́ ƯƠ ̉ ̣ ̣ PH

̣ KHÔI L

ƯỢ ƯỢ ́ ƯỢ ̣ ́ ̀ ̀ NG PHAP GIAI BAI TÂP VÂT LI VÊ: ́ ƯỢ NG – TRONG L NG RIÊNG ­ TRONG L NG NG RIÊNG KHÔI L

I. Lí do khách quan:

ớ ươ ự

ọ ọ ữ ứ ủ ế

ệ ổ ­ Do vi c đ i m i ph ố ệ ể ế ụ ọ ữ ệ ể ọ ướ

ạ ủ ọ   ng pháp d y h c và phát huy tính tích c c sáng t o c a h c ầ   ế t ban đ u ặ ề ng nghi p đ  ti p t c h c THPT, TH chuyên nghi p, h c ngh  ho c đi   ộ ạ ể sinh (giúp h c sinh c ng c  và phát tri n nh ng ki n th c đã có, nh ng hi u bi ề v  kĩ thu t và h vào cu c s ng lao đ ng)

ủ ậ ọ ế ứ ậ ậ ộ ố ơ ả   ­ Do vai trò quan tr ng c a môn v t lí trong vi c cung c p ki n th c v t lí c  b n,

ướ ầ ữ ệ ệ b

ệ ắ ẽ ậ ặ ố ữ c đ u hình thành nh ng kĩ năng, thói quen làm vi c khoa h c. ­ Do mân v t lí có m i quan h  g n bó ch t ch , qua l ấ ọ ọ   ạ ớ i v i nh ng môn khoa h c

̀ ́ ề ̉ ̣ ̣

̀ ậ ̀ ̣ ̉ ̣ ̣

̀ khác. II. Lí do ch  quan: ư ự ọ ­ Do nhi u h c sinh ch a t ́ ̀ chung va cu thê la bai tâp vê khôi l ậ ̉ ̣ ̣ ng riêng.

̀ ng  riêng va trong l ̀ ́  ôn t p, giai bai tâp vê khôi l ứ ấ ế ự t t ể

́ ́ ́ ư  giác làm bài t p và ch a biêt cach giai bai tâp vât li noi ượ ượ ng riêng.  ượ ng  riêng va trong l ụ ả ượ ộ ố ự ề ế ậ ầ ̀ ­ Giúp các em bi ­ Giúp các em hi u th u đáo ki n th c, có th  áp d ng ki n th c vào cu c s ng ­ Giúp h c sinh có tinh th n h p tác trong vi c gi ̀ ứ i bài t p theo nhóm, t ấ    đ  xu t

ả ữ ươ ủ ề nh ng ph ọ ng án gi

ằ ế ạ ữ ậ

ấ ạ ng ch t t o nên v t.

ậ ụ ủ ự ượ ượ ậ ộ ớ ủ ộ ậ ng c a m t v t cho bi ủ ượ ọ   c g i

ượ

ứ ọ ị

ượ ố ượ ng P = 10.m, nêu đ ng riêng (D) và vi ượ ế ượ t đ ơ c ý nghĩa và đ n v  đo P, m. ứ c công th c tính kh i l ố ượ   ng

ị ượ ượ ơ

ấ ng riêng. ủ ng riêng c a m t ch t.

ượ ượ ố ượ ả ả ng riêng và

ầ ố ượ ế ượ t l c kh i l ấ ự ọ c tr ng l c là l c hút c a Trái Đ t tác d ng lên v t và đ  l n c a nó đ ng. c công th c tính tr ng l c đ nh nghĩa kh i l ố ượ ị c đ n v  đo kh i l ị ố ượ c cách xác đ nh kh i l ố ượ c b ng kh i l ố ượ c ý nghĩa kh i l ị ượ ể ọ ứ ộ ấ ấ ủ ng riêng c a m t ch t b t kì trong b ng kh i l ủ ng riêng c a ch t đó.  c đ nh nghĩa tr ng l ế ượ t đ ọ   c công th c tính tr ng

