
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
BỘ QUỐC PHÒNG
VIỆN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ QUÂN SỰ
TRẦN TUẤN ĐÔN
TỔNG HỢP LUẬT DẪN VÀ ĐIỀU KHIỂN
CHO MỘT LỚP TÊN LỬA ĐỐI HẢI TRÊN CƠ SỞ ỨNG DỤNG
MẠNG NƠ RON VÀ HỆ MỜ
Ngành : Kỹ thuật điều khiển và tự động hóa
Mã số : 9 52 02 16
TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ KỸ THUẬT
Hà Nội – 2025

CÔNG TRÌNH ĐƯỢC HOÀN THÀNH TẠI
VIỆN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ QUÂN SỰ - BỘ TỔNG THAM MƯU
Người hướng dẫn khoa học:
1. PGS.TS Nguyễn Quang Vịnh
2. PGS.TS Nguyễn Quang Hùng
Phản biện 1: GS.TS Lê Hùng Lân
Trường Đại học Giao thông vận tải
Phản biện 2: PGS.TS Trương Xuân Tùng
Học viện Kỹ thuật quân sự
Phản biện 3: TS Vũ Mạnh Tuấn
Viện Khoa học và Công nghệ quân sự
Luận án được bảo vệ trước Hội đồng đánh giá luận án Tiến sĩ cấp
Viện, họp tại Viện Khoa học và Công nghệ quân sự, vào hồi......giờ......,
ngày.......tháng..... năm 2025
Có thể tìm hiểu luận án tại:
- Thư viện Viện Khoa học và Công nghệ quân sự
- Thư viện Quốc gia Việt Nam

DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC ĐÃ CÔNG BỐ
[CT1] TT Don, NQ Hung, NQ Vinh, ND Anh, TV Nhan và NM Tu
(2023). Synthesis of Optimal Control Law for Nonlinear Systems
Based on Integration of Artificial Neural Network and LQR
Controller", The 12th International Conference on Control,
Automation and Information Sciences năm 2023, Hà Nội, Việt
Nam, 2023, tr. 612-616.
doi: 10.1109/ICCAIS59597.2023.10382283.
[CT2] Tran, D.T., Nguyen, V.Q., (2023). Improved Accuracy of Path
System on Creating Intelligence Base. Advances in Information
and Communication Technology. ICTA 2023. Lecture Notes in
Networks and Systems, vol 847. Springer, Cham.
https://doi.org/10.1007/978-3-031-49529-8_21.
[CT3] Tran Tuan Don, Nguyen Quang Hung, Nguyen Quang Vinh,
Pham Quang Hieu, Nguyen Tat Tuan (2024), " Synthesis of
Guidance Law for an Anti-Ship Missile Class Using Artificial
Neural Networks", Journal of Aeronautics, Astronautics and
Aviation (944).
https://www.airitilibrary.com/Common/Click_DOI?DOI=10.6125
%2fJoAAA.202409_56(4).10.
[CT4] Trần Tuấn Đôn, Nguyễn Quang Hùng, Nguyễn Quang Vịnh,
Phạm Quang Hiếu (2024), " Tổng hợp thuật toán điều khiển thông
minh cho một lớp thiết bị bay ", Tạp chí Nghiên cứu KH&CN
Quân sự, Viện KH&CN Quân sự.
[CT5] Tran Tuan Don, Nguyen Quang Hung, Nguyen Quang Vinh,
Pham Quang Hieu (2024), " Synthesis of Intelligent Control
Algorithms for a Class of Variable Speed Flying Devices", Journal
of Aeronautics, Astronautics and Aviation, (986).

1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài luận án
Lý thuyết điều khiển thông minh (có thể bao gồm lý thuyết mạng nơ ron nhân tạo, lý
thuyết mờ, giải thuật di truyền…) là một lĩnh vực quan trọng trong khoa học điều khiển
và tự động hóa, hướng đến việc xây dựng các hệ thống có khả năng tự học, thích nghi
và ra quyết định tối ưu dựa trên dữ liệu thu thập được. Trong bối cảnh hiện đại, lý thuyết
này đã trở thành nền tảng cốt lõi trong việc phát triển các hệ thống điều khiển tiên tiến,
đặc biệt là trong các ứng dụng quân sự. Không chỉ dừng lại ở việc tối ưu hóa hoạt động
của các hệ thống tác chiến, lý thuyết điều khiển thông minh còn đóng vai trò quan trọng
trong các tiến trình phức tạp như đánh giá tình huống, xử lý dữ liệu thời gian thực, tự
động hóa chỉ huy - điều hành và hỗ trợ ra quyết định chiến lược. Nhờ khả năng thích
nghi và tự điều chỉnh theo điều kiện thực tế, các hệ thống điều khiển thông minh đang
thay đổi bản chất của tác chiến hiện đại, góp phần xây dựng các nền tảng chiến đấu tự
động hóa, có thể hoạt động hiệu quả trong môi trường biến động cao. Việc nghiên cứu
và ứng dụng lý thuyết điều khiển thông minh không chỉ giúp nâng cao hiệu suất chiến
đấu mà còn mở ra hướng đi mới cho chiến lược quân sự trong tương lai.
Tên lửa nói chung và tên lửa đối hải nói riêng đã và đang là v khí quan trọng nhất
được trang bị trong quân đội. Việc nghiên cứu và phát triển các loại v khí này là yêu cầu
tất yếu trong nhiệm vụ bảo vệ tổ quốc nói chung và bảo vệ chủ quyền biển, đảo và thềm
lục địa của Tổ quốc.
Để bt kịp với sự phát triển của khoa học nói chung và lĩnh vực trí tuệ nhân tạo nói
riêng, việc nghiên cứu ứng dụng lý thuyết điều khiển thông minh vào tên lửa là rất cần
thiết và mang tính cấp bách trong giai đoạn hiện nay.
Với cách đặt vấn đề và xác định trọng tâm nghiên cứu như vậy, nội dung của luận án
“Tổng hợp luật dẫn và điều khiển cho một lớp tên lửa đối hải trên cơ sở ứng dụng mạng
nơ ron và hệ mờ” là cần thiết, nội dung đảm bảo yêu cầu tính mới và tính khoa học của
đề tài luận án tiến sĩ ngành Kỹ thuật điều khiển và tự động hóa.
2. Mục tiêu nghiên cứu
Mục tiêu nghiên cứu của luận án là xây dựng phương pháp luận để tổng hợp luận dẫn và
điều khiển cho một lớp tên lửa đối hải trong hải quân trong giai đoạn tự dẫn.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu: một lớp tên lửa đối hải tấn công mục tiêu trong giai đoạn tự dẫn.
- Phạm vi nghiên cứu của luận án: Luận án tổng hợp luật dẫn và điều khiển cho một
lớp tên lửa đối hải trong giai đoạn tự dẫn đến mục tiêu di động.
4. Ni dung nghiên cứu
Luận án tập trung nghiên cứu các vấn đề sau:
- Xây dựng mô hình toán mô tả động học và động hình học tên lửa đối hải dưới dạng
mô hình không gian trạng thái;
- Xây dựng thuật toán xác định gia tốc pháp tuyến tối ưu cho một lớp tên lửa đối hải
trong giai đoạn tự dẫn trên cơ sở ứng dụng mạng nơ ron nhân tạo;
- Xây dựng thuật toán điều khiển dựa trên lý thuyết điều khiển thông minh cho một lớp
tên lửa đối hải;

