Ph m Văn Hoài Th
ng
ĐHTCNH09B
ạ
ươ
GI
I THI U CHUNG V SÉC
Ớ
Ệ
Ề
S ự
phát tri n c a h th ng ngân ể ủ ệ ố
ề hàng đã góp ph n hình thành nhi u ầ
ệ hình th c thanh toán an toàn, ti n ứ
i đã và đang đ c s d ng ph l ợ ượ ử ụ ổ
bi n nhi u n c trên th gi ế ở ề ướ ế ớ i.
Ph ng ti n thanh toán ti n m t là ươ ệ ề ặ
không th thi u, song ngày nay, ể ế
thanh toán b ng ti n m t không còn là ph ng ti n thanh toán t i u trong các giao ề ằ ặ ươ ệ ố ư
ng m i, d ch v n a, đ c bi tr và kh i l d ch th ị ươ ụ ữ ặ ạ ị ệ t là giao d ch có giá ị ố ượ ị ng l n. Do ớ
c hình thành. v y Séc đã đ ậ ượ
1.Khái ni m:ệ
Séc là m t l nh vô đi u ki n th hi n d i d ng ch ng c a ng ể ệ ướ ạ ộ ệ ứ t ề ệ ừ ủ ườ ủ i ch tài
kho n, ra l nh cho ngân hàng trích t tài kho n c a mình đ tr cho ng i có tên ệ ả ừ ả ủ ể ả ườ
i y ho c tr cho ng trong séc, ho c tr theo l nh c a ng ả ủ ệ ặ ườ ấ ặ ả ườ ầ ộ ố ề i c m séc m t s ti n
nh t đ nh, b ng ti n m t hay b ng chuy n kho n. Ngoài ra séc cũng có th đ c đ nh ấ ị ể ượ ị ề ể ằ ả ằ ặ
nghĩa là m t h i phi u ký phát đòi ti n m t ngân hàng, thanh toán ngay khi có yêu ộ ố ế ề ộ
c u.ầ
2.Phân lo i :ạ
2.1.Căn c vào tính ch t l u thông séc ấ ư ứ
2.1.1.Séc đích danh (nominated check) :
Séc ghi rõ tên ng c h i đ ng l séc. ườ ượ ưở i t ợ ừ
2.1.2.Séc vô danh (nameless check) :
Là lo i séc không ghi rõ tên ng i h ạ ườ ưở ng
i, ch ghi câu “ tr cho ng i c m séc”. l ợ ả ỉ ườ ầ
2.1.3.Séc theo l nhệ (Cheque to order) :
ng l i ghi trên t séc đó. Là lo i séc ghi tr ti n theo l nh c a ng ả ề ủ ệ ạ i h ườ ưở ợ ờ
1
2.2.Căn c vào m c đích s d ng séc ụ ử ụ ứ
Ph m Văn Hoài Th
ng
ĐHTCNH09B
ạ
ươ
2.2.1.Séc du l ch ị
Traveller’s cheque-là lo i séc đ c bi t do ngân hàng phát hành, là l nh c a Ngân ạ ặ ệ ủ ệ
hàng yêu c u b t c chi nhánh hay đ i lí nào c a ngân hàng tr ti n cho ng ạ ầ ấ ứ ả ề ủ ườ ầ i c m
séc.
Certified Cheque ) 2.2.2.Séc xác nh n ( ậ
c Ngân hàng xác nh n vi c tr ti n tr c khi ng i kí phát giao Là lo i séc đ ạ ượ ả ề ệ ậ ướ ườ
cho ng ng l i. i h ườ ưở ợ
2.2.3.Séc ti n m t ặ ề
Là lo i séc mà ng ng l i t t séc có th rút đ c ti n m t. ạ i h ườ ưở ợ ừ ờ ể ượ ề ặ
2.2.4.Séc chuy n kho n ể ả
Là lo i séc mà ng ạ ườ ấ i kí phát séc ra l nh cho ngân hàng trích ti n s ti n nh t ề ố ề ệ
i khác trong đ nh trên tài kho n c a mình chuy n tr sang m t tài kho n c a m t ng ị ả ủ ả ủ ể ả ộ ộ ườ
. cùng m t ngân hàng ho c khác ngân hàng ặ ộ
2.2.5.Séc g ch chéo ạ
Là lo i séc tên m t tr c c a t séc có 2 ặ ướ ủ ờ ạ
séc . g ch song song chéo trên t ạ ờ
2.2.5.1.Séc g ch chéo đ c bi ạ ặ t ệ
Là lo i gi a 2 g ch chéo trên t séc có ch ữ ạ ạ ờ ỉ
đ nh c th tên c a ngân hàng nh n thanh toán ị ụ ể ủ ậ
ti n cho ng ng l ề i h ườ ưở ợ . i
2.2.5.2.Séc g ch chéo thông th ng ạ ườ
Là lo i gi a 2 g ch chéo trên t séc không ữ ạ ạ ờ
ghi tên ngân hàng thanh toán.
