Cơn tăng huyết áp kịch phát
1.Triệu chứng
•
Cơn xảy ra đột ngột, sau gắng sức hoặc stress, khi thay đổi thời tiết, bị
nhiễm lạnh…
•
Huyết áp tăng cao ≥200/≥120mmHg, có khi tăng rất cao
≥260/≥140mmHg. Có thể chỉ có tăng huyết áp tâm thu đơn thuần.
•
Bệnh nhân đau đầu, đỏ mặt bừng, chóng mặt, chuếnh choáng, có thể có
buồn nôn, nôn, có khi giảm thị lực, lẫn lộn…
2. Xử trí:
- Mục tiêu là dùng các biện pháp khẩn trương đưa huyết áp xuống dưới mức
nguy hiểm, thông thường chỉ tới 170 – 180/110mmHg, sau đó huyết áp sẽ dần trở về
mức cũ.
•
Cho bệnh nhân nằm nghỉ nơi yên tĩnh.
•
Nếu huyết áp tăng rất cao ≥200/≥120mmHg:
Lasix 20mg x 1 ống tiêm tĩnh mạch.
o
Chọc thủng viên nang Adalate 10mg, nhỏ III giọt vào dưới lưỡi, thuốc
o
có tác dụng ngay sau 3 - 5 phút, đạt mức tối đa sau 15 - 20 phút, kéo dài 4 -5 giờ.
Theo dõi huyết áp, nếu vẫn còn cao ≥200/≥120mmHg thì sau 30 phút lại nhỏ thêm III
giọt nữa. Chú ý nhỏ nhiều Adalate thì huyết áp giảm rất nhanh nguy hiểm!
Hoặc Captopril 25mg x 1 viên nhai và ngậm trong miệng, thuốc có tác
o
dụng sau 15 - 20 phút, kéo dài 60 phút.
•
An thần: Seduxen 5mg x 1 viên.
- Tiếp tục dùng liều thuốc hạ áp trong ngày.
- Với bệnh nhân chưa dùng thuốc:
•
Cho thuốc ức chế men chuyển như Enalapril (Renitec, Ednyt) 5mg x 1
viên/ ngày hoặc Perindopril (Coversyl) 4mg…
•
Cũng có thể dùng thuốc ức chế thụ thể bêta như Propranolol 40mg x 1 -
2 viên/ ngày chia 2 lần (nếu không có phản chỉ định như suy tim, mạch chậm, hen phế
quản…).
- Chế độ ăn giảm muối.
- - Khi huyết áp đã ổn định, tiếp tục dùng các thuốc điều trị bệnh tăng
huyết áp để đưa huyết áp xuống dần tới <140/<90mmHg. Đồng thời xử trí các yếu tố
nguy cơ rối loạn lipid máu, bệnh đái tháo đường, tình trạng stress, hút thuốc lá, tăng
cân.
- 3. Điều kiện chuyển tuyến sau:
- - Với những bệnh nhân có cơn tăng huyết áp kịch phát nặng, sau khi đưa
huyết áp xuống 170 -180mmHg thì chuyển về tuyến sau để tiếp tục điều trị.
Chú ý: Dùng Lasix thì phải bù Kali vào: Có thể dùng Panangin *1 ống, tiêm
TMC, hoặc Kaleorid uống.