2
- Thực nghiệm mô phỏng trên máy tính để khảo sát và đánh giá chất lượng hệ thống
điều khiển tên lửa đối hải với các thuật toán đề xuất.
5. Phương pháp nghiên cứu
Quá trình nghiên cứu được tiến hành bằng phương pháp nghiên cứu lý thuyết với
với mô phỏng thực nghiệm, cụ thể:
- Phân tích, tổng hợp lý thuyết mô hình hóa chuyển động của đối tượng bay để
vận dụng xây dựng mô hình động học tên lửa đối hải.
- Phân tích, tổng hợp lý thuyết điều khiển thông minh để vận dụng tổng hợp luật
dẫn và điều khiển tên lửa đối hải.
- Mô hình hóa, mô phỏng bằng máy tính để thực nghiệm khảo sát, chứng minh
tính đúng đn và hiệu quả của luật dẫn và điều khiển đã xây dựng.
6. Ý nghĩa khoa học và ý nghĩa thực tiễn của luận án
Ý nghĩa khoa học: Kết quả nghiên cứu của luận án góp phần tích cực vào ứng dụng các
lý thuyết điều khiển hiện đại, điều khiển thông minh vào các lĩnh vực quân sự. Khả năng
ứng dụng lý thuyết điều khiển thông minh vào tổng hợp luật dẫn và điều khiển cho một
lớp tên lửa đối hải của Hải quân.
Ý nghĩa thực tiễn:
Chứng minh tính hiệu quả của luật dẫn và luật điều khiển đề xuất trên cơ sở ứng dụng
lý thuyết điều khiển thông minh. Nội dung nghiên cứu của luận án là cơ sở lý luận để
ứng dụng lý thuyết hiện đại để nâng cấp, cải tiến một số tên lửa đối hải ứng dụng kỹ
thuật tương tự, sửa chữa và chế tạo thiết bị điều khiển trên lửa đối hải ứng dụng kỹ thuật
số trong Quân chủng Hải quân, đồng thời luận án có thể được sử dụng để phục vụ cho
công tác nghiên cứu, giảng dạy tại Học viện, trường cao đẳng trong Quân chủng Hải
quân.
7. Bố cục của luận án
Luận án được xây dựng bao gồm phần Mở đầu, 4 chương và Kết luận.
CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN VỀ ĐIỀU KHIỂN TÊN LỬA ĐỐI HẢI
1.1. Khảo sát chuyển đng của tên lửa đối hải trong không gian
1.1.1. Hệ tọa độ khảo sát chuyển động của tên lửa
Để khảo sát chuyển động của tên lửa trong không gian, luận án khảo sát trong các hệ
tọa độ như hệ tọa độ mặt đất (O0X0Y0Z0), hệ tọa độ mặt đất di động (OXgYgZg), hệ tọa
độ liên kết (OXbYbZb), hệ tọa độ tốc độ (OXaYaZa), hệ tọa độ quỹ đạo (OXmYmZm).
1.1.2. Các góc đặc trưng của tên lửa trong không gian
Các góc đặc trưng của tên lửa đối hải trong không gian bao gồm:
- Góc hướng tên lửa (ψ): là góc hợp bởi trục OXg của hệ tọa độ chuẩn và hình chiếu
trục dọc tên lửa lên mặt phẳng nằm ngang (OXgZg) của hệ tọa độ chuẩn.
- Góc gật (ϑ): còn được gọi góc chúc ngóc, là góc hợp bởi trục dọc của tên lửa (trục
OXb) và mặt phẳng nằm ngang (OXgZg) của hệ tọa độ chuẩn.
- Góc nghiêng gồm hai dạng góc:
+ Góc nghiêng (γ): là góc hợp bởi mặt phẳng đối xứng tên lửa (OXbYb) và mặt
phẳng thẳng đứng (OXgYg) của hệ tọa độ chuẩn.
+ Góc nghiêng (γa): là góc hợp bởi mặt phẳng OXaYa và mặt phẳng thẳng đứng
(OXgYg) của hệ tọa độ chuẩn.