BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.HCM
NGUYỄN CHÍ ĐỨC
LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
TP. Hồ Chí Minh – Năm 2005
MUÏC LUÏC
PHAÀN MÔÛ ÑAÀU
PHAÀN NOÄI DUNG
CHÖÔNG 1: NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CÔ BAÛN VEÀ XÖÛ LYÙ TSBÑ TIEÀN VAY, NÔÏ
TOÀN ÑOÏNG .................................................................................................................1
1.1 CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN VEÀ HOAÏT ÑOÄNG TÍN DUÏNG ............................................1
1.1.1 Khaùi nieäm tín duïng ..........................................................................................1
1.1.2 Chöùc naêng cuûa tín duïng ...................................................................................2
1.1.3 Vai troø cuûa tín duïng .........................................................................................3
1.1.4 Caùc nguyeân taéc cho vay – theå loaïi cho vay cuûa Ngaân haøng ...........................4
1.1.4.1 Caùc nguyeân taéc cho vay ................................................................................4
1.1.4.2 Theå loaïi cho vay ...........................................................................................6
1.2 CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN VEÀ BAÛO ÑAÛM TIEÀN VAY..................................................7
1.2.1 Söï caàn thieát vaø quaù trình hình thaønh cô cheá BÑTV.........................................7
1.2.1.1 Khaùi nieäm...................................................................................................7
1.2.1.2 Söï caàn thieát.................................................................................................7
1.2.2 Muïc ñích – nguyeân taéc BÑTV......................................................................... 8
1.2.2.1 Muïc ñích cuûa BÑTV...................................................................................8
1.2.2.2 Caùc nguyeân taéc BÑTV ...............................................................................8
1.2.3 Caùc bieän phaùp BÑTV ......................................................................................9
1.2.3.1 Bieän phaùp baûo ñaûm tieàn vay baèng taøi saûn.................................................. 9
1.2.3.2 Bieän phaùp BÑTV trong tröôøng hôïp cho vay khoâng baûo ñaûm baèng TS...... 9
1.2.4 BÑTV baèng taøi saûn caàm coá, theá chaáp vaø baûo laõnh cuûa beân thöù 3................. 10
1.2.4.1 Phaïm vi baûo ñaûm thöïc hieän nghóa vuï traû nôï vaø phaïm vi BÑTV cuûa TS .10
1.2.4.2 Caùc loaïi TS duøng ñeå BÑTV .....................................................................12
1.2.4.3 Ñieàu kieän ñoái vôùi TSBÑ...........................................................................17
1.2.4.4 Xaùc ñònh giaù trò TSBÑ tieàn vay................................................................ 19
1.2.4.5 Laäp hôïp ñoàng baûo ñaûm.............................................................................22
1.2.4.6 Vieäc giöõ taøi saûn vaø caùc giaáy tôø cuûa TSBÑ...............................................23
1.2.5 Cô sôû lyù luaän veà xöû lyù TSBÑ tieàn vay ..........................................................26
1.2.5.1 Caùc nguyeân taéc xöû lyù TSBÑ tieàn vay ñeå thu hoài nôï ................................ 26
1.2.5.2 Caùc tröôøng hôïp TCTD coù quyeàn xöû lyù TSBÑ tieàn vay ñeå thu hoài nôï...... 27
1.2.5.3 Caùc phöông thöùc xöû lyù TSBÑ tieàn vay..................................................... 28
1.2.5.4 Thöïc hieän xöû lyù TSBÑ tieàn vay ............................................................... 28
1.3 CÔ CHEÁ XÖÛ LYÙ NÔÏ TOÀN ÑOÏNG....................................................................30