ượ ơ ọ

ộ ấ ng riêng (d) và vi ượ ố ượ ể ả ượ ứ ọ ượ ị c đ n v  đo tr ng l c công th c tính kh i l ng riêng. ng riêng và tr ng l ng riêng đ  gi i m t s ộ ố

ọ ậ ứ ậ ả ậ

ự ể ế ợ ệ ố i quy t tình hu ng c a đ  bài. ễ ­ Rèn kĩ năng di n đ t chính xác, rõ ràng b ng ngôn ng  v t lí. ụ III.M c đích yêu c u: ­ Nêu đ ­ Nêu đ ọ là tr ng l ế ượ ­ Vi t đ ể ­ Phát bi u đ riêng. Nêu đ ­ Nêu đ ­ Tra đ ượ nêu đ ­ Phát bi u đ ượ l ng riêng. Nêu đ ượ ụ ậ ­ V n d ng đ ả ơ ậ bài t p đ n gi n. ử ­ Rèn kĩ năng thu th p, x  lí thông tin, th o lu n nhóm, có ý th c trong h c t p. ệ IV. Bi n pháp th c hi n:

̀ ́ ẩ ượ ̣ ng

ượ ả ̣ ̀ riêng va trong l

ệ ́ ả ị ươ ậ ộ ­ Giáo viên ph i chu n b  tr c n i dung ôn t p và các dang bài t p vê khôi l ́ ươ ng riêng, các ph i, d  ki n cac tình hu ng ng pháp gi ̀ ́ ậ ự ế ́ ư ượ ượ ̣ ̣ ̣ ̣ ́ ̃  ôn tâp cac đinh nghia, công th c vê khôi l ố ng, trong l ́   ng , khôi

̉ ự ­ Hoc sinh phai t ượ ̣ ng riêng. ng riêng, trong l

̣ ̉

̀ ́ ́ ượ ố ượ ̣ ự ̃ ư ượ ̣ Cân phân biêt s  khac nhau gi a khôi l ̀ ng va trong ng và kh i l ng :

́ ̣

̀ ủ ộ ậ ỉ ượ ấ ậ ̣ ̣ ượ l Cu thê: ọ 1. Tr ng l ngượ l ́ ượ a) Khôi  l ng. ̀ ́ ư Giao viên cân l u y hoc sinh nh ng vân đê sau: ́ ́ ̀ ượ ­ Moi vât đêu co khôi l ng. Kh i l ̃ ́ ư ố ượ ng c a m t v t ch  l ứ ng ch t ch a trong v t.

́ ̀ ́ ơ ượ ̣ ̣ ̣

̀ ́ ̉ ươ c Viêt Nam la kilôgam.  ́ ̣ ̣ ̣ ̣ ̉

́ ̀ ơ ́ ng trong hê thông đo l ́ ̀ ̃ ư ̉ ̉ ̣ ̣

́ ̣ ̣ ̣

̀ ́ ́ ư ̉ ượ ̉ ̣ ng chât ch a trong hôp hay tui đ ng.

ị ự i các v  trí khác nhau trên Trái Đ t.

́ ủ ng .

́ ́ ̀ ̀ ́ ̣ ̣

́ ́ ự ươ ̣ ơ ự ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ ̉

̀ ̀ ̀

̀ ́ ̀ ự ̣ ̣ ̣ ̉

̀ ̣ ̉

ượ ọ ủ ậ ng c a v t đó.

ộ ậ ọ  :        ng

ứ ị ̀ ọ ượ ng c a v t là P = mg, g là gia t c r i t

(cid:0)g

10

ổ  do (thay đ i theo v  trí  ấ ủ ậ ạ ượ ị ố ơ ự i các v  trí khác nhau trên Trái Đ t ng c a v t t

ấ ơ ̣ c đ n gi n h n ta l y

ả ộ ậ ể ả ng và kh i l

ậ ượ ơ ủ ượ ủ ậ ơ ị ̣ ̉ m/s2. Vi vây,   H   ̀ ệ ng  ng cua ng c a v t, có đ n v  đo là N. Trong l

́ ̉

ầ ư

́ ́ ́ ượ ượ ̣ ̣ ị ủ ơ ̀ ng va trong l

̀ ̀ ̣ ơ ̣ ̉ ̣ i bài t p đ ố ượ ố ượ ng c a m t v t là P = 10.m, trong đó, m là kh i l ượ ơ ọ ̀ ̀ c tinh tron la 1 N ử ụ ượ ng vât li khac nhau, không thê đo băng cung môt đ n vi.

