PH N I. M ĐUẦ Ở Ầ
1. Tính c p thi t c a đ tàiấ ế ủ ề .
Nhi u nghiên c u liên quan đn hành vi c a ng i lao đng trong t ch c đãề ứ ế ủ ườ ộ ổ ứ
đc th c hi n nh nghiên c u v đng l c làm vi c (Maslow,1943;ượ ự ệ ư ứ ề ộ ự ệ McClelland,
1965; Herzberg, 1968; Ryan & Deci, 2000; Kruse K., 2013), s hài lòng c a ng iự ủ ườ
lao đng v i môi tr ng làm vi c (Locke E. A., 1976); Kalleberg A. L., 1977;ộ ớ ườ ệ
Macdonald S. & Maclntyre P., 1997), hay m i quan h gi a s ố ệ ữ ự hài lòng trong công
vi c, s g n k t và lòng trung thành c a ng i lao đngệ ự ắ ế ủ ườ ộ (Smith và c ng sộ ự, 1969;
Harter và cs., 2002; Berry M. L., 2010), có nh ng nghiên c u liên quan đn s g nữ ứ ế ự ắ
k t c a ng i lao đng nh ng t p trung vào tìm hi u m i quan h gi a s g n k tế ủ ườ ộ ư ậ ể ố ệ ữ ự ắ ế
và ý đnh r i b t ch c, doanh thu, l i nhu n c a doanh nghi p (ị ờ ỏ ổ ứ ợ ậ ủ ệ Perrin T., 2003;
Hewitt Associates, 2004; The Segal Group Inc., 2006d; Ellis C. M. & Sorensen A.,
2007; Koonmee K. & Virakul B., 2007; Kumar V. & Pansari A., 2015).
Nh ng nghiên c u đi n hình v s g n k t c a ng i lao đng v i t ch cữ ứ ể ề ự ắ ế ủ ườ ộ ớ ổ ứ
có th nói đn nh ể ế ư Kahn (1990), Perrin T. (2003), Lookwood (2007), Macey W.H. và
Schneider B. (2008), Berry M. L. (2010) The Aon Hewitt (2016). Đánh giá chung về
các nghiên c u này có th nh n thứ ể ậ yấ có nhi u y u t tác đng đn s g n k tề ế ố ộ ế ự ắ ế
nh ng các nghiên c u h u h t t p trung vào nghiên c u các y u t trong doanhư ứ ầ ế ậ ứ ế ố
nghi p nhệ ư qu n lý tr c ti p, b n ch t công vi c, đi u ki n làm vi c, …(Maceyả ự ế ả ấ ệ ề ệ ệ
W.H. và Schneider B., 2008; Berry M. L., 2010; The Aon Hewitt, 2016). Các nghiên
c u đ c p đn các y u t ngoài công vi c nhứ ề ậ ế ế ố ệ ư môi tr ng ngoài công vi c, cácườ ệ
y u t đc đi m cá nhân và các y u t nhân kh u h cế ố ặ ể ế ố ẩ ọ còn h n ch . Ngoài ra,ạ ế
nhi uề nghiên c uứ n c ngoàiướ t p trung vào ba thành ph n ậ ầ c a s g n k t: g n k tủ ự ắ ế ắ ế
c m xúc, g n k t nh n th c và g n k t hành viả ắ ế ậ ứ ắ ế (Lockwood N. R., 2007; Macey
W.H. và Schneider B., 2008; Sundaray K. B., 2011; Soni Agrawal, 2016) nh ng ưr tấ
ít nghiên c uứ trong n cướ đ c p đn tác đng c a các y u t đn 3 thành ph nề ậ ế ộ ủ ế ố ế ầ
g n k t c m xúc, g n k t nh n th c và g n k t hành viắ ế ả ắ ế ậ ứ ắ ế (Thu và c ng s , 2016;ộ ự
H ng và c ng s , 2015; Phong, 2011). H n n a, các nghiên c u trong n cằ ộ ự ơ ữ ứ ướ
th ng t p trung xem xét nh h ng c a các y u t môi tr ng công vi c nh ngườ ậ ả ưở ủ ế ố ườ ệ ư
ch a quan tâm nhi u đn các nhân t thu c quan h xã h i trong môi tr ng làmư ề ế ố ộ ệ ộ ườ
