Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Các nhân tố vĩ mô ảnh hưởng đến tỷ suất sinh lời cổ phiếu các ngân hàng Việt Nam

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:98

Thêm vào BST

Báo xấu

18
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn đã xác định và phân tích các nhân tố vĩ mô ảnh hƣởng đến TSSL của cổ phiếu các ngân hàng thương mại cổ phần (TMCP) đang niêm yết trên TTCK Việt Nam; từ đó đưa ra các gợi ý nhằm tránh các tác động tiêu cực của các nhân tố vĩ mô đến TSSL cổ phiếu các ngân hàng TMCP đang niêm yết trên TTCK Việt Nam.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Các nhân tố vĩ mô ảnh hưởng đến tỷ suất sinh lời cổ phiếu các ngân hàng Việt Nam

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƢỚC VIỆT NAM TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP. HỒ CHÍ MINH NGUYỄN ĐỖ HOÀI TÂM CÁC NHÂN TỐ VĨ MÔ ẢNH HƢỞNG ĐẾN TỶ SUẤT SINH LỜI CỔ PHIẾU CÁC NGÂN HÀNG VIỆT NAM LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH - NĂM 2018
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƢỚC VIỆT NAM TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP. HỒ CHÍ MINH NGUYỄN ĐỖ HOÀI TÂM CÁC NHÂN TỐ VĨ MÔ ẢNH HƢỞNG ĐẾN TỶ SUẤT SINH LỜI CỔ PHIẾU CÁC NGÂN HÀNG VIỆT NAM LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng Mã số: 8 34 02 01 Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. TRẦN THỊ KỲ TP. HỒ CHÍ MINH - NĂM 2018
i TÓM TẮT Nghiên cứu này nhằm tìm hiểu tác động của các nhân tố vĩ mô gồm: lạm phát, tỷ giá hối đoái, cung tiền M2, lãi suất cho vay ngắn hạn cùng với tác động của tỷ suất sinh lời thị trƣờng chứng khoán đến tỷ suất sinh lời cổ phiếu ngân hàng đang đƣợc niêm yết trên thị trƣờng chứng khoán Việt Nam với phạm vi nghiên cứu từ tháng 07/2006 đến tháng 12/2017. Mục tiêu nghiên cứu của luận văn là thực hiện kiểm định các nhân tố vĩ mô đƣợc chọn và xác định các nhân tố vĩ mô này có tác động nhƣ thế nào đến tỷ suất sinh lời cổ phiếu ngân hàng. Nghiên cứu sử dụng dữ liệu bảng, thực hiện hồi quy bằng các mô hình Pooled OLS, FEM, REM, FGLS. Nhìn chung, các kết quả nhận đƣợc tƣơng đối giống nhau giữa các mô hình. Kết quả nghiên cứu cho thấy lạm phát có mối quan hệ nghịch chiều, tỷ giá hối đoái và tỷ suất sinh lời thị trƣờng chứng khoán có mối quan hệ cùng chiều với tỷ suất sinh lời cổ phiếu ngân hàng, còn cung tiền M2 và lãi suất cho vay ngắn hạn không có mối liên hệ nào với tỷ suất sinh lời cổ phiếu ngân hàng.
ii LỜI CAM ĐOAN Luận văn này chƣa từng đƣợc trình nộp để lấy học vị thạc sĩ tại bất cứ một trƣờng đại học nào. Luận văn này là công trình nghiên cứu riêng của tác giả, kết quả nghiên cứu là trung thực, trong đó không có các nội dung đã đƣợc công bố trƣớc đây hoặc các nội dung do ngƣời khác thực hiện ngoại trừ các trích dẫn đƣợc dẫn nguồn đầy đủ trong luận văn. Tp. Hồ Chí Minh, ngày …… tháng …… năm 2018 Tác giả luận văn NGUYỄN ĐỖ HOÀI TÂM
iii LỜI CÁM ƠN Tác giả xin gửi lời cám ơn chân thành đến TS. Trần Thị Kỳ đã tận tình hƣớng dẫn trong quá trình hoàn thành luận văn thạc sĩ này. Ngoài ra, tác giả cũng gửi lời tri ân đến các thầy cô đã giảng dạy, cung cấp những kiến thức quý báu cho toàn bộ học viên cao học Khóa 18 của Trƣờng Đại học Ngân hàng Thành phố Hồ Chí Minh. Cuối cùng, xin dành lời cảm ơn đặc biệt đến gia đình, bạn bè, đồng nghiệp đã luôn động viên, tạo điều kiện để tác giả có thể yên tâm học tập, nghiên cứu trong suốt hai năm qua.
