Nguyên nhân ra đời và bản chất của chủ nghĩa tư bản độc quyền nhà nước

[Type text] [Type text] [Type text]

I. Nguyên nhân ra đ i vàờ

b n đ c quy n nhà ộ ề ủ ư ả ấ ủ

L c l ấ ng s n xu t xã h i hóa ngày càng cao ố ả ậ t xã h i v i s n xu t và phân ph i, yêu c u k ho ch hóa t p ộ ấ ộ ớ ả ế ế ầ ạ

ộ ể ủ ộ ố ộ t kh năng kinh doanh c a các t ớ ượ ủ ả ổ ứ ộ ch c đ c b n ch t c a ch nghĩa t ả n cướ a.Nguyên nhân (5 nguyên nhân) + M t là: ự ượ ộ => C n có s đi u ti ự ề ầ trung t ừ m t trung tâm. ộ + Hai là: S phát tri n c a phân công lao đ ng xã h i => Làm xu t hi n m t s nghành m i v quy n t ự ấ nhân. ệ ề ư

ấ ả ự ế ợ ứ ổ ứ ộ ề ư ạ ế ộ c là s k t h p s c m nh c a các t c t ướ ư ả ch c đ c quy n và gi ủ ổ ứ ộ s n thành m t thi ả ề ch c đ c quy n t v iớ nhân ủ t ch và th ch th ng nh t đ ph c v ấ ể ụ ụ ể ế ố ế ọ i quy t m i khó khăn c a CNTB trong m i lĩnh ủ ế ọ

ề ướ b n đ c quy n nhà n ư ả b n đ c quy n ộ ự ố ư ả c là m t n c thang phát tri n c a ch ủ ộ ộ ấ ế ớ t v i ề . Đó là s th ng nh t c a 3 quá trình g n bó m t thi ể ủ ậ ấ ủ ắ

b. B n ch t. - CNTBĐQ nhà n ướ s c m nh c a nhà n ứ ạ i ích các t l ợ v c.ự - Ch nghĩa t ủ nghĩa t nhau: + Tăng s c m nh c a các t ch c đ c quy n ứ ủ ạ ổ ứ ộ ề

[Type text] [Type text] [Type text]

ệ ủ ướ ế ợ ứ ủ ộ ạ c vào kinh t ề ư ế ớ ứ ị ủ nhân v i s c m nh chính tr c a ạ + Tăng vài trò can thi p c a nhà n + K t h p s c m nh kt c a đ c quy n t nhà n c ướ  - Nh v y CNTBĐQ nhà n c là m t quan h kinh t ư ậ ướ ệ ộ ứ không ph i là m t chính sách trong giau đo n đ c quy n c a CNTB ả ạ ộ ộ ế, chính tr , ị xã h i, chộ ề ủ

b n đ c quy n nhà ữ ệ ư ả ề ộ ể c so v i ch nghĩa t b n đ c quy n cũ II- Nh ng bi u hi n m i c a ch nghĩa t n ề ớ ủ ư ả ủ ộ ướ ủ ớ

ủ ủ ể ệ ể ặ ớ ư ả b n đ c ộ 1. Nh ng bi u hi n m i trong năm đ c đi m c a ch nghĩa t ữ quy nề

s n ch c đ c quy n ề và nhà n ộ ủ ự ữ các t ự ự ệ ng chính tr , kinh t ị ớ ế ệ ự ượ c t ướ ư ả ệ ắ ủ to l n, là ch d a v ng ch c c a ỗ ự ữ

ng, ngày mai là ch ngân hàng; hôm nay là ch ộ ưở ủ ủ ng ` ộ ưở

c trong CNTB ướ ể ủ ở ữ c hình thành nh : xây d ng m i t ớ ừ ờ ở ữ ướ ướ ự ố ữ c, qu c h u c mua c ph n c a các xí nghi p t nhân, nhà n ngân sách nhà n ệ ư ầ ủ ệ ư ướ ổ

c trong công ướ ồ ướ ả c g m: đ ng s n và b t đ ng s n, xí nghi p nhà n ấ ộ ạ ầ ế ệ ộ ch c đ c quy n đ duy trì s t n t ổ ứ ộ ụ ụ ợ ề ể ự ồ ạ ủ i c a a) S ự k t h p v nhân s gi a ổ ứ ộ ề ế ợ - S k t h p v nhân s th c hi n thông qua các h ch xí nghi p. Các h ch xí ộ ủ ự ế ợ ề nghi p tr thành l c l ở CNTBĐQ - V.I. Lênin đã nói:` Hôm nay là b tr ngân hàng, ngày mai là b tr b) S ự hình thành và phát tri n c a s h u nhà n - S h u nhà n hóa xí nghi p t nhân, ........................ - S h u nhà n ở ữ ộ ả nghi p và trong các lĩnh v c k t c u h t ng kinh t - xã h i khác. ệ ự ế ấ - Nó ng h và ph c v l i ích cho các t ộ ủ TBCN.

