Luận văn Thạc sĩ Khoa học: Xác định phông khu vực trường trọng lực trên một số bể trầm tích kainozoi thềm lục địa Việt Nam

Chia sẻ: Na Na | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:56

Thêm vào BST

Báo xấu

64
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Để góp phần giải quyết vấn đề này, trong luận văn, tác giả tiến hành xây dựng bản đồ Bughe tỉ lệ 1:200.000 trên cơ sở việc giải bài toán thuận theo phương pháp giải tích tính hiệu ứng trọng lực gây ra bởi các lăng trụ thẳng đứng. Kết quả thu được sẽ được sử dụng để xác định phông khu vực rồi từ đó xác định phần trường dư gây ra bởi một số bể trầm tích thuộc thềm lục địa Việt nam. Chương trình tính toán được viết bằng các ngôn ngữ FORTRAN và MATLAB.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Khoa học: Xác định phông khu vực trường trọng lực trên một số bể trầm tích kainozoi thềm lục địa Việt Nam

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN Dương Thị Hoài Thu XÁC ĐỊNH PHÔNG KHU VỰC TRƯỜNG TRỌNG LỰC TRÊN MỘT SỐ BỂ TRẦM TÍCH KAINOZOI THỀM LỤC ĐỊA VIỆT NAM LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC 1
Hà Nội – Năm 2012 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN Dương Thị Hoài Thu XÁC ĐỊNH PHÔNG KHU VỰC TRƯỜNG TRỌNG LỰC TRÊN MỘT SỐ BỂ TRẦM TÍCH KAINOZOI THỀM LỤC ĐỊA VIỆT NAM Chuyên ngành: Vật lý địa cầu Mã số: 60 44 15 LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA H ỌC PGS.TS. ĐỖ ĐỨC THANH 2
Hà Nội – Năm 2012 3
LỜI CẢM ƠN Trong thời gian thực hiện luận văn tốt nghiệp em đã gặp rất nhiều khó khăn, bỡ ngỡ, nhưng nhờ sự động viên, giúp đỡ của nhiều người em đã hoàn thành luận văn này. Do thời gian thực hiện luận văn cũng như trình độ bản thân còn nhiều hạn chế nên trong khi thực hiện luận văn chắc chắn sẽ không tránh khỏi những sai sót, nên rất mong được sự đóng góp của thầy cô và những người quan tâm. Luận văn này được thực hiện dưới sự hướng dẫn của PGS.TS. Đỗ Đức Thanh. Thầy đã hết sức tận tình chỉ bảo, hướng dẫn, giúp đỡ em trả lời rất nhiều thắc mắc về đề tài trong suốt thời gian làm luận văn. Em xin chân thành cảm ơn thầy! Em cũng xin cảm ơn các thầy cô trong bộ môn Vật lý địa cầu trường ĐH Khoa học Tự nhiên đã truyền đạt cho em những kiến thức chuyên ngành vô cùng quý báu trong suốt thời gian học tại bộ môn, tạo tiền đề cho em làm luận văn. Lời tiếp theo, xin cảm ơn những người bạn, những anh chị đã đồng hành, giúp đỡ em trong quá trình tìm tài liệu, trao đổi học thuật để em có thể hoàn thành luận văn một cách tốt nhất. Một lần nữa xin chân thành cảm ơn những giúp đỡ quý báu trên! Hà Nội, ngày 28 tháng 11 năm 2012 Học viên Dương Thị Hoài Thu 4
5
MỤC LỤC MỞ ĐẦU...............................................................................................................................11 CHƯƠNG 1. PHƯƠNG PHÁP XÁC ĐỊNH DỊ THƯỜNG TRỌNG LỰC ĐỐI VỚI CÁC VẬT THỂ CÓ DẠNG HÌNH HỌC ĐỀU ĐẶN................................................................................12 1.1.Những khái niệm cơ bản............................................................................................12 1.2. Các biểu thức tích phân tổng quát về đạo hàm của thế trọng lực...........................14 1.3. Bài toán thuận cho những vật thể có dạng hình học................................................17 1.3.1. Hình cầu hoặc điểm vật chất ................................................................ 17 Hình 1.3: Xác định thế và các đạo hàm của vật thể hình cầu....................................18 Hình 1.4: Trường trọng lực của hình cầu............................................................................19 1.3.2. Thanh vật chất nằm ngang, hình trụ tròn nằm ngang ........................... 