Ngh thut to qung cáo n tượng
Mc qung cáo này giá bao nhiêu? Mt trăm nghìn ư? Chúng ta s đốt tin mt
cách vô ích thôi! – mt v giám đốc kêu lên khi nhìn vào ngân sách qung cáo. Và có
l điu đó đúng. Người tiêu dùng đã hc được cách bo v mt và tai trước nhng li
qung cáo có cánh. Vì vy, khi các nhân viên qung cáo mang đến trình cho bn
maket ca các chiến dch sp ti, hãy cân nhc xem liu nhng maket này có th
xuyên thng hàng rào phòng v ca người tiêu dùng hay không?
Hãy nói cho tôi biết, ánh mt ca bn có dng li trên ta đề ca bài báo này
hay không? Bn bt đầu suy nghĩ, điu gì mà mi người có ba mà mình li có năm?
Nếu đúng như thế thì bn đã sa vào mt stopper (tên gi ca mt công c qung cáo
mà trong tiếng Anh có nghĩa là “dng li”). Khi bn yêu cu b phn marketing thc
hin qung cáo “đụng chm người tiêu dùng” thì chc hn đó cũng chính là điu mà
bn đang mong đợi. Tt nhiên, nếu như bn không mun điu gì đó mnh hơn, khng
khiếp hơn. Khi đó, câu chuyn đã chuyn sang shocer (nghĩa là công c gây sc). Đây
cũng là mt phương pháp làm qung cáo, nhưng cp độ mnh hơn, nó mang li cho
người ta mt cú sc, mt cơn chn động, mt thc mc mơ h.
Stopper và đặc bit là shocker được thiết kế để dùng cho các công ty sn sàng
mo him. Vì rng vic s dng không đúng cách phương pháp qung cáo này có th
dn đến kh năng quay lưng li ca người tiêu dùng và s pht ý ca chính quyn.
Nhiu chiến dch qung cáo gây sc ti Nga cũng đã khiến chính quyn bi ri và
thm chí là khó chu. Tuy nhiên, các doanh nghip có th s dng nhiu bin pháp
qung cáo khác bit nhm thu hút s quan tâm ca người tiêu dùng. Nhưng trước tiên
chúng ta s cùng nhau tìm hiu bn cht ca phương pháp stopper và shocker.
Qung cáo Stopper
Cơ chế nào đảm bo s chiến thng ca qung cáo trước ý chí ca con người?
Chúng ta phi công nhn rng, nhiu phn ng t nhiên ca chúng ta không khác lm
vi hành vi ca đứa tr mi sinh ra. Tr sơ sinh là mô hình lý tưởng ca người tiêu
dùng. Phn ng ca chúng là phn ng sinh lý thun túy - không suy nghĩ, ch là cm
xúc. Ánh mt ca đứa bé đặt vào đâu khi thi bong bóng ra giường? Các th nghim
đã xác định rng, đứa tr ch quan tâm đến ranh gii gia tường và trn. mc độ
sinh lý, con người ngay t nh đã chú ý đến s di chuyn ca các dòng thông tin: trn
nhà và tường, mt thế gii có m và vng m, mt phng có tranh v sc s và không
có tranh. Còn người ln cũng d dàng nhn ra s đối lp, s li lõm bt thường, s
giao thoa ca hai bi cnh, đon văn, ý tưởng khác nhau.
Da vào s đối lp trong thông đip qung cáo, chúng ta chia stopper ra ba loi:
stopper cơ s, stopper ng nghĩa và stopper năng động.
STOPPER cơ s
STOPPER cơ s xut hin nh có s đối lp ca các yếu t cơ bn trong đối
tượng:
• Có đủ màu, hoc thiếu màu (có chm màu sc tươi trên nn đen - trng);
• Có âm thanh và không có âm thanh ( “mt phút im lng” trong chương trình
radio đang phát liên tc);
• Kích thước phi chun (các hình nh vượt ra ngoài khuôn kh tm bng thường
thu hút người xem);
• Không gian không được lp đầy (t báo trng vi ch mt t s được nhiu
người tò mò mun đọc);
Đối tượng di chuyn.
Như vy, loi stopper đơn gin nht đó là chm màu. Tt hơn na nếu nó di
chuyn được. Ý tưởng cơ bn nht ca stopper đã nhàm chán đến mc người ta không
còn dùng đến na, vì nó ging như mt con ri đã b đứt dây.
