k(cid:252) thu¸t ph(cid:223)ng trı s'u b(cid:214)nh cho c'y d'u
I - B(cid:214)nh c'y d'u
1. B(cid:214)nh n˚m t(cid:221)a v(cid:181) tr(cid:190)ng
! Nguy“n nh'n: do n˚m g'y n“n.
! Tri(cid:214)u chłng: l(cid:181)m thŁi c‚c fi˙u r(cid:212), sau 3 - 4 th‚ng th(cid:215) c'y d'u ch(cid:213)t.
! Ph(cid:223)ng b(cid:214)nh:
- X(cid:246) l(cid:253) fi˚t: r(cid:190)c v«i bØt tr−(cid:237)c khi tr(cid:229)ng v(cid:237)i l−(cid:238)ng 30-45kg/s(cid:181)o fi(cid:211) di(cid:214)t m˙m b(cid:214)nh. - X(cid:246) l(cid:253) r(cid:212): nh(cid:243)ng r(cid:212) c'y v(cid:181)o n−(cid:237)c v«i trong ho˘c Sunfat fi(cid:229)ng, Colorua fi(cid:229)ng kho¶ng 1 ti(cid:213)ng r(cid:229)i r(cid:242) s„ch b»ng n−(cid:237)c l• tr−(cid:237)c khi fiem tr(cid:229)ng.
2. B(cid:214)nh b„c thau
! Nguy“n nh'n: do n˚m g'y n“n, b(cid:214)nh l'y lan nhŒ giª.
! §i(cid:210)u ki(cid:214)n ph‚t tri(cid:211)n: b(cid:214)nh ph‚t tri(cid:211)n m„nh trong fii(cid:210)u ki(cid:214)n nhi(cid:214)t fiØ tı 20 - 250C v(cid:181) fiØ ¨m cao (> 80%).
! Tri(cid:214)u chłng: º m˘t d−(cid:237)i nh(cid:247)ng l‚ b‚nh t˛ v(cid:181) l‚ gi(cid:181) cª nh(cid:247)ng fiŁm tr(cid:190)ng.
! Ph(cid:223)ng b(cid:214)nh:
- Kh«ng tr(cid:229)ng d'u qu‚ d˙y, kh«ng fi(cid:211) l‚ d'u qu‚ r¸m r„p, thu h‚i l‚ k(cid:222)p thŒi kh«ng fi(cid:211) qu‚ lła, bªn c'n fiŁi fi„m, l'n, kali.
- Ch(cid:228)n giŁng cª thŒi gian l‚ b‚nh t˛ k—o d(cid:181)i fi(cid:211) chŁng nhi(cid:212)m b(cid:214)nh.
! Trı b(cid:214)nh: khi ph‚t hi(cid:214)n b(cid:214)nh ta cª th(cid:211) trı b»ng dung d(cid:222)ch Boocfi«,
§Łm tr(cid:190)ng d−(cid:237)i m˘t l‚ b(cid:214)nh
c‚ch pha nh− sau: - 100g Sun fat fi(cid:229)ng + 8 lit n−(cid:237)c qu˚y fi(cid:210)u - 100g v«i t«i (Ca(OH)2) + 2 lit n−(cid:237)c qu˚y fi(cid:210)u L˚y dung d(cid:222)ch Sun fat fi(cid:229)ng fi(cid:230) v(cid:181)o dung d(cid:222)ch v«i l(cid:190)c fi(cid:210)u r(cid:229)i fiem phun cho 1 s(cid:181)o d'u.
3. B(cid:214)nh g(cid:216) s(cid:190)t
! Nguy“n nh'n: do n˚m g'y n“n.
! §i(cid:210)u ki(cid:214)n ph‚t tri(cid:211)n: b(cid:214)nh ph‚t tri(cid:211)n m„nh trong fii(cid:210)u ki(cid:214)n nhi(cid:214)t fiØ tı 20 - 260C v(cid:181) fiØ ¨m tı 85 - 90 %.
