Đề tài: Tìm hiểu thực trạng công tác quản lý hoạt động hướng nghiệp cho học sinh trung học phổ thông tại thành phố Hồ chí Minh và đề xuất một số biện pháp

Tìm hieåu thöïc traïng coâng taùc quaûn lyù hoaït

ñoäng höôùng nghieäp cho hoïc sinh trung

hoïc phoå thoâng taïi thaønh phoá Hoà Chí

Minh vaø ñeà xuaát moät soá bieän phaùp

Nguyeãn Höõu Thieän

MÔÛ ÑAÀU

1. LYÙ DO CHOÏN ÑEÀ TAØI .

Moãi hoïc sinh trong quùa trình hoïc taäp baäc trung hoïc phoå thoâng vaø sau khi toát

nghieäp cuoái baäc hoïc, ñeàu löïa choïn cho baûn thaân moät ngaønh ngheà nhaát ñònh. Neáu

choïn ngaønh ngheà phuø hôïp vôùi ñaëc ñieåm baûn thaân, thì caùc em phaùt huy ñöôïc naêng

löïc, sôû tröôøng ñeå coáng hieán söùc lao ñoäng, mang laïi lôïi ích thieát thöïc cho baûn thaân,

gia ñình vaø coäng ñoàng xaõ hoäi.

Khi chuaån bò choïn cho mình moät ngheà trong töông lai, caùc em thöôøng bôõ

ngôõ tröôùc theá giôùi ngheà nghieäp raát phöùc taïp vaø ña daïng vì caùc em thieáu hieåu bieát

veà ngaønh ngheà, khoâng ñaùnh giaù baûn thaân mình chính xaùc, neân vieäc choïn ngheà

khoâng phuø hôïp. Muoán khaéc phuïc ñöôïc tình traïng naøy, caùc caáp giaùo duïc caàn laøm toát

coâng taùc giaùo duïc höôùng nghieäp trong nhaø tröôøng

Höôùng nghieäp ôû baäc trung hoïc phoå thoâng coù hieäu quaû seõ giuùp cho hoïc sinh

khoâng nhöõng ñònh höôùng choïn ngheà maø coøn giuùp cho caùc em töï ñieàu chænh, phaán

ñaáu vöôn leân trong hoïc taäp. Hoaït ñoäng höôùng nghieäp nhaèm ñaùp öùng nhöõng muïc

tieâu caù nhaân cuûa hoïc sinh, cuûa gia ñình caùc em, vaø caùc quan heä ñeán keá hoaïch phaùt

trieån cuûa coäng ñoàng, cuûa quoác gia. Noùi caùch khaùc, coâng taùc giaùo duïc höôùng nghieäp

ôû tröôøng trung hoïc phoå thoâng chöa thöïc söï coi troïng.

Töø nhöõng vaán ñeà neâu treân, ñeà taøi “Tìm hieåu thöïc traïng coâng taùc quaûn lyù

hoaït ñoäng höôùng nghieäp cho hoïc sinh trung hoïc phoå thoâng taïi thaønh phoá Hoà Chí

Minh vaø ñeà xuaát moät soá bieän phaùp” ñöôïc thöïc hieän nhaèm goùp phaàn phaûn aùnh thöïc

traïng vaø ñeà xuaát moät soá bieän phaùp taêng cöôøng vieäc quaûn lyù hoaït ñoäng höôùng

nghieäp ôû baäc hoïc trung hoïc phoå thoâng taïi thaønh phoá Hoà Chí Minh.

2. MUÏC ÑÍCH NGHIEÂN CÖÙU.

Khaûo saùt thöïc traïng coâng taùc quaûn lyù hoaït ñoäng höôùng nghieäp ôû moät soá

tröôøng trung hoïc phoå thoâng taïi thaønh phoá Hoà Chí Minh.

Ñeà xuaát moät soá bieän phaùp quaûn lyù hoaït ñoäng höôùng nghieäp, giuùp hoïc sinh

trung hoïc phoå thoâng taïi thaønh phoá Hoà Chí Minh löïa choïn ngaønh ngheà phuø hôïp.

3. ÑOÁI TÖÔÏNG VAØ KHAÙCH THEÅ NGHIEÂN CÖÙU.

- Ñoái töôïng nghieân cöùu :

Coâng taùc quaûn lyù hoaït ñoäng höôùng nghieäp ôû caùc tröôøng trung hoïc phoå thoâng

taïi thaønh phoá Hoà Chí Minh.

- Khaùch theå nghieân cöùu :

Ban giaùm hieäu, giaùo vieân, hoïc sinh thuoäc 3 tröôøng trung hoïc phoå thoâng taïi

thaønh phoá Hoà Chí Minh.

4. GIAÛ THUYEÁT KHOA HOÏC .

Neáu thöïc hieän ñoàng boä vaø coù caùc bieän phaùp quaûn lyù coâng taùc giaùo duïc

höôùng nghieäp coù hieäu quaû, thì vieäc phaân luoàng hoïc sinh cuoái caáp sau khi toát nghieäp

ñi vaøo lao ñoäng saûn xuaát hoaëc tieáp tuïc löïa choïn con ñöôøng hoïc taäp cao hôn seõ

ñuùng höôùng vaø hôïp vôùi nguyeän voïng hôn. Giaû thuyeát naøy khaû thi seõ goùp phaàn thuùc

ñaåy söï phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi cuûa thaønh phoá vaø vuøng laân caän.