19 1.3.3. Nửa mặt phẳng vật chất nằm ngang ..................................................... 20 Hình 1.6: Xác định thế và các đạo hàm của nửa mặt phẳng vật chất nằm ngang.............21 Hình 1.7: Trường trọng lực của nửa mặt phẳng vật chất nằm ngang................................22 1.3.4. Hình hộp vuông góc ............................................................................... 22 1.3.5. Lăng trụ thẳng đứng .............................................................................. 24 1.3.6. Bậc thẳng đứng ...................................................................................... 24 Hình 1.8 a, 1.8 b: Bậc thẳng đứng.......................................................................................25 1.3.7. Bậc nghiêng ............................................................................................ 27 CHƯƠNG 2. XÁC ĐỊNH HIỆU ỨNG TRỌNG LỰC THEO PHƯƠNG..............................30 PHÁP GIẢI TÍCH VÀ PHƯƠNG PHÁP PHỔ......................................................................30 2.1. Xác định dị thường trọng lực theo phương pháp giải tích.......................................30 2.1.1. Xác định dị thường trọng lực của hình trụ tròn nằm ngang .................. 31 2.1.2. Xác định dị thường trọng lực của vật thể 3D có dạng hình lăng trụ đứng .................................................................................................................. 32 6
Hình 2.2: Mô hình lăng trụ 3 chiều.......................................................................................33 2.1.3. Xác định dị thường trọng lực của bể trầm tích ..................................... 33 2.2. Xác định dị thường trọng lực theo phương pháp phổ..............................................34 2.2.1. Xác định dị thường trọng lực của vật thể 3D có dạng hình lăng trụ đứng .................................................................................................................. 35 2.2.2. Xác định dị thường trọng lực của bể trầm tích ..................................... 35 2.2.3. Nâng cao độ chính xác của việc tính dị thường trọng lực trong miền tần số bằng phương pháp “trượt mẫu” (Shiftampling) .................................. 37 CHƯƠNG 3. XÁC ĐỊNH PHÔNG KHU VỰC TRÊN MỘT SỐ BỂ TRẦM..........................39 TÍCH KAINOZOI THỀM LỤC ĐỊA VIỆT NAM......................................................................39 3.1. Xây dựng bản đồ Bughe khu vực thềm lục địa Việt Nam và vùng Biển Đông lân cận ..........................................................................................................................................39 3.1.1. Kết quả tính toán ................................................................................... 39 ..........................................................................................................................................41 Hình 3.1: Bản đồ dị thường Fye tỉ lệ 1: 200.000 khu vực thềm lục địa.............................41 Việt Nam và vùng Biển Đông kế cận........................................41 Việt Nam và vùng Biển Đông kế cận...........................................42 Hình 3.3: Bản đồ hiệu chỉnh địa hình đáy biển tỉ lệ 1: 200.000 khu vực thềm lục địa Việt Nam và vùng Biển Đông kế cận.............................................................................43 Hình 3.4: Bản đồ dị thường trọng lực Bughe tỉ lệ 1: 200.000 khu vực thềm.....................44 lục địa Việt Nam và vùng Biển Đông kế cận.......................................................................44 Hình 3.5: Trường dị thường trọng lực Bughe Biển Đông tỉ lệ 1:1.000.000........................45 (Nguồn Viện Địa chất và Địa Vật lý biển)............................................................................45 3.1.2 Nhận xét ................................................................................................. 