Tài liệu "Kỹ thuật trợ giúp bác sĩ đặt dẫn lưu màng phổi" nhằm giúp học viên trình bày được mục đích, chỉ định, chống chỉ định của đặt dẫn lưu màng phổi. Chuẩn bị đầy đủ dụng cụ khi trợ giúp bác sĩ đặt dẫn lưu màng phổi. Thành thạo các bước tiến hành của quy trình kỹ thuật. Phòng ngừa và xử trí tốt các tai biến. Mời các bạn cùng tham khảo!
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Kỹ thuật trợ giúp bác sĩ đặt dẫn lưu màng phổi
- KỸ THUẬT TRỢ GIÚP BÁC SĨ
ĐẶT DẪN LƯU MÀNG PHỔI
1. MỤC TIÊU
- Trình bày được mục đích, chỉ định, chống chỉ định của đặt dẫn
lưu màng phổi.
- Chuẩn bị đầy đủ dụng cụ khi trợ giúp bác sĩ đặt dẫn lưu
màng phổi.
- Thành thạo các bước tiến hành của quy trình kỹ thuật.
- Phòng ngừa và xử trí tốt các tai biến.
2. MỤC ĐÍCH
- Giúp dẫn lưu dịch, khí để giải áp khi bệnh nhân bị tràn dịch,
tràn khí màng phổi.
- Cho phép dẫn lưu khí màng phổi thoát ra khoang màng phổi
và tái thành lập áp lực âm cần thiết cho sự dãn nở của phổi và
hô hấp.
- Giúp chẩn đoán và điều trị.
3. CHỈ ĐỊNH
- Tràn dịch, mủ, máu màng phổi.
- Tràn khí màng phổi.
4. CHỐNG CHỈ ĐỊNH
- Cần cân nhắc trong các trường hợp có nguy cơ xuất huyết
vì dùng thuốc kháng đông hoặc rối loạn đông máu (tiểu
cầu ≤ 50.000/mm3, prothombine time > 2 lần bình thường).
- Bệnh nhân suy hô hấp nặng.
- Tổn thương da, bệnh lý về da, nhiễm trùng nơi dự kiến dẫn lưu.
294
- Kỹ thuật trợ giúp bác sĩ đặt dẫn lưu màng phổi
5. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
5.1. Dụng cụ
5.1.1. Dụng cụ vô khuẩn
- Áo choàng, khẩu trang, nón giấy.
- Bộ tiểu phẫu.
- Ống dẫn lưu màng phổi cỡ phù hợp: 8 – 14Fr.
- Khăn vuông, khăn lỗ xẻ.
- Găng, gòn, gạc.
- Ba chia không dây.
- Bơm tiêm 3ml, 10ml.
- Chỉ khâu, dao mổ.
- Băng keo có gạc hay băng keo trong không thấm nước.
- Hệ thống bình dẫn lưu từ một đến ba bình + dây nối.
5.1.2. Dụng cụ sạch
- Xe làm thủ thuật (xe tiêm).
- Băng keo lụa, găng sạch.
- Hệ thống hút áp lực âm (nếu cần).
- Máy monitor hoặc SpO2 theo dõi.
- Dụng cụ cấp cứu.
- Giá treo bình dẫn lưu.
- Thùng đựng chất thải lây nhiễm.
- Thùng đựng chất thải thông thường.
- Thùng đựng vật sắc nhọn.
- Lọ đựng mẫu xét nghiệm (nếu cần).
5.1.3. Thuốc và dung dịch sát khuẩn
- Thuốc gây tê: lidocain 2%/2ml.
- Thuốc giảm đau: Morphin 10mg/ml (nếu cần).
- Thuốc an thần: Midanium 5mg/ml, seduxen 10mg/2ml (nếu cần).
- Betadin (Povidone iodine) 10%.
- Cồn 70 độ.
- Dung dịch sát khuẩn tay nhanh.
- Chai nước cất vô khuẩn.
- Dung dịch Eau Dakin.
295
- KỸ THUẬT ĐIỀU DƯỠNG NHI KHOA 2020
5.2. Tiến hành kỹ thuật
CÁC BƯỚC KỸ THUẬT
BƯỚC Ý NGHĨA
BÁC SĨ ĐIỀU DƯỠNG
Đến chào hỏi
thân nhân bệnh
nhân, giới thiệu
Để bệnh nhân và thân
tên, chức danh.
nhân biết việc sắp làm
1 Báo và giải
giúp bệnh nhân, thân
thích cho thân nhân bớt lo lắng.
nhân bệnh nhi
thủ thuật sắp
làm.
Mang khẩu trang. Phòng ngừa chuẩn.
2 Rửa tay thường Giảm sự lây lan của vi
quy. sinh vật gây bệnh.
Chuẩn bị đầy đủ
dụng cụ, để trong Tổ chức sắp xếp hợp lý,
3 tầm tay. khoa học, quản lý thời
Đem dụng cụ đến gian hiệu quả.
giường.
Mang khẩu
trang. Kiểm tra họ tên
Rửa tay thường bệnh nhân, ngày
quy. Phòng ngừa chuẩn.
sinh, giới tính,
Giảm sự lây lan của vi
Đối chiếu lại. địa chỉ, kiểm tra
4 sinh vật gây bệnh.
bệnh nhân thông tin bệnh
Tránh nhầm lẫn bệnh
trước khi thực nhân với vòng
nhân.
hiện (đối chiếu đeo tay và hồ sơ
với vòng đeo bệnh án.
tay).
Khám đánh giá
Đánh giá bệnh nhân
tình trạng hô Lấy dấu hiệu sinh
5 trước khi thực hiện thủ
hấp của bệnh tồn.
thuật.
nhân.
Chuẩn bị hệ thống
Rửa tay thủ bình dẫn lưu.
6
thuật. Sát khuẩn tay
nhanh. Phòng ngừa chuẩn.
Mặc áo choàng, Giúp bác sĩ mặc
7 mang găng vô áo choàng, mang
khuẩn. găng vô khuẩn.
296
- Kỹ thuật trợ giúp bác sĩ đặt dẫn lưu màng phổi
Trải khăn vuông
vô khuẩn trên
mặt xe làm thủ Tổ chức sắp xếp hợp lý,
Tiếp các dụng cụ
8 thuật (xe tiêm). khoa học, quản lý thời
cho bác sĩ.
Xếp các dụng gian hiệu quả.
cụ vô khuẩn lên
khăn.
Chuẩn bị tư thế
bệnh nhân:
- Tư thế nằm:
Bệnh nhân nằm
thẳng, đầu cao
45°, thân người
nghiêng về phía
phổi lành, cánh
tay bên phổi
cần chọc đưa
cao lên đầu.
Tư thế thích hợp giúp
- Tư thế ngồi:
9 thuận tiện hơn trong thực
bệnh nhân ngồi
hiện thủ thuật.
trên ghế dựa,
mặt quay về
phía lưng ghế,
hai chân dang
ra hai bên, hai
tay khoanh
phía trước lên
lưng ghế, ngực
tì vào lưng ghế
có chêm một
gối mềm.
Kiểm tra thuốc
10 An toàn bệnh nhân.
gây tê.
Rút thuốc gây
tê.
Thực hiện gây
tê đúng vị trí:
- Tràn khí: liên
sườn II – III Phụ bác sĩ rút
Giúp bệnh nhân giảm
11 thuốc gây tê vào
đường trung đau.
bơm tiêm.
đòn.
- Tràn dịch:
liên sườn VI
– VII đường
nách giữa.
297
- KỸ THUẬT ĐIỀU DƯỠNG NHI KHOA 2020
Giữ và quan sát
bệnh nhân (nhịp
tim, SpO2, nhịp
thở, sắc môi…)
Tiến hành đặt trong suốt quá
12
ống dẫn lưu. trình đặt dẫn lưu
(dặn bệnh nhân
nín ho và không
cử động đối với
trẻ lớn, tỉnh táo).
Theo dõi biến chứng
Đặt ống dẫn lưu trong lúc thực hiện thủ
vào đúng vị trí Băng, dán băng thuật.
→ kẹp ống dẫn keo cố định.
13
lưu → khâu cố Lấy xét nghiệm
định ống dẫn (nếu có).
lưu.
Nối ống dẫn lưu
với hệ thống bình
14 dẫn lưu, băng dán
các chỗ câu nối
cẩn thận, mở kẹp.
Đảm bảo ống dẫn lưu
15 Quan sát hoạt động của ống dẫn lưu.
hoạt động tốt.
Gắn vào hệ
thống hút áp lực
âm (nếu có chỉ Hỗ trợ sự lưu thông của
16
định): thường hút ống dẫn lưu.
áp lực - 15 → -
20cmH2O.
Đặt bệnh nhân lại Giúp bệnh nhân thoải
17
tư thế tiện nghi. mái, dễ chịu hơn.
Bệnh nhân được theo
dõi liên tục.
Đánh giá lại
Phát hiện và xử trí kịp
tình trạng hô Lấy dấu hiệu sinh
18 thời các dấu hiệu bất
hấp của bệnh tồn.
thường.
nhân.
Theo dõi biến chứng
sớm sau thủ thuật.
Cố định dây nối
dẫn lưu vào tấm
trải giường.
Bình dẫn lưu treo
19 ở vị trí an toàn An toàn bệnh nhân.
(thấp hơn ngực
bệnh nhân 50 –
60cm và cách mặt
đất 15 – 20cm).
Báo thân nhân, bệnh nhân công việc Giao tiếp tạo sự thân
20 đã xong. Cảm ơn sự hợp tác của thân thiện với thân nhân, bệnh
nhân, bệnh nhân. nhân.
298
- Kỹ thuật trợ giúp bác sĩ đặt dẫn lưu màng phổi
Dọn dẹp dụng cụ,
gửi mẫu xét nghiệm
21 Phòng ngừa chuẩn.
(nếu có), rửa tay
thường quy.
Ghi hồ sơ:
- Thuốc tê, an
thần, giảm đau
(nếu có).
- Loại hệ thống
dẫn lưu.
- Kích cỡ ống dẫn
lưu.
- Số lượng, màu Yếu tố pháp lý.
sắc, tính chất Phương tiện để theo dõi,
22 dịch (khí). đánh giá, bàn giao giữa
- Tình trạng của các nhân viên y tế.
bệnh nhân
trước, trong và
sau đặt ống dẫn
lưu màng phổi.
- Phản ứng của
bệnh nhân (nếu
có).
- Loại xét nghiệm
(nếu có).
Chú ý:
+ Theo dõi dấu hiệu sinh tồn, SpO2 trước khi đặt dẫn lưu
màng phổi, mỗi 15 phút trong 1 giờ đầu sau đặt dẫn lưu và
mỗi 1 giờ sau 4 giờ kế tiếp.
+ Thay bình chứa khi dịch đến mức 2/3 chiều cao bình chứa
hoặc mỗi 24 giờ.
6. TAI BIẾN VÀ XỬ TRÍ
NGUYÊN
DẤU TAI PHÒNG
STT NHÂN XỬ TRÍ
HIỆU BIẾN NGỪA
CÓ THỂ
Ống Cố định không
dẫn lưu chắc chắn. Bịt kín Cố định kỹ
không Bị đứt chỉ hay (kẹp) nơi ống dẫn
còn ở vị Tuột sút băng keo tuột ống lưu.
trí ban ống
1 cố định. dẫn lưu. Di chuyển
đầu. dẫn
Ống bị căng Báo bác sĩ. bệnh nhân
Bệnh lưu.
nhân khó hoặc bị bệnh Đặt lại ống nhẹ nhàng,
thở, tím nhân nằm đè dẫn lưu. an toàn.
tái. lên.
299
- KỸ THUẬT ĐIỀU DƯỠNG NHI KHOA 2020
Tràn khí
Đặt ống dẫn
Có tiếng dưới da ít
lưu đúng
lép bép không cần
vị trí.
dưới xử trí vì khí
Tràn Ống dẫn lưu Cố định ống
vùng da sẽ tự hấp
khí đặt quá nông. dẫn lưu an
2 quanh thu hết.
dưới Chân ống dẫn toàn.
nơi đặt Tràn khí
da. lưu bị hở. Di chuyển
ống dẫn nhiều →
lưu. và chăm
bác sĩ đặt
sóc nhẹ
ống dẫn
nhàng.
lưu khí.
Đảm bảo hệ
thống dẫn
Hệ thống dẫn lưu kín.
lưu, dây câu, Kẹp ống
Bệnh
bình chứa dẫn lưu khi
nhân có
Tràn không kín. di chuyển
rối loạn
khí Khi di chuyển
về hô Báo bác sĩ, hay thay hệ
màng hay thay hệ
3 hấp. thực hiện thống dẫn
phổi thống dẫn lưu
Lồng chỉ định. lưu.
thứ không kẹp ống.
ngực di Bình chứa
phát. Bình chứa đặt
động bất dịch cố định
cao hơn bệnh
thường. chắc chắn,
nhân, bình bị
nghiêng. đặt thấp
hơn giường
50 - 60cm.
Sốt. Báo bác sĩ,
Sưng, thực hiện Đảm bảo
nề đỏ vết chỉ định nguyên tắc
Kỹ thuật đặt và
vô khuẩn
mổ. chăm sóc ống thuốc và
Nhiễm trong suốt
4 Chảy dẫn lưu không xét nghiệm.
trùng. quá trình
mủ, dịch đảm bảo vô Thay băng đặt và chăm
nơi chân khuẩn. nơi chân sóc ống dẫn
ống dẫn ống dẫn lưu.
lưu. lưu.
BẢNG KIỂM THỰC HÀNH
STT NỘI DUNG ĐẠT CHƯA ĐẠT
Chào bệnh nhân, thân nhân. Giới thiệu tên
1
điều dưỡng
Kiểm tra họ tên bệnh nhân, ngày sinh, giới
2 tính, địa chỉ, kiểm tra thông tin bệnh nhân với
vòng đeo tay và hồ sơ bệnh án.
3 Báo và giải thích cho thân nhân, bệnh nhân.
Điều dưỡng về phòng mang khẩu trang, rửa
4
tay thường quy.
300
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
