ƯỚ
Ự
C VÀ XÂY D NG N N HÀNH CHÍNH NHÀ N Đ I NGŨ VIÊN CH C TRONG TÌNH HÌNH M I Ớ
Ề Ộ
Ứ
PGS.TS Nguy n H u H i ả ữ ễ
I. N N HÀNH CHÍNH VÀ NÂNG CAO NĂNG L C HÀNH CHÍNH Ự
NHÀ N Ề CƯỚ
1. Các y u t ế ố ấ c u thành n n hành chính ề
Có nhi u cách đ nh nghĩa v n n hành chính nhà n ị ướ
ệ ố ướ
ư h p thành v ể ự ườ ộ
ề ề ề hi n nay cho r ng n n hành chính nhà n ệ ề ằ t ch c (B máy, con ng ổ ứ ồ ự quy n hành pháp c a nhà n ề ổ ế c, nh ng ph bi n ề c là h th ng các y u t ế ố ợ i, ngu n l c công) và c ch ho t đ ng đ th c thi ơ ế ạ ộ c theo qui đ nh pháp lu t. ậ ị ướ ủ
c t n t i c n ph i h i đ ố ướ ồ ạ ầ ả ộ ủ
ậ sau: các y u t Như v y, mu n có n n hành chính nhà n ề ế ố
ế ồ
- Th nh t, ứ ệ ậ ấ h th ng th ch hành chính bao g m Hi n pháp, Lu t, ch c, ho t đ ng c a hành chính nhà ủ ế ề ổ ứ ệ ố ả ạ ộ ể ạ
c và tài phán hành chính ; Pháp l nh và các văn b n qui ph m v t n ướ
ơ ấ ổ ế ậ ứ ơ
nhà n - Th hai , c c u t ứ ấ ướ ch c và c ch v n hành c a b máy hành chính c các c p, các ngành phù h p v i yêu c u th c hi n quy n hành pháp; ự ủ ộ ệ ề ầ ợ ớ
ứ ộ
- Th ba, ứ ng và ch t l ề ố ượ t ch c năng, nhi m v c a n n hành ng đ th c hi n t đ i ngũ cán b , công ch c hành chính đ ộ ệ ệ ố ấ ượ c đ m b o v s ả ề ả ụ ủ ể ự ứ
l ượ chính;
, ứ ư ngu n l c tài chính và c s v t ch t k thu t b o đ m yêu ơ ở ậ ậ ả ấ ỹ ả
Th t ự ồ ự ụ ủ c u th c thi công v c a các c quan và công ch c hành chính. ơ ầ ứ
Gi a các y u t ữ ố
ổ ể ể
ộ c a n n hành chính có m i quan h h u c và tác đ ng l n nhau trong m t khuôn kh th ch . Đ nâng cao hi u l c, hi u qu n n ả ề ế ẫ hành chính nhà n ệ trên. ệ ữ ơ ệ ự c c n ph i c i cách đ ng b c b n y u t ế ố ồ ế ố ủ ề ộ ướ ầ ộ ả ố ả ả
ạ ộ ủ ề ự ệ
Ho t đ ng c a n n hành chính nhà n ố c th c hi n d ả ệ ố
ằ -xã h i theo đ nh h ấ ủ ể c đ ướ ượ ể ng. Trong quá trình đó, các ch ướ ế
ủ ộ ệ ự ầ ấ ơ
ế ạ
ạ ệ ươ ự ụ ủ ừ ị
ướ ự ề i s đi u hành th ng nh t c a Chính ph nh m phát tri n h th ng và đ m b o s n ả ự ổ ủ đ nh và phát tri n kinh t ị ị th hành chính c n th c hi n s phân công, phân c p cho các c quan trong ự ể h th ng nh m phát huy tính ch đ ng, sáng t o và th m nh riêng có c a ủ ủ ộ ằ ệ ố t ng ngành, t ng đ a ph ề ng vào vi c th c hi n m c tiêu chung c a n n ệ ừ hành chính.
2. Nh ng đ c tính ch y u c a n n hành chính Nhà n c Vi ủ ế ủ ữ ề ặ ướ ệ t
Nam
ể ệ ự ạ ộ
qu c n ph i hi u rõ nh ng đ c tính ch y u c a n n hành chính nhà n ệ Đ xây d ng m t n n hành chính hi n đ i, ho t đ ng có hi u l c, hi u ệ ướ c. ạ ủ ế ủ ề ộ ề ữ ự ể ả ầ ả ặ
ữ ể ệ
ừ t Nam, v a k t h p đ ấ ủ ể ướ ủ ừ ệ ặ
Nh ng đ c tính này v a th hi n đ y đ b n ch t c a Nhà n ặ XHCN Vi hành chính phát tri n theo h c c ng hoà ủ ả ộ ầ ộ ề c nh ng đ c đi m chung c a m t n n ượ ữ ng hi n đ i. ệ ế ợ ướ ể ạ
Nh v y n n hành chính Nhà n c Vi ư ậ ề ướ ệ t Nam có nh ng đ c tính ch ữ ặ ủ
y u sau: ế
a) Tính l ệ thu c vào chính tr và h th ng chính tr ị ệ ố ộ ị
ố ấ ủ
ế ả
c b t ngu n t ướ ắ ộ ộ ạ ủ s n, còn d ướ ấ ủ Ngu n g c và b n ch t c a m t nhà n ộ ướ ự c s mang b n ch t t ấ ư ả ả ướ ả
ấ ề ẽ ứ ộ ả ậ ậ ủ ả
ầ ị ủ
i đ
ướ ự ủ ề ậ
ố ụ ả ộ ị
b n ch t chính ồ ừ ả ấ ồ ả ế ộ ư i s lãnh đ o c a m t chính đ ng. D i ch đ t tr c a ch đ xã h i d ướ ả ế ộ ị ủ ộ i ch xã h i do Đ ng c ng b n, nhà n ả ướ ẽ ả s n lãnh đ o thì nhà n c mang b n ch t c a giai c p vô s n. C lý lu n và ả ạ th c ti n đ u cho th y, Đ ng nào c m quy n s đ ng ra l p Chính ph và ễ ấ ề ự ủ i c a đ ng mình vào các v trí trong Chính ph . Các thành viên c a đ a ng ườ ủ ả ư ạ ượ ổ ứ Chính ph là các nhà chính tr (chính khách). N n hành chính l ch c c t ị ề ủ i s lãnh đ o, đi u hành c a Chính ph , vì v y dù mu n hay và v n hành d ạ ậ ủ thu c vào h th ng chính tr , ph i ph c tùng không, n n hành chính ph i l ệ ố ả ệ ề s lãnh đ o c a đ ng c m quy n. ề ạ ủ ả ự ầ
ị
ng đ i v ho t đ ng chuyên môn nghi p v và k thu t hành chính. thu c vào chính tr , song n n hành chính cũng có tính đ c l p ộ ậ ộ ệ ạ ộ M c dù l ặ ố ề ề ệ ụ ậ ỹ t ươ
c ta, n n hành chính nhà n ầ ề ấ ủ
ộ ủ ướ ủ
ủ ề ả ủ ấ ấ
ớ t Nam lãnh đ o. Nhà n ầ ạ ớ ộ
ả ằ ị
t Nam, các t ạ ộ ộ
ệ ạ ộ ủ
ộ n c mang đ y đ b n ch t c a m t ủ ả Ở ướ Nhà n c dân ch xã h i ch nghĩa “c a nhân dân, do nhân dân và vì nhân ướ dân" d a trên n n t ng c a liên minh giai c p công nhân v i giai c p nông ự ướ dân và t ng l p trí th c do Đ ng c ng s n Vi c ứ ệ ả C ng hoà XHCN Vi t Nam n m trong h th ng chính tr , có h t nhân lãnh ệ ố ệ ộ vai trò ch c chính tr - xã h i gi đ o là Đ ng C ng s n Vi ữ ị ứ ổ ả ả ạ tham gia và giám sát ho t đ ng c a Nhà n c, mà tr ng tâm là n n hành ề ọ ướ chính.