45 3.2. Xác định phông khu vực trường trọng lực trên một số bể trầm tích Kainozoi thềm lục địa Việt Nam ..............................................................................................................48 3.2.1. Phông khu vực phần đông nam thềm lục địa Việt nam ........................ 48 7
3.2.2. Phông khu vực và dị thường dư bể trầm tích Cửu long và Nam Côn sơn 49 .......................................................................................................................... Hình 3.6: Bản đồ dị thường trọng lực Bughe tỉ lệ 1: 200.000 khu vực...............................51 Đông Nam thềm lục địa Việt Nam.......................................................................................51 Hình 3.7: Bản đồ trường phông tỉ lệ 1: 200.000 khu vực...................................................52 Đông Nam thềm lục địa Việt Nam.......................................................................................52 Hình 3.8: Bản đồ trường phông khu vực Cửu Long tỉ lệ 1:200.000.....................52 .............................................................................................................................53 Hình 3.9: Bản đồ trường dư khu vực Cửu Long tỉ lệ 1:200.000...................................53 .................................................................................................................................53 Hình 3.10: Bản đồ trường phông khu vực Nam Côn Sơn tỉ lệ 1:200.000.........................53 Hình 3.11: Bản đồ trường dư khu vực Nam Côn Sơn tỉ lệ 1:200.000........................54 KẾT LUẬN............................................................................................................................54 TÀI LIỆU THAM KHẢO........................................................................................................55 8
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ MỞ ĐẦU...............................................................................................................................11 CHƯƠNG 1. PHƯƠNG PHÁP XÁC ĐỊNH DỊ THƯỜNG TRỌNG LỰC ĐỐI VỚI CÁC VẬT THỂ CÓ DẠNG HÌNH HỌC ĐỀU ĐẶN................................................................................12 Hình 1.3: Xác định thế và các đạo hàm của vật thể hình cầu....................................18 Hình 1.4: Trường trọng lực của hình cầu............................................................................19 Hình 1.6: Xác định thế và các đạo hàm của nửa mặt phẳng vật chất nằm ngang.............21 Hình 1.7: Trường trọng lực của nửa mặt phẳng vật chất nằm ngang................................22 Hình 1.8 a, 1.8 b: Bậc thẳng đứng.......................................................................................25 CHƯƠNG 2. XÁC ĐỊNH HIỆU ỨNG TRỌNG LỰC THEO PHƯƠNG..............................30 PHÁP GIẢI TÍCH VÀ PHƯƠNG PHÁP PHỔ......................................................................30 Hình 2.2: Mô hình lăng trụ 3 chiều.......................................................................................33 CHƯƠNG 3. XÁC ĐỊNH PHÔNG KHU VỰC TRÊN MỘT SỐ BỂ TRẦM..........................39 TÍCH KAINOZOI THỀM LỤC ĐỊA VIỆT NAM......................................................................39 ..........................................................................................................................................41 