[Type text] [Type text] [Type text]

s n ế c t ướ ư ả ả ộ c a nhà n ủ đ i ngo i, chính sách tăng tr ố ng kinh t c) S đi u ti ự ề - Các chính sách: ch ng kh ng ho ng chu kỳ, ch ng l m phát, chính sách xã h i, chính sách kinh t ưở t kinh t ế ủ ố ạ ạ ......................... ế ế ố

c a ch t kinh t ế ủ ủ nghĩa t ư ả ộ b n đ c ế ệ ơ ế ề

do c nh tranh và c ch đ c quy n t ạ ự ơ ế ộ ộ ủ ự ượ nhân thì t ề ư ề ề ư ữ ng s n xu t v t quá gi ấ ượ ả t y u đòi h i ph i đ ỏ ấ ế nhân đ u có nh ng m t ặ ớ ạ i h n ả ượ ổ c b ộ ng và đ c quy n t ộ c. ướ nhân k t h p tăng lên m nh m ạ t quá ế ợ b n phát tri n dùng đ đi u ti c t ướ ư ả ẽ ể ề ể ế ả ng th c đi u ti 2. Nh ng bi u hi n m i trong c ch đi u ti ớ ể ữ quy n nhà n c ề ướ ng t - C ch th tr ơ ế ị ườ tích c c và tiêu c c, khi trình đ xã h i hóa c a l c l ự ự t c a c ch th tr đi u ti ế ủ ơ ế ị ườ ề t c a nhà n sung b ng s đi u ti ự ề ằ ế ủ thu c nhà n - Kinh t c và t ư ướ ộ ế - Chi tiêu tài chính c a các nhà n ủ trình tái s n xu t xã h i tăng lên ộ ấ t c a nhà n -Ph ế ủ ề ươ ướ ứ c cũng thay đ i m t cách linh ho t ạ ộ ổ

b n trong giai ủ ủ ổ ư ả III: S bi n đ i thích nghi c a ch nghĩa t đo n hi n nay và hành đ ng c a chúng ta ự ế ệ ủ ạ ộ

ủ ờ ạ b n luôn tìm cách thích nghi ố ư ả ứ ạ ủ ệ ư ấ ủ ậ ả ở ử ế ư ạ ả ố ng xã h i ch nghĩa. v ng đ nh h Trong th i đ i ngày nay, ch nghĩa t tr ướ ự ế chính tr qu c t ị v y, trong quá trình m c a, h i nh p kinh t ộ ậ cao c nh giác, ch đ ng ch ng l ủ ộ phát huy n i l c và gi ị c s bi n đ i nhanh chóng, ph c t p c a các m i quan h kinh t , ế ổ , nh ng b n ch t c a chúng v n không thay đ i. B i ở ố ế ổ ẫ , chúng ta ph i đ qu c t ả ề ố ế i âm m u "di n bi n hòa bình", ra s c ứ ế ễ ủ ộ ộ ự ữ ữ ướ

[Type text] [Type text] [Type text]

ờ ư ả ế ỷ ứ ậ ầ ổ ươ ệ ạ do ạ ộ b n nông nghi p và th ự ậ ầ ệ ỹ ấ ủ b n ra đ i cách đây h n 500 năm và có b n l n thay đ i l n. I - Ch nghĩa t ổ ớ ơ ủ ố ầ Vào gi a th k th XVIII, cu c cách m ng khoa h c - k thu t l n th nh t ứ ấ ữ ọ ỹ ng nghi p chuy n thành ch n ra, ch nghĩa t ủ ủ ư ả ệ ể nghĩa t do c nh tranh. Cu i th k th XIX, cu c b n công nghi p và t ư ả ộ ế ỷ ứ b n t cách m ng khoa h c - k thu t l n th hai xu t hi n, ch nghĩa t ư ả ự ứ ọ ạ ủ c nh tranh chuy n thành ch nghĩa t b n đ c quy n. T sau cu c kh ng ộ ủ ừ ư ả ể ạ i vào nh ng năm 30 c a th k XX và rõ nh t là sau th gi ho ng kinh t ấ ế ế ớ ố ệ ề ế ỷ ộ ủ ữ ả