b) Tính pháp quy nề
ệ ề
V i t ớ ư c đ ướ ượ ổ ứ ướ ị
ụ ự ạ ộ ổ ậ ỉ ứ ầ ộ
ề ộ
ữ ề ộ
cách là công c th c hi n quy n l c nhà n c t nhà n th i yêu c u m i công dân và t ọ ờ hành pháp lu t. Đ m b o tính pháp quy n c a ả ả nh ng đi u ki n đ xây d ng Nhà n ể hành pháp ho t đ ng có k lu t, k c c, n n hành chính ề ự ồ ch c và ho t đ ng tuân theo nh ng quy đ nh pháp lu t, đ ng ữ ấ ch c trong xã h i ph i nghiêm ch nh ch p ả ủ n n hề ành chính là m t trong c chính quy, hi n đ i, trong đó b máy ạ ệ ng. ậ ệ ạ ộ ướ ỷ ươ ự ỷ ậ
ề
ị ỏ ậ ử ụ ề ự ự
ề ứ ầ ụ ự ỗ
ứ ề ẩ ị
ượ
ươ ằ
ả ắ Tính pháp quy n đòi h i các c quan hành chính, cô ng ch cứ ph i n m ơ v ng qui đ nh pháp lu t, s d ng đúng quy n l c, th c hi n đúng ch c năng ứ ệ ữ ọ và th m quy n trong th c thi công v . M i cán b , công ch c c n chú tr ng ộ ẩ vào vi c nâng cao uy tín v chính tr , ph m ch t đ o đ c và năng l c th c thi ấ ạ ệ ự ự ể ệ c th hi n đ ph c v nhân dân. Tính pháp quy n c a n n hành chính đ ề ề ụ ụ ể ủ c b ng pháp lu t và theo pháp trên c hai ph ng di n là qu n lý nhà n ả ậ ướ ệ ả ướ ử ụ c s d ng lu t. Đi u đó có nghĩa là, m t m t các c quan hành chính nhà n ặ ề ậ ộ ơ
ắ ộ ỉ
ụ ề ng qu n lý; m t khác các c quan hành chính nhà n ả
ch c và ho t đ ng theo pháp lu t ch ệ ơ ạ ộ ố ượ ứ ứ ậ
c t t lên trên hay đ ng ngoài pháp lu t. ộ lu t pháp là công c đi u ch nh các m i quan h xã h i mang tính b t bu c ố ậ c đ i v i các đ i t ướ ố ớ cũng nh công ch c ph i đ ứ ư do, tuỳ ti n v c t không đ ượ ự ặ ả ượ ổ ệ ượ ứ ậ
c)Tính ph c v nhân dân ụ ụ
ổ ậ ệ ể
Hành chính nhà n ầ ự ả
ụ ậ ợ
ụ ả
ộ c có b n ph n ph c v s nghi p phát tri n c ng ụ ụ ự ộ ề t y u c a công dân. Mu n v y, ph i xây d ng m t n n ậ ố i nhu n, không ổ c ph c v ph i tr thù lao. Đây cũng chính là đi m khác ể c v i m t doanh ộ ụ ướ ớ ủ
ướ đ ng và nhu c u thi ế ế ủ ồ hành chính công tâm, trong s ch, không theo đu i m c tiêu l ạ i đ đòi h i ng ườ ượ ả ụ ỏ t c b n gi a m c tiêu ho t đ ng c a hành chính nhà n bi ữ ạ ộ ệ ơ ả nghi p s n xu t kinh doanh. ấ ệ ả
ướ ướ ọ
ề B n ch t c a nhà n ấ ủ ợ ợ ệ ủ ạ
ơ
c ta là nhà n c dân ch XHCN. Tôn tr ng và ủ t i ích h p pháp c a công dân là t ng ch đ o trong xây ủ ư ưở c ta. C quan hành chính n ệ ố ế ở ướ ề c gây phi n c quan liêu, hách d ch, không đ ượ ứ ượ ị
ả b o v quy n, l ả d ng, th c hi n h th ng th ch hành chính ể ệ ự ự và đ i ngũ công ch c không đ ộ hà cho ng i dân khi thi hành công v . ụ ườ
d) Tính h th ng th b c ch t ch ệ ố ứ ậ ặ ẽ
c đ ề
i các đ a ph ứ ộ ệ ố ớ N n hành chính nhà n ẽ ị ị
ồ Trung i ph c tùng c p trên, nh n ch th m nh l nh và ch u s ấ ấ ứ ậ ướ ướ ượ ấ ạ ố ừ ậ c c u t o g m m t h th ng đ nh ch t ng t ươ ị ệ ươ ị ệ ỉ
c trao đ cùng th c hi n t ể ạ ộ ỗ ơ ự ệ ố ể ẩ
ượ ế ệ ế
ề ạ
ự ủ ộ ể ư ể ạ ứ ậ ỗ ơ ạ ủ ứ
ế ổ ng, ch c theo th b c ch t ch và thông su t t ặ trong đó c p d ự ụ ứ ki m tra, giám sát c a c p trên. M i c p hành chính, m i c quan, công ch c ỗ ấ ủ ấ t ch c ho t đ ng trong ph m vi th m quy n đ ứ ề ạ ệ năng hành chính. Tuy nhiên, đ h n ch vi c bi n n n hành chính thành h th ng quan liêu, thì xác l p th b c hành chính cũng t o ra s ch đ ng sáng ố ậ t o, linh ho t c a m i c p, m i c quan, công ch c hành chính đ đ a pháp ỗ ấ ạ lu t vào đ i s ng xã h i m t cách hi u qu . ả ộ ậ ờ ố ệ ộ
e) Tính chuyên môn hoá và ngh nghi p cao ề ệ
ự
ả ệ ạ ộ ặ ơ ề t và cũng t o ra nh ng s n ph m đ c bi ữ ệ
ươ ặ ọ
ủ ạ ệ ệ ự
ậ ả i làm vi c trong các c quan hành chính c n ph i có trình đ ệ ệ ơ ệ ầ
ề ả
ệ ộ
ơ ả ủ ầ ơ
Ho t đ ng hành chính c a các c quan th c thi quy n hành pháp là m t ộ t. Đi u đó đ ượ c ho t đ ng đ c bi ề ẩ ạ ộ ng di n ngh thu t và khoa h c trong qu n lý nhà th hi n trên c ph ả ả ể ệ c, yêu c u ầ c. Mu n nâng cao hi u l c, hi u qu hành chính nhà n n ướ ố ướ ộ nh ng ng ả ườ ữ c phân công qu n lý. Tính chuyên môn ngh nghi p cao trên các lĩnh v c đ ự ượ ệ chuyên môn hoá và ngh nghi p cao là đòi h i b t bu c đ i v i ho t đ ng ạ ộ ố ớ ỏ ắ ề ố ớ c và là yêu c u c b n đ i v i qu n lý c a các c quan hành chính nhà n ả n n hành chính phát tri n theo h ề ng hi n đ i. ệ ướ ạ ướ ể
Đ i t ộ ủ ề ộ
ạ ộ ả ạ
ứ ứ ệ ế ộ
ng tác đ ng c a n n hành chính có n i dung ho t đ ng ph c ứ ố ượ ế t p và quan h đa d ng, phong phú đòi h i các nhà hành chính ph i có ki n ệ ạ th c xã h i và ki n th c chuyên môn sâu r ng. Công ch c làm vi c trong các ứ i tr c ti p thi hành công v , nên c quan hành chính nhà n ơ ỏ ộ ườ ự c là nh ng ng ữ ướ ụ ế
ng r t l n đ n ch t l ấ ớ ưở
ộ ệ ệ
ấ ượ ng ự c, năng l c i làm vi c trong các c quan ơ ả ạ ộ ữ ủ
trình đ chuyên môn, nghi p v c a h có nh h ế ệ ụ ủ ọ đó trong ho t đ ng hành chính Nhà n công vi c th c hi n. Vì l ướ ẽ ự chuyên môn và trình đ qu n lý c a nh ng ng ả ộ c ph i đ hành chính Nhà n ả ượ ệ c coi là tiêu chu n hàng đ u. ầ ườ ẩ ướ
ự ữ ệ
Xây d ng và tuy n ch n nh ng ng ể ả i vào làm vi c trong các c quan c đ m b o yêu c u “v a h ng, v a chuyên” là m c tiêu ồ ừ ầ
c. hành chính nhà n c a công tác cán b trong th i kỳ công nghi p hoá, hi n đ i hoá đ t n ủ ơ ụ ấ ướ ườ ừ ệ ọ ả ờ ướ ộ ệ ạ
f) Tính liên t c, t ng đ i n đ nh và thích ng ụ ươ ố ổ ứ ị
Trên th c t , các m i quan h xã h i và hành vi công dân c n đ ố ệ ầ
ậ ộ ườ ễ
ộ ậ ướ ế ả
ự ế ỉ ề - xã h i. Chính vì v y n n hành chính Nhà n ộ ể ả ề ạ ộ ấ ư ả ả ị
ượ c ng xuyên, liên t c theo các quá pháp lu t đi u ch nh di n ra m t cách th ụ ạ ộ trình kinh t c ph i ho t đ ng liên t c, n đ nh đ đ m b o ho t đ ng s n xu t, l u thông không b gián ụ ổ đo n trong b t kỳ tình hu ng nào. ị ấ ạ ố
hai lý do c b n: Tính liên t c và n đ nh c a n n hành chính xu t phát t ủ ề ổ ị ụ ấ ừ ơ ả
Th nh t ừ ể ể ể
ố ủ ể ậ
ng v n đ ng liên t c, không đ cho các đ i t ố ượ ể ộ ượ ụ ữ
quan đi m phát tri n. Mu n phát tri n ph i ả ấ , do xu t phát t ấ ứ n đ nh, n đ nh làm n n t ng cho phát tri n, vì v y ch th hành chính ph i ả ị ề ả ị ổ ổ t k th a gi bi ả c ngăn c n ậ ế ế ừ hay tuỳ ti n thay đ i tr ng thái tác đ ng. ổ ạ ệ ộ
Th hai ứ , do xu t phát t ấ nhu c u c a đ i s ng nhân dân. Ng ờ ố ầ
c s ng trong m t xã h i n đ nh, đ ừ ượ ố ượ ố ị
ộ ổ ạ ủ ộ ề ể ề
i dân ườ ả c đ m b o luôn luôn mong mu n đ ả nh ng giá tr văn hoá trong phát tri n. Đi u đó t o nên ni m tin c a h vào ọ ủ ị ữ nhà n c.ướ
