Nâng cao hiệu quả áp dụng pháp luật hình sự đối với tội cướp tài sản



NÂNGCAOHIỆUQUẢÁPDỤNGPHÁPLUẬTHÌNHSỰ

ĐỐIVỚITỘICƯỚPTÀISẢN

LêCôngAnh



vàPhạmDươngHoàng



Email:conganhle45@gmail.com

Ngàytòasoạnnhậnđượcbàibáo:08/01/2024

Ngàyphảnbiệnđánhgiá:18/07/2024

Ngàybàibáođượcduyệtđăng:30/07/2024

DOI:10.59266/houjs.2024.430

Tómtắt:Bàiviếtphântíchlàmrõnhữngvướngmắc,sailầmtrongthựctiễnápdụng

phápluậthìnhsựđốivớitộicướptàisảnquyđịnhtạiĐiều168Bộluậthìnhsự(BLHS),trong

đóđãlàmrõnhữnghạnchếnhưviệcnhậnthứcchưađúngcácyếutốcấuthànhcủatộicướp

tàisản;ápdụngkhôngđúngquyđịnhcủaBộluậthìnhsự;chưaápdụngđầyđủcácquyđịnh

củaBộluậthìnhsự;chưavậndụngđúngchínhsáchphápluậthìnhsự.Bàiviếtcũngphântích

rõhainguyênnhâncủanhữngvướngmắc,sailầmnàylàtrìnhđộchuyênmôn,nghiệpvụcủa

độingũngườitiếnhànhtốtụngcònhạnchế;quyđịnhcủaphápluậthìnhsựcòncónhữnghạn

chế;vănbảnhướngdẫnchưađầyđủ;ánlệvềhìnhsựcònít.Từđó,bàiviếtkiếnnghịcácgiải

phápnângcaohiệuquảápdụngphápluậthìnhsựđốivớitộicướptàisản. 

Từkhóa:Vướngmắc,sailầm,thựctiễn,ápdụngphápluậthìnhsự,tộicướptàisản,nângcao

hiệuquả.



TrườngĐạihọcKiểmsátHàNội.



CôngtyLuậtTNHHMTONViệtNam.



ViệnKiểmsátnhândântốicao,Thốngkêtìnhhìnhthụlý,xétxửsơthẩmvụánhìnhsựgiaiđoạn

2018-2023.

†

VũThịPhươngThảo,Dựbáotìnhhìnhvàcácyếutốảnhhưởng,tácđộngđếnphòngngừatáiphạm

tội,TạpchíKhoahọcKiểmsát,sốChuyênđề02/2022,tr.51-54.

I.Dẫnnhập

TheothốngkêcủaViệnkiểmsátnhân

dântốicao,giaiđoạn2018–2023,Tòaán

nhândâncáccấpđãthụlý462.854vụán

với 844.174người phạm tội và đã đưa ra

xétxửsơthẩm392.987vụvới691.852bị

cáo.



TheobáocáotổngkếtcủaBộCông

an,tronggiaiđoạn2012-2021,trênđịabàn

toànquốcxảy ra 530.709 vụ với 815.144

ngườiphạmtội.Trongđó,sốvụtáiphạm

là 130.553 vụ (chiếm tỷ lệ 24,6% so với

tổng số vụ phạm tội) với 241.958 người

phạmtội(chiếmtỷlệ29,7%sovớitổngsố

ngườiphạmtội).Trongtươnglai,tỷlệtái

phạmcaosẽvẫntiếptụctậptrungvàonhóm

cáctộixâmphạmsởhữu(nhấtlàcácloại

tộitrộmcắptàisản,cướptàisản,lừađảo

chiếmđoạttàisản…)

†

.Trong7thángnăm

2023,CônganThànhphốHàNộiđãđiều

tra khám phá62vụ, bắt 137 người phạm

tộicướptàisản.Đángchúýlàhoạtđộng

củangườiphạmtộicướptàisảntrongthời

gianquacódiễnbiếnrấtphứctạp,vớinhiều

thủđoạntinhvi,manhđộng.Ngườiphạm

tộicướptàisảnngàycàngcóxuhướngtrẻ

hóa,thủđoạngâyántáotợn,liềulĩnh.



