËp qu¸n cña d©n téc, ®ång thêi tiÕp thu nh÷ng tinh hoa v¨n ho¸ níc ngoµi. (TuyÖt ®¹i ®a sè nh©n d©n lao ®éng

- V× sao ngêi ViÖt vÉn gi÷ ®îc phong tôc, tËp qu¸n vµ tiÕng nãi cña tæ tiªn?

nghÌo khæ, kh«ng cã ®iÒu kiÖn ®i häc; c¸c phong tôc, tËp qu¸n, tiÕng nãi ®· ®îc h×nh thµnh, x©y dùng v÷ng ch¾c tõ l©u ®êi).

Ho¹t ®éng 2 * HD nghiªn cøu SGK: - (GV) giíi thiÖu; - Th¶o luËn: Nªu hoµn c¶nh x· héi n- íc ta lµm bïng næ cuéc khëi nghÜa Bµ TriÖu. * HD ®äc SGK: - (HS) ®äc ®o¹n trÝch dÉn; - Th¶o luËn: Qua c©u nãi trªn, em hiÓu Bµ TriÖu lµ ngêi nh thÕ nµo? * HD quan s¸t lîc ®å vµ nghiªn cøu SGK: - (GV) têng thuËt (chØ lîc ®å); - H§ ®éc lËp: Nªu nh÷ng diÔn biÕn chÝnh cña cuéc khëi nghÜa. * HD th¶o luËn: - Em cã nhËn xÐt g× vÒ cuéc khëi nghÜa Bµ TriÖu? - T¹i sao cuéc khëi nghÜa thÊt b¹i?

- MÆc dï thÊt b¹i, nhng cuéc khëi nghÜa cã ý nghÜa nh thÕ nµo?

* DiÔn biÕn: - Khëi nghÜa næ ra ë c¨n cø Phó §iÒn råi lan réng kh¾p Giao Ch©u. - Nhµ Ng« huy ®éng lùc lîng lín ®µn ¸p vµ dïng mu kÕ chia rÏ nghÜa qu©n. - Khëi nghÜa thÊt b¹i, Bµ TriÖu hi sinh. * ý nghÜa lÞch sö: - Khëi nghÜa lan réng kh¾p Giao Ch©u, lµm cho bän ®« hé rÊt lo sî. (Nhµ H¸n lóc nµy rÊt m¹nh, qu©n ®Þch dïng nhiÒu mu kÕ hiÓm ®éc...). - Cuéc khëi nghÜa tiªu biÓu cho ý chÝ quyÕt t©m giµnh l¹i ®éc lËp cña d©n téc.

* Cñng cè vµ híng dÉn häc ë nhµ 1. Tæng kÕt - HD ®äc bµi ca dao, quan s¸t tranh ¶nh (L¨ng, ®Òn thê Bµ TriÖu)

vµ nªu c¶m nghÜ vÒ Bµ TriÖu vµ cuéc khëi nghÜa.

- KÕt luËn (Bµi 19; 20). 2. C©u hái, bµi tËp - C©u hái «n bµi (SGK). - Bµi tËp (Vë bµi tËp. NXBGD); vÏ lîc ®å Cuéc khëi nghÜa Bµ

TriÖu.

- §äc thªm vµ su tÇm t liÖu. 3. ChuÈn bÞ bµi sau - ¤n l¹i c¸c néi dung ®· häc tõ bµi 17 ®Õn bµi 21. - Nghiªn cøu tranh ¶nh, lîc ®å, s¬ ®å. - Su tÇm t liÖu. * §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm giê d¹y

........................................................................................................................................................................................................................................ ........................................

Ngµy th¸ng n¨m 2009

TiÕt 23

Lµm bµi tËp lÞch sö

I – Môc tiªu

HS cÇn ®¹t: 1. Cñng cè kiÕn thøc ®· häc vÒ lÞch sö dan téc thêi k× ®Çu B¾c

thuéc (thÕ kØ I – VI).

2. BiÕt khai th¸c, n¾m ®îc nh÷ng néi dung cña tranh ¶nh, lîc ®å, s¬ ®å, g¾n víi néi dung SGK; ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ c¸c sù kiÖn lÞch sö; lµm bµi t¹p tr¾c nghiÖm.

sö.

II – ph¬ng tiÖn

- Tranh ¶nh, s¬ ®å, t liÖu lÞch sö cã liªn quan ®Õn nh÷ng néi dung

- Lîc ®å Níc ¢u L¹c thÕ kØ I - III; lîc ®å Cuéc khëi nghÜa Hai Bµ Trng vµ cuéc kh¸ng chiÕn chèng qu©n lîc H¸n; lîc ®å Cuéc khëi nghÜa Bµ TriÖu. ®· häc.

III – Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng

* Giíi thiÖu bµi

- Tãm t¾t néi dung bµi häc cò; - Nªu vÊn ®Ò (theo SGK).

* Ho¹t ®éng d¹y häc Bµi tËp 1 Dùa vµo lîc ®å, h·y thuËt l¹i diÔn biÕn cña cuéc khëi nghÜa Hai Bµ Trng

- Quan s¸t lîc ®å (h×nh vÏ, kÝ hiÖu, chó thÝch); - Tr×nh bµy diÔn biÕn, kÕt hîp chØ vµ ®¸nh dÊu trªn lîc ®å (x. tiÕt 17;

18).

Bµi tËp 2

Dùa vµo tranh minh ho¹, h·y giíi thiÖu vÒ Hai Bµ Trng vµ cuéc khëi

nghÜa do Hai Bµ l·nh ®¹o.

(X. Bµi 19). Bµi tËp 3 Quan s¸t h×nh ¶nh ®Òn thê Hai Bµ Trng, ®Òn thê Bµ TriÖu vµ ph¸t biÓu

c¶m nghÜ:

a) ViÖc nh©n d©n ta lËp ®Òn miÕu ®Ó thê c¸c vÞ Êy nãi lªn ®iÒu g×? b) Em cã suy nghÜ g× vÒ truyÒn thèng cña nh©n d©n ta nãi chung vµ

cña ngêi phô n÷ ViÖt Nam nãi riªng? (HS trao ®æi, th¶o luËn). Bµi tËp 4 LËp b¶ng thèng kª c¸c tªn gäi vµ ®¬n vÞ hµnh chÝnh cña níc ta trong c¸c

thÕ kØ I – VI (theo mÉu).

Thêi gian

TriÒu ®¹i ®« hé

Tªn gäi

§¬n vÞ hµnh chÝnh

Bµi tËp 5 Bµi tËp tr¾c nghiÖm (Vë bµi tËp, NXB Gi¸o dôc, 2008). Bµi tËp 6 Su tÇm nh÷ng sù t liÖu lÞch sö ®Þa ph¬ng cã liªn quan ®Õn thêi k× B¾c

thuéc vµ cuéc khëi nghÜa Hai Bµ Trng, khëi nghÜa Bµ TriÖu.

(Lµm ë nhµ).

* Cñng cè vµ híng dÉn häc ë nhµ 1. Tæng kÕt - NhËn xÐt, kÕt luËn vÒ n¨ng lùc thùc hµnh; - Nh÷ng lu ý cÇn thiÕt. 2. C©u hái, bµi tËp Bµi tËp 6. 3. ChuÈn bÞ bµi sau - §äc SGK, quan s¸t lîc ®å; tranh ¶nh,... ®Ó tr¶ lêi c¸c c©u hái

trong mçi môc cña bµi häc.

- VÏ l¬c ®å, tranh minh ho¹. - Su tÇm t liÖu. * §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm giê d¹y

........................................................................................................................................................................................................................................ ........................................

Ngµy th¸ng n¨m 2009

TiÕt 24. Bµi 21

I – Môc tiªu

cuäc khëi nghÜa Lý BÝ;

- DiÔn biÕn, kÕt qu¶ cña cuéc khëi nghÜa Lý BÝ; - ý nghÜa cña viÖc Lý BÝ xng ®Õ vµ lËp níc Van Xu©n. 2. BiÕt x¸c ®Þnh nguyªn nh©n cña sù kiÖn, ®¸nh gi¸ c¸c sù kiÖn

vµ cã kÜ n¨ng c¬ b¶n vÒ ®äc b¶n ®å lÞch sö.

II – ph¬ng tiÖn

- Lîc ®å Khëi nghÜa Lý BÝ; - T liÖu vÒ Lý BÝ vµ cuôoc khëi nghÜa

III – Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng

* KiÓm tra bµi cò (KiÓm tra 15 phót; ®Ò bµi, ®¸p ¸n: ®· in vµ lu). * Giíi thiÖu bµi

- T×nh h×nh níc ta sau thÊt b¹i cña cuéc khëi nghÜa Bµ TriÖu:

+ §Êt níc tiÕp tôc bÞ phong kiÕn ph¬ng B¾c ®« hé; + ¸ch thèng trÞ tµn b¹o cña nhµ L¬ng; + Lý BÝ tiÕn hµnh khëi nghÜa vµ giµnh ®îc th¾ng lîi. Níc V¹n

- Nªu vÊn ®Ò (theo SGK).