ứ
ị ố ế ấ
Tính liên t c và n đ nh không lo i tr tính thích ng, b i v y n đ nh ạ ừ ỉ ả ờ ố ẩ ổ ng đ i, không ph i là c đ nh, b t bi n. Nhà n ậ ươ ộ ộ
ở ở ậ ổ ị c là m t ộ ướ - xã h i luôn v n đ ng bi n ế ộ ự ế ể đ ả ph i thích nghi v i hoàn c nh th c t ớ ư c cũng ả ớ
ụ đây ch mang tính t ố ị s n ph m c a xã h i, trong khi đ i s ng kinh t ế ủ ả đ i, nên hành chính nhà n ổ đáp ng yêu c u phát tri n. ể ầ ứ
3. Nâng cao năng l c n n hành chính nhà n ự ề c ướ
3.1. M t s quan ni m v năng l c, hi u l c và hi u qu c a hành ự ệ ự ả ủ ề ệ ệ
chính nhà n ộ ố cướ
Ngh quy t Đ i h i Đ ng toàn qu c l n th XI xác đ nh: ị ả ả
ọ ủ ị ự
ướ ụ ự ạ
ể ạ
ề ự ệ ủ ệ ẩ
ớ ử ụ ệ ướ ự
ệ ự
ề C i cách n n ạ ộ ứ ố ầ ế c là tr ng tâm c a vi c ti p t c xây d ng và hoàn thi n ệ hành chính nhà n ế ụ ệ ủ Nhà n c, v i m c tiêu là xây d ng m t n n hành chính trong s ch có đ ướ ộ ề c hi n đ i hoá đ qu n lý có năng l c, s d ng đúng quy n l c và t ng b ả ướ ừ ự c, thúc đ y xã h i phát tri n lành hi u l c và hi u qu công vi c c a nhà n ể ộ ệ ự ướ ả ng, ph c v đ c l c đ i s ng nhân dân, xây d ng n p s ng ế ố m nh, đúng h ụ ụ ắ ự ờ ố ạ ệ ư ậ năng l c, hi u l c, hi u và làm vi c theo pháp lu t trong xã h i. Nh v y, ộ ậ qu ho t đ ng c a n n hành chính v a là m c tiêu c a c i cách hành chính, ụ ừ ự ủ ả ệ ạ ộ ủ ề ả
ự ụ ả ướ c
ầ ủ t Nam. v a là nhi m v hàng đ u c a toàn Đ ng, toàn dân trong xây d ng nhà n ệ ừ pháp quy n XHCN Vi ề ệ
ướ ụ ả ợ
i m c tiêu c i cách hành chính, tr ệ ự c tiên c n ầ ả ự ệ ề ệ
c. ể ự làm rõ và nh n th c đ y đ các khái ni m v năng l c, hi u l c và hi u qu ậ c a n n hành chính nhà n ủ ề Đ th c hi n th ng l ệ ắ ủ ứ ầ ướ
c ự a. Năng l c c a n n hành chính nhà n ề ự ệ ả
ả ộ
ủ ộ ả ế ố ạ ụ ộ ứ ợ
ứ ướ là kh năng th c hi n ch c năng qu n lý xã h i và ph c v nhân dân c a b máy hành chính. Nói m t ộ ủ ụ cách khác, đây là kh năng huy đ ng t ng h p các y u t ạ t o thành s c m nh ổ th c thi quy n hành pháp c a các ch th hành chính. ủ ể ủ ự ề
Các y u t c g m: ế ố ấ c u thành năng l c c a n n hành chính nhà n ự ủ ề ướ ồ
ượ ơ ở ị
ch c, các c p trong h ch c hành chính đ ổ ứ ề ẩ c thi ơ ữ t l p trên c s phân đ nh rành ệ ứ ấ ổ
- H th ng t ế ậ ệ ố m ch ch c năng, th m quy n gi a các c quan, t ứ th ng hành chính; ạ ố
ượ ể ế
- H th ng th ch , th t c hành chính đ ơ ợ ệ ố ạ ứ ộ
c ban hành có căn c khoa h c, h p lý, t o nên khuôn kh pháp lý và c ch v n hành đ ng b , nh p ị ồ ế ậ ọ nhàng, nhanh nh y, thông su t c a b máy hành chính nhà n c; ủ ụ ổ ố ủ ộ ướ ạ
ộ ứ ấ ẩ ộ ị
ứ ộ
ấ ạ - Đ i ngũ cán b , công ch c có ph m ch t chính tr , ph m ch t đ o ẩ đ c, trình đ và k năng hành chính v i c c u, ch c danh, tiêu chu n đáp ớ ơ ấ ứ ẩ ng các yêu c u c th c a vi c th c thi công v ; ụ ứ ỹ ầ ụ ể ủ ự ệ
ề ậ ậ ầ ổ ủ ể
ỹ đ m b o cho ho t đ ng công v có hi u qu . ả ả - T ng th các đi u ki n v t ch t, k thu t, tài chính c n và đ đ ấ ả ể ạ ộ ệ ụ ệ
ự ủ ề ướ ụ
ế ị ề
trên. Năng l c c a n n hành chính nhà n ả ự ủ ộ ả ừ ướ ủ ả
c đo, tiêu chu n đ đánh giá năng l c c a n n hành chính nhà n Năng l c c a n n hành chính nhà n các y u t ế ố và hi u qu qu n lý c a m t nhà n ệ là th ướ ủ ng c a c ph thu c vào ch t l ộ ấ ượ ệ ự c quy t đ nh hi u l c ướ ể ệ ừ c. Hi u l c, hi u qu v a th hi n v a ệ c. ướ ệ ự ự ủ ề ể ẩ
c ề ị
ế ự ự ủ ậ ủ ộ
ệ c các m c tiêu đ ra. ạ ượ ề Ở
ể
ờ ướ là s th c hi n đúng, k p th i, ệ c giao và tuân th pháp lu t c a b máy ệ khía c nh th c ti n, hi u ự ạ ệ ể t đ ươ ẩ ch c và công dân trong vi c th c thi chính sách, pháp lu t c a Nhà s nghiêm túc, kh n tr ệ ở ự ự ệ ễ ng, tri ậ ủ
c trên ph m vi toàn xã h i. b. Hi u l c c a n n hành chính nhà n ệ ự ủ có k t qu ch c năng, nhi m v đ ả ứ ụ ượ hành chính nh m đ t đ ụ ằ l c c a n n hành chính còn bi u hi n ự ủ ề c a t ứ ủ ổ n ướ ạ ộ
Hi u l c c a n n hành chính nhà n c ph thu c vào các y u t sau: ệ ự ủ ề ướ ế ố ụ ộ
Th nh t, năng l c, ch t l ứ ự ế ng c a n n hành chính (t ng h p các y u ổ ợ
th ch , t ấ ượ ấ ch c b máy, đ i ngũ công ch c). ộ ủ ề ứ t ố ể ế ổ ứ ộ
ưở ự ế ng c a dân càng l n thì k t ớ
Th hai, s ng h c a nhân dân, s tin t ủ ộ ủ ứ qu ho t đ ng qu n lý c a b máy hành chính càng cao. ủ ộ ạ ộ ự ủ ả ả
Th ba, đ c đi m t ặ ủ ể ổ ị
ứ qu n lý c a b máy hành chính ph thu c vào n i dung và ph ệ ự ch c, v n hành c a h th ng chính tr . Hi u l c ệ ố ng th c lãnh ứ ứ ủ ộ ậ ụ ươ ả ộ ộ
ề ậ ữ ự ả ạ
đ o c a Đ ng, s phân công rành m ch gi a các quy n l p pháp, hành pháp, ạ ủ t pháp. ư
ệ ạ ộ ả ủ ủ ộ
ồ ự ố
c. Hi u qu c a n n hành chính nhà n ề trình ho t đ ng c a b máy hành chính trong s t phí các ngu n l c, trong m i quan h gi a hi u qu kinh t h i. Hi u qu c a n n hành chính đ c th hi n trên các ph ả ủ ề ộ ướ là k t qu đ t đ c sau quá c ả ạ ượ ế ng quan v i m c đ chi ớ ứ ộ ự ươ v i hi u qu xã ả ệ ế ớ ả ng di n sau: ệ ươ ệ ữ ượ ệ ể ệ ệ
ố ồ i đa v i m c đ chi phí các ngu n ứ ộ ớ
ụ l c nh t đ nh. ự - Đ t m c tiêu qu n lý hành chính t ả ạ ấ ị
- Đ t m c tiêu nh t đ nh v i m c đ chi phí các ngu n l c t ồ ự ố ứ ộ ấ ị ụ ạ ớ i thi u. ể
ồ ự ụ ỉ
chính, nhân l c...) mà còn trong quan h v i hi u qu xã h i. c m c tiêu không ch trong quan h v i chi phí ngu n l c (tài ệ - Đ t đ ạ ượ ự ệ ớ ả ệ ớ ộ
d. Quan h gi a năng l c, hi u l c, hi u qu c a n n hành chính ả ủ ề ệ ự ệ ữ ự ệ
Gi a năng l c, hi u l c, hi u qu c a n n hành chính có m i quan h ệ ố
ả ề ế
ả ự ạ ộ ượ
ộ ề ệ ệ ả
c quy t đ nh b i năng l c, ch t l ệ ự ả ệ ự ả ự ả ủ ề ướ c hi u l c th c hi n. M t khác, m t n n hành chính t ả ệ ự ủ ề ả ể ở
ả ả
ự ủ ể
ả ế ị ệ c u thành năng l c c a n n hành chính. Ng ế ố ấ ộ ề ự ủ ả ự ế
ệ ữ ệ ự c h t ph i đ cao hi u l c, bi n ch ng. Ho t đ ng qu n lý hành chính tr ứ ệ t ph i đ m b o đ ố ự ả ả ặ ệ ề ho t đ ng ph i có hi u qu . Nh v y c hi u l c, hi u qu qu n lý đ u ư ậ ạ ộ ng c a n n hành chính. Đ nâng cao đ ấ ượ ượ ệ hi u l c, hi u qu qu n lý hành chính ph i t p trung xây d ng và hoàn thi n ự ả ậ ệ ự i, đ đánh giá c l các y u t ượ ạ ề ướ c ti n b v năng l c c a n n hành chính ph i d a trên nh ng tiêu chí, th ữ đo c th ph n ánh hi u l c, hi u qu c a n n hành chính. ề ệ ự ả ủ ề ụ ể ệ ả
ự ứ ủ ề ị
ậ ả ủ ề ộ Lâu nay trong nh n th c c a nhi u ng ệ ự ệ ư
ề
ộ ầ ả