Thực

trạngtrênchothấydiễnbiếncủatìnhhình

tộicướptàisảnđangrấtđángbáođộng.Tội

cướptàisảnkhôngchỉxâmphạmđếntàisản

củacánhân,tổchứctrongxãhộimàhànhvi

phạmtộicònxâmphạmnghiêmtrọngđến

tínhmạng,sứckhỏecủaconngười.Trong

bốicảnhĐảngvàNhànướcđangđềcaovấn

đềbảođảmquyềnconngười,coiconngười

làchủthể,nguồnlựcchủyếuvàlàmụctiêu

pháttriểntrongmọilĩnhvựccủađờisốngxã

hội;NhànướcCộnghòaXãhộiChủnghĩa

ViệtNambảođảmvàpháthuyquyềnlàm

chủcủaNhândân;côngnhận,tôntrọng,bảo

vệquyềnconngười,quyềncôngdân



thì

cầnphảinghiêncứucácgiảiphápđểnâng

caohiệuquảápdụngphápluậthìnhsựđối

vớitộicướptàisản,gópphầnphòng,chống

cóhiệuquảtộiphạmnày.

II.Cơsởlýthuyết

Bàiviết“Nângcaohiệuquảápdụng

phápluậthìnhsựđốivớitộicướptàisản”

đượctriểnkhaitrêncơsởlýthuyếtvềtội

phạmvàcấuthànhtộiphạm,lýthuyếtvề

ápdụngphápluậthìnhsự.

2.1.Lý thuyếtvề tội phạmvàcấu

thànhtộiphạm

Lýthuyếtvềtộiphạmvàcấuthành

tội phạm lànhững cơ sở lý thuyết quan



NhậtNam,CônganHàNội:Cảnhbáo,phòngngừatộiphạmcướptàisản,đăngtrênBáoĐiệntử

Chính phủ ngày 24/7/2023. Nguồn: https://baochinhphu.vn/cong-an-ha-noi-canh-bao-phong-ngua-

toi-pham-cuop-tai-san-102230724174512335.htm.



LêHoàngViệtLâm,AnhMinh,Anninhconngười-Mụctiêucủapháttriển,TạpchíXâydựng

Đảngonline,đăngngày22/10/2021.Nguồn:https://xaydungdang.org.vn/nhan-quyen-va-cuoc-song/

an-ninh-con-nguoi-muc-tieu-cua-phat-trien-tiep-15921.



TrườngĐạihọcLuậtHàNội(2019),GiáotrìnhLuậtHìnhsựViệtNam,Phầnchung.Nxb.Công

annhândân,tr.49-158.



NguyễnNgọcHòa(2013),Tộiphạmvàcấuthànhtộiphạm.Nxb.Côngannhândân,tr.143-221.

trọng trong khoa học Luật hình sự. Tội

phạmvàcấuthànhtộiphạmlàkiếnthức

lýluậnkhôngthểthiếuđểnhậnthứcvềtội

phạm;làcơsởđểphânbiệthànhviphạm

tộivớihànhvikhôngphảilàtộiphạm,tội

phạm ít nghiêm trọng, tội phạm nghiêm

trọng,tộiphạmrấtnghiêmtrọng,tộiphạm

đặcbiệtnghiêmtrọngvàđểxácđịnhmột

hànhviphạmtộicụthểsẽthỏamãnmột

tộidanhcụthểnàotrongBộluậthìnhsự.

Khôngcólýluậnvềtộiphạmvàcấuthành

tộiphạmthìkhôngthểcónềntảnglýluận

đểápdụngphápluậthìnhsự.



Cấuthành

tội phạm chính là cơ sở pháp lý của áp

dụngphápluậthìnhsự.



2.2.Lýthuyếtvềápdụngphápluật

hìnhsự

Lý thuyết về áp dụng pháp luật

hìnhsựlànềntảnglýluậnđặcbiệtquan

trọng trongthực tiễnáp dụng phápluật

hình sự. Áp dụng pháp luật hình sự là

hoạtđộngmangtínhtổchức,tínhquyền

lực nhà nước, do cơ quan tiến hành tố

tụng,ngườicóthẩmquyềntiếnhànhtố

tụngthựchiệnnhằmcábiệthóacácquy

phạmphápluậthìnhsựvàotừngtrường

hợp phạm tội cụ thể. Định tội danh và

quyếtđịnhhìnhphạtlàhaihoạtđộngchủ

yếutrongápdụngphápluậthìnhsự.Lý

luận về áp dụng pháp luậthình sự còn

bao gồm trường hợp miễn trách nhiệm

hìnhsự,miễnhìnhphạt,miễnchấphành

hìnhphạt,ápdụngántreo,ápdụngquy

địnhvềthatùtrướcthờihạncóđiềukiện,

ápdụngcácbiệnpháptưphápkhác...