* Ho¹t ®éng d¹y häc

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß

kiÕn thøc cÇn ®¹t 1. Nhµ L¬ng siÕt chÆt ¸ch ®« hé nh thÕ nµo?

- Chia l¹i c¸c ®¬n vÞ hµnh chÝnh vµ ®Æt tªn míi - S¾p ®Æt l¹i bé m¸y cai trÞ, kh«ng cho ngêi ViÖt gi÷ nh÷ng chøc vô quan träng - T¨ng cêng bãc lét vÒ kinh tÕ

(Th¸i ®é k× thÞ d©n téc, thÓ hiÖn sù ph©n biÖt ®èi sö tr¾ng trîn...) -> ChÝnh s¸ch cai trÞ: tµn b¹o, mÊt lßng d©n -> nguyªn nh©n bïng næ c¸c cuéc khëi nghÜa 4. Cuéc khëi nghÜa Bµ TriÖu (248) * Nguyªn nh©n:

- ¸ch ®« hé tµn b¹o cña nhµ L¬ng.

Ho¹t ®éng 1 * Giíi thiÖu: N¨m 502, Tiªu DiÔm cíp ng«i nhµ TÒ vµ lËp ra nhµ L¬ng (502 – 557). * HD nghiªn cøu SGK: - H§ ®éc lËp; - Nhµ L¬ng ®· siÕt chÆt ¸ch ®« hé ®èi víi níc ta b»ng nh÷ng biÖn ph¸p nµo? - (GV) ph©n tÝch. * HD ®äc SGK: - §äc ®o¹n trÝch dÉn; - Em cã suy nghÜ g× vÒ th¸i ®é cña nhµ L¬ng ®èi víi nh©n d©n ta? * HD th¶o luËn: NhËn xÐt vÒ chÝnh s¸ch cai trÞ cña nhµ L¬ng. Ho¹t ®éng 2 * HD nghiªn cøu SGK: - (GV) giíi thiÖu; - Nguyªn nh©n nµo lµm bïng næ cuéc khëi nghÜa Lý BÝ? - Lùc lîng cña Lý BÝ réng lín nh thÕ nµo? - V× sao hµo kiÖt vµ nh©n d©n kh¾p n¬i l¹i n« nøc hëng øng cuéc khëi nghÜa?

* HD quan s¸t lîc ®å vµ nghiªn cøu SGK: - (GV) têng thuËt (chØ lîc ®å); - H§ ®éc lËp: Tãm t¾t nh÷ng diÔn biÕn chÝnh cña cuéc khëi nghÜa. * HD th¶o luËn: - Em cã nhËn xÐt g× vÒ tinh thÇn chiÕn ®Êu cña qu©n vµ d©n ta?

* HD nghiªn cøu SGK vµ th¶o luËn: - Tãm t¾t kÕt qu¶ cña cuéc khëi nghÜa Lý BÝ. - Nh÷ng viÖc lµm cña Lý BÝ cã ý nghÜa nh thÕ nµo?

(Lùc lîng ®«ng ®¶o, tõ kh¾p mäi miÒn ®Êt níc...) - Nh©n d©n kh¾p n¬i o¸n hËn chÝnh quyÒn ®« hé, mong muèn giµnh l¹i ®éc lËp; - Uy tÝn vµ tµi n¨ng cña Lý BÝ. * DiÔn biÕn: - Trong mét thêi gian ng¾n, nghÜa qu©n ®· chiÕm hÇu hÕt c¸c quËn huyÖn thuéc Giao Ch©u. - Nhµ L¬ng hai lÇn cho qu©n sang chiÕm l¹i, nhng ®Òu thÊt b¹i. -> Tinh thÇn chiÕn ®Êu gan d¹, dòng c¶m, chñ ®éng, th«ng minh, s¸ng t¹o, hiÖu qu¶, lµm qu©n L¬ng bÞ thÊt b¹i nÆng nÒ. * KÕt qu¶ vµ ý nghÜa lÞch sö: - Lý BÝ lªn ng«i hoµng ®Õ, ®Æt tªn níc vµ x©y dùng kinh ®«. - Kh¼ng ®Þnh ý chÝ ®éc lËp d©n téc (chøng tá níc ta cã giang s¬n, bê câi riªng, s¸nh vai vµ kh«ng phô thuéc