́ ̀ ̉ ử ụ ể ọ ̣

ộ ạ ượ ́ ̀ ố ượ ng hay kh i l ứ ạ c m t đ i l ng.

́ ̀ ộ ậ ng c a m t v t khi bi ́ ơ ủ ́ ư ̣ ̣ ̀ ́ ươ ợ ng h p phap cua n ­ Đ n vi đo khôi l ́ ́ ̀ ̀ ươ Ngoai ra, ng i ta con dung cac đ n vi khac : gam, tân, ta, yên, lang... nên hoc sinh phai  ́ ́ ̃ ơ ư năm v ng cach chuyên đôi gi a cac đ n vi nay. Vi du:   1kg = 1 000g ; 1kg = 10 lang ; 1 ta = 100 kg ; 1 tân = 1 000kg ; 1 lang = 100 g. ́ ́ ­ Sô kilôgam (sô gam) ghi bên ngoai vo chi l ấ ổ ạ ộ ậ ố ượ ng c a m t v t không thay đ i t ­ Kh i l ượ ọ b) Tr ng l ̃ ̀ ́ ́ ́ ́ ́ ̣   ơ ­ Moi vât trên Trai Đât nêu không co gia đ  hay dây treo đêu bi r i xuông đât. Đo la vi vât ́ ̀ ́ ́ ́ ư   ̉ ự chiu tac dung cua l c hut cua Trai Đât, goi la trong l c. Trong l c co ph ng thăng đ ng ́ ́ ́ ́ ́ ươ va co chiêu h ng vê phia Trai Đât. ̀ ̀ ́ ̀ ́ ́ ơ ươ ̣ ư ợ ­ Trong môt sô tr   ng h p nh  co trong l c ma vât đ ng yên. Vi du : Qua câu treo trên lo ́ ́ ́ ự ơ ự xo, khi đo trong l c cân băng v i l c keo cua lo xo ụ ự ủ ộ ớ ộ (đ  l n) c a tr ng l c tác d ng lên m t v t g i là tr ng l ườ ­ C ng đ ̃ ́ ố ượ ̣ ư ọ ng và kh i l c) Môi liên hê gi a tr ng l   ủ ậ ượ ọ ­ Công th c tính tr ng l ́ ọ ấ khác nhau trên Trái Đ t). Do đo, tr ng l cũng khác nhau. ố ớ ấ ­ Đ i v i c p THCS đ  gi ượ ọ ữ ứ th c gi a tr ng l ị ủ ậ c a v t, có đ n v  đo là kg; P là tr ng l ượ qua cân 0,1 kg đ ị ơ ứ ­ GV c n l u ý cho HS khi s  d ng công th c P = 10.m thì đ n v  c a P là N và đ n v   ̀ ́ ủ c a m là kg. Chu y : Không đ c viêt 1kg = 10N vi khôi l ng la hai đai  ̀ ượ l ­ Trong phân nay, hoc sinh phai s  d ng thành th o công th c P = 10.m đ  tính tr ng  ế ướ ượ l t tr ­ Hê sô 10 trong công th c co đ n vi la N/kg.

ượ ̣ ­ Ng c lai : m =

P 10

́ ̣

́ ̃ ́ ́ ượ ượ ơ ̣ ̣ ̉ ̣ ng 2,8 tân se co trong l ng bao nhiêu niut n?