vi c (s phân bi t đi x , hòa nh p xã h i, trách nhi m xã h i c a doanh nghi p)ệ ự ệ ố ử ậ ộ ệ ộ ủ ệ
nh nghiên c u c a Anh và c ng s (2013), H ng và c ng s (2015), Thu và c ngư ứ ủ ộ ự ằ ộ ự ộ
s (2016). ự
Làm sao đ xây d ng đc m t đi ngũ nhân s nòng c t th t s g n k tể ự ượ ộ ộ ự ố ậ ự ắ ế
v i doanh nghi p: yêu m n ớ ệ ế công vi c, có ni m tin và s n sàng n l c làm vi c vìệ ề ẵ ỗ ự ệ
các m c tiêu c a doanh nghi p, đó luôn là v n đ trăn tr c a các nhà qu n trụ ủ ệ ấ ề ở ủ ả ị
trong các doanh nghi p kinh doanh d ch v l u trú, ăn u ng vùng Duyên h i Namệ ị ụ ư ố ả
Trung B . Vì v y, nghiên c u s g n ộ ậ ứ ự ắ k t c a ng i lao đng v i doanh nghi pế ủ ườ ộ ớ ệ
kinh doanh d ch v l u trú, ăn u ng vùng Duyên h i Nam Trung B là v n đ h tị ụ ư ố ả ộ ấ ề ế
s c c p thi t trong giai đo n hi n nay.ứ ấ ế ạ ệ
2. Ý nghĩa khoa h c và th c ti n c a đ tài lu n ánọ ự ễ ủ ề ậ
2.1. Ý nghĩa khoa h cọ
Th nh t,ứ ấ k t qu xây d ng thang đo góp ph n phát tri n mô hình lý thuy tế ả ự ầ ể ế
s g n k t và các nhân t nh h ng đn s g n k t đã đc đ xu t và ki mự ắ ế ố ả ưở ế ự ắ ế ượ ề ấ ể
đnh b i c nh khác trong các nghiên c u tr c.ị ở ố ả ứ ướ
Th hai,ứ đi v i ph ng pháp đnh tính, có s k t h p gi a th o lu n nhóm,ố ớ ươ ị ự ế ợ ữ ả ậ
tham kh o ý ki n chuyên gia, ph ng v n th nên thang đo v các nhân t nhả ế ỏ ấ ử ề ố ả
h ng đn s g n k t đc thi t l p ph n ánh khá toàn di n và khách quan điưở ế ự ắ ế ượ ế ậ ả ệ ố
v i đa bàn nghiên c u, đng th i kh c ph c nh c đi m trong các thang đo màớ ị ứ ồ ờ ắ ụ ượ ể
các nghiên c u đã ch ra tr c đó.ứ ỉ ướ
Th ba,ứ s g n k t đc xem xét đa di n g m các thành ph n g n k t nh nự ắ ế ượ ệ ồ ầ ắ ế ậ
th c, g n k t c m xúc và g n k t hành vi. ứ ắ ế ả ắ ế
2.2. Ý nghĩa th c ti nự ễ
Th nh t,ứ ấ nghiên c u có ý nghĩa th c ti n l n đi v i các nhà qu n tr vì k tứ ự ễ ớ ố ớ ả ị ế
qu đã ph n ánh khá toàn di n và khách quan v m c đ g n k t ng i lao đngả ả ệ ề ứ ộ ắ ế ườ ộ
v i doanh nghi p kinh doanh l u trú, ăn u ng vùng Duyên h i Nam Trung B .ớ ệ ư ố ả ộ
Th hai,ứ nghiên c u nh h ng c a các nhân t đn s g n k t trong b iứ ả ưở ủ ố ế ự ắ ế ố
c nh khác nhau v i cách ti p c n mô hình nghiên c u khác nhau s giúp cho cácả ớ ế ậ ứ ẽ
nhà qu n tr nhân l c có cái nhìn toàn di n h n trong vi c ho ch đnh chính sáchả ị ự ệ ơ ệ ạ ị
v nhân l c. ề ự
Th ba,ứ t k t qu nghiên c u, các hàm ý qu n tr nâng cao m c đ g n k từ ế ả ứ ả ị ứ ộ ắ ế
đc đ xu t là tài li u tham kh o không ch cho các c quan qu n lý lao đng vàượ ề ấ ệ ả ỉ ơ ả ộ
doanh nghi p kinh doanh l u trú, ăn u ng đa bàn nghiên c u mà cho các đaệ ư ố ở ị ứ ị