2.2.6.Séc tr nơ
M t sau đ tr ng hoàn toàn, séc này có th đ c ngân hàng tr ti n m t. ể ắ ể ượ ặ ả ề ặ
2
2.2.7.Séc b o chi ả
Ph m Văn Hoài Th
ng
ĐHTCNH09B
ạ
ươ
Là m t t séc đ c ngân hàng c a ng ộ ờ ượ ủ ườ ả ủ i phát hành đ m b o r ng tài kho n c a ả ằ ả
ng c trích ra khi thanh toán. Trong tr ng h p này, ngân hàng ườ i đó có đ ti n đ đ ủ ề ể ượ ườ ợ
th ng ghi ho c đóng d u b o chi lên t séc. ườ ả ặ ấ ờ
3.Hình th c c a t ứ ủ ờ c Sé
m t tr c c a t séc: Ở ặ ướ ủ ờ
• Ch "Séc" đ ữ
c in b ng ch in hoa; ượ ữ ằ
• S séc; ố
• Yêu c u tr m t s ti n đ c ghi ả ộ ố ề ượ ầ
b ng s và b ng ch ; ữ ằ ằ ố
• H , tên, đ a ch , s hi u tài kho n ả ỉ ố ệ ọ ị
i phát hành séc; c a ng ủ ườ
• H , tên, đ a ch , s hi u tài kho n ả ỉ ố ệ ọ ị
(n u có) c a ng i th h ng séc. ủ ế ườ ụ ưở
• Tên, đ a ch c a đ n v thanh toán; ỉ ủ ơ • N i và Ngày ký phát hành séc;
ị ị
ơ
• Ch ký c a ng i phát hành séc. ủ ữ ườ
M t sau c a t ủ ờ ặ séc dùng đ quy đ nh ể ị
vi c chuy n nh ng. ệ ể ượ
• T séc h p l
4.M t s quy đ nh v Séc ộ ố ề ị
ờ ợ ệ ả ph i có đ y đ các y u t ầ ủ ế ố ử theo quy đ nh, không b t y xoá, s a ị ẩ ị
ch a; s ti n b ng ch và b ng s ph i kh p nhau. ố ề ữ ữ ằ ả ằ ố ớ
• Vi c s a đ i, b sung các y u t c a séc ph i do Th ng đ c Ngân hàng Nhà ệ ử ổ ế ố ủ ổ ả ố ố
ng h p ghi thêm vào t n ướ c quy đ nh. Các tr ị ườ ợ ờ ề séc v lãi su t ho c các đi u ề ấ ặ
ki n thanh toán là không h p l . ợ ệ ệ
• Séc không đ séc đã đ c g ch hai đ ng song ượ c phép l y ti n m t khi t ề ấ ặ ờ ượ ạ ườ
song chéo góc phía trên bên trái ho c đã đ c ghi t "chuy n kho n" ở ặ ượ ừ ả ở ặ m t ể
tr c c a t ướ ủ ờ
3
séc là 15 ngày. séc. • Th i h n hi u l c thanh toán c a t ủ ờ ệ ự ờ ạ
Ph m Văn Hoài Th
ng
ĐHTCNH09B
ạ
ươ
• Vì séc là l nh nên khi ngân hàng nh n đ c séc ph i ch p hành l nh này vô ậ ượ ệ ệ ả ấ
ng h p tài kho n phát hành séc không có ti n ho c t séc đi u ki n, tr tr ệ ừ ườ ề ặ ờ ề ả ợ
• Ng
không đ tính ch t pháp lý. ủ ấ
i phát hành séc ph i có ti n trong tài kho n. ườ ề ả ả
5.Th c tr ng c a vi c s d ng hình th c thanh toán b ng Séc Vi t Nam ệ ử ụ ự ủ ứ ạ ằ ở ệ