5. NHIEÄM VUÏ NGHIEÂN CÖÙU .

- Xaây döïng cô sôû lyù luaän veà coâng taùc quaûn lyù hoaït ñoäng höôùng nghieäp.

- Khaûo saùt thöïc traïng quaûn lyù hoaït ñoäng höôùng nghieäp ôû caùc tröôøng trung

hoïc phoå thoâng taïi thaønh phoá Hoà Chí Minh trong thôøi gian vöøa qua.

- Ñeà xuaát moät soá bieän phaùp quaûn lyù hoaït ñoäng höôùng nghieäp ôû tröôøng trung

hoïc phoå thoâng, nhaèm höôùng cho hoïc sinh löïa choïn ngaønh ngheà phuø hôïp khaû naêng,

ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu kinh teá xaõ hoäi.

6. PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU .

a). Phöông phaùp nghieân cöùu lyù luaän: nghieân cöùu caùc vaên baûn, taøi lieäu, saùch,

baùo, tham khaûo caùc vaán ñeà coù lieân quan ñeán ñeà taøi.

b). Phöông phaùp ñieàu tra baèng phieáu tröng caàu yù kieán vaø xöû lyù soá lieäu :

- Xaây döïng phieáu tröng caàu yù kieán môû:

Phieáu tröng caàu yù kieán môû ñöôïc xaây döïng döïa vaøo lyù luaän, muïc ñích, nhieäm

vuï cuûa ñeà taøi nghieân cöùu, phieáu tröng caàu goàm 2 caâu hoûi môû ñeå xin yù kieán cuûa caùn

boä quaûn lyù, giaùo vieân, hoïc sinh cuûa 3 Tröôøng.

- Phieáu tröng caàu yù kieán chính thöùc:

Coù hai loaïi:

+ Phieáu tröng caàu yù kieán daønh cho caùn boä quaûn lyù caáp tröôøng, giaùo vieân vôùi

34 caâu hoûi, caùc caâu hoûi goàm 4 löïa choïn.

+ Phieáu tröng caàu yù kieán daønh cho hoïc sinh cuûa 3 khoái 10, 11 vaø 12 vôùi 45

caâu hoûi cuõng goàm 4 löïa choïn.

c). Phöông phaùp xöû lyù soá lieäu baèng toaùn thoáng keâ aùp duïng trong nghieân cöùu

Taâm lyù hoïc vaø Giaùo duïc hoïc.

d). Phöông phaùp ñieàu tra, xin yù kieán chuyeân gia, hoûi yù kieán hieäu tröôûng, phoù

hieäu tröôûng vaø giaùo vieân ôû caùc tröôøng.

7. GIÔÙI HAÏN ÑEÀ TAØI.

- Do ñieàu kieän nghieân cöùu coøn haïn cheá, luaän vaên chæ ñeà caäp ñeán coâng taùc

quaûn lyù hoaït ñoäng giaùo duïc höôùng nghieäp cho hoïc sinh ôû moät soá tröôøng trung hoïc

phoå thoâng taïi thaønh phoá Hoà Chí Minh. Cuï theå goàm caùc tröôøng trung hoïc phoå thoâng

Nguyeãn Thò Minh Khai (quaän 3), tröôøng trung hoïc phoå thoâng Lyù Thöôøng Kieät

(huyeän Hoác Moân), tröôøng trung hoïc phoå thoâng Traàn Phuù (quaän Taân Bình).

- Luaän vaên chæ khaûo saùt treân caùn boä quaûn lyù laø hieäu tröôûng, phoù hieäu tröôûng,

giaùo vieân (giaùo vieân boä moân, giaùo vieân chuû nhieäm, giaùo vieân kyõ thuaät) vaø treân hoïc

sinh goàm caùc khoái 10, 11, 12 cuûa 3 tröôøng.

PHAÀN NOÄI DUNG

Chöông 1

LÖÔÏC SÖÛ VAÁN ÑEÀ NGHIEÂN CÖÙU

Höôùng nghieäp laø moät boä phaän quan troïng cuûa neàn giaùo duïc phoå thoâng. Ñoåi

môùi phöông phaùp quaûn lyù, noäi dung giaùo duïc höôùng nghieäp trong nhaø tröôøng hieän

nay laø moät yeâu caàu ngaøy caøng caáp thieát, vì coâng taùc giaùo duïc höôùng nghieäp phaûi

ñoùng goùp hôn nöõa vaøo vieäc giaûi quyeát vieäc laøm cho thanh nieân. Vaán ñeà ñaët ra ôû

ñaây khoâng phaûi taïo ra vieäc laøm thaät nhieàu cho theá heä treû, maø laø ñònh höôùng cho

theá heä treû vaøo nhöõng ngaønh ngheà phuø hôïp vôùi khaû naêng vaø nhu caàu phaùt trieån

chung cuûa ñaát nöôùc, taïo cho moãi thanh nieân nhieàu cô hoäi ñeå löïa choïn ngaønh ngheà

thích hôïp, thaønh thaïo moät ngheà.

Vaán ñeà choïn ngheà cuûa thanh nieân khoâng nhöõng aûnh höôûng quyeát ñònh ñeán

töông lai, haïnh phuùc, cuoäc ñôøi cuûa caùc em maø coøn gaén lieàn ñeán söï phaùt trieån kinh

teá xaõ hoäi cuûa ñaát nöôùc, lieân quan ñeán “quoác keá daân sinh”.

1.1 . Coâng taùc höôùng nghieäp moät soá nöôùc treân theá giôùi.

