
2. Vấn đềcơbản củatriết học
Triết học nghiên cứu hàng loạt các vấn đềchung củathếgiới, nhưng vấn đề
cơbản của triết họclà vấn đềvềmối quan hệgiữa vậtchấtvà ýthức
(giữa tồn tạivà tưduy, hay giữa tựnhiên và tinh thần).
Nó là vấn đềcơbản của triết học bởi lẽ, trong thếgiớicó vô vàn sựvật, hiện
tượng, nhưng chung quy lại chúng chỉphân thành hai loại: hiện tượng vật
chấtvà hiện tượng ýthức. Mặt khác, từphương Đông sang phương
Tây, từcổđại đếnhiện đại tất cảcác trường phái triêt họctrước khi
nghiên cứu các vấn đềchung khác, bao giờcũng nghiên cứuvà giảiquyết
vấn đềmối liên hệgiữa vậtchấtvà ýthứctrước tiên. Việcgiải quyết vấn
đềnày là cơsởnền tảng cho việcgiải quyếtnhững vấn đềkhác của triết
học. Nói cách khác việcgiảiquyếtnó là giải quyết vềthếgiới quan và
phương pháp luận của triết học.
Vấn đềcơbản của triết họccó hai mặt. Mặtthứnhấtgiảiquyết vềthếgiới
quan. Tất cảcác nhà triết học đềuphảitrảlời câu hỏi: Giữa vậtchấtvà
ýthức cái nào có trước, cái nào có sau, cái nào quyết định cái nào? Tùy
theo câu trảlời của các nhà triết học, mà các học thuyết triết họcđã
chia thành hai trào lưu chính Duy vậtvà Duy tâm.
Các nhà triết học Duy vậtkhẳng định vậtchấtcó trướcvà quyết định đối với
ýthức. Ý thứclà sựphản ánh thếgiới khách quan vào bộóc người. Chủ
nghĩa duy vật trong tiến trình phát triển từcổđại đếnhiện đạiđã trãi
qua nhiều hình thức khác nhau: cổđại, tầmthường, cơhọc, máy móc...
nói chung là duy vật siêu hình, và duy vậtbiệnchứng.