- Nhµ n­íc gi÷ 100% vèn hoÆc cæ phÇn chi phèi ®èi víi nh÷ng doanh nghiÖp

c«ng Ých ®ang ho¹t ®éng trong c¸c lÜnh vùc: kiÓm ®Þnh kû thuËt ph­¬ng tiÖn giao

th«ng c¬ giíi ; xuÊt b¶n s¸ch gi¸o khoa , s¸ch b¸o chÝnh trÞ , phim thêi sù vµ tµi

liÖu qu¶n lý , b¶o tr× hÖ thèng ®­êng s¾t quèc gia , s©n bay, qu¶n lý thuû n«ng ®Çu

nguån , trång vµ b¶o vÖ rõng ®Çu nguån , tho¸t n­íc ë ®« thÞ lín, ¸nh s¸ng ®­êng

phè , qu¶n lý,b¶o tr× hÖ thèng ®­êng bé , bÕn xe , ®­êng thuû quan träng , s¶n xuÊt

s¶n phÈm vµ cung øng dÞch vô kh¸c theo quy ®Þnh cña chÝnh phñ.

Trong tõng thêi kú, chÝnh phñ xem xÐt , ®iÒu chØnh ®Þnh h­íng ph©n lo¹i

doanh nghiÖp phï hîp víi yªu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ – x¶ héi .

§èi víi c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng c«ng Ých hiÖn cã , chÝnh phñ c¨n cø vµo

®Þnh h­íng trªn ®©y chØ ®¹o rµ so¸t vµ phª duyÖt ph©n lo¹i cô thÓ ®Ó thùc hiÖn

triÓn khai thùc hiÖn . Nh÷ng doanh nghiÖp c«ng Ých ®ang ho¹t ®éng kh«ng thuéc

diÖn nªu trªn sÎ ®­îc s¾p xÕp l¹i . ViÖc thµnh lËp doanh nghiÖp nhµ n­íc ho¹t

®éng c«ng Ých ph¶i xem xÐt chÆt chÎ, ®óng ®Þnh h­íng , cã yªu cÇu vµ cã ®ñ c¸c

yªu c©ï cÇn thiÕt .

KhuyÕn kÝch nh©n d©n vµ doanh nghiÖp thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ s¶n

xuÊt nh÷ng s¶n phÈm , dÞch vô mµ x¶ héi cÇn vµ ph¸p luËt kh«ng cÊm.

1.2. §Èy m¹nh cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp nhµ n­íc .

Môc tiªu cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp nhµ n­íc lµ nh»m ; t¹o ra lo¹i h×nh

doanh nghiÖp cã nhiÒu chñ së höu , trong ®ã cã ®«ng ®¶o ng­êi lao ®éng , ®Ó sö

dông hiÖu qu¶ vèn , tµi s¶n cña nhµ n­íc vµ huy ®éng thªm vèn x¶ héi vµo ph¸t

triÓn s¶n xuÊt , kinh doanh, t¹o ®éng lùc m¹nh mÎ vµ c¬ chÕ qu¶n lý n¨ng ®éng ,

cã hiÖu qu¶ cho doanh nghiÖp cña nhµ n­íc , ph¸t huy vai trß lµm chñ thùc sù cña

x· héi , cña cæ ®«ng vµ vµ t¨ng c­êng sù gi¸m s¸t cña x¶ héi ®èi víi doanh nghiÖp

, ®¶m b¶o hµi hoµ lîi Ých cña nhµ n­íc , doanh nghiÖp vµ ng­êi lao ®éng. Cæ phÇn

ho¸ doanh nghiÖp cña nhµ n­íc kh«ng ®­îc biÕn thµnh t­ nh©n ho¸ doanh nghiÖp

nhµ n­íc .