- Coäng hoøa Phaùp :

Sau trung hoïc sô sôû, caáp trung hoïc phoå thoâng laø quaù trình daàn ñònh höôùng

hoïc sinh ñi vaøo trung hoïc chuyeân ban goàm ba phöông thöùc ñaøo taïo: phoå thoâng hoïc

trong 3 naêm cho vaên baèng tuù taøi phoå thoâng; coâng ngheä hoïc trong 3 naêm caáp baèng

tuù taøi coâng ngheä vaø hoïc trong hai naêm caáp baèng kyõ thuaät vieân; chuyeân nghieäp caáp

caùc vaên baèng: chöùng chæ khaû naêng nghieäp vuï hoaëc chöùng chæ hoïc chuyeân nghieäp vaø

baèng tuù taøi chuyeân nghieäp [15;263]

- Vöông Quoác Anh :

Hoïc sinh cuûa chöông trình giai ñoaïn töø 11 ñeán 14 tuoåi vaø giai ñoaïn töø 14

ñeán 16 tuoåi coù theå löïa choïn ngheà nghieäp cuûa mình theo baûng danh muïc (ví duï nhö

cuûa UÛy ban giaùo duïc höôùng nghieäp Xcoátlen) vaø hoaøn thaønh chöông trình höôùng

nghieäp naøy hoï seõ nhaän ñöôïc moät chöùng chæ ñeå laøm cô sôû cho vieäc nhaän baèng quoác

gia… Muïc ñích cuûa giaùo duïc phoå thoâng laø nhaèm trang bò cho hoïc sinh voán kieán

thöùc tieáp thu chöông trình ñaøo taïo höôùng nghieäp vaø giaùo duïc ñaïi hoïc ôû nhöõng giai

ñoaïn sau. Taát caû caùc hoïc sinh 16 tuoåi ñeàu phaûi coù hai tuaàn thöû vieäc ôû caùc coâng ty

ñòa phöông nhö laø moät phaàn cuûa chöông trình ñaøo taïo höôùng nghieäp chung.

[15;287]

- Coäng hoaø Nhaân daân Trung Hoa:

Giaùo duïc ngheà nghieäp khoâng nhöõng laø truï coät quan troïng cuûa vieäc xaõ hoäi

hoaù saûn xuaát vaø hieän ñaïi hoaù phaùt trieån, maø laø khaâu quan troïng thuùc ñaåy trình ñoä

löïc löôïng saûn xuaát khoâng ngöøng naâng cao. Tröôùc söï phaùt trieån cuûa khoa hoïc kyõ

thuaät vaø söï thay theá ngaønh ngheà nhanh choùng, giaùo duïc ngheà nghieäp phaûi khoâng

ngöøng ñieàu chænh phöông phaùp, noäi dung, phöông tieän giaùo duïc ñeå thích öùng vôùi

yeâu caàu cuûa söï tieán boä kyõ thuaät vaø söï ñieàu chænh ngaønh ngheà. Söï phaùt trieån cuûa

giaùo duïc ngheà nghieäp trong giai ñoaïn chieán löôïc naøy seõ quaù ñoä töø giaùo duïc ngheà

nghieäp sô caáp, trung caáp laø chuû yeáu sang giaùo duïc ngheà nghieäp cao caáp laø chính,

töø giaùo duïc mang tính ñaëc thuø sang giaùo duïc chung, töø giaùo duïc cuï theå sang giaùo

duïc thoâng duïng. [15;317]

- Hôïp chuûng Quoác Hoa Kyø :

Böôùc vaøo theá kyû XXI, Hoa Kyø ñang coù nhieàu noã löïc ñeå naâng cao hôn nöõa

chaát löôïng giaùo duïc, taêng cöôøng keát quaû hoïc taäp cuûa hoïc sinh nhaèm baûo ñaûm cung

caáp moät löïc löôïng lao ñoäng coù trình ñoä, coù khaû naêng caïnh tranh vaø thích öùng linh

hoaït trong ñieàu kieän neàn kinh teá toaøn caàu... Ngöôøi ta ñaõ ñöa ra nhieàu höôùng giaûi

quyeát vaø ñöa ra caùc noäi dung caàn taêng cöôøng vôùi caùc chieán löôïc quan troïng, trong

ñoù coù taêng cöôøng moái lieân heä giöõa tröôøng trung hoïc vôùi doanh nghieäp theo höôùng

chuyeån daàn thaønh tröôøng ñaøo taïo ngheà chuyeân nghieäp. Moät phaàn cuûa chieán löôïc

naøy laø taïo cô hoäi cho hoïc sinh tham gia laøm vieäc baùn thôøi gian taïi xí nghieäp

[15;356]. Ñaây laø moät hình thöùc giaùo duïc höôùng nghieäp trong nhaø tröôøng phoå thoâng

laø “hoïc ñi ñoâi vôùi haønh, hoïc gaén lieàn vôùi lao ñoäng saûn xuaát”.

