ụ ụ M c l c
ề ả ư ễ ọ 1. Đôi nét v tác gi Nguy n Ng c T …………………………………trang
2
ậ ủ ư ệ ề ệ ễ ọ 2. Quan ni m v ngh thu t c a Nguy n Ng c T ……………………trang
3
ườ ố ể ươ 2.1. Con ng i s ng là đ yêu th ng
ườ ố ọ 2.2. Con ng i “S ng là luôn hi v ng”
ả ả ấ ừ ấ ớ 2.3. “Tình c m ph i xu t phát t t m lòng m i quý”
ượ ơ 3. Hình t ậ ng nhân v t cô đ n
ườ ữ ủ ứ ả ơ 3.1. Con ng i cô đ n vì nh ng ám nh c a quá kh ………………….trang
6
ườ ữ ơ ỗ ầ 3.2. Con ng i cô đ n vì nh ng l i l m………………………………..trang
7
ườ ỗ ợ ị ơ 3.3. Con ng i cô đ n và n i s b lãng quên……………………….trang 10
ườ ự ố ạ ơ 3.4 . Con ng i cô đ n và s tr n ch y……………………………….trang
12
ườ ự ẻ ạ ủ ữ ơ ườ 3.5. Con ng i cô đ n vì s gh l nh c a nh ng ng i thân………trang 14
ế ậ 4. K t lu n………………………………………………………………trang 15
ệ ả Tài li u tham kh o……………………………………………………..trang 16
Trang 1
ề ườ ọ ư ủ ễ 1. Đôi nét v con ng i và sáng tác c a Nguy n Ng c T
ế ề ự ớ ư ứ ữ ệ ả ẻ Hi n nay, các n nhà văn v i u th v s đông đ o và s c tr đã
ề ớ ọ ệ ể ể ế khoác cái áo m i cho n n văn h c Vi t Nam. Chúng ta có th k đ n m t s ộ ố
ị ả ư ạ ạ ổ ị tên tu i nh : Lê Minh Khuê, Ph m Th Hoài, D Ngân, Võ Th H o, Lý Lan,
ị Ấ ư ệ ễ ễ ạ ị ị Y Ban, Nguy n Th Thu Hu , Ph m Th Minh Th , Nguy n Th m, Võ Th ị
ự ố ế ế ệ ộ ữ Xuân Hà…và m t th h nhà văn n sau này đã có s n i ti p thành công
ả ắ ư ữ ễ ớ ọ ỗ ớ v i nh ng cây bút s m có b n s c riêng: Nguy n Ng c T , Đ Bích Thúy,
ữ ữ ữ ệ ả ỗ ủ Đ Hoàng Di u … Nh ng sáng tác c a các cây bút n là nh ng ph n ánh
ự ề ố ườ ọ ườ ệ ế ắ ộ chân th c v cu c s ng con ng ạ i hi n đ i. H th ng vi t sâu s c v ề
ộ ố ở ớ ứ ề ệ ề ả ữ m ng đ tài tình yêu, trăn tr v i nh ng kí c. Cu c s ng đa chi u hi n ra
ướ ắ ủ ữ ắ ả ơ ơ d ằ i con m t c a các nhà văn n càng đ m th m h n, nhân b n h n. Trong
ở ạ ụ ư ễ ọ ộ ớ ch c năm tr l ở i đây, Nguy n Ng c T đã tr nên khá quen thu c v i công
ộ ả ọ ị ẻ ề ạ ả ưở chúng đ c gi yêu văn h c. Ch là cây bút tr đo t nhi u gi i th ng cao
ả ưở ườ ư ộ ỳ ế trong các gi i th ng th ng k cũng nh trong các cu c thi vi ệ t truy n
ắ ơ ị ướ ổ ứ ng n do các đ n v có uy tín trong và ngoài n ả ch c. Trong dòng ch y c t
ữ ươ ủ ễ ạ ọ chung c a văn xuôi n đ ư ng đ i Nguy n Ng c T đã tìm cho mình m t l ộ ố i
ộ ậ ạ đi riêng, m t phong cách riêng đ l ể ạ ấ ượ i n t ọ ng sâu đ m trong lòng b n đ c.
ế ạ ủ ư ư ữ ề ễ ọ Cũng nh nhi u nhà văn n khác, th m nh c a Nguy n Ng c T là nói v ề
ữ ề ậ ườ ệ ạ ỗ n i đau, v thân ph n nh ng ng ộ ố i đàn bà trong cu c s ng hi n đ i. Vi ế t
ự ấ ủ ữ ư ễ ể ả ọ ộ ằ b ng s th u hi u, c m thông c a m t nhà văn n , Nguy n Ng c T tinh t ế
Trang 2
ế ề ề ế ờ ạ ự ữ khi vi t v nh ng khao khát khôn nguôi v b n b h nh phúc, s bình yên
ỗ ườ ồ trong tâm h n m i con ng i.
ễ ọ ạ ệ ệ ầ ư Nguy n Ng c T sinh năm 1976, t ơ i xã Tân Duy t, huy n Đ m D i,
ả ộ ỉ t nh Cà Mau trong m t gia đình nông dân nghèo khó. Do hoàn c nh gia đình
ỉ ọ ớ ớ ọ ế ấ ượ ả ị ấ r t khó khăn nên ch ph i ngh h c s m khi m i h c h t c p hai. Đ c cha
ế ấ ế ữ ả Nghĩ gì, vi t n y, vi t nh ng gì con đã tr i qua ộ đ ng viên “ ị ắ ầ ”, ch b t đ u
ế ủ ẩ ầ ị ượ ệ ạ vi t. Tác ph m đ u tay c a ch đã đ ọ c T p chí văn ngh Cà Mau ch n
ự ể ạ ị ưỡ ướ ơ ộ đăng đã t o thêm đ ng l c đ ch nuôi d ng c m sáng tác. Sau đó ch ị
ượ ư ậ ọ ạ ậ đ c nh n vào làm văn th và h c làm phóng viên t i báo này. T p kí s ự
ề ỗ ơ ứ ớ ư ị ả N i ni m sau c n bão d ề ữ đã đ a ch vào ngh văn chính th c v i gi i ba báo
ề ấ ố ả ưở chí toàn qu c năm 1997 và sau đó là r t nhi u gi i th ng khác. Ch đ ị ượ c
ẻ ộ ượ ở ệ ệ ữ coi là m t trong nh ng nhà văn tr gây đ c chú ý Vi t Nam. Hi n nay
ị ừ ừ ệ ạ ả ộ ch v a làm phóng viên cho t p chí Văn ngh bán đ o Cà Mau và v a là h i
ộ ộ ệ ậ ọ ờ ườ viên h i h i văn h c ngh thu t Cà Mau. Trong đ i th ọ ễ ng, Nguy n Ng c
ộ ố ư ư ẻ ề ả ơ ộ ứ ạ T có v ngoan hi n, thích cu c s ng gi n đ n nh ng n i tâm ph c t p.
ươ ệ ủ ư ề ầ ị Trong văn ch ng, ch ví truy n c a mình nh trái s u riêng – nhi u ng ườ i
ư ườ ị ứ ố ượ ẩ thích nh ng cũng không ít ng i d ng. S l ấ ng tác ph m chính đã xu t
ụ ở ấ ể ạ ế ề ắ ạ ả ả b n lên đ n hàng ch c ệ r t nhi u th lo i: truy n ng n, t p văn, t n văn,
ả ể ế ộ ố ể ẩ ọ ạ t p bút, …trong đó ph i k đ n m t s tác ph m tiêu bi u: Ng n đèn không
ắ ấ ậ ồ ẻ ủ t t, Cánh đ ng b t t n, Gió l ữ , Ngày mai c a nh ng ngày mai,…
ậ ề ệ ườ ủ ệ 2. Quan ni m ngh thu t v con ng ọ ư ễ i c a Nguy n Ng c T
ườ ố ể ươ 2.1. Con ng i s ng là đ yêu th ng
ư ủ ệ ễ ọ ươ ẽ ố Trong quan ni m c a Nguy n Ng c T , yêu th ng đã thành l s ng,
ế ầ ậ ủ ế ề ề ạ ở ị ề ni m vui, ni m h nh phúc. Chính b i th , h u h t các nhân v t c a ch đ u
ươ ượ ươ ườ giàu tình yêu th ng và luôn khát khao đ c yêu th ng. Là ng ả i giàu c m
ư ễ ả ọ ọ ữ xúc và coi tr ng c m xúc trong sáng tác, Nguy n Ng c T luôn níu gi lòng
ườ ị ế ề ủ ệ ủ tin yêu c a con ng i. Trong quan ni m c a ch vi ộ t v cái ác cũng là m t
Trang 3
ể ợ ươ ườ ệ cách đ tôn vinh cái thi n và ca ng i tình yêu th ng con ng ể i, đ con
ườ ế ố ố ẹ ơ ng i bi t s ng t t đ p, nhân ái h n.