* Cñng cè vµ híng dÉn häc ë nhµ 1. Tæng kÕt (Tãm t¾t nguyªn nh©n, kÕt qu¶, ý nghÜa cña cuéc khëi nghÜa). - KÕt luËn (Bµi 19; 20). 2. C©u hái, bµi tËp - C©u hái «n bµi (SGK). - Bµi tËp (Vë bµi tËp. NXBGD); vÏ lîc ®å Cuéc khëi nghÜa Lý BÝ. - §äc thªm vµ su tÇm t liÖu. 3. ChuÈn bÞ bµi sau - Nghiªn cøu SGK, lîc ®å vµ tr¶ lêi c©u hái (SGK). - Su tÇm t liÖu. * §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm giê d¹y

........................................................................................................................................................................................................................................ ........................................

Ngµy th¸ng n¨m 2009

TiÕt 25. Bµi 22

I – Môc tiªu

l¹p l¹i chÕ ®é ®« hé ®èi víi níc ta;

thêi k×, díi sù l·nh ®¹o cña Lý Nam §Õ vµ TriÖu Quang Phôc;

- Cuéc kh¸ng chiÕn cña nhµ Lý chèng qu©n x©m lîc Tuú thÊt b¹i. 2. TiÕp tôc rÌn luyÖn kÜ n¨ng ph©n tÝch nguyªn nh©n cña sù

kiÖn, ®¸nh gi¸ c¸c sù kiÖn vµ cã kÜ n¨ng ®äc b¶n ®å lÞch sö.

3. Tù hµo vµ noi g¬ng tinh thÇn chiÕn ®Êu kiªn cêng, bÊt khuÊt

cña cha «ng.

II – ph¬ng tiÖn

- Lîc ®å Khëi nghÜa Lý BÝ; - T liÖu vÒ TriÖu Quang Phôc vµ nhµ HËu Lý Nam §Õ.

III – Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng

* KiÓm tra bµi cò - ND: Tr×nh bµy diÔn biÕn cña cuéc khëi nghÜa Lý BÝ. - HT: KiÓm tra miÖng. - Y/c: Têng thuËt ®Çy ®ñ, ng¾n gän c¸c sù kiÖn vµ chØ trªn b¶n

®å.

* Giíi thiÖu bµi

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß

kiÕn thøc cÇn ®¹t

Ho¹t ®éng 1 * Giíi thiÖu: (Theo SGK) * HD nghiªn cøu SGK vµ quan s¸t lîc ®å: - (GV) têng thuËt; - (HS) tãm t¾t diÔn biÕn chÝnh cña cuéc kh¸ng chiÕn. - (GV) ph©n tÝch.

3. Chèng qu©n L¬ng x©m lîc - Qu©n L¬ng tËp trung lùc lîng lín, chia lµm hai ®¹o tiÕn xuèng V¹n Xu©n. - Lý Nam §Õ chØ huy ®ãn ®¸nh rßi lui vÒ gi÷ thµnh ë cöa s«ng T« LÞch sau ®ã rót vÒ Gia Ninh vµ ra ®ãng qu©n ë vïng hå §iÓn TriÖt. - TrÇn B¸ Tiªn ®¸nh óp vµo hå §iÓn TriÖt, Lý Nam §Õ thÊt b¹i. (ThÊt b¹i cña Lý Nam §Õ kh«ng ®ång nghÜa víi sù sôp ®æ cña níc V¹n Xu©n... Cuéc chiÕn ®¸u cña nhan d©n ta vÉn tiÕp diÔn díi sù l·nh ®¹o cña TriÖu Quang Phôc. 4. TriÖu QuangPhôc ®¸nh b¹i qu©n L¬ng nh thÕ nµo? - TriÖu Quang Phôc chän vïng D¹ Tr¹ch lµm c¨n cø.

Ho¹t ®éng 2 * Giíi thiÖu (theo SGK). * HD nghiªn cøu SGK: - TriÖu Quang Phôc ®· lµm g× sau thÊt b¹i cña Lý Nam §Õ? - §äc ®o¹n trÝch dÉn. - V× sao TriÖu Quang Phôc l¹i chän D¹ Tr¹ch lµm c¨n cø?

(TriÖu Quang Phôc lµ ngêi vïng Chu Diªn, «ng rÊt am hiÓu thuû thæ vïng nµy vµ c¶ vïng Giao Ch©u. ¤ng ®· ph¸t hiÖn ra nh÷ng lîi thÕ cña vïng ®µm lÇy D¹ Tr¹ch...). - Qu©n L¬ng bao v©y vµ tÊn c«ng D¹ Tr¹ch, nhng kh«ng cã kÕt qu¶. - TriÖu Quang Phôc chíp thêi c¬ ph¶n c«ng vµ giµnh th¾ng lîi.

