ƯỚ
Ọ
Ẫ
Ả
H
Ề NG D N CH N VÀ CH NG MÂM NGŨ QU 3 MI N
Ư CHO NGÀY T TẾ
ờ ế ổ ớ
ể ộ ả ủ ệ
ữ ư
ế ắ ệ ố ẹ ề ự ố ộ ớ ị ề ầ ả ệ ỗ ị t, mâm ngũ qu là m t ph n Trên bàn th i gia tiên vào m i d p T t c truy n v i gia đình Vi ườ ụ ậ t ta. Mâm ngũ qu mang không th thi u. Nó đã ăn sâu vào phong t c, t p quán c a ng i Vi ướ ứ ể ọ ử ắ ý nghĩa sâu s c v s đoàn viên, sung túc cũng nh đây là th đ h g i g m nh ng c ầ nguy n t t đ p cho su t m t năm nhân d p đ u năm m i.
ạ
ả
1. Ý nghĩa các lo i trái cây trong mâm ngũ qu
ế ả ừ ủ ề
ộ ứ ự ữ ắ ẹ ệ t Nam, m i gia đình đ u bày trí m t mâm ngũ qu v a đ p ề ướ ả tiên th hi n lòng hi u th o và ch a đ ng nh ng đi u c
ệ ủ ủ ỗ Ngày T t Nguyên Đán c a Vi ể ệ ổ ọ ế m t, trang tr ng dâng cúng t ớ ạ ự ư ơ ộ nguy n c a gia ch mong m t năm m i v n s nh m .
ủ ả ượ ộ ị ng tr ng cho 5
ị ướ c mong: Phú (giàu có, tài l c) Quý (đ a v , ỏ ọ ố ạ ổ ư Ý nghĩa c a mâm ngũ qu t công danh) Th (s ng lâu trăm tu i) Khang (kh e m nh) Ninh (bình an).
ể ệ ả ề ữ ả
ạ ỗ ố ủ ọ ự ể ặ M i lo i qu ch n l a đ đ t trên mâm ngũ qu đ u có nh ng ý nghĩa riêng th hi n mong ủ ư mu n c a gia ch nh :
(cid:0) ưở ộ B i: Phúc l c viên mãn
(cid:0) ồ Thanh long: R ng mây t ụ ộ h i
(cid:0) D a h u: T t đ p, viên mãn, trung th c ự
ư ấ ố ẹ
(cid:0) Đu đ : S đ y đ , th nh v ủ ự ầ ủ
ị ượ ng
(cid:0) Mãng c u: C u chúc m i đi u nh ý
ư ề ầ ầ ọ
(cid:0) D a (Th m): Th m tho, đa phúc l c ộ ơ
ứ ơ
(cid:0) H ng: H ng hào, t
ồ ồ ươ ố ượ ư t, t i t ạ ự ng tr ng s thành đ t
(cid:0) ự ố ộ L u: Đa phúc, đa l c, con đàn cháu đ ng
(cid:0) ủ ậ ở ậ Ph t th : Bàn tay Ph t che ch cho con ng ườ i
(cid:0) ử ả ự ọ ố ộ Chu i: Bàn tay ng a b o b c, đem s bình an, đa phúc l c
(cid:0) D a: Có nghĩa là không thi u ế
ừ
(cid:0) Xoài: C u mong tiêu xài không thi u th n ố
ế ầ
(cid:0) Qu t: Sung túc, đa l c ộ
(cid:0) Đào: S thăng ti n ế ự
ấ
ề
ả
2. Ý nghĩa, cách bài trí mâm ngũ qu 3 mi n
ươ ừ ừ ệ ề ả ị ườ i ta
ọ ọ ữ ể ệ ạ ả ư ng và quan ni m riêng t ng vùng mi n mà ng G i là ngũ qu nh ng tùy t ng đ a ph ả ch n ra nh ng lo i qu khác nhau đ bày bi n trên mâm ngũ qu .
ề ả ắ 2.1 Mâm ngũ qu mi n B c
ạ ắ
ế ỗ ng chú tr ng Ngũ hành, vì th m i lo i trái cây bày lên mâm ngũ ủ ề ộ ả ề ọ ư ộ ỏ ổ ườ Các gia đình mi n B c th ắ ượ qu đ u mang m t màu s c t ng ch ng cho Kim M c Th y H a Th riêng.
ố ẽ ằ ủ ề ề ắ ố ướ i cùng, bao
ả ả ư ưở Cách bày trí mâm ngũ qu truy n th ng c a mi n B c là qu chu i s n m d ỏ ạ ọ ừ b c t ng lo i qu nh b ả i vàng, quýt đ , táo xanh hay nho tím.
ườ ứ ắ ả
ả ữ ầ ư ử ẫ ậ
ơ Tuy nhiên ngày nay, ng i ta không còn c ng nh c ph i là "ngũ qu " n a mà phong phú h n ể ề nhi u, có th là th p, bát, c u nh ng nhìn chung v n mang ý nghĩa c u mong sung túc và an khang.
ả ắ ồ ủ ưở ả ậ ề ng có trên mâm ngũ qu mi n B c g m: qu ph t th / b ố i, chu i xanh,
ả ườ ặ ư ả ồ ạ Các lo i qu th ấ qu sung ho c mây, qu t, h ng, lê, d a lê, nho....
2.2 Mâm ngũ qu mi n Trung
ề ả
ề
ớ ườ ườ ủ ệ ệ ở ệ ng không câu l ả đây th ơ i dân hình th c,
các gia đình mi n Trung khá đ n gi n, v i đi u ki n thiên nhiên khá ưở ứ ườ ễ ấ ả ở ố ớ Đ i v i mâm ngũ qu ấ ệ b t ti n cho vi c sinh tr ủ ế ch y u là cây nhà lá v ề ố ng c a cây c i nên ng đ y. n có gì l
ặ ề ắ ả ườ ng có:
ị ự ừ ề ầ ủ ố ủ M t khác, mi n Trung ch u s giao thoa c a 2 mi n Nam, B c nên mâm ngũ qu th chu i, mãng c u, sung, d a, đu đ , xoài…
2.3 Mâm ngũ qu mi n Nam
ề ả
ề ườ ệ ề ả i mi n Nam không bày mâm ngũ qu theo quan ni m ngũ hành tuy nhiên có nhi u câu nói
ầ ừ ủ ầ ạ
ả ư ừ ủ ạ ầ
ơ ơ ế Ng ả ể ả ư ư ữ ố có phát âm gi ng nh nh ng lo i qu đ bày mâm ngũ qu nh "C u v a đ xài", "C u ữ ớ ươ ứ ừ ủ ng ng v i nh ng lo i qu nh mãng c u, d a, đu đ , xoài, sung/th m v a đ xài",... t ầ ủ ộ ố ớ sung, th m v i mong mu n m t năm đ y đ , sung túc không lo túng thi u
ở ề ạ ỵ ữ ạ ả mi n Nam l i k nh ng lo i qu do
ắ ề ở ớ Khác v i gia đình mi n B c hay Trung, các gia đình ư ượ c hay nh : phát âm không đ
(cid:0) ủ ấ ố ượ Chu i: Chúi nh i, làm ăn bình bình, không ph t lên đ c.
(cid:0) Cam, quýt: Quýt làm cam ch u.ị
(cid:0) ế ễ ấ ạ Lê, bom: Lê l t, khó thành công, d th t b i.
ỗ ề ề ữ ự ề
ọ ự ộ
ư ủ ệ ẹ ụ ậ ả i Vi ấ ờ ớ tiên, đ t tr i v i mong
ườ ủ ầ ặ ớ ố ộ ệ ự nhiên riêng nên s bày trí, M i vùng mi n đ u có nh ng phong t c, t p quán cùng đi u ki n t ẫ ư ả ự l a ch n hoa qu bày lên mâm ngũ qu cũng có s khác nhau. Nh ng xét chung v n mang m t ớ ổ t và lòng thành kính v i t nét đ p văn hóa đ c tr ng c a ng ạ mu n m t năm m i an khang, đ đ y và h nh phúc.
ả ư
ọ
ả
ươ
3. Cách ch n mua hoa qu ch ng mâm ngũ qu đúng cách, t
i lâu
ậ
ế ả ế ế ề ả ặ ợ ườ ướ ệ ng h p qu nhanh b héo, nhũn tr c khi h t t
ừ ả c chín quá, không thâm ho c d p
ượ ả ườ ng đ ế 28 29 T t. Đ tránh tr ộ ạ ầ ữ ồ ấ ả ế c bày vào sáng ho c chi u 30 T t, vì v y vi c mua hoa qu ph i Mâm ngũ qu th ị ể ạ ừ t, b n ti n hành t ọ ặ ậ ượ ả ự nên l a ch n nh ng lo i qu có đ già v a ph i, không đ ố nh t là chu i, h ng xiêm, mãng c u...
ả ướ ố ằ
ả ư ư ấ ạ ữ ưở ả c nh ng trái cây khác nên ph i còn xanh, c ng cáp. D a h u, b c khi mua và bày trí trên mâm ngũ qu nh : Chu i n m ả ứ i ph i
ế ủ ể Hi u h t ý nghĩa c a các lo i qu tr ỡ ượ ướ i nâng đ đ phía d ả ọ ch n qu căng tròn.
ấ ế ướ ướ ặ c, dùng gi y ăn ho c khăn th m h t n c tr c khi bày trí
ư ỏ ườ ạ ướ ử Khi r a trái cây b n nên đ ráo n ọ ể đ tránh tr ạ ợ ướ ng h p n ể c còn đ ng l ấ i trên trái cây gây h h ng.
ộ ố ẫ
ễ ự
ả ẹ
ơ
ệ
ả
ả
4. Tham kh o m t s m u bày trí mâm ngũ qu đ p, đ n gi n, d th c hi n