ướ ng xuyên c i cách các y u t ế ố ấ ườ ườ ệ ệ ế ướ ề
i ch a có s phân đ nh v năng ườ ư ế ụ ế ẫ ế ự ẫ ộ i pháp cũng nh trong đánh giá k t qu và ả ế c. Mu n có ố c u thành ng đ n n ể ề ự ự c th c s có c và hoàn thi n các đi u ki n v môi tr ự ề ả ướ ứ ủ
ề l c, hi u l c, hi u qu c a n n hành chính, d n đ n s l n l n, thi u c th ệ ự trong vi c xác đ nh n i dung, gi ả ị m c đ đ t đ c c a công cu c c i cách n n hành chính nhà n ứ ộ ạ ượ ủ ộ ả m t n n hành chính ti n b c n th ộ ề n n hành chính nhà n ề hành chính có năng l c th c hi n ch c năng qu n lý c a Nhà n ệ ự hi u l c, hi u qu . ả ệ ự ệ
3.2. Tính t t y u và yêu c u nâng cao năng l c, hi u l c, hi u qu ấ ế ệ ự ự ệ ầ ả
c a n n hành chính nhà n ủ ề c ướ
3.2.1. Tính t ấ ế t y u nâng cao năng l c, hi u l c, hi u qu c a n n hành ệ ự ả ủ ề ự ệ
chính nhà n cướ
ệ ự ệ
ệ ự ấ ả ủ ề ầ ấ ế ướ ệ
n c là m t yêu c u t ộ ướ Yêu c u này xu t phát t Vi c nâng cao năng l c, hi u l c, hi u qu c a n n hành chính nhà ề t y u và c p bách trong đi u ki n n c ta hi n nay. ệ c s lý lu n và th c ti n sau: ừ ơ ở ự ễ ấ ầ ậ
c là ho t đ ng th c thi quy n l c nhà n ạ ộ ướ ự
ề ự ả ậ ủ ườ ệ
ằ c nh m ướ c. c chính là nâng cao vai trò - Hành chính nhà n ng l hi n th c hoá đ ố ự Nâng cao hi u l c, hi u qu hành chính nhà n ệ ướ i, chính sách và pháp lu t c a Đ ng và Nhà n ướ ệ ự ả
ạ ố ớ ủ ệ ộ ướ ề c pháp quy n
lãnh đ o c a Đ ng đ i v i toàn xã h i, là hoàn thi n Nhà n ả xã h i ch nghĩa. ủ ộ
- Vi ệ ự th tr ế ị ườ ng đ nh h ị
ủ ệ ặ
t Nam đang xây d ng n n kinh t ụ ừ ự ẻ ừ ộ
ng xã h i ộ ộ c) không ng nâng cao hi u l c hi u qu qu n lý ả c (mà trong đó tr c ti p là b máy hành chính nhà n ứ ướ ề ả ướ ả ớ ế ướ ệ ự ệ
ề ch nghĩa, đây là nhi m v v a m i m , v a khó khăn, n ng n . B n thân b máy nhà n ướ ch c ho t đ ng theo h đ i m i t ớ ổ ổ ạ ộ thì không th hoàn thành nhi m v mà Đ ng và nhân dân giao phó. ụ ể ệ ả
ạ ộ
ể ạ ượ
ả ệ ổ ch c ho t đ ng qu n lý hành chính nhà n ả ự ế ụ ị ữ ắ
ầ ủ
ế ậ ệ
ồ ả ấ ữ ế ế ọ
c. c ta cho - Th c ti n t ứ ướ ễ ổ ự u đi m, thành t u đã đ t đ c trong quá trình xây th y, bên c nh nh ng ư ữ ạ ấ ờ d ng và b o v t qu c v n còn nh ng y u kém c n ph i kh c ph c k p th i ả ố ẫ ự nh b nh quan liêu, m nh l nh, vi ph m dân ch , qu n lý thi u t p trung ư ệ ệ ả ạ ệ k c ng, b máy c ng k nh, làm vi c kém năng th ng nh t, thi u tr t t ề ộ ậ ự ỷ ươ ố su t... Nh ng y u kém khuy t đi m đó đã làm nh h ế ng nghiêm tr ng đ n ấ ưở ể ế hi u l c, hi u qu hành chính nhà n ả ệ ự ướ ệ
ế ậ ộ ỹ
- Tình hình chính tr , kinh t ế ớ
ớ ề ổ ứ ớ ướ ứ ể
và ti n b khoa h c – k thu t, công ngh ệ ế ị ọ ch c và i thay đ i v c b n, đòi h i chúng ta ph i đ i m i v t trên th gi ả ổ ỏ ổ ề ơ ả c đ có th đáp ng k p v i di n bi n c a ho t đ ng c a hành chính nhà n ế ủ ễ ị ể ủ ạ ộ tình hình và t c đ phát tri n c a th i đ i. ờ ạ ể ủ ố ộ
ự ả
ệ ạ ộ ộ c là nh ng ữ ướ ướ ạ ượ c c đ t đ
Nâng cao năng l c, hi u l c, hi u qu hành chính nhà n ệ ự tác đ ng có ch đ nh nh m làm cho ho t đ ng hành chính nhà n nh ng m c tiêu đ nh h ng. ủ ị ị ằ ướ ữ ụ
ề ề ơ ả ư ẫ
ộ ề ề ổ ế ệ ớ ệ ơ
c. Tr ấ ướ ể
ướ ể ừ ề ướ ố ả ề ả
c ta tuy có nhi u đ i m i nh ng v c b n v n là - N n hành chính n ướ m t n n hành chính th c hi n theo c ch m nh l nh và xin - cho. N n hành ự ệ ề chính nh v y ch a th đ m nhi m vai trò khai thông các ngu n l c trong ư ệ ể ả ư ậ ồ ự c yêu c u phát ch c và xã h i đ phát tri n đ t n m i cá nhân, t ứ ộ ể ầ ổ ỗ ậ th tr ng XHCN trong b i c nh h i nh p ng có đ nh h tri n n n kinh t ộ ế ị ườ ị ề ể n n hành chính truy n th ng sang t ph i chuy n t nh hi n nay, c n thi ố ế ầ ư ệ n n hành chính phát tri n. ể ề
ề ể ể ự ỗ ự ừ ướ
ứ
ứ ứ ị ụ ị
ỏ ớ ứ ớ ổ ứ ự ệ
ữ ủ ơ
ả
c nhà n ự ứ ướ ỷ
Chuy n sang n n hành chính phát tri n là s n l c t ng b c tách ụ ể d n các ch c năng hành chính kh i các ch c năng kinh doanh, xác đ nh c th ị ầ các ch c năng hành chính v i ch c năng d ch v công, phân đ nh rành m ch ạ c quan hành chính v i t ụ ấ ặ ch c s nghi p. Đây là nh ng nhi m v r t n ng ệ ơ ề n đ b máy hành chính hoàn thành s m nh c a c quan th c thi quy n ứ ệ ề ể ộ hành pháp. Còn các ch c năng s n xu t và l u thông hàng hoá, ch c năng d ch ư ị ấ ứ v công s chuy n giao cho các cá nhân và t ề c u quy n ch c đ ổ ứ ượ ụ theo h ể ẽ ng xã h i hoá. ộ ướ
ề ướ
ự Trong n n hành chính phát tri n, quan h gi a nhà n ệ ệ ữ ề ắ ẳ
ớ ụ ỗ ủ
ể th c hi n theo nguyên t c bình đ ng. Các quy n và nghĩa v m i bên đ xác đ nh rõ ràng, không tuy t đ i hoá, không quá đ cao vai trò c a Nhà n tr ị c công dân, không xem c quan nhà n c v i công dân c ượ ướ c c nh m t ch th ra l nh, ban ủ ể ề ư ộ ệ ố ơ ướ ướ ệ
c không đ ề ợ ượ ướ
ễ
ườ ụ ự ụ ụ ệ ế
i cho công dân; công ch c nhà n c quy n sách phát quy n l ề ứ nhi u, gây phi n hà cho dân, mà ph i coi công dân là khách hàng, c quan ơ ả ề hành chính là ng i ph c v và ph i th c hi n cam k t ph c v m t cách ụ ộ ả công khai.
3.2.2. Yêu c u nâng cao năng l c, hi u l c, hi u qu c a n n hành ệ ự ả ủ ự ề ệ ầ
chính nhà n cướ
Đ xây d ng m t n n hành chính phát tri n, c n quán tri ộ ề ự ể ể ầ ệ ệ t và th c hi n ự
t các yêu c u sau: t ố ầ
ề ự ố ượ ụ
- Xây d ng n n hành chính ph c v . Đ i t ả ề
t nh t, có ch t l ụ ữ ứ ấ ố ị
ng ph c v là nhân dân, ụ ụ ụ b i v y n n hành chính ph i coi công dân là khách hàng đ m i c quan có ể ỗ ơ ở ậ trách nhi m cung ng nh ng d ch v công t ệ ng và hi u ấ ượ ệ qu nh t; ấ ả
ả ả ạ ộ
ạ
c yêu c u các ch th phân giao quy n h n cho các c quan trong h ề i làm t ướ
ệ ấ ng d n, giúp đ , t o môi tr ố ỡ ạ ườ ướ
- Đ m b o dân ch hoá và phân c p trong ho t đ ng hành chính nhà ấ ệ ơ ọ t, làm hi u qu thì giao cho h . ả ng và đ ng l c cho ở c không đ c quy n, c n tr , ộ ự ả ộ ề ự
ủ ủ ể ng: vi c nào c p d ệ ẫ ằ ụ ị ch c kinh t n ầ ướ th ng theo h ướ ố c qu n lý nh m h Nhà n ướ ả ch c công th c hi n các d ch v . Nhà n các t ệ ổ ứ ôm đ m hay làm thay các t ồ ướ , xã h i khác; ộ ổ ứ ế
ự ự ự ệ
- Xác đ nh rõ quan h gi a khu v c công và khu v c t ệ ữ ự . Th c hi n xã ả i khu v c công, nh ng không làm gi m vai trò qu n ế ạ ư ả ư
h i hoá ho c s p x p l ộ lý, đi u hành c a Nhà n c; ề ướ ị ặ ắ ủ
ớ - Hành chính công th c hi n qu n lý xã h i b ng pháp lu t, k t h p v i ự ệ ậ
