Tiết 28:
NHỮNG CUỘC KHỞI NGHĨA LỚN
TRONG CÁC THẾ KỶ VII - IX
I – MỤC TIÊU BÀI HỌC :
1. Kiến thức:
- Từ thế kỷ VII, nước ta bị thế lực phong kiến nhà
Đường thống trị. Nhà Đường chia lại các khu vực hành
chính, sắp đặt bộ máy cai trị để siết chặt hơn chính sách
đô hộ và đồng hoá, tăng cường bóc lột và dễ dàng đàn áp
các cuộc nổi dậy.
- Trong suốt ba thế kỷ nhà Đường thống trị, nhân dân ta
nhiều lần nổi dậy, tiêu biểu nhất là các cuộc khởi nghĩa
của Mai Thúc Loan và Phùng Hưng.
2. Về tư tưởng, tình cảm:
- Bồi dưỡng tinh thần chiến đấu vì độc lập của Tổ quốc.
- Biết ơn tổ tiên đã chiến đấu quên mình vì dân tộc, vì
đất nước.
3. Về kỹ năng:
- Biết phân tích và đánh giá công lao của nhân vật lịch sử
cụ thể.
- Tiếp tục rèn luyện kỹ năng đọc và vẽ bản đồ.
4. Trọng tâm:
- Cuộc khởi nghĩa Mai Thúc Loan (722)
- Cuộc khởi nghĩa Phùng Hưng (trong khoảng 776-791)
II – ĐỒ DÙNG DẠY HỌC :
- Lược đồ nước ta thời thuộc Đường thế kỷ VII-IX
trong SGK.
- Bản đồ “Khởi nghĩa Mai Thúc Loan và Phùng Hưng”.
III – HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC :
1. On định lớp:
2. Kiểm tra bài cũ:
- Cuộc kháng chiến chống quân Lương xâm lược đã diễn
ra như thế nào ?
- Triệu Quang Phục đã đánh bại quân Lương như thế nào
?
- Nước Vạn Xuân độc lập đã kết thúc như thế nào ?
3. Giảng bài mới:
A. Giới thiệu bài: Năm 618, nhà Đường siết chặt hơn
nữa chế độ cai trị tàn bạo thẳng tay bóc lột và đàn áp
nhân dân ta. Dưới ách thống trị của nhà Đường trong
suốt ba thế kỷ, nhân dân ta đã không ngừng nổi dậy đấu
tranh chống bọn đô hộ. Đáng chú ý nhất là hai cuộc khởi
nghĩa của Mai Thúc Loan và Phừng Hưng. Đây là cuộc
nổi dậy lớn, tiếp tục khẳng định ý chí độc lập và chủ
quyền đất nước của nhân dân ta.
B. Nội dung giảng bài mới:
a. Hoạt động 1: Dưới ách đô hộ của nhà Đường, nước
ta có gì thay đổi ?
-GV dùng lược -HS theo dõi lược đồ 1.Dưới ách đô
đồ trong SGK để trong SGK. hộ của nhà
giải thích chính Đường, nước ta
sách cai trị của có gì thay đổi ?
nhà Đường. -Đổi Giao Châu thành a.Tổ chức bộ
Chính sách An Nam đô hộ phủ, máy cai trị:
cai trị của nhà nhà Đường chai lại -Năm 619 đổi
Đường có gì khu vực hành chính và Giao Châu
khác trước ? đặt tên mới, nắm thành An Nam
quyền cai trị tới huyện đô hộ phủ, chia
thành 12 châu.
An Nam đô hộ phủ (TB-HN)
Người Hán
-Đặt trụ sở ở
12 châu
Thứ sử
Người Hán
Tống Bình (Hà
Huyện
Nội).
Hương xã
Người Việt
-Sửa sang
Ngoài ra còn có đường sá, xây
các châu ki mi ở miền thành, đắp luỹ
núi bắc bộ, trung bộ. và tăng quân.
-Để có thể đàn áp
nhanh các cuộc nổi b. Chính sách
dậy của nhân dân, bảo bóc lột:
Vì sao nhà vệ chính quyền đô hộ. -Đặt ra nhiều
Đường sửa sang -Cai trị tàn bạo: trực thứ thuế.
các đường giao tiếp đến huyện, làm
thông thuỷ bộ từ đường giao thông để -Cống nạp.
Trung Quốc sang có thể nhanh chóng
Tống Bình? đàn áp những cuộc nổi
Em có nhận dậy của nhân dân ta.
xét gì về tình -Nộp tô thuế và cống
hình nước ta nạp
dưới ách thống
trị của nhà -Chia lại bộ máy hành
Đường ? chính.
-Đặt tên mới.
-Bóc lột thuế và cống
Nhà Đường nạp.
tiến hành bóc lột
nhân dân ta như
thế nào ?
