ĐẠI HC QUC GIA HÀ NI
TRƢỜNG ĐẠI HC CÔNG NGH
VŨ TÙNG LINH
NGHIÊN CU K THUT D BÁO THI TIT
TI MT KHU VC CÓ PHM VI NH DA TRÊN
NG ĐỘ TÍN HIU GPS QUA CÁC THIT B
THU THÔNG MINH
Ngành: Công ngh thông tin
Chuyên ngành: Truyn d liu và mng máy tính
Mã s:
TÓM TT LUẬN VĂN THẠC S CÔNG NGH THÔNG TIN
NGƢỜI HƢỚNG DN KHOA HC:
PGS. TS. Nguyễn Đình Vit
Hà Ni 2017
1
M ĐẦU
Trong sut thp k vừa qua đã sự phát triển vượt bc ca h thống vi điện t,
máy tính các thiết b di động với các tính năng hiện đại. Chúng kh năng tính
toán cao, ch thước nh và chi phí thp, cho phép con người tương tác với các thiết b
như một phn ca cuc sống hàng ngày đặc biệt con người ta th d dàng xác
định v trí ca mình trên thế gii thông qua phn mm s dng công ngh GPS.
mt thng cho thy mt kết qu đáng kinh ngc, dân s thế gii ước tính khong
7.3 t người, thì 7 t điện thoại di động năm 2015 [10].
S bùng n của ngưi s dụng điện thoi thông minh trong những năm gần đây
(2007-2015) đã dẫn đến s bùng n ca các ng dụng cho điện thoi thông minh và s
ợng đáng kinh ngạc ca các ng dụng smartphone đã đưc b sung không ngng.
vy, nhu cu s dng thiết b di động gn lin vi ng dụng trên đin thoại di động
xu hướng nóng hin nay.
Bt ngun t nhu cu thc tế hin nay rt nhiu nhân hay t chc mun biết
được thông tin v thi tiết ti mt khu vc nh để sp xếp các công vic ca h sao
cho hp chng hạn như các trung tâm t chc s kin, hoc các hãng tàu
thy…Thêm vào đó, vic thi tiết thay đổi ng ảnh hưởng đến ờng độ độ chính
xác tín hiu GPS truyn t v tinh đến các thiết b thu ngưc lại. Đi từ nhu cầu đó
cng vi tính ph dng ca các thiết b di động, tôi quyết đnh la chọn đề tài:
Nghiên cu k thut d báo thi tiết ti mt khu vc phm vi nh da trên
ng đ tín hiu GPS qua các thiết b thu thông minh (smartphone).
2
1 CHƢƠNG 1. GII THIU CHUNG
Sơ lƣợc v bài toán d báo thi tiết 1.1
1.1.1 Các thành phn thi tiết cn d báo
1.1.2 Các phƣơng pháp dự báo thi tiết
Kh năng ứng dng các thiết b thu GPS vào vic d báo thi tiết 1.2
1.2.1 Nguyên tắc đo thời gian truyn tín hiu GPS
1.2.2 Xác định v trí trong không gian trong điều kiện lý tƣởng
1.2.3 nh hƣng ca thời gian không chính xác và phƣơng pháp hiu chnh
1.2.4 nh hƣng của môi trƣờng ti kh năng định v trong không gian 3 chiu
Đề xut vic kết ni các thiết b có chc năng thu tín hiệu GPS đ h tr cho 1.3
vic d báo thi tiết
1.3.1 ng dng GPS vào d báo thi tiết trên thế gii
1.3.2 Đề xut mô hình kết ni các thiết b thu GPS h tr d báo thi tiết
Như đã phân tích phn 1.2.4, ta thy rng ch s SNR (t s ờng độ tín hiu
trên cường độ nhiu) ca tín hiu GPS b ảnh hưởng nhiu bi tầng đối lưu, mà trên
hết là do nhit đ, áp sut, và đ ẩm tương đối.
Bằng phương pháp thực nghim, luận văn sẽ thng kết qu đo SNR xem vi
từng điều kin nhiệt đ, áp suất, đ ẩm tương đối ng vi tng trng thái thi tiết
nhất định (mưa, nắng, y,…) tại cùng mt v trí, cùng thời điểm ch khác nhau v
ngày thì SNR s chu s ảnh hưởng thay đổi ra sao. Nếu s khác nhau v độ
biến thiên SNR (đồ th SNR thay đổi theo mt s yếu t thi tiết) thì ta kh năng
kết luận được s biến đổi khác nhau ca SNR th đặc trưng cho điu kin thi
tiết ti mt phm vi nh (c vài chc mét) mt thi điểm xác định.
