1002
Kinh nghim t website hướng dn du lch ti Kumano - Nht Bn
và bài hc kinh nghiệm để phát trin nhng ng dng công ngh
phc v du lch tại công viên địa chất Đắk Nông
Đặng Khánh Như, Nguyễn Th Xuyên Thoi
Tóm tt: Khu vc Tây Nguyên hiện đang một trong những điểm đến du lch tim nang.
Tuy nhiên, các điểm đến du lch tại đây còn hạn chế v quy mô, mức độ thu hút vì thế bên cnh
việc thu hút đu tư, những n lc v xúc tiến quảng cũng rt quan trng. Trong khu vc
Châu Á, Nht Bản được đánh giá là một trong nhng quc gia phát trin du lch bn vng hiu
quả, trong đó thể k đến “Con đường hành hương Kumano Kodođưc UNESSCO công
nhn là di sn thế gii là mt trong những địa điểm du lch áp dng thành công những bước tiến
ca công ngh thông tin vào quá trình xây dng và duy trì du lch bn vng tại đây, cụ th
“Website Hướng dn du lch tại Kumano” mt phn mm ng dng Web h tr khách du lch
bng cách cung cp các thông tin, ch dn, h tr đặt dch v du lịch, đặc bit vic cp nht
liên tc các hoạt động du lch trong khu vc này làm tăng tính thu hút trong du lịch cũng như
đa dạng tri nghim cho khách du lch. Website chính mt bản đồ du lch kết nổi các điểm
đến vi ni dung chi tiết, giao din thân thin, nhng ng dng giúp kết ni doanh nghip
cung ng dch v vi khách du lch mt cách an toàn hiu qu. Vic ng dng hình
Website này th tạo nên hội giúp kết nối các điểm đến, các giá tr văn hóa, các đơn vị
cung cp dch v trên địa bàn tỉnh Đắk Nông c th là tại Công viên địa chất Đắk Nông tạo điều
kin thúc đy du lch địa phương, nội dung bài viết s mang đến nhng bài hc kinh nghim
thiết thc dựa trên mô hình Website Hướng dn du lch ti Kumano.
T khóa: Công viên địa chất Đắk Nông, Kumano, bản đồ du lch , tb-kumano.jp…
1. Nhng thành tu mà công ngh thông tin đóng góp cho s phát trin du lch
Du lịch đã và đang là một trong nhng ngành kinh tế quan trng ca nhiu quc gia trên
thế giới cũng như nhiều địa phương tại Vit Nam. Phát trin du lch không những mang đến
nhng li ích v kinh tế mà còn góp phn nâng cao chất lượng đời sng ca cộng đồng dân cư,
góp phn bo tn phát huy tài nguyên du lch tại điểm đến. Ngày nay, công ngh thông tin
đã phát triển vượt bậc, mang đến rt nhiu s thay đổi trong cuc sống đóng góp đáng k
cho s phát trin du lịch, điển hình như những ng dụng di động, ng dng Web hay ng dng
thc tế o kết hợp các tính năng thu thập phân tích d liu thông qua h thng internet góp
phn to nhiu thành tu cho s phát trin du lch. C th như sau:
- ng dụng di động và ng dng Web
ng dụng di động ng dng Web là phn mềm được thiết kếphát trin để chy trên
các thiết b di động như đin thoại di động máy tính bng, hay thông qua các trình duyt
Web. Nhng ng dụng này đã to ra mt s thay đổi ln trong vic truy cp thông tin du lch
và cung cp các dch v du lch. Du khách có th tìm kiếm thông tin điểm đến, đặt ch qun
các dch v du lịch như đt phòng khách sn, y bay, tham quan các hoạt động
gii trí trong du lịch khác. Điều này giúp tiết kim thi gian và n lực cho du khách, đồng thi
tăng nh tiện li và linh hot. Hin nay, trên thế gii nói chung rt nhiu ng dng góp phn
phát trin du lịch như:
1003
+ Các ng dụng đặt ch: TripAdvisor mt ng dụng di động hàng đu cho du khách
tìm kiếm và đánh giá các địa điểm du lch trên toàn thế gii; Booking.com là mt ng dng di
động cho phép du khách tìm kiếm, so sánh và đặt ch , bao gm khách sn, nhà nghỉ, căn hộ
nhiu loi ch khác trên toàn thế gii; Google Trips là mt ng dụng di động cung cp các
công c và thông tin để du khách t chc và lp kế hoch cho chuyến đi.
