Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2024. ISBN: 978-604-82-8175-5
467
NGHIÊN CỨU TÁC ĐỘNG CỦA HIỆU ỨNG MẠNG
ĐẾN CÁC NỀN TẢNG ĐẶT XE CÔNG NGHỆ TẠI VIỆT NAM
Trần Thị Phương Dung
Trường Đại học Thuỷ lợi, email: dungttp_kt@tlu.edu.vn
1. GIỚI THIỆU CHUNG
Với sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế
số, sự thay đổi của thói quen di chuyển, Việt
Nam đang chứng kiến sự bùng nổ mạnh mẽ
của các nền tảng gọi xe công nghệ, theo thống
kê quy mô thị trường này đạt 0.72 tỷ đô, với
tốc độ phát tăng trưởng hàng năm 19.5%, chỉ
xếp sau thị trường TMĐT trong ngành kinh
doanh số. Tuy nhiên, thị trường này đang
đứng trước sự cạnh tranh gay gắt chưa từng có
với sự gia nhập của các nền tảng đặt xe nội địa
mới gia nhập vào thị trường như be, XanhSM
làm cho thị phần thay đổi đáng kể.
Trong bối cảnh này, hiệu ứng mạng
(network effects) là yếu tố được các doanh
nghiệp quan tâm với vai trò là cách thức quan
trọng tạo ra khả năng phòng thủ của các nền
tảng trong thế giới số, giúp duy trì và giữ
vững vị thế cạnh tranh của các nền tảng đặt
xe trên thị trường. Nghiên cứu này nhằm làm
rõ tác động của hiệu ứng mạng đến nền tảng
đặt xe công nghệ, từ đó cung cấp cái nhìn sâu
sắc hơn về cách thức mà hiệu ứng mạng được
tận dụng để bảo vệ các nền tảng đặt xe công
nghệ trong một thị trường đầy biến động.
2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Nghiên cứu này sử dụng phương pháp
nghiên cứu định lượng và định tính. Trong đó
nghiên cứu định lượng dựa trên việc phân
tích các tài liệu và số liệu thứ cấp từ nhiều
nguồn khác nhau, bao gồm: Thu thập dữ liệu
thứ cấp từ các báo cáo thị trường từ các tổ
chức điều tra thị trường uy tín, và các công
trình nghiên cứu, bài báo trên các tạp chí uy
tín liên quan đến thị trường gọi xe trực tuyến
trên thế giới cũng như tại Việt Nam, các bản
tin, báo cáo từ các nền tảng như báo cáo tài
chính và chiến lược phát triển của các công
ty, các cải tiến công nghệ và dịch vụ mới;
nghiên cứu định tính sử dụng kết quả từ các
cuộc khảo sát người dùng nền tảng qua các tổ
chức khảo sát thị trường uy tín Từ đó, thông
qua việc đánh giá các yếu tố cốt lõi của hiệu
ứng mạng; so sánh và đối chiếu với các
nghiên cứu trước đây để xác định điểm mạnh
và yếu của các nền tảng tại Việt Nam; và đề
xuất chiến lược phát triển và khả năng phòng
thủ để các nền tảng gọi xe trực tuyến có thể
củng cố và tăng cường hiệu ứng mạng.
3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
3.1. Mô hình SRM của nền tảng đặt xe
công nghệ tại Việt Nam
Để đánh giá hiệu ứng mạng của nền tảng,
dựa vào mô hình SRM – mỗi quan hệ của các
bên tham gia trong nền tảng
Hình 1. Mô hình SMR của nền tảng
đặt xe công nghệ (Nguồn: tác giả)
Trong đó, nền tảng đặt xe công nghệ là nền
tảng nhiều bên với 3 đối tượng nghiên cứu
chính là: Nền tảng, Tài xế và Người dùng.