ườ ố ọ 2.2. Con ng i “S ng là luôn hi v ng”
ằ ị ườ ỏ ọ Ch cho r ng hi v ng giúp cho con ng ữ i thoát kh i nh ng khó khăn,
ấ ấ ủ ư ệ ễ ậ ọ ế ắ b t c. Ta nh n th y r t rõ quan ni m này c a Nguy n Ng c T thông qua
ậ ủ ư ẫ ủ ễ ẩ ọ ị ằ các tác ph m c a ch . Các nhân v t c a Nguy n Ng c T v n luôn tin r ng
ộ ố ẽ ố ẹ ấ ạ ẽ ạ ơ cu c s ng s t t đ p h n, b t h nh khó khăn s qua đi và h nh phúc đang
ờ ở ướ ứ ạ ạ ọ đón ch phía tr c. Chính hy v ng t o ra s c m nh giúp con ng ườ ượ i v t
ự ạ ể ế ụ ố ự ươ ễ lên khó khăn th c t i đ ti p t c s ng và gây d ng t ọ ng lai. Nguy n Ng c
ư ừ ườ ắ ế ọ ướ Con ng i mà t t hy v ng thì ch t còn s ng h n T t ng nói: “ ơ ”.
ả ả ấ ừ ấ ớ 2.3. “Tình c m ph i xu t phát t t m lòng m i quý ”
ư ễ ọ ườ ộ ư Nguy n Ng c T cũng nh bao ng ằ i dân Nam b khác luôn cho r ng
ả ả ưỡ ả ố ị tình c m thì ph i chân thành, không khiên c ng, không gi ấ d i. Ch nh n
ự ả ố ấ ữ ế ạ ợ ườ m nh s gi d i r t đáng s , nó khi n cho nh ng ng ả ự i trung th c luôn c m
ổ ở ấ ộ ố ấ ầ ề ể ậ ấ th y kh s , b t an, th m chí m t d n ni m tin vào cu c s ng. Có th nói,
ậ ủ ư ề ộ ộ ọ ủ ườ ễ các nhân v t c a Nguy n Ng c T đ u b c l tính cách c a con ng i Nam
ự ậ ự ả ố ự ắ ẳ ấ ộ ộ ọ B : th ng th n, b c tr c, quý tr ng s th t lòng, ghét s gi d i, nh t là
trong tình c m.ả
ượ ơ 3. Hình t ậ ng nhân v t cô đ n
ấ ả ủ ư ậ ớ ọ ệ T p truy n ng n ắ Đ oả m i xu t b n năm 2014 c a Ng c T không
ư ư ế ấ ồ ố ệ dày, ch a đ n 150 trang g m 17 truy n, nh ng vì kiêng con s 17, m t hên,
ỉ ở ầ ớ ệ ố ị nên ch ch ghi ữ bìa cu n sách có 16 truy n thôi, trong đó ph n l n là nh ng
ệ ắ ả ướ ữ ệ ậ ỉ truy n khá ng n, kho ng trên d i 2.000 ch , th m chí có truy n ch trên
ướ ữ ể ệ ữ ệ ệ ắ ớ d i 1.000 ch . Đi m khác bi ừ t so v i nh ng truy n ng n và truy n v a
ướ ặ ệ ở ậ ậ ệ tr c đây, đ c bi ệ t là truy n v a t p t p truy n này ấ ậ , ừ Cánh đ ng b t t n ồ
Trang 4
ứ ế ể ơ ượ ữ ư ườ ư ế ố ữ s ch ít đ n m c không th ít h n đ c n a, nh ng d ọ ng nh ti ng v ng
ệ ạ ấ ộ ủ ồ ố c a h n c t câu truy n l i dài r ng ra trông th y.
ả ườ ừ ậ ộ ượ ấ ủ B n ch t c a con ng i là v n đ ng, không ng ng v t lên trên gi ớ i
ư ệ ằ ạ ủ h n c a chính nó. Nh ng IU. M. Lotman quan ni m r ng khi anh đi trên con
ườ ữ ấ ồ ờ ườ đ ng này, đ ng th i anh đã đánh m t nh ng con đ ị ng khác. B đóng khung
ữ ớ ạ ườ ượ trong nh ng gi i h n, con ng i luôn khao khát v ư t qua. Nh ng con ng ườ i
ự ể ầ ẩ ộ ỗ ữ ứ ạ là m t th c th ph c t p, đ y bí n. M i ng ườ ạ ở i l i trong nh ng gi ớ ạ i h n
ủ ọ ấ ườ khác nhau, nên khao khát c a h r t khác nhau. Con đ ng v ươ ớ ự n t i s hoàn
ủ ỗ ườ ở ậ ế ố ườ ả h o c a m i ng i, b i v y, không gi ng ai. Vì th mà con ng ơ i cô đ n.
ườ ườ ữ ườ ư ạ Con ng ơ i cô đ n th ng là nh ng ng i kháo khát h nh phúc nh ng l ạ i
ượ ơ ơ ạ ả ấ không tìm đ ế ọ c h nh phúc. Chính vì th h luôn c m th y b v , tr ơ ọ tr i
ộ ố ữ ộ ề ữ gi a gia đình mình, gi a cu c s ng b n b .
ộ ạ ầ ớ ấ ủ ơ ỗ ị Cô đ n là m t tr ng thái bi k ch, là n i đau tinh th n l n nh t c a con
ườ ư ế ễ ọ ồ ng i. Nguy n Ng c T vi t trong ấ ậ : “Ngày ngày k tẹ Cánh đ ng b t t n
ữ ữ ườ ị ườ gi a đám đông, chen chúc trên nh ng con đ ng đông ngh t ng ề i, nhi u khi
ậ ờ ơ ạ ọ ồ ạ ế ơ tôi gi t mình, tr i i, h kia, đ ng lo i mình kia, sao mình l i cô đ n đ n rã
ư ỗ ơ ố ỗ ơ ỗ ờ r i…” ộ Nh ng không có n i cô đ n nào gi ng n i cô đ n nào. M i m t
ườ ả ủ ậ ệ ệ ả ờ m nh đ i trong m i b y câu chuy n c a t p truy n ng n ắ Đ oả là nh ngữ
ộ ố ế ớ ủ ả ậ ậ m nh ghép muôn màu c a cu c s ng. Th gi ệ ấ i nhân v t trong t p truy n y
ượ ả ở ữ ỗ ậ ỗ ồ đ c tác gi khai thác ấ nh ng n i đau sâu kín trong tâm h n mà n i b t nh t
ấ ở ế ả ỗ ư ụ ị ơ ẫ v n là n i đau cô đ n. H o (Bi n m t Th Viên) , D u (Xác b i) luôn ám
ả ấ ạ ỉ ệ ệ ạ ứ ữ ở nh b i nh ng k ni m trong quá kh mà đánh m t h nh phúc hi n t i. Bà
ư ệ ườ Năm Nguy t (Coi tay vào sáng m a), ng ữ ặ ụ i cha (Mùa m t r ng) là nh ng
ườ ỗ ầ ự ọ ơ em ng i gây ra l ả ả i l m và cái gái mà h ph i tr chính là s cô đ n. Nhàn,
ườ ỏ ơ ể ọ ự ỡ ợ (Tro tàn r c r ) s hãi vì ng i thân b r i nên đã tìm m i cách đ mình luôn
ệ ệ ắ ườ ươ ả hi n di n trong m t ng i mà mình yêu th ng. Ông Sáng ( Đ o), cô Lý ( S ổ
ố ự ề ể ạ ằ ơ ồ l ng) thì ch y tr n s sô đ n b ng nhi u cách đ mong là chính mình.