́ d) Cac vi du:  ́ ́ . Môt ô tô tai co khôi l Vi du 1 ́ ̀ ́ Tom tăt đê: ́ + m = 2,8 tân = 2 800kg + P = ? N

̉ ̀ Bai giai

̣ ̉ Trong l ng ô tô tai:

́ ̣ ̉ ̣

Vây ô tô tai co trong l ̀ ́ ́ ̃ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ ượ P = 10.m = 10.2 800 = 28 000N  ượ ng la 28 000N ́ ượ . Môt hon gach co khôi l ̀ ng 1 600g. Môt đông gach 10 000 viên se năng bao nhiêu

́ Vi du 2 niut n?ơ ́ ̀ ́ Tom tăt đê: + m1 viên = 1 600g = 1,6 kg + P10 000 viên = ? N

̉ ̀ Bai giai

̣ ̉ ̣ ̣ Trong l

ượ ng cua môt viên gach: P = 10.m = 10. 1,6 = 16 N ượ ̣ ̉ ̣ Trong l ng cua 10 000 viên gach:

P = 10 000.16 = 160 000N

̀ ̣ ̣ ̉ ̣ ng cua 10 000 viên gach la 160 000N

́ = 18,4 N ́  = ? g

ượ ́ ́ ́ ́ ̃ ́ ́ ượ ̣ ̣ ̉ Vây trong l ́ ơ .Biêt 20 thêp giây năng 18,4 niut n. Hoi môi thêp giây co khôi l ng bao nhiêu

́ Vi du3 gam? ́ ̀ ́ Tom tăt đê: P20 thêp giây ́ m1 thêp giây ́

̉ ̀ Bai giai

́ ̉ ́ Khôi l

= m = = 1,84 kg = 1 840g

4,18 10

́

́  =

́ ượ ̉ ̣ ́ ượ ng cua 20 thêp giây: P 10 ́ ng cua môt thêp giây: ́ Khôi l

= 92g m1 thêp giây

1840 20

̀ ́ ượ ̣ ̉ ̣

̣ ̣ ́ Vi du 4

́ ́ Vây Khôi l ́ . Khi cân môt tui đ ượ ̉ ̣ ̉

́ ̀ ươ ng? ̀ ́ ng cua môt thêp giây la 92gam ̀ ̀ ươ ng thi: ng hay trong l ượ ượ ̣ ̉ ̉ ́ a) Cân chi khôi l b) Trong l ượ ng cua tui đ ́ ng hay khôi l ng cua tui đ ̀ ươ ng lam quay kim cua cân?

̉ ̀ Bai giai

̉ ̉

́ ̀ ươ ng. ̀ ượ ̣ ̉ ̉

́ a) Cân chi khôi l b) Trong l ̀ ̀ ư ̣ ̣

̀ ́ ́ ̀ ́ ượ ̣ ́ ng, khôi

́ ̀ ̉ ̉

́ ́ ượ ̣ ̣ ̣ ̉ ̣ ng) cua tui keo.

́ ̀ ́ ́ ́ ượ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ ̉ ́ ượ ng, khôi l ượ ng, khôi l ́   ng) cua ô tô qua

́ ̀ ̃ ̉

̉ ́ ượ ng cua tui đ ̀ ươ ng lam quay kim cua cân. ng cua tui đ ́ ́ ̀ . T  nao trong ngoăc la đung? Vi du 5 ̀ ươ a) Khi cân hang hoa đem theo ng i lên may bay thi ta quan tâm đên (trong l ́ ượ ng, thê tich) cua hang hoa. l ̀ ̀ ́ b) Khi cân môt tui keo thi thi ta quan tâm đên (trong l c) Khi môt ô tô tai chay qua môt chiêc câu yêu, nêu (trong l ̀ ̃ ́ ơ l n se co thê lam gay câu. ̀ Bai giai

̣

̣ ng ng ng

́ ́ ́ ́ ́ ́ ượ ượ ượ ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ ̃ ng 10kg. Hay tinh khôi l ng cua vât B. Biêt trong l ng ượ a) trong l ́ ượ b) khôi l ượ c) trong l ̣ Môt vât A co khôi l Vi du 6.

̀ ượ ̉ ̣ ̣ ̉ ̣ cua vât B băng trong l ng cua vât A.