! Tri(cid:214)u chłng: - Tr“n l‚ gi(cid:181) v(cid:181) l‚ b‚nh t˛ xu˚t hi(cid:214)n tıng c(cid:244)m nhÆ m˙u v(cid:181)ng n'u º m˘t d−(cid:237)i cæa l‚. - L‚ cª m˙u v(cid:181)ng r(cid:229)i chuy(cid:211)n sang v(cid:181)ng fi¸m r(cid:229)i m˙u n'u. C(cid:244)m nhÆ m˙u v(cid:181)ng n'u d−(cid:237)i m˘t l‚ b(cid:214)nh
! Ph(cid:223)ng b(cid:214)nh: - Kh«ng tr(cid:229)ng d'u qu‚ d˙y, thu h‚i th−Œng xuy“n fi(cid:211) l‚ d'u kh«ng r¸m r„p v(cid:181) kh«ng fi(cid:211) l‚ b‚nh t˛ l'u.
- Ch(cid:228)n nh(cid:247)ng giŁng cª kh¶ n¤ng chŁng b(cid:214)nh tŁt. - Bªn t¤ng Kali
! Tr(cid:222) b(cid:214)nh: d(cid:239)ng dung d(cid:222)ch Booc fi« phun l“n m˘t l‚.
1
Ch−‹ng tr(cid:215)nh S«ng H(cid:229)ng - th‚ng 4/2002
4. B(cid:214)nh d‚n cao
! Nguy“n nh'n: do n˚m g'y n“n v(cid:181) th−Œng ph‚t tri(cid:211)n c(cid:239)ng v(cid:237)i r(cid:214)p v¶y Łc.
! V(cid:222) tr(cid:221) g'y h„i: b(cid:214)nh ph‚t tri(cid:211)n tr“n th'n v(cid:181) c(cid:181)nh d'u.
! Tri(cid:214)u chłng: tr“n th'n, c(cid:181)nh xu˚t hi(cid:214)n nh(cid:247)ng v(cid:213)t b(cid:214)nh nh− m(cid:210) g(cid:181) m˙u n'u.
! Ph(cid:223)ng b(cid:214)nh:
- Ch(cid:228)n c(cid:181)nh kh«ng m(cid:190)c b(cid:214)nh l(cid:181)m giŁng. - H(cid:181)ng n¤m fiŁn d'u v(cid:181) v(cid:214) sinh fi(cid:229)ng ruØng.
! Trı b(cid:214)nh:
V(cid:213)t b(cid:214)nh tr“n th'n, c(cid:181)nh d'u
- C„o bÆ ph˙n b(cid:214)nh tr“n c(cid:181)nh v(cid:181) th'n c'y sau fiª d(cid:239)ng n−(cid:237)c v«i qu—t l“n v(cid:213)t b(cid:214)nh v(cid:181) th'n, c(cid:181)nh d'u.
- D(cid:239)ng thuŁc Dipterex di(cid:214)t m«i gi(cid:237)i truy(cid:210)n b(cid:214)nh.
5. B“nh xo¤n l‚
! Nguy“n nh'n:
L(cid:181)m cho l‚ d'u b(cid:222) xo¤n l„i
- Do sinh l(cid:253) cæa c'y - Do sinh v¸t (r˙y, r(cid:214)p) - Do virut
! Tri(cid:214)u chłng:
- L‚ nhÆ l„i uŁn cong v(cid:210) ph(cid:221)a m˘t d−(cid:237)i, fi«i khi h(cid:215)nh d„ng l‚ thay fi(cid:230)i (tı d„ng l‚ cª x˛ thuœ chuy(cid:211)n th(cid:181)nh l‚ nguy“n).
- C(cid:181)nh nhÆ, ng(cid:190)n, fiŁt ng(cid:190)n.