ế ợ ả đ cao đ o đ c, phát huy nh ng giá tr văn hoá c a dân t c và nhân lo i...; ạ ị ề ộ ằ ủ ạ ứ ữ ộ
- N n hành chính công g n bó ch t ch v i n n kinh t ề ế ặ
ắ tr ng và phát tri n kinh t ế ả vi c th c hi n m c tiêu chi n l ẽ ớ ề ả ằ c trong t ng giai đo n; , thúc đ y tăng ẩ , b o đ m công b ng xã h i, ph c v đ c l c cho ụ ụ ắ ự ế ượ ưở ệ ộ ạ ể ụ ừ ự ệ
ậ ế ị ườ
ng vào ho t đ ng hành ạ ộ ả ạ ộ ề ứ ệ ộ
- V n d ng sáng t o, linh ho t c ch th tr ụ ạ ơ chính đ xây d ng m t n n hành chính năng đ ng, thích ng và có hi u qu ự ể nh m ph c v t ụ ụ ố t các nhu c u xã h i; ầ ằ ộ
ổ ề ự ả ạ
chung c a h th ng chính tr và xã h i; - Lãnh đ o và qu n lý s thay đ i n n hành chính công trong s v n đ ng ự ậ ộ ủ ệ ố ộ ị
- Áp d ng nh ng thành t u khoa h c, công ngh m i vào t ệ ớ ự ọ ổ ch c và ứ ữ
ụ v n hành n n hành chính. ề ậ
ầ ể ể
ự
ch c b xã h i; s Theo tinh th n đó, đ đánh giá trình đ phát tri n c a m t n n hành ộ ề ủ ợ ủ ổ ứ ộ ầ ộ ự ư ự ả ạ ộ ị
chính c n d a vào các tiêu chí nh : S năng đ ng và phù h p c a t máy hành chính trong ho t đ ng qu n lý xã h i; s n đ nh tr t t ậ ự . công b ng trong xã h i; s phát tri n b n v ng c a n n kinh t ế ộ ộ ộ ự ổ ủ ề ề ữ ộ ự ể ằ
Tóm l i, trong quá trình chuy n đ i t ế ạ ạ
c ch qu n lý k ho ch hoá ổ ừ ơ ả ng, vai trò c a hành chính công ngày ể t p trung bao c p sang c ch th tr ậ ế ị ườ ế ủ ấ ơ
ờ ả
ơ ấ ị ơ ế ế ệ
ạ ự ế
ng cho n n kinh t ề ế ậ ị c ta đã áp d ng c ch qu n lý ướ ụ , b ng vi c tác đ ng đ n các thành ộ ế ằ và các ngành, lĩnh v c kinh t … ế c nh ng m c tiêu phát v n đ ng đ t đ ụ ộ ạ ượ ữ
càng có ý nghĩa to l n. Th i gian qua, Nhà n ớ m i vào vi c chuy n d ch c c u kinh t ệ ể ớ , qui ho ch các vùng kinh t ph n kinh t ế ầ nh m đ nh h ướ ằ tri n. ể
II. XÂY D NG Đ I NGŨ VIÊN CH C VI T NAM Ự Ứ Ộ Ệ
1. Đ a v c a viên ch c ị ủ ứ ị
Sau ngày gi ả
ề ế ộ i phóng Mi n Nam 30/4/1975, Đ ng c ng s n Vi ả ự ệ ả ộ c, theo đó t ả ướ ộ
ng vũ trang đ u đ ị ề ườ
ạ ộ ng và l c l ự ượ ị ị ướ ủ ộ
t nam lãnh ấ ả c th c hi n ch đ cán b trên ph m vi c n t c i làm vi c trong các c quan thu c h th ng chính tr , doanh ơ ệ ố ượ c ng, lâm tr ướ c. Ngh đ nh 169/HĐBT c a H i ộ ề ng ban hành ngày 25 tháng 5 năm 1991 quy đ nh ph m vi đi u ị ạ
đ o Nhà n ệ ướ ạ nh ng ng ệ ườ ữ c, nông tr nghi p nhà n ườ ệ g i chung là “cán b , công nhân viên nhà n ọ đ ng B tr ồ ộ ưở ch nh các đ i t ỉ ng là công ch c ch bao g m: ứ ố ượ ồ ỉ
ệ ướ ở c
ng. Trung các t nh, huy n và c p t ở ươ ấ ươ
ự ủ ướ c “a/ Nh ng ng ữ ng, b/ Nh ng ng ữ
t Nam ộ
n ở ướ i làm vi c trong các tr ệ ệ C ng hoà xã h i ch nghĩa Vi ệ ộ ệ c/ Nh ng ng ữ ệ ơ ọ
ng h c, b nh vi n, c quan ướ c ệ ủ ề
i làm vi c trong các c quan hành chính Nhà n ơ ườ ng đ ỉ ươ i làm vi c trong các Đ i s quán, lãnh s quán c a n ạ ứ ườ c ngoài. ủ ườ ườ ơ ọ ngân sách. ng t ừ
ệ ộ ố ơ
ụ ườ ng ữ ộ ụ ệ ổ
xuyên trong B máy c a các c quan Toà án, Vi n ki m sát các c p. ệ ộ
g/ Nh ng ng ữ ữ ộ ụ
nghiên c u khoa h c, c quan báo chí, phát thanh, truy n hình c a Nhà n ứ và nh n l ậ ươ d/ Nh ng nhân viên dân s làm vi c trong các c quan B Qu c phòng. ữ c tuy n d ng và b nhi m gi e) Nh ng ng ữ ể c tuy n d ng và b nhi m gi ệ ộ ồ ố m t công v th ấ m t công v th ướ i đ ườ ượ ủ i đ ườ ượ ủ ụ ườ ng ộ ồ c, H i đ ng ổ ộ ộ
t khác do Ch t ch H i đ ng B tr ng h p riêng bi ng quy ự ể ơ ể xuyên trong b máy c a văn phòng Qu c h i, H i đ ng Nhà n Nhân dân các c p.ấ Nh ng tr ữ ộ ưở ộ ồ ủ ị ườ ệ ợ
đ nh”. ị
ộ ế ị
ơ ổ
ả ứ ừ
ệ c g i chung trong m t c m t ơ ượ ộ ị ớ
ạ ẫ ng đã đ ườ ư ệ
ệ
c, đ n v l c l ơ ệ
c ban hành và qui đ nh Đ n năm 1998, Pháp l nh cán b , công ch c đ ứ ượ ệ i làm vi c trong các c quan, t ch c, đ n v c a Đ ng, Nhà ị ủ ơ ứ là” cán b , công ch c”. Lúc ộ ụ ể ượ ọ c thu h p h n so v i Ngh đ nh 169/HĐBT, ị ẹ ố ượ ự ự i làm vi c trong ể ệ ườ ng vũ trang thì do các văn b n pháp ả ị ự ượ t Nam, v công an nhân ộ ậ ề ề ề ệ
nh ng ng ườ ữ c, đoàn th đ n ướ này, ph m vi và đ i t i làm vi c trong khu v c hành chính, khu v c s nh ng v n g m nh ng ng ữ ồ ự nghi p và các c quan c a Đ ng, đoàn th , còn nh ng ng ủ ữ ả các doanh nghi p nhà n ơ ướ lu t v lao đ ng, v sĩ quan quân đ i nhân dân Vi dân.... đi u ch nh ề ộ ỉ
ứ ổ ộ
c đã th c hi n vi c phân đ nh ng i thu c biên ch trong c 2003, Nhà n Khi s a đ i, b sung m t s đi u c a Pháp l nh cán b , công ch c năm ơ ộ ố ề ủ ệ ử ổ ướ ệ ườ ự ế ệ ộ ị
ệ ế ị
ế ớ ơ ị ự ả ệ ố ớ ộ
ị ự ộ ơ
ố
ị ự ứ ọ ộ ơ
ướ ứ ả ộ
ệ ế
quan hành chính v i biên ch trong đ n v s nghi p. Vi c phân đ nh này đã ơ ớ c đ u đ i m i c ch qu n lý đ i v i cán b , công ch c t o c s đ b ứ ổ ơ ở ể ướ ầ ạ c v i cán b , viên ch c trong các đ n v s nghi p trong các c quan Nhà n ệ ướ ớ ứ ơ ủ c. Trong Ngh đ nh s 116/2003/NĐ-CP ngày 10/10/2003 c a c a Nhà n ị ị ướ ủ Chính ph đã g i cán b , công ch c làm vi c trong các đ n v s nghi p c a ệ ủ ệ ủ ứ Nhà n c là viên ch c. Qua quá trình xác l p và qu n lý đ i ngũ viên ch c ậ trong các đ n v s nghi p, đ n năm 2010 chúng ta đã ban hành Lu t viên ch c đ đi u ch nh đ i ngũ viên ch c trong các đ n v s nghi p công l p. ơ ứ ể ề ị ự ỉ ậ ậ ị ự ứ ệ ộ ơ
ị ộ ậ ậ ủ ứ
ộ ữ
ệ ừ
ứ ế ưở ứ
ả
ừ gi ơ ơ Ngân sách nhà n ướ ạ qu l ữ ộ ị ự ị ự ả ậ ậ ậ
ấ
cán b ươ ứ ở
ứ ấ ượ ộ
ứ Theo quy đ nh c a Lu t cán b , công ch c năm 2008 và Lu t viên ch c năm 2010 thì cán b , công ch c và viên ch c có nh ng tiêu chí chung là: công ứ c (riêng ng t t nam; trong biên ch ; h dân Vi ng l ươ ng h p công ch c và viên ch c làm vi c trong b máy lãnh đ o, qu n lý tr ả ệ ứ ợ ườ ộ ng đ ỹ ươ ng c b o đ m t c a đ n v s nghi p công l p thì ti n l ượ ề ươ ệ ủ m t công c a đ n v s nghi p công l p theo quy đ nh c a pháp lu t); ệ ủ ị ủ ng xuyên; làm vi c trong công s ; cán b và công ch c v , nhi m v th ứ ụ ườ ộ ệ ụ ệ ấ ng, c p t nh, c p đ c phân đ nh theo c p hành chính( ươ ộ ở ị ượ ấ ỉ ộ ng, c p t nh, c p huy n; cán b , huy n; cán b c p xã; công ch c ệ ấ ộ ấ ệ công ch c c p xã c phân đ nh rõ theo ị tiêu chí riêng, g n v i c ch hình thành ho c ch đ làm vi c. ở trung trung ấ ỉ ). Cán b , công ch c và viên ch c đ ứ ứ ế ộ ớ ơ ế ệ ắ ặ
Vi ặ ủ ệ ể
ị ộ
Tuy nhiên, do đ c đi m c a th ch chính tr ị ở ắ ứ ữ ớ ơ ế ứ ẫ ng đ i. Gi a cán b và công ch c v n ộ ư ề ố