- Malaixia:

Giaùo duïc trung hoïc phoå thoâng phaân ra caùc ban : ban vaên chöông, ban khoa

hoïc, ban kyõ thuaät vaø daïy ngheà. Hoïc sinh choïn hoïc caùc ban khaùc nhau caên cöù vaøo

keát quaû thi heát lôùp 9. Trong khuoân khoå chöông trình tích hôïp, ngoaøi caùc moân chính

ra, hoïc sinh lôùp 10 vaø 11 ôû caùc tröôøng trung hoïc phoå thoâng ñöôïc pheùp choïn hoïc caùc

moân hoïc töï choïn trong caùc nhoùm moân hoïc khaùc nhau. Kyø thi tuù taøi cuûa Malaixia

ñöôïc toå chöùc khi hoïc sinh hoïc heát 11. Moät soá hoïc sinh tröôït kyø thi naøy coù theå gia

nhaäp thò tröôøng lao ñoäng.[15;400]

Giaùo duïc ngheà nghieäp ñoùng moät vai troø quan troïng trong vieäc ñaøo taïo ñuû veà

soá löôïng ñoäi nguõ sinh vieân coù trình ñoä, gioûi veà toaùn, khoa hoïc kyõ thuaät cô baûn.

Ngoaøi ra, caùc moân daïy ngheà, kyõ thuaät vaø cô khí cuõng ñöôïc ñöa vaøo chöông trình

trung hoïc, phuø hôïp vôùi chính saùch cho pheùp hoïc sinh caùc tröôøng phoå thoâng coù cô

hoäi hoïc caùc moân naøy. [15;405]

- Nhaät Baûn :

Caùc tröôøng trung hoïc phoå thoâng ñöôïc nhoùm thaønh: chöông trình phoå thoâng,

chöông trình daïy ngheà vaø chöông trình phoái hôïp toaøn dieän. Naêm thöù nhaát cuûa

tröôøng trung hoïc phoå thoâng ñöôïc daønh cho giaùo duïc phoå thoâng cho taát caû hoïc sinh.

Naêm thöù hai chöông trình ñöôïc chia thaønh döï bò ñaïi hoïc vaø daïy ngheà. Naêm thöù ba,

chöông trình daønh cho hoïc sinh seõ leân hoïc ñaïi hoïc laïi ñöôïc chia thaønh khoa hoïc

nhaân vaên vaø xaõ hoäi, khoa hoïc vaø coâng ngheä. Vì vaäy, ngay caû caùc tröôøng trung hoïc

phoå thoâng chung cuõng coù ba chuyeân ngaønh sau khi toát nghieäp. Caùc chöông trình

daïy ngheà daønh ít thôøi gian hôn cho caùc moân vaên hoùa vaø taát nhieân nhaán maïnh caùc

moân höôùng vaøo ngheà ñaëc thuø. Khi ñuû 15 tuoåi caùc em nhaäp hoïc trung hoïc phoå thoâng

vaø seõ quyeát ñònh seõ theo chöông trình phoå thoâng, daïy ngheà hay chöông trình phoái

hôïp toaøn dieän.... Ngay ôû lôùp hoïc ñaàu tieân baäc trung hoïc phoå thoâng, neàn giaùo duïc

Nhaät Baûn ñaõ quan taâm ñeán coâng taùc höôùng nghieäp cho caùc em hoïc sinh, tuyø theo

chöông trình maø coù moân hoïc ñaëc thuø ñeå caùc em höôùng vaøo ngheà nghieäp töông lai.

[15;453]

- Haøn Quoác :

Chöông trình cuûa caáp trung hoïc baäc trung goàm coù 11 moân cô sôû, caùc moân töï

choïn, caùc hoaït ñoäng ngoaïi khoùa. Trong caùc moân töï choïn coù caùc khoùa ñaøo taïo kyõ

thuaät ngheà nhaèm taïo moái quan heä chaët cheõ giöõa giaùo duïc vaø ngheà nghieäp cho hoïc

sinh.[15;463]

- Cuba :

ÔÛ caáp trung hoïc phoå thoâng, ngoaøi caùc tröôøng bình thöôøng, coù tröôøng trung

hoïc phoå thoâng ñöôïc toå chöùc theo moâ hình quaân söï vaø tröôøng naêng khieáu sö phaïm.

Toå chöùc lao ñoäng saûn xuaát trong nhaø tröôøng phoå thoâng ñöôïc Chính phuû Cuba ñaëc

bieät coi troïng. ÔÛ taát caû caùc tröôøng trung hoïc cô sôû vaø trung hoïc phoå thoâng noâng

thoân, tröôøng vöøa hoïc vöøa laøm, trung hoïc phoå thoâng naêng khieáu ñaõ tham gia lao

ñoäng saûn xuaát 15 tieát/tuaàn. Hoïc sinh trung hoïc phoå thoâng thaønh phoá phaûi veà noâng

thoân tham gia thu hoaïch mía, caø pheâ, thuoác laù ... 30 ngaøy/ naêm ... [15;503]

1.2 . Coâng taùc höôùng nghieäp ôû Vieät Nam.

Trung hoïc phoå thoâng laø baäc hoïc cuoái cuûa heä thoáng giaùo duïc phoå thoâng, laø

giai ñoaïn chuaån bò tích cöïc, tröïc tieáp cho theá heä treû ñi vaøo cuoäc soáng lao ñoäng saûn

xuaát vaø cuoäc soáng xaõ hoäi, laøm nghóa vuï coâng daân, ñoàng thôøi laø giai ñoaïn chuaån bò

cho moät boä phaän thanh nieân hoïc sinh hoïc tieáp leân baäc cao hôn. Giaùo duïc höôùng

nghieäp laø moät boä phaän quan troïng cuûa neàn giaùo duïc phoå thoâng, coù moät vò trí ñaëc

bieät quan troïng nhaèm boài döôõng, höôùng daãn hoïc sinh choïn ngheà phuø hôïp vôùi theå

löïc, naêng khieáu, sôû thích cuûa caù nhaân vaø nhu caàu cuûa xaõ hoäi.

