93
KINH DOANH THÔNG MINH (BUSINESS INTELLIGENCE)
VÀ GIẢI PHÁP POWER BI CHO DOANH NGHIỆP
Đinh Nguyễn Thúy Nguyệt
Khoa Công nghệ Thông tin, Trường Đại học Tài chính –Marketing
Email: dntnguyet@ufm.edu.vn
Tóm tắt: Trong thời đại công nghệ 4.0, sự tham gia của máy móc kỹ thuật và phần mềm vào
quá trình kinh doanh của doanh nghiệp là điều tất yếu. Kinh doanh thông minh (Business
Intelligence – BI) là sự kết hợp của phân tích kinh doanh, khai thác, trực quan hóa dữ liệu, công
cụ và cơ sở hạ tầng dữ liệu, cũng như các phương pháp hay nhất để giúp các tổ chức đưa ra quyết
định dựa trên dữ liệu (data-driven decisions). Bài viết giới thiệu một số công cụ BI (BI Tools) và
giải pháp Power BI nói riêng, một sản phẩm công nghệ không thể thiếu của doanh nghiệp hiện đại,
hỗ trợ doanh nghiệp hiển thị và phân tích dữ liệu, từ đó khám phá ra những thách thức, cơ hội trên
thị trường.
Từ khoá: business intelligence, BI, kinh doanh thông minh, Power BI
1. TỔNG QUAN VỀ BUSINESS INTELLIGENCE (BI)
➢ Các định nghĩa
Business Intelligence tạm dịch là Kinh doanh thông minh hay trí tuệ doanh nghiệp
(viết tắt là BI). Có rất nhiều định nghĩa về BI, mỗi định nghĩa đề cập đến một đặc trưng nổi
bật của BI.
Định nghĩa 1: Business Intelligence đề cập đến các kỹ năng, quy trình, công nghệ, ứng
dụng được sử dụng để hỗ trợ ra quyết định.
Định nghĩa 2: BI là công cụ để chuyển đổi những dữ liệu thô thành những thông tin có
nghĩa, phục vụ cho mục tiêu phân tích kinh doanh.
Định nghĩa 3: BI là các ứng dụng và công nghệ giúp chuyển đổi dữ liệu doanh nghiệp thành
hành động.
Định nghĩa 4: BI là công nghệ giúp doanh nghiệp hiểu biết về quá khứ và dự đoán tương
lai.
Tóm lại, có thể hiểu BI là quy trình và công nghệ mà các doanh nghiệp sử dụng để
kiểm soát khối lượng dữ liệu khổng lồ, khai phá tri thức giúp cho các doanh nghiệp có thể
94
đưa các các quyết định hiệu quả hơn trong hoạt động kinh doanh của mình. Công nghệ BI
(BI Technology) cung cấp một cách nhìn toàn cảnh hoạt động của doanh nghiệp từ quá khứ,
hiện tại và các dự đoán tương lai. Mục đích của BI là hỗ trợ cho doanh nghiệp ra quyết định
tốt hơn. Vì vậy một hệ thống BI (BI System) còn được gọi là hệ thống hỗ trợ quyết định
(Decision Support System -DSS).
➢ BI có lợi ích gì
BI giúp doanh nghiệp kiểm soát thông tin một cách chính xác, hiệu quả từ đó có thể
hỗ trợ phân tích, khai thác dữ liệu, dự đoán về xu hướng của giá cả dịch vụ, hành vi khách
hàng, phát hiện khách hàng tiềm năng để đề ra các chiến lược kinh doanh phù hợp nhằm
gia tăng khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp.