§èi t­îng cæ phÇn ho¸ lµ nh÷ng doanh nghiÖp nhµ n­íc hiÖn cã mµ nhµ

n­íc kh«ng cÇn gi÷ 100% vèn, kh«ng phô thuéc vµo thùc tr¹ng kÕt qu¶ s¶n xuÊt

kinh doanh . C¬ quan nhµ n­íc cã thÈm quyÒn c¨n cø vµo thùc tr¹ng kÕt qu¶ s¶n

xuÊt kinh doanh . C¬ quan nhµ n­íc cã thÈm quyÒn c¨n cø vµo ®Þnh h­íng s¾p

xÕp, ph¸t triÓn doanh nghiÖp nhµ n­íc vµ ®iÒu kiÖn thùc tÕ cña tõng doanh nghiÖp

mµ quyÕt ®Þnh chuyÓn doanh gnhiÖp nhµ n­íc hiÖn cã thµnh c«ng ty cæ phÇn,

trong ®ã nhµ n­íc cã cæ phÇn chi phèi, cæ phÇn ®Æc biÖt, cæ phÇn ë møc thÊp hoÆc

nhµ n­íc kh«ng gi÷ cæ phÇn.

H×nh thøc cæ phÇn ho¸ bao gåm: gi÷ nguyªn gi¸ trÞ doanh nghiÖp, ph¸t hµnh

cæ phiÕu ®Ó thu hót thªm vèn; b¸n mét phÇn gi¸ trÞ hiÖn cã cña doanh nghiÖp cho

c¸c cæ ®«ng, cæ phÇn ho¸ ®¬n vÞ phô thuéc cña doanh nghiÖp; chuyÓn toµn bé

doanh nghiÖp thµnh c«ng ty cæ phÇn. Tr­êng hîp cæ phÇn ho¸ ®¬n vÞ phô thuéc

cña doanh nghiÖp th× kh«ng ®­îc g©y khã kh¨n hoÆc lµm ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu qu¶

s¶n xuÊt, kinh doanh c¸c bé phËn cßn l¹i cña doanh nghiÖp.

Nhµ n­íc cã chÝnh s¸ch ®Ó gi¶m bít t×nh tr¹ng chªnh lÖch vÒ cæ phÇn ­u ®·i

cho ng­êi lao ®éng gi­· c¸c doanh nghiÖp thùc hiÖn cæ phÇn ho¸. Cã quy ®Þnh ®Ó

ng­êi lao ®éng gi÷ ®­îc cæ phÇn ­u ®·i trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh. Söa ®æi, bæ

sung c¬ chÕ ­u tiªn b¸n cæ phÇn cho ng­êi lao ®éng trong doanh nghiÖp ®Ó g¾n bã

ng­êi lao ®éng víi doanh nghiÖp, dµnh mét tû lÖ cæ phÇn thÝch hîp b¸n ra ngoµi

doanh nghiÖp. Nghiªn cøu sö dông mét phÇn vèn tù cã cña doanh nghiÖp ®Ó h×nh

thµnh cæ phÇn cña ng­¬i lao ®éng, ng­êi lao ®éng ®­îc h­ëng l·i nh­ng kh«ng

®­îc rót cæ phÇn khái doanh nghiÖp. Më réng viÖc b¸n cæ phÇn cña c¸c doanh

nghiÖp c«ng nghiÖp chÕ biÕn n«ng, l©m, thuû s¶n cho ng­êi s¶n xuÊt vµ cung cÊp

nguyªn liÖu. Cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch doanh nghiÖp cæ phÇn ho¸ sö dông nhiÒu

lao ®éng vµ cã quy ®Þnh cho phÐp chuyÓn nî thµnh vèn gãp cæ phÇn.

Söa ®æi ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh gi¸ trÞ doanh nghiÖp theo h­íng g¾n víi thÞ

tr­êng, nghiªn cøu ®a gi¸ trÞ quyÒn sö dông ®Êt vµo gÝa trÞ doanh nghiÖp, thÝ ®iÓm

®Êu thÇu b¸n cæ phiÕu vµ b¸n cæ phiÕu qua c¸c ®Þnh chÕ tµi chÝnh trung gian.