Trang 5
ữ ệ ậ ậ ậ ơ ớ Nh ng nhân v t cô đ n trong t p truy n này có khác so v i nhân v t cô
ậ ễ ọ ơ đ n trong t p truy n ấ ậ mà Nguy n Ng c T vi ư ế ướ c t tr ồ ệ Cánh đ ng b t t n
Ở ệ ấ ậ ả ế ề ỗ ơ ủ ườ ệ đó. trong t p truy n y, tác gi t v n i cô đ n c a ng vi i ngh sĩ trong
ủ ữ ẹ ỗ ơ ườ ặ hành trình đi tìm cái đ p ho c n i cô đ n c a nh ng ng ữ i nông dân gi a
ể ườ ữ ậ ộ bi n ng i mênh mông ho c ố ờ ặ nh ng nhân v t su t đ i đi tìm, m t hành trình
ọ ộ ườ ầ ơ vô v ng và đ n đ c. Ông Sáu ể (Bi n ng i mênh mông) ố “đã đi tìm g n b n
ươ ươ ậ ờ ộ ầ ặ ồ ả ả m i năm, d i nhà c th y ba m i ba b n, l ẫ i g n rã c p giò r i mà v n
ư ấ ườ ấ ố ch a th y”. Nhân v tậ “má tôi” trong “Dòng nhớ” su t m i m y năm, tìm
ườ ợ ồ ớ ờ ư ấ ượ má tôi v n ch a tìm đ ỏ c dì. Tôi h i ng ủ i v cũ c a ch ng, “T i bây gi
ể ầ ầ má tìm làm gì, má tôi nói đ cho hai ng ườ ặ ạ i g p l i, coi th n trí ba m y có đ ỡ
ờ ằ ẫ ố ơ h n không. Bây gi ừ thì ba tôi cũng n m xu ng (…) má tôi v n không ng ng
ườ ư ấ ố ế tìm ki m dì”. Ông Năm Nhỏ (C i ả ơ tìm su t m i hai năm ch a th y con. i!)
ả ở ộ ị ướ ượ ễ ỗ ổ Chúng ta b ám nh b i m t ông già tr c m i bu i di n, m n micro nói
ấ ả ơ ỏ ủ ế i, ba là Năm Nh nè con…”. i!” m y câu : “C i Ti ng g i ọ “C i ả ơ c a ông
ắ ạ ườ ọ ư ợ ế ọ m c l i trong ng i đ c, nh món n lòng. Càng tìm ki m càng vô v ng.
ọ ạ ọ ơ ế ộ ự Càng vô v ng l i càng khao khát ki m tìm. H đ n đ c và t ơ ệ nguy n đ n
ố ỏ ọ ố ự ạ ơ ộ đ c. H không ch i b , không tìm l ữ i thoát cho th c tr ng cô đ n. Còn nh ng
ậ ậ ơ ướ ế ủ ạ nhân v t cô đ n trong t p truy n c h t là đ h ng ng ườ ừ i t ứ trí th c ệ Đ oả tr
ườ ừ ườ ế ừ ườ ế cho đ n ng i nông dân, t ng i đàn ông cho đ n đàn bà, t ng i già cho
ẻ ị ấ ả ọ ề ố ứ ủ ự ỗ ơ ế đ n tr v thành niên t t c h đ u s ng trong n i day d t c a s cô đ n. Cô
ố ớ ọ ư ằ ở ỗ ể ọ ọ ơ đ n đ i v i h là n i đau nh d m trong tim. H đã tìm m i cách đ thoát
ơ ấ ự ả ọ ạ ự ra cái s cô đ n y. Có nghĩa là h đã ph n kháng l ự i dù tích c c hay tiêu c c
ậ ấ ế ủ ộ ố ứ ướ T c n c thì v b thì đó cũng là qui lu t t t y u c a cu c s ng “ ỡ ờ”
ườ ữ ủ ơ ả ứ 3.1. Con ng i cô đ n vì nh ng ám nh c a quá kh
ể ấ ượ ủ ữ ặ ỗ ườ ố Th u hi u đ c n i đau qu n xé c a nh ng con ng ổ ặ i kh n kh đ c
ệ ữ ớ ư ễ ế ế ề ữ ứ bi t là n gi ọ i, Nguy n Ng c T đã tinh t khi vi ằ t v nh ng day d t, d n
ứ ủ ữ ả ờ ở ố ị ạ ả xé c a nh ng m nh đ i luôn b ám nh b i quá kh thành ra cu i cùng l i cô
Trang 6
ả ả ủ ứ ữ ữ ề ậ ạ ầ ơ đ n. Nh ng nhân v t ch y theo o nh c a quá kh ph n nhi u là nh ng k ẻ
ườ ế ố ọ ự si tình mà s si tình th ng là mù quáng và ng c ngh ch. H không thoát
ượ ỏ ượ ọ ị ứ ứ ố đ c, không buông b đ c, h b chôn s ng trong quá kh , trong th tình
ệ ọ ậ ả c m tuy t v ng, bám víu vào cái mà không có th t.
ả ấ ở ế ườ ọ Bi n m t ư Th Viên H o trong gây cho ng ả i đ c cái c m giác khó
ố ủ ự ế ấ ậ ạ ộ ch p nh n vì s si tình đ n ngu ng c c a cô. Cô mãi ch y theo m t hình bóng
ủ ẻ ỏ ơ ụ ờ ộ xa v i, m t hình bóng c a k không ra gì b r i cô khi cô đang b ng mang d ạ
ể ố ỏ ơ ữ ệ ạ ậ ẫ ố ọ ẫ ch a, b r i cô đ tr n ch y trách nhi m. V y mà cô v n c hi v ng, v n
ườ ư ễ ấ ướ ấ mong nhìn th y bóng hình ng i x a trong hão huy n và r t vui s ng khi có
ộ ọ ế ấ ả ộ ứ ố “ Hình dung Sinh bi n m t vào trang sách ph m t s c s ng m t tia hi v ng
ạ ị ươ ắ ạ ự ơ ư l ả lùng vào H o, làm ch t i t n, r o r c h n. Nh đang đói g p đ ặ ượ ắ c n m
ề ơ ư ờ ậ xôi hay gi c m cháy ”. ( tr. 10) Đúng nh l ủ i nh n xét c a nhân v t ậ tôi, H oả
ố ừ ữ ẻ ơ ỉ ệ đã vui v lên, năng đi nhà sách h n và chăm ch nu t t ng ch vào mi ng
ứ ư ở ộ ệ ố ở i nhà sách Th Viên, tôi đ ng m t k sách nào đó và ngó v ề ữ “Nh ng t
ữ ữ ư ệ ả ọ ọ ị ứ phía H o trong lúc ch nép gi a nh ng k sách văn h c, say s a đ c. S c
ở ả ư ừ ị ắ ừ ữ ư ệ ự ố s ng r c lên ỏ H o khi ch c m cúi vào r ng ch , nh ch a t ng m t m i
ệ ớ ứ ữ ầ ộ ọ ỏ sau m t ngày làm vi c v i nh ng cái máy may đ y kim nh n. Đ ng lâu m i
ở ề ơ ư ắ ị chân ch la cà ư gian sách khác nh ng m t luôn ngó v n i gã đàn ông x a
ả ế ằ ự ả ủ ứ ọ ừ t ng đ ng. ứ ” (tr.12) H o đâu bi t r ng chính cái s o v ng c a quá kh mà
ự ủ ệ ạ ấ ờ cô đã đánh m t đi tình yêu đích th c c a đ i mình trong hi n t ậ i. Nhân v t
ả ấ ả ả ố ọ ờ ệ ề ổ tôi r t yêu H o, mu n chăm lo b o b c cho đ i H o dù cách bi t v tu i tác.
ư ế ờ ệ ữ ắ ả Th nh ng ư tôi ch a bao gi hi n h u trong m t H o. Có l ẽ ộ ự ặ ạ m t s l p l i
ị ậ ủ ệ ậ ớ ị ả ủ c a đ nh m nh m i giúp cho cô cho H o nh n ra đâu là giá tr th t c a tình
yêu.