Hình 3.1: Bản đồ dị thường Fye tỉ lệ 1: 200.000 khu vực thềm lục địa.............................41 Việt Nam và vùng Biển Đông kế cận........................................41 Việt Nam và vùng Biển Đông kế cận...........................................42 Hình 3.3: Bản đồ hiệu chỉnh địa hình đáy biển tỉ lệ 1: 200.000 khu vực thềm lục địa Việt Nam và vùng Biển Đông kế cận.............................................................................43 Hình 3.4: Bản đồ dị thường trọng lực Bughe tỉ lệ 1: 200.000 khu vực thềm.....................44 lục địa Việt Nam và vùng Biển Đông kế cận.......................................................................44 Hình 3.5: Trường dị thường trọng lực Bughe Biển Đông tỉ lệ 1:1.000.000........................45 (Nguồn Viện Địa chất và Địa Vật lý biển)............................................................................45 Hình 3.6: Bản đồ dị thường trọng lực Bughe tỉ lệ 1: 200.000 khu vực...............................51 Đông Nam thềm lục địa Việt Nam.......................................................................................51 9
Hình 3.7: Bản đồ trường phông tỉ lệ 1: 200.000 khu vực...................................................52 Đông Nam thềm lục địa Việt Nam.......................................................................................52 Hình 3.8: Bản đồ trường phông khu vực Cửu Long tỉ lệ 1:200.000.....................52 .............................................................................................................................53 Hình 3.9: Bản đồ trường dư khu vực Cửu Long tỉ lệ 1:200.000...................................53 .................................................................................................................................53 Hình 3.10: Bản đồ trường phông khu vực Nam Côn Sơn tỉ lệ 1:200.000.........................53 Hình 3.11: Bản đồ trường dư khu vực Nam Côn Sơn tỉ lệ 1:200.000........................54 KẾT LUẬN............................................................................................................................54 TÀI LIỆU THAM KHẢO........................................................................................................55 10
MỞ ĐẦU Địa vật lý thăm dò là lĩnh vực khoa học nghiên cứu về Trái đất. Có rất nhiều phương pháp địa vật lý được sử dụng rộng rãi trong thăm dò như: phương pháp thăm dò trọng lực, phương pháp thăm dò điện, phương pháp phóng xạ.... Dựa vào việc nghiên cứu trường trọng lực và trường từ của trái đất thông qua các phép đo được tiến hành trên mặt đất, trên biển, trên không... giúp việc nghiên cứu trái đất được rõ ràng hơn, giúp ta khám phá được hình dạng và cấu trúc vỏ trái đất, tìm kiếm các mỏ khoáng sản phục vụ cho sự tồn tại và phát triển của nhân loại. Trong những năm gần đây, với sự phát hiện ra dầu trong đá móng tại các bể trầm tích thuộc phần Biển Đông, ngoài việc xác định độ sâu tới móng kết tinh, việc nghiên cứu cấu trúc của nó mà trước hết là nghiên cứu sự phân bố dị thường Bughe đặc biệt trở nên quan trọng và thu hút sự quan tâm của nhiều nhà Địa Vật lý trong nước. Để góp phần giải quyết vấn đề này, trong luận văn, chúng tôi tiến hành xây dựng bản đồ Bughe tỉ lệ 1:200.000 trên cơ sở việc giải bài toán thuận theo phương pháp giải tích tính hiệu ứng trọng lực gây ra bởi các lăng trụ thẳng đứng. Kết quả thu được sẽ được sử dụng để xác định phông khu vực rồi từ đó xác định phần trường dư gây ra bởi một số bể trầm tích thuộc thềm lục địa Việt nam. 11