Nhµ n­íc ®Çu t­ ®­îc mua cæ phÇn lÇn ®Çu ®èi víi nh÷ng doanh nghiÖp cæ

phÇn ho¸ mµ nhµ n­íc kh«ng ®­îc gi÷ cæ phÇn chi phèi theo ®óng quy ®Þnh cña

LuËt Doanh nghiÖp vµ LuËt khuyÕn khÝch ®Çu t­ trong n­íc khuyÕn khÝch nhµ ®Çu

t­ cã tiÒm n¨ng vÒ c«ng nghÖ, thÞ tr­êng, kinh nghiÖm qu¶n lý, tiÒn vèn mua cæ

phÇn. Sè tiÒn mua ®­îc tõ b¸n cæ phÇn dïng ®Ó thùc hiÖn chÝnh s¸ch ®èi víi ng­êi

lao ®éng vµ ®Ó nhµ n­íc t¸i ®Çu t­ ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh, kh«ng ®­îc ®­a

vµo ng©n s¸ch ®Ó chi th­êng xuyªn.

Nhµ n­íc ban hµnh c¬ chÕ, chÝnh s¸ch phï hîp ®èi víi doanh nghiÖp nhµ

n­íc ®· chuyÓn sµng c«ng ty cæ phÇn. Söa ®æi cc¸c chÝnh s¸ch ­u ®·i ®èi víi c¸c

doanh nghiÖp cæ phÇn ho¸ theo h­íng ­u ®·i h¬n ®èi v¬Ý nh÷ng doanh nghiÖp khi

cæ phÇn ho¸ cã khã kh¨n.

ChØ ®¹o chÆt chÏ doanh nghiÖp nhµ n­íc ®Çu t­ mét phÇn vèn ®Ó lËp míi

c«ng ty cæ phÇn ë nh÷ng linhx vùc cÇn thiÕt.

1.3.Thùc hiÖn giao, b¸n, kho¸n kinh doanh, cho thuª, s¸t nhËp, gi¶i thÓ,

ph¸ s¶n ®èi víi doanh nghiÖp nhµ n­íc quy m« nhhá, lµm ¨n kh«ng hiÖu qu¶.

§èi víi doanh ghiÖp cã quy m« nhá cã vèn nhµ n­íc d­íi 5 tû ®ång, nhµ

n­íc kh«ng cÇn n¾m gi÷ vµ kh«ng cæ phÇn ho¸ ®­îc, tuú thùc tÕ cña tõng doanh

nghiÖp, c¬ quan nhµ n­íc cã thÈm quyÒn quyÕt ®Þnh mét trong c¸c h×nh thøc: B¸n,

giao, khon¸ kinh doanh, cho thuª. KhuyÕn khÝch doanh nghiÖp nhµ n­íc ®· giao,

b¸n ®­îc chuyÓn thµnh c«ng ty cæ phÇn cña ng­êi lao ®éng. S¸t nhËp, gi¶i thÓ, ph¸

s¶n nh÷ng doanh nghiÖp nhµ n­íc ho¹t ®éng kh«ng hiÖu qu¶, nh­ng kh«ng thùc

hiÖn ®­îc c¸c h×nh thøc nãi trªn.

Söa ®æi, bæ sung luËt ph¸ s¶n doanh nghiÖp theo h­íng ng­êi quyÕt ®Þnh

thµnh lËp doanh nghiÖp cã quyÒn ®Ò nghÞ tuyªn bè ph¸ s¶n.

§Èy m¹nh tuyÒn truyÒn, n©ng cao nhËn thøc, hiÓu biÕt cña ng­êi lao ®éng

vµ toµn x· héi ®èi víi ng­êi chñ tr­¬ng cæ phÇn ho¸, giao, b¸n, kho¸n kinh doanh,

cho thuª, s¸t nhËp, gi¶i thÓ, ph¸ s¶n doanh nghiÖp nhµ n­íc.

1.4. §æi míi vµ n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c¸c tæng c«ng ty nhµ

n­íc, h×nh thµnh mét sè tËp ®oµn kinh tÕ m¹nh.