ị ứ ư ố ớ D u trong ộ ố Xác b i ụ cũng s ng mãi v i kí c x a mà quên đi cu c s ng
ệ ạ ủ ườ ế ở ơ ứ ủ ườ hi n t i c a cô. Ng i yêu cũ c a cô (Nhu) đã ch t n i x ng ư i mà ch a
ượ ơ ủ ữ ệ ề ẫ ấ Nhu v nẫ tìm đ c xác. Nhu v n hi n v trong nh ng gi c m c a cô “
Trang 7
ườ ườ ề ạ ằ ằ th ng v trong chiêm bao, b ng nhân d ng th ng con trai m i chín
ầ ố ớ ờ ớ ị ầ tu i.”ổ (tr 16) D u đã luôn s ng v i kí c đ p th i con gái khi m i yêu l n đ u ứ ẹ
ớ ơ ế ớ ứ ủ ữ ằ ơ nên cô m i r i vào th gi ả ấ i vô th c c a nh ng gi c m . B ng linh c m,
ủ ự ằ ớ ằ b ng trái tim yêu, b ng s nh nhung chân thành, hình bóng c a Nhu tr v ở ề
ủ ộ ị ườ ả ớ ươ ớ v i D u trong hình hài c a m t con ng i ch không ph i là s ng khói
ứ ấ ằ ả ồ ị ộ mong manh. D u luôn ray r t khi đi l y ch ng vì nghĩ r ng mình đã ph n b i
ữ ấ ơ i Nhu “ Nh ng gi c m mang bóng dáng Nhu bu n r ồ ượ ”. (tr 17) Và n i ámỗ
ả ờ ố ủ ấ ấ ồ ồ Ch ng em đã ợ nh y nó làm cho đ i s ng v ch ng c a cô không êm m “
ợ ự ư ồ ậ ệ ộ ỗ ử quen vi c n a đêm v t ả d ng ng i d y ngó quanh, thu c cái n i ám nh
ỗ ắ ể ạ ằ ậ ổ ổ ủ c a th ng b n cùng xóm tên Nhu, nh n ra n i đ n đo h n h n hay không h n
ủ ị ườ ẽ ấ ộ ể ủ h n c a v ợ”. (tr.17) Trong căn nhà c a D u ng ả i ta s th y m t tình c nh
ị ộ ư ế ậ ớ ợ ồ ữ ồ th t là tr trêu: mang ti ng là v ch ng nh ng đ ng sàng d m ng. Nh ng
ơ ủ ế ấ ị ượ ố ủ gi c m c a D u có k t thúc hay không khi cô tìm đ c tro c t c a Nhu mang
ỏ ứ ứ ạ ọ ề v . Đó cũng là câu h i c day d t mãi cho b n đ c.
ườ ủ ư ừ ậ ố Con ng ứ i không nên ph nh n quá kh nh ng cũng đ ng vì s ng mãi
ỉ ệ ữ ữ ấ ố ẹ ứ nh ng k ni m trong quá kh mà đánh m t đi nh ng gì t ệ ữ t đ p đanh hi n h u
ế ệ ễ ạ ngay bên c nh mình. Thi ọ t nghĩ đó cũng chính là thông đi p mà Nguy n Ng c
ắ ử ế ấ ả ọ ư ố ườ T mu n nh n g i đ n t t c m i ng i.
ườ ữ ơ ỗ ầ 3.2. Con ng i cô đ n vì nh ng l i l m.
ườ ỗ ầ ườ ươ ườ Khi ng i ta gây ra l ế i l m, n u là ng i có l ng tri ng ẽ i ta s sám
ố ự ạ ề ế ặ ố ượ ườ h i và t thu mình l ỗ ằ i và s ng trong n i d n d t ê ch . N u đ c ng i ta
ườ ỗ ế ỗ ả ấ ộ ứ tha th thì ng ạ i ph m l i cũng c m th y không chu c h t l i mà mình đã
ươ ườ ấ ổ gây t n th ng cho ng i y.
ọ ỏ ườ ổ ồ ệ S l ng, ế Khi đ c đ n truy n ta không kh i xót xa cho Lý. Ng i đàn
ữ ạ ố ị ỗ ầ ứ ồ bà s ng mà luôn b ch ng hành h vì nh ng l ầ i l m trong quá kh : có b u
ườ ướ ự ồ ấ ắ ấ ộ ớ v i ng i đàn ông khác tr ồ c khi l y h n. Lý l y ch ng trong s b ng b t vì
ủ ẹ ả ướ ể ự ố s h i thúc c a bà m : ph i tìm ai đó c ủ ộ ụ i ngay đ cái thai vô ch đ i b ng
Trang 8
ỏ ứ ế ị ư ầ ạ thì tao đi b x . Lý đã không ng n ng i suy nghĩ và đ a ra quy t đ nh ngay “
ọ ọ ặ ứ ứ ệ ằ ằ Ra sông c l g p th ng con trai đ ng xóm chài tôm mà c đ ng ng t ngó
ắ ạ ỏ ướ mình, Lý ngo c l ố ấ i h i, có mu n l y tui không ?” (tr.60) Sau khi c ư i ch a
ệ ứ ụ ụ ồ ợ tròn tháng, anh ch ng phát hi n c dán b ng mình vào b ng v là nghe có gì
ự ậ ồ ồ ộ ừ ổ ử ộ ở đó đ ng c a ph p ph ng. Ch ng Lý t đó tr nên thay đ i t m t chàng trai
ờ ễ ươ ở ộ ườ ộ ỉ ngù ng d th ng đã tr thành m t ng ằ i đàn ông c c c n say x n, hay
ứ ộ ạ ị ự ế ế ắ ợ ị ị m ng nhi c và đánh v . B hành h , b dày vò và m c đ ch u đ ng h t cho
ủ ộ ừ ấ ạ ạ ở ờ ườ phép, Lý tr nên m t trí t m th i và điên lo n. Lý đã t ng r m t ng i đàn
ể ỏ ố ư ạ ổ ể ông bán kem thích Lý đ b tr n nh ng sau đó Lý l i đ i ý, Lý chuy n qua
ế ổ ộ ả ổ ấ ầ Tóc tai x p x i s tung. Chân tr n. ầ c m dao mà đu i theo m t chi c ghe “
ắ ố ế ấ ầ ạ ố ờ Qu n xo n ng cao ng th p. Lý lăm lăm xách dao ch y trên b , chi c ghe
ẳ ế ợ ấ ị ị ch ng bi t s gì cũng lao đi x t khói. Ch đã nhìn th y gì trên ghe, má không
ế ỉ ế ứ ộ ụ ấ ệ ỗ ộ bi t, ch bi t đ a con gái t i nghi p b ng h c lên, ch p l y cây mác vót
ế ệ ữ ộ phóng theo quy t li t, điên d i. ạ ấ ạ ” (tr. 6262) Nh ng hành đ ng điên d i y
ờ ớ ượ ở ứ ữ ủ ộ không bao gi i Lý nh ra đ c b i nó là nh ng hành đ ng c a vô th c. Chính
ườ ạ ộ ố ả b n năng trong con ng ả i Lý đã ph n kháng l ổ ằ i cu c s ng đau kh b ng
ỉ ượ ữ ạ ộ ườ ườ nh ng hành đ ng ngay d i đó. Lý ch đ c nghe ng i này ng i kia k l ể ạ i
ế ữ cho mình bi t, Lý hoàn toàn không bi ế ượ t đ ủ ộ c nh ng hành đ ng đã làm c a
ứ ị ứ ừ ế ư ế ờ ả ỗ ộ x tr a hôm qua đ n gi là m t kho ng r ng không. mình“ Ký c b đ t, t
ẫ ộ ư ứ ư ầ ồ ồ ớ H i ch a ch ng có l n say, Lý cũng l n l n nh quên vài th , nh ng không
ư ể ắ ố ư ừ quên tr n nh ch a t ng s ng ki u này ”. (tr.56). Chính cái giây phút mà
ỗ ậ ữ ứ ộ ệ nh ng hành đ ng trong vô th c tr i d y mãnh li ậ ự ớ t là lúc Lý m i th t s là
ặ ệ ẹ ả ị ượ c chính mình. “ M c k con dao lút cán trong bùn, ch nh nhõm th tàu b