1.3.1 Xöû lyù nôï toàn ñoïng coù TSBÑ .......................................................................... 30
1.3.2 Xöû lyù nôï toàn ñoïng khoâng coù TSBÑ vaø khoâng coøn ñoái töôïng ñeå thu hoài nôï..31
1.3.3 Xöû lyù nôï toàn ñoïng khoâng coù TSBÑ nhöng con nôï coøn ñang hoaït ñoäng........ 32
CHÖÔNG 2: PHAÂN TÍCH ÑAÙNH GIAÙ THÖÏC TRAÏNG XÖÛ LYÙ TSBÑ TIEÀN
VAY, NÔÏ TOÀN ÑOÏNG TAÏI NHCT-VN ..................................................................34
2.1 KHAÙI QUAÙT TÌNH HÌNH HOAÏT ÑOÄNG TÍN DUÏNG TAÏI CAÙC TCTD...34
2.1.1 Veà ñaàu tö tín duïng cho neàn kinh teá ................................................................. 35
2.1.2 Veà chaát löôïng tín duïng ....................................................................................37
2.2 GIÔÙI THIEÄU TOÅNG QUAÙT VEÀ NHCT-VN ...................................................42
2.2.1 Khaùi quaùt ......................................................................................................... 42
2.2.2 Keát quaû ñeà aùn cô caáu laïi NHCT-VN hôn 4 naêm thöïc hieän ............................. 44
2.3 THÖÏC TRAÏNG VEÀ HOAÏT ÑOÄNG CHO VAY TAÏI NHCT-VN...................50
2.3.1 Khaùi quaùt chung veà hoaït ñoäng cho vay ......................................................... 50
2.3.2 Tình hình dö nôï cho vay.................................................................................51
2.3.3 Chaát löôïng tín duïng........................................................................................ 59
2.4 THÖÏC TRAÏNG VEÀ HOAÏT ÑOÄNG BÑTV TAÏI NHCT-VN..........................68
2.4.1 Tình hình baûo ñaûm tieàn vay baèng taøi saûn ...................................................... 68
2.4.2 Nhöõng toàn taïi trong thöïc hieän cô cheá BÑTV taïi caùc Chi nhaùnh.................... 70
2.5 THÖÏC TRAÏNG XÖÛ LYÙ TSBÑ, NÔÏ TOÀN ÑOÏNG TAÏI NHCT-VN...............73
2.5.1 Tình hình nôï toàn ñoïng taïi caùc NHTM nhaø nöôùc............................................ 73
2.5.2 Tình hình xöû lyù nôï toàn ñoïng taïi NHCT-VN................................................... 74
2.5.2.1 Ñaëc ñieåm nôï toàn ñoïng taïi NHCT-VN ......................................................74
2.5.2.2 Tình hình xöû lyù nôï toàn ñoïng coù TSBÑ ..................................................... 75
2.5.2.3 Tình hình xöû lyù nôï toàn ñoïng khoâng coù TSBÑ, khoâng coøn con nôï............ 78
2.5.2.4 Tình hình xöû lyù nôï toàn ñoïng khoâng coù TSBÑ, con nôï ñang hoaït ñoäng... 79
2.5.2.5 Keát quaû xöû lyù nôï toàn ñoïng taïi NHCT-VN................................................ 80
2.5.3 Tình hình xöû lyù TSBÑ tieàn vay thu hoài nôï toàn ñoïng taïi NHCT-VN..............83
2.5.3.1 Nhöõng bieän phaùp xöû lyù TSBÑ thu hoài nôï toàn ñoïng taïi NHCT-VN.......... 83
2.5.3.2 Keát quaû xöû lyù TSBÑ thu hoài nôï................................................................85
2.5.3.3 Nhöõng thuaän lôïi vaø khoù khaên, vöôùng maéc trong coâng taùc xöû lyù TSBÑ... 86
CHÖÔNG 3: GIAÛI PHAÙP NAÂNG CAO HIEÄU QUAÛ HOAÏT ÑOÄNG XÖÛ LYÙ
TSBÑ TIEÀN VAY, NÔÏ TOÀN ÑOÏNG TAÏI NHCT-VN............................................89
3.1 PHÖÔNG HÖÔÙNG PHAÙT TRIEÅN CUÛA NHCT-VN THÔØI KYØ 2005-2010 .89
3.2 CAÙC GIAÛI PHAÙP NHAÈM NAÂNG CAO CHAÁT LÖÔÏNG TÍN DUÏNG..........93
3.2.1 Naâng cao chaát löôïng quy trình thaåm ñònh tín duïng........................................93
3.2.2 Naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa CIC.......................................................... 95
3.2.3 Naâng cao hieäu quaû quaûn lyù danh muïc TSBÑ................................................ 97
3.2.4 Chuyeån nôï cho vay sang nôï quaù haïn............................................................. 99
