33
MÀY ĐAY- PHÙ QUINCKE
(Urticaria – Angioedema)
1. Đi nh nghi a:
- Mày đay là m ột dạng tổn thƣơng cơ bản ngoài da, đặc trƣng bởi sƣ
xuâ t hiê n nhanh cu a ca c sâ n phu , sƣng nê lan toa tƣ trung t âm vơ i hi nh da ng va
kích thƣớc khác nhau, thƣơ ng bao xung quanh bơ i mô t quâ ng đo , ngƣ a hoă c đôi
khi co ca m gia c ra t bo ng và thƣơ ng tƣ biê n mâ t trong vo ng 24 giơ . (Đi nh nghi a
của Hội Dị ứng - Miê n di ch lâm sa ng Châu Âu 2009). [1]
- Phù Quincke (hay còn gọi là phù mạch) là ti nh tra ng sƣng nê đô t ngô t
và rõ rệt ở vùng hạ bì và dƣới da , có cảm giác ngứa hoặc đôi khi đau nhức ,
thƣơ ng liên quan đê n ca c vu ng niêm ma c , bán niêm mạc và tồn tại trong vòn g
72 giơ . (Đi nh nghi a cu a Tổ chức Dị ứng Thế giới năm 2008). [2]
2. Đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng:
a. Đặc điểm lâm sàng:
- Mày đay:
Biểu hiện là các đám sẩn phù có mật độ mềm, hơi nổi gồ trên mặt da
và thƣờng gây ngứa nhiều. Xung quanh tổn thƣơng có viền đỏ, ở giữa có màu
hồng nhạt, tổn thƣơng mày đay mạn tính diễn biến kéo dài có thể không nổi gồ
trên mặt da và thƣờng có màu đỏ sẫm.
Hình thái và kích thƣớc của mày đay cũng rất đa dạng, đƣờng kính có
thể từ một vài mm đến hàng chục cm, có thể hình vòng cung, hình tròn hoặc
dạng mảng nhƣ bản đồ.
Mày đay có thữuuất hiện ở mọi vị trí trên cơ thể, nhƣ mặt, thân mình
và tứ chi. Tổn thƣơng mày đay thƣờng có xu hƣớng thay đổi kích thƣớc và hình
thái rất nhanh, mỗi tổn thƣơng đơn lẻ thƣờng xuất hiện và biến mất trong vòng
1 vài giờ, ít khi tồn tại quá 8 giờ và có thể di chuyển từ vị trí này sang vị trí khác.
Mày đay thƣờng xuất hiện về chiều tối và sáng sớm, giảm dần vào buổi sáng và
buổi trƣa.
Khoảng 50% các trƣờng hợp mày đay có kết hợp với phù Quincke.
Một số yếu tố nhƣ thay đổi thời tiết, hải sản, đồ uống có cồn, thay đổi nhiệt độ
môi trƣờng đột ngột, ánh nắng mặt trời, gãi hoặc cọ sát, tì đè... có thể kích phát
không đặc hiệu triệu chứng của cả mày đay và phù Quincke.
- Phù Quincke
