Khảo sát tình hình thực hiện trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp khai thác vật liệu xây dựng ở Đông Nam Bộ

Hội nghị Khoa học Công nghệ lần thứ 4 - SEMREGG 2018

421

MỘT SỐ KẾT QUẢ KHẢO SÁT VỀ TÌNH HÌNH THỰC HIỆN

TRÁCH NHIỆM XÃ HỘI CỦA DOANH NGHIỆP KHAI THÁC

VẬT LIỆU XÂY DỰNG Ở Đ NG NAM Ộ

Trần Thủy Trúc, Nguyễn Thị Yến Thuy, Yên Thƣợng Quân, Phạm Minh Tuấn

Khoa Địa chất và Khoáng sản, Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường TP. HCM,

236B Lê Văn Sỹ Phường 01, Quận Tân Bình, Thành phố Hồ Chí Minh

Email: thuytruc376@gmail.com

TÓM TẮT

Các hoạt động khai thác khoáng sản đã và đang góp phần to lớn vào công cuộc đổi mới đất

nước. Tuy nhiên, bên cạnh những mặt tích cực đạt được thì phải đối mặt với nhiều vấn đề về môi

trường và xã hội. Theo số liệu thống kê được, Đông Nam Bộ là một trong những khu vực khai thác

vật liệu xây dựng mạnh mẽ, cụ thể như sau: sét gạch ngói 161 mỏ, sét hỗn hợp 13 mỏ, đá xây dựng

153 mỏ, cuội sỏi 31 mỏ, cát xây dựng 195 mỏ, vật liệu xây dựng 27 mỏ, cát san lấp 20 mỏ và

Laterit 56 mỏ.

Để tránh mâu thuẫn, xung đột xã hội và tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp ngày càng

phát triển thì thực hiện trách nhiệm xã hội là hết sức cần thiết. Bài báo trình bày kết quả nghiên cứu

về tình hình trách nhiệm xã hội của Doanh nghiệp trong hoạt động khai thác vật liệu xây dựng ở

Đông Nam Bộ cụ thể là ở tỉnh Tây Ninh và tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu dựa trên việc tổng hợp tài liệu,

khảo sát thực địa và bộ tiêu chí đánh giá trách nhiệm xã hội của Doanh nghiệp với 14 tiêu chí bao

gồm môi trường (8 tiêu chí), cộng đồng (4 tiêu chí), người lao động (2 tiêu chí) đã được sử dụng.

Từ khóa: Khai thác khoáng sản, trách nhiệm xã hội, Đông Nam Bộ, môi trường, xã hội.

1. GIỚI THIỆU

Vật liệu xây dựng là thành phần liên kết giữa các nguyên liệu khác tạo thành một sản phẩm

chung như đất, đá,… được dùng trong xây dựng.

Trách nhiệm xã hội (CSR) của Doanh nghiệp là sự cam kết của Doanh nghiệp đóng góp cho

việc phát triển kinh tế bền vững thông qua những việc làm nâng cao chất lượng đời sống của người

lao động và các thành viên trong gia đình họ.

Trên địa bàn Đông Nam Bộ, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu và tỉnh Tây Ninh là hai địa phương có

hoạt động khai thác vật liệu xây dựng phát triển.

Hoạt động khai thác vật liệu xây dựng trên địa bàn tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu và tỉnh Tây Ninh

phân bố rộng khắp địa bàn tỉnh. Theo số liệu thống kê từ Sở Tài nguyên và Môi trường, trên địa bàn

tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu hiện đang có trên 81 mỏ, trong đó có 32 mỏ khoáng sản các loại đang hoạt

động, 46 mỏ đã hoàn thành công tác đóng cửa mỏ và được Ủy ban Nhân dân tỉnh phê duyệt và 1 mỏ

vừa mới hết hạn giấy phép. Theo Quy hoạch khai thác khoáng sản tỉnh Tây Ninh thì trên địa bàn

huyện Bến Cầu có quy mô khai thác vật liệu san lấp khá lớn, tổng diện tích hơn 150 ha, với hơn 10

tổ chức và cá nhân được UBND tỉnh Tây Ninh cấp giấy phép.

