Giáo án hóa học lớp 11 nâng cao - Bài 49:
LUYỆN TẬP
SO SÁNH ĐẶC ĐIỂM CẤU TRÚC VÀ TÍNH
CHẤT CỦA HIDROCACBON THƠM VỚI
1-Kiến thức: Học sinh biết :
_Sự giống nhau và khác nhau về tính chất hoá
học giữa hidrocacbon thơm , hidrocacbon no và
hidrocacbon không no.
HIDROCACBON NO VÀ KHÔNG NO
I-MỤC TIÊU BÀI HỌC:
Học sinh hiểu:
_Mối liên quan giữa cấu trúc và tính chất đặc trưng
của hidrocacbon thơm , hidrocacbon no và
hidrocacbon không no.
2-Kỹ năng :Viết phương trình phản ứng minh
hoạ tính chất của các hidrocacbon.
3-Thái độ :
4-Trọng tâm:
II- PHƯƠNG PHÁP:
Hoạt động nhóm , thảo luận , trao đổi , nêu vấn
đề.
III-CHUẨN BỊ:
Giáo viên : bảng hệ thống kiến thức cần nhớ về 3
loại hidrocacbon: hidrocacbon thơm , hidrocacbon
no , hidrocacbon không no.
IV-THIẾT KẾ HOẠT ĐỘNG:
1-Kiểm tra bài cũ :Trắc nghiệm
Câu 1:Cho các câu sau:
a) Dầu mỏ là hỗn hợp các hidrocacbon khác
nhau.
b) Khí thiên nhiên và khí mỏ dầu có thành phần
các chất tương tự nhau.
nhưng khác nhau về hàm lượng của từng
chất.
c) Chưng cất thường chỉ có thể tách được dầu mỏ
thành các phân đoạn dầu mỏ
(là hỗn hợp các hidrocacbon) có nhiệt độ sôi
gần nhau
d) Chưng cất thường có thể tách được dầu mỏ
thành các phân đoạn
chứa các hidrocacbon riêng biệt.
Những câu sai là: A , B ,C hay D ?
A. a , b , c. B.d. C.a ,b , d
D.b,d.
Đáp án : B.d
Câu 2: Dầu mỏ khai thác ở thềm lục địa phía Nam
có đặc điểm là nhiều
n-ankan mạch dàivà hàm lượng S rất thấp.
Các nhận định sau đúng hay sai:
A.Dễ vận chuyển theo đường ống.
B.Chưng cất phân đoạn sẽ thu được xăng chất
lượng cao
C.Crăckinh nhiệt sẽ thu được xăng chất lượng
cao.
D.Làm nguyên liệu cho crăckinh , rifominh tốt vì
chứa ít lưu huỳnh.
Đáp án :
Câu sai : A , B , C Câu đúng:D
Câu 3: Có thể coi rifominh là một trường hợp riêng
của quá trình crăckinh được không?Tại sao?Cho ví
dụ
Trả lời: không được ( dựa vào khái niệm SGK
giải thích).
Nội dung bài luyện tập : A.KIẾN THỨC CẦN
NHỚ
Hoạt động của trò Hoạt
động của
thầy
Hidrocacbon Hidrocacbon Hidrocacbon Hoạt động
thơm no không no 1: Đặc
_Giáo điểm Có vòng Chỉ có C : Có C : lai
viên chia cấu trúc benzen. sp3 liên hoá sp
và liên k kết bền làm 3 _Sáu
hoặc C lai nhóm, khảnăng vững trơ
hoá sp nguyên tử C sp2 (benzen) phản ở điều kiện mỗi nhóm
liên k liên kết ứng thường. hệ thống
thành 1 lục _Trung tâm kiến thức _Không có
giác đều, 6 phản ứng : 1 loại trung tâm
electron p là nh hidrocacb phản ứng
hệ liên hợp on. liên k phản ứng
bền kém b thường tạo
hơn các liên vững. ra hỗn hợp _Giáo
kết riêng nhiều sản _Ph viên cho
rẽ. Phản phẩm cộng l các nhóm
ứng ứng đặc _Aren dễ thế thảo luận.