ng tính. t Nam, m c dù đã ặ ể ế phân đ nh cán b và công ch c theo các tiêu chí g n v i c ch hình thành nh ng đi u đó cũng ch mang tính t ươ có nh ng đi m ch ng l n, l ồ ỉ ấ ưỡ ữ ể
ị ậ ạ Viên ch cứ : Theo quy đ nh t
ị ệ
ng l ưở ệ ệ ị ự ỹ ươ ố t Nam đ ượ ậ ị ự
ị ơ ượ ủ ứ
ượ ị ế ộ ợ ệ
ị qu l ng t ỹ ươ ủ
ng l ườ ệ ị
i dân nh giáo d c, đào t o, y t ồ ng c a đ n v s nghi p công l p. ụ ơ ả ạ ộ ừ ạ ộ ư ườ ế
ữ ậ
ủ ọ ụ ể ụ ặ ị ề ự
ề ệ ầ ắ ỉ
i Lu t viên ch c đ c Qu c h i thông qua ứ ượ ộ ngày 15 tháng 11 năm 2010, viên ch cứ là công dân Vi ể ụ c tuy n d ng ệ i đ n v s nghi p công l p theo ch đ h p theo v trí vi c làm, làm vi c t ế ộ ợ ệ ạ ơ ậ ng t đ ng làm vi c, h ng c a đ n v s nghi p công l p qu l ệ ừ ươ ồ c xác đ nh theo các tiêu theo quy đ nh c a pháp lu t. Theo đó, viên ch c đ ậ ủ c tuy n d ng theo v trí vi c làm; làm vi c theo ch đ h p đ ng làm chí: đ ệ ể ụ vi c; h ậ Đây là ị ự ơ ươ ưở ệ ế t i mà ho t đ ng c a h nh m cung c p các d ch v c b n, thi nh ng ng ằ ấ ữ , an sinh xã h i, ho t đ ng khoa y u cho ng ạ ộ ế h c, văn hoá, ngh thu t, th d c, th thao... Nh ng ho t đ ng này không ạ ộ ể ọ ệ ạ nhân danh quy n l c chính tr ho c quy n l c công, không ph i là các ho t ả ề ự đ ng qu n lý nhà n ớ c mà ch thu n tuý mang tính ngh nghi p g n v i ả ướ ộ nghi p v , chuyên môn. ệ ụ
2. Xây d ng đ i ngũ viên ch c trong đi u ki n m i ứ ự ớ ộ ề ệ
2.1. M c tiêu, quan đi m ể xây d ng đ i ngũ viên ch c ứ ộ ụ ự
a. M c tiêu xây d ng đ i ngũ viên ch c ứ ụ ự ộ
Xây d ng đ i ngũ viên ch c đ nâng cao ch t l ộ ự ụ
ộ ồ ế ụ ổ ả
ể ứ ớ ơ ự i và h n ch ạ ế ắ ụ ấ ộ
ng t ữ ứ ẩ ế ệ ả ậ ớ
ườ ng ph c v ng i ụ ấ ượ d ngự đ i ngũ viên dân và c ng đ ng, ti p t c đ i m i c ch qu n lý và xây ộ ế ch c có ph m ch t, trình đ , năng l c, kh c ph c nh ng t n t ồ ạ ứ ụ c a th ch qu n lý viên ch c hi n có, Lu t Viên ch c h i các m c ướ ứ ể ủ tiêu sau:
ng ph c v ng ấ ượ ụ ụ ồ ́ ̀
ộ ế ậ ộ
ưở ế ả ộ
ng kinh t ườ ể ườ
ả
i dân và c ng đ ng c a ủ - Gop phân nâng cao ch t l ườ các đ n v s nghi p công l p, góp ph n vào vi c th c hi n ti n b và công ệ ự ầ ệ ơ ị ự ệ đôi v i phát tri n xã h i, b o đ m ph i đi b ng xã h i, tăng tr ả ớ ộ ả ằ i nghèo và các đ i t là đ i v i ng i c b n cho ng các phúc l ố i dân, đ c bi ố ớ ệ ặ ợ ơ ả ớ ồ ng chính sách, thu h p kho ng cách gi a mi n núi, vùng cao v i đ ng t ề ữ ẹ ượ b ng, gi a đô th và nông thôn. ằ ữ ị
ạ ằ ộ
ẩ ơ ở ủ ượ ự
ự ứ ộ ồ ứ ồ ể ạ ́ ́ ́
ả ộ ̣ ́ ̉
- T o c s pháp lý có giá tr cao nh m xây d ng và qu n lý đ i ngũ ả ị c yêu c u ngày viên ch c có đ ph m ch t, trình đ và năng l c đáp ng đ ầ ứ ộ ấ c tính i càng cao trong quá trình ph c v ng ườ dân và c ng đ ng; phát huy đ ượ ụ ụ ̉ sáng t o, tinh năng đ ng và tài năng c a viên ch c đ ng th i th chê hoa chu ủ ộ ờ c đ i v i viêc phat triên đ i ngũ viên ng, chính sách c a Đ ng và Nhà n tr ướ ố ớ ủ ươ ch c. ứ
ổ ớ ả ạ ộ ướ ầ
ể ạ ộ ứ ậ ủ ể ơ
ứ ứ
i đ ng đ u đ n v s ầ ề ệ ả ủ ̃ ẩ ị ơ ệ ề ́ ̣
c v viên ch c, góp ph n thúc - Đ i m i ho t đ ng qu n lý nhà n ế đ y phát tri n ho t đ ng c a khu v c s nghi p công l p; chuy n c ch ẩ ự ự qu n lý viên ch c theo ch tiêu biên ch sang qu n lý viên ch c theo v trí vi c ệ ế ỉ ả ị ự làm và xac đinh ro th m quy n, trách nhi m c a ng nghi p công l p trong qu n lý và phát tri n đ i ngũ viên ch c. ả ườ ứ ứ ể ệ ậ ộ
b. Quan đi m xây d ng đ i ngũ viên ch c ứ ự ể ộ
ừ ụ ệ ộ
ể ự ớ ế ể ằ ả
ế ườ ả ộ ộ ự ộ ồ
ứ ủ ủ
m c tiêu nêu trên, đ th c hi n ti n b và công b ng xã đi đôi v i phát tri n xã h i, b o đ m các i dân và c ng đ ng, xây d ng đ i ngũ viên c pháp quy n XHCN c a nhân dân, ể ề ự i s lãnh đ o c a Đ ng, quan đi m ch đ o th ướ ự ướ ạ ủ ỉ ạ ể ả
Xu t phát t ấ h i, tăng tr ng, phát tri n kinh t ưở ộ ể nhu c u c b n thi t y u c a ng ế ế ủ ầ ơ ả ch c c a th i kỳ m i, xây d ng Nhà n ớ ờ do nhân dân, vì nhân dân d hi n trong Lu t Viên ch c là: ậ ứ ệ
ể ế ề ổ
ơ ả ậ
ị ự ấ ẳ ơ
ng, chính sách c a Đ ng v đ i m i c ch ả ủ ỏ ơ ế ch , t ế ự ủ ự ị ầ ư ị ự ế ể ệ ậ
- Th ch hóa ch tr ế ớ ơ ủ ươ qu n lý các đ n v s nghi p công l p, xóa b c ch qu n lý mang n ng tính ặ ệ ả ch u trách nhi m đ i hành chính bao c p, chuy n h n sang c ch t ố ệ ể ạ ộ phát tri n các ho t đ ng v i đ n v s nghi p công l p; khuy n khích đ u t ớ ơ s nghi p. ự ệ
ả ả ế ừ - B o đ m tính k th a và phát tri n đ i v i các quy đ nh hi n hành v ể ệ ị
ả ố ớ ỉ ụ ứ ạ ̀ ̉
́ ớ ̀ ướ ̣ ự ậ ơ ̀ ̣ ́ ̣ ̉ ̉ ̉
ề qu n lý viên ch c. Do đó, ph m vi điêu chinh ch áp d ng đôi v i viên ch c ứ lam viêc trong cac đ n vi s nghiêp công l p cua Đang, Nha n ứ c, tô ch c chinh tri- xa hôi. ́ ̣ ̃ ̣
ệ ề
- Ti p t c hoàn thi n các quy đ nh v quy n, nghĩa v c a viên ch c ứ ị ả phù h p v i đ c đi m, tính ch t ho t đ ng ngh nghi p c a h . B o đ m ạ ộ ợ ụ ủ ọ ủ ế ụ ớ ặ ề ề ệ ể ấ ả
ch u trách nhi m trong hoat đông nghê ạ ự ệ ị ̀ ̣ ̣
tính minh b ch, công khai và tính t nghiêp cua viên ch c. ứ ̣ ̉
ế ớ ơ ả ố
ế ụ ổ ứ ự ị ớ ợ qu c t ố ế ế ứ ả ứ ậ ộ
ứ ể ả
i đ ng đ u các đ n v s ườ ứ ụ ệ ủ ệ ề ầ
- Ti p t c đ i m i c ch qu n lý viên ch c b o đ m phát huy t i đa ả các ti m năng tri th c vàtài năng c a đ i ngũ viên ch c, phù h p v i quá trình ủ ộ ề . Th c c i cách khu v c d ch v công, phát tri n và h i nh p kinh t ự ụ ả ể hi n tuy n d ng theo v trí vi c làm và qu n lý viên ch c theo ch đ h p ế ộ ợ ệ ị ệ ị ự đ ng làm vi c. Đ cao trách nhi m c a ng ơ ồ nghi p.ệ
ậ ề ấ ỉ
ủ ẽ ị ủ ấ ị ị
- Lu t viên ch c ch quy đ nh nh ng v n đ chung nh t và mang tính ữ nguyên t c. Trên c s quy đ nh c a Lu t, Chính ph s quy đ nh c th phù ụ ể ậ h p v i t ng ngành, t ng lĩnh v c ho t đ ng ngh nghi p c a viên ch c. ứ ạ ộ ợ ứ ơ ở ừ ắ ớ ừ ệ ủ ự ề
2.2. Tác đ ng c a nhà n ủ ộ ướ ố ớ c đ i v i viên ch c ứ
ạ ộ ứ ấ ắ ả ị
2.2.1. Xác đ nh tính ch t ho t đ ng c a viên c c và nguyên t c qu n lý viên ủ ch cứ
ấ ề ơ ả ệ ủ ề
ấ ả ế
ứ ớ ặ ượ ể ể ề ợ
ệ ế ớ ế ệ
ứ ề
Các v n đ c b n và chung nh t trong ho t đ ng ngh nghi p c a viên ị ủ ch c và qu n lý viên ch c đ c quy đ nh phù h p v i th ch chính tr c a ớ ị ứ c ta, phù h p v i đ c đi m, tính ch t ho t đ ng ngh nghi p c a viên n ướ ủ ấ i. Đó là ch c và ti p thu kinh nghi m c a các qu c gia đi n hình trên th gi ố ủ ứ các nguyên t c c b n trong ho t đ ng ngh nghi p c a viên ch c, nguyên t c ắ ạ ộ qu n lý viên ch c theo qui đ nh c a Lu t Viên ch c. ậ ủ ạ ộ ợ ạ ộ ể ệ ủ ứ ắ ơ ả ứ ả ị