ph ng trong và ngoài n c đang c n nâng cao s g n k t c a ng i lao đngươ ướ ầ ự ắ ế ủ ườ ộ
v i doanh nghi p.ớ ệ
3. M c tiêu nghiên c uụ ứ
M c tiêu nghiên c u chung: ụ ứ
Nghiên c u s g n k t c a ng i lao đng v i doanh nghi p kinh doanh l uứ ự ắ ế ủ ườ ộ ớ ệ ư
trú, ăn u ng vùng Duyên h i Nam Trung B , trên c s đó đ xu t các hàm ýố ả ộ ơ ở ề ấ
chính sách nh m nâng cao s g n k t ng i lao đng v i doanh nghi p.ằ ự ắ ế ườ ộ ớ ệ
M c tiêu nghiên c u c th :ụ ứ ụ ể
- H th ng hóa lý lu n v s g n k tệ ố ậ ề ự ắ ế và các nhân t nh h ng đn s g nố ả ưở ế ự ắ
k tế c a ng i lao đng v i doanh nghi p.ủ ườ ộ ớ ệ
- Xác đnh các thành ph n c a s g n k t, nhân t nh h ng và m c đị ầ ủ ự ắ ế ố ả ưở ứ ộ
nh h ng c a ả ưở ủ t ngừ nhân t môi tr ng công vi c đn các thành ph n s g n k tố ườ ệ ế ầ ự ắ ế
c a ng i lao đng đi v i doanh nghi p kinh doanh l u trú, ăn u ng vùng Duyênủ ườ ộ ố ớ ệ ư ố
h i Nam Trung B .ả ộ
- Tìm hi u ểcó hay không sự khác nhau v ềnh h ng c a các nhân t môiả ưở ủ ố
tr ng công vi c đn các thành ph n s g n k t theoườ ệ ế ầ ự ắ ế đc đi m nhân kh u h c vàặ ể ẩ ọ
theo c m nh n đi v i môi tr ng ngoài công vi cả ậ ố ớ ườ ệ c a ng i lao đng đi v iủ ườ ộ ố ớ
doanh nghi p kinh doanh l u trú, ăn u ng vùng Duyên h i Nam Trung B .ệ ư ố ả ộ
- Tìm hi u ểcó hay không sự khác nhau v ềm c đ g n k t theoứ ộ ắ ế đc đi mặ ể
nhân kh u h c và ẩ ọ theo c m nh n đi v i môi tr ng ngoài công vi cả ậ ố ớ ườ ệ c a ng iủ ườ
lao đng đi v i doanh nghi p kinh doanh l u trú, ăn u ng vùng Duyên h i Namộ ố ớ ệ ư ố ả
Trung B .ộ
- Đ xu t hàm ý chính sách nâng cao s g n k t ng i lao đng đi v iề ấ ự ắ ế ườ ộ ố ớ
doanh nghi p kinh doanh l u trú, ăn u ng vùng Duyên h i Nam Trung B .ệ ư ố ả ộ
4. Đi t ng nghiên c u ố ượ ứ
S g n k t và nh ng nhân t nh h ng đn s g n k t c a ng i laoự ắ ế ữ ố ả ưở ế ự ắ ế ủ ườ
đng đi v i doanh nghi p kinh doanh l u trú, ăn u ng vùng Duyên h i Nam Trungộ ố ớ ệ ư ố ả
B .ộ Đi t ng kh o sát là nh ng ng i lao đng đang làm vi c t i các doanhố ượ ả ữ ườ ộ ệ ạ
nghi p kinh doanh l u trú (đc x p h ng 3 sao tr lên) và doanh nghi p kinhệ ư ượ ế ạ ở ệ
doanh ăn u ng (nhà hàng) vùng Duyên h i Nam Trung B .ố ả ộ
5. Ph m vi nghiên c uạ ứ
Nghiên c u ti n hành kh o sát ng i lao đng làm vi c trong các doanhứ ế ả ườ ộ ệ
nghi p kinh doanh d ch v l u trú, ăn u ng vùng Duyên h i Nam Trung B Vi tệ ị ụ ư ố ả ộ ở ệ
Nam. D li u th c p đc thu th p đ phân tích t ữ ệ ứ ấ ượ ậ ể ừ năm 2013 đn ếnăm 2017. Dữ
li u s c p đc thu th p b ng cách th o lu n nhóm, h i ý ki n chuyên gia vàệ ơ ấ ượ ậ ằ ả ậ ỏ ế
kh o sát ng i lao đng đc ti n hành ả ườ ộ ượ ế trong năm 2018.
