20
Bài 2. TÁCH MUỐI TỪ DẦU THÔ
Mã bài: HD B2
1. GIẢNG GIẢI VÀ ĐƢA RA CÁC VÍ DỤ MINH HỌA CÁC NỘI DUNG
1.1. Hàm lƣợng muối trong dầu thô
- Giới thiệu các thành phần muối chứa trong dầu;
- Giảng về tác hại của tạp chất cơ học và muối
- Giới thiệu về tiêu chuẩn hàm lƣợng muối trong dầu thô đƣa đi chế
biến.
1.2. Các phƣơng pháp tách muối
- Giới thiệu các phƣơng pháp tách muối
- Giảng về quá trình tách nƣớc, muối trong các hình 3,4,5.
- Giới thiệu chi tiết sơ đồ hình 1.4,
- Chế độ công nghệ của sơ đồ loại muối-nƣớc bằng điện dạng nằm
ngang hình1. 4:
+ Điện trƣờng điện thế 32-33 kW, nhiệt độ 120-130oC và áp suất
8-10 atm.
+ Hàm lƣợng muối trong dầu sau khi xử lý: 5-10 mg muối/l
1.3. Kiểm tra thiết bị tách muối
- Vẽ thiết bị loại muối- nƣớc bằng điện nằm ngang (xem hình 2.1)
Hình 2.1. Mặt cắt của thiết bị loại nƣớc bằng điện nằm ngang
21
- Giới thiệu họat động của thiết bị
- Giới thiệu các thông số kỹ thuật của thiết bị:
+ Nguồn cấp điện: điện thế: 0,38/11-16,5-22kV, công suất 50
kVA.
+ Công suất của biến áp: ở hiệu thế 11 là 22 kVA, và ở hiệu thế
16,5 kB là 40kVA.
- Những lƣu ý trong hoạt động an toàn điện
- Giới thiệu các loại thiết bị trao đổi nhiệt;
- Vẽ và giới thiệu thiết bị trao đổi nhiệt đầu di động (hình 2.2).
- Nêu đặc điểm và ƣu điểm của thiết bị trao đổi nhiệt đầu di động.
Hình 2.2. Trao đổi nhiệt dạng vỏ bọc có đầu chùm ống di động.
- Giảng về các qui định an toàn lao động trong cụm loại muối- nƣớc
bằng điện (EDWS).
1.4. Vận hành thiết bị tách nƣớc
- Giới thiệu điều kiện tối ƣu để loại muối của cụm loại muối - nƣớc,
nêu thí dụ với cụm EDWS cho dầu loại Romasky của Nga: hàm
lƣợng muối trƣớc và sau xử lý, các thông số công nghệ.
I. Địa điểm, môi trƣờng
Tại giảng đƣờng. Yêu cầu có sẵn các trang thiết bị, bảng viết và ghế ngồi
cho học viên và các thiết bị chiếu.
Tại phòng thí nghiệm, yêu cầu có các mô hình sơ đồ công nghệ tách
nƣớc
II. Gợi ý các khía cạnh và mức độ
- Phải làm cho học viên nắm vững thành phần muối có trong dầu thô
và tác hại của chúng.
22
- Phải làm cho học viên nắm vững nguyên lý của các phƣơng pháp
loại muối từ dầu thô.
- Học viên phải biết các sơ đố công nghệ tách nƣớc-muối bằng điện
và hoạt động của nó.
- Học viên nắm đựơc các khái niện cơ bản về các quá trình chế biến
dầu.
III. Cách thức kiểm tra đánh giá
- Đánh giá sự hiểu biết cơ bản của học viên đối với:
+ Thành phần và hàm lƣợng muối chứa trong dầu,
+ Các phƣơng pháp tách muối tiên tiến,
+ Các thiết bị chính trong cụm tách muối,
- Học viên trả lời trực tiếp qua thi vấn đáp hoặc trả lời câu hỏi trên
lớp.
- Đánh giá qua kết quả kiểm tra.
2. TỔ CHỨC NGHIÊN CỨU TÀI LIỆU VÀ THẢO LUẬN NHÓM
- Tổ chức thảo luận về thánh phần và tác hại của muối chứa trong
dầu.
- Hƣớng dẫn học viên phân biệt các loại thiết bị tách muối trong công
nghiệp lọc dầu.
I. Địa điểm, môi trƣờng
Tiến hành tại phòng học. Yêu cầu có bảng viết và ghế ngồi cho học viên.
Yêu cầu có một số thiết bị chiếu, hình ảnh minh họa và mô hình.
II. Gợi ý các khía cạnh và mức độ
- Phải làm cho học viên nắm vững yêu cầu về hàm lƣợng muối chứa
trong dầu;
- Các học viên phải nắm đƣợc nguyên lý hoạt động của từng thiết bị
loại muối.
- Cho học viên vẽ hoặc sử dụng mô hình sơ đồ tách nƣớc-muối trong
phòng thí nghiệm, dựa vào đó mô tả qui trình hoạt động của nó,
trình bày chế độ công nghệ của thiết bị.
III. Cách thức kiểm tra đánh giá
Đánh giá kiến thức của học viên qua:
- Kết quả đọc và tổng hợp tài liệu về nhà máy lọc dầu, các quá trình
loại muối trong nhà máy chế biến dầu.
