TẬP ĐOÀN DẦU KHÍ VIỆT NAM
TRƯỜNG CAO ĐẲNG DẦU KHÍ

GIÁO TRÌNH
MÔN HỌC: BẢN VẼ THIẾT BỊ ĐO LƯỜNG
NGHỀ: SỬA CHỮA THIẾT BỊ TỰ ĐỘNG HÓA
TRÌNH ĐỘ: CAO ĐẲNG
(Ban hành kèm theo Quyết định số: 198/QĐ-CĐDK ngày 25 tháng 03 năm 2020
của Trường Cao Đẳng Dầu Khí)
Bà Rịa - Vũng Tàu, năm 2020
(Lưu hành nội bộ)
TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN
Tài liệu này thuộc sách giáo trình nên các nguồn thông tin có thể được phép dùng
nguyên bản hoặc trích dùng cho các mục đích về đào tạo và tham khảo.
Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh doanh
thiếu lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm.
LỜI GIỚI THIỆU
Cùng với sự tiến bộ của khoa học kỹ thuật, quá trình hiện đại hóa góp phần đưa
các quá trình sản xuất tại các nhà máy, xí nghiệp… ngày càng hiện đại với mức độ tự
động hóa ngày càng cao. Những công việc tự động hóa (lắp đặt, bảo dưỡng, sửa chữa
các thiết bị, hệ thống) trong các nhà máy trở thành công việc cần thiết và đòi hỏi nguồn
nhân lực dồi dào. Để thuận tiện cho công tác tự động hóa các bản vẽ và tài liệu về thiết
bị đo lường là một phần công thể thiếu để thực hiện công việc.
Giáo trình Bản vẽ thiết bị đo lường này được biên soạn giảng dạy cho đối tượng
là học sinh hệ trung cấp nghề, cao đẳng nghề thuộc chuyên ngành sửa chữa thiết bị tự
động hóa.
Tác giả xin chân thành cảm ơn các bạn đồng nghiệp Trường Cao Đẳng Dầu khí,
đặc biệt là giáo viên TBM Tự động hóa. Giáo trình biên soạn dựa trên tài liệu từ nhiều
nguồn giáo trình và tham khảo từ thực tế các nhà máy trong ngành Dầu khí nên không
tránh khỏi một số sai sót về sự phù hợp và phát triển công nghệ. Chúng tôi rất mong
nhận được sự góp ý, xây dựng của bạn đọc để cuốn sách ngày càng hoàn thiện hơn.
Trân trọng cảm ơn./.
Bà Rịa – Vũng Tàu, tháng 03 năm 2020
Tham gia biên soạn
1. Chủ biên: Th.S. Phan Đúng
2. ThS. Phạm Thị Thu Hường
3. ThS. Ngô Trí Tùng
MỤC LỤC
1. CHƯƠNG 1: CÁC LOẠI BẢN VẼ THIẾT BỊ ĐO LƯỜNG ................................ 1
1.1 Các loại bản vẽ ................................................................................................... 2
1.1.1 Bảng danh mục thiết bị (Instrument Index) ................................................ 2
1.1.2 Thông số kĩ thuật chung của thiết bị ........................................................... 4
1.1.3 Các loại bản vẽ thiết bị đo lường ................................................................ 5
1.2 Các biểu tượng thiết bị đo và đường liên kết ................................................... 10
1.2.1 Biểu tượng thiết bị đo ................................................................................. 10
1.2.2 Đường liên kết ............................................................................................ 12
1.2.3 Số thẻ thiết bị và nhận dạng chữ cái viết tắt ............................................... 13
1.2.4 Các kí hiệu về nguồn năng lượng ................................................................. 16
2. CHƯƠNG 2: THÀNH PHẦN CỦA BẢN VẼ TIÊU CHUẨN ............................ 17
2.1 Các thành phần của bản vẽ tiêu chuẩn ............................................................. 18
2.2.1 Thành phần cơ bản của bản vẽ thiết bị tự động hóa ................................... 18
2.2.2 Ký hiệu điện ............................................................................................... 30
2.2 Bản vẽ điện ..................................................................................................... 41
2.2.1 Sơ đồ một dây và ba dây ............................................................................ 41
2.2.2 Sơ đồ dây nối .............................................................................................. 44
2.2.3 Bản vẽ máng dây ........................................................................................ 48
2.3 Bản vẽ thiết bị đo lường ................................................................................. 48
2.3.1 Sơ đồ P&ID ................................................................................................ 48
2.3.2 Bảng vẽ mạch liên kết (Loop sheets) ......................................................... 49
2.3.3 Số thẻ của thiết bị ....................................................................................... 51
2.3.4 Vị trí và kết nối ........................................................................................... 51
2.3.5 Hiệu chuẩn và đặc tính kỹ thuật ................................................................. 52
2.3.6 Danh sách kiểm tra hiện trường ................................................................. 52
2.3.7 Sơ đồ hình thang ......................................................................................... 53
2.3.8 Bản vẽ vị trí thiết bị và bản vẽ chi tiết lắp đặt ............................................ 54
2.3.9 Bản vẽ dòng công nghệ (PFD) ................................................................... 57
3. TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................................................... 59