BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
CÔNG TRÌNH DỰ THI
GIẢI THƯỞNG NGHIÊN CỨU KHOA HỌC SINH VIÊN
“NHÀ KINH TẾ TRẺ - 2009”
TÊN CÔNG TRÌNH:
“NGHIÊN CỨU TÂM LÝ HỌC TRONG ĐẦU TƯ CHỨNG KHOÁN VÀ ĐỀ XUẤT
GIẢI PHÁP NÂNG CAO NGHIỆP VỤ IR ( QUAN HỆ VỚI NHÀ ĐẦU TƯ) CHO
CÁC CÔNG TY CHỨNG KHOÁN TẠI TP.HỒ CHÍ MINH”.
THUỘC NHÓM NGÀNH: KHOA HỌC KINH TẾ
MỤC LỤC
 Trang
Danh mục từ viết tắt
Phần mở đầu
1. Ý nghĩa của đề tài ........................................................................................................i
2. Mục đích nghiên cứu ....................................................................................................i
3.Đối tượng và phạm vi nghiên cứu..................................................................................i
4.Phương pháp nghiên cứu ...............................................................................................i
5.Tính mới của đề tài ........................................................................................................ii
6. Bố cục đề tài..................................................................................................................ii
Phần nội dung
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TÂM LÝ ĐÁM ĐÔNG, CÁC ĐẶC ĐIỂM TÂM LÝ
TRONG THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN; ỨNG DỤNG TÂM LÝ HỌC VÀO TÀI CHÍNH
VÀ LÝ THUYẾT TỔNG QUAN VỀ IR (QUAN HỆ VỚI NHÀ ĐẦU TƯ).....................1
1.1. Tổng quan về tâm lý “đám đông” .......................................................................1
1.1.1. Khái quát chung về tâm lý................................................................................... 1
1.1.2. Tâm lý “đám đông” .............................................................................................2
1.1.2.1. Khái niệm tâm lý đám đông ................................................................................2
1.1.2.2. Đặc điểm của đám đông ......................................................................................2
1.1.2.3. Đặc tính của đám đông........................................................................................3
1.2. Ứng dụng tâm lý học vào tài chính .....................................................................4
1.2.1. Lý thuyết tài chính hành vi..................................................................................4
1.2.2. Những nguyên lý cơ bản của tài chính hành vi ................................................... 5
1.2.2.1. Hành vi không hợp lý của nhà đầu tư.....................................................................5
1.2.2.2. Hành vi không hợp lý mang tính hệ thống..............................................................6
1.2.2.3 Giới hạn khả năng kinh doanh chênh lệch giá trên thị trường tài chính..................7
1.3. Tổng quan về IR............................................................................................................7
1.3.1. Khái niệm ............................................................................................................7
1.3.2. Vai trò, chức năng của IR....................................................................................8
1.3.2.1. Quan hệ hai chiều của IR........................................................................................8
1.3.2.2. Vai trò truyền thông của IR ....................................................................................8
1.3.3. Nhiệm vụ của IR..................................................................................................10
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG TTCK TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH........................12
2.1. Phân tích tổng quan TTCK TPHCM trong giai đoạn cuối 2006 - đầu 2009 ............... 12
2.1.1. Phân tích thực trạng tâm lý của NĐT trong lĩnh vực Chứng Khoán giai đoạn cuối 2006
đầu 2009 dựa trên thuyết tâm lý học hành vi tài chính........................................................ 14
2.1.1.1. Hành vi không hợp lý của nhà đầu tư..................................................................14
2.1.1.1.1. Tâm lý trông chờ sự may rủi ...............................................................................14
2.1.1.1.2. Thiếu tự tin và chánh kiến trong đầu tư..............................................................16
2.1.1.2. Hành vi không hợp lý mang tính tập thể.............................................................19
2.1.1.2.1. TTCK và giá cổ phiếu bị chi phối chủ yếu bởi tâm lý đám đông .......................19
2.1.1.2.2. Hành vi đám đông của NĐT tại thành phố Hồ Chí Minh coa khuynh hướng hành động
theo một số người chủ chốt của thị trường. .........................................................................20
2.1.1.3. Giới hạn trong chênh lệch giá giao dịch.............................................................. 26
2.1.2. Tính chuyên nghiệp của nhà môi giới đầu tư chứng khoánTP. HCM đang tăng ......32
2. Thực trạng công bố thông tin trên thị trường chứng khoán tại TP.HCM............33
2.1. Thực trạng của thông tư hướng dẫn về việc công bố thông tin trên thị trường chứng
khoán .............................................................................................................................33
2.2. Thực trạng thông tin bất cân xứng trên thị trường chứng khoán TP.HCM ..................33
CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP VỀ TRUYỀN THÔNG TÀI CHÍNH TRÊN THỊ TRƯỜNG CHỨNG
KHOÁN- QUAN HỆ VỚI NHÀ ĐẦU TƯ IR (INVESTOR RELATION) .......................41
3.1. Mục đích đề xuất giải pháp: ......................................................................................... 41
3.2. Căn cứ đề xuất giải pháp............................................................................................... 41
3.3. Đề xuất quy trình IR mới tại các công ty Chứng Khoán .............................................. 42
3.4. Giải pháp cụ thể cho quy trình IR tại các cơng ty chứng khoán TP.HCM hiện nay45
3.4.1. Củng cố, xây dựng đội ngũ nhân viên IR chuyên nghiệp.......................................... 46
3.4.2. Xây dựng hệ thống truyền thông hiệu quả.................................................................46
3.4.2.1. Các yêu cầu cơ bản về nội dung Website của một công ty Chứng Khoán .............47
3.4.2.2. Tổ chức họp báo, hội nghị giữa doanh nghiệp, NĐT, và chuyên gia phân tích ....48
3.5. Lợi ích khi áp dụng các nghiệp vụ IR (căn cứ trên 3 nhiệm vụ của IR).....................49
Lời kết .............................................................................................................................50
Tài liệu tham khảo ...............................................................................................................
Phụ lục .............................................................................................................................
Phần mở đầu
1. Ý nghĩa của đề tài
Thị trường tài chính, chứng khốn Việt Nam ngày càng phát triển, đặc biệt hơn cả trong giai đoạn
bùng nổ thơng tin như hiện nay, việc giao dịch trong tập thơng tin mờ, thơng tin khơng đủ, thiên
lệch hoặc cĩ quá nhiều thơng tin là nguyên nhân làm cho nhà đầu tư khơng cĩ, hoặc mất dần cá
tính đầu tư-thúc đẩy sự lây nhiễm đám đơng và hiệu ứng bầy đàn trong đầu tư, tình trạng đo ùsẽ
làm nhà đầu tư dễ dàng chạy theo cái lợi trước mắt gây mất cân đối cho thị trường về lâu dài.
Các nguyên lý của tâm lý hành vi tài chính cho thấy, nhà đầu tư càng ít hiểu biết thì họ càng dễ
bị cuốn theo ý kiến đám đơng. Hành vi này là con dao hai lưỡi bởi chính những nhà đầu tư thiếu
hiểu biết là những người dễ rơi vào tình trạng lo sợ, hoảng loạn nhất. Việc tham gia hay tháo
chạy khỏi thị trường của một người khơng ảnh hưởng quá lớn tới thơng tin hay chất lượng thị
trường, nhưng việc cả đàn chạy theo một con bị chạy nhanh nhất sẽ “dẫm đạp” và làm vỡ vụn thị
trường.
Xưa nay cơng tác PR tập trung vào xây dựng hình ảnh doanh nghiệp, nhưng bây giờ PR cịn cĩ
thêm nhiệm vụ mới: Làm thế nào để cĩ thể đáp ứng cung-cầu thơng tin cho doanh nghiệp và nhà
đầu tư¬_thiết lập quan hệ đầu tư thơng qua nghiệp vụ IR.
Do đĩ nhiệm vụ đề ra là thơng qua truyền thơng, với tần suất xuất hiện và nội dung thơng điệp
của thơng tin, các cơng ty chứng khĩan cĩ thể giúp doanh nghiệp điều chỉnh kỳ vọng của nhà đầu
tư theo chiều hướng: chuyển tâm lý đầu tư cảm tính, bầy đàn sang tâm lý đầu tư triết lý, cĩ kế
hoạch và chiến lược, từ đĩ giúp doanh nghiệp chủ động trước những phản ứng của nhà đầu tư,
làm cơ sở cho việc ổn định giá trị cổ phiếu, bình ổn và phát triển bền vững thị trường.
2. Mục đích nghiên cứu
Tìm hiểu tác động của yếu tố tâm lý hoạt động đầu tư chứng khoán tại TP.HCM từ đó đề xuất
giải pháp nâng cao nghiệp vụ quan hệ với nhà đầu tư tại các công ty chứng khoán trên địa bàn
TP.HCM.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu: 100 Nhà đầu tư tại các sàn giao dịch chứng khoán
Phạm vi nghiên cứu: Địa bàn TP.HCM
4. Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu tại bàn: theo phương pháp truyền thống bằng cách sử dụng rất nhiều thơng tin thứ
cấp:
i