Nhóm nghiên cứu đã lựa chọn hai khu vực khai thác khoáng sản điển hình là đá xây dựng trên

The fourth Scientific Conference - SEMREGG 2018

422

địa bàn tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu và vật liệu san lấp trên địa bàn tỉnh Tây Ninh. Do yêu cầu từ phía

Doanh nghiệp, hai khu vực này được ký hiệu là A và B. Qua 2 lần nâng công suất, mỏ khai thác đá

xây dựng có diện tích khai thác hiện tại là 86,9 ha với công suất 1.400.000 m3/ năm. Mỏ khai thác

vật liệu san lấp có diện tích được cấp phép là 460 ha với công suất 80.000 m3/ năm.

Vị trí khu vực nghiên cứu.

2. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

Thu thập tài liệu trong và ngoài nước liên quan đến đề tài nghiên cứu.

Thu thập số liệu cụ thể về đóng góp của doanh nghiệp đối với cộng đồng từ Ủy ban Nhân dân,

Mặt trận Tổ quốc của phường, thị xã.

Tổng hợp các tài liệu thu thập được: Dựa trên bộ tiêu chí của tác giả Dương Thị Thùy Trinh về

“Đánh giá tình hình thực hiện trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp khai thác khoáng sản tỉnh Bình

Dương”, năm 2016 và bộ tiêu chí đánh giá trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp khai thác khoáng

sản Việt Nam do nhóm tác giả Hương Hoàng Thanh, Hoàng Thị Thanh Thủy qua bài nghiên cứu

“Trách nhiệm xã hội của các doanh nghiệp khai khoáng: Sự cần thiết phải có một cách tiếp cận

mới”. Từ đó, nhóm nghiên cứu đã đề xuất bộ tiêu chí đánh giá trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp

trong hoạt động khai thác vật liệu xây dựng, tập trung chủ yếu chính về môi trường, cộng đồng và

người lao động, nhóm nghiên cứu đã điều chỉnh bộ tiêu chí phù hợp với tình hình, điều kiện của

Đông Nam Bộ.

Hội nghị Khoa học Công nghệ lần thứ 4 - SEMREGG 2018

423

Bộ tiêu chí đánh giá CSR của Doanh nghiệp khai thác vật liệu xây dựng ở Đông Nam Bộ bao gồm:

 Tiêu chí đánh giá môi trường (8 tiêu chí) về: Sử dụng tài nguyên hiệu quả; Sử dụng năng

lượng hiệu quả; Giảm thiểu ô nhiễm môi trường khí thải, tiếng ồn, độ rung; Giảm thiểu môi trường

nước; Giảm thiểu tác động đến môi trường đất, cảnh quan; Giảm thiểu ô nhiễm môi trường đến đa

dạng sinh học; Giảm thiểu ô nhiễm môi trường do chất thải rắn và Thực hiện quy định về bảo vệ

môi trường.

 Tiêu chí đánh giá cộng đồng (4 tiêu chí) về: Hỗ trợ cơ sở hạ tầng; Hỗ trợ tài chính; Chương

trình cộng đồng và An toàn đối với cộng đồng sau khi đóng cửa mỏ.

 Tiêu chí đánh giá người lao động (2 tiêu chí) cụ thể là: An toàn đối với người lao động tại

mỏ và Chương trình hỗ trợ người lao động.

Tiến hành khảo sát, tham vấn và ghi lại ý kiến cộng đồng, người lao động thông qua phiếu

khảo sát. Tổng số phiếu khảo sát cho cả 2 Doanh nghiệp là 60 phiếu.

Doanh nghiệp A sử dụng 20 phiếu để khảo sát người dân sinh sống quanh mỏ bán kính 3 km,

10 phiếu người lao động tại mỏ.