2 5

́ ́ ̀ Tom tăt đê:

PA PB =

2 5 mB = ? kg

̉ ̀ Bai giai

A = 10.mA ; PB = 10.mB

̀ ́ ư ự D a vao công th c: P

.10 = 4 kg Khi PB = mB = mA = PA  (cid:0)

2 5

2 5

2 5

̀ ̉ ̣ ng cua vât B la 4kg.

́ Vây khôi l ố ượ ượ ng riêng:

̣

ấ ượ ủ ộ ố ượ ằ ấ ấ ủ ộ ố 2. Kh i l a)Đinh nghia:̃ ố ượ ­ Kh i l ng riêng c a m t ch t đ c đo b ng kh i l ng c a m t mét kh i ch t  y.

̣

ố ượ ố ượ ̉ c b ng kh i l

ấ ấ ng riêng c a m t ch t b t kì trong b ng kh i l ́ ố ượ ả ố ượ ̣ ượ ả c ý nghĩa kh i l ng riêng c a ch t đó. Vi du : Kh i l ng riêng ủ ắ ng riêng c a s t là

ủ ủ ố ượ

́ ́ ́ ộ ấ ng là 7800kg. ́ ́ ̣ ng riêng khac nhau. Vi du: Kh i l

3

̀ ̀ ̉ ̉ ̉ ̉ ố ượ 3;   cua   thuy   ngân   la   13   600kg/m ủ ắ ng riêng c a s t là 3;   cua   et   xăng   la ́ ̀

ố ắ ́ ượ ́ ươ c   la   1   000kg/m ̀ ̉

́ư ­ L u y hoc sinh:    + Phai tra đ ượ và nêu đ 7800kg/m3, nghĩa là 1 mét kh i s t có kh i l ́   + Cac chât khac nhau co khôi l 7800   kg/m3;   cua   n 700kg/m3 ; cua nhôm la 2 700 kg/m D (cid:0) (1) , trong đó: b) Công th c:ứ

3.

ậ ơ ị

3

ủ ủ ậ

ng riêng c a ch t c u t o nên v t, có đ n v  đo là kg/m ng c a v t, có đ n v  đo là kg ủ ậ ấ ấ ạ ơ ị ị

m V ố ượ ố ượ ể

ể ộ

+ D là kh i l + m là kh i l + V là th  tích c a v t, có đ n v  đo là m ấ ấ ố ượ ượ ộ ậ ̀ ồ ể ằ ị ̣ ̀ ̀   ng và dung binh ứ   c vào công th c

ơ ủ ố ượ ị ­  Đ  xác đ nh kh i l ng riêng c a m t ch t, ta dung cân đo kh i l ủ chia đô đo th  tích c a m t v t làm b ng ch t đó, r i thay giá tr  đo đ D (cid:0) ể đ  tính toán.

ọ ng pháp xác đ nh kh i l ượ   ng

3

ướ ươ ộ ấ ắ ỉ ừ ủ ố ượ ng riêng và tr ng l ấ c.

3, ng

ườ ị ị ươ ậ ắ ạ ố ớ i đ i v i các v t r n không th m n ị ơ ườ ng dùng đ n v  g/cm

̀ư ­ T  (1) suy ra: m = D.V ; v =

m V ậ ­  Trong ch ng trình V t lí 6 ph riêng c a m t ch t r n ch  d ng l ơ i ta th ­ Ngoài đ n v  kg/m m D

̣

3. Hãy

ố ượ ủ ắ ̣ t kh i l ng riêng c a s t là 7800kg/m

3. Bi ế ố ắ ủ c a kh i s t

ể ượ ng ố ắ ọ và tr ng l ng

́

́ ́ c) Cac vi du:  ́ ộ . M t kh i s t có th  tích 40dm Vi du 1 ố ượ tính kh i l ̀ ́ Tom tăt đê: V = 40dm3 = = 0,04m3 D = 7 800kg/m3 m = ? kg P = ? N

̉ ̀ Bai giai

ủ ố ắ ố ượ

ố ắ ̣ ng c a kh i s t:

3. Haỹ

́ ́ ́ ̀ ng c a kh i s t: Kh i l      m = D.V = 7 800. 0,04           = 312(kg) ủ ượ Trong l     P = 10.m = 10.312 = 3 120N ố              Đáp s : 312kg; 3 120N ́ ̃ ̣ ư ̃ ̣ ư ̣ ̣ ̣ ̉

3.