+ Các ng dụng hướng dn du lch: nhiu ng dng h tr phát trin du lch bng cách
cung cấp thông tin điểm đến, lịch trình, địa điểm m thc, hoạt động gii trí tại các điểm
đến, đồng thi khuyến ngh và khuyến khích các hoạt động du lch có ý thc v môi trường và
văn hóa như: Good Traveler một ng dụng di đng nhằm hướng dn và khuyến khích du
khách tham gia vào du lch bn vng; Eco Companion là mt ng dụng di động giúp du khách
khám phá các điểm đến du lch bn vng trên khp thế gii hay FairTrip mt ng dng di
động giúp du khách tìm kiếm và khám phá các hoạt động du lch bn vững…
- ng dng thc tế o
ng dng thc tế o (Virtual Reality, viết tt là VR) đây là công nghệ liên quan đến vic
to ra một môi trường hoc tri nghiệm tương tác dành cho người dùng thường trong mt
không gian 3D đ người dùng th tương tác với thông qua mt thiết b VR hoc cho phép
chèn các phn t o hoc thông tin vào thế gii thc bng cách s dng thiết b k thut s như
điện thoại di động, máy tính bng hoc thiết b VR. Công ngh này đã tạo nên s thay đổi cho
ngành du lch, Thông qua những phương thc tri nghim mi m và thú v cho du khách, giúp
h tìm hiu v văn hóa, lịch s đa danh của các điểm đến một cách tương tác hp dn
hơn. Điều này giúp du khách có cái nhìn trưc v địa điểm và ci thin quyết định du lch ca
h, gim thiu kh năng đi sai địa điểm và to ra s tiết kim tài nguyên du lch.
- Qun lý d liu
Hin nay s phát trin ca công ngh cho ra đời nhng thiết b cm biến thông minh
h thng Internet of Things (IoT), trong tiếng Vit còn gọi “Mạng lưới ca mi vật” giúp
người dùng internet kết nối và tương c với nhau và vi các thiết b công ngh khác. Điều này
giúp thu thp, chia s x lý d liu mt cách t động thông minh. Các t chc chính
quyền địa phương thể thu thp phân tích d liu v lưu lượng khách du lch; các hot
động du lch tại điểm đến; các ch s liên quan đến tiêu dùng, xu ng; các thông tin v thi
tiết, điều kin t nhiên…từ đó cung cấp thông tin cho nhng ng dụng di đng hoc ng dng
web giúp khách du lch d dàng theo dõi, nm bt thông tin hoc s dng ng dụng GPS như
Google Maps, Apple Maps hay MapQuest cung cp thông tin v trí chính xác và hướng dẫn đi
lại. Đồng thi cung cp d liu cho các ng dng quản lý lưu lượng khách du lch tại các điểm
đến. Điển hình như Google Analytic là một công c phân tích d liu web mnh m, cho phép
các trang web du lch thu thp và phân tích d liu v t truy cập, hành vi người dùng, ngun
khách hàng và nhiu thông s khác. Công c này cung cp thông tin chi tiết v các ch s truy
cp trang web, t l chuyển đổi, xu hướng người dùng hiu qu các chiến lược trong phát
trin du lịch cho điểm đến.
2. Nghiên cứu Website hướng dn du lch ti Kumano
Bên cnh nhng thành công khi ng dng công ngh thông tin vào xây dng Website
hướng dn du lch tại Kumano thì trước đó Nhật Bản đã đạt được nhiu thành tựu đáng kể trong
vic ng dng công ngh để phc v cho hoạt động phát trin du lch bn vững. Trong đó việc
qun bo tn di sản văn hóa và thiên nhiên của chính ph Nhật được ghi nhn rất đáng kể,
Nht Bản đã thành công trong việc qun lý và bo tn các di sản văn hóa thiên nhiên quan
1004
trọng như: Hội quán Chônai và Koyasan; hai địa điểm được UNESCO công nhn là di sn thế
giới, được bo tn mt cách hiu qu. Các công tác bo tn, khôi phc và quản lý môi trường
đã giúp du lịch phát trin mà vẫn đảm bo s bn vng ca các di sn này.
Ti Hi quán Chônai: Shirakawa-go VR Experience - mt ng dng thc tế o (VR) dành
cho ngôi làng Shirakawa-go. ng dng này cho phép du khách khám phá ngôi làng trong môi
trường o, tri nghiệm văn a, kiến trúc cnh quan của nơi đây. Đây một trong nhng
ngôi làng c xưa nhất ti x s phù tang, được công nhn di sản văn hóa thế gii Unessco vào
năm 1995. Trong làng, các ngôi nhà c theo kiu kiến trúc Gasho - Zukuri có lch s trên 300
năm, là nét đặc trưng và hiếm có.