a. Tæng c«ng ty nhµ n­íc ph¶i cã vèn ®iÒu lÖ ®ñ lín, cã thÓ huy ®éng vèn tõ

nhiÒu nguån, trong ®ã vèn nhµ n­íc lµ chñ yÕu, thùc hiÖn kinh doanh ®a ngµnh, cã

ngµnh chÝnh chuyªn s©u, cã liªn kÕt gi÷a c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn kiªn kÕt vÒ s¶n

xuÊt, tµi chÝnh, thÞ tr­êng..., cã tr×nh ®é c«ng nghÖ vµ qu¶n lý tiªn tiÕn n¨ng suÊt

lao ®éng cao, chÊt l­îng s¶n phÈm tèt, cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng

trong n­íc vµ quèc tÕ hoµn thµnh viÖc s¾p xÕp c¸c tæng c«ng ty nhµ n­íc hiÖn cã

nh»m tËp trung h¬n n÷a nguån lùc ®Ó chi phèi ®­îc nh÷ng ngµnh, lÜnh vùc then

chèt cña nÒn kinh tÕ, lµm lùc l­îng chñ lùc trong viÖc b¶o ®¶m c¸c c©n ®èi lín vµ

æn ®Þnh kinh tÕ vÜ m«, cung øng nh÷ng s¶n phÈm träng yÕu cho nÒn kinh tÕ quèc

d©n vµ xuÊt khÈu, ®ãng gãp lín cho ng©n s¸ch, lµm nßng cèt thóc ®Èy t¨ng tr­ëng

kinh tÕ vµ chñ ®éng héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ cã hiÖu qu¶.

Trong tõng thêi kú, theo yªu vÇu ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ cÇn cã sù ®iÒu

chØnh phï hîp nh÷ng tæng c«ng ty ®ang ho¹t ®éng kh«ng cã ®ñ yªu cÇu trªn sÏ

®­îc s¾p xÕp l¹i

ThÝ ®iÓm, rót kinh nghiÖm dÓ nh©n réng viÖc thùc hiÖn chuyÓn tæng c«ng ty

nhµ n­íc sang nhµ n­íc sang ho¹t ®éng c«ng ty mÑ – c«ng ty con , trong ®ã tæng

c«ng ty ®Çu t­ vèn vµo c¸c doanh nghiÖp thµnh viªn lµ nh÷ng c«ng ty tr¸ch nhiÖm

h÷u h¹n mét chñ ( tæng c«ng ty) hoÆc lµ c«ng ty cæ phÇn mµ tæng c«ng ty gi÷ cæ

phÇn chi phèi .

Bªn c¹nh c¸c tæng c«ng ty nhµ n­íc. NghÞ quyÕt trung ­¬ng III chñ tr­¬ng

h×nh thµnh mét sè tËp ®oµn kinh tÕ m¹nh trªn c¬ së c¸c Tæng c«ng ty nhµ n­íc cã

sù tham gia cña c¸c thµnh viªn kinh tÕ, kinh doanh ®a ngµnh, trong ®ã c¸c ngµnh

kinh doanh chÝnh, chuyªn m«n ho¸ cao vµ gi÷ vai trß chi phèi trong nÒn kinh tÕ

quèc d©n.

1.5. Gi¶i quyÕt lao ®éng d«i d­ vµ nî kh«ng thanh to¸n ®­îc

NghÞ quyÕt Trung ­¬ng III xac ®Þnh r»ng, lao ®éng d«i d­ ®­îc doanh

nghiÖp t¹o ®iÒu kiÖn ®µo t¹o l¹i hoÆc nghØ viÖc h­ëng nguyªn l­¬ng trong mét thêi

gian ®Ó t×m viÖc; nÕu kh«ng t×m ®­îc viÖc th× ®­îc nghØ chÕ ®é mÊt viÖc theo quy

®Þnh cña Bé LuËt lao ®éng. §Ó cã ®ñ c¬ së ph¸p lý cho vÊn ®Ò nµy, bé LuËt lao

déng ®­îc söa ®æi, bæ sung theo h­íng cho phÐp ¸p dông chÕ ®é mÊt viÖc ®èi víi

sè lao déng d«i d­ t¹i thêi ®iÓm giao, b¸n, kho¸n kinh doanh vµ cho thuª doanh

nghiÖp nhµ n­íc. §ång thêi, khÈn tr­¬ng bæ sung chÝnh s¸ch b¶o hiÓm x· héi; ban

hµnh chÝnh s¸ch b¶o hiÓm thÊt nghiÖp theo h­íng nhµ n­íc, doanh nghiÖp vµ

ng­êi lao ®éng cïng gãp.