trưng , khó cộng , thế
bền vững guyên t _Khi chiếu
với chất oxi nhóm sáng , hoặc _Giáo hoá C đun nóng: viên cho
_Khi có sắt , thể bị thế Clo thế cho mỗi nhóm
Hoạt động 2: B.BÀI TẬP
_Giáo viên : cho 1/198:
học sinh làm bài Hãy điền những cụm từ
tập số 1 . thích hợp vào các chỗ trống
Bài tập trắc nghiệm trong các câu sau:
a) Phân tử hidrocacbon no Giao cho các
chỉ có các ……… bền nhóm thảo luận,
vững ,vì thế chúng ……… đưa ra câu trả
ở điều kiện thường. Trong lời đúng nhất.
phân tử ……… không có
Đáp án : liên kết
………… đặc biệt nào ,
nên khi tham gia phản ứng
tương đối trơ thế , ……… , ………… ,
hidrocacbon no, thì thường tạo ra …………
trung tâm phản ứng sản phẩm
halogen hoá, 2/198 :-------------------------
nitrohoá, ------------------------------
hỗn hợp -Học sinh :làm bài tập theo
----------------------- nhóm dưới sự hướng
------------------------ dẫn của giáo viên ,sau đó
---------------- cử đại diện lên bảng
-Giáo viên :cho học
sinh làm bài tập số Bài
2/198 giải
Hãy viết phương Phản ứng của Naphtalen :
trình phản ứng
Với Br2 và HNO3
của toluen
và naphtalen lần
lượt với Cl2,
Br2,HNO3, nêu
Br
CH3COOH (dm)
+ Br2
+ HB
rõ đk phản ứng và
qui tắc chi phối
NO2
hướng ph-ứng .
H2SO4
+
+ HNO3
H2
_Phản ứng của
toluen:
H2C - H
CH2Cl
as
+ Cl2
+ HC
Benzyl clorua
_Dùng xúc tác Fe ,
phản ứng thế vào ---------------------------------
vòng benzen. ---------------------------
CH3
CH3
Br +
4/198
(o -bromtoluen
+Br2 Fe
CH3
Hãy dùng phương pháp
+ H
hoá học phân biệt các
Br
(p -bromtoluen)
chất trong mỗi nhóm sau
:
_Với HNO3: phản a-Toluen,hept-en và
ứng thế xảy ra heptan.
tương tự với brôm ở
b-Etylbenzen , vị trí ortho , para
vinylbenzen
------------------------ vàvinylaxetilen.
------------------------
Giải
--------------- a- Dùng dd KMnO4
-Giáo viên: -Hept-en làm màu dd
KMnO4 ở đk thường. hướng dẫn học
sinh phương pháp -Toluen làm mất màu dd
làm bài nhận biết: KMnO4 khi đun nóng.
thuốc thử -Heptan không làm mất
,hiện tượng , màu dd KMnO4.
phương trình (Học sinh viết phương
a-Dùng dung trình giải thích )
dịch KMnO4
b- Dùng dung b-(Học sinh làm theo sự
dịch KMnO4(giáo hướng dẫn của giáo viên)
viên hướng dẫn) ---------------------------------
-Vinylbenzen và ------------------------------
vinylaxetilen làm 5/198
mất màu dd
Dầu mỏ hiện ta đang khai
KMnO4 ở điều thác được chứa rất ít
kiện thường Benzen.Em chọn phương
án sản xuất benzen nào (học sinh viết
phương trình phản dưới đây, vì sao?Viết các
ứng giải thích) phương trình hoá học
củaphản ứng xảy ra : -Etylbenzen không
xt
làm mất màu dd
1500c C2H2
KMnO4 a-CH4 , t C6H6
ở điều kiện thường.
Sau đó dùng
rifominh
b-Ankan C6 – C7
dung dịch C6H6 +CH3C6H5
AgNO3/NH3 ,chỉ
có
chưng cất phân đoạn C6H6
vinylaxetilen tạo
kết tủa.
CH3C6H5
( Học sinh viết
--------------------------------- phương trình để
------------------------------ giải thích )
------------------------
------------------------
----------------
-Giáo viên :
( hướng dẫn học
sinh chọn phương
án nào phù
hợp với thực tế )
Giải:
Chọn phương
án b- vì ankan có
nhiều trong
dầu mỏ
Phương trình
phản ứng :
C7H16 t,xt
CH3-C6H5 + 4H2
------------------------
------------------------
----------------
DẶN DÒ: Chuẩn bị
bài “ THỰC HÀNH
“ tiết sau.