7. Lý thuy t t ng c u, xu h ng tiêu dùng c n biên, s nhân đ u t , vaiế ổ ầ ướ ậ ố ầ ư
trò đi u ch nh kinh t c a nhà n c t b n c a Keynes.ề ỉ ế ủ ướ ư ả ủ
Tr l iả ờ
Keynes sinh Anh là nhà kinh t h c n i ti ng, giáo s kinh t h c c a tr ng ĐH Cambrige.ở ế ọ ổ ế ư ế ọ ủ ườ
Ông là chuyên gia trong lĩnh v c tài chính, tín d ng và l u thông ti n t . Các tác ph m c aự ụ ư ề ệ ẩ ủ
ông đã góp ph n làm phong phú thêm lý thuy t kinh t h c và là c s cho các chính sách kinhầ ế ế ọ ơ ở
t nh m đi u ti t n n kinh t c a nhi u chính ph , trong s đó có lý thuy t v t ng c u, xuế ằ ề ế ề ế ủ ề ủ ố ế ề ổ ầ
h ng tiêu dùng c n biên, s nhân đ u t và vai trò đi u ch nh kinh t c a nhà n c t b n.ướ ậ ố ầ ư ề ỉ ế ủ ướ ư ả
1. Lý thuy t t ng c uế ổ ầ
_Theo Keynes, m t n n kinh t ch u tác đ ng c a hai nhân t c b n: t ng cung t cộ ề ế ị ộ ủ ố ơ ả ổ ứ
toàn b s hàng hóa bán ra trên th tr ng và t ng c u, t c toàn b s hàng hóa ng iộ ố ị ườ ổ ầ ứ ộ ố ườ
ta mu n mua. Nhân t tr c ti p quy t đ nh m c s n l ng và vi c làm trong n n kinhố ố ự ế ế ị ứ ả ượ ệ ề
t chính là t ng c u. t ng cung gi vai trò th đ ng, ch u s tác đ ng c a t ng c u.ế ổ ầ ổ ữ ụ ộ ị ự ộ ủ ổ ầ
T ng c u ph thu c vào: m c chi tiêu cá nhân c a m i gia đình, m c chi tiêu cho đ uổ ầ ụ ộ ứ ủ ỗ ứ ầ
t , chi tiêu chính ph và xu t kh u ròng.ư ủ ấ ẩ
_Trong quá trình v n đ ng c a n n kinh t , t ng c u th ng không theo k p v i t ngậ ộ ủ ề ế ổ ầ ườ ị ớ ổ
cung làm nh h ng đ n tình hình s n xu t, thu hep đ u t và gây ra n n th t nghi p.ả ưở ế ả ấ ầ ư ạ ấ ệ
và ng c l i khi t ng c u l n h n t ng cung s làm tăng đ u t do đó tăng vi c làmượ ạ ổ ầ ớ ơ ổ ẽ ầ ư ệ
và thu nh p. cu i cùng s n l ng qu c gia đ c tăng lên.ậ ố ả ượ ố ượ
2. Lý thuy t v “xu h ng tiêu dùng c n biên”:ế ề ướ ậ
Tiêu dùng là m t trong nh ng thành ph n c a t ng c u. Keynes chia thu nh p làm 2ộ ữ ầ ủ ổ ầ ậ
ph n: tiêu dùng và ti t ki m. Do đó s có 2 khuynh h ng x y ra v i vi c s d ng thuầ ế ệ ẽ ướ ả ớ ệ ử ụ
nh p: khuynh h ng tiêu dùng và ti t ki m. Đó là m i quan h gi a thu nh p và ph nậ ướ ế ệ ố ệ ữ ậ ầ
chi tiêu cho tiêu dùng ho c ti t ki m.ặ ế ệ
Hàm tiêu dùng: C = f(Y)
Hàm ti t ki m: S = g(Y)ế ệ
Trong đó:
- C: tiêu dùng t thu nh pừ ậ
- S: ti t ki m t thu nh pế ệ ừ ậ
- Y: thu nh p.ậ
Tiêu dùng và ti t ki m ph thu c vào các nhân t : 1) thu nh p; 2) nh ng nhân t kháchế ệ ụ ộ ố ậ ữ ố
quan tác đ ng đ n thu nh p; 3) nh ng nhân t ch quan, nh ng khuynh h ng tâm lý.ộ ế ậ ữ ố ủ ữ ướ
Theo Keynes, quy lu t tâm lý c b n c a con ng i là cùng v i s gia tăng c a thuậ ơ ả ủ ườ ớ ự ủ
nh p, khuynh h ng ti t ki m c n biên s ngày càng tăng, khuynh h ng tiêu dùngậ ướ ế ệ ậ ẽ ướ
c n biên s gi m t ng đ i so v i s gia tăng c khuynh h ng ti t ki m c n biên.ậ ẽ ả ươ ố ớ ự ả ướ ế ệ ậ
Đó là nguyên nhân gây ra kh ng ho ng kinh t và th t nghi p.ủ ả ế ấ ệ
3. Lý thuy t “s nhân đ u t ”:ế ố ầ ư
_S nhân đ u t th hi n m i quan h gi a gia tăng đ u t v i gia tăng thu nh p. Taố ầ ư ể ệ ố ệ ữ ầ ư ớ ậ
có:
T đó ta có: thay đ i v thu nh p = thay đ i v đ u t x s nhân:ừ ổ ề ậ ổ ề ầ ư ố
Xác đ nh k: thu nh p g m tiêu dùng và ti t ki m ho c tiêu dùng và đ u t . Nh v y:ị ậ ồ ế ệ ặ ầ ư ư ậ
Thu nh p = tiêu dùng + ti t ki mậ ế ệ
Y = C + S
Thu nh p = tiêu dùng + đ u tậ ầ ư
Y = C + I
T đó: S = Iừ
N u xét d i ph ng di n c n biên thì: ế ướ ươ ệ ậ
Suy ra:
Nên
Nh v y tr s k s là: ư ậ ị ố ẽ
hay
Qua đó ta th y khuynh h ng tiêu dùng c n biên có vai trò quan tr ng trong s nhân vàấ ướ ậ ọ ố
s nhân làm tăng thu nh p khi có s tăng đ u t . Khuynh h ng tiêu dùng c n biênố ậ ự ầ ư ướ ậ
càng tăng thì s nhân đ u t càng l n do đó s gia tăng đ u t đ i v i thu nh p, s nố ầ ư ớ ự ầ ư ố ớ ậ ả
l ng và công ăn vi c làm càng l n và ng c l i.ượ ệ ớ ượ ạ
Theo Keynes, m i s gia tăng v đ u t đ u làm tăng c u v công nhân và t li u s nỗ ự ề ầ ư ề ầ ề ư ệ ả
xu t, nghĩa là tăng vi c làm và thu nh p. t đó làm tăng đ u t m i. nh v y s nhânấ ệ ậ ừ ầ ư ớ ư ậ ố
có tác đ ng dây chuy n, nó phóng to thu nh p lên.ộ ề ậ
4. Lý thuy t v vai trò đi u ch nh kinh t c a nhà n c t b n:ế ề ề ỉ ế ủ ướ ư ả
Trong lý thuy t c a mình Keynes cho r ng đ thoát kh i kh ng ho ng và th t nghi pế ủ ằ ể ỏ ủ ả ấ ệ
c n có s can thi p c a nhà n c vào n n kinh t đ tăng t ng c u, vi c làm và thuầ ự ệ ủ ướ ề ế ể ổ ầ ệ
nh p thông qua các công c sau:ậ ụ
- Ch ng trình đ u t nhà n cươ ầ ư ướ
- Chính sách tài chính, tín d ng và l u thông ti n t . ụ ư ề ệ
- M r ng vi c làm b ng cách m r ng đ u t th m chí c vào các ngành thu c lĩnhở ộ ệ ằ ở ộ ầ ư ậ ả ộ
v c quân s .ự ự
- Khuy n khích tiêu dùng cá nhânế
Theo Keynes s tham gia c a nhà n c vào kinh t gi 1 vai trò quan tr ng trong vi cự ủ ướ ế ữ ọ ệ
làm n n kinh t tăng tr ng. nó kích thích làm tăng đ u t t nhân và tiêu dùng nhàề ế ưở ầ ư ư
n c. do đó làm tăng thu nh p, vi c làm và đ a n n kinh t thoát kh i kh ng ho ngướ ậ ệ ư ề ế ỏ ủ ả
và th t nghi p.ấ ệ
Tóm l i,ạ các lý thuy t kinh t c a Keynes đ c xem là 1 cu c cách m ng trong lýế ế ủ ượ ộ ạ
lu n kinh t t b n lúc b y gi , góp ph n thay đ i nh ng quan đi m v ho t d ngậ ế ư ả ấ ờ ầ ổ ữ ể ề ạ ộ
kinh t nh t là quan đi m coi tr ng vai trò nhà n c trong đi u ti t kinh t . Tuy nhiênế ấ ể ọ ướ ề ế ế
h c thuy t c a ông v n còn 1 s h n ch sau đây:ọ ế ủ ẫ ố ạ ế
-Phân tích mâu thu n c a CNTB m i ch d ng l i nh ng hi n t ng b ngoài màẫ ủ ớ ỉ ừ ạ ở ữ ệ ượ ề
ch a đi vào nh ng v n đ có tính b n ch t, ch a tìm đ c ngyên nhân sâu xa c aư ữ ấ ề ả ấ ư ượ ủ
mâu thu n. Ph ng pháp phân tích kinh t d a trên y u t tâm lý ch không ph iẫ ươ ế ự ế ố ứ ả
ch y u d a vào s tác đ ng c a các quy lu t kinh t khách quan.ủ ế ự ự ộ ủ ậ ế
- M c đích c a lý thuy t là ch ng kh ng ho ng và th t nghi p nh ng trong nh ngụ ủ ế ố ủ ả ấ ệ ư ữ
năm th c hi n, nh ng ch n đ ng kinh t v n di n ra, n n th t nghi p có xuự ệ ữ ấ ộ ế ẫ ễ ạ ấ ệ
h ng tăng lên.ướ
- Đánh gía quá cao vai trò đi u ti t kinh t c a nhà n c mà b qua vai trò cũngề ế ế ủ ướ ỏ
không kém quan tr ng cu c ch th tr ng.ọ ả ơ ế ị ườ