BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
MAI MỸ HẠNH
HÀNH VI TỰ HỦY HOẠI BẢN THÂN
CỦA VỊ THÀNH NIÊN
Ở CÁC ĐÔ THỊ PHÍA NAM, VIỆT NAM
LUẬN ÁN TIẾN SĨ TÂM LÝ HỌC
Thành phố Hồ Chí Minh – 2024
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
MAI MỸ HẠNH
HÀNH VI TỰ HỦY HOẠI BẢN THÂN
CỦA VỊ THÀNH NIÊN
Ở CÁC ĐÔ THỊ PHÍA NAM, VIỆT NAM
Chuyên ngành: Tâm lý học
Mã số: 62 31 04 01
LUẬN ÁN TIẾN SĨ TÂM LÝ HỌC
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
1. GS. TS HUỲNH VĂN SƠN
2. PGS. TS TRẦN THỊ THU MAI
Thành phố Hồ Chí Minh – 2024
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan luận án tiến sĩ “Hành vi tự hủy hoại bản thân của vị thành
niên các đô thị phía Nam, Việt Nam” là công trình nghiên cứu của riêng tôi, những
kết quả nghiên cứu được trình bày trong luận án là hoàn toàn trung thực và khách
quan. Ngoài ra, kết quả của đề tài chưa từng để bảo vệ bởi bất kỳ học vị nào khác.
Tôi xin cam đoan rằng kết quả sản phẩm là trung thực và các số liệu cũng như
thông tin sử dụng trong bài đều đã được trích dẫn cụ thể và nêu rõ nguồn gốc.
MỤC LỤC
Lời cam đoan
Mục lục
Danh mục các bảng
MỞ ĐẦU .................................................................................................................. 1
CHƯƠNG 1. LÝ LUẬN VỀ HÀNH VI TỰ HỦY HOẠI BẢN THÂN
CỦA VỊ THÀNH NIÊN .......................................................................................... 7
1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu về hành vi tự huỷ hoại ................................... 7
1.1.1. Các nghiên cứu về biểu hiện và mức độ hành vi tự hủy hoại của vị
thành niên .................................................................................................. 7
1.1.2. Nghiên cứu về các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi tự hủy hoại ở vị
thành niên ................................................................................................ 13
1.1.3. Các nghiên cứu về các chiến lược phòng ngừa hành vi tự huỷ hoại ....... 19
1.2. Lý luận về hành vi tự huỷ hoại ........................................................................ 24
1.2.1. Khái niệm hành vi tự huỷ hoại ................................................................. 24
1.2.2. Phân loại các hành vi tự huỷ hoại ............................................................. 27
1.2.3. Biểu hiện của hành vi tự huỷ hoại ............................................................ 29
1.2.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi tự huỷ hoại ........................................ 37
1.3. Đặc điểm tâm lý vị thành niên và các yếu tố nguy cơ tự huỷ hoại gắn với
đặc điểm tâm lý lứa tuổi của vị thành niên ............................................................. 40
1.3.1. Đặc điểm tâm lý tuổi thiếu niên ............................................................... 41
1.3.2. Đặc điểm tâm lý tuổi đầu thanh niên ........................................................ 43
1.4. Biểu hiện và mức độ hành vi tự huỷ hoại ở vị thành niên ............................... 45
1.4.1. Biểu hiện bên trong của hành vi tự huỷ hoại ở vị thành niên ................... 45
1.4.2. Biểu hiện bên ngoài của hành vi của tự huỷ hoại ở vị thành niên ............ 47
1.4.3. Các mức độ hành vi tự huỷ hoại ở vị thành niên ...................................... 48
Tiểu kết chương 1 ................................................................................................... 53
CHƯƠNG 2. TỔ CHỨC VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ..................... 54
2.1. Giới thiệu về khách thể và địa bàn nghiên cứu ................................................ 54
2.1.1. Địa bàn nghiên cứu ................................................................................... 54
2.1.2. Khách thể nghiên cứu ............................................................................... 54
2.2. Tổ chức nghiên cứu ......................................................................................... 56
2.2.1. Nghiên cứu lý luận ................................................................................... 56
2.2.2. Nghiên cứu thực tiễn ................................................................................ 57
2.3. Các phương pháp nghiên cứu cụ thể................................................................ 60
2.3.1. Phương pháp nghiên cứu văn bản và tài liệu ........................................... 60
2.3.2. Phương pháp điều tra bằng phiếu hỏi ....................................................... 61
2.3.3. Phương pháp phỏng vấn ........................................................................... 66
2.3.4. Phương pháp nghiên cứu trường hợp điển hình ....................................... 71
2.3.5. Phương pháp thực nghiệm ........................................................................ 72
2.3.6. Phương pháp thống kê toán học ............................................................... 74
Tiểu kết chương 2 ................................................................................................... 76
CHƯƠNG 3. THỰC TRẠNG HÀNH VI TỰ HỦY HOẠI BẢN THÂN
CỦA VỊ THÀNH NIÊN Ở ĐÔ THỊ PHÍA NAM, VIỆT NAM ....................... 77
3.1. Kết quả nghiên cứu về thực trạng hành vi tự huỷ hoại của vị thành niên ở
đô thị phía Nam, Việt Nam ..................................................................................... 77
3.1.1. Biểu hiện bên trong của hành vi tự huỷ hoại ........................................... 77
3.1.2. Biểu hiện bên ngoài của hành vi tự huỷ hoại .......................................... 86
3.1.3. Phương thức thực hiện hành vi tự huỷ hoại ............................................ 95
3.1.4. Tự đánh giá về mức độ nghiêm trọng của việc thực hiện hành vi
tự huỷ hoại ............................................................................................. 100
3.1.5. Mối liên hệ giữa các kiểu hành vi tự hủy hoại bản thân với nhận thức,
cảm xúc của VTN khi thực hiện hành vi tự huỷ.................................... 101
3.2. Kết quả nghiên cứu về mức độ hành vi tự huỷ hoại ...................................... 105
3.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi tự huỷ hoại ............................................. 107
3.3.1. Tự đánh giá của vị thành niên về yếu tố ảnh hưởng đến hành vi
tự huỷ hoại ............................................................................................. 107