iv MỤC LỤC TÓM TẮT ................................................................................................................... i LỜI CAM ĐOAN ...................................................................................................... ii LỜI CÁM ƠN ........................................................................................................... iii MỤC LỤC ................................................................................................................. iv DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ........................................................................ viii DANH MỤC CÁC BẢNG........................................................................................ ix DANH MỤC CÁC HÌNH ...........................................................................................x CHƢƠNG 1: GIỚI THIỆU .........................................................................................1 1.1. Lý do chọn đề tài nghiên cứu ........................................................................1 1.2. Ý nghĩa của đề tài nghiên cứu .......................................................................3 1.3. Mục tiêu của nghiên cứu ...............................................................................3 1.3.1. Mục tiêu tổng quát .........................................................................................3 1.3.2. Mục tiêu cụ thể ..............................................................................................3 1.4. Câu hỏi nghiên cứu ........................................................................................4 1.5. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu .................................................................4 1.5.1. Đối tƣợng nghiên cứu ....................................................................................4 1.5.2. Phạm vi nghiên cứu .......................................................................................4 1.6. Phƣơng pháp nghiên cứu ...............................................................................5 1.6.1. Phƣơng pháp nghiên cứu đề tài .....................................................................5 1.6.2. Phƣơng pháp thu thập số liệu ........................................................................6 1.7. Đóng góp của nghiên cứu ..............................................................................6 1.8. Kết cấu của nghiên cứu .................................................................................7
v Kết luận chƣơng 1 .......................................................................................................8 CHƢƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ CÁC NGHIÊN CỨU THỰC NGHIỆM VỀ TỶ SUẤT SINH LỜI CỔ PHIẾU NGÂN HÀNG .....................................................9 2.1. Cơ sở lý luận ..................................................................................................9 2.1.1. Khái niệm cơ bản ...........................................................................................9 2.1.1.1. Tỷ suất sinh lời ..............................................................................................9 2.1.1.2. Tỷ suất sinh lời cổ phiếu ................................................................................9 2.1.1.3. Chỉ số thị trƣờng chứng khoán ....................................................................10 2.1.2. Các lý thuyết nền tảng .................................................................................11 2.1.2.1. Mô hình định giá tài sản vốn .......................................................................11 2.1.2.2. Mô hình kinh doanh chênh lệch giá ............................................................12 2.2. Tổng quan các công trình nghiên cứu thức nghiệm ....................................13 2.2.1. Thị trƣờng chứng khoán và vai trò của ngành ngân hàng ...........................17 2.2.2. Đặc trƣng của ngành ngân hàng ..................................................................18 2.2.3. Cổ phiếu ngân hàng trên thị trƣờng chứng khoán .......................................19 2.2.4. Tác động của lạm phát đến tỷ suất sinh lời cổ phiếu ngân hàng .................21 2.2.5. Tác động của tỷ giá hối đoái đến tỷ suất sinh lời cổ phiếu ngân hàng ........22 2.2.6. Tác động của cung tiền M2 đến tỷ suất sinh lời cổ phiếu ngân hàng..........23 2.2.7. Tác động của lãi suất cho vay ngắn hạn đến tỷ suất sinh lời cổ phiếu ngân hàng .....................................................................................................................24 2.2.8. Tác động của tỷ suất sinh lời thị trƣờng chứng khoán đến tỷ suất sinh lời cổ phiếu ngân hàng ........................................................................................................25 Kết luận chƣơng 2 .....................................................................................................28 CHƢƠNG 3: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ......................................................29