6. K t c u c a lu n ánế ấ ủ ậ
Ph n I. M đuầ ở ầ
Ph n II. T ng quan nghiên c u v s g n k t c a ng i lao đng v i doanh nghi pầ ổ ứ ề ự ắ ế ủ ườ ộ ớ ệ
Ph n III. N i dung và k t qu nghiên c uầ ộ ế ả ứ
Ch ng 1. C s lý lu n v s g n k t c a ng i lao đng v i doanh nghi p kinhươ ơ ở ậ ề ự ắ ế ủ ườ ộ ớ ệ
doanh l u trú, ăn u ngư ố
Ch ng 2. Đc đi m đa bàn và ph ng pháp nghiên c uươ ặ ể ị ươ ứ
Ch ng 3. K t qu nghiên c uươ ế ả ứ
Ch ng 4. Bàn lu n k t qu nghiên c u và hàm ý chính sáchươ ậ ế ả ứ
Ph n IV. K t lu n ầ ế ậ
PH N II. T NG QUAN NGHIÊN C U V S G N K T C A NG I LAO ĐNGẦ Ổ Ứ Ề Ự Ắ Ế Ủ ƯỜ Ộ
V I DOANH NGHI PỚ Ệ
1. T ng quan các nghiên c u trên th gi iổ ứ ế ớ
1.1. Quan đi m nghiên c u v s g n k tể ứ ề ự ắ ế
G n đây, các nghiên c u quan ni m s g n k t là thái đ tích c c c aầ ứ ệ ự ắ ế ộ ự ủ
ng i lao đng đi v i công vi c, giá tr và ho t đng c a doanh nghi p. Ng iườ ộ ố ớ ệ ị ạ ộ ủ ệ ườ
lao đng nh n th c b i c nh kinh doanh và làm vi c v i các đng nghi p đ c iộ ậ ứ ố ả ệ ớ ồ ệ ể ả
thi n hi u qu công vi c vì l i ích c a doanh nghi p. Ng c l i, các doanh nghi pệ ệ ả ệ ợ ủ ệ ượ ạ ệ
ph i nuôi d ng, duy trì và phát tri n s g n k t ng i lao đng vì s găn k t đòiả ưỡ ể ự ắ ế ườ ộ ự ế
h i m t m i quan h hai chi u gi a doanh nghi p và ng i lao đng (Lockwood N.ỏ ộ ố ệ ề ữ ệ ườ ộ
R.,2007; Macey W.H. và Schneider B., 2008; Sundaray K. B., 2011; Soni Agrawal,
2016).
1.2. Các h ng ti p c n s g n k t ng i lao đng v i doanh nghi pướ ế ậ ự ắ ế ườ ộ ớ ệ
Có hai h ng ti p c n v s g n k t trong các nghiên c u trên th gi i đcướ ế ậ ề ự ắ ế ứ ế ớ ượ
xác đnh: (1) s g n k t ng i lao đng là m t c u trúc đn nh t: g n k t c m xúcị ự ắ ế ườ ộ ộ ấ ơ ấ ắ ế ả
ho c g n k t nh n th c ho c g n k t hành vi; và (2) s g n k t ng i lao đng làặ ắ ế ậ ứ ặ ắ ế ự ắ ế ườ ộ
m t c u trúc đa di n g m 3 c thành ph n: g n k t nh n th c, g n k t c m xúc vàộ ấ ệ ồ ả ầ ắ ế ậ ứ ắ ế ả
g n k t hành vi. ắ ế
1.3. Các nhân t nh h ng đn s g n k t c a ng i lao đng v i t ch cố ả ưở ế ự ắ ế ủ ườ ộ ớ ổ ứ
trong các nghiên c u trên th gi iứ ế ớ
Các nhân t nh h ng đn s g n k t c a ng i lao đng trong các nghiênố ả ưở ế ự ắ ế ủ ườ ộ
c u đc chia thành 4 nhóm nhân t : (1) nhân t thu c môi tr ng công vi c , (2)ứ ượ ố ố ộ ườ ệ
nhân t cá nhân, (3) nhân t nhân kh u h c và (4) nhân t môi tr ng ngoài côngố ố ẩ ọ ố ườ
vi c. ệ
1.4. M t s mô hình nghiên c u s g n k t ng i lao đng v i t ch c ộ ố ứ ự ắ ế ườ ộ ớ ổ ứ
Nghiên c u s g n k t ng i lao đng v i doanh nghi p trong các nghiênứ ự ắ ế ườ ộ ớ ệ
c u tr c th ng t p trung vào ba n i dung: (1) các thành ph n s g n k t; (2) cácứ ướ ườ ậ ộ ầ ự ắ ế
nhân t nh h ng đn s g n k t và (3) nh h ng c a s g n k t đn các k tố ả ưở ế ự ắ ế ả ưở ủ ự ắ ế ế ế