i th hai, \ch nghĩa t b n đ c quy n chuy n thành ch ề b n đ c quy n nhà n ể ủ ế ớ ộ ạ ứ ề ẽ ủ ủ ướ ộ ế ỷ ẫ ệ ạ ọ b n đ c quy n nhà n ướ ề chi n tranh th gi ư ả ủ ộ ế nh ng năm 80 c a th k XX, nghĩa t c. B t đ u t ư ả ắ ầ ừ ữ s phát tri n m nh m c a cu c cách m ng khoa h c - công ngh đã d n đ n ế ể ự c chuy n thành toàn c u hóa kinh t ể ầ ch nghĩa t và ch nghĩa t ộ ủ b n đ c quy n xuyên qu c gia. ề ư ả ố ư ả ế ộ ủ

qu c t ủ , ố ế ỹ ề ệ ầ ỉ b n đã t ừ ệ ươ ị ế ẽ ế ẫ ộ ế do B c M , Di n đàn kinh t c xúc ti n m nh m nên đã d n đ n s ra đ i c a các C ng đ ng kinh t ế ự ễ c t ướ ư ả ế ờ ủ ế ự ắ ề ế ầ

ế i, bu c ch nghĩa t Cùng v i s phát tri n c a các công ty đ c quy n xuyên qu c gia và toàn ố ề ộ ể ủ ớ ự ch c ra Qu ti n t b n t i, ch nghĩa t th gi c u hóa n n kinh t ế ế ớ ư ả ổ ứ ề ầ i và các th a thu n v thu quan. Do nhu c u đi u ch nh Ngân hàng th gi ề ề ế ậ ỏ ế ớ ch c ra quan h th năm 1948, các n ng m i nên ngay t ạ ổ ứ Hi p đ nh chung v thu quan (GATT). Sau đó, do ti n trình khu v c hóa ự ề ệ đ ồ ượ ạ châu Âu , Khu v c t ự ự ỹ Bình D ng . Ti p đó, n n kinh t ươ ế s ra đ i c a kinh t ờ ủ ự gi ộ ớ khu v c châu Á - Thái toàn c u ngày càng phát tri n nhanh và ể th ế ế ệ ố ở ộ tri th c đã làm n y sinh nhi u m i quan h kinh t ứ b n đ c quy n xuyên qu c gia ph i m r ng. ư ả ả ề ề ố ủ ả ộ

toàn c u hóa, các công ty đ c quy n xuyên qu c gia là ộ ề ố i. Hi n nay, kho ng 200 công ty xuyên ế ớ ng th gi ủ ế ố ế ớ c ngoài (FDI), 2/3 m u d ch qu c t ả ệ i, thâu tóm 70% v n đ u t và trên 70% chuy n nh ậ ị ể tr c ầ ư ự ng k ượ ố ế ỹ i. Trong n n kinh t ầ ế ề l c l ng thao túng th tr ị ườ ự ượ qu c gia đang chi m 1/3 GDP c a th gi ố ti p n ế ướ thu t c a th gi ậ ủ ế ớ

ọ ệ ể ủ i. Nói m t cách c th , nó đã bu c ch nghĩa t ộ ề ế ủ ẫ ộ ch c ra các th tr ổ ứ

ầ ư ả ị ườ , ngân hàng th gi ế ớ ể ng th i, các qu ti n t ấ ế ế ch c này có đ a l b n đ c ộ ụ ể ng ằ i đ qu c t ỹ ề ệ ố ế và nh t là đ thao túng th tr ể ế i th i c phát tri n kinh t ư ạ ả ớ ữ ị ườ ể ể ạ ụ ậ ợ ự ố ề ả ư ả ng th gi i. Rõ ràng, s phát tri n c a khoa h c, công ngh đã d n đ n toàn c u hóa ự th gi n n kinh t ế ế ớ quy n xuyên qu c gia ph i thích nghi b ng cách t ả ố ề ng th gi khu v c, th tr ế ớ ị ườ ự i quy t các m i quan h kinh t gi ố ệ i. S ra đ i c a nh ng t gi ờ ơ ế ổ ứ ờ ủ ự c kém phát tri n, nh ng m c đích chính c a nó là đ t o ra môi cho các n ủ ư ướ ể i cho s phát tri n c a ch nghĩa t tr b n, hay nói cách khác, ng thu n l ủ ư ả ể ủ ườ b n chi ph i n n kinh t đ ch nghĩa t i. Đó cũng chính là b n ch t th gi ấ ế ế ớ ể ủ c a th tr ế ớ ủ ị ườ