††



III.Phươngphápnghiêncứu

Bài viết sử dụng tổng hợp các

phương pháp nghiên cứu luật học, như

phương pháp phân tích, bình luận, quy

nạp, diễn dịch,suy luậnlogic,phân tích

quy phạm pháp luật, phươngpháp phân

tíchbảnán…đểlàmrõthựctiễnápdụng

phápluậthìnhsựđốivớitộicướptàisản

quy định tại Điều 168 Bộ luật hình sự.

Thông quacác vụánđiển hình,bàiviết

phân tích làm rõ những vướng mắc,sai

lầmtrongthựctiễnápdụngphápluậthình

sựvànguyênnhâncủanhữngvướngmắc,

sailầmnày.Từđóbàiviếtkiếnnghịcác

giảiphápnângcaohiệuquảápdụngpháp

luậthìnhsựđốivớitộicướptàisảnquy

địnhtạiĐiều168Bộluậthìnhsự.

IV.Kếtquảvàthảoluận

Thông qua phân tích các bản án xét

xửvềtộicướptàisảnthờigianquachothấy

nhữnghạnchế,sailầmđiểnhìnhkhigiảiquyết

vụánhìnhsựvềtộicướptàisảnnhưsau:

1.Tìnhtrạngnhậnthứcchưađúng

vềcácyếutốcấuthànhcủatộicướptàisản

Tómtắtvụán1:Docầntiềntiêuxài

cánhânnênHuỳnhDiệpKimLrủHuỳnh

Xuân N đi cướp tàisản để lấytiền tiêu

xàithìđượcNđồngý.Đểthựchiệnhành

viphạmtội, L vàNđã thốngnhấtcùng

nhau chuẩn bị hungkhí và phương tiện

là 01 condao thái lan và xe mô tôhiệu

WaveRSXbiểnkiểmsoát86B2-161.06.

††

VõKhánhVinh,Ápdụngphápluậthìnhsự-Nhữngvấnđềlýluậnvàthựctiễn,Nxb.Khoahọcxã

hội,HàNội2021,tr.112-541.



TòaánnhândânhuyệnTuyPhong,tỉnhBìnhThuận,Bảnánhìnhsựsơthẩmsố30/2023/HS-ST

ngày11tháng4năm2023xétxửcácbịcáophạmtộicướptàisản.



TrườngĐạihọcLuậtHàNội(2019),GiáotrìnhLuậtHìnhsựViệtNam,Phầncáctộiphạm,Tập

1.Nxb.Côngannhândân,tr.18.

Khoảng20giờ30phútngày30/11/2022,

cảhaiđangđiềukhiểnxelưuthônggần

khuvựcchùaMthìpháthiệnLêBáHvà

Nguyễn Ngọc Như Q nên đã dùng dao

tháilankhốngchế,uyhiếpbuộc02bịhại

phảiđưa02chiếcđiệnthoạidiđộngrồi

tẩuthoát.Quađịnhgiá02chiếcđiệnthoại

trêncótổngtrịgiá7.434.167đồng.

Hội đồng xét xử (HĐXX) sơ thẩm

tuyên bố: Các bị cáo Huỳnh Diệp Kim L

và Huỳnh Xuân N cùngphạm tội “Cướp

tài sản”. Áp dụng: Điểm d khoản 2 Điều

168;điểmh,skhoản1vàkhoản2Điều51;

khoản1Điều54;Điều17,Điều58vàĐiều

38BộluậtHìnhsựnăm2015,xửphạtbị

cáoHuỳnhDiệpKimL06(sáu)nămtù;Xử

phạtbịcáoHuỳnhXuânN06(sáu)nămtù.