vi 3.1. Dữ liệu nghiên cứu ......................................................................................29 3.2. Phƣơng pháp nghiên cứu .............................................................................30 3.2.1. Thống kê mô tả ............................................................................................31 3.2.2. Phân tích tƣơng quan ...................................................................................32 3.2.3. Kiểm định tính dừng của các biến ...............................................................32 3.2.4. Ƣớc lƣợng mô hình Pooled OLS, FEM, REM ............................................33 3.2.5. Kiểm định sự phù hợp của mô hình ............................................................33 3.2.5.1. Đa cộng tuyến (Multicollinearity) ...............................................................33 3.2.5.2. Tự tƣơng quan (Autocorrelation) ................................................................34 3.2.5.3. Phƣơng sai thay đổi (Heteroskedastic) ........................................................34 3.2.6. Chọn mô hình hồi quy .................................................................................35 Kết luận chƣơng 3 .....................................................................................................35 CHƢƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU .................................................................36 4.1. Tổng quan các cổ phiếu niêm yết trên thị trƣờng chứng khoán Việt Nam .36 4.2. Biến động của các nhân tố vĩ mô và tác động của các nhân tố vĩ mô đến tỷ suất sinh lời cổ phiếu ngân hàng trong giai đoạn nghiên cứu ...................................40 4.2.1. Lạm phát ......................................................................................................40 4.2.2. Tỷ giá hối đoái .............................................................................................43 4.2.3. Cung tiền M2 ...............................................................................................44 4.2.4. Lãi suất cho vay ngắn hạn ...........................................................................47 4.2.5. Tỷ suất sinh lời thị trƣờng chứng khoán......................................................48 4.3. Kết quả nghiên cứu thực nghiệm .................................................................54 4.3.1. Thống kê mô tả ............................................................................................54
vii 4.3.2. Phân tích tƣơng quan ...................................................................................55 4.3.3. Kiểm định tính dừng của các biến ...............................................................56 4.3.4. Ƣớc lƣợng mô hình Pooled OLS, FEM, REM ............................................58 4.3.5. Kiểm định sự phù hợp của mô hình ............................................................60 4.3.5.1. Kiểm định hiện tƣợng đa cộng tuyến ..........................................................60 4.3.5.2. Kiểm định hiện tƣợng tự tƣơng quan ..........................................................61 4.3.5.3. Kiểm định hiện tƣợng phƣơng sai thay đổi .................................................61 4.3.6. Chọn mô hình hồi quy .................................................................................62 4.3.6.1. Kiểm định F-test ..........................................................................................62 4.3.6.2. Kiểm định Hausman ....................................................................................62 4.4. Thảo luận kết quả ........................................................................................63 Kết luận chƣơng 4 .....................................................................................................65 CHƢƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ GỢI Ý ......................................................................66 5.1. Kết luận........................................................................................................66 5.2. Gợi ý chính sách ..........................................................................................66 5.2.1. Đối với chính sách quản trị ngân hàng ........................................................66 5.2.2. Đối với chính sách đầu tƣ ............................................................................67 5.2.3. Một số gợi ý khác ........................................................................................67 5.3. Hạn chế của nghiên cứu...............................................................................68 5.4. Khuyến nghị cho các nghiên cứu tiếp theo .................................................69 TÀI LIỆU THAM KHẢO .........................................................................................70 PHỤ LỤC ..................................................................................................................76