Tr“n c'y cª l‚ xo¤n, l‚ x˛ thuœ, l‚ kh«ng x˛ thuœ
Ch(cid:243) (cid:253): D(cid:212) nh˙m v(cid:237)i hi(cid:214)n t−(cid:238)ng sinh l(cid:253) cæa c'y v(cid:181)o kho¶ng gi(cid:247)a th‚ng 3, fi˙u th‚ng 4, fiª l(cid:181) qu‚ tr(cid:215)nh ngıng sinh tr−ºng t„m thŒi. (cid:147) Th‚ng ba d'u trŁn, th‚ng bŁn d'u v(cid:210) (cid:148)
! Ph(cid:223)ng trı:
- N(cid:213)u do sinh v¸t g'y n“n (mØt lo(cid:181)i nh(cid:214)n ho˘c r(cid:214)p h(cid:243)t ch˚t dinh d−(cid:236)ng tr“n l‚ non v(cid:181) b(cid:243)p): d(cid:239)ng thuŁc Bi 58 v(cid:237)i l−(cid:238)ng 20 - 25 ml/ 20 l(cid:221)t n−(cid:237)c phun cho mØt s(cid:181)o.
- N(cid:213)u b(cid:214)nh do vir(cid:243)t g'y n“n (c‚c fi˙u r(cid:212) b(cid:222) thŁi), ph¶i fi(cid:181)o c¶ gŁc d'u bÆ fii fi(cid:211) chŁng l'y lan.
2
Ch−‹ng tr(cid:215)nh S«ng H(cid:229)ng - th‚ng 4/ 2002
II - S'u h„i d'u
1. S'u rªm
! C‚ch ph‚ h„i: S'u rªm ¤n l‚ d'u ch(cid:216) trı l„i ph˙n g'n l‚ v(cid:181) m˙m d'u.
! T‚c h„i: Gi¶m n¤ng su˚t l‚ d'u, t»m ¤n ph¶i l‚ d'u cª l«ng s'u rªm c(cid:242)ng d(cid:212) b(cid:222) ch˚n th−‹ng.
! Ph(cid:223)ng trı s'u:
- Bi(cid:214)n ph‚p thæ c«ng: B(cid:190)t di(cid:214)t s'u non fiang t¸p trung d−(cid:237)i l‚. - Bi(cid:214)n ph‚p ho‚ h(cid:228)c: D(cid:239)ng thuŁc Dipterex.
2. S'u fio
! H(cid:215)nh th‚i v(cid:181) c‚ch ph‚ h„i:
- L(cid:243)c nhÆ cª m˙u xanh, ch(cid:243)ng ¤n m˙m l‚ v(cid:181) l‚ non. - S'u tr−ºng th(cid:181)nh cª m˙u nh− th'n d'u, ch(cid:243)ng ¤n c¶ c(cid:181)nh d'u non.
! Ph(cid:223)ng trı:
- Bi(cid:214)n ph‚p thæ c«ng: B(cid:190)t tay h˘c d(cid:239)ng b(cid:201)y fi(cid:204)n. - Bi(cid:214)n ph‚p ho‚ h(cid:228)c: D(cid:239)ng thuŁc Dipterex.
3. S'u fi(cid:244)c th'n (x—n tªc)
! ThŒi gian h„i: s'u c(cid:190)n h„i quanh n¤m, n˘ng nh˚t v(cid:181)o th‚ng 6. S'u ph‚t tri(cid:211)n m„nh tr“n nh(cid:247)ng c'y fi−(cid:238)c tr(cid:229)ng tı h„t.
! C‚ch ph‚ : c(cid:190)n fiłt, g•y c(cid:181)nh. M(cid:239)a fi«ng s'u fi(cid:244)c r(cid:231)ng th'n c'y l(cid:181)m t(cid:230) tr(cid:243) ¨n.
! Ph(cid:223)ng trı: khi ph‚t hi(cid:214)n t(cid:230) s'u: d(cid:239)ng thuŁc b‹m v(cid:181)o v(cid:181) b(cid:222)t l(cid:231) l„i.
4. S'u cuŁn l‚
! C‚ch ph‚ h„i: s'u ¤n v(cid:181) cuŁn c‚c l‚ l„i v(cid:237)i nhau fi(cid:211) l(cid:181)m t(cid:230).
! Ph(cid:223)ng trı: d(cid:239)ng tay ng(cid:190)t t(cid:230) v(cid:181) gi(cid:213)t s'u.
5. R(cid:214)p ph˚n h„i l‚ d'u
! ThŒi gian h„i: r(cid:214)p h„i quanh n¤m, fi˘c bi(cid:214)t l(cid:181) m(cid:239)a xu'n.
! C‚ch ph‚: R(cid:214)p h(cid:243)t nhøa cæa l‚ d'u nhi(cid:210)u nh˚t l(cid:181) tr“n c‚c l‚ non v(cid:181) b(cid:243)p l(cid:181)m cho l‚ b(cid:222) xo¤n. Khi r(cid:214)p sinh tr−ºng nª c(cid:223)n ti(cid:213)t ra d(cid:222)ch nh˙y h„i l‚.
! Ph(cid:223)ng trı:
- Khi ph‚t hi(cid:214)n r(cid:214)p tr“n b(cid:243)p l‚: ng(cid:190)t b(cid:243)p. - Khi b(cid:222) h„i n˘ng cª th(cid:211) d(cid:239)ng thuŁc Bi 58 fi(cid:211) phun trı.
6. R(cid:214)p v¨y Łc
! T‚c h„i: R(cid:214)p h(cid:243)t nhøa c'y v(cid:181) l(cid:181) m«i gi(cid:237)i truy(cid:210)n b(cid:214)nh vi r(cid:243)t.
! Ph(cid:223)ng trı: d(cid:239)ng thuŁc Bi 58 fi(cid:211) phun trı.
3
Ch−‹ng tr(cid:215)nh S«ng H(cid:229)ng - th‚ng 4/ 2002
III - Bi(cid:214)n ph‚p ph(cid:223)ng trı t(cid:230)ng h(cid:238)p
D(cid:239)ng bi(cid:214)n ph‚p canh t‚c v(cid:181) thæ c«ng fi(cid:211) ph(cid:223)ng trı b(cid:214)nh cho d'u l(cid:181) ch(cid:221)nh fi(cid:211) tr‚nh g'y h„i cho t»m. Trong tr−Œng h(cid:238)p b˚t fi(cid:190)c d(cid:220) m(cid:237)i x(cid:246) d(cid:244)ng thuŁc ho‚ h(cid:228)c fi(cid:211) trı s'u b“nh.
1. K(cid:252) thu¸t canh t‚c
! Ch(cid:228)n giŁng chŁng b(cid:214)nh tŁt: fia li(cid:212)u, giŁng ng‚i.
! Ch(cid:228)n hom d'u kh«ng cª b(cid:214)nh fi(cid:211) l(cid:181)m giŁng.
! N(cid:213)u s(cid:246) d(cid:244)ng c'y con fi(cid:211) tr(cid:229)ng ph¶i x(cid:246) l(cid:253) r(cid:212) tr−(cid:237)c khi tr(cid:229)ng.
! C˙y bıa k(cid:252), v(cid:214) sinh fi(cid:229)ng ruØng fi(cid:211) di(cid:214)t m˙m b(cid:214)nh.
2. Bi(cid:214)n ph‚p c‹ gi(cid:237)i
! Quan s‚t ruØng d'u th−Œng xuy“n fi(cid:211) ph‚t hi(cid:214)n s'u b(cid:214)nh s(cid:237)m, b(cid:190)t gi(cid:213)t s'u k(cid:222)p thŒi.
! S(cid:246) d(cid:244)ng b(cid:201)y fi(cid:204)n fi(cid:211) di(cid:214)t s'u.
3. Bi(cid:214)n ph‚p ho‚ h(cid:228)c
! Ch(cid:216) s(cid:246) d(cid:244)ng thuŁc ho‚ h(cid:228)c khi c‚c bi(cid:214)n ph‚p tr“n kh«ng fi„t hi(cid:214)u qu¶.
! Khi d(cid:239)ng thuŁc ph¶i cª thŒi gian c‚ch ly, n(cid:213)u phun thuŁc Dipterex ho˘c Bi58 th(cid:215) h‚i l‚ d'u cho t»m ¤n sau tı 1 - 2 tu˙n, n(cid:213)u phun thuŁc trı s'u kh‚c th(cid:215) h‚i l‚ cho t»m ¤n sau 3 tu˙n.
4
Ch−‹ng tr(cid:215)nh S«ng H(cid:229)ng - th‚ng 4/ 2002