TrongvụántrênHĐXXsơthẩmáp

dụng tình tiết định khung tăng nặng “Sử

dụng vũ khí, phương tiện hoặc thủ đoạn

nguyhiểmkhác”theođiểmdkhoản2Điều

168BLHSlàphùhợp.Tuynhiên,HĐXX

lậpluận“Tàisảnđãđượcthuhồigiaotrả

chongườibịhạinêncácbịcáophạmtội

nhưnggâythiệthạikhônglớn”đểápdụng

tìnhtiếtgiảmnhẹtráchnhiệmhìnhsựquy

địnhtạiđiểmhkhoản1Điều51BLHScho

haibịcáolàchưađúngquyđịnhcủapháp

luật.TộicướptàisảnquyđịnhtạiĐiều168

BLHS là tội có cấu thành tội phạm hình

thức.Tộiphạmhoànthànhngaykhingười

phạmtộidùngvũlực,đedọadùngvũlực

ngay tức khắc hoặc có hành vi khác làm

cho người bị tấn công lâm vào tình trạng

khôngthểchốngcựđượcnhằmchiếmđoạt

tàisản.



Vìtộicướplàtộicócấuthànhtội

phạmhìnhthứcnêndấuhiệuhậuquảkhông

phảilàdấuhiệu bắt buộctrongcấuthành

tộiphạmcủatộicướptàisản.Đâychínhlà

điểmkhácbiệtgiữacấuthànhtộiphạmhình

thứcvàcấuthànhtộiphạmvậtchất.



Điều

nàycónghĩalàchỉcầnngườinàodùngvũ

lực,đedọadùngvũlựcngaytứckhắchoặc

cóhànhvikháclàmchongườibịtấncông

lâmvàotìnhtrạngkhôngthểchốngcựđược

nhằmchiếmđoạttàisảnthìphảichịutrách

nhiệmhìnhsựvềtộicướptàisảnởgiaiđoạn

tộiphạmhoànthànhtheokhoản1Điều168

BLHS.Nếungườithựchiệnhànhvidùng

vũlực,đedọadùngvũlựcngaytứckhắc

hoặccóhànhvikháclàmchongườibịtấn

công lâm vào tìnhtrạng không thể chống

cựđượcnhằmchiếmđoạttàisảntrịgiátừ

50.000.000đồngtrởlênthìphảichịutrách

nhiệmhìnhsựvớitìnhtiếtđịnhkhungtăng

nặngđượcquyđịnhtạikhoản2,3,4Điều

168BLHS.VìvậyHĐXXnhậnđịnh“Tài

sảnđãđượcthuhồigiaotrảchongườibị

hạinêncácbịcáophạmtộinhưnggâythiệt

hại không lớn” để áp dụng tình tiết giảm

nhẹtráchnhiệmhìnhsựquyđịnhtạiđiểm

hkhoản1Điều51BLHSchohaibịcáolà

không đúng quy định của pháp luật cũng

nhưtráivớilýluậncủakhoahọcLuậtHình

sự.Nhưvậy,trongvụánnày,haibịcáoL

vàNchỉđượchưởng01tìnhtiếtgiảmnhẹ

quyđịnhtạiđiểmskhoản1Điều51BLHS

“Ngườiphạmtộithànhkhẩnkhaibáo,ăn

nănhốicải”.Từđócóthểthấy,haibịcáo

LvàNcũngkhôngthỏamãnđiềukiệnđể

đượcápdụng khoản 1 Điều 54 BLHSđể

đượcquyếtđịnhhìnhphạt dướimức thấp

nhấtcủakhunghìnhphạtđượcápdụng.Do



TrườngĐạihọcLuậtHàNội(2019),GiáotrìnhLuậtHìnhsựViệtNam,Phầnchung.Nxb.Công

annhândân,tr.85.



TòaánnhândântỉnhBìnhThuận,Bảnánsố71/2023/HS-PTngày11/7/2023xétxửcácbịcáo

phạmtộicướptàisản.

†††

VõKhánhVinh,Ápdụngphápluậthìnhsự-Nhữngvấnđềlýluậnvàthựctiễn,Nxb.Khoahọc

xãhội,HàNội2021,tr.136,137.