viii DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT Từ viết tắt Tiếng Việt Tiếng Anh ADF Kiểm định nghiệm đơn vị của Augmented Dickey Fuller Dickey Fuller FEM Mô hình tác động cố định Fixed Effect Model FGLS Phƣơng pháp bình phƣơng tối Feasible Generalized Least thiểu tổng quát khả thi Squares GDP Tổng sản phẩm quốc nội Gross Domestic Product GLS Phƣơng pháp bình phƣơng tối Generalised Least Squares thiểu tổng quát IFS Thống kê tài chính quốc tế International Financial Statistics IMF Quỹ tiền tệ quốc tế International Monetary Fund NHNN Ngân hàng Nhà nƣớc Pooled OLS Phƣơng pháp bình phƣơng tối Pooled Ordinary Least thiểu gộp Squares REM Mô hình tác động ngẫu nhiên Random Effect Model TSSL Tỷ suất sinh lời TMCP Thƣơng mại cổ phần TTCK Thị trƣờng chứng khoán UBCK NN Ủy ban Chứng khoán Nhà nƣớc
ix DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1. Tổng hợp thông tin nhóm cổ phiếu ngân hàng Việt Nam tính đến tháng 09/2018 ......................................................................................................................20 Bảng 2.2. Giá trị giao dịch bình quân của nhà đầu tƣ nƣớc ngoài tháng 09/2018 ....22 Bảng 2.3. Tổng hợp kết quả các công trình nghiên cứu trƣớc ..................................27 Bảng 3.1. Mô tả các biến số đƣợc sử dụng trong luận văn .......................................29 Bảng 4.1. Thông tin cơ bản cổ phiếu ngân hàng niêm yết trên thị trƣờng chứng khoán Việt Nam tính đến tháng 09/2018 ..................................................................37 Bảng 4.2. Thông tin tài chính các ngân hàng trong năm 2017 .................................39 Bảng 4.3. Tăng trƣởng chỉ số VN-Index theo tháng từ năm 2010-2017 ..................52 Bảng 4.4. Kết quả thống kê mô tả các biến ...............................................................55 Bảng 4.5. Kết quả phân tích tƣơng quan giữa các biến ............................................56 Bảng 4.6. Kết quả kiểm định tính dừng của biến và sai phân cấp 1 của biến...........57 Bảng 4.7. Kết quả phân tích tƣơng quan giữa các biến dừng ...................................57 Bảng 4.8. Tổng hợp kết quả hồi quy bằng mô hình Pooled OLS, FEM, REM ........59 Bảng 4.9. Hệ số VIF của các biến .............................................................................60 Bảng 4.10. Kết quả kiểm định phƣơng sai thay đổi ..................................................61 Bảng 4.11. Tổng hợp các khuyết tật trong mô hình Pooled OLS, FEM, REM ........62 Bảng 4.12. Kết quả ƣớc lƣợng mô hình hồi quy FGLS ............................................63
x DANH MỤC CÁC HÌNH Hình 1.1. Top 10 nhóm ngành có tỷ trọng vốn hóa lớn trên thị trƣờng chứng khoán tính đến tháng 09/2018 ................................................................................................2 Hình 1.2. Tốc độ tăng trƣởng lợi nhuận năm 2017 các ngân hàng Việt Nam ............2 Hình 4.1. So sánh lợi nhuận sau thuế các ngân hàng năm 2017 ...............................39 Hình 4.2. Diễn biến của lạm phát và tỷ suất sinh lời cổ phiếu ngân hàng ................40 Hình 4.3. Diễn biến tốc độ tăng của tỷ giá hối đoái và tỷ suất sinh lời cổ phiếu ngân hàng ...........................................................................................................................43 Hình 4.4. Diễn biến tốc độ tăng của cung tiền M2 và tỷ suất sinh lời cổ phiếu ngân hàng ...........................................................................................................................45 Hình 4.5. Diễn biến lãi suất cho vay ngắn hạn và tỷ suất sinh lời cổ phiếu ngân hàng ...................................................................................................................................47 Hình 4.6. Diễn biến tỷ suất sinh lời thị trƣờng chứng khoán và tỷ suất sinh lời cổ phiếu ngân hàng ........................................................................................................49
1 CHƢƠNG 1: GIỚI THIỆU Nội dung chƣơng 1 giới thiệu những nét chính của nghiên cứu nhƣ lý do chọn đề tài nghiên cứu, mục tiêu nghiên cứu, câu hỏi nghiên cứu, đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu, phƣơng pháp nghiên cứu, đóng góp của nghiên cứu và kết cấu của nghiên cứu. 1.1. Lý do chọn đề tài nghiên cứu Thị trƣờng chứng khoán (TTCK) có vai trò quan trọng đối với nền kinh tế, là kênh huy động vốn đầu tƣ nhàn rỗi trung, dài hạn cho nền kinh tế. Mục tiêu cuối cùng của các nhà đầu tƣ khi tham gia trên TTCK chính là mức lợi nhuận mang lại trên số vốn đầu tƣ ban đầu. Vì vậy, chỉ số giá và tỷ suất sinh lời (TSSL) các chứng khoán luôn đƣợc các nhà đầu tƣ theo dõi chặt chẽ. TTCK Việt Nam hiện đang có hai sàn giao dịch chính thức là Sở Giao dịch Chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh (hay còn gọi là sàn HOSE) và Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (hay còn gọi là sàn HNX). Tính đến ngày 30/09/2018, theo số liệu của Ủy ban Chứng khoán Nhà nƣớc (UBCK NN), giá trị vốn hóa trên HOSE và HNX đạt hơn 3.461 nghìn tỷ đồng với tổng cộng 739 mã chứng khoán đang niêm yết thuộc 25 nhóm ngành (tiêu chí phân loại nhóm ngành theo trang web www.cophieu68.vn). Tính đến tháng 09/2008, ngành ngân hàng chiếm vị trí thứ hai về tỷ trọng vốn hóa trên TTCK đạt tỷ lệ 23,54% sau ngành bất động sản theo số liệu thống kê tại hình 1.1, vì thế cổ phiếu ngân hàng nhận đƣợc nhiều sự quan tâm của các nhà đầu tƣ trên TTCK.