Nhaän thöùc ñöôïc taàm quan troïng cuûa coâng taùc höôùng nghieäp trong nhaø tröôøng

phoå thoâng, ngaøy 19/3/1981 cuûa Hoäi ñoàng Chính phuû ñaõ ban haønh Quyeát ñònh

126/CP veà “Coâng taùc höôùng nghieäp trong nhaø tröôøng phoå thoâng vaø vieäc söû duïng

hôïp lyù hoïc sinh caùc caáp phoå thoâng cô sôû vaø phoå thoâng trung hoïc toát nghieäp ra

tröôøng”. Trong quyeát ñònh neâu roõ vai troø, vò trí, nhieäm vuï coâng taùc höôùng nghieäp,

phaân coâng cuï theå chính quyeàn caùc caáp, caùc ngaønh kinh teá, vaên hoaù töø trung öông

ñeán ñòa phöông coù nhieäm vuï taïo moïi ñieàu kieän thuaän lôïi tröïc tieáp giuùp ñôõ caùc

tröôøng phoå thoâng trong vieäc ñaøo taïo, söû duïng hôïp lyù vaø tieáp tuïc boài döôõng hoïc sinh

phoå thoâng sau khi ra tröôøng; Vaø thoâng tö 31-TT cuûa Boä tröôûng Boä Giaùo duïc höôùng

daãn thöïc hieän Quyeát ñònh 126/CP cuûa Hoäi ñoàng Chính phuû. Noäi dung thoâng tö neâu

roõ muïc ñích, nhieäm vuï vaø hình thöùc höôùng nghieäp cho hoïc sinh trong nhaø tröôøng

phoå thoâng, ñoàng thôøi phaân coâng traùch nhieäm cuï theå cho töøng thaønh vieân ñang coâng

taùc taïi tröôøng phoå thoâng, cho duø ñang ñaûm nhaän chöùc vuï coâng taùc naøo ñieàu phaûi

hoaøn thaønh nhieäm vuï ñöôïc giao trong coâng taùc giaùo duïc höôùng nghieäp.

Vaán ñeà höôùng nghieäp, choïn ngheà cuûa hoïc sinh baäc trung hoïc phoå thoâng

khoâng phaûi laø vaán ñeà môùi. Ñaây laø moät vaán ñeà ñöôïc taát caû caùc caáp, ban ngaønh trong

xaõ hoäi, töø trung öông ñeán ñòa phöông, töø caùc nhaø quaûn lyù giaùo duïc ñeán cha meï hoïc

sinh vaø caùc em hoïc sinh thöïc söï quan taâm. Hieän nay, töø caáp ñoä quaûn lyù, caùc nhaø

giaùo duïc vaãn chöa giaûi quyeát toát vaán ñeà naøy.

Vì theá, ñaây laø moät vaán ñeà thaät söï noùng boûng, maø caùc nhaø khoa hoïc giaùo duïc

trong thôøi gian qua thaät söï quan taâm; coù nhieàu ñeà taøi nghieân cöùu, taøi lieäu, baùo caùo

khoa hoïc baøn veà hoaït ñoäng höôùng nghieäp, nhö :

- Ñeà taøi “Nghieân cöùu moät soá ñaëc ñieåm taâm lyù cuûa hoïc sinh phoå thoâng trung

hoïc taïi thaønh phoá Hoà Chí Minh vaø böôùc ñaàu xaây döïng boä traéc nghieäm höôùng

nghieäp vaø choïn ngheà”. Quang Döông (chuû nhieäm ñeà taøi), Vieän Nghieân cöùu Giaùo

duïc vaø Ñaøo taïo phía Nam, thaønh phoá Hoà Chí Minh 1998.

Ñeà taøi ñaõ ñaùnh giaù thöïc traïng nguoàn nhaân löïc taïi Thaønh phoá Hoà Chí Minh ôû

vaøo thôøi ñieåm cuoái nhöõng naêm 1990 cuûa theá kyû XX maát caân ñoái raát nghieâm troïng

veà trình ñoä kyõ thuaät, chuyeân moân, nghieäp vuï giöõa baäc ñaïi hoïc, cao ñaúng vôùi coâng

nhaân kyõ thuaät. Beân caïnh ñoù, caùc taùc giaû cuõng khaûo saùt thöïc traïng taâm lyù choïn ngheà

cuûa hoïc sinh luùc baáy giôø chuû yeáu laø thi vaøo caùc tröôøng ñaïi hoïc. Trong vieäc choïn

ngheà, caùc em coøn luùng tuùng vaø choïn theo caûm tính. Chæ coù soá nhoû caùc em coù phaân

tích, caân nhaéc, tìm hieåu thoâng tin tröôùc khi choïn tröôøng, choïn ngheà. Qua ñoù cho

thaáy coâng taùc höôùng nghieäp trong nhaø tröôøng phoå thoâng caàn xem xeùt laïi moät caùch

ñaày ñuû hôn.

- Ñeà taøi : “Nghieân cöùu moät soá giaûi phaùp khaû thi trong vieäc öùng duïng trieån

khai coâng taùc tö vaán höôùng nghieäp cho hoïc sinh phoå thoâng caáp 2, 3 ôû thaønh phoá Hoà

Chí Minh - Tö vaán höôùng nghieäp. Thöïc traïng vaø giaûi phaùp”. Nguyeãn Toaøn (chuû

nhieäm ñeà taøi), Trung taâm Kyõ thuaät vaø Höôùng nghieäp Thuû Ñöùc, thaønh phoá Hoà Chí

Minh 1998.