́ ̃ ̉ ư ̣ ̣ ng riêng cua s a trong hôp theo đ n vi kg/m

́ . Môt hôp s a Ông Tho co ghi 397g. Biêt dung tich cua hôp s a la 320cm Vi du 2  ́ ượ ơ tinh khôi l ̀ Tom tăt đê:

́ m = 397g = 0,397kg V = 320cm3 = = 0,00032m3 D = ?kg/m3

̉ ̀ Bai giai

ộ Kh i l

D (cid:0)

= 1 240kg/m3 =

̣ ̣ ủ ữ ố ượ ng riêng c a s a trong h p m V ́ Vây khôi l

397,0 ,0 00032 1 240kg/m3 ̀ ̃ ̉ ư ượ ng riêng cua s a trong hôp la

́ ủ ộ ề ậ ̣ ng c a m t c c chì hình h p ch  nh t có chi u dài 2dm, ị . Hãy xác đ nh kh i l

ố ượ ộ ụ ủ ế ố ượ t kh i l ữ 3. ng riêng c a chì là 11 300kg/m

́ Vi du 3  ộ r ng 10cm, cao 4cm. Bi ̀ Tom tăt đê:

́ a = 2dm = 0,2m b = 10cm = 0,1m h = 4cm = 0,04m D = 11 300kg/m3 m = ?

̉ ̀ Bai giai

́ ủ ụ ̉

ố ượ ng c a

Thê tich c a c c chì:        V = a.b.h = 0,2.0,1.0,04 = 0,0008m3 ụ ủ c c chì Kh i l        m = D.V = 11 300. 0,0008 = 9,04 kg                Đáp s : 9,04kg

́ ố ượ ế ̣ ố t 10 lít cát có kh i l

3.

ọ ượ ủ ủ ộ ấ ng 15kg. b) Tính tr ng l ộ ố ng c a m t đ ng cát 3m

́ . Bi Vi du 4  ể a)Tính th  tích c a m t t n cát ̀ Tom tăt đê:

̉ ́ V = 10 lít = 10dm3 = 0,01m3 m = 15kg a) V1 tâń  = ? m3 33mP  = ? N b)  ̀ Bai giai

ố ượ ủ Kh i l

D (cid:0)

= 1 500 kg/m3 = ng riêng c a cat́ 15 m 01,0 V

ộ ấ ủ a)Th  tích c a m t t n cát: 1 tân = 1 000kg

3 cát:

= v = = 0,667m3

b) Khôi l

ượ ủ ọ Tr ng l

́ m 1000 D 1500 ́ ượ ủ ng c a 3m m = D.V = 1 500.3 = 4 500kg 3: ộ ố ng c a m t đ ng cát 3m P = 10.m = 10. 4 500 = 45 000N

ố Đáp s : a) 0,667m3  ; b) 45 000N

ơ ̣ ̉

̃ ư ́ ̣ ̣ ̉

̀ ̀ ̃ ̀ ́ ̀ ̀ ́ ̃ ư ̀ ư ̣ ̣ ̣

́ ̀ ̉

̀ ̀ ́ ợ ơ ượ ̣ ̉ ̉ ̣ ̣

̉ ̣ ̣ ̣ ̉

ơ ̀ ́ ̀ ́ ng riêng (hoăc trong ́ ng riêng ) cua săt.  ượ ượ ượ ̃ ư ̣ ượ ́ Cân phân biêt s  khac nhau gi a khôi l ng riêng va trong l ng ́ ́ ̀ ng riêng ) cua chi năng h n khôi l ng riêng:

̣

ấ ượ ấ ấ ượ ượ ủ ủ ằ ộ ọ ố ộ d) L u y: ́ư ́ ́ ̀ ́ ̀ ư ̣ ượ ng trong công th c. ­ Cân năm v ng tên va đ n vi đo cua cac đai l ́ ́ ̀ ượ ̉ ơ ­ Cân ôn lai cach đôi đ n vi đo khôi l ng, thê tich. ̀ ́ ̃ ̃ ́ ̃ ́ ư ư ­ Đoc  va phân tich ki đê bai, năm v ng cac d  kiên đa cho va cac d  kiên cân tim. T  đo   ươ ư ng phap giai phu h p. đ a ra ph ̀ ̀ ̀ ươ i ta noi chi năng h n săt thi phai hiêu ngâm răng khôi l ­ Khi ng ượ ượ l ng riêng (hoăc trong l ̣ ự ọ 3. Tr ng l riêng. a)Đinh nghia:̃ ọ ­ Tr ng l ng c a m t mét kh i ch t  y. ng riêng c a m t ch t đ c đo b ng tr ng l

d (cid:0)

(2), trong đó: b) Công th cứ :

P V

3.

ậ ơ ị

ượ ượ ủ ủ ậ

ấ ấ ạ ơ ị ị

ố ượ ấ ủ ng riêng c a ch t c u t o nên v t, có đ n v  đo là N/m + d là tr ng l ng c a v t, có đ n v  đo là N. + P là tr ng l 3        ơ ủ ậ + V là th  tích c a v t, có đ n v  đo là m ộ ủ ượ ọ ng riêng c a m t ch t theo kh i l ấ   ng riêng c a ch t

(cid:0) 10D.

ể ứ ầ ́ ằ ọ ọ ể ­ Ngoài ra, ta có th  tính tr ng l đo b ng công th c g n đúng :   d

̀ư ­ T  (2) suy ra: P = d.V ; V =

P d

́ ̣

3. Hãy tính tr ngọ

ố ượ ể ̣ ng 397g và có th  tích 320cm . M t h p s a Ông Th  có kh i l

ộ ộ ộ ữ ọ ủ ữ ng riêng c a s a trong h p.

́ b) Cac vi du:  ́ Vi du 1 ượ l ̀ ́ Tom tăt đê:

́ m = 397g = 0,397 kg V = 320cm3 = 0, 00032m3  d = ? N/m3

̉ ̀ Bai giai

ượ ủ ữ ộ ọ ­ Tr ng l ng c a s a trong h p.

P = 10.m = 10.0,397 = 3,97N

ọ ­ Tr ng l d (cid:0) = 12 406 N/m3 =

97,3 00032

,0

ủ ữ ượ ng riêng c a s a trong h p. P V

3. Bi

Đáp s : ố 12 406 N/m3    ắ ủ ượ ể ế ố ượ ̣ . Tính tr ng l ng c a thanh s t có th  tích 100cm t  kh i l ủ   ng riêng c a

́

́ ọ Vi du 2 3?  ắ s t là 7 800kg/m ̀ ́ Tom tăt đê: V = 100cm3 = 0,0001 m3 D = 7 800kg/m3 P =

̉ ̀ Bai giai

̣ Trong l ng riêng c a s t:

ủ ắ ̣ Trong l ng c a thanh s t:

ượ ủ ắ d = 10.D = 10.7 800 = 78 000N/m3 ượ P = d.V = 78 000. 0,0001 = 7,8N

Đáp s : 7,8N ọ ộ ủ ể ế ̣ ng 1 560N, Tính th  tích c a thanh thép. Bi ọ   t  tr ng

ủ M t thanh thép có tr ng l ng riêng c a thép là 78 000N/m ượ 3?

́ Vi du 3. ượ l ̀ ́ ́ Tom tăt đê: P = 1 560N d = 78 000N/m3 V = ?

̉ ̀ Bai giai

= V = = 0,02 m3

1560 78000

3. M i lỗ ỗ

́ ỗ ạ ng 1,6kg. Hòn g ch có th  tích 1 200cm

ỗ  có kh i l ố ượ ọ ựơ ể ủ ạ ố ượ ng riêng và tr ng l ng riêng c a g ch.

́ ́ ủ  Th  tích c a thanh thép: P d                 Đáp s : ố 0,02 m3 ạ ̣ M i hòn g ch hai l Vi du 4.  3 . Tính kh i l ể có th  tích 192 cm ̀ Tom tăt đê:

̣ = 1 200cm3

m = 1,6kg V hon gach ̀ V 1 lô ̃= 192 cm3 D = ? d = ?