Ti Koyasan Đim du lch vi lch s hơn 1.200 năm. Khu phức hp chùa trên Núi
Koyasan được thành lập vào năm 816, do một v sư là Hoằng Pháp Đại Sư. Đây cũng là người
thành lp phái Chân Ngôn tông Nht. Hin nay, Hip hi Du lịch Wakayama đã cung cấp ng
dng Koyasan World Heritage Navi - đây ng dng chính thc ca Koyasan cung cp các
bản đồ, hướng dẫn đi lại và lịch trình để giúp du khách khám phá Koyasan mt cách thun tin.
Tương tự như 2 hình ng dng công ngh thông in vào vic phát trin du lch bn
vng. Ti Kumano Nht Bn Cung đường hành hương cổ xưa nhất Nht Bản. Năm 2004, các
tuyến đường hành hương Kumano Kodo đã được công nhn là Di sn Thế gii ca UNESCO
như một phn ca tài sản “Các địa điểm linh thiêng và các tuyến đường hành hương trong dãy
núi Kii”.
T năm 2018, Kumano đã có mt website du lch Kumano Travel” cung cp các thông
tin v điểm đến du lịch này. Để bt kp xu thế phát trin công ngh, Hip hi du lch thành ph
Tanabe Kumando đã thực hiện đổi mi bng việc cho ra đời ng dng thông qua Website
hướng dn du lch “tp-Kumano.jp”, so vi phiên bản ban đu, ng dụng mang đến cho người
dùng nhiu tiện ích hơn, thông qua việc khai thác ng dng nhng thành tu công ngh
thông tin. T vic ch cung cp nhng thông tin cho khách du lịch dưới dạng văn bản hình
nh v điểm đến, cung đường, các hướng dẫn cơ bản để đặt ch ở, ăn uống và các hoạt động du
lịch. Thì website hướng dn du lịch Kumano đã bổ sung rt nhiu tin ích ng dng cho
khách du lch. ng dng cho phép s dụng đa dạng ngôn ng (Tiếng Nht, tiếng Trung, tiếng
Hàn, tiếng Pháp Tiếng Tây Ban Nha). Khi truy cp vào ng dng này, khách du lch s được
h tr bi thanh công c ch dn về: thông tin Kumano; các điểm đến; tài nguyên du lịch, văn
hóa Osen; dch v lưu trú và ăn uống; các hoạt động du khách có th tham gia; và h thng hình
nh, video v cung đường hành hương y. Khách du lch s được ch dẫn các điểm đến trên
cung đường hành hương một cách trc tuyến, s dụng định v GPS giúp khách du lch di chuyn
chính xác, tiết kim thi gian và sc lc đáng kể (do hành trình hành hương chủ yếu là đi bộ);
các ng dng v d báo thi tiết cũng được cp nht liên tục. Đồng thi các hình nh, thông
tin, hoạt động được cp nht hin th, giúp du khách thun tin trong vic lên kế hoch du
lịch. Đặc bit, nhng công c đặt ch được h tr trc tiếp ti tng v trí điểm đến trong bản đ
du lch trên website giúp khách du lch thun tiện hơn đồng thi giúp tạo cơ hội gia tăng doanh
thu.
Mt trong nhng li ích ln ng dng công ngh y mang đến đó chính bảo tn
và phát huy các giá tr văn hóa truyền thng thông qua vic giáo dục và thay đi nhn thc cho
khách du lch bng các hoạt đồng truyn thông, quảng trên website hướng dn khách du lch.
Khách du lch s được cung cp các thông tin v hoạt động tm Onsen mt biểu tượng văn
1005
hóa ca Nht Bn, kết hp h tr vấn các dch v chăm sóc sức khỏe và đặt ch. Hay dch
v lưu trú tại các cơ sở truyn thng, ví d như Kamigoten Ryokan - mt nhà tr truyn thng
ca Nht Bn với 100 năm lịch s, khách du lịch đến đây s được mặc trên người nhng b
Kimono truyn thng, những căn phòng nơi lãnh chúa phong kiến tng được trang trí
bng nhng tác phm ngh thut c tuyt đp. bn tm riêng ngoài tri nhìn ra sông
Hikigawa, và thưng thc nhng bữa ăn ngon đưc chế biến t ngun ngun liu hữu tại
địa phương. Không chỉ thế, website còn cung cp rt nhiều điểm lưu trú với nhng phong cách
phc v khác nhau, phù hp vi nhiều đối tượng khách du lch.