Có thể kể đến một số lợi ích thiết thực dễ dàng nhận thấy thông qua việc ứng dụng
BI trong doanh nghiệp như:
- Giúp các doanh nghiệp sử dụng thông tin một cách hiệu quả, chính xác để thích ứng
với môi trường thay đổi liên tục và cạnh tranh khốc liệt trong kinh doanh
- Hỗ trợ nhà quản trị tối đa trong việc đưa ra các quyết định kinh doanh nhanh chóng,
kịp thời, hiệu quả
- Xác định được vị thế và khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp
- Phân tích hành vi khách hàng
- Xác định mục đích và chiến lược Marketing
- Dự đoán tương lai của doanh nghiệp
- Xây dựng chiến lược kinh doanh
- Giữ chân được khách hàng cũ và dự đoán khách hàng tiềm năng
- Đáp ứng nhu cầu thu thập báo cáo của các bộ phận
- Cung cấp cái nhìn tổng thể toàn doanh nghiệp
- Hỗ trợ tối đa công tác điều hành, tiết kiệm thời gian và chi phí cho quản trị
- Góp phần thay đổi kỹ năng điều hành, phục vụ khách hàng tốt hơn
- Tạo lợi thế cạnh tranh, gia tăng cơ hội tìm kiếm và nắm bắt các cơ hội kinh doanh
95
- Hỗ trợ người dùng nội bộ trong đánh giá, cải thiện và tối ưu hóa khả năng cũng như
quy trình hoạt động của tổ chức
➢ BI dành cho ai (BI Users)
Rất nhiều người dùng có thể hưởng lợi từ BI, một số đối tượng sau là những người
nhận được nhiều lợi ích nhất từ BI bao gồm:
- Ban quản trị (Executives)
- Người ra quyết định kinh doanh (Business Decision Makers)
- Khách hàng (Customers)
- Phân tích viên (Analysts)
Không chỉ vậy, lý do mà các công nghệ BI nên được phổ biến trong nhiều doanh
nghiệp là:
- Nó hỗ trợ hầu hết các doanh nghiệp thuộc tất cả các kích cỡ và lĩnh vực khác nhau
- Đặc biệt mang lại lợi ích với các doanh nghiệp trong ngành hàng hóa tiêu dùng, F&B
- Mang lại lợi ích tối đa khi được kết hợp với các ứng dụng ERP
➢ Các thành phần chính của BI
- Data sources (nguồn dữ liệu): CRM, dữ liệu từ các nền tảng quảng cáo (Facebook,
Google, Ad networks), Google Analytics, ERP, payment gateway… Tùy thuộc vào
việc cần phân tích, sẽ lựa chọn những nguồn dữ liệu phù hợp để tích hợp vào.
- ETL: là 1 phần mềm có tác dụng Extract (trích xuất), Transform (biến đổi) và Load
(đẩy) dữ liệu vào database. Có thể nói ETL là trái tim của data warehouse vì nó đảm
bảo cho cả hệ thống vận hành trơn tru và chính xác. Vậy nên quyết định sử dụng
ETL nào khá là quan trọng.
- Data warehouse: là cơ sở dữ liệu được thiết kế theo mô hình khác với cơ sở dữ liệu
giao dịch hằng ngày. Dữ liệu của Data warehouse chỉ có thể đọc và chỉ được update
bởi gói ETL chuyển đổi dữ liệu từ Data Sources vào Data Warehouse.
- Dashboards/Visualization Tools: công cụ trực quan hóa và tạo dashboard là hai tính
năng giúp người dùng có thể tổng hợp các dữ liệu một các nhanh chóng và dễ dàng.
BI Dashboard theo dõi kinh doanh là một công cụ quản lý dữ liệu thông qua hình
96
thức trực quan hóa dữ liệu. KPIs được hiển thị trong các BI Dashboard sinh động và
trực quan bằng các biểu đồ đa dạng để người sử dụng có thể nhìn thấu được insights
từ số liệu. Các Dashboard trực quan đều được sử dụng công nghệ để cấu trúc thành
các biểu đồ hoàn chỉnh và số liệu được cập nhật theo thời gian thực. Các biểu đồ
trong Dashboard được cấu thành từ sự kết hợp giữa các trường (dimension) và chỉ
số (metric) tương thích với nhau để phục vụ cho từng ngành hàng, nhu cầu của từng
doanh nghiệp.
2. MỘT SỐ CÔNG CỤ BI ĐƯỢC DÙNG PHỔ BIẾN HIỆN NAY
➢ Tableau
Tableau là công cụ trực quan dữ liệu có giao diện thân thiện với người dùng, dễ dàng
sử dụng các tính năng cơ bản. Khi thiết kế Dashboard, cần tạo ra một worksheet và kéo nó
vào container. Một ưu điểm của Tableau là phần mềm này có cộng đồng khá đông đảo,
người dùng có thể dễ dàng trang bị các kiến thức, kỹ năng và kinh nghiệm từ những người
dùng khác. Tableau hỗ trợ nhiều nguồn dữ liệu như Relational database, NoSQL database,
Multi-dimensional database, Big Data Platform, File data sources (Execl,csv, txt, Json, pdf,
mdb, Tableau).