- Kết quả quan sát thí dụ, hình ảnh minh họa.
23
- Các vấn đề lý thuyết cơ bản
- Cách trình bày, thuyết trình các vấn đề lý thuyết cơ bản và các kết
quả thu đƣợc.
- Cho từng nhóm lên trình bày chuyên đề đƣợc giao, các nhóm khác
hỏi lại và cho điểm. Dựa vào kết quả trung bình để tính điểm cho
từng cá nhân.
3. GIỚI THIỆU SƠ ĐỒ CÔNG NGHỆ TÁCH NƢỚC, MUỐI BẰNG ĐIỆN VÀ
VẬN HÀNH SƠ ĐỒ MÔ HÌNH CÔNG NGHỆ
- Giới thiệu các mô hình công nghệ tách nƣớc-muối bằng điện.
- Giới thiệu cấu tạo và nguyên lý hoạt động của thiết bị tách muối,
nƣớc bằng điện.
- Hƣớng dẫn học viên biết đặc điểm và nguyên tắc họat động sơ đồ
công nghệ và thiết bị (hình 1.5).
- Phân tích chế độ công nghệ của sơ đồ công nghệ.
- Cho học viên vận hành hoặc mô tả trên sơ đồ hoạt động của cụm
công nghệ loại nƣớc, muối bằng điện.
I. Địa điểm, môi trƣờng
Tiến hành tại phòng học và phòng thí nghiệm. Yêu cầu có bảng viết và
ghế ngồi cho học viên và các thiết bị mô phỏng.
II. Gợi ý các khía cạnh và mức độ
- Phải làm cho học viên nắm vững về công nghệ loại nƣớc, muối
bằng điện.
- Học viên phải nắm vững đặc điểm thiết bị, chế độ họat động của
từng sơ đồ công nghệ.
- Các học viên biết cách vận hành thiết bị và có khả năng theo dõi
hoạt động của thiết bị trên thực tế.
III. Cách thức kiểm tra đánh giá
- Cho học viên vẽ và thuyết trình sơ đồ công nghệ loại nƣớc, muối
bằng điện.
- Nếu có điều kiện cho học viên vận hành họat động của các mô hình
sơ đồ công nghệ và thuyết trình.
4. ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP CỦA TOÀN BÀI:
Trong quá trình đào tạo đã có các dạng bài tập, kiểm tra đánh giá sau:
- 1 bài kiểm tra: Công nghệ tách nƣớc- muối từ dầu thô bằng điện.
- Bài thảo luận nhóm, báo cáo, trả lời câu hỏi và cho điểm.
24
- Trả bài lý thuyết hoặc viết báo cáo theo các chuyên đề nhỏ.
- Cần chú ý đến trọng điểm của mỗi thể loại và nhận biết đƣợc sự cố
gắng riêng biệt của mỗi học viên để từ đó cho điểm đƣợc chính xác.
Đối với những bài có kết quả cụ thể thì lƣu kết quả điểm. Còn những bài
khác yêu cầu học viên hoàn thiện theo yêu cầu nhƣng không lấy điểm.
5. CÁC CÂU HỎI VÀ ĐÁP ÁN
CÂU HỎI
Câu 1. Mô tả cấu tạo của thiết bị tách nƣớc-muối bằng điện loại nằm ngang
Đáp án.
- Vẽ hình 6
- Mô tả cấu tạo của nó nhƣ trong bài học.
Câu 2. Hãy trình bày các qui định về an toàn lao động trong cụm loại muối-
nƣớc bằng điện (EDWS).
Đáp án.
- Không gian trên của diện tích cụm EDWS, trong đó có thiết bị điện,
cần có rào ngăn. Trên rào có ghi “ điện thế cao- nguy hiểm chết
ngƣời”.
Cửa vào khu EDWS hay cầu thang phải đóng, chỉ trƣởng xƣởng
EDWS đƣợc quyền mở.
- Trên mỗi tháp của từng thiết bị EDWS gần cầu thang phải đƣợc
đánh số, trong đó có chỉ bảng điều khiển tƣơng ứng.
- Trên bảng điều khiển thiết bị EDWS phải có đèn hiệu để kiểm soát vị
trí tiếp xúc ở xƣởng chính.
- Nạp điện vào thiết bị EDWS chỉ tiến hành sau khi ngƣời có trách
nhiệm đã ghi vào sổ làm việc về trạng thái sẵn sàng của thiết bị
EDWS.
- Trong thời gian cụm EDWS đang họat động, trên cầu thang phải ghi
“Không vào- điện giật”.
- Sửa chữa thiết bị cụm loại nƣớc- loại muối phải do thợ điện đƣợc
phép làm việc dƣới điện thế trên 1000V thực hiện.
- Sửa chữa thiết bị đặt trên diện tích và bên trong thiết bị loại nƣớc
bằng điện, đƣợc coi là hoàn tất sau khi nhận đƣợc điện thế cho sản
xuất khí và cho an toàn cháy nổ và cho sản xuất trên trạm điện.
- Trong thời gian có một chuyên gia điện – hóa làm việc bên trong
cụm EDWS thì một trong các công nhân phải đứng gần cửa của
thiết bị EDWS. Để tránh trƣờng hợp cửa ngăn có thể bị đóng khi có