ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
NGUYỄN THỊ THANH HUYỀN
NĂNG LỰC CẠNH TRANH CÁC DOANH NGHIỆP
CHẾ BIẾN THỦY SẢN TRÊN ĐỊA BÀN
THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG
TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ
QUẢN TRỊ KINH DOANH
Mã số: 60.34.01.02
Đà Nẵng - Năm 2017
Công trình được hoàn thành tại
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ, ĐHĐN
Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: GS.TS. LÊ THẾ GIỚI
Phản biện 1: PGS.TS. NGUYỄN PHÚC NGUYÊN
Phản biện 2: PGS.TS. TRẦN VĂN HÒA
Luận văn đã được bảo vệ trước Hội đồng chấm Luận văn tốt
nghiệp thạc sĩ Quản trị kinh doanh họp tại Trường Đại học
Kinh tế, Đại học Đà Nẵng vào ngày 19 tháng 08 năm 2017
Có thể tìm hiểu luận văn tại:
- Trung tâm Thông tin – Học liệu, Đại học Đà Nẵng
- Thư viện trường Đại học Kinh tế, Đại học Đà Nẵng
1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết đề tài
Thành phố Đà Nẵng là một trong 28 tỉnh, thành phố ven biển của cả
nước và một trong 14 tỉnh, thành phố có 92 km bờ biển của khu vực miền
Trung, có 6/8 quận, huyện với hơn 80% dân số của thành phố đang sinh
sống tiếp giáp với biển (bao gồm huyện đảo Hoàng Sa), đến năm 2016 có
25 DN hoạt động trong lĩnh vực CBTS, giải quyết việc làm cho hơn 6.000
lao động, vốn đầu tư sản xuất kinh doanh đạt trên 2.500 tỷ đồng, sản phẩm
chủ lực của các DN là thủy sản đông lạnh có sản lượng đạt gần 20.000 tấn,
tập trung chủ yếu vào các thị trường như: Nhật, EU, Mỹ, Hàn Quốc,v.v…
Tuy nhiên, hiện nay các DN CBTS trên địa bàn TP. Đà Nẵng đang
bộc lộ các hạn chế như: chưa chú trọng đầu tư đổi mới công nghệ, máy
móc, thiết bị, sản xuất còn nặng về gia công, chế biến thô, giá trị gia tăng
của sản phẩm thấp, thiếu tính bền vững; dư thừa năng lực sản xuất, không
sử dụng hết công suất thiết kế trong khi thị trường tiêu thụ nội địa còn đang
bỏ ngỏ; nguồn nguyên liệu thủy sản phục vụ chế biến còn thiếu trong khi
chất lượng chưa được kiểm soát, đảm bảo; vấn đề ô nhiễm môi trường,
v.v…
Bên cạnh đó, áp lực hội nhập ngày càng cao khi hàng rào thuế quan
được dỡ bỏ, hàng rào kỹ thuật, bảo hộ thương mại như các nội dung về an
toàn thực phẩm, hóa chất, kháng sinh, chống bán phá giá, chống trợ cấp...
sẽ gia tăng và ngày càng tinh vi, khắt khe hơn; sức ép cạnh trạnh với các
sản phẩm nhập khẩu với giá rẻ, chất lượng tốt, mẫu mã đa dạng, đặc biệt
vấn đề ô nhiễm môi trường biển miền Trung đầu năm 2016 đã gây khủng
hoảng niềm tin nghiêm trọng đối với chất lượng hàng thủy sản cho người
tiêu dùng trong và ngoài nước; vấn đề chủ quyền biển đông là sự trăn trở
lớn đối với các DN khi nguồn nguyên liệu khai thác để chế biến chịu tác
động trực tiếp,v.v…
Do vậy, để tồn tại và phát triển, đóng góp tích cực vào mục tiêu xây
dựng và phát triển TP Đà Nẵng, các DN CBTS trên địa bàn TP cần có giải
2
pháp, bước đi phù hợp, đồng thời các cơ quan chức năng cần kịp thời có
giải pháp hỗ trợ, ban hành các cơ chế, chính sách hiệu quả để nâng cao
NLCT trong bối cảnh hội nhập ngày càng đi vào chiều sâu và áp lực. Với
nhận định đó, Tôi mạnh dạn lựa chọn Đề tài “Năng lực cạnh tranh các
doanh nghiệp chế biến thủy sản trên địa bàn thành phố Đà Nẵng” làm
Luận văn tốt nghiệp, Luận văn đi sâu vào việc nghiên cứu thực trạng
NLCT và các nhân tố tác động đến NLCT của các DN CBTS trên địa bàn
TP. Đà Nẵng trong thời gian qua để làm cơ sở đề xuất các giải pháp phù
hợp nâng cao NLCT trong thời gian đến.