Chính sách
bóc lột của nhà
Đường có gì
khác với các thời
kỳ trước ?
b. Hoạt động 2: Khởi nghĩa Mai Thúc Loan (722)
-GV: giới thiệu -Đọc SGK phần 2.Khởi nghĩa
tiểu sử của Mai tiểu sử của Mai Mai Thúc Loan
Thúc Loan. Thúc Loan. (722)
Khởi nghĩa của -Tham gia đoàn a.Tiểu sử: (sgk)
Mai Thúc Loan nổ người gánh vải b.Diễn biến:
ra trong hoàn cảnh (quả) để nộp cống, -Năm 722 trong
nào? Mai Thúc Loan lúc đi phu, Mai
kêu gọi mọi người Thúc Loan kêu
Vì sao Mai nổi dậy. gọi mọi người nổi
Thúc Loan kêu gọi Do chính sách dậy chống lại bọn
mọi người khởi tàn bạo của nhà đô hộ.
nghĩa? Đường, đã đẩy -Nghĩa quân
nhân dân tới chỗ chiếm thành
sẵn sàng khởi Hoan Châu, ông
Cuộc khởi nghĩa khi có thời chọn Sa Nam để
nghĩa Mai Thúc cơ. xây dựng căn cứ.
Loan diễn ra như -Nhanh chóng -Mai Thúc Loan
thế nào? chiếm thành Hoan tự xưng đế (Mai
Châu, tấn công Hắc Đế), đóng đô
Vì sao cuộc thành Tống Bình. ở Vạn An.
khởi nghĩa Mai -Lúc này nhà -Nhà Đường cử
Thúc Loan thất bại Đường còn rất Dương Tư Húc
mạnh. đem 10 vạn quân ?
đàn áp cuộc
khởi nghĩa thất
bại.
c.Hoạt động 3: Khởi nghĩa Phùng Hưng (trong
khoảng 766-791)
-GV giới thiệu -Đọc sgk phần tiểu 3.Khởi nghĩa
thân thế Phùng sử của Phùng Phùng Hưng
Hưng. Hưng. (trong khoảng
Nguyên nhân -Thấy được nổi 766-791)
dẫn tới cuộc khởi thống khổ của a.Tiểu sử (sgk)
nghĩa Phùng Hưng nhân dân bởi ách b.Diễn biến:
? thống trị tàn bạo -Năm 766, Phùng
của Cao Chính Hưng cùng em là
Bình (năm 766, Phùng Hải khởi
Cao Chính Bình nghĩa ở Đường
được cử sang đô Lâm (Ba Vì – Hà
hộ An Nam Tây)
Khét tiếng bạo
Vì sao cuộc ngược, ngang tàn, -Phùng Hưng bao
khởi nghĩa Phùng đánh thuế rất nặng vây thành Tống
Hưng được mọi để vơ vét của cải. Bình. Cao Chính
người hưởng ứng? -Vì chính sách bóc Bình lo sợ rồi
Cuộc khởi lột nặng nề của chết.
nghĩa của Phùng nhà Đường, vì dân -Phùng Hưng
Hưng đã đem lại oán hận bọn đô hộ. chiếm được thành
kết quả gì ? -Giành lại được Tống Bình, sắp
Việc nhân dân độc lập,tự sắp đặt đặt việc cai trị.
lập đền thờ Phùng bộ máy cai trị …. -Được 7 năm
Hưng đã nói lên -Thể hiện lòng biết Phùng Hưng mất,
điều gì ? ơn người có công Phùng An lên nối
lãnh đạo nhân dân nghiệp cha.
khởi nghĩa giành -Năm 791, nhà
lại quyền làm chủ. Đường đem quân
đàn áp, Phùng An
ra hàng.
C. Kết luận toàn bài: Chính sách thống trị của các thế
lực phong kiến phương Bắc đối với nhân dân ta rất tàn
bạo. Không cam chịu kiếp sống nô lệ, nhân dân ta đã liên
tục nổi dậy đấu tranh, tiêu biểu là các cuộc khởi nghĩa
lớn: Mai Thúc Loan, Phùng Hưng. Các cuộc khởi nghĩa
này đã tiêu biểu cho ý chí quật cường bất khuất của dân
tộc ta.
4. Củng cố:
- Chính sách đô hộ của nhà Đường có gì thay đổi so với
trước ?
- Diễn biến cuộc khởi nghĩa của Mai Thúc Loan.
- Diễn biến cuộc khởi nghĩa của Phùng Hưng.
5. Dặn dò:
- Học bài, làm bài tập trong sách thực hành.
- Xem trước bài “Nước Cham – Pa từ thế kỷ II đến thế
kỷ X”
