Hết thời buôn vàng như rau
Đây là các cửa hàng mua bán vàng miếng đáp ứng các tiêu chuẩn kinh doanh loại
hàng hóa đặc biệt như vàng, các tổ chức được cấp phép cũng phải đáp ứng các quy
định về năng lực kinh doanh, an toàn. Với hệ thống này, lần đầu tiên đã có thể
hình dung về một mạng lưới kinh doanh vàng miếng được quản lý có hệ thống của
Việt Nam.
Trước đây, đã nhiều lần tình trạng lộn xộn trong mua bán vàng bao gồm cả vàng
miếng, chất lượng vàng buông lỏng... gây bức xúc vì làm thiệt hại cho người mua
và bất ổn cho quản lý. Thậm chí, khi đặt vấn ra vấn đề này người ta mới biết dù
vàng là một loại hàng hóa đặc biệt, thị trường vàng tác động lớn đến nền kinh tế
nhưng việc quản lý lại không có một cơ quan nào chịu trách nhiệm chính tạo ra sự
lỏng lẻo và nhiều kẽ hở gây nên bất ổn.
Tình trạng cá nhân, DN cũng có thể mở cửa hàng vàng, ra thương hiệu riêng, chất
lượng mỗi nơi một khác... mà không có những chuẩn chung về điều kiện kinh
doanh và quản lý... khiến cho nhiều người đã phải thốt lên: "buôn vàng dễ như
buôn rau".
Nói về việc thiết lập hệ thống kinh doanh vàng mới, lãnh đạo NHNN cho biết, số
đơn vị và điểm kinh doanh vàng xin cấp phép rất nhiều nhưng việc lựa chọn để có
một hệ thống đủ tiêu chuẩn, rải đều cả nước để đảm bảo người dân thuận tiện giao
dịch và quản lý tốt là điều không dễ.
Ông này cho biết, tìm trong loạt hồ sơ gửi về xin NHNN cấp phép kinh doanh
vàng miếng thì không có đơn vị nào mở điểm giao dịch hay có kế hoạch mở tại 7
tỉnh miền núi phía Bắc. Câu trả lời đơn giản là đây là thị trường xa, nhu cầu thấp,
kinh doanh khó khăn... nên không ai dại xin vào nơi lợi nhuận ít mà rủi ro lại
nhiều.
Đây là điều dễ hiểu đối với các DN kinh doanh nhưng đó lại là một thực tế không
ổn, gây méo mó thị trường và bất lợi cho người dân. Không ai muốn làm nhưng
không thể để vùng trống gây thiệt hại quyền lợi cho dân nên nhũng ông lớn quốc
doanh như BIDV hay Vietinbank dù trước đây không đẩy mạnh kinh doanh vàng
miếng nhưng vẫn phải "lĩnh ấn" đi vùng sâu, vùng xa.
Trong khi đó, những con số rà soát từ cơ quan quản lý cho thấy, thời điểm trước
đây, cả nước có khoảng 12 ngàn điển tham gia kinh doanh vàng miếng nhưng cho
tới thời điểm chuẩn bị cấp phép thì chỉ còn khoảng 8 ngàn điểm. Như vậy, số
lượng tham gia kinh doanh vàng miếng đã có sự sụt giảm một cách tự nhiên trong
những tháng chuẩn bị thực hiện quy định mới về kinh doanh vàng. Rõ ràng, chính
các ông chủ kinh doanh đã tự thấy khó tổn tại nên đã tự rút lui.
Điều này có về trở nên hợp lý khi trước đây chúng ta chứng kiến không ít những
hàng vàng dạng ốt nhỏ kinh doanh đủ thứ từ vàng, mua ngoại tệ lậu, bán mỹ ký,
đồ phong thủy và cả cầm đồ... Nhưng một khi ngọai tệ bị quản chặt và ngày khó
kiếm ăn vì ít biến động, vàng cũng ngày bị siết chặt thì chính các cửa hàng cũng tự
rút lui, chuyển hướng khỏi vàng.
Với thực tế trên đây thì nhiều chưa hẳn đã tốt mà điều quan trọng là đảm bảo các
điều kiện và được quản lý tốt. Tuy nhiên, vẫn có những lo ngại khi kinh doanh
vàng tập trung vào một số đầu mối liệu có thể nảy sinh 'độc quyền và nhóm lợi
ích". Tuy nhiên, điều này khó xảy ra vì trong 31 đơn vi cũng có sự đa dạng về loại
hình, quy mô nên sẽ cạnh tranh để kinh doanh.Hơn nữa, hệ thống này sẽ còn được
mở rộng trên cơ sở các tiêu chuẩn và quy định đã công bố, không có sự phân biệt
và độc quyền nào.
Hơn nữa, con số 2.500 điểm giao dịch, thấp hơn nhiều quy mô khoảng 8.000 điểm
kinh doanh vàng nói chung hiện nay nhưng bằng một sự sàng lọc của tự nhiên, ai
mạnh sẽ phát triển và người kém hơn thì buộc phải thoái lui để thị trường vàng sẽ
có một sự chuyển đổi ngày càng hoàn thiện. Bên cạnh đó, khi thiết lập và mạng
lưới đi vào hoạt động ổn định, Ngân hàng Nhà nước sẽ lên kế hoạch vào cuộc để
điều tiết cung - cầu, gián tiếp tác động đến giá nếu có biến động bất hợp lý để thị
trường bớt loạn