Chương trình tính toán được viết bằng các ngôn ngữ FORTRAN và MATLAB. Luận văn này được chia làm ba chương sau: Chương 1: Phương pháp xác định dị thường trọng lực đối với các vật thể có dạng hình học đều đặn. Chương 2: Xác định hiệu ứng trọng lực theo phương pháp giải tích và phương pháp phổ. Chương 3: Xác định phông khu vực trên một số bể trầm tích Kainozoi thềm lục địa Việt nam CHƯƠNG 1. PHƯƠNG PHÁP XÁC ĐỊNH DỊ THƯỜNG TRỌNG LỰC ĐỐI VỚI CÁC VẬT THỂ CÓ DẠNG HÌNH HỌC ĐỀU ĐẶN 1.1.Những khái niệm cơ bản. Sau khi tu chỉnh số liệu đo đạc bằng máy trọng lực, ta thành lập bản đồ hoặc đồ thị đạo hàm bậc nhất, hoặc bậc hai của thế trọng lực (dị thường trọng lực nói chung). Giải thích địa chất dị thường trọng lực bao gồm phân tích các quy luật phân bố của nó trên mặt đất (hoặc gần mặt đất) và mối liên hệ để nó giải quyết các nhiệm vụ khác. Giải thích địa chất dị thường trọng lực được hình thành như sau: Dựa vào số liệu trọng lực đo đạc và số liệu địa chất, địa vật lý sẵn có, vào kinh nghiệm giải thích trọng lực tại các vùng tương đương, ta có thể đưa ra những kết luận địa chất về vùng cho trước tương ứng với nhiệm vụ địa chất đề ra. Nhiệm vụ giải thích dị thường trọng lực được phân loại dưới hai hình thức: Phân tích định tính và định lượng. 12
Khi giải thích định tính cần xác định: Các yếu tố địa chất chắc chắn ảnh hưởng lên trường trọng lực cũng như các trường vật lý khác (nếu như các phương pháp Địa vật lý khác cũng được áp dụng). Vị trí của yếu tố địa chất hoặc vật quặng. Vùng hoặc khu vực cần phải tiến hành nghiên cứu tỉ mỉ hơn. Điểm hoặc vùng nhỏ tại đó có thể đặt được các lỗ khoan hoặc đào hầm lò. Khả năng và điều kiện để phân tích định lượng. Trong trường hợp tổng quát, có bốn yếu tố địa chất chính gây nên dị thường trọng lực: Cấu tạo các lớp trầm tích. Địa hình mặt nền kết tinh. Cấu tạo bên trong của nền kết tinh. Cấu tạo sâu vỏ Trái đất. Khi minh giải định tính ta tiến hành mô tả một cách hệ thống các vùng dị thường và dị thường riêng biệt, chỉ rõ bản chất địa chất dị thường được mô tả với xác suất lớn nhất, đưa ra những đề nghị về việc tiến hành những nghiên cứu tiếp theo. Công tác phân tích định lượng được tiến hành khi: Có lượng thông tin đầy đủ hoặc tương đối đầy đủ về địa chất của vùng, do đó có khả năng hình thành mẫu vật lý của môi trường địa chất dùng để phân tích dị thường trọng lực. 13
Tác dụng của một trong những yếu tố địa chất gây nên dị thường trội hơn. Để đảm bảo yêu cầu này, trong thực tế người ta sử dụng các phương pháp biến đổi trường. Các yếu tố địa chất trong vùng tương đối ổn định có thể sử dụng một hoặc tổ hợp phương pháp phân tích chung. Các số liệu đo đạc có độ chi tiết và chính xác cao. Cơ sở lý thuyết phân tích tốt. 1.2. Các biểu thức tích phân tổng quát về đạo hàm của thế trọng lực Để thuận tiện cho việc tính toán sau này người ta viết lại các biểu thức tích phân tổng quát của thế hấp dẫn và các đạo hàm của chúng khi giải các bài toán thuận và nghịch. Thế V tại điểm với tọa độ x1, y1, z1 được biểu diễn bằng công thức: dm V x1 , y1 , z1 G (1.1) r trong đó: r = ( x − x1 ) + ( y − y1 ) + ( z − z1 ) 2 2 2 O y A(x1,y1,z1) r dm(x,y,z) B x z Hình 1.1: Xác định thế các đạo hàm của một chất điểm 14
V z z1 Từ đó ta có: g k dm (1.2) z1 r3 2 V x x1 z z 1 V xz 3k (1.3) z 1 x1 r3 V 2 y y1 z z1 V yz 3k dm (1.4) z1 y1 r3 2 2 2 V 2 V y y1 x x1 V 3k dm (1.5) y12 x12 r3 Trong đó: k : là hệ số hấp dẫn Vxz: Đạo hàm của thế trọng lực theo phương nằm ngang x Vyz: Đạo hàm của thế trọng lực theo phương nằm ngang y g: Đạo hàm của thế trọng lực theo phương thẳng đứng z Đặt gốc tọa độ tại điểm quan sát A, tức là trong công thức đặt x 1=y1=z1=0 thì ta z xz có: V k r3 dxdydz (1.6) Vxz 3k dxdydz (1.7) v v r5 yz y2 x2 V yz 3k dxdydz (1.8) V 3k dxdydz (1.9) v r5 v r5 V z z1 g z1 k r3 dxdydz (1.10) Trong thực tế thường gặp các vật thể có dạng kéo dài một hướng. Với độ chính xác khá đủ có thể xem các vật thể đó là các vật thể hai chiều. Việc giải bài toán thuận và nghịch đối với bài toán hai chiều đơn giản hơn nhiều so với bài toán 15