2. Mục tiêu nghiên cứu
Mục tiêu nghiên cứu của Luận văn là nghiên cứu thực trạng NLCT
và các nhân tố ảnh hưởng đến NLCT của DN CBTS trên địa bàn TP. Đà
Nẵng trong thời gian qua, qua đó đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao
NLCT của DN CBTS trên địa bàn TP. Đà Nẵng.
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu của luận văn là NLCT và các nhân tố ảnh
hưởng đến NLCT của DN CBTS trên địa bàn TP. Đà Nẵng trong điều kiện
hội nhập kinh tế quốc tế hiện nay.
- Phạm vi đối tượng nghiên cứu: nghiên cứu được thực hiện với các
DN CBTS trên địa bàn TP. Đà Nẵng. Đối với các nhân tố tác động đến
NLCT của DN CBTS trên địa bàn TP. Đà Nẵng, Luận văn tập trung nghiên
cứu tác động của các nhân tố bên trong đến NLCT của DN CBTS trên địa
bàn TP. Đà Nẵng.
- Phạm vi thời gian nghiên cứu: số liệu sử dụng trong Luận văn
được thu thập trong giai đoạn 2011-2016.
- Phạm vi không gian nghiên cứu: nghiên cứu lấy đối tượng là các
DN CBTS trên địa bàn TP. Đà Nẵng.
4. Phƣơng pháp nghiên cứu
Phương pháp nghiên cứu được sử dụng trong luận văn là phương
pháp nghiên cứu hỗn hợp, kết hợp giữa nghiên cứu định tính và định
3
lượng.
Nghiên cứu định tính nhằm đánh giá thực trạng NLCT và khám phá
các nhân tố ảnh hưởng đến NLCT của DN CBTS trên địa bàn thành phố
Đà Nẵng.
Nghiên cứu định lượng để xây dựng thang đo và đo lường các nhân tố
tác động đến NLCT của DN CBTS trên địa bàn TP. Đà Nẵng.
Công cụ xử lý số liệu được sử dụng trong luận văn là phần mềm SPSS
với các công cụ chủ yếu như: phân tích nhân tố khám phá EFA; kiểm định
Cronbach’s Alpha; phân tích phương sai, tương quan và hồi quy...
5. Kết cấu của Luận văn
Ngoài phần mở đầu, Luận văn được chia thành 4 chương được trình
bày với kết cấu như sau:
Chương 1. Cơ sở lý luận
Chương 2. Thiết kế nghiên cứu
Chương 3. Kết quả nghiên cứu
Chương 4. Kết luận và hàm ý chính sách
6. Tổng quan tài liệu nghiên cứu
CHƢƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN NĂNG LỰC CẠNH TRANH
CỦA DOANH NGHIỆP
1.1. CẠNH TRANH
1.1.1. Khái niệm cạnh tranh
Hiện nay có nhiều khái niệm, cách hiểu và định nghĩa khác nhau về
CT, trong bối cảnh thuật ngữ CT ngày càng phổ biến do tính phổ dụng và
nhu cầu nghiên cứu từ nhiều đối tượng, cần có cách hiểu cơ bản và thống
nhất để tạo tiền đề cho việc nghiên cứu một cách có hệ thống.
Có thể thấy về cơ bản, cạnh tranh là quá trình một chủ thể nỗ lực
vượt qua đối thủ của mình để đạt được một hay một số mục tiêu nhất định
[35]. Từ những định nghĩa và các cách hiểu không giống nhau trên cho