đó,HĐXXphúcthẩmđãsửabảnánsơthẩm

theohướng:CăncứĐiều168BLHS,tuyên

bố:CácbịcáoHuỳnhDiệpKimLvàHuỳnh

XuânNphạmtội“Cướptàisản»;Ápdụng:

Điểmdkhoản2Điều168,điểmskhoản1,

khoản2Điều51,Điều17,Điều38vàĐiều

58BLHS,xửphạtbịcáoHuỳnhDiệpKim

L07(bảy)nămtù.Ápdụng:Điểmdkhoản2

Điều168,điểmskhoản1,khoản2Điều51,

Điều17,Điều38vàĐiều58BLHS,xửphạt

bịcáoHuỳnhXuânN07(bảy)nămtù.





Nhưvậy,trong vụ ánnày, việc nhận thức

chưađúnglýluậnkhoahọcvềcấuthànhtội

phạmcủatộicướptàisảnlànguyênnhân

chính dẫn đến HĐXX cấpsơ thẩmđã áp

dụngchưađúngquyđịnhcủaBLHS,chưa

bảođảmđạtđượcchânlýkháchquantrong

ápdụngphápluậthìnhsự.

†††

2.Tìnhtrạngápdụngkhôngđúng

quyđịnhcủaBộluậthìnhsự

Vụ án thứ 2: Khoảng 16 giờ ngày

12/3/2023,lợidụngsơhởtronglúccánbộ

CơsởcainghiệnmatúytỉnhBìnhDương

mởcửabuồngB4đểđưahọcviênđicấp

cứu,TrầnMinhTrcùngcáchọcviênMai

ThanhT,NguyễnChíT1,CaoAnhT2bỏ

trốn khỏi phòng. Trên đường bỏ trốn, Tr

nhặt01(một)cụcgạchhìnhhộpchữnhật

cókíchthước08cmx08cmx18cmtạicông

trìnhđangxâydựngCơsởcainghiệnma

túytỉnhBìnhDương,Trchạytrước,Thanh

T, ChíT1,T2 chạy phía sau.Khoảng 18

giờcùngngày,tạicổngsaucủaCơsởcai

nghiệnmatúytỉnhBìnhDươngthuộcấp

GiaB,xãTamL,huyệnP,tỉnhBìnhDương,

TrthấySầmThanhNgđangđiềukhiểnxe



môtôbiểnsố 86B6-279.xx chởphíasau

HoàngThanhN,Trnảysinhýđịnhchiếm

đoạtxemôtôđểbỏtrốn,Trchạylạichặn

xemôtôcủaNg,Trcầmcụcgạchgiơlên

đedọakêuanhNg,N“xuốngxe”.Dosợ

bịđánhnênNg,Nxuốngxe,Trngồilên

xemôtôcầmláithìhọcviênT2,ChíT1,

ThanhTchạyphíasauđếnngồilênxemô

tôbỏtrốncùngvớiTr,khichạyđược100m

thìbịcánbộCơsởcainghiệnbắtgiữlại

vàđưavềlàmviệc.Kếtquảgiámđịnhkết

luận:Chiếcxemôtôcógiátrị10.500.000

(mườitriệunămtrămnghìn)đồng.

HĐXX sơ thẩm căn cứ khoản 1

Điều168;điểmskhoản1Điều51;điểm

hkhoản1Điều52;khoản1Điều53,Điều

38,Điều46,Điều47vàĐiều50củaBộ

luật Hình sự;Điều 106, Điều135, Điều

136, Điều 292, Điều 293, Điều 331 và

Điều 333 của Bộ luật Tố tụng hình sự;

TuyênbốbịcáoTrầnMinhTrphạmtội

“Cướptàisản”;XửphạtbịcáoTrầnMinh

Tr04(bốn)năm06(sáu)thángtù.



Trongvụánnày,bịcáoTrầnMinh

Trđãcóhànhvidùngcụcgạchhìnhhộp

chữ nhật có kích thước 08cm x 08cm x

18cmđedọabịhạilàôngSầmThanhNg,

làmcho bị hạisợ hãikhông dámkháng

cựđểchiếmđoạtxemôtôbiểnsố86B6-

279.xxcógiátrị10.500.000(mườitriệu

năm trăm nghìn) đồng làm phương tiện

đểbỏtrốnkhỏiCơsởcainghiệnmatúy

tỉnh Bình Dương. “Phương tiện nguy

hiểm”theohướngdẫncủaNghịquyếtsố

02/2003/NQ-HĐTP ngày 17/4/2003 của

HộiđồngThẩmphánToàánnhândântối

cao:“Làcôngcụ,dụngcụđượcchếtạo

ranhằmphụcvụchocuộcsốngcủacon



Bảnánhìnhsựsơthẩmsố:85/2023/HS-STngày19tháng9năm2023củaTòaánnhândânhuyện

P,tỉnhBìnhDương



Điểm2.2MụcINghịquyếtsố02/2003/NQ-HĐTPngày17/4/2003củaHộiđồngThẩmphánToà

ánnhândântốicao

người (trong sản xuất, trong sinh hoạt)