ba chiều. Để chuyển từ bài toán ba chiều về bài toán hai chiều thì trong công thức cho vật thể ba chiều ở trên cần cho một biến chạy từ + . Để làm ví dụ, chúng ta xét trường hợp Vz( g). Từ công thức ba chiều V z z1 (1.2) ta có: g k dxdydz z1 v r 3 Cho biến y chạy từ + , lúc đó ta có: V = kσ � ( z − z1 ) dxdydz ∆g = z1 � � 2 1/2 (1.11) (�x − x1 ) + ( y − y1 ) + ( z − z1 ) � 2 2 � � Trong biểu thức (1.11), biến số y chạy từ + còn các biến số (x,z) di chuyển trong giới hạn tiết diện ngang S của vật thể. Nếu đưa vào biến số mới : 2 2 y y1 x x1 z z1 tg /2 z z1 Thì: V z x1 , y1 k 2 2 cos d dydz (1.12) x x1 z z1 /2 z z1 từ đó: V z k 2 2 dxdz (1.13) x x1 z z1 Cũng như trong trường hợp ba chiều, nếu đặt điểm quan sát tại gốc tọa độ tức cho x1=y1=0 thì: z Vz 2k 2 2 dxdz (1.14) x x1 z z1 16
Có thể viết lại (1.14) trong hệ tọa độ cực. x rco s Từ hình (1.2) ta có: y r sin dS dxdy rdr Lúc đó (1.14) có dạng: Vz 0,0 2k sin d dr (1.15) Trên cơ sở các bài toán tổng quát trên chúng ta xét các bài toán cụ thể: Hình 1.2: Xác định thế và đạo hàm của vật thể hai chiều 1.3. Bài toán thuận cho những vật thể có dạng hình học 1.3.1. Hình cầu hoặc điểm vật chất Trong thực tế, thường gặp các vật thể địa chất tương đối có dạng đẳng thước, kích thước ngang của chúng theo các hướng cùng một bậc. Khi tính toán tác dụng trọng lực của các vật thể này, người ta thường xem chúng có dạng hình cầu hoặc là điểm vật chất. Các vật thể địa chất này thường rất khác nhau: các vật quặng dạng ổ, dạng bướu, các vòm mối, các lỗ hổng cáctơ… 17
Khảo sát vật thể hình cầu tâm C nằm trong mặt phẳng xoz với các tọa độ xc=x, yc=y, zc= h (hình 1.3). Khối lượng của toàn bộ hình cầu là M, nằm tại tâm hình cầu. Vì thế ta không phải tính các tích phân khối trên. Hình 1.3: Xác định thế và các đạo hàm của vật thể hình cầu Tại gốc tọa độ: kMh xh g Vz (1.16) V xz 3kM (1.17) r3 r3 x2 2h 2 x 2 V∆ = −3kM (1.18) V zz kM (1.19) r5 r5 V yz Vxy 0 (1.20) r x2 h2 (1.21) Để thuận tiện cho việc tính toán ta biến đổi các công thức này khác đi. Đặt tâm hình cầu dưới gốc tọa độ (0,0,h), chỉ cần thay đổi dấu của x mà thôi, tức là: kMh xh g (1.22) V xz 3kM (1.23) r3 r3 18
x2 2h 2 x 2 V∆ = −3kM (1.24) V zz kM (1.25) r5 r5 V yz Vxy 0 (1.26) r x2 h2 (1.27) Hình 1.4: Trường trọng lực của hình cầu 1.3.2. Thanh vật chất nằm ngang, hình trụ tròn nằm ngang Các vật thể địa chất dạng này là các cấu tạo dài (các nếp uốn), dạng thấu kính, các mạch quặng, các vỉa quặng… Hình trụ tròn nằm ngang, nằm dọc theo tâm của hình trụ. Nếu một đơn vị độ dài của thanh có khối lượng là m thì tương ứng với hình trụ ta có: = R2 với là khối lượng một đơn vị dài. Trong trường hợp thành phần vật chất nằm ngang ta có thể tính được giá trị Vz trực tiếp từ công thức (1.14) mà không cần lấy tích phân, tức là: h g 0,0 V z 0,0 2k 2 2 (1.28) x h2 Từ đó tìm được: 19
h V xz 0,0 4k 2 2 (1.29) x h2 h2 x2 V 0,0 V zz 0,0 2k 2 (1.30) x2 h2 Vxy 0,0 V yz 0,0 0 (1.31) Để thuận tiện ta viết lại công thức khi đặt gốc tọa độ trên trục của hình trụ, còn x là các tọa độ của điểm quan sát. Muốn vậy ta chỉ cần thay đổi x bởi –x trong các công thức trên là được: h g x,0 Vz x,0 2k (1.32) x 2 h2 h Vz x,0 4k 2 (1.33) x2 h2 h2 x2 V x,0 V zz x,0 2k 2 (1.34) x2 h2 Hình 1.5: Trường trọng lực của hình trụ tròn nằm ngang 1.3.3. Nửa mặt phẳng vật chất nằm ngang Các dạng vật thể này có biên độ bé, các vùng vót nhọn, các lớp nằm ngang 20