ờ ỡ ư ề ế ặ ắ ị ử ề v nhà. Tĩnh l ng tràn tr , ch trôi ng a nh xác ch t, m t chong r r bóng
ử ặ ờ ơ ỗ ờ ợ ả mây. H n n a đ i lí nhí cúi m t, Lý b ng nhìn vào tr i không run s m y
may.” (tr. 62)
Trang 9
ườ ẹ ắ ẽ Ng ề ầ i m làm ngh th y bói trong Coi tay vào sáng m aư ch c s vui
ừ ượ ư ắ ị ắ m ng l m khi đ c n m bàn tay con và ôm con vào lòng. Nh ng ngh ch lí
ườ ầ ủ ở ề ủ ể ộ ộ ỉ thay khi ng i con c a bà tr v ch là m t ph n c a thân th m t bàn tay
ể ừ ặ ể ấ ạ ứ ồ ị b ch t lìa. Bao nhiêu năm k t khi đ th t l c đ a con lên tám ng i ăn v ạ
ữ ộ ứ ệ ộ ợ gi a ch vì cái t i đòi mua h p bút màu, bà Năm Nguy t luôn day d t, đau
ấ ổ ồ ỏ ệ ộ ố kh . Ch ng bà sau khi m t con cũng b bà đi bi ơ ọ t. Bà s ng tr tr i m t mình
ạ ắ ấ ơ ớ ọ ỏ ệ ề và đi phiêu b t kh p n i tìm con v i ni m hi v ng m ng manh cái d u hi u
ệ ữ ạ ắ Trong nh ng tháng ngày bàn tay phiêu b t, bà n m ặ đ c bi t trên bàn tay trái “
ữ ị ượ ườ ư nh ng bàn tay khác và không ch u đ c cái ý nghĩ mình níu ng i d ng đây
ỏ ỏ ọ ỉ ị ủ mà buông b máu th t c a mình, bà b ngh ề. Ch hi v ng là không buông. ”
ả ứ ẻ ế ể ấ (tr. 69) Tác gi không nói rõ vì sao đ a tr bi n m t cũng có th là nó b ị
ườ ỏ ơ ể ắ ậ ng ữ ẹ i khác b t đi cũng có th nó h n m nó vì đã buông tay b r i nó gi a
ườ ủ ứ ơ dòng ng i đông đúc. Và khi bàn tay c a đ a con th bé năm nào quay v ề
ầ ẹ ộ ạ ứ ầ ế trong b d ng chay s n và đ y s o và đ t lìa thì bà đã bi t con bà không tha
ể ả ứ ể ườ ề ặ ể ở th cho bà. Bà không th gi i thích đ ng i con hi u b i nó có v g p bà
ố ạ ượ ư đâu. Nó đã không mu n nhìn l ọ i bà. Hi v ng tìm đ c con nh ng khi tìm l ạ i
ượ ư ạ ạ ầ ữ ả ấ ớ đ c thì bà ph i đau đ n g p v n l n. Con bà nh ng năm l u l c đã tr ở
ệ ạ ộ ố ồ ị ấ thành m t tay anh ch trong ch n giang h . Hi n t ộ ị ặ i nó đang b ch t m t m t
ể ươ ể ị ế ậ bàn tay và có th trong t ặ ng lai nó có th b tù ho c ch t. Nó h n bà. Đó
ế ỗ ộ ẫ ằ ạ Bàn tay v n còn n m l ầ ặ i trên m t bàn tr y chính là n i đau đ n xé ru t. “
ử ố ử ể ế ướ x ụ ế c. Bàn tay đ ng a. C t đ n n a ng. Vô nghĩa bi ộ t bao m t bàn tay
ầ ắ ượ ườ ơ không còn c m n m đ c. Ng i đàn bà kêu con i, níu mãi bàn tay xanh xao
ặ ấ ỗ ơ ớ ỗ ơ ỗ ơ đó.” ( tr. 70) Có n i cô đ n nào l n h n n i cô đ n g m nh m n i đau do
ỗ chính l i mình gây ra.
ư ở ế ườ ẹ ơ N u nh truy n ệ Coi tay vào sáng m aư ng ấ i m mãi cô đ n vì m t
ấ ạ ứ ườ ặ ụ Mùa m t r ng đi đ a con trai do chính mình làm th t l c thì ng i cha trong
ạ ắ ứ ườ ấ ậ l i đánh m t chính mình trong m t đ a con gái m i chín tu i ổ . Nhân v t anh
Trang 10
ườ ấ ươ ự ng i cha đã hoàn toàn đánh m t tình yêu th ng, s kính trong mà ng ườ i
ỗ ở con gái dành cho anh. L i là chính anh. Anh không gi ữ ượ đ c lòng chung
ớ ợ ạ ủ ồ ướ ộ ầ th y v i v l i đèo b ng có thêm phòng nhì. Tr c đây, m t l n con gái –
ố ấ ọ ờ ấ ầ ườ Mèo Ng th t v ng không tin vào đàn ông sau cái l n tình c th y ng i yêu
ẳ ở ố ị ơ ả ả ắ ừ đ ng qu đũa c n m, ba đâu ph i ch cô gái khác thì ông b kh ng đ nh “..
ạ ố ộ ố ề lo i đó..” ( tr 25) Mèo Ng có l ạ ượ i đ c ni m tin vào cu c s ng vì cha nó là
ự ể ờ ẫ ể ằ ườ đi m t a đ nó tin r ng đàn ông trên đ i v n còn có ng i đàng hoàng không
ụ ỗ ạ Ấ ế ậ ọ ứ đi lăng lăng b y b . y th mà m i th đã s p đ tan tành khi cô con gái phát
ộ ứ ệ ợ ườ ữ hi n ra ba mình có v bé và đã có m t đ a con. Ng i cha vô cùng s ng s ờ
ế ặ ớ ở ể ớ ỏ không bi t nói gì v i con khi con gái khi nó h i ba đ cái m t r t ồ đâu r i.
ố Anh cũng t ự ấ ươ v n l ặ ng tâm anh xem anh còn m t hay không và cu i cùng
ướ ườ ế ở c dây anh th ng đã đ n vào “Anh dáo dác nhìn quanh căn phòng mà tr
ờ ỉ ư ươ ả ằ ặ ờ gi ị ơ ư ngh tr a, c khi th ng bé kia ch a ra đ i. G ng m t anh đã b r i
ả ỉ ạ trong căn phòng này vào cái đêm Giáng sinh đó. Th nh tho ng anh l i nhìn
ụ ư ằ ấ ấ ạ ơ ỉ th y nó n m chóng ch trên đ t, nh ng ch m tay vào ch là v n b ụi.” (tr.
ườ ắ ủ ệ ệ ố 28,29) Ng ữ i cha không còn hi n di n trong m t c a cô con gái. S ng gi a
ươ ồ ạ ữ ư ngôi nhà thân th ng mà anh nh không còn t n t i n a. Con anh không còn
ự ỗ ủ ỉ ệ ư ờ th th tâm s m i khi có chuy n nh th i còn bé, cũng không chào anh khi ra
ờ ế ệ ỏ ự ấ ầ kh i nhà, có chuy n c n nh đ n cha cũng t làm l y. Nó cũng không còn
ờ ậ ồ ự ạ ả nghe l i anh th m chí vì bu n nó còn t hành h b n thân khi đi làm nhân
ụ ụ ộ ơ ủ viên ph c v trong m t quán bia. Anh cô đ n ngay trong chính ngôi nhà c a
ả ở ậ mình th m chí c ợ nhà v bé.
ườ ỗ ợ ị ơ 3.3. Con ng i cô đ n và n i s b lãng quên
Ở ố ồ ở truy n ệ Tro tàn r c rự ỡ, Nhàn s ng cùng ch ng ơ ơ xóm Th m R m.