qu đu ra c a doanh nghi p. ả ầ ủ ệ
1.4.1. Mô hình nghiên c u c a ứ ủ Macey W.H. và Schneider B. (2008).
Mô hình nghiên c u c a Macey W.H. và Schneider B. (2008) theo h ng đaứ ủ ướ
di n v i 3 thành ph n c a s g n k t: g n k t nh n th c, g n k t c m xúc, g nệ ớ ầ ủ ự ắ ế ắ ế ậ ứ ắ ế ả ắ
k t hành vi. ế
1.4.2. Mô hình nghiên c u c a Berry M. L. (2010)ứ ủ
Trong mô hình nghiên c u c a Berry M. L. (2010) xem s hài lòng c a ng iứ ủ ự ủ ườ
lao đng nh là m t bi n trung gian trong m i quan h gi a s g n k t ng i laoộ ư ộ ế ố ệ ữ ự ắ ế ườ
đng và ý đnh r i b t ch c. ộ ị ờ ỏ ổ ứ
1.4.3. Mô hình nghiên c u c a Sundaray K. B. (2011)ứ ủ
Mô hình nghiên c u c a Sundaray K. B. (2011) có 12 nhân t nh h ngứ ủ ố ả ưở
đn s g n k t. Nh ng nhân t này đc dùng chung cho t t c các doanhế ự ắ ế ữ ố ượ ấ ả
nghi p, không phân bi t ngành ngh , tuy nhiên, m c đ tác đng c a m i nhân tệ ệ ề ứ ộ ộ ủ ỗ ố
là khác nhau.
1.4.4. Mô hình nghiên c u c a The Aon Hewitt (2016)ứ ủ
Đ đo l ng m c đ g n k t c a ng i lao đng, The Aon Hewitt (2016) sể ườ ứ ộ ắ ế ủ ườ ộ ử
d ng c u trúc g n k t c a Macey W. H. & Schneider B. (2008) bao g m nh ngụ ấ ắ ế ủ ồ ữ
tr ng thái c m xúc, nh n th c và hành vi d n đn hi u su t th c hi n công vi cạ ả ậ ứ ẫ ế ệ ấ ự ệ ệ
t t h n c a ng i lao đng thông qua vi c ng i lao đng nói gì v doanh nghi p;ố ơ ủ ườ ộ ệ ườ ộ ề ệ
ng i lao đng l i bao lâu v i doanh nghi p; và ng i lao đng ph n đu nhườ ộ ở ạ ớ ệ ườ ộ ấ ấ ư
th nào đ mang l i hi u su t cao.ế ể ạ ệ ấ
2. T ng quan các nghiên c u trong n c ổ ứ ướ
M t s nghiên c u v s g n k t đc ti p c n theo h ng đn nh t nhộ ố ứ ề ự ắ ế ượ ế ậ ướ ơ ấ ư
các nghiên c u c a H ng và c ng s (2015), Thu và c ng s (2016). M t sứ ủ ằ ộ ự ộ ự ộ ố
nghiên c u khác ti p c n theo h ng đa di n v i s g n k t g m 2 ho c 3 thànhứ ế ậ ướ ệ ớ ự ắ ế ồ ặ
ph n g n k t nh n th c, g n k t c m xúc và g n k t hành vi nh nghiên c u c aầ ắ ế ậ ứ ắ ế ả ắ ế ư ứ ủ
Phong (2011), Anh và c ng s (2013).ộ ự