2 Hình 1.1. Top 10 nhóm ngành có tỷ trọng vốn hóa lớn trên thị trƣờng chứng khoán tính đến tháng 09/2018 35% 031% 30% 25% 024% 022% 20% 014% 15% 011% 10% 004% 5% 003% 003% 002% 002% 0% Bất Động Ngân hàng Thực Dầu Khí Hàng Xây Dựng Chứng Năng Ngành Sản Xuất - Sản Phẩm không Khoán lƣợng Thép Kinh Điện/Khí doanh Nguồn: Tác giả tính toán theo số liệu từ UBCK NN và trang www.cophieu68.vn Bên cạnh tốc độ tăng trƣởng tín dụng cao, việc mở rộng doanh thu đa dạng hơn từ các dịch vụ phi tín dụng đã giúp lợi nhuận ngân hàng tăng mạnh trong năm 2017. Hình 2.1 cho thấy lợi nhuận trong năm 2017 của các đơn vị hầu hết đều tăng cao so với cùng kỳ. Bên cạnh đó, Nghị quyết số 42/2017/QH14 đƣợc Quốc hội thông qua ngày 21/06/2017 về thí điểm xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng, có hiệu lực thi hành từ ngày 15/08/2017 giúp đẩy nhanh quá trình xử lý nợ xấu đã khiến nhóm cổ phiếu ngân hàng trở nên hấp dẫn hơn các năm trƣớc đó. Hình 1.2. Tốc độ tăng trƣởng lợi nhuận năm 2017 các ngân hàng Việt Nam 10000.0 9000.0 8000.0 7000.0 Nghìn tỷ đồng 6000.0 5000.0 2016 4000.0 2017 3000.0 2000.0 1000.0 .0 ACB BID CTG EIB HDB MBB NVB SHB STB TCB TPB VCB VPB Nguồn: Tác giả tổng hợp số liệu từ Báo cáo tài chính các ngân hàng năm 2017
3 Trong năm 2017, với vai trò là nhóm cổ phiếu dẫn dắt TTCK, hầu hết các cổ phiếu ngân hàng đều có sự tăng trƣởng ấn tƣợng về giá với mức tăng trên 100%. Cùng với đó, chỉ số thị giá trên lợi nhuận cổ phiếu P/E (Price to Earning Ratio) của nhóm này đều không thấp hơn 15 lần. Thế nhƣng dƣờng nhƣ sức nóng của cổ phiếu ngân hàng chƣa thể hạ nhiệt trong năm 2018 khi cổ phiếu ngân hàng vẫn tiếp tục đóng vai trò dẫn dắt thị trƣờng trong những tháng đầu năm. Tuy nhiên, những biến động kinh tế vĩ mô và những khó khăn của ngành ngân hàng tạo ra sự biến động liên tục về giá và TSSL cổ phiếu ngân hàng. Điều đó đòi hỏi cần có một nghiên cứu chuyên sâu để tìm ra các nhân tố vĩ mô tác động đến TSSL cổ phiếu ngân hàng. Vì lý do đó, tác giả chọn đề tài “Các nhân tố vĩ mô ảnh hƣởng đến tỷ suất sinh lời cổ phiếu các ngân hàng Việt Nam” làm đề tài cho luận văn thạc sĩ kinh tế. 1.2. Ý nghĩa của đề tài nghiên cứu Đối với ngân hàng: Việc xác định các nhân tố vĩ mô tác động