BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
Nguyễn Trọng Nhân
QUANG TRẮC SAO BIẾN QUANG BẰNG KÍNH
THIÊN VĂN TAKAHASHI Ở ĐẠI HỌC SƯ PHẠM
TP.HCM VÀ PHẦN MỀM IRAF
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Thành phố Hồ Chí Minh - 2020
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
Nguyễn Trọng Nhân
QUANG TRẮC SAO BIẾN QUANG BẰNG KÍNH
THIÊN VĂN TAKAHASHI Ở ĐẠI HỌC SƯ PHẠM
TP.HCM VÀ PHẦN MỀM IRAF
Chuyên ngành : Sư phạm Vật lí
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
TS. CAO ANH TUẤN
Thành phố Hồ Chí Minh - năm 2020
LỜI CẢM ƠN
----------o0o ----------
Để có thể hoàn thành khóa luận tốt nghiệp này, em xin trân trọng gửi lời cảm
ơn chân thành đến thầy Cao Anh Tuấn giảng viên hướng dẫn đề tài, người đã dành nhiều
thời gian quý báu để theo sát và hướng dẫn, hỗ trợ em trong suốt quá trình thực hiện.
Thầy là người đã giúp em thực hiện đề tài đúng mục tiêu và kịp tiến độ, phát hiện những
lỗi sai, những điều còn thiếu sót. Những lời khuyên quý báu, lời góp ý và phê bình sâu
sắc, cùng sự giúp đỡ tận tình của Thầy đã giúp em hoàn thành và hoàn thiện luận văn
này.
Em xin trân trọng cảm ơn các thầy cô Trường Đại học Sư phạm TPHCM đã
truyền đạt cho em những kiến thức và kỹ năng nền tảng trong suốt quá trình theo học tại
đây.
Với những hạn chế về kiến thức của bản thân nên báo cáo khóa luận của em
không tránh khỏi những sai sót. Em rất mong nhận được những ý kiến đóng góp, nhận
xét từ quý thầy, cô để em được hoàn thiện hơn và rút ra những bài học kinh nghiệm bổ
ích để có thể áp dụng vào thực tiễn một cách hiệu quả trong tương lai.
Em kính chúc các quý thầy, cô luôn có nhiều sức khỏe, niềm vui và thành công
trong công việc.
Xin chân thành cảm ơn!
i
Mục Lục
Mở Đầu .................................................................................................................. 1
CHƯƠNG 1 ........................................................................................................... 3
LÝ THUYẾT QUANG TRẮC THIÊN VĂN ....................................................... 3
1.1 Quan sát bầu trời ......................................................................................... 3
1.1.1 Thiên cầu .............................................................................................. 3
1.1.2 Hệ tọa độ chân trời ............................................................................... 3
1.1.3 Hệ tọa độ xích đạo ................................................................................ 4
1.2 Lý thuyết quan trắc thiên văn ...................................................................... 5
1.3 Cấp sao ........................................................................................................ 6
1.3.1 Cấp sao nhìn thấy (Apparent magnitude) ............................................ 6
1.3.2 Cấp sao tuyệt đối (Absolute Magnitude) ............................................. 7
1.4.1 Đại cương về sao .................................................................................. 9
1.4.2 Sao biến quang ..................................................................................... 9
CHƯƠNG 2 ......................................................................................................... 11
HỆ KÍNH THIÊN VĂN TAKAHASHI Ở TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM
TP.HCM VÀ CÁC PHẦN MỀM SỬ DỤNG ĐỂ QUANG TRẮC ................... 11
2.1 Hệ kính thiên văn Takahashi ..................................................................... 11
2.2 CCD camera ............................................................................................. 12
2.2.1 Cấu tạo CCD ...................................................................................... 12
2.2.2 Nguyên tắc hoạt động của CCD ......................................................... 13
2.3 Phương pháp xử lí ảnh .............................................................................. 15
2.3.1 Phương pháp xử lí nhiễu .................................................................... 16
2.3.2 Phương pháp quang trắc .................................................................... 16
PHẦN 3 ............................................................................................................... 18
PHẦN MỀM IRAF VÀ CÁC BƯỚC XỬ LÍ ẢNH ........................................... 18
3.1 Phần mềm IRAF ........................................................................................ 18
3.2.1 Các bước xử lí ảnh ............................................................................. 19
ii
3.2.2 Đo cấp sao nhìn thấy .......................................................................... 36
CHƯƠNG 4 ......................................................................................................... 40
KẾT QUẢ QUANG TRẮC SAO BIẾN QUANG ............................................. 40
4.1 Cụm sao M42 ............................................................................................ 40
4.1.1 Cụm sao M42 qua kính lọc F2 ........................................................... 40
4.1.2 Cụm sao M42 qua kính lọc F3 ........................................................... 42
4.1.3 Cụm sao M42 qua kính lọc F4 ........................................................... 45
4.2 Sao Erori .................................................................................................... 46
4.2.1 Sao Erori qua kính lọc F2................................................................... 48
4.2.2 Sao Erori qua kính lọc F3................................................................... 50
4.2.3 Sao Erori qua kính lọc F4................................................................... 52
4.3 Sao 98955 .................................................................................................. 54
4.4 Sao Arcturus .............................................................................................. 55
4.5 Sao Regulus ............................................................................................... 56
4.6 Kết luận ..................................................................................................... 57
TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................... 59