ố ồ ượ ủ ỉ Ông Tam ch ng cô su t ngày say r u và khi say ông t ộ i thân thì ch có m t
ể ượ ố ỏ ự ữ ắ ố ấ thú vui duy nh t là đ t nhà đ đ c ng m nh ng đ m tro tàn đ r c. Tam đã
ầ ự ầ ớ ể ố ườ ờ ừ năm l n t ắ tay đ t nhà mình đ ng m, cái mà ph n l n ng i đ i v a lo
Trang 11
ứ ể ặ ữ ừ ả ạ ẳ ợ ồ ố ng i, v a ho ng s . Nhàn thì c đ m c cho ch ng đ t mà ch ng ch a cháy
ạ ượ ắ ắ ắ ắ vì cô đang h nh phúc đ ữ c ng m Tam khi h n say đ m, tê mê ng m nh ng
ự ử ừ ữ ả ấ ồ đám cháy r c l a. Đã t ế lâu r i khi gia đình liên ti p x y ra nh ng m t mác
ươ ầ ượ ờ ế ớ ứ ồ đau th nghai đ a con l n l t r i xa th gi i này thì ch ng Nhàn không
ỗ ầ ữ ấ ố ạ ặ còn nhìn th y cô n a. Sau m i l n Tam đ t nhà, Nhàn l ế ụ i c m c i đi ki m
ề ự ọ ạ ể ồ ố ố ừ t ng bó lá, cây c c v d ng l i đ ... cho ch ng đ t. Nhàn mong mu n đ ượ c
ồ ươ ế ẽ Nhàn đã không ch ng yêu th ng và quan tâm đ n mình. Có l ế vì th mà “
ỏ ố ư ọ ử ạ ế ệ ồ ị ấ ch y ra kh i đ ng l a nh m i khi, anh à! Không bi t ch th y m t r i hay
ỉ ở ữ ấ ớ nghĩ ch gi a đám cháy Tam m i nhìn th y ch ị" ( tr. 144). Không có gì não
ờ ờ ư ệ ạ ố ồ ồ ề ằ n b ng vi c mình s ng s s ngay bên c nh ch ng mà ch ng xem nh mình
ờ ợ ư ế ờ ồ ẫ ấ đã ch t. Nhàn đã ch đ i Tam nhìn th y mình nh ng ch mãi mà ch ng v n
ấ ườ ự ọ không nhìn th y. Nhàn đã không còn con đ ng nào khác đành l a ch n cách
ở ử ấ ớ ế ừ ể ườ trong l a thì Tam m i th y mình. Chua xót bi t ch ng nào! Đ ng i khác
ườ ủ ố không lãng quên mình ng ổ ả ạ i ta đôi khi đánh đu i c m ng s ng c a mình.
ườ ạ ộ ọ ố ư ề ạ ờ ạ ơ ỗ Con ng i nhi u lúc kh kh o d i d t. H s ng nh ng l i cô đ n và n i cô
ọ ấ ấ ọ ươ ướ ơ ấ ạ ậ đ n y l ồ i g m nh m chính tâm h n h làm cho h m t ph ng h ng. Cô
ọ ử ứ ọ ố ẹ ơ ả đ n l ng n l a thiêu cháy m i th không t t đ p.
ư ậ ố ố Em cùng chung s ph n nh Nhàn, cũng luôn mong mu n có tình yêu
ộ ị ế ồ ố ồ ủ c a ch ng, mu n mình có m t v trí nào đó trong tim ch ng. Vì th mà em đã
ệ ế ệ ề ể ồ ườ ể ế k h t chuy n này đ n chuy n khác v Nhàn đ ch ng cô th ng xuyên v ề
ể ơ ở ồ nhà và đ cho cô không còn cô đ n trong giây phút bên ch ng. Em và ch ngồ
ủ ư ồ ấ l y nhau nh ng trong tim ch ng lúc nào cũng có hình bóng c a Nhàn. Trong
ướ ồ ưở cái đêm Nhàn c i Tam, ch ng em đã say nên t ng nh m ầ em là Nhàn mà ăn
ở ớ ị v i nhau. Đó cũng chính là cái đêm đ nh em có thai. Bi ế ượ t đ ồ c ch ng
ươ ư ẽ ẫ ọ ộ ồ không th ng mình nh ng em v n hi v ng m t ngày nào đó ch ng s nhìn
ừ ư ệ ấ ớ ị “ em v i cái nhìn ngây ng t và b ng cháy nh trong cái đêm đ nh m nh đó.
ư ờ ấ ạ ả ơ Nh ng cái nhìn đó không bao gi em còn th y l i c khi em nói anh i con Tí
Trang 12
ạ ạ ạ ắ ắ ạ ắ ẫ ồ ồ l i có em r i, đ p m nh l m, ch c con trai. M t ch ng v n tôi, l nh, sâu ” (tr.
ế ủ ể ể 142) . Và sau cái ch t c a Nhàn thì ồ ứ em cũng không còn th gì đ k cho ch ng
ề ớ ể ạ ứ quay v v i mình và các con. Có th l i có thêm Nhàn th hai chăng?
ấ ở ế ườ ợ ươ ư Th Viên Tôi trong Bi n m t cũng là tr ng h p t ng t ự Tôi yêu .
ả ừ ệ ầ ả ấ ổ ị H o ngay t cái nhìn đ u tiên dù chênh l ch tu i tác. H o khi y b Sinh
ỏ ố ạ ả ộ ơ ồ ở ệ ả ru ng b , s ng cô đ n m t mình. Tôi luôn bên c nh che ch và b o v H o.
ườ ổ ố ỗ ề ộ Hai ng ớ i luôn đi chung v i nhau m i bu i t i . Tôi đã nghĩ v m t đám c ướ i
ả ạ ư ả ủ ế ộ Cu c tìm ki m ngày ớ v i H o nh ng H o l i luôn đi tìm hình bóng c a Sinh. “
ắ ớ ậ ả ộ càng mênh mông vô t n, và đôi lúc đang hôn nhau h o nh c t ố i m t cu n
ả ấ ư ọ sách nào đó mà con m t sách nh tôi nghe l ” ạ (tr.10) Tôi yêu H o r t chân
ố ạ ề ả ổ thành và mong mu n đem l i cho H o ni m vui. Tôi đau kh vì trong tình yêu
ườ ắ ơ ờ ệ ữ ả “ Tôi ắ này h n là ng i cô đ n, h n không bao gi hi n h u trong tim H o
ả ơ ặ ế kêu trong câm l ng. H o i nhìn tôi đi, tìm ki m tôi đi. Không âm thanh,
ư ể ổ ọ ư ệ ọ ợ nh ng c h ng thì nh b nát ” (tr. 12). Tuy t v ng, s hãi tôi cũng đã hành
ụ ễ ư ộ ụ ấ ậ ả ủ đ ngộ “V t m t nh m t ph di n trong màn o thu t, tôi đi vào khe c a
ứ ữ ố ố nh ng cu n sách, náu mình trong th bóng t i trong veo” ( tr.13)
ợ ằ ự ố ơ Nhàn, em, tôi đã s ng trong s cô đ n và luôn s r ng mình s b ng ẽ ị ườ i
ế ấ ọ ộ ộ thân yêu lãng quên nên h đã hành đ ng. Hành đ ng đó là ti ng nói đ u tranh
ể ượ ể ượ ươ ệ ọ trong tuy t v ng đ đ ấ c nhìn th y, đ đ c yêu th ng.
ườ ự ố ơ 3.4 . Con ng ạ i cô đ n và s tr n ch y
ạ ả ư ớ ậ ọ ớ ồ ườ Nguyên Ng c T v i tâm h n nh y c m đã s m nh n ra con ng i ta
ộ ố ữ ế ặ ố ườ khi g p nh ng bi n c nào đó trong cu c s ng th ng hay có khuynh h ướ ng
ạ ỏ ố ư ủ ễ ế ọ thu mình l i trong v c c a chính mình. Vì th Nguy n Ng c T đã có
ề ự ố ạ ủ ư ự ữ ắ ữ nh ng dòng văn c c ng n nh ng vô cùng ý nghĩa v s tr n ch y c a nh ng
ườ ơ ườ ặ ấ ạ ườ con ng i cô đ n. Có ng i g p b t h nh mà không có ng ẻ i chia s thì tìm
ẻ ể ố ơ ắ ư ữ ạ ườ ị ế đ n nh ng n v ng v đ s ng nh ông Sáng ( Đ oả ), l i có ng ồ i b ch ng
ố ổ ậ ả ộ ờ ị ủ ờ i câm ph n b i mà ng m câm không th t n i nên l i nh ư em ( V c a l ). Có
Trang 13
ể ỗ ườ ể ệ ể ỗ ọ th nói m i ng ộ ư i m i cách th hi n khác nh ng đi m chung là h cu c
ủ ọ ơ ế ắ ọ ở ủ ự ự ẳ ơ ố s ng c a h r i vào b t c và h đang trong v c th m c a s cô đ n.