Sử dụng công nghệ trực quan độc nhất, Tableau có thể nhanh chóng phân tích dữ liệu
bằng cách thể hiện kết quả phân tích bằng màu sắc, hình dạng, kích thước. Giá thành của
Tableau tương ứng với số lượng người dùng. Mức giá này sẽ phù hợp với các doanh nghiệp
lớn thay vì các doanh nghiệp vừa và nhỏ.
➢ FineReport
Với giao diện gần giống Excel và khả năng kéo thả các đối tượng, FineReport là công
cụ rất phù hợp cho những người mới bắt đầu. Bất kì ai đã từng dùng Excel đều có thể nhanh
chóng sử dụng phần mềm này. FineReport cung cấp các điều khiển phong phú giúp dễ dàng
nhập dữ liệu lớn thông qua các biểu mẫu trực tiếp vào cơ sở dữ liệu, với các chức năng như
xác nhận dữ liệu và lưu trữ tạm thời. Ngoài ra, nó còn hỗ trợ nhập dữ liệu Excel trực tuyến
và theo đợt.
Người dùng có thể dễ dàng tạo các báo cáo phức tạp với FineReport. Tuy nhiên, khi
phân tích đa chiều, cần phải tạo một báo cáo cho từng chiều để có thể thiết lập nhiều chi
97
tiết cho một ô dữ liệu. Vì FineReport không có tính năng đề xuất biểu đồ, người dùng sẽ
phải tự lựa chọn loại biểu đồ phù hợp với nhu cầu.
FineReport miễn phí cho cá nhân. Đối với doanh nghiệp, khung giá sẽ phụ thuộc vào
các mô-đun chức năng và người dùng, dao động trong khoảng giữa Tableau và Power BI.
➢ Power BI
Là công cụ BI của Microsoft, nâng các công cụ trực quan dữ liệu của Excel Pivot
Table và Excel lên một tầm cao mới. Được cung cấp video và tài liệu học tập khá chi tiết
để giúp người dùng nhanh chóng làm quen. Power BI có thể kết nối với bất kì phần mềm
Office nào của Microsoft.
Power BI hỗ trợ R, sử dụng khả năng phân tích và trực quan phong phú của R để trình
bày và phân tích dữ liệu nâng cao như dự báo. Bản miễn phí bị giới hạn lượng dữ liệu có
thể xử lý. Khi đã đạt dung lượng 2GB, phải nâng cấp lên bản trả phí để giảm thời gian xử
lý. Nếu doanh nghiệp có ngân sách nhỏ và tìm kiếm mức giá phải chăng, Power BI chính
là câu trả lời. Tuy nhiên, Power BI không hỗ trợ phân quyền đa cấp, không thể kiểm soát
mức độ chi tiết của cấp độ cột được người dùng xem và không kiểm soát hoàn chỉnh quyền
nhóm.
➢ QlikView
QlikView là công cụ BI có giao diện trực quan, đi kèm tính năng tìm kiếm thông
minh, không cần xây dựng khối, phù hợp cho phân tích ad hơn là các phân tích hằng ngày.
QlikView tính toán dữ liệu trong khi dữ liệu chuyển từ backend sang fontend. Vì
không có dữ liệu được tổng hợp hoặc tính toán trước được lưu trữ, nên bộ nhớ hệ thống có
thể được lưu và tốc độ truyền dữ liệu nhanh. Người dùng có thể tìm dữ liệu cả trực tiếp và
gián tiếp. Trực tiếp, có thể nhập dữ liệu và lấy thông tin, gián tiếp, nhập nội dung liên quan
đến dữ liệu mong muốn và nhận tất cả dữ liệu liên quan.
QlikView không thân thiện với người dùng không có kỹ thuật, hạn chế này có thể
khiến người dùng cuối khó khăn để làm quen. Tính năng map charts không hỗ trợ sẵn trong
QlikView.
➢ Sisense
Sisense có giao diện trực quan, vận hành theo cơ chế kéo thả. Cộng đồng online đông
đảo, dù không quá đông như Tableau nhưng tài nguyên ở đây đủ để người mới có thể làm