đến TSSL cổ phiếu ngân hàng sẽ giúp ngân hàng chủ động thực hiện các biện pháp quản trị phù hợp để nâng cao TSSL cổ phiếu trƣớc những biến động của nền kinh tế. Đối với nhà đầu tƣ: Việc xác định các nhân tố vĩ mô tác động đến TSSL cổ phiếu ngân hàng sẽ giúp các nhà đầu tƣ ra quyết định đúng đắn hơn trong hoạt động đầu tƣ. 1.3. Mục tiêu của nghiên cứu 1.3.1. Mục tiêu tổng quát Xác định và phân tích các nhân tố vĩ mô ảnh hƣởng đến TSSL của cổ phiếu các ngân hàng thƣơng mại cổ phần (TMCP) đang niêm yết trên TTCK Việt Nam; từ đó đƣa ra các gợi ý nhằm tránh các tác động tiêu cực của các nhân tố vĩ mô đến TSSL cổ phiếu các ngân hàng TMCP đang niêm yết trên TTCK Việt Nam. 1.3.2. Mục tiêu cụ thể Xác định các nhân tố vĩ mô ảnh hƣởng đến TSSL cổ phiếu các ngân hàng TMCP đang niêm yết trên TTCK Việt Nam.
4 Xác định mức độ ảnh hƣởng của từng nhân tố vĩ mô đến TSSL cổ phiếu các ngân hàng TMCP đang niêm yết trên TTCK Việt Nam. Đề xuất gợi ý liên quan đến TSSL cổ phiếu ngân hàng cho các nhà quản trị ngân hàng và các nhà đầu tƣ để có các quyết định quản trị và quyết định đầu tƣ thích hợp, hiệu quả. 1.4. Câu hỏi nghiên cứu Để đạt đƣợc mục tiêu nghiên cứu, luận văn cần trả lời các câu hỏi sau: Câu hỏi 1: Những nhân tố vĩ mô nào tác động đến TSSL cổ phiếu các ngân hàng TMCP đang niêm yết trên TTCK Việt Nam? Mức độ tác động của từng nhân tố nhƣ thế nào? Nhân tố nào tác động cùng chiều và nhân tố nào tác động ngƣợc chiều? Câu hỏi 2: Các nhà quản trị ngân hàng và nhà đầu tƣ cần ứng xử thế nào trƣớc tác động của các nhân tố vĩ mô đến TSSL cổ phiếu ngân hàng. 1.5. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu 1.5.1. Đối tƣợng nghiên cứu Đối tƣợng nghiên cứu của luận văn là các nhân tố vĩ mô tác động đến TSSL cổ phiếu ngân hàng. 1.5.2. Phạm vi nghiên cứu  Về không gian Sáu cổ phiếu ngân hàng đang đƣợc niêm yết tại Sở Giao dịch Chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh – HOSE gồm các mã BID, CTG, EIB, MBB, STB, VCB (ngoại trừ VPB, HDB, TPB và TCB mới đƣợc niêm yết vào tháng 08/2017, tháng 01/2018, tháng 04/2018 và tháng 06/2018) cùng ba cổ phiếu ngân hàng đang đƣợc niêm yết tại Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội – HNX gồm các mã ACB, NVB, SHB.
5  Về thời gian Tháng 07/2006, Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thƣơng Tín đƣợc Ngân hàng Nhà nƣớc (NHNN) và UBCK NN chọn là ngân hàng TMCP đầu tiên niêm yết trên TTCK. Vì vậy, luận văn tập trung nghiên cứu các cổ phiếu đƣợc niêm yết trên TTCK từ tháng 07/2006 đến tháng 12/2017.  Về nội dung Nghiên cứu các nhân tố vĩ mô tác động đến TSSL cổ phiếu ngân hàng, bao gồm: lạm phát, tỷ giá hối đoái, cung tiền M2, lãi suất cho vay ngắn hạn, TSSL TTCK. 1.6. Phƣơng pháp nghiên cứu 1.6.1. Phƣơng pháp nghiên cứu đề tài Luận văn sử dụng phƣơng pháp nghiên cứu định lƣợng bằng cách sử dụng mô hình hồi quy dữ liệu bảng và sử dụng phần mềm Stata 14.2 hỗ trợ chạy số liệu. Luận văn sử dụng mô hình đa nhân tố theo tiếp cận của lý thuyết kinh doanh chênh lệnh giá (Arbitrage Pricing Theory – APT), trong đó các biến độc lập gồm: lạm phát, tỷ giá hối đoái, cung tiền M2, lãi suất cho vay ngắn hạn, TSSL TTCK. Quy trình nghiên cứu thực nghiệm đƣợc tiến hành theo trình tự sau:  Thu thập, tổng hợp thông tin về dữ liệu  Thống kê mô tả các biến  Phân tích tƣơng quan các biến  Kiểm định tính dừng các biến  Ƣớc lƣợng theo các mô hình khác nhau  Kiểm định sự phù hợp của mô hình (kiểm định đa cộng tuyến, tự tƣơng quan và phƣơng sai thay đổi)  Lựa chọn mô hình phù hợp Sau khi thu thập, tổng hợp thông tin về các biến kinh tế vĩ mô và TSSL cổ phiếu ngân hàng, luận văn sử dụng phƣơng pháp thống kê mô tả đối với các biến trong mô hình, tính toán các chỉ số nhƣ giá trị trung bình (Mean), giá trị lớn nhất
6 (Maximum), giá trị nhỏ nhất (Minimum), độ lệnh chuẩn (Standard deviation), độ nghiêng (Skewness), độ nhọn (Kurtosis). Sau đó, tìm hiểu mối tƣơng quan giữa các biến trong mô hình bằng ma trận tƣơng quan giữa các biến. Khi tiến hành phân tích thực nghiệm, luận văn kiểm định nghiệm đơn vị để kiểm tra tính dừng của dữ liệu. Sau đó, tiến hành ƣớc lƣợng mô hình bằng cách chạy hồi quy các mô hình dữ liệu bảng: Bình phƣơng tối thiểu dữ liệu gộp (Pooled OLS), mô hình tác động cố định (Fixed Effect Model – FEM), mô hình tác động ngẫu nhiên (Random Effect Model – REM) và so sánh kết quả, kiểm định sự phù hợp của các mô hình. Nếu phát hiện các khiếm khuyết trong mô hình, nghiên cứu đề xuất cách khắc phục và lựa chọn mô hình tối ƣu để phân tích kết quả. Nghiên cứu kết hợp các phƣơng pháp phân tích tổng hợp, thống kê, so sánh để đánh giá, dùng các bảng biểu để minh họa và thảo luận kết quả. 1.6.2. Phƣơng pháp thu thập số liệu Dữ liệu giá cổ phiếu, chỉ số VN-Index đƣợc thu thập theo tần suất tháng từ tháng 07/2006 đến tháng 12/2017 trên trang web: www.cophieu68.vn. Dữ liệu không cân bằng do thời điểm các cổ phiếu đƣợc niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán không giống nhau. Số liệu vĩ mô gồm: tỷ lệ lạm phát, cung tiền M2, tỷ giá VND/USD, lãi suất cho vay ngắn hạn đƣợc thu thập từ hệ thống Thống kê tài chính quốc tế (International Financial Statistics – IFS) của Quỹ tiền tệ quốc tế (International Monetary Fund – IMF) trong khoảng thời gian nghiên cứu. 1.7. Đóng góp của nghiên cứu Kể từ khi các cổ phiếu ngân hàng đƣợc niêm yết trên TTCK đến nay, cùng với sự biến động của nền kinh tế và thị trƣờng, giá và TSSL của các cổ phiếu ngân hàng cũng có những thay đổi liên tục. Tại thị trƣờng Việt Nam, việc thay đổi các chính sách cũng nhƣ các yếu tố vĩ mô thƣờng xảy ra đột ngột nên thƣờng gây ra các tác động mạnh đến TTCK và tâm lý các nhà đầu tƣ trên thị trƣờng. Điều này đòi hỏi cần có những nghiên cứu chuyên sâu nhằm tìm ra sự ảnh hƣởng của các nhân tố
7 vĩ mô đến TSSL cổ phiếu ngân hàng để đƣa ra những khuyến nghị cho các nhà đầu tƣ có những quyết định đầu tƣ hợp lý; cho ngân hàng chủ động dự đoán TSSL cổ phiếu ngân hàng trƣớc những biến động của nền kinh tế, chủ động tránh các tác động tiêu cực đến TSSL cổ phiếu ngân hàng. Luận văn trình bày chi tiết về mặt lý thuyết lẫn bằng chứng thực nghiệm về sự phản ứng của TSSL cổ phiếu ngân hàng trƣớc những thay đổi của các nhân tố vĩ mô. Bằng cách ứng dụng các mô hình hồi quy quen thuộc trong phân tích dữ liệu bảng, luận văn có thể dùng làm tài liệu tham khảo cho các sinh viên, học viên ở các trƣờng đại học muốn tìm hiểu, nghiên cứu TSSL cổ phiếu ngân hàng trƣớc sự tác động của các nhân tố vĩ mô. 1.8. Kết cấu của nghiên cứu Luận văn đƣợc kết cầu gồm 5 chƣơng: CHƢƠNG 1: GIỚI THIỆU Giới thiệu những nét chính của nghiên cứu nhƣ lý do chọn đề tài nghiên cứu, tính cấp thiết của đề tài, mục tiêu nghiên cứu, câu hỏi nghiên cứu, đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu, phƣơng pháp nghiên cứu, đóng góp của nghiên cứu và kết cấu của nghiên cứu. CHƢƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ CÁC NGHIÊN CỨU THỰC NGHIỆM VỀ TỶ SUẤT SINH LỜI CỔ PHIẾU NGÂN HÀNG Ngoài các khái niệm cơ bản về lĩnh vực nghiên cứu, chƣơng 2 trình bày tổng quan về cơ sở lý thuyết, các công trình nghiên cứu thực nghiệm trƣớc, đặc trƣng ngành ngân hàng và vị thế của cổ phiếu ngân hàng trên TTCK. Từ đó, trình bày tác động của từng nhân tố vĩ mô đến TSSL cổ phiếu ngân hàng thông qua các công trình nghiên cứu thực nghiêm trƣớc. CHƢƠNG 3: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Trình bày chi tiết về dữ liệu nghiên cứu, phƣơng pháp nghiên cứu gồm các bƣớc trong quá trình phân tích thực nghiệm, các mô hình nghiên cứu đƣợc sử dụng
8 trong nghiên cứu, giải thích các phƣơng pháp ƣớc lƣợng, kiểm định mô hình và giải thích cách lựa chọn mô hình tối ƣu cho nghiên cứu. CHƢƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU Tổng hợp thông tin về cổ phiếu ngân hàng, tình hình biến động giá và TSSL cổ phiếu, tình hình biến động các nhân tố vĩ mô. Từ đó, thấy đƣợc sự ảnh hƣởng của các nhân tố vĩ mô đến TSSL cổ phiếu ngân hàng trong thực tiễn. Sau đó, nghiên cứu trình bày chi tiết các kết quả phân tích thực nghiệm và đƣa ra kết luận. CHƢƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ GỢI Ý Từ kết quả phân tích thực nghiệm trong chƣơng 4, luận văn đƣa ra kết luận chung và trình bày một số gợi ý cho các nhà quản trị ngân hàng và nhà đầu tƣ nhằm tránh những tác động tiêu cực của các nhân tố vĩ mô đến TSSL cổ phiếu ngân hàng. Kết luận chƣơng 1 Luận văn nghiên cứu tác động của các nhân tố vĩ mô gồm: lạm phát, tỷ giá hối đoái, cung tiền M2, lãi suất cho vay ngắn hạn, TSSL TTCK đến TSSL cổ phiếu ngân hàng nhằm đƣa ra những gợi ý cho các nhà đầu tƣ và các nhà quản trị ngân hàng. Phạm vi nghiên cứu gồm 9 cổ phiếu ngân hàng đƣợc niêm yết trên TTCK Việt Nam từ tháng 07/2006 đến tháng 12/2017. Nghiên cứu sử dụng dữ liệu bảng, thực hiện hồi quy bằng các mô hình Pooled OLS, FEM, REM, FGLS và đƣa ra kết luận. Luận văn đƣợc kết cấu gồm 5 chƣơng.