ộ ườ ố ộ ộ Ở Đ oả , m t ng i đàn ông tên Sáng s ng m t mình m t trên Hòn
ố ơ ỉ ọ ọ ữ ữ ỏ ái g i là nhà l t th m gi a nh ng bãi đá và vài ba Tr ng n i mà ch có: “C
ấ ấ ừ ụ ữ ụ ạ ố ờ ỉ lu ng rau, nh ng lùm b i hoang d i. T ng y đ t đá ch là chút b i m trên
ư ặ ậ ả m t trùng kh i” ắ ơ (tr.33). Không có đôi m t nh ng ông c m nh n tinh t ườ ng
ệ ự ữ ắ ườ ng i ta tin ông cũng ờ nh ng giông, gió, n ng, tr i. Anh làm vi c d báo mà "
ẻ ị ự ư ể ể ằ ờ ườ ủ nh tin đ ng sau cái v d u dàng c a tr i bi n là s hung hi m khó l ng. "
ư ễ ọ ả ả ỏ ố (tr.32) Nguy n Ng c T không gi ộ i thích vì sao Sáng b ra đ o s ng m t
ấ ự ơ ọ ư ầ ơ ộ ở mình đ n đ c, tr tr i nh ng ph n nào ông tìm đã tìm th y s bình yên cái
ấ ơ n i hoang vu y.
ờ ấ ộ ờ ườ ữ Cu c đ i b t ng , không ai l ng tr ướ ượ c đ c nh ng khúc quanh và
ư ộ ế ấ ồ bi n c . R i ế ố ồ quà xu t hi n ồ ệ trong vòng 27 ti ng đ ng h nh m t món quà t ừ
ấ ứ ề ờ ơ ề ậ ế ố ẳ trên tr i r i xu ng mà Sáng cũng ch ng h b n tâm b t c đi u gì, đ n c ả
ườ ấ ậ ượ ủ tên c a ng i đàn bà y là Đào, M n hay Ph ng mà gã cũng còn không bi ế t
ộ ố ố ủ ậ ị ườ ợ v thiên h hu ng gì cu c s ng làm “ ạ” c a ch ta. Cũng v y, ng ấ i đàn bà y
ế ạ ố ố cũng không hay bi t Sáng là ai, làm gì và vì sao l ộ ả i tr n ra đ o s ng m t
ữ ể ặ ườ ứ ẳ ỏ i ta h i nhau quá kh ch ng qua bâng qu ơ mình. “ G p nhau gi a bi n, ng
ư ầ ọ ế ớ ồ ư đ a chuy n ộ ệ ” (tr.37). H đ n v i nhau r i chia xa nh b y chim di trú m t
ỏ ấ ẫ ầ ả ậ ộ ố cách đ y ng u nhiên, mang tính b n năng v y thôi, h i l y đâu ra cu c s ng
ườ ườ ở ố ồ ự ư ộ ủ c a m t con ng i bình th ng ch n hoang vu này. Nh ng r i s bình yên
ấ ề ộ ố ọ ế ủ c a ông bi n m t khi ọ quà c tình hăm d a ông v m t gi ớ ủ t máu c a ông v i
ậ ơ ứ ổ ọ ể ậ ọ ngang c h ng, ông không g i quà d y đ ăn chút gì cô. “ C n gi n dâng
ướ ơ ư ễ ế ẳ tr c khi đi, cũng làm l ch ng ti n đ a món quà ra ngoài bãi sau ti ng hú
ủ ệ ế ữ dài làm hi u c a chi c ghe ghé đón ơ ” (tr. 38). Ông ra n i bao la gi a muôn
ướ ự ể ể ấ ả ờ trùng n ộ c, đá và gió y đ lãng tránh cu c đ i, đ tìm s thanh th n trong
ữ ạ ộ ứ ư ự ế ậ nh ng ngày còn l i. Làm sau đây n u nh ông có m t đ a con th t? S bình
Trang 14
ồ ủ ữ ữ an trong tâm h n c a ông không còn n a mà thay vào đó là nh ng bão t ố ố v n
ủ ượ ữ ả ộ Sáng c m giác nh ng c t sóng đã ng yên trong ông nay đã đ ơ ậ c kh i d y “
ườ ươ ư ạ ố ơ ủ ấ ph l y ng i mình, vô ph ư ng ch y tr n. Coi nh là m , nh ng gói sao
ậ ữ cũng không v a.ừ ” ( tr. 38) V y là nh ng ngày tháng yên bình không còn n a ữ
ơ ả ạ ố ượ ự dù ông có tr n ch y ra n i đ o xa xôi thì ông cũng không tránh đ ề c s phi n
ộ ủ ộ ố mu n c a cu c s ng.
ế ồ ườ ườ ụ ữ Là ph n khi bi t ch ng mình có nhân tình thông th ng ng i ta s ẽ
ả ứ ư ữ ấ ạ ằ ồ ử ớ ph n ng r t m nh b ng la hét, ch i b i ông ch ng nh ng cũng có nh ng cô
ố ự ậ ấ ằ ặ ờ ợ ạ v ch y tr n s th t y b ng cách im l ng không nói lên l i nào. Đó chính là
ậ ư ủ ạ ố ị ủ ờ V c a l i câm cách tr n ch y c a nhân v t x ng em trong ọ ễ . Nguy n Ng c
ư ự ượ ữ ậ ớ T đã xây d ng hình t ậ ng nhân v t này hoàn toàn khác v i nh ng nhân v t
ướ ế ấ ả ọ ứ ư ướ ướ ơ cô đ n tr c. Em bi t c m i th nh tr t t c khi c ậ i em đã nh n ra mình
ậ ự ư ồ ạ ờ và ch ng không th t s yêu nhau nh ng em l i không dám nói lên l i, khi
ủ ứ ể ờ ữ ề ồ ớ ướ c i nhau v ch ng h h ng v i mình em cũng không đ s c đ nói, và cao
ệ ể ạ ậ ồ ạ ỏ Câu h i đó l i vo ve đi m khi phát hi n ch ng ngo i tình cô cũng ng m câm “
ừ ậ ầ ế ờ trong đ u khi xe lăn bánh, nh p ng ng không bi ắ t có nên g i anh tin nh n
ổ ườ ướ ấ ợ ẫ ơ “C áo anh th ng v ng m y s i tóc, em đo hoài mà chúng v n dài h n tóc
ấ ẫ ể ả ậ ơ ủ c a em. K c khi em nuôi tóc dài thì tóc y v n dài h n”. Ng m câm hai câu
ế ầ ầ ộ ồ ố ấ ứ c ng đanh y không bi ắ t bao nhiêu l n, r i nu t tr ng, l n nào cũng m c
ở ố ữ ẻ ế ẹ ắ ố ằ ngh n mu n nín th . T i qua c n nh m ch tóc m luôn mi ng răng khôn .”
ẽ ấ ủ ự ư ấ ể ễ ọ ơ ớ ỗ Có l Nguy n Ng c T th u hi u n i đau l n nh t c a s cô đ n chính là
ờ ể không th nói nên l i.
ế ớ ộ ơ ủ ề ự ễ ọ Th gi i n i tâm v s cô đ n c a con ng ườ ượ i đ c Nguy n Ng c T ư
ả ấ ườ ề ớ ơ miêu t r t thành công. Ng ề i ta cô đ n v i nhi u lí do và cũng có nhi u
ồ ủ ể ạ ố ự ấ ậ ơ ỗ ơ ỗ cách đ ch y tr n s cô đ n. Cô đ n là n i đau g m nh m tâm h n c a m i
ườ ể ơ ườ ộ ố con ng i. Cô đ n cũng có th làm con ng i ta xa lánh cu c s ng xô b đ ồ ể
Trang 15
ể ế ắ ơ ơ ườ tìm đ n n i hoang v ng, cô đ n có th làm cho ng ố i ta câm nín không th t
ờ ổ n i nên l i.