Ñeà taøi khaûo saùt thöïc traïng choïn ngheà cuûa hoïc sinh hieän nay, vôùi keát quaû ña

soá caùc em hieän nay choïn ngheà döïa vaøo caûm tính vaø neâu ra moät soá sai laàm cuûa hoïc

sinh khi choïn ngheà maéc phaûi. Theo keát quaû khaûo saùt, ngaønh giaùo duïc caàn phaûi ñònh

höôùng caùc em thoâng qua coâng taùc tö vaán höôùng nghieäp, döïa vaøo cô sôû khoa hoïc

cuûa vieäc xaùc ñònh caùc yeâu caàu ngheà nghieäp vaø caùc traéc nghieäm tö vaán höôùng

nghieäp. Cuoái cuøng ñöa ra nhöõng bieän phaùp mang tính thöïc tieãn nhaèm giaûi quyeát toát

vieäc höôùng nghieäp choïn ngheà cho hoïc sinh hieän nay.

- Ñeà taøi : “Quaûn lyù coâng taùc höôùng nghieäp cho hoïc sinh phoå thoâng baäc trung

hoïc taïi caùc trung taâm giaùo duïc thöôøng xuyeân treân ñòa baøn thaønh phoá Ñaø Naüng.

Thöïc traïng vaø giaûi phaùp”. Luaän vaên Thaïc só cuûa hoïc vieân Huyønh Thò Tam Thanh.

Ñeà taøi neâu ra thöïc traïng quaûn lyù coâng taùc giaùo duïc höôùng nghieäp hoïc sinh

taïi caùc trung taâm giaùo duïc thöôøng xuyeân treân ñòa baøn thaønh phoá Ñaø Naüng vaø ñöa

ra nhöõng giaûi phaùp nhaèm taêng cöôøng quaûn lyù coâng taùc naøy. Öu ñieåm cuûa ñeà taøi laø

xaùc ñònh ñöôïc caùc ñaàu vieäc quaûn lyù cuûa laõnh ñaïo nhaø tröôøng trong quaûn lyù giaùo

duïc höôùng nghieäp, vaø ñöa ra nhöõng bieän phaùp nhaèm taêng cöôøng hieäu quaû cuûa coâng

taùc naøy. Beân caïnh ñoù, ñeà taøi chöa xaây döïng ñöôïc moät cô sôû lyù luaän hoaøn chænh ñeå

laøm neàn taûng cho vieäc giaûi quyeát phaàn noäi dung, ñeà taøi caàn phaûi nghieân cöùu theâm

veà taâm lyù löùa tuoåi cuûa hoïc sinh thanh nieân. Trong quaù trình thöïc hieän caùc nhieäm vuï

coâng taùc giaùo duïc höôùng nghieäp caàn quaùn trieät vaán ñeà : Möùc ñoä noäi dung, hình

thöùc vaø phöông phaùp höôùng nghieäp phaûi phuø hôïp vôùi löùa tuoåi, ñeà taøi chöa neâu roõ

vai troø, traùch nhieäm cuûa töøng caùn boä giaùo vieân trong tröôøng ñoái vôùi coâng taùc naøy.

Tuy traùch nhieäm chính trong quaûn lyù ôû nhaø tröôøng laø hieäu tröôûng, nhöng ngöôøi

giaùo vieân chuû nhieäm lôùp cuõng chòu traùch nhieäm tröïc tieáp tröôùc taäp theå lôùp mình

phuï traùch.

Ngoaøi ra coøn moät soá ñeà taøi nghieân cöùu cuûa caùc sinh vieân quan taâm ñeán lónh

vöïc naøy:

- Luaän vaên toát nghieäp cuûa sinh vieân Ngoâ Thò Kim Ngoïc vôùi ñeà taøi “Tìm hieåu

hieän traïng vaø nguyeân nhaân choïn ngheà cuûa hoïc sinh lôùp 11 vaø 12 noäi thaønh thaønh

phoá Hoà Chí Minh”. Naêm 1996.

- Luaän vaên toát nghieäp cuûa sinh vieân Phaïm Thò Thieàu Anh vôùi ñeà taøi “Tìm

hieåu ñoäng cô choïn ngheà cuûa hoïc sinh lôùp 12 ôû moät soá tröôøng trung hoïc phoå thoâng

noäi thaønh thaønh phoá Hoà Chí Minh”. Naêm 1996.

- Luaän vaên toát nghieäp chuyeân ngaønh taâm lyù hoïc cuûa sinh vieân Vuõ Anh Tuaán

vôùi ñeà taøi “Tìm hieåu vieäc choïn ngheà cuûa hoïc sinh lôùp 12 taïi moät soá tröôøng trung

hoïc phoå thoâng noäi thaønh thaønh phoá Hoà Chí Minh”. Naêm 1998.

- Luaän vaên toát nghieäp chuyeân ngaønh Taâm lyù hoïc cuûa sinh vieân Nguyeãn Thò

Uyeân Thi vôùi ñeà taøi “Tìm hieåu kyø voïng thaønh ñaït cuûa Cha Meï ñoái vôùi con caùi vaø

moái lieân heä vôùi keát quaû hoïc taäp vaø ñònh höôùng ngheà nghieäp cuûa hoïc sinh lôùp cuoái

caáp trung hoïc phoå thoâng taïi moät soá tröôøng noäi thaønh thaønh phoá Hoà Chí Minh”.