Trong phm vi nh đó đ h tr cho vic d báo thi tiết (chng hn như sự di
chuyn của đám y lớn) không ý nghĩa. Tuy nhiên nếu như ta t chc kết ni
rt nhiu thiết b thu GPS thành mt mạng lưới để thu thp thông tin v trng thái
thi tiết (tương ng vi SNR) ti nhiu khu vc nhiu thời đim khác nhau, ta
th lập được mt bản đồ theo thi gian v các trng thái thi tiết, cung cp các
thông tin hu ích cho vic d báo. Chng hn da vào lch s mt của đám y
ln tại các đim kho sát kế cn nhau theo thời gian trước đó, ta có thể đoán được
hướng đi của đám mây… Khi biết s thay đổi v trí của các đám y, ta thể d
đoán được hướng và mc đ nhanh chm di chuyn của các cơn gió tác động đến mây.
Đặc bit bão xy ra, da vào dòng gió chuyển động ta s xác định được tâm bão,
cùng vi khong cách của y thu (người s dng) ti tm bão, qua đó truyền thông
tin cnh báo tới ngưi dùng. Cần lưu ý rằng, các quan dự báo thi tiết hin nay,
ngay c trong tình hung khn cấp, cũng chỉ th phát các bn tin cnh báo cách
nhau hàng chc phút, còn h thống tôi đề xut, nếu được chng minh thc tin,
3
trin khai thc hin, li kh năng truyền thông tin tới người s dng theo thi gian
thc.
Đề xuất trên ý nghĩa do s thuyết dẫn đưng. Phn thuyết s
được trình bày c th hơn chương 3. Riêng chương 4 s mt s thc nghiệm để
minh chng cho kết lun: S biến đổi khác nhau ca SNR th đặc trưng cho điều
kin thi tiết khác nhau ti mt phm vi nh (c vài chc mét) mt thời điểm xác
định.
Kết luận chƣơng 1.4
Chương này đu tiên gii thiệu lược v bài toán thi tiết các phương pháp
d báo hin nay. Qua vic phân tích s ảnh hưởng ca yếu t thi tiết trong tầng đối
u ti thi gian tr gia máy thu v tinh s thay đi của cường độ tín hiu
(SNR) khi qua môi trường đó, tôi đã đưa ra một đ xut v h thng kết ni các thiết b
thu GPS, thu thp tng hp d liu h tr cho vic d báo thi tiết. Ý tưởng ca tôi
bước đầu đã kim chng được s biến đổi khác nhau ca SNR th đặc trưng cho ít
nht 2 loi thi tiết khác nhau: mưa không mưa. Phương pháp kết qu kim
chứng được tôi trình bày chi tiết tại chương 4 của luận văn.
4
2 CHƢƠNG 2. HỆ THNG GPS VÀ CÁC H THNG ĐNH V KHÁC
Mt h thống định v nh vịnh ng) v tinh mt h thng s dng
v tinh để cung cp dch v t định v v trí địa không gian trên Trái Đất. cho
phép các máy thu điện t nh th nhn biết đưc v trí (kinh độ, độ độ cao)
ca mình với độ chính xác cao (c vài mét) bng vic s dng c tín hiu thi gian
được truyn t v tinh. H thng y kh năng cung cấp v trí, hướng di chuyn
hoc theo dõi v trí ca mt vt có khp vi máy thu hay không. Các tín hiệu cũng cho
phép các máy thu điện t th tính toán gi địa phương hiện ti với độ chính xác
cao. Các h thống định v v tinh hoạt động hoàn toàn đc lp vi h thng mạng điện
thoi hay internet nào, mc chính các công ngh y th ci thin s chính xác
ca thông tin đnh v.
Mt h thống đnh v v tinh có độ bao ph toàn cầu đưc gói là h thng v tinh định
v toàn cầu (GNSS). Tính đến 12/2016, trên thế gii có các h thng GNSS sau:
GPS (M)
GLONASS (Nga)
European Union's Galileo (Liên Minh Châu Âu)
Ngoài ra còn mt s h thng v tinh đnh v theo vùng vai trò b tr (như của
Nht) hoặc còn đang phát triển như:
Bc Đu-BeiDou (Trung Quc)
Quasi-Zenith (Nht Bn)
IRNSS (Ấn Độ)