ườ ự ẻ ạ ủ ữ ơ ườ 3.5. Con ng i cô đ n vì s gh l nh c a nh ng ng i thân
ự ạ ữ ườ ẽ ạ ủ S l nh nh t c a nh ng ng ọ i thân trong dòng h cũng s làm con
ườ ị ứ ụ ệ ế ậ ỗ ơ Bâng qu khói ng i ta b c ch và s p đ . Nhân v t anh trong truy n “
ậ ộ ẻ ạ ị ự ệ ỉ tr ngắ ” th t t ứ ủ i nghi p khi b s gh l nh c a các em ch vì câu nói lúc t c
ủ ậ ướ ằ ả ờ ấ Th ng tr i đánh, mày không ph i con tao gi n c a ông già tr c lúc m t “ ”
ướ ế ỗ ỗ ẹ ẻ ố (tr. 50). Tr c đây, m i khi đ n gi m thì b n anh em cùng vui v bên nhau.
ể ừ ư ườ ạ ầ ấ Nh ng k t khi ng ế ả i cha nói câu y thì tình c m anh em nh t d n. Đ n
ỗ ủ ỗ ườ ự ấ ườ ngày gi ẹ c a ba m , m i ng i con t cúng l y mà không qua nhà ng i anh
ườ ể ế ố ạ ả ớ ữ hai n a. Ng ọ i anh cũng tìm m i cách đ k t n i l i tình c m v i các em.
ư ắ ượ ử ả Nh ng anh làm sao hàn g n đ ử c khi chính b n thân anh cũng n a tin n a
ờ ề ờ ủ ườ ấ ứ ử ợ ồ ề V xót quá, m c xui ch ng đi th cái di truy n ng v l i c a ng i cha “
ườ ắ ượ ặ gì đó, cho ng i ta sáng m t ra. Anh đang châm r u cúng, quay m t vô vách
ợ ị ợ ắ ặ ừ ậ ậ ạ n t, thôi đ ng có tào lao, tía gi n nói v y… Anh s ch v b t g p cái ý nghĩ,
ỡ ư ờ ả ộ ị l nh l i ông già là s th t ự ậ .” (tr. 53) Tình c m anh em ru t th t sao mà
ế ố ỉ ầ ỏ ườ ộ mong manh ch c n m t bi n c nh mà ng ể ứ ỏ i ta có th v t b nh v t b ư ứ ỏ
ộ ỏ ậ ố ườ ẻ ạ ủ ố m t v chu i sau khi ăn. Nhân v t ng ự i anh s ng trong s gh l nh c a các
ẽ ồ ể ả ư ể ẫ ố em mình nh ng v n mong mu n các em s h i tâm chuy n ý đ c gia đình
ạ ẻ ư ư ế ỗ ấ ủ ợ Gi năm sau cũng n u đ sáu mâm cho l i vui v nh x a vì th anh kêu v “
tui” (tr. 53)
ướ ỏ ắ ậ ả ơ ệ Áo đ b t đèn Ph c trong truy n ơ ộ còn thê th m h n. C u đã m m t
ấ ạ ơ ậ ượ ứ ả ơ ậ gi c m th t kì l . Câu m c u đ ấ c đ ng trên sân kh u hát và nh y cùng
ườ ạ ẹ ậ ướ ậ ấ ng i b n. cha m c u cùng ôm nhau sung s ng. Sau đó c u còn th y mình
ậ ặ ạ ẫ ấ ỏ ị b tai n n dù c u m t cái áo đ chói mà ông lái xe v n không nhìn th y. Tr ở
ệ ậ ầ ạ ơ ơ ề ệ ạ v hi n t i thì c u đ n cô đ n trong căn nhà đ y m ng nh n. Và ng ườ ạ i b n
ấ ể ằ ằ ậ ấ ấ Sáng qua m y con duy nh t đ giúp cho c u vui chính là m y con th n l n. “
Trang 16
ằ ằ ỏ ồ ụ ắ ầ ơ ố ị ằ th n l n còn r i ph ch xu ng b ng mình, ch c do nh b nó thì th m “ n m
ử ư ậ ắ ườ ấ ượ ng a ra đi c ng”, nghĩ v y nên m c c i hoài. L y đó làm vui đ ộ c m t
ỏ ơ ậ ẹ ạ ậ ớ ngày.” (tr. 47) Cha m đã b r i c u mà ch y theo tình m i đã lâu. C u bé
ả ươ ể ự ế ậ ấ ố ph i b ả n ch y đ t ki m s ng lúc còn r t bé. C u luôn khao khát đ ượ ự c s
ươ ủ ẹ ấ ậ quan tâm yêu th ề ấ ơ ủ ng c a cha m . Gi c m c a c u đã nói lên đi u y.
ườ ớ ứ ệ ề Ng i l n vì ni m vui riêng mà quên đi trách nhi m chăm lo cho đ a con mà
ạ ườ ọ ẽ ồ ể ấ ả ậ mình t o ra là th t đáng trách. Và ng ỗ i đ c s đ ng c m và th u hi u n i
ơ ủ ẻ ị ữ ứ ữ ẽ ậ ẹ ỏ ơ cô đ n c a nh ng đ a tr b cha m b r i. S có nh ng trái tim nhân nh u
ẽ ị ỗ ấ ứ ư ẵ ồ ư c u mang các em nh ng tâm h n các em s b n i đau y c đeo đ ng mãi.
ậ ế 4. K t lu n
ắ ạ ừ ậ ọ ệ T p truy n ng n ắ Đ oả khi v a ra m t b n đ c vào năm 2014 đã đ ượ c
ồ ệ ủ ộ ả ấ ả ẻ ậ ậ ự s đón nh n n ng nhi ề t c a nhi u đ c gi . Nhà xu t b n tr đã nh n xét “
ườ ữ ể ể ệ ắ ơ ắ M i sáu truy n ng n không th ng n h n. Có th nói đó là nh ng bài th ơ
ế ằ ề ố ữ ủ ậ ườ ấ vi t b ng văn xuôi v s ph n c a nh ng con ng ệ i tranh đ u trong tuy t
ể ượ ữ ệ ấ ấ ắ ườ ư ọ v ng đ đ c nhìn th y. Nh ng truy n ng n cho th y d ễ ng nh Nguy n
ự ủ ữ ư ể ế ệ ọ ỏ ồ ỗ Ng c T đang ra kh i hi n th c c a nh ng cánh đ ng đ tìm đ n vùng h n
ậ ắ mang tâm trí con ng ơ iườ .” Đúng v y, nhà văn tr đã có cái nhìn sâu s c h n ẻ
ộ ố ủ ự ỗ ườ ỗ ỉ ề ệ v hi n th c cu c s ng. N i đau c a con ng i không ch là n i đau v th ề ể
ệ ọ ự ề ầ ỗ ơ xác mà đó là n i đau v tinh th n. Đó là s cô đ n trong tuy t v ng. Hình
ượ ườ ữ ệ ả ẫ ậ ơ t ng con ng ọ i cô đ n trong t p truy n v n luôn ám nh nh ng ai đã đ c
ệ Ở ậ ệ ấ ả ự ậ t p truy n. t p truy n này ta th y tác gi ệ ộ ứ d ng nên m t b c tranh hi n
ự ạ ố ứ ấ ẳ th c u ám, hoang l nh, t ứ ủ i tăm. B c tranh y đã đánh th ng vào tâm th c c a
ộ ả ể ồ ữ ệ ậ ọ ừ t ng đ c gi đ r i làm b t lên thông đi p ý nghĩa: hãy trân tr ng nh ng gì
ế ươ ườ ạ ế mình đang có, hãy bi t yêu th ữ ng nh ng ng i bên c nh, hãy bi ứ t th tha
ỗ ầ ủ ườ cho l i l m c a ng i khác.
Trang 17
ệ ả Tài li u tham kh o
ẻ ệ ậ
1. T p truy n ng n
ắ Đ oả , NXB Tr ,2014
ễ ọ ồ ư ừ Cánh đ ng b t t n
2. Nguy n Ng c T t
ấ ậ … “Đ oả ”, Văn h c quê nhà,
ọ w.w.w.vanhocquenha.vn
ư ặ ả ễ ề ọ
3. Nguy n Ng c T đ c s n mi n Nam, w.w.w.viet.studies.net
ượ ườ ắ ủ ệ ễ ơ ọ ng cong ng i cô đ n trong truy n ng n c a Nguy n Ng c
4. Hình t ư
T , w.w.w.thvi.vn