Naêm 2002.

Thôøi gian gaàn ñaây, vaán ñeà höôùng nghieäp choïn ngheà cho hoïc sinh phoå thoâng

ñöôïc caùc nhaø laøm coâng taùc giaùo duïc ñaëc bieät quan taâm, toå chöùc nhieàu cuoäc hoäi

thaûo, nhieàu ñeà taøi nghieân cöùu :

- Ñeà taøi “Ñeà xuaát giaûi phaùp taêng cöôøng coâng taùc tö vaán giaùo duïc truyeàn

thoâng veà höôùng nghieäp; trieån khai öùng duïng vaø hoaøn thieän moät soá traéc nghieäm

höôùng nghieäp cho hoïc sinh phoå thoâng theo yeâu caàu thò tröôøng lao ñoäng thaønh phoá

Hoà Chí Minh” . Lyù Ngoïc Saùng laøm chuû nhieäm ñeà taøi. Thaønh phoá Hoà Chí Minh

thaùng 2/2003.

- Hoäi thaûo khoa hoïc veà “Nghieân cöùu giaûi phaùp khaû thi coâng taùc tö vaán ngheà

cho hoïc sinh phoå thoâng trong ñòa baøn thaønh phoá Hoà Chí Minh”. Trung taâm Kyõ

thuaät - Höôùng nghieäp Thuû Ñöùc .1998

. Hoäi thaûo khoa hoïc veà “Toå chöùc Giaùo duïc Lao ñoäng . Höôùng nghieäp theo

yeâu caàu ñoåi môùi giaùo duïc phoå thoâng”. Sôû Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo thaønh phoá Hoà Chí

Minh, thaùng 11/2001.

- Hoäi thaûo khoa hoïc veà “Nhu caàu tö vaán hoïc ñöôøng taïi caùc tröôøng trung hoïc

phoå thoâng trong thaønh phoá Hoà Chí Minh”. Vieän Nghieân cöùu Giaùo duïc - Tröôøng

Ñaïi hoïc Sö phaïm thaønh phoá Hoà Chí Minh , thaùng 9/2003.

1.3 . Vaøi neùt veà tình hình coâng taùc giaùo duïc lao ñoäng - höôùng nghieäp taïi thaønh

phoá Hoà Chí Minh trong nhöõng naêm gaàn ñaây :

(cid:190) Caùc hình thöùc toå chöùc giaùo duïc höôùng nghieäp :

Toå chöùc lao ñoäng - höôùng nghieäp cho hoïc sinh taïi nhaø tröôøng trung hoïc phoå

thoâng goàm caùc hình thöùc sau :

- Daïy kyõ thuaät toång hôïp : chöông trình chính khoùa 2 tieát / 1 tuaàn (theo quyeát

ñònh 305/QÑ ngaøy 26 thaùng 3 naêm 1986 cuûa Boä Giaùo duïc).

- Daïy thöïc haønh kyõ thuaät hoaëc lao ñoäng saûn xuaát, 1 buoåi = 3 tieát / 1 tuaàn.

- Sinh hoaït höôùng nghieäp, 1 buoåi = 3 tieát / thaùng.

- Daïy ngheà phoå thoâng theo chöông trình toái thieåu 180 tieát (ñoái vôùi trung hoïc

phoå thoâng).

(cid:190) Thöïc traïng coâng taùc giaùo duïc lao ñoäng - höôùng nghieäp ôû nhaø tröôøng

trung hoïc phoå thoâng.

+ Giaûng daïy moân kyõ thuaät toång hôïp :

Veà nhaân söï, caáp trung hoïc phoå thoâng coù 317 giaùo vieân kyõ thuaät trong ñoù

giaùo vieân coâng nghieäp :112 giaùo vieân; noâng nghieäp 64 giaùo vieân; dòch vuï 141 giaùo

vieân. Nhieàu tröôøng coøn thieáu giaùo vieân giaûng daïy phaân moân kyõ thuaät coâng nghieäp

vaø kyõ thuaät noâng nghieäp. Nhìn chung vaãn coøn thieáu giaùo vieân so vôùi nhu caàu,

nhieàu tröôøng phaûi thænh giaûng giaùo vieân.

Veà chaát löôïng, haàu heát giaùo vieân ñaït chuaån trình ñoä. Tuy nhieân do thöïc teá

chuyeân ngaønh ñaøo taïo heïp (Ñaïi hoïc Sö phaïm Kyõ thuaät), caáu truùc chöông trình

giaûng daïy goàm nhieàu chuyeân ngaønh khaùc nhau, giaùo vieân phaûi töï nghieân cöùu tích

cöïc ñeå coù theå giaûng daïy trong toaøn caáp hoïc. Vì theá, khoâng theå giaûng daïy moân hoïc

ñaït chaát löôïng toát.

Veà cô sôû vaät chaát, phöông tieän vaø ñoà duøng daïy hoïc coøn nhieàu thieáu thoán.

Veà thöïc hieän, haàu heát taïi caùc tröôøng, moân hoïc kyõ thuaät ñöôïc toå chöùc giaûng

daïy ñuû soá tieát, ñuùng phaân phoái cuûa chöông trình. Nhieàu tröôøng coù cheá ñoä khuyeán

khích giaùo vieân laøm vaø söû duïng ñoà duøng daïy hoïc, tích cöïc mua saém trang thieát bò

vaø ñoà duøng daïy hoïc.