3.2.5 Naâng cao trình ñoä vaø phaåm chaát ñoäi nguõ caùn boä......................................... 100
3.3 CAÙC GIAÛI PHAÙP HOAØN THIEÄN CÔ CHEÁ BAÛO ÑAÛM TIEÀN VAY.........103
3.3.1 Vaán ñeà theá chaáp, baûo laõnh baèng quyeàn söû duïng ñaát................................... 103
3.3.2 Caàm coá, baûo laõnh maùy moùc, thieát bò vaø daây chuyeàn saûn xuaát .................... 106
3.3.3 Xaùc ñònh TSBÑ hình thaønh töø voán ngaân saùch nhaø nöôùc.............................. 107
3.4 CAÙC GIAÛI PHAÙP HOAØN THIEÄN CÔ CHEÁ XÖÛ LYÙ TSBÑ TIEÀN VAY....111
3.4.1 Xöû lyù TSBÑ laø quyeàn söû duïng ñaát vaø taøi saûn gaén lieàn vôùi ñaát ...................111
3.4.2 Xöû lyù taøi saûn baûo laõnh cuûa beân thöù 3...........................................................114
3.4.3 Vaán ñeà thueá trong hoaït ñoäng xöû lyù TSBÑ................................................... 116
3.5 CAÙC GIAÛI PHAÙP KHAÙC NHAÈM NAÂNG CAO HIEÄU QUAÛ XÖÛ LYÙ TSBÑ
TIEÀN VAY ...............................................................................................................121
3.5.1 Hoaït ñoäng cuûa Trung taâm dòch vuï baùn ñaáu giaù vaø quy trình baùn ñaáu giaù... 121
3.5.2 Thuû tuïc vaø phí THA..................................................................................... 126
3.5.3 Ñaêng kyù GDBÑ ........................................................................................... 129
3.5.4 Coâng chöùng, chöùng nhaän hôïp ñoàng BÑTV ................................................. 135
3.5.5 Thuû tuïc giaûi quyeát caùc tranh chaáp theo con ñöôïng toá tuïng ......................... 138
3.5.6 Thuû tuïc giaûi quyeát caùc vuï aùn hình söï coù lieân quan ñeán TSBÑ.................... 141
PHAÀN KEÁT LUAÄN
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO
PHUÏ LUÏC: ÑIEÀU TRA THAM KHAÛO
PHAÀN MÔÛ ÑAÀU
1. Tính caáp thieát cuûa vieäc nghieân cöuù ñeà taøi:
Cho vay voán tieàn teä laø moät trong nhöõng chöùc naêng cô baûn cuûa caùc TCTD,
cuûa NHTM noùi chung vaø cuûa NHCT Vieät Nam noùi rieâng. Nhôø chöùc naêng ñoù maø caùc
nguoàn voán nhaøn roãi hoaëc söû duïng khoâng hieäu quaû trong xaõ hoäi ñöôïc taäp trung ñeå
phaân phoái laïi, ñaùp öùng caùc nhu caàu cuûa saûn xuaát löu thoâng haøng hoaù vaø tieâu duøng
laøm cho toác ñoä chu chuyeån voán trong phaïm vi toaøn xaõ hoäi ñöôïc naâng cao hôn, söû
duïng ñoàng voán coù hieäu quaû hôn.
Trong nhöõng naêm qua, caùc NHTM ñoàng thôøi vôùi vieäc naâng cao naêng löïc taøi
chính, trình ñoä quaûn lyù, chaát löôïng tín duïng, ñaõ hoaøn thieän daàn cô cheá veà tín duïng,
nhaát laø cô cheá veà baûo ñaûm tieàn vay, phoøng ngöøa ruûi ro, ngaên ngöøa caùc khoaûn nôï
khoù ñoøi phaùt sinh vaø ñaåy maïnh cho vay ñaàu tö voán cho saûn xuaát. Tuy nhieân trong
moät moâi tröôøng taøi chính ñaày ruûi ro ñoái vôùi caùc khaùch haøng vay coù baûo ñaûm baèng
taøi saûn vaø khoâng coù baûo ñaûm baèng taøi saûn vì do phaàn lôùn caùc doanh nghieäp laø ñoái
töôïng cho vay cuûa Ngaân haøng hoaït ñoäng khoâng coù hieäu quaû hoaëc hieäu quaû thaáp cho
neân duø nôï toàn ñoïng cuõ coù ñöôïc giaûi quyeát thì nôï quaù haïn môùi seõ laïi tieáp tuïc phaùt
sinh, daãn ñeán vieäc thu hoài nôï khoù khaên vaø keùo daøi laøm cho chaát löôïng tín duïng
thaáp.
Do ñoù, ñeå naâng cao chaát löôïng tín duïng giaûm thieåu ruûi ro tín duïng, thöïc hieän
ñaày ñuû quyeàn töï chuû, töï chòu traùch nhieäm veà hieäu quaû kinh doanh cuûa heä thoáng
NHTM noùi chung vaø ñaëc bieät laø NHCT Vieät Nam, moät Ngaân haøng ñang phaûi cô caáu
laïi taøi chính, trong ñoù xöû lyù nôï toàn ñoïng vaø nôï quaù haïn phaùt sinh laø moät vaán ñeà
quan troïng, do vaäy xöû lyù TSBÑ ñeå thu hoài nôï cho NHCT Vieät Nam moät caùch coù