* HD quan s¸t lîc ®å vµ nghiªn cøu SGK: - (GV) têng thuËt (chØ lîc ®å); - (HS) tãm t¾t nh÷ng diÔn biÕn chÝnh cña cuéc kh¸ng chiÕn. * HD th¶o luËn: T¹i sao cuéc kh¸ng chiÕn cña Lý Nam §Õ thÊt b¹i, cßn cuéc kh¸ng chiÕn cña TriÖu Quang Phôc l¹i giµnh ®îc th¾ng

lîi?

Ho¹t ®éng 3

thÊt väng, lu«n trong t×nh thÕ bÞ ®éng...). -> Tinh thÇn chiÕn ®Êu gan d¹, dòng c¶m, chñ ®éng, th«ng minh, s¸ng t¹o, hiÖu qu¶, lµm qu©n L¬ng bÞ thÊt b¹i nÆng nÒ. 5. Níc V¹n Xu©n ®éc lËp ®· kÕt thóc nh thÕ nµo?

- TriÖu Quang Phôc lªn ng«i vua, tæ chøc l¹i chÝnh quyÒn. - Lý PhËt Tö cíp ng«i, lËp l¹i triÒu Lý (HËu Lý Nam §Õ).

* HD nghiªn cøu SGK: - TriÖu Quang Phôc ®· lµm g× sau khi ®¸nh b¹i ®îc qu©n L¬ng x©m lîc? - T¹i sao níc V¹n Xu©n thêi k× nµy vÉn ®îc sö cò gäi lµ thêi HËu Lý Nam §Õ? * Gi¶ng: - Nhµ Tuú thµnh lËp ë Trung Quèc; - Vua Tuú ®ßi Lý PhËt Tö sang chÇu. * Th¶o luËn: -V× sao nhµ Tuú muèn Lý PhËt tö sang chÇu? T¹i sao Lý PhËt Tö kh«ng sang?

- KÕt qu¶ cña nh÷ng viÖc lµm ®ã lµ g×?

(Nhµ Tuú ©m mu th«n tÝnh vµ ®ång ho¸ d©n téc ta -> thÇn phôc, lËp l¹i chÕ ®é cai trÞ nh tríc... Lý PhËt Tö kh«ng chÞu khuÊt phôc...). - Nhµ Tuú huy ®éng mét lùc lîng lín sang x©m lîc, cuéc kh¸ng chiÕn cña nhµ HËu Lý thÊt b¹i.

* Cñng cè vµ híng dÉn häc ë nhµ 1. Tæng kÕt (Tãm t¾t néi dung bµi häc). - KÕt luËn (Bµi 22; 23). 2. C©u hái, bµi tËp - C©u hái «n bµi (SGK). - Bµi tËp (Vë bµi tËp. NXBGD); - VÏ lîc ®å Cuéc kh¸ng chiÕn cña nhµ Lý vµ TriÖu Quang Phôc. - §äc thªm vµ su tÇm t liÖu. 3. ChuÈn bÞ bµi sau - Nghiªn cøu SGK, lîc ®å vµ tr¶ lêi c©u hái (SGK). - Su tÇm t liÖu. - VÏ lîc ®å Níc ta thêi thuéc §êng. * §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm giê d¹y

........................................................................................................................................................................................................................................ ........................................

Ngµy th¸ng n¨m 2009

TiÕt 26. Bµi 23

Nh÷ng cuéc Khëi nghÜa lín trong c¸c thÕ kØ VII - ix

I – Môc tiªu

HS cÇn ®¹t: 1. N¾m ®îc: - Nh÷ng chÝnh s¸ch ®« hé cña nhµ §êng ®èi víi níc ta; - Nh©n dan ta ®· nhiÒu lÇn næi dËy, tiªu biÓu lµ cuéc khëi nghÜa

cña Mai Thóc Loan vµ cña Phïng Hng.

tiÕp tôc rÌn luyÖn kÜ n¨ng ®äc vµ vÏ b¶n ®å lÞch sö.

vµ biÕt ¬n tæ tiªn.

II – ph¬ng tiÖn

- Lîc ®å Níc ta thêi thuéc §êng thÕ kØ VII – IX; - Lîc ®å Khëi nghÜa Mai thóc Loan; - Lîc ®å Khëi nghÜa Phïng Hng; - T liÖu lÞch sö, v¨n häc vÒ Mai Thóc Loan vµ Phïng Hng.

III – Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng

* KiÓm tra bµi cò - ND: V× sao cuéc kh¸ng chiÕn cña Lý Nam §Õ thÊt b¹i, cßn cuéc

kh¸ng chiÕn do TriÖu Quang Phôc l·nh ®¹o l¹i giµnh th¾ng lîi?

- T×nh h×nh níc ta tõ n¨m 618:

+ Nhµ §êng xiÕt chÆt h¬n n÷a chÕ ®é cai trÞ; + Nh©n d©n ta ®· kh«ng ngõng næi dËy ®Êu tranh... - Nguyªn nh©n? DiÔn biÕn? KÕt qu¶?... * Ho¹t ®éng d¹y häc

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß

Ho¹t ®éng 1 * Giíi thiÖu: (Theo SGK) * HD nghiªn cøu SGK vµ quan s¸t lîc ®å: - Nªu nh÷ng thay ®æi trong chÝnh s¸ch cai trÞ níc ta cña nhµ §êng?

kiÕn thøc cÇn ®¹t 1. Díi ¸ch ®« hé cña nhµ §êng, níc ta cã g× thay ®æi? - Chia l¹i c¸c ®¬n vÞ hµnh chÝnh vµ ®Æt tªn míi. - Trùc tiÕp cai qu¶n ®Õn cÊp

HuyÖn - SiÕt chÆt ¸ch ®« hé rÊt tµn b¹o.

- Nhµ §êng cßn cho söa sang c¸c con ®êng tõ trng Quèc sang Tèng B×nh... ViÖc lµm ®ã nh»m môc ®Ých g×? - §äc ®o¹n trÝch dÉn. - Nhµ §êng ®· bãc lét nh©n d©n ta b»ng nh÷g biÖn ph¸p nh thÕ nµo? * Th¶o luËn: Theo em, chÝnh s¸ch cai trÞ vµ bãc lét cña nhµ §êng cã g× kh¸c tríc?

- T¨ng cêng bãc lét b»ng c¸c h×nh thøc t« thuÕ vµ cèng n¹p nÆng nÒ. => ¸ch ®« hé nÆng nÒ h¬n, v¬ vÐt ®Õn cïng kiÖt, ®Èy nh©n d©n vµo t×nh c¶nh hÕt søc khã kh¨n... 2. Khëi nhÜa Mai Thóc Loan (722)

Ho¹t ®éng 2 * Giíi thiÖu: - Mai Thóc Loan...; - C¶nh g¸nh v¶i vµ hµnh ®éng cña Mai thóc Loan. * HD nghiªn cøu SGK: - §äc bµi ca dao. - V× sao Mai Thóc Loan kªu gäi mäi ngêi khëi nghÜa?

* HD quan s¸t lîc ®å vµ nghiªn cøu SGK: - (GV) têng thuËt (chØ lîc ®å); - (HS) tãm t¾t nh÷ng diÔn biÕn chÝnh cña cuéc khëi nghÜa.

* Nguyªn nh©n: - ChÝnh s¸ch thèng trÞ tµn b¹o cña nhµ §êng. - Nçi vÊt v¶, cùc nhäc cña viÖc ®i phu g¸nh v¶i. * DiÔn biÕn - NghÜa quan chiÕm thµnh Hoan Ch©u; chän vïng Sa Nam lµm c¨n cø. - Mai H¾c §Õ tÊn c«ng vµ chiÕm thµnh Tèng B×nh. - Nhµ §êng ®em qu©n ®µn ¸p, Mai H¾c §Õ thua trËn. 3. Khëi nghÜa Phïng Hng (trong kho¶ng 776 – 791)

®« hé.

Ho¹t ®éng 3 * Giíi thiÖu: - Phïng Hng...; - t×nh h×nh níc ta n¨m 776/; Cao ChÝnh B×nh ®îc cö sang lµm An Nam ®« hé... * HD nghiªn cøu SGK: - §äc ®o¹n SGK (®o¹n 2); - V× sao khëi nghÜa Phïng Hng bïng næ vµ ®îc mäi ngêi hëng øng? * HD quan s¸t lîc ®å vµ nghiªn cøu SGK: - (GV) têng thuËt (chØ lîc ®å); - (HS) tãm t¾t nh÷ng diÔn biÕn chÝnh cña cuéc khëi nghÜa.

. * Th¶o luËn: - Cuéc khëi nghÜa Phïng Hng ®· ®em

* DiÔn biÕn: - Phïng Hng vµ Phïng H¶i khëi nghÜa ë §êng L©m. - NghÜa qu©n bao v©y vµ chiÕm thµnh Tèng B×nh. - N¨m 791, nhµ §êng ®em qu©n ®µn ¸p. * KÕt qu¶ vµ ý nghÜa lÞch sö

l¹i kÕt qu¶ g× vµ cã ý nghÜa nh thÕ nµo?

- Giµnh ®îc quyÒn lµm chñ ®Êt níc. - TiÕp tôc kh¼ng ®Þnh ý chÝ ®éc lËp vµ b¶o vÖ chñ quyÒn ®Êt níc cña nh©n d©n ta. => BiÓu hiÖn lßng biÕt ¬n, ý thøc tù hµo,... vÒ ngêi anh hïng d©n téc...

* Cñng cè vµ híng dÉn häc ë nhµ 1. Tæng kÕt - ChÝnh s¸ch cai trÞ cña nhµ §êng tµn b¹o nh thÕ nµo? - Cuéc khëi nghÜa cña Mai Thóc Loan vµ Phïng Hng nãi lªn ®iÒu

g×?

2. C©u hái, bµi tËp - C©u hái «n bµi (SGK). - Bµi tËp (Vë bµi tËp. NXBGD); - §äc thªm vµ su tÇm t liÖu. 3. ChuÈn bÞ bµi sau - Nghiªn cøu SGK, lîc ®å vµ tr¶ lêi c©u hái (SGK). - Su tÇm t liÖu. - VÏ lîc ®å Giao Ch©u vµ Ch¨m-pa gi÷a thÕ kØ VI - X. * §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm giê d¹y

........................................................................................................................................................................................................................................ ........................................

Ngµy th¸ng n¨m 2009

TiÕt 27. Bµi 24

Níc cham-pa tõ thÕ kØ ii ®Õn thÕ kØ x

I – Môc tiªu

HS cÇn ®¹t: 1. HiÓu ®îc qu¸ tr×nh thµnh lËp vµ ph¸t triÓn níc Cham-pa; nh÷ng thµnh tùu næi bËt vÒ kinh tÕ, v¨n ho¸ cña Cham-pa trong c¸c thÕ kØ II – X.

2. TiÕp tôc rÌn luÖn kÜ n¨ng ®äc b¶n ®å lÞch sö, ®¸nh gi¸, phan

tÝch c¸c sù kiÖn lÞch sö.

II – ph¬ng tiÖn

III – Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng

* KiÓm tra bµi cò - ND: KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi. - HT: Tù kiÓm tra. - Y/c: So¹n bµi vµ chuÈn bÞ ®å dïng ®Çy ®ñ, theo híng dÉn. * Giíi thiÖu bµi

ph¸t triÓn vµ ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tùu to lín vÒ kinh tÕ, v¨n ho¸...

* Ho¹t ®éng d¹y häc

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß

kiÕn thøc cÇn ®¹t

1. Níc Ch¨m-pa ®éc lËp ra ®êi

Ho¹t ®éng 1 * Giíi thiÖu: VÞ trÝ cña níc Cham-pa (chØ trªn lîc ®å). * HD nghiªn cøu SGK vµ quan s¸t lîc ®å: - Nh©n d©n tîng L©m ®· giµnh ®îc ®éc lËp tronghoµn c¶nh nµo? - Nhµ níc Cham-pa ®îc thµnh lËp nh thÕ nµo?

- ThÕ kØ II, nhµ H¸n suy yÕu, nh©n dan Tîng L©m næi dËy, lËp ra níc L©m Êp. - Trªn c¬ së c¸c ho¹t ®éng qu©n sù, tõ cuèi thÕ kØ VI, quèc hiÖu L©m Êp chuyÓn ®æi thµnh Cham-pa.

* Th¶o luËn: Em cã nhËn xÐt g×vÒ qu¸ tr×nh thµnh lËp vµ më réng níc Cham- pa?

Ho¹t ®éng 2

- NhËn xÐt vÒ tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ Cham-pa (so víi c¸c vïng xung quanh).

* HD nghiªn cøu SGK (®o¹n 2): - Nªu nh÷ng nÐt ®Æc s¾c vÒ v¨n ho¸

2. T×nh h×nh kinh tÕ, v¨n ho¸ Cham-pa tõ thÕ kØ II ®Õn thÕ kØ X * VÒ n«ng nghiÖp - N«ng nghiÖp trång lóa níc lµ chñ yÕu. - Trång c©y ¨n qu¶, c©y c«ng nghiÖp. - Khai th¸c l©m thæ s¶n, ®¸nh c¸ vµ bu«n b¸n. => §¹t ®îc tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ nh nh©n d©n c¸c vïng xung quanh: biÕt sö dông c«ng cô b»ng s¾t vµ søc kÐo cña tr©u bß; biÕt trång hai vô lóa, trång cay ¨n qu¶, c©y c«ng nghiÖp vµ bu«n b¸n,...

Cham-pa.

- Quan s¸t tranh, ¶nh. NhËn xÐt vÒ nghÖ thuËt kiÕn tróc cña ngêi Ch¨m.

* VÒ v¨n ho¸: - Cã ch÷ viÕt riªng. - T«n gi¸o, phong tôc, tËp qu¸n tèt ®Ñp, l©u ®êi. - NghÖ thuËt ®Æc s¾c, tiªu biÓu. => Th¸p Chµm lµ thµnh tùu quan träng nhÊt cña ngêi Ch¨m: kiÕn tróc ®éc ®¸o, mang ®Ëm tÝnh c¸ch, t©m hån Ch¨m.

* Trao ®æi: Em cßn biÕt nh÷ng c«ng tr×nh nghÖ thuËt nµo tiªu biÓu cña ngêi Ch¨m? h·y giíi thiÖu vÒ c«ng tr×nh ®ã. * HD nghiªn cøu SGK (®o¹n 3): - NhËn xÐt vÒ mèi quan hÖ gi÷a ngêi Ch¨m víi c d©n L¹c ViÖt ë nh÷ng vïng kh¸c. - Theo em, nh©n dan Cham-pa cã thuéc d©n téc ViÖt kh«ng? V× sao?

* VÒ x· héi - Quan hÖ gi÷a nh©n d©n Cham-pa víi c¸c c d©n kh¸c ë Ch©u Giao rÊt mËt thiÕt c¶ trong ®êi sèng vËt chÊt lÉn tinh thÇn. - D©n téc Ch¨m-pa lµ thµnh viªn cña ®¹i gia ®×nh c¸c d©n téc ViÖt Nam...

* Cñng cè vµ híng dÉn häc ë nhµ 1. Tæng kÕt (Tãm t¾t néi dung kiÕn thøc). 2. C©u hái, bµi tËp - C©u hái «n bµi (SGK). - Bµi tËp (Vë bµi tËp. NXBGD); - VÏ lîc ®å Giao Ch©u vµ Cham-pa gi÷a thÕ kØ VI – X. - §äc thªm vµ su tÇm t liÖu. 3. ChuÈn bÞ bµi sau - ¤n l¹i kiÕn thøc ®· häc vÒ lÞch sö d©n téc thêi k× ®Êu tranh

chèng B¾c thuéc.

- Su tÇm t liÖu. - TËp tr×nh bµy c¸c sù kiÖn trªn lîc ®å. * §¸nh gi¸, rót kinh nghiÖm giê d¹y

........................................................................................................................................................................................................................................ ........................................

Ngµy th¸ng n¨m 2009

TiÕt 28

Lµm bµi tËp lÞch sö

I – Môc tiªu

®Êu tranh chèng B¾c thuéc.

2. BiÕt khai th¸c, n¾m ®îc nh÷ng néi dung cña tranh ¶nh, lîc ®å, s¬ ®å, g¾n víi néi dung SGK; lËp b¶ng biÓu vµ ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ c¸c sù kiÖn lÞch sö; lµm bµi tËp tr¾c nghiÖm.

lÞch sö liªn quan ®Õn néi dung bµi häc.

II – ph¬ng tiÖn

- Lîc ®å Khëi nghÜa Lý BÝ; - Lîc ®å Níc ta thêi thuéc §êng thÕ kØ VII – IX; - Lîc ®å Khëi nghÜa Mai thóc Loan; - Lîc ®å Khëi nghÜa Phïng Hng; - Tranh ¶nh vÒ c¸c cuéc khëi nghÜa lín thêi k× ®Êu tranh chèng

B¾c thuéc.

III – Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng

* KiÓm tra bµi cò - KiÓm tra 15 phót. - §Ò bµi vµ híng dÉn chÊm (®· in vµ lu) * Giíi thiÖu bµi

- Tãm t¾t néi dung bµi häc cò; - Nªu vÊn ®Ò (theo SGK).

* Ho¹t ®éng d¹y häc Bµi tËp 1 Dùa vµo lîc ®å, h·y thuËt l¹i diÔn biÕn cña cuéc khëi nghÜa Hai Bµ Trng