Hoà sô chuyeân moân, thöïc hieän ñieåm soá ñuùng qui ñònh, hoäi thi, hoäi giaûng ñöôïc

caùc cuïm tröôøng quan taâm toå chöùc toát.

+ Daïy thöïc haønh kyõ thuaät hoaëc höôùng daãn hoïc sinh lao ñoäng saûn xuaát :

Daïy thöïc haønh kyõ thuaät : Phaàn lôùn caùc tröôøng trung hoïc phoå thoâng chöa coù

ñieàu kieän ñeå trieån khai noäi dung thöïc haønh cho hoïc sinh. Nhìn chung, haàu heát hoïc

sinh chöa thöïc haønh thí nghieäm theo phaân phoái chöông trình.

Toå chöùc lao ñoäng saûn xuaát: Theo höôùng daãn cuûa Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo,

soá giôø lao ñoäng saûn xuaát laø 1 buoåi = 3 tieát / thaùng. Nhöng, hieän nay haàu heát caùc

tröôøng noäi dung lao ñoäng saûn xuaát cuûa hoïc sinh chæ xoay quanh caùc hoaït ñoäng laøm

ñeïp caûnh quan moâi tröôøng trong khuoân vieân tröôøng hoïc, lôùp hoïc, troàng caây xanh,

hoaëc lao ñoäng coâng ích theo thöïc teá nhu caàu taïi tröôøng ...

+ Sinh hoaït höôùng nghieäp :

Vôùi yeâu caàu giuùp hoïc sinh cuoái caáp ñònh höôùng ñöôïc con ñöôøng hoïc taäp tieáp

tuïc, phaàn lôùn caùc tröôøng ñaõ coù nhieàu noã löïc trong vieäc toå chöùc sinh hoaït höôùng

nghieäp cho hoïc sinh, nhaèm giuùp cho hoïc sinh coù nhöõng hieåu bieát nhaát ñònh trong

vieäc höôùng nghieäp, choïn ngheà, noäi dung chuû yeáu laø giôùi thieäu caùc tröôøng vôùi caùc

ngaønh ngheà ñaøo taïo phuïc vuï cho coâng taùc tuyeån sinh.

Nhaän thöùc veà nhieäm vuï giaùo duïc höôùng nghieäp cho hoïc sinh chöa coù söï

thoáng nhaát trong ngaønh, chöa coù toå chöùc ñuû maïnh ñeå thöïc hieän nhieäm vuï, chöa coù

söï phoái hôïp coäng taùc giöõa caùc ban, ngaønh coù lieân quan. Chöông trình, taøi lieäu

höôùng nghieäp thieáu söï caäp nhaät, khoâng ñaùp öùng ñöôïc vôùi tình hình phaùt trieån kinh

teá xaõ hoäi cuûa ñòa baøn thaønh phoá vaø ñaát nöôùc; naêng löïc vaø trình ñoä cuûa giaùo vieân kyõ

thuaät chöa ñaùp öùng ñöôïc nhieäm vuï giaùo duïc höôùng nghieäp cho hoïc sinh.

+ Daïy ngheà phoå thoâng :

Hieän nay coù 92 tröôøng trung hoïc phoå thoâng (coâng laäp, baùn coâng, daân laäp, tö

thuïc) vaø 1 trung taâm Kyõ thuaät Toång hôïp - Höôùng nghieäp caáp thaønh phoá (Leâ Thò

Hoàng Gaám), 18 trung taâm Kyõ thuaät Toång hôïp - Höôùng nghieäp caáp quaän, huyeän; coù

2 trung taâm daïy ngheà tham gia hoaït ñoäng daïy ngheà phoå thoâng (quaän 1, quaän Phuù

Nhuaän) vaø 2 tröôøng trung hoïc Kyõ thuaät Nghieäp vuï (Thuû Ñöùc, Huøng Vöông) toå chöùc

hoaït ñoäng daïy ngheà phoå thoâng cho hoïc sinh.

Toång soá giaùo vieân kyõ thuaät taïi caùc trung taâm Kyõ thuaät Toång hôïp - Höôùng

nghieäp laø 215, trong ñoù 86 giaùo vieân coù trình ñoä ñaïi hoïc Sö phaïm Kyõ thuaät ñaït

40%, 109 giaùo vieân coù trình ñoä cao ñaúng Sö phaïm Kyõ thuaät ñaït 51%.

Maët duø, Sôû Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo coù chuû tröông naâng caáp ñaøo taïo moät soá

trung taâm Kyõ thuaät Toång hôïp - Höôùng nghieäp ñeå toå chöùc daïy ngheà cho hoïc sinh

baäc trung hoïc phoå thoâng. Tuy nhieân, vì nhieàu lyù do, chuû tröông naøy chöa thöïc hieän

ñöôïc (tröø trung taâm Kyõ thuaät Toång hôïp - Höôùng nghieäp quaän 6)

Vôùi moät trung taâm Kyõ thuaät Toång hôïp - Höôùng nghieäp caáp thaønh phoá, duø coù

nhieàu noã löïc hoaït ñoäng vôùi nhieàu bieän phaùp, nhöng vaãn khoâng theå naøo ñaùp öùng

ñöôïc nhu caàu giaùo duïc ñeán caùc tröôøng treân moät ñòa baøn roäng vôùi soá löôïng hoïc sinh

lôùn cuûa thaønh phoá.

Nhieàu tröôøng trung hoïc phoå thoâng töï trang bò vaø toå chöùc daïy ngheà phoå thoâng

cho hoïc sinh, nhöng thöôøng laø nhöõng ngheà ñôn giaûn khoