BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI
Nguyễn Thị Minh Diệp
NGHIÊN CỨU PHÂN TÍCH
MỘT SỐ KHÁNG SINH THUỘC NHÓM FLUOROQUINOLON
TRONG MẪU HUYẾT TƢƠNG VÀ NƢỚC TIỂU
LUẬN ÁN TIẾN SĨ HÓA HỌC
Hà Nội – 2022
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI
Nguyễn Thị Minh Diệp
NGHIÊN CỨU PHÂN TÍCH
MỘT SỐ KHÁNG SINH THUỘC NHÓM FLUOROQUINOLON
TRONG MẪU HUYẾT TƢƠNG VÀ NƢỚC TIỂU
Ngành: Hóa học
Mã số: 9440112
LUẬN ÁN TIẾN SĨ HÓA HỌC
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
1. PGS.TS. NGUYỄN XUÂN TRƯỜNG
2. GS.TS. TRẦN TỨ HIẾU
Hà Nội - 2022
i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết quả
nêu trong luận án là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình
nào khác.
TM Tập thể hướng dẫn
PGS.TS. Nguyễn Xuân Trường
Hà Nội, ngày 20 tháng 12 năm 2022
Tác giả
Nguyễn Thị Minh Diệp
ii
LỜI CẢM ƠN
Trong quá trình thực hiện đề tài “Nghiên cứu phân tích một số kháng sinh
thuộc nhóm fluoquinolon trong mẫu huyết tương và nước tiểu”, Tôi đã nhận được
rất nhiều sự giúp đỡ, tạo điều kiện của tập thể lãnh đạo, các nhà khoa học, giảng viên,
cán bộ, chuyên viên Viện Kỹ thuật Hóa học; Phòng Đào tạo - Trường Đại Học Bách
Khoa Hà Nội; Khoa Hóa học - Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Trung tâm Nghiên
cứu và Chuyển giao Công nghệ Dược - Trường Cao đẳng Y Dược Phú Thọ. Tôi xin
cảm ơn chân thành về sự giúp đỡ đó.
Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới PGS.TS. Nguyễn Xuân Trường, GS.TS.
Trần Tứ Hiếu, người đã trực tiếp hướng dẫn và chỉ bảo cho Tôi trong suốt thời gian
nghiên cứu và hoàn thành luận án này.
Tôi xin chân thành cảm ơn bạn bè, đồng nghiệp của tôi đang công tác tại
Trường Cao đẳng Y Dược Phú Thọ và gia đình đã động viên, khích lệ, tạo điều kiện và
giúp đỡ tôi trong suốt quá trình thực hiện và hoàn thành luận án này.
Tôi xin chân thành cảm ơn quý Thầy Cô trong Hội đồng chấm luận án tiến sĩ
cấp cơ sở, các Thầy Cô phản biện độc lập đã nhận xét và đóng góp những ý kiến quí
báu để luận án này được hoàn chỉnh hơn.
Hà Nội, ngày 20 tháng 12 năm 2022
Tác giả
Nguyễn Thị Minh Diệp
iii
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ........................................................................................................... i
LỜI CẢM ƠN ................................................................................................................ ii
MỤC LỤC .................................................................................................................... iii
DANH MỤC CÁC CHỮ KÝ HIỆU VÀ VIẾT TẮT ................................................. vi
DANH MỤC BẢNG .................................................................................................. viii
DANH MỤC HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ, SƠ ĐỒ ................................................................. xi
MỞ ĐẦU ......................................................................................................................... 1
Chương 1. TỔNG QUAN .............................................................................................. 4
1.1. Tổng quan chung về nhóm fluoroquinolon ...................................................... 4
1.1.1. Nguồn gốc ....................................................................................................... 4
1.1.2. Phân loại ......................................................................................................... 4
1.1.3. Cấu trúc hóa học fluoroquinolon .................................................................... 5
1.1.4. Tính chất hóa lý của nhóm fluoroquinolon .................................................... 6
1.1.5. Tác d ng và cơ chế tác d ng .......................................................................... 9
1.1.6. Dược động học .............................................................................................. 10
1.1.7. Tính chất quang của FQL ............................................................................. 11
1.2. Tổng quan về các phương pháp phân tích kháng sinh nhóm fluoroquinolon14
1.2.1. Các phương pháp phân tích fluoroquinolon tiêu chuẩn trong Dược điển .... 14
1.2.2. Phương pháp điện hóa .................................................................................. 15
1.2.3. Phương pháp điện di mao quản .................................................................... 16
1.2.4. Phương pháp LC-MS phân tích các quinolon .............................................. 17
1.3. Tổng quan về phương pháp HPLC xác định các hợp chất kháng sinh
fluoroquinolon .......................................................................................................... 18
1.3.1. Xử lý mẫu dịch sinh học trong phân tích HPLC .......................................... 18
1.3.2. Detector cho phân tích fluoroquinolon ......................................................... 20
1.3.3. Một số nghiên cứu định lượng fluoroquinlon trong dịch sinh học ............... 22