§èi víi nî kh«ng thanh to¸n ®­îc, thµnh lËp c«ng ty mua b¸n nî vµ tµi s¶n

cña doanh nghiÖp nhµ n­íc ®Ó xö luý nî vµ tµi s¶n kh«ng cÇn dïng, t¹o ®iÒu kiÖn

lµnh m¹nh ho¸ tµi chÝnh doanh nghiÖp.

1.6. §æi míi tr×nh ®é c«ng nghÖ vµ tr×nh ®é qu¶n lý trong doanh nghiÖp

nhµ n­íc

Ph¶i kh¼ng ®Þnh r»ng c«ng nghÖ lµ vÊn ®Ò sèng cßn cña doanh nghiÖp nÕu

muèn tån t¹i cã hiÖu qu¶.X©y dùng chiÕn l­îc ®æi míi c«ng nghÖ trong tõng

ngµnh, tõng doanh nghiÖp,t¨ng c­êng c«ng t¸c nghiªn cøu triÓn khai,ph¸t triÓn s¶n

phÈm,c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr­êng, th«ng tin thÞ tr­êng,t¨ng c­êng xóc tiÕn b¸n

hµng, t¨ng c­êng vai trß cña th­¬ng m¹i ®iÖn tö,n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm

b»ng c¸ch h­íng c¸c doanh nghiÖp cè g¾ng v­¬nlªn ¸p dông hÖ thèng qu¶n lý chÊt

l­îng quèc tÕ .

2- Víi tµi s¶n thuéc nhµ n­íc.

CÇn ®æi míi hÖ thèng c¸c chÝnh s¸ch mang tÝnh chÊt vÜ m« nh­ chÝnh s¸ch

tiÒn tÖ, tµi chÝnh, thuÕ, tÝn dông, ®µu t­ xu©t nhËp khÈu.

X¸c ®Þnh vµ ph©n biÖt râ rµng c¸c quyÒn së h÷u sö dông,®Þnh do¹t vµ h­ëng

lîi ®èi víi tµi s¶n quèc gia ®Ó cã sù ph©n ®Þnh râ chøc n¨ng qu¶n lý vµ chøc na­ng

khinh tÕ cña nhµ n­íc vµ cña DNNN ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng Nhµ n­¬c tham gia qu¸

s©u vµo c«ng viÖc cña c¸c DNNN.

Lµnh m¹nh ho¸ hÖ thèmg tµi chÝnh, tÝn dông, ngan hµng Nhµ n­íc, hÖ thèng

dù tr÷ quèc gia, c¸c quü b·o hiÓm, quü dù phßngcÇn ®­îc sö dông cã hiÖu qu¶

h¬n.

kÕt luËn

Nh­ vËy kinh tÕ nhµ n­íc lµ mét chñ thÓ quan träng nhÊt lµ thµnh phÇn kinh

tÕ then chèt ®· gãp phÇn ®­a ®Êt n­íc ta ra khái khñng ho¶ng kinh tÕ, chuyÓn sang

mét giai ®o¹n míi, giai ®o¹n cña m« h×nh kinh tÕ thÞ t r­êng chuyÓn biÕn v÷ng

ch¾c theo quü ®¹o chñ nghÜa x· héi.

§èi víi t«i viÖc ®i s©u t×m hiÓu nghiªn cøu vÒ ®Ò tµi nµy ®· gióp Ých cho t«i

rÊt nhiÒu trong viÖc n©ng nhËn thøc vµ t­ duy kinh tÕ; cã quan niÖm ®óng ®¾n vÒ

thµnh phÇn kinh tÕ nhµ n­íc vµ vai trß chñ ®¹o cña nã ®ång thêi x¸c ®Þnh ®­îc

tr¸ch nhiÖm cña m×nh ®èi víi sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc.

MÆc dï ®· cè g¾ng nh­ng víi kinh nghiÖm ch­a nhiÒu ch¾c ch¾n sÏ cßn cã

nhiÒu thiÕu sãt rÊt mong cã sù gãp ý cña thÇy c« vµ c¸c b¹n.

Mét lÇn n÷a t«i xin c¶m ¬n PGS. TS . Mai H÷u Thùc, ®· tËn t×nh h­íng dÉn

t«i hoµn thµnh ®Ò ¸n nµy.