̉

̉ ̣

̣ ­ V 2 lỗ = 1 200 – 2.192 = 816cm3 = 0,000816 m3

ng riêng c a g ch ủ ạ  :

̀ Bai giai ể Th  tích cua gach: V = V hon gach ̀ ́ ượ Khôi l D (cid:0) = 1 961kg/m3

m V ng riêng c a g ch.

ọ Tr ng l

́ ̀ ́ ̀ ượ ư ̣ ̣ ̉ ̣ ựơ ủ ạ d  (cid:0) 10D = 10.1 961 = 19 610N/m3 Đáp s : ố 1 961kg/m3  ; 19 610N/m3 ́ ̣ Muôn xacđinh trong l ́ ng riêng cua môt chât ta lam nh  thê nao?

̉

̀ ́ ́ ́ ̣ ̣ ̉ ̣ ̉ ́ ng riêng cua môt chât ta co thê tiên hanh theo hai cach :

ượ ng riêng : d = 10D.

̀ ́ ́ ́ ́ ́ ự ự ượ ̣ ̉ ̣ ̣ ̉ ̣ ̣

ượ ́ ́ ̀ ́ ng cua vât (nêu co l c kê), hoăc co thê xac` đinh trong l ̀ ́ ̀ ̉ ̣ ̣ ̣ ̉ ́ Vi du 5.  ̀ Bai giai ́ ́ Muôn xacđinh trong l ́ ượ ́  + Tinh theo khôi l  + Dung l c kê đo trong l ́ ư băng công th c P =10.m nêu biêt khôi l

́ ́ ́ ư ̉ ̣ ̣

d (cid:0)

cua vât. Sau đo ap dung công th c : ́ ng ́ ượ ng cua vât. Dung binh chia đô xac đinh thê tich P V

V. Tác d ngụ

ự ự ế ọ ừ ậ ậ ọ ­Giúp h c sinh t ậ i bài t p và có k  h ach ôn t p v t lí . T  đó giúp các em

ể l c gi ứ ơ ế

ọ ậ ủ ạ

ọ ự ủ ộ ọ ả hi u và kh c sâu ki n th c h n. ượ   ườ ạ ộ ng các ho t đ ng h c t p đa d ng c a h c sinh. Giáo viên tránh đ c ọ ậ ủ ả ẵ   i s n cho các em h c sinh, phát huy tính tích c c ch  đ ng h c t p c a các

ắ ­Tăng c ạ tình tr ng gi em.

ả ậ ụ ậ ợ ­Rèn kĩ năng gi

ậ ậ ổ ậ ả ệ ứ ế   i bài t p v t lí, kĩ năng phân tích, so sánh, t ng h p, v n d ng ki n ậ   i bài t p và ôn t p, giúp các em yêu thích môn v t lí nói riêng , các môn

̣ ̉

̣

̣

̣ ̣

́ ́ ́ ̉ ̣ ̣

̃ ́ ư ̉ ̣ th c vào vi c gi ọ khoa h c nói chung. ̀ VI. Tai liêu tham khao. ́ ́ ́ ́ ơ ­ Sach giao khoa vât li l p 6 ́ ́ ́ ́ ơ ­ Sach giao viên vât li l p 6. ̀ ́ ́ ơ ­ Sach bai tâp vât li l p 6. ́ ươ ­ Sach ph ́ ­ Chuân kiên th c ki năng ̀ ng phap giai bai tâp vât li THCS. ́ ở  vât li THCS.

̀ ́ Ợ ̣ ̣ ̣ PHONG GIAO DUC ĐAO TAO CH  GAO

̀ ̣ Ơ Ở ̀ ̀ ̀ ƯƠ NG TRUNG HOC C  S  LONG BINH ĐIÊN TR

́ ̉

̣

̀ ̣ ơ ̣ ́ TÔ TOAN LI Năm hoc: 2012 – 2013 ̀ ươ ự i th c hiên: Cu Thi C Ng