ng dụng cũng cung cấp các hưng dn v hoạt động du lch din ra theo tng thời điểm
trong năm, bao gồm: đi bộ, th thao dưới nước, tm bin, mua sm, tham quan bo tàng, tìm
hiu và tri nghim Kimono, b môn võ thut Aikido. Đặc bit là các l hi, s kiện đặc sc ti
Kumano như: lễ hội chào đón năm mới, l hi ngắm hoa anh đào – Sakura Hanami và hoa mơ
Ume Hanami, l thanh ty, l hi la - NachinoHi Matsuri Fire Festival, l hi dân gian mùa
- Tanabe Festival…Những l hi này diễn ra quanh năm, vic tng hợp đy đủ các thông tin
trên ng dng giúp khách du lch không b l các dp l, hiểu hơn v các giá tr văn a
truyn thng Nht Bản cũng cách Hiệp hi du lch thành ph Kumano truyn thông
du lch, thng kê s liu, cân bằng được thi v du lch.
3. Điều kin tài nguyên du lch sẵn có để tỉnh Đắk Nông phát trin du lch
Tỉnh Đắk Nông nm trọn trên cao nguyên M'Nông, độ cao trung bình khoảng 600 m đến
700m so vi mặt nước biển, nơi lên đến 1.982m (Tà Đùng). Nhìn tng thể, địa hình Đắk
Nông như hai mái của một ngôi nhà đường nóc y núi Nam Nung, chy dài t Đông
sang Tây, có đ cao trung bình khoảng 800m, nơi cao đến hơn 1.500m. Địa hình hướng
thp dn t Đông sang y. c huyện Đăk Song, Đăk Mil, Jut, Krông thuộc lưu vực
sông Krông Nô, sông Srêpk nên thp dn t Nam xung Bc. Các huyện Tuy Đức, Đăk Rlâp,
Đăk Glong thị Gia Nghĩa thuộc thượng nguồn lưu vực sông Đồng Nai nên thp dn t
Bc xung Nam. Vì vy, Đắk Nông có địa hình đa dạng và phong phú, góp phn to ra nhng
tài nguyên du lch t nhiên đặc sắc cho địa phương.
Năm 2014, sau hơn 7 năm nghiên cứu, các nhà khoa hc ca Hip hội hang động núi la
Nht Bản đã khám phá ra qun th hang động núi la ln nhất Đông Nam Á tại tỉnh Đắk Nông.
Năm 2020, y ban chương trình quan h quc tế ca Hội đồng Chp hành T chc Giáo
dc, Khoa hc Văn hóa Liên hp quốc (UNESCO) đã thông qua quyết định ca Hội đồng
Công viên địa cht toàn cu công nhận Công viên địa chất Đắk Nông Công viên địa cht toàn
cu và hiện là công viên địa cht toàn cu th 3 ti Vit Nam.
Vi din tích 4.760 km², tri dài trên địa bàn 5 huyện: Krông Nô, Jút, Đắk Mil, Đắk
Song, Đắk Glong và thành ph Gia Nghĩa tỉnh Đắk Nông. Vi khong 65 điểm di sản địa cht,
địa mo, bao gm h thng gn 50 hang động vi tng chiều dài hơn 10.000 m, các miệng núi
lửa, thác nước...Công viên địa chất Đắk Nông đưc hình thành trên nn tng siêu lc địa c
Gondwana vi b dày lch s hơn 16 triệu năm, là nơi lưu giữ các giá tr đặc trưng về đa dng
sinh hc, giá tr v địa chất, văn hóa, lịch s và truyn thng dân tc vùng đất này.
Bên cnh các giá tr v tài nguyên du lch t nhiên, tài nguyên du lịch văn hóa của tnh
cũng rất phong phú, lưu giữ nhiu giá tr được thế gii công nhận như: Không gian Văn hóa
Cng chiêng Tây Nguyên, S thi Ót N’drong, Khu Bảo tn thiên nhiên Nam Nung, Vườn Quc
gia Tà Đùng, Rừng đặc dng, cụm thác Đ’ray Sáp, Trinh Nữ, Gia Long và Vườn Quc gia Yok
1006
Đôn (Đắk Lắk). Vùng đất hi t ca nền văn hoá 40 dân tộc anh em, nơi lưu giữ nhng tp
quán sinh hoạt, văn hóa m thc truyn thng của đồng bào M’nông, Ê đê, Mạ, Mông…
Trong dòng chảy văn hoá ấy, không th không nhắc đến âm nhc dân gian. Mt trong nhng di
sn ni tiếng đã góp phn làm nên s giàu của vùng đất Tây Nguyên nói chung, cùng vi
cồng chiêng, đàn đá loại nhc c c xưa, đến nay vn còn gn trong đời sng cộng đồng
các dân tc Đắk Nông. Công viên đa chất Đắk Nông vùng đất còn lưu giữ khá nhiu b
đàn đá có giá trị, đặc bit là b đàn đá Đắk Kar (3 thanh) được phát hiện vào năm 1987 có niên
đại khoảng 2.500 năm; và bộ đàn đá Đắk Sơn (6 thanh) có niên đại khong 3.500 - 3.000 năm.
UBND tỉnh Đắk Nông đã bước đu xây dng 03 tuyến du lch tri nghiệm địa cht c
thể: “Trường ca ca Lửa và Nước”, “Bản giao hưởng ca Làn gió mới”, “Âm vang từ trái đất”.
Nếu “Trường ca ca Lửa và Nước” có đim ni bc h thống hang động núi la bazan hoang
sơ, phân bố dọc sông Krông được phát hin t năm 2007. Thì tuyến du lch th hai tên
gọi “Bản giao hưởng ca làn gió mới” lại là hành trình v nguồn, nơi chứa đựng các giá tr văn
hóa bản địa ca đồng bào dân tộc M’nông, Êđê như: Sử thi, ngh thut cng chiêng, dt th
cẩm, đan lát truyền thng... và các di tích lch s thi k chng Pháp và chng M. Tuyến cui
cùng trong hành trình chinh phục công viên địa chất Đắk Nông là tuyến hành trình “Âm vang
t trái đất”, tuyến du lịch này mang đến nhng tri nghim v cảnh quan thiên nhiên như: Triển
lãm các loi phê, Bảo tàng văn hóa Đắk Nông, Chùa Pháp Hoa, Đim g hóa thch, Nhà
trưng y đàn đá, Nhà trưng bày cồng chiêng của người Mạ, Thác đá cột Liêng Nung, Cây thn
linh, Trm thy điện, Đim cnh quan h Đùng, Quán phê ngắm cnh, Miếu thn đá,
Cảnh quan thác nước granite, Vườn su riêng... và thưng thc nhc c truyn thng dân tc
tại nhà trưng bày các nhạc c c xưa, cồng chiêng người M và nhà trin lãm.
4. Bài hc kinh nghim t Kumano Nht Bn cho tỉnh Đắk Nông trong quá trình
nâng cao chất lượng bản đ du lch góp phn phát trin du lch.
Nhìn lại các điều kin phát trin du lch ti tỉnh Đắk Nông th thy được nét tương
đồng v tuyến đim so với con đường hành hương núi Kii ti Kumano Nht Bản. Đặc bit
s phân b các điểm đến to thành nhng tuyến hành trình có s kết nối đa dạng, điều này to
điều kiện để thu hút khách du lch, góp phn khc phục nhược điểm v quy mô, chất lượng,
điểm ni bt ca những điểm đến du lch tại Đắk Nông.
Ti Kumano, Qun th kiến trúc “Các địa điểm linh thiêng các tuyến đường hành
hương trên núi Kii” bao gồm 41 hng mục, trong đó 4 bo vt quc gia; 23 tài sản văn hóa
quan trng; 7 di tích lch s; 4 di tích t nhiên; 1 danh lam thng cnh; 1 di tích lch s - danh
lam thng cnh 1 di tích t nhiên - danh lam thng cnh. Tng chiu dài ca các tuyến đường
này bao gm c đường sông (sông Kumano) đường b bin (Shichiri Mihama) lên ti
307,6km.
Tại công viên địa chất Đắk Nông, các tuyến hành trình s có s ng hng mục như sau:
STT
Tuyến
Di sn
địa cht
Di sn
vt th
Di sn
Phi vt th
Di sn t
nhiên
1
“Trường ca ca Lửa và Nước”
5
1
1
2
2
“Bản giao hưởng ca Làn gió mi”
5
6
1
1
3
“Âm vang t trái đất”
2
3
1
3
Tng s
12
10
3
6
(Ngun: Tác gi thng kê.)