ờ ả ề ứ ể ạ
ụ ồ ị ệ ệ
ệ ề ứ ứ ệ ả ợ ử ủ
ả ậ ặ ệ ứ
ị ệ ệ
ả ợ ệ ơ ả ạ ị ẩ ứ ạ ơ ở ẽ ơ ế ạ
ệ ả ồ ử ụ ề ể ổ ị ớ ệ ứ
ứ ứ ệ ị
ượ ử ụ ớ ể ế ạ
ữ ứ ả ả
ứ ́ ́ ̣ ́ ̃ ́ ́ ̉
̀ ượ ử ụ ể ỉ ứ ứ ự ấ ̣ ̃ ̃ ́
ứ ư ̀ ̣ ̉ ̀ ̉ ̣ ̀
ứ ố ị ̣
ứ ệ ế ộ ự ̣ ̀ ̣ ́ ̉ ́
ứ ̀ ̣ ̣ ̀ ̣ ̃ ́
i cho vi c qu n lý viên ch c, Lu t đã Đ ng th i, đ t o đi u ki n thu n l ậ ợ ậ ồ quy đ nh rõ các khái ni m c b n nh : v trí vi c làm, tuy n d ng, h p đ ng ể ư ị làm vi c, viên ch c qu n lý, đ o đ c ngh nghi p, quy t c ng x c a viên ắ ứ ệ t, Lu t đã quy đ nh m t trong các nguyên t c qu n lý viên ch c ch c… Đ c bi ứ ắ ộ ứ là ph i căn c vào tiêu chu n ch c danh ngh nghi p, v trí vi c làm và căn c ứ vào h p đ ng làm vi c. T o c s pháp lý đ đ i m i m nh m c ch tuy n ể ề d ng, s d ng và qu n lý viên ch c theo v trí vi c làm và ch c danh ngh ụ ề nghi p. Theo đó, cùng v i “v trí vi c làm”, khái ni m “ch c danh ngh ệ ệ ể ế nghi p” đ c s d ng đ thay th khái ni m “ng ch” quy đ nh trong th ch ệ ệ ị qu n lý viên ch c hi n nay. Nh ng t n t i trong qu n lý viên ch c hi n cho ệ ồ ạ ệ ứ “bac si”, “y ta”, “giao viên”, “giang viên”, “nghiên c u viên”, thây, cac cum t ừ c s d ng đ ch cac ch c danh ng “đao diên”, “diên viên”... th c ch t la đ ́ c dung đê quy đinh thanh cac v i nghê nghiêp cua viên ch c, nh ng lai đ ̣ ượ ớ “ngach” cho viên ch c gi ng nh áp d ng đôi v i công ch c. Các quy đ nh này ́ ớ ụ đã tao nên nhiêu han chê trong s d ng, quan ly và th c hi n ch đ , chính sách ̣ đ i v i viên ch c. Vi vây, viêc s dung “ch c danh nghê nghiêp” se khăc phuc ố ớ i, h n ch trong qu n lý đ i ngũ viên ch c hi n nay. nh ng t n t ộ ữ ư ử ụ ̣ ử ả ồ ạ ứ ạ ứ ế ệ
2.2.2. Xác đ nh n i làm vi c c a viên ch c ệ ủ ứ ơ ị
ệ ủ ậ ị
ứ ơ ng cho vi c t Lu t Viên ch c xác đ nh n i làm vi c c a viên ch c là các ơ nghi p công l p đ ng th i quy đ nh mang tính đ nh h ị đ n v s ị ự ệ ổ ứ ch c, ứ ồ ướ ệ ậ ờ ị
ả ế ệ ị ự
ủ ể ế
ơ ậ ỏ ơ ể ị ự
ấ ệ ơ ủ ươ i các đ n v s nghi p công l p; xóa b c ch ệ ch , t ề ự ủ ự ị
ồ ể ệ
ạ ơ ở ế ậ ự ể ộ
ị ị c v t ề ổ ứ ả ị ự ệ ứ ậ
ị ờ ệ ể ệ ủ ị
ượ ề ả t là s ti p n i t ố ừ ự ế ủ ặ ủ ệ
ng trình t ng th c i cách hành chính nhà n ả ậ ươ ướ ổ
ậ
ứ n ở ướ ụ ộ ị
c ta hi n nay. Đ ệ ị ể ả ạ ứ ả ả ả ậ
ứ ụ
ướ ự ả ả ướ ậ
ộ ị c ph i đ m nh n, nh ng lĩnh v c nào Nhà n ữ ướ ộ ủ ể ự ặ
ự ệ ụ ị ự ể ơ ệ ệ ị
ậ s p x p, qu n lý đ i v i toàn b h th ng các đ n v s nghi p công l p. ố ớ ộ ệ ố ắ ng c a Đ ng và Nhà Các quy đ nh này nh m th ch hóa quan đi m, ch tr ằ ả ế n ch c, s p x p l ế ạ ắ ướ ch u trách nhi m cho các ch qu n, phân c p qu n lý, tăng quy n t ả ủ đ n v s nghi p công l p, đ ng th i thi t l p các c ch ki m tra, ki m soát ơ ế ể ậ ơ h u hi u, t o c s pháp lý cho vi c xây d ng cũng nh phát tri n đ i ngũ ư ữ ự viên ch c. Các quy đ nh này th hi n trong Lu t viên ch c cũng chính là s ứ c th hi n ti p t c nâng cao giá tr pháp lý c a các quy đ nh v c i cách đ ể ệ ế ụ các n i t ộ i nhi u văn b n l p quy c a Chính ph , đ c bi ề ạ ạ c giai đo n dung trong Ch 2001-2010 c a Chính ph . Bên c nh đó, Lu t viên ch c cũng đã tính đ n yêu ủ ế ủ ể c u xã h i hóa trong vi c cung ng các d ch v công ệ ầ ủ tránh phân tán ngu n l c, b o đ m hi u qu , Lu t đã xác đ nh rõ vai trò c a ồ ự ệ c trong vi c tham gia cung ng các d ch v công cho xã h i, nh ng Nhà n ữ ệ ỉ lĩnh v c nào Nhà n c ch ướ c không tham gia ho c đ các ch th khác trong xã h i th c hi n. Nhà n thành l p các đ n v s nghi p th c hi n các d ch v kinh doanh, thu l ợ i ự ậ nhu n. ậ
ả ắ ể ả ạ
ệ ấ ớ ượ ể
ệ Đ đ m b o ồ ậ ế ậ
ậ ố ể ệ ả ệ ủ ị ự ơ ch và đ n v s ơ ơ
c giao quy n t c đ c đi m riêng c a lĩnh v c s ứ ậ ượ ề ự ủ ề ộ ồ
c giao quy n t ị ị ự
ệ
ậ ả nguyên t c th ng nh t v i các văn b n quy ph m pháp lu t ự ự hi n hành, đ ng th i v n th hi n đ ờ ẫ ặ nghi p công l p và c ch qu n lý viên ch c, Lu t đã phân đ n v s nghi p ệ ơ ị ự công l p thành đ n v s nghi p công l p đ ị ự ề ự ủ ch . Quy đ nh v H i đ ng qu n lý nghi p công l p ch a đ ư ượ ả ậ ệ c ch c qu n lý ho t đ ng c a đ n v s nghi p công l p đ thu c c c u t ượ ệ ạ ộ ủ ơ ả ộ ơ ấ ổ ứ ệ ch đ hoàn thi n c ch ki m soát đ i v i vi c th c hi n giao quy n t ố ớ ế ể ơ ệ ề ự th m quy n, trách nhi m c a ng ệ ầ ơ ườ ứ ề ậ ự i đ ng đ u đ n v s nghi p công l p. ậ ị ự ủ ể ệ ủ ẩ
2.2.3. Xac đ nh quyên, nghia vu cua viên ch c ứ ị ́ ̀ ̃ ̣ ̉
ậ ứ ắ ́ ̀ ̃ ̣ ̉
ệ ườ ổ ạ ộ ệ ấ ủ ̀ ̀
ứ i nhà n ơ ậ ườ ̣ ự ́
ộ ứ ̀ ̀ ̃ ̣ ̉ ̃ ̣ ́
ư ́ ̣ ́ ́ ̣ ̉
ứ ị ề ệ ̣ ̉
ề ự ướ ̣ ̃ ̣ ́ ̀ ̉
ố ớ ở ơ ướ ứ ứ ớ ị ́ ̣
ứ ứ ̣ ̀ ̣ ̉ ́ ̉ ́ ̀ ́ ̣ ̉
ng và h i nh p kinh t thi tr ế ế ộ ́ ́ ̀ ̣ ́
ố ế ả ̀ ́ ́ ̀ ̣ ̀
ủ ̀ ́ ̣ ̀ ̣
ậ ợ ị ̀ ̀ ̣
ủ ừ ườ ờ ́ ơ ́ ợ ớ ̣ ̀ ̀ ̣ ̣
ớ Lu t đã hoàn thi n và b sung cac quyên, nghia vu cua viên ch c g n v i i lam viêc đ c đi m, tính ch t c a ho t đ ng ngh nghi p. Viên ch c la ng ̣ ề ể ặ trong cac đ n vi s nghi p công l p. H cũng là ng ́ c. Vì v y, cac ọ ậ ướ ệ quyên va nghia vu cua viên ch c cung co nh ng n i dung quy đinh chung, giông ́ ữ nh quy đ nh đ i v i can bô, công ch c. Tuy nhiên, do tinh chât, đăc điêm hoat ̣ ứ ố ớ ụ đông ngh nghi p cua viên ch c thu n túy mang tính chuyên môn nghi p v , ầ ệ c nên Luât đa quy đinh cac quyên cua viên không nhân danh quy n l c nhà n ch c theo h ng m h n so v i các quy đ nh đ i v i can bô, công ch c. Qua đó, tao điêu kiên đê viên ch c co thê phat huy tai năng, s c sang tao, kha năng ̀ . Đo la công hiên trong điêu kiên kinh t qu c t ậ ̣ ườ c tham gia qu n lý, điêu quyên gop vôn, tham gia thanh lâp (nh ng không đ ượ ư theo quy đ nh c a Chính hanh) cac loai hinh doanh nghiêp, tô ch c s nghiêp t ị ̣ ư ̉ ứ ự ̀ ng h p lu t chuyên ngành có quy đ nh khác); quyên lam viêc ngoai ph (tr tr th i gian quy đinh; quyên đ ̉ ứ c ky h p đông vu, viêc v i cac c quan, tô ch c ượ khac ma phap luât không câm. ́ ̀ ́ ̣ ́
2.2.4. Ph ng th c tác đ ng đ n viên ch c. ươ ứ ứ ế ộ
ọ ộ ể ụ ượ
ả ấ ự ệ ơ ở ậ ứ ượ ́
ề ệ ứ ạ ệ ợ ̣ ́ ̣ ̀ ̀ ̀
ệ ơ ở ̉ ́ ̉ ́
ớ ơ ạ ắ ặ ề ướ ấ
ứ ấ ứ
ề ủ ộ ắ ả ̣ ự ̀ ́ ̣ ̀ ̣
ể ụ ử ụ ứ ̣ ́ ́
chu, t ̉ ự ̣ ́ ̣ ̉ ̣ ̣ ́ ̀ ̉ ̣
ự ự ̉ ́ ̣ ̣ ̣ ́ ́ ̉ ́ ̀
ề ẩ ặ ̃ ̀ ̉ ̣
ứ ườ ứ ờ ầ ̣ ự ệ ́ ̣ ̣ ̉ ́
ụ
ứ ể ể