Để các stopper này tr nên hiu qu, gi đây mt b đồng phc sáng màu là
chưa đủ mà c “thân hình” ca nó phi làm sao gây ra được hiu ng tt, nói mt cách
ví von là phi làm sao để mi th xung quanh phi “tc mái lên”. Ví d, nếu nhìn thy
mt người màu xanh trên ph, đầu tiên bn nghĩ k đó ging như người tâm thn, sau
vài giây – hay là đoàn làm phim, còn câu tr li cho câu hi “cái gì đây?” li là mc
tiêu ca qung cáo, điu mà các nhà tiếp th mong đợi.
Nhiu năm liên, stopper cơ sđối tượng qung cáo ngay trên trang nht:
sách báo thiếu nhi, động vt và các nhân vt tiếng tăm. Tuy nhiên, ngày nay, điu này
đã không còn đất sng. Hiu qu ca vic tham gia qung cáo ca nhng người ni
tiếng cho công ty m phm đã không còn hiu qu như mong mun. Có th chc thng
s th ơ, lãnh đạm ca người tiêu dùng bng mt s châm chc thú v nếu như to ra
được mt đim n tượng nào đó. Ví d, bn có th thay khuôn mt du dàng thường
thy ca người ni tiếng bng hình nh đang nhăn mt cau mày.
STOPPER ng nghĩa
“Vin gii phu”. Mt trong nhng nguyên tc phn x cơ bn ca con người
là s bo v cơ th. Khi xem xét cnh đánh ln, té ngã, tai nn, chúng ta co li, làm
như điu đó nhưđang “tác động vào người mình”. Bng cách phn x, chúng ta gn
cm giác ca cơ th vi s an toàn.
Vì vy mà qung cáo (bao gm s chia ri hay là mánh khóe tác động đến các
cơ quan d b tn thương - mt, ming, đầu, tai, bng, cơ quan sinh dc), “tn công”
mnh nht vào h thn kinh. Chiến dch KURO ca Công ty Pioneer là mt ví d đin
hình v loi qung cáo này.
Giác quan (tai, mt) “là cơ quan bên ngoài”, còn th gn vào cơ quan xúc giác
là lòng bàn tay và ngón tay. Th thut này phá v cm giác ca chúng ta v tính toàn
vn ca cơ th, nó vô lý, nhưng khó quên.
“Phép nghch hp”. Mt câu nói hay là mt đon văn n cha mâu thun bên
trong. Tên gi “tuyết nóng”, “thi th sng”, “vi con mt nhm tít rng m” và “mt
tuyt tác bình thường” bám níu vào ý thc ging như là hình nh nghch hp trói ánh
mt li. Phép nghch hp nhìn thy là s kết hp ca các yếu t đối chi nhau.
“S phá hoi thông minh”. Cách tiếp cn này là s tn công vào cơ chế bo v
xã hi. Ví d, mt s nước vic nói tiếu lâm v vn đề chính tr ch được s dng
gia bn bè vi nhau.
Và còn vì s vi phm nguyên tc “thân tình chính tr” trong qung cáo “thương
mi” vi nhng khu hiu và tiêu đề xc xược đã gi lên nhng cm giác s hãi và
khâm phc ln ln.
STOPPER năng động
Qung cáo kem đánh răng “Aqua tươi mát”, trong đó nhân vt đang nói v mt
cô gái tươi cười, nhưng cô gái này li là bà ni ca anh ta và có “hàm răng – còn
nguyên như thu ban đầu”, mt câu nói được rt nhiu người nh đến. Stopper loi
này gi nh đến nhng mu đối thoi khác thường ca nhng người theo đạo Pht
hoc Thin. S khi đầu truyn thng cũng chính là s kết thúc bt ng, đảo ln mi
th t chân lên đầu. Ngày nay kiu stopper này được coi như nhng câu khu hiu trêu
go, khiêu khích, khêu gi s tò mò đồng thi tha mãn s tò mò ca “thượng đế”.
Đầu tiên, trên các đường ph xut hin bng qung cáo vi câu hi khác
thường. Sau mt thi gian, cũng ti v trí bng hiu này xut hin câu tr li. Trong
khong thi gian đó, người xem vt óc suy nghĩ, hi nhau xem đó là gì, d đoán nhng
vic tiếp theo, và đó là tt c nhng gì mà nhà qung cáo mong đợi. Mt stopper tuyt
vi là pano qung cáo phim “Tun đêm”: ban ngày nó ch là mt tên phim trên nn
trng, còn vào ban đêm, nh có h thng đèn màu, hình nh tr nên m o huyn bí.