b n đ c quy n tìm cách thích nghi đ v a thao túng th tr ề ị ườ ng v chính tr đ i v i các n c. ể ừ ề ị ố ớ ố i th hai, do t ng quan l c l ng Ch nghĩa t ộ ư ả ủ i, v a th c hi n âm m u gây nh h th gi ư ệ ự ừ ế ớ N u tr c đây, hình th c xâm l ướ ế dân ki u cũ, thì sau chi n tranh th gi ể ng ả ướ c c a ch nghĩa đ qu c là ch nghĩa th c ự ượ ủ ế ớ ủ ự ượ ưở ủ ứ ế ươ ứ ế

[Type text] [Type text] [Type text]

c c a nó là ch ổ ử ứ ấ ị ượ ủ ủ c, thôn tính thông qua bàn tay thay đ i và m t th ch đ ng l ch s , nên hình th c xâm l nghĩa th c dân ki u m i, th c hi n xâm l ự ế ủ ộ ớ ể ượ ự ệ

ng i chiêu bài "đ c l p", "qu c gia" gi hi u. i b n x , d ườ ả ứ ướ ộ ậ ố ả ệ

c đây, hình th c xâm l ế ủ ứ ướ ượ ủ c c a ch nghĩa đ qu c là chi n tranh. Sau ố ố ạ ể ế ẽ ơ ữ b n khác v ế ế ượ ễ ị ố ế ứ ế ẽ ố ể ố ả ủ ế ớ ị ạ ể ự ắ ầ ợ ộ ế ủ ố ạ ượ ế ệ ố ặ ằ ị ủ ủ Tr này, do phong trào ch ng chi n tranh phát tri n m nh m , h n n a, n u ế t qua, ti n hành chi n tranh thì s t n kém, d b các n c t ướ ư ả nên ch nghĩa đ qu c chuy n sang dùng s c m nh v ti n v n, công ngh ệ ề ề ạ ng làm công c , cùng v i các th tiên ti n, kinh nghi m qu n lý và th tr ị ườ ủ ệ ụ đo n chính tr , ngo i giao, văn hóa, t ng đ th c hi n "di n bi n hòa t ễ ệ ư ưở ạ ế i không c n chi n tranh" hay còn đ bình", "giành th ng l c g i là "m t th ứ ượ ọ ế chi n tranh không có khói súng". N u trong th i kỳ "chi n tranh l nh", chi n ế ạ ế ế ờ c c a ch nghĩa đ qu c là "ngăn ch n", d n đ n s xu t hi n c a ch l ủ ệ ủ ẫ ặ ế ế ự ấ ượ ủ i lãnh đ o Đ ng C ng s n nghĩa c h i trong gi c xã h i ch m t s n ủ ộ ả ở ộ ố ướ ộ ả ớ ơ ộ c "v nghĩa, thì ngày nay chúng ti n hành chi n l t trên ngăn ch n", t n ế ượ ấ công th ng vào h th ng chính tr c a các n c xã h i ch nghĩa b ng âm ộ ướ m u "di n bi n hòa bình". ế ẳ ễ ư

ạ ỷ i trong m y th p k qua, chúng ta th y n i lên các s ki n ự ệ ấ ậ c, thôn tính c a ch nghĩa đ qu c hi n đ i. ạ ệ ổ ế ượ ủ ấ ố ủ ấ ủ ả ế c nh ng bi n đ i ổ ủ ướ ự ủ ữ ề ế ổ i th gi Nhìn l ấ ế ớ ch ng minh b n ch t xâm l ả ứ Nói cách khác, trong th i đ i ngày nay, b n ch t c a ch nghĩa đ qu c ờ ạ ố không h thay đ i mà ch có s thích nghi c a chúng tr ỉ c a tình hình. ủ

c a th gi i đang đ a l i cho n c ta nhi u c ề ế ủ ế ớ ư ạ ướ ề ơ Vi c gia nh p n n kinh t ậ ệ h i l n: ộ ớ

đ hình thành h th ng ố ế ể ộ ể ủ ả ấ tri th c. - Tham gia vào quá trình phân công lao đ ng qu c t ệ ố s n xu t, kinh doanh phù h p v i s phát tri n c a s n xu t, kinh doanh ớ ự ả trong th i đ i m i - th i đ i kinh t ế ớ ấ ờ ạ ợ ờ ạ ứ

i, thu hút đ u t ệ ề ậ ợ ể ế ậ ị ườ ệ ỹ - Có đi u ki n thu n l i đ ti p c n th tr thu k thu t, công ngh tiên ti n và kinh nghi m qu n lý c a các n ế ậ phát tri n, nh m phát tri n l c l ể ự ượ , ti p ầ ư ế b n c t ướ ư ả ng s n xu t cũng nh n n s n xu t xã h i. ộ ng th gi ế ớ ả ệ ấ ủ ư ề ả ể ấ ả ằ

ố ệ ẩ ộ ạ c ta đ i m i, năng đ ng h n đ t n t ổ ơ ớ t và đi u đó s thúc đ y các ẽ ề i, phát tri n và thúc n ể ồ ạ ệ ở ướ ể i lao đ ng ph n đ u nâng cao k năng lao đ ng đ đáp ng đòi h i ỏ ể ộ ộ ế ệ ộ ỹ ứ ấ ấ ng lao đ ng. - Đ i di n v i các cu c c nh tranh quy t li ớ doanh nghi p đ y ng ườ ẩ c a th tr ị ườ ủ ộ

ủ ệ ệ ả ướ ế ươ ị ầ ề ệ i quy t các tranh ch p th i ích ể ấ ả ng m i, tránh m i s phân - Cho phép n các quy ch th c a mình trong vi c gi ủ c ta c i thi n v trí c a mình khi tham gia vào vi c xác đ nh ị ng m i toàn c u và có đi u ki n đ đ u tranh b o v l ệ ợ ọ ự ấ ệ ạ ả ươ ế ạ

bi t đ i x . ệ ố ử

[Type text] [Type text] [Type text]

ể ả ạ ả ấ ng m i; b sung, hoàn ch nh h th ng ươ ố ệ ố ẽ ạ ậ ữ ậ ợ ớ c ta. - Chúng ta ph i c i cách h th ng ngo i th ng đ b o đ m tính th ng nh t, ả ả ệ ố ươ minh b ch c a các chính sách th ạ ủ ổ ỉ . Nh ng vi c làm này s có tác pháp lu t cho phù h p v i lu t pháp qu c t ố ế - xã h i c a n đ ng tích c c đ n quá trình phát tri n kinh t ế ộ ệ ộ ủ ướ ự ế ể

ậ ắ ằ ệ ứ ứ ầ ả ỉ ệ ữ ở ự ự ộ ự ự ệ c và s ph n đ u c a toàn ộ ấ ủ ụ ự ấ ệ ủ ổ ứ ướ ự ả Tuy nhiên, c n nh n th c sâu s c r ng, nh ng c h i trên đây ch là nh ng ữ ơ ộ đ ng tr thành hi n th c. Vi c có t n đi u ki n, kh năng, ch không t ậ ệ ề d ng và bi n chúng thành hi n th c hay không, hoàn toàn ph thu c vào s ế ụ lãnh đ o c a Đ ng, t ch c th c hi n c a Nhà n ạ ủ dân ta.

i, chúng ta không ch có nh ng c h i mà còn có ơ ộ ữ ỉ Gia nh p kinh t ậ c nh ng thách th c, đó là: ả ữ th gi ế ế ớ ứ

1- N n kinh t c ta còn là m t n n kinh t ề n ế ướ ộ ề ế kém phát tri n ể

2 . WTO là m t "sân ch i" toàn c u ầ ơ ộ

3 - Gia nh p th tr ng th gi ị ườ ậ i ế ớ

qu c t ế ả i hi u qu cho công cu c xây ạ ộ i quy t ế ậ mang l ầ ệ ứ ắ ả Đ vi c h i nh p kinh t ể ệ ộ ố ế d ng và b o v T qu c, chúng ta c n nh n th c sâu s c và gi ố ả ự t t m t s v n đ sau: ộ ố ấ ố ậ ệ ổ ề

M t là, khi xem xét th i c và thách th c c a h i nh p kinh t qu c t ứ ủ ộ ờ ơ ậ ộ ế , ố ế

c ta là xây d ng thành công ch nghĩa ụ ủ ạ ướ ủ ự Hai là, m c tiêu c a cách m ng n xã h iộ

Ba là, trong quá trình h i nh p kinh t qu c t ậ ộ ế ố ế

B n là, trong quá trình h i nh p kinh t qu c t ậ ộ ố ế , ố ế

qu c t ệ ng m c a, h i nh p kinh t ộ ở ử ậ ế , ố ế Năm là, chúng ta th c hi n ch tr h p tác, liên minh v i các n ợ ủ ươ c ướ ự ớ