c Lu t nh n m nh là vi c tuy n d ng, M t nguyên t c quan tr ng đ ắ ẩ s d ng, qu n ly và đánh giá viên ch c đ c th c hi n trên c s tiêu chu n ử ụ ch c danh ngh nghi p, vi tri viêc lamva căn c vào h p đông làm vi c. Đây là ệ ứ nguyên t c đ t n n móng và c s pháp lý cho vi c đôi m i c chê quan ly viên ng chuy n sang ch đ vi c làm, nh n m nh tài năng, ph m ch c theo h ẩ ế ộ ệ ể ả ch t và trình đ c a đ i ngũ viên ch c. Lu t quy đ nh các nguyên t c b o đ m ị ậ ộ ủ ộ quy n ch đ ng và đê cao trach nhiêm c a ng i đ ng đâu đ n vi s nghiêp ủ ơ ườ ứ công lâp trong tuy n d ng, s d ng và qu n lý viên ch c. Qua đó, phat huy tinh ả chiu trach nhiêm cua đ n vi s nghiêp công lâp, gop phân đây manh t ̣ ự ơ ự ̣ cai cach khu v c s nghiêp dich vu công. Thông nhât quan ly nha n c vê đôi ̀ ướ ngu viên ch c, đông th i đây manh vi c giao th m quy n ho c ti n hành phân ế ệ i đ ng đ u đ n vi s nghiêp công lâp trong vi c quan ly viên câp cho ng ơ i có tài năng trong tuy n d ng viên ch c. Vi c ch c. u tiên đ i v i ng ệ ố ớ ứ Ư ể ườ tuy n d ng đ ắ c th c hi n thông qua hình th c thi tuy n ho c xét tuy n, g n ứ ệ ự ể ụ i đ ng đ u đ n v s nghi p công l p. v i th m quy n c a ng ị ự ườ ứ ẩ ớ ượ ề ủ ầ ơ ặ ậ ệ
ồ ệ
ị ị ủ ơ ở ế ừ ứ ứ ộ
ị ề ổ ộ ộ
ọ ư ệ ủ ậ ơ ả ệ ứ ề ̀ ̀
ể ổ ị ưở ̣
ệ ệ ử ượ ợ ệ ặ ứ ứ ứ
ự ừ ộ
ệ ụ ể ứ ị ư ự ạ ứ ứ ộ ỉ ị
Trên c s k th a các quy đ nh v h p đ ng làm vi c c a pháp l nhcán ề ợ ổ b , công ch c 1998 và quy đ nh c a B Lu t lao đ ng, Lu t viên ch c đã b ậ ộ ộ sung nhi u quy đ nh đ hoàn thi n và đ i m i m t cách c b n các n i dung ớ quan tr ng nh thay đ i v trí vi c làm, ch c danh ngh nghi p, h p đông lam ổ ng và x lý k lu t đ i v i viên ch c…Vi c thay đ i viêc, đánh giá, khen th ỷ ậ ố ớ c th c hi n theo hình th c thi ho c xét tùy đ i ch c danh ngh nghi p đ ệ ự ệ ề ổ thu c vào t ng ngành, ngh , lĩnh v c ho t đ ng s nghi p c th ch không ạ ộ ề ch quy đ nh “c ng” m t hình th c là thi nâng ng ch nh quy đ nh trong Pháp l nh cán b , công ch c và các văn b n h ả ướ ứ ệ ng d n hi n hành. ệ ẫ ộ
ệ ứ ế ợ
ữ ả ự ị
ế ứ
ề ệ ứ ượ ụ ấ ắ ệ ệ ệ
ụ ế ́ ́ ̀
i đ ng đâu đ n vi s nghi p công l p đ ̣ ự ượ ệ ậ ̀ ̣ ̣ ̀ ̀
Vi c đánh giá viên ch c ph i d a vào các cam k t trong h p đ ng làm ồ ử vi c đã ký k t gi a hai bên, quy đ nh v đ o đ c ngh nghi p, quy t c ng x ắ ứ ề ạ ứ ệ c phân lo i thành: c a viên ch c. Căn c vào n i dung đánh giá, viên ch c đ ạ ộ ứ ủ ụ hoàn thành xu t s c nhi m v , hoàn thành t t nhi m v , hoàn thành nhi m v , ố ụ không hoàn thành nhi m v . N u viên ch c co 02 năm liên tiêp không hoan ệ ứ ơ c đ n thanh nhiêm vu thi ng ơ ườ ứ ng châm d t h p đông lam viêc va giai quyêt cho thôi viêc theo quy đinh. ph ứ ợ ươ ́ ̀ ̀ ̣ ̀ ̉ ́ ̣ ̣
ưở ̀ ̉ ̣ ́ ̣ ́ ̀ ́
́ ́ ̀ ̣ ̣ ̉ ́ ̣
c c xet nâng l c th i han, nâng l ng còn đ ng v ướ ượ ượ ươ ờ ́ ̣ ̣
ưở ử ứ ́ ́ ̣ ̉ ̀ ̀ ̉ ̣ ̉ ́
ứ ứ ̉ ́ ́ ̀ ̣ ̣ ̣ ̉ ̣ ̀ ́ ̉ ̣ ̣
̀ ng, ky luât va x ly vi pham: viên ch c co thanh tich va Vê khen th ứ ̀ ử ượ khen th ng theo quy đinh cua phap luât thi đua, công hiên, ngoai viêc đ ưở ng tr khen th t bâc. ươ Trong x ly cac vi pham cua viên ch c, ngoai 4 hinh th c ky luât: khiên trach, ứ canh cao, cach ch c va buôc thôi viêc, viên ch c bi ky luât con co thê bi han chê th c hiên hoat đông nghê nghiêp theo quy đinh cua pháp lu t có liên quan. ́ ự ậ ̣ ̣ ̣ ̀ ̣ ̣ ̉
Viên ch c đ ng ch đ h u trí theo quy đ nh c a pháp lu t v ứ ị ủ
ộ
c h ưở ượ lao đ ng và pháp lu t v b o hi m xã h i, không ậ ề ả gian làm vi c đ i v i viên ch c đã đ đi u ki n đ ế ộ ư ộ ể ủ ề ệ ố ớ ứ ệ ậ ề ờ th cự hi n vi c kéo dài th i ệ ệ ng ch đ h u trí. c h ế ộ ư ượ ưở
ị ự ệ ậ
ợ ng ch đ h u trí n u đ n v có nhu c u và ng ồ i h ườ ưở ể ầ ế ơ ị
ườ i Tuy nhiên, đ n v s nghi p công l p có th ký h p đ ng v , vi c v i ng ụ ệ ớ h ng ch đ h u trí ế ộ ư ưở có nguy n v ng. ệ ơ ế ộ ư ọ
2.2.5. Chuy n đ i gi a viên ch c. ể ổ ứ ữ
Xu t phát t đ c thù c a h th ng chính tr n ấ ự ừ ặ
ị ướ ự
ị ả ủ ứ ộ ứ
ị ờ ữ ộ ơ ệ ạ ơ
ể
ệ ổ
ượ ậ ế ị ị ổ ệ ậ
ế ứ ượ ậ ế ị ị ể ộ
ể ệ ứ ậ
ị ự ứ ạ ộ
ệ ệ ệ ế
ư ệ ẫ
ậ ợ ườ ố
c xem xét b o đ m các ch ả ượ
c ta luôn có s liên thông ủ ệ ố trong đi u đ ng, luân chuy n v ngu n nhân l c khu v c công gi a các c ơ ề ể ề ự ồ c, t ch c c a Đ ng, Nhà n quan, t ch c chính tr - xã h i và đ n v s ị ự ướ ổ ổ nghi p công l p, Lu t quy đ nh viên ch c đã có th i gian làm vi c t i đ n v s ị ự ậ ệ ứ ậ đ 05 năm tr lên thì đ nghi p công l p t ứ c xét chuy n thành công ch c ở ậ ừ ủ ệ không qua thi tuy n; viên ch c đ c ti p nh n, b nhi m vào v trí vi c làm ứ ượ ể ệ ế đ ồ c pháp lu t quy đ nh là công ch c thì quy t đ nh ti p nh n, b nhi m đ ng ượ ứ th i là quy t đ nh tuy n d ng; cán b , công ch c đ c chuy n sang làm viên ụ ờ i đ n v s nghi p công l p khi đáp ng các đi u ki n theo quy đ nh ch c t ị ề ệ ứ ạ ơ ị ự c a Lu t viên ch c; công ch c trong b máy lãnh đ o, qu n lý c a đ n v s ủ ơ ả ứ ậ ủ nghi p công l p khi h t th i h n b nhi m mà không đ ạ i c b nhi m l ổ ổ ậ ượ ờ ạ ể c chuy n i đ n v s nghi p công l p đó thì đ nh ng v n ti p t c làm vi c t ượ ị ự ệ ạ ơ ế ụ ng h p viên ch c chuy n làm viên ch c và b trí công tác phù h p; các tr ể ứ ợ ứ sang làm cán b , công ch c và ng ế i đ u đ ả ứ ộ đ , chính sách, các quy n và l ộ c l ượ ạ ề i ích h p pháp. ợ ề ợ
ổ ả ự ố ử ụ
ả c tuyên dung tr ậ ấ ị ể ả ứ ượ ứ ̉ ̣
́ ợ ự ệ ̀ ́ ̀ ̀ ̣
ứ ệ
ớ ơ ệ ị ự ậ ậ ả ự ả
Đ b o đ m s th ng nh t và n đ nh trong vi c qu n lý, s d ng đ i ộ ị ệ ướ c ngũ viên ch c, Lu t cũng quy đ nh nh ng viên ch c đ ữ ngay 01 thang 07 năm 2003 th c hi n vi c ky h p đông lam viêc không xác đ nh ị ệ th i h n v i đ n v s nghi p công l p theo quy đ nh c a Lu t viên ch c. Đ n ơ ậ ờ ạ ủ ị i, v s nghi p công l p ph i th c hi n các th t c đ b o đ m các quy n l ề ợ ị ự ệ ủ ụ ể ả ề ợ ch đ , chính sách đ n đ nh vi c làm, ch đ ti n l i ng và các quy n l ế ộ ề ươ ệ ị ế ộ ng theo quy đ nh. khác mà nh ng viên ch c này đang đ ị c h ượ ưở ể ổ ứ ữ
CÂU H I ÔN T P Ỏ Ậ
1. Hãy trình bày m i quan h bi n ch ng gi a các y u t ệ ệ ế ố ấ ề c u thành n n ứ ữ
ố c.ướ hành chính nhà n
2. Đ nâng cao năng l c n n hành chính nhà n ự ề ướ ầ ữ c c n ph i làm nh ng ả
ể gì?
3. Đ c đi m trong ho t đ ng ngh nghi p c a viên ch c ứ ệ ủ ạ ộ ề ể ặ
4. Đ i m i c ch qu n lý viên ch c trong đi u ki n hi n nay ớ ơ ế ả ứ ệ ệ ể ổ