Thanh toán b ng séc thu n l ằ ậ ợ ư i và nhanh chóng trong giao d ch mua bán. Nh ng, ị
ra đ i đã lâu mà séc v n ch a phát tri n đ ể ượ ư ẫ ờ ợ c nh mong đ i . ư
các ngân hàng th ng m i, hình th c thanh toán b ng séc chi m t l Ở ươ ứ ế ạ ằ ỷ ệ ấ r t
th p (kho ng 2%) trong t ng thanh toán phi ti n m t. ổ ề ặ ấ ả
Ch a có quy đ nh b t bu c v h n m c ph i thanh toán b ng séc mà hi n ch
5.1.Nguyên nhân
ộ ề ạ ư ứ ệ ả ằ ắ ị ỉ
Tr
" đ ng viên " dùng séc. ộ
i mua và ng ườ ng h p ng ợ ườ ườ i bán không có tài kho n cùng m t ngân hàng, ả ộ
bu c các ngân hàng th ộ ươ ng m i ph i thông qua ả ạ h th ng thanh toán bù tr ệ ố ừ c aủ
Ngân hàng Nhà n Ngân hàng Nhà n c v n ch y u là ướ c, vi c ki m tra séc ể ệ ở ướ ẫ ủ ế
th công. N u các ngân hàng phát hành m y ch c ngàn t ủ ụ ế ấ ờ ệ séc m i ngày thì vi c ỗ
V phía ng
thanh toán bù tr trong ngày g p r t nhi u khó khăn. ặ ấ ừ ề
Lo ng i tài kho n c a ng
i bán : ề ườ
Séc gi
i mua không có ti n. ả ủ ạ ườ ề
.ả
Có quy đ nh b t bu c v h n m c ph i thanh toán b ng séc .
5.2.Gi i pháp ả
T đ ng hóa quy trình ki m tra séc sao cho nhanh g n và hi u qu nh t.
ộ ề ạ ứ ả ằ ắ ị
Hoàn thi n đ án xây d ng trung tâm bù tr séc t
ự ộ ể ệ ả ấ ọ
i m t s thành ph l n. ự ừ ệ ề ạ ộ ố ố ớ
Khuy n khích ng ế
i dân t p thói quen thanh toán b ng hình th c này . ườ ứ ậ ằ
Các c quan nhà n ơ ướ ầ c nên tiên phong trong vi c thanh toán b ng séc, góp ph n ệ ằ
đ a hình th c thanh toán này ph bi n r ng rãi. ư ổ ế ộ ứ
N n kinh t t Nam đang t ng b c hòa nh p vào n n kinh t ề Vi ế ệ ừ ướ ề ậ th gi ế ế ớ ệ i. Vi c
4
ộ phát tri n thanh toán không dùng ti n m t nói chung, b ng Séc nói riêng là m t ể ề ặ ằ
Ph m Văn Hoài Th
ng
ĐHTCNH09B
ạ
ươ
, phù h p v i xu b ướ c quan tr ng trong vi c xây d ng m t n n văn minh ti n t ự ộ ề ề ệ ệ ọ ợ ớ
ng chung c a th i đ i. Séc đã có vai trò quan tr ng và nh ng l i ích không th h ướ ờ ạ ữ ủ ọ ợ ể
ph nh n. Hi n nay, Séc v n còn ti m năng phát tri n r t l n đ i v i trong n c và ể ấ ớ ủ ậ ố ớ ệ ề ẫ ướ
trên th gi i. ế ớ
Tài Li u Tham Kh o ả
ệ
1. http://vietbao.vn 2. http://tailieu.vn 3. http://vi.wikipedia.org 4. http://vietforward.com 5. http://luat.xalo.vn
5