hoặc vật mà người phạm tội chế tạo ra

nhằmlàmphươngtiệnthựchiệntộiphạm

hoặcvậtcósẵntrongtựnhiênmàngười

phạm tội có được và nếu sử dụngcông

cụ,dụngcụhoặcvậtđótấncôngngười

khácthìsẽgâynguyhiểmđếntínhmạng

hoặcsứckhoẻcủangườibịtấncông.a.

Về công cụ, dụng cụ. Ví dụ: búa đinh,

daophay,cácloạidaosắc,nhọn...b.Về

vậtmàngườiphạmtộichếtạora.Vídụ:

thanhsắtmàinhọn,côngỗ...c.Vềvậtcó

sẵntrongtựnhiênVídụ:gạch,đá,đoạn

gậycứng,chắc,thanhsắt...”.



Nhưvậy,

theohướngdẫnnàythìcụcgạchmàTrần

MinhTrsửdụngđượccoilàphươngtiện

nguyhiểmnênhànhvicủaTrthỏamãn

tìnhtiếtquyđịnhtạiđiểmdkhoản2Điều

168BLHSchứkhôngphảikhoản1Điều

168 BLHS như HĐXX sơ thẩm đã áp

dụng.HĐXXápdụngkhoản1Điều168

BLHSđểđịnhtộidanhvàquyếtđịnhhình

phạtchoTrlàsailầmnghiêmtrọngtrong

ápdụngphápluậthìnhsự.

3.Tìnhtrạngchưaápdụngđầyđủ

cácquyđịnhcủaBộluậthìnhsự

Vụánthứba:LêHồngQkếthônvới

bà MaiThị Kiều L1 năm 2015 và có 02

conchung.Domâuthuẫnvợchồngnênbà

L1vàQsốnglythân.SaukhibàL1đến

thành phố D sinh sống thì phátsinhtình

cảmyêuđươngvớiôngHuỳnhTấnL2nên

đãthuêtrọtạiphòngsố01,địachỉsố493

khuphốĐ,phườngD,thànhphốD,tỉnh

BìnhDươngchungsốngvớinhaunhưvợ

chồng.Biếtđượcsựviệcnàynênkhoảng

23giờ30phútngày25/3/2021,LêHồng

QđếnphòngtrọcủabàL1vàôngL2sinh

Nâng cao hiệu quả áp dụng pháp luật hình sự đối với tội cướp tài sản

Có thể bạn quan tâm

Tài liêu mới

Giới thiệu

Về chúng tôi

Việc làm

Quảng cáo

Liên hệ

Chính sách

Thoả thuận sử dụng

Chính sách bảo mật

Chính sách hoàn tiền

DMCA

Hỗ trợ

Hướng dẫn sử dụng

Đăng ký tài khoản VIP

093 303 0098

support@tailieu.vn

Phương thức thanh toán

Theo dõi chúng tôi

Facebook

Youtube

TikTok

Nâng cao hiệu quả áp dụng pháp luật hình sự đối với tội cướp tài sản

Có thể bạn quan tâm

Tài liêu mới

AI tóm tắt

Giới thiệu tài liệu

Đối tượng sử dụng

Từ khoá chính

Nội dung tóm tắt

Giới thiệu

Về chúng tôi

Việc làm

Quảng cáo

Liên hệ

Chính sách

Thoả thuận sử dụng

Chính sách bảo mật

Chính sách hoàn tiền

DMCA

Hỗ trợ

Hướng dẫn sử dụng

Đăng ký tài khoản VIP

093 303 0098

support@tailieu.vn

Phương thức thanh toán

Theo dõi chúng tôi

Facebook

Youtube

TikTok