Doanh nghiệp B sử dụng 5 phiếu người lao động tại mỏ và 20 phiếu người dân sinh sống cách

mỏ 4 m, dọc tuyến đường vận chuyển vật liệu san lấp.

Qua đó đánh giá được tình hình thực hiện trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp trong hoạt

động khai thác vật liệu xây dựng.

3. KẾT QUẢ THẢO LUẬN

3.1. Tình hình thực hiện trách nhiệm xã hội của 2 Doanh nghiệp khai thác vật liệu xây dựng

tại tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu và tỉnh Tây Ninh

Bài nghiên cứu khảo sát được tình hình thực hiện trách nhiệm xã hội của Doanh nghiệp khai

thác vật liệu xây dựng ở Đông Nam Bộ cụ thể là Doanh nghiệp A ở tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu và

Doanh nghiệp B ở tỉnh Tây Ninh thông qua việc tổng hợp tài liệu, phiếu khảo sát ý kiến cộng đồng

và người lao động được thể hiện ở bảng 3.1.

Điểm đánh giá của từng tiêu chí được định tính như sau:

 Thực hiện đầy đủ tất cả các tiêu chí trong cùng 1 nội dung: +2

 Có thực hiện nhưng chưa đầy đủ các tiêu chí trong cùng 1 nội dung: +1

 Không thực hiện được các tiêu chí trong cùng 1 nội dung: 0

Điểm mục tiêu là tổng số điểm thực hiện tốt của các tiêu chí đánh giá trong cùng một nhóm

tiêu chí.

Bảng 3.1. Tình hình trách nhiệm xã hội của Doanh nghiệp khai thác vật liệu xây dựng tại

tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu và tỉnh Tây Ninh.

Chủ đề

Nội dung thực hiện

trách nhiệm xã hội

Các tiêu chí đánh giá

Điểm đánh giá

Mỏ đá

xây dựng (A)

Mỏ vật liệu

san lấp (B)

Sử dụng tài nguyên hiệu quả

Tái sử dụng đất đá tầng phủ

Tái sử dụng nước thải

Sử dụng năng lượng hiệu quả

Sử dụng công nghệ khai thác tiên

tiến

+ 2

The fourth Scientific Conference - SEMREGG 2018

424

Chủ đề

Nội dung thực hiện

trách nhiệm xã hội

Các tiêu chí đánh giá

Điểm đánh giá

Mỏ đá

xây dựng (A)

Mỏ vật liệu

san lấp (B)

Môi

trường

Môi

trường

Giảm thiểu ô nhiễm môi

trường khí thải, tiếng ồn, độ

rung

Xe không vận chuyển không được

nổ máy, bảo trì phương tiện máy

móc định kỳ

Xe chở phải có nắp hoặc bạt phủ

che kín, quét dọn đất đá rơi vãi, bụi

phủ

Trồng cây xung quanh moong khai

thác, dọc đường vận chuyển

Giảm thiểu môi trường nước

Xây dựng hệ thống xử lý nước thải

sinh hoạt

Lắp đặt, xây dựng các hố gom,

lắng và thoát nước

Lắp đê bao quanh moong khai thác

Trồng trụ bê tông quanh mỏ, trồng

cây quanh mỏ...

Giảm thiểu tác động đến môi

trường đất, cảnh quan

Duy tu nâng cấp tuyến đường vận

chuyển

Giảm thiểu ô nhiễm môi

trường đến đa dạng sinh học

Mức độ phát triển cây trồng ở mỏ

+ 1

Giảm thiểu ô nhiễm môi

trường do chất thải rắn

Xây dựng kho chứa chất thải nguy

hại

Bố trí các thùng chứa rác thải

Hợp đồng với các tổ chức công ty

thu gom, xử lý chất thải rắn theo

quy định

Thực hiện quy định về bảo

vệ môi trường

Lập báo cáo giám sát môi trường

định kỳ

+ 2

Điểm mục tiêu: +16 (100%)

Tổng số điểm đánh giá:

+12 (75%)

+14

(87,5%)

Cộng

đồng

Hỗ trợ cơ sở hạ tầng

Xây dựng đường giao thông.

Xây dựng hệ thống cấp nước hoặc

thủy lợi

Xây dựng trường học, bệnh viện

Hỗ trợ tài chính

Học bổng

Hoạt động từ thiện dành cho tổ

chức cộng đồng

Chương trình cộng đồng

Các khóa tập huấn theo yêu cầu

(nông nghiệp, dinh dưỡng, sức

khỏe, an toàn,...).

Hội nghị Khoa học Công nghệ lần thứ 4 - SEMREGG 2018

425

Chủ đề

Nội dung thực hiện

trách nhiệm xã hội

Các tiêu chí đánh giá

Điểm đánh giá

Mỏ đá

xây dựng (A)

Mỏ vật liệu

san lấp (B)

Cộng

đồng

Các dự án cộng đồng tại các khu

vực khai thác khoáng sản

Chương trình phổ cập giáo dục cho

người lớn hoặc trẻ em

Phát triển nghề nghiệp như giới

thiệu việc làm và tư vấn cho học

sinh phổ thông

Tiếp nhận lao động địa phương

An toàn đối với cộng đồng

sau khi đóng cửa mỏ

Thực hiện đúng các biện pháp cải

tạo như đã đề ra trong báo cáo

phương án cải tạo phục hồi

Lưu giữ tài nguyên cho tương lại

Điểm mục tiêu:

Tổng số điểm đánh giá:

+8 (100%)

+4 (50%)

Người

lao

động

An toàn đối với người lao

động tại mỏ.

Trang bị đồ bảo hộ

Khám sức khỏe định kì

Bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội

Bình đẳng giới

Chương trình hỗ trợ người

lao động

Tổ chức chương trình đánh giá,

khóa huấn luyện.

Cân đối thời gian làm việc cho

người lao động

Tổ chức các buổi họp giữa lãnh

đạo và người lao động.

Điểm mục tiêu: +4 (100%)

Tổng số điểm đánh giá:

+1 (25%)

+3 (75%)

Bảng 3.1 cho thấy cả 2 Doanh nghiệp đều thực hiện trách nhiệm xã hội tuy nhiên vẫn còn

nhiều hạn chế. So với số điểm mục tiêu đã đề ra thì:

Nhóm tiêu chí về môi trường điểm mục tiêu là +16 nhưng Doanh nghiệp A chỉ đạt được +11

điểm (75 %) và Doanh nghiệp B đạt +13 điểm (87,5 %) so với điểm mục tiêu.

Nhóm tiêu chí về cộng đồng điểm mục tiêu là +8 nhưng 2 Doanh nghiệp chỉ đạt được gần 1

nửa số điểm.

Nhóm tiêu chí về người lao động điểm mục tiêu là +4. Doanh nghiệp khai thác đá xây dựng

đạt được +1 điểm tương đương 25 % và Doanh nghiệp khai thác vật liệu san lấp chỉ đạt được +3

điểm (75 %).

3.2. Doanh nghiệp A và B đã thực hiện những tiêu chí về CSR

Doanh nghiệp A và B đã thực hiện khá tốt về trách nhiệm thực hiện CSR. Cả 2 Doanh nghiệp

đã trang bị các thùng chứa rác, hợp đồng với các tổ chức thu gom xử lý chất thải. Ngoài ra cả 2

Một số kết quả kháo sát về tình hình thực hiện trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp khai thác vật liệu xây dựng ở Đông Nam Bộ

Chủ đề:

Tài liệu liên quan

Tài liêu mới

AI tóm tắt

Giới thiệu tài liệu

Đối tượng sử dụng

Từ khoá chính

Nội dung tóm tắt

Hỗ trợ

Phương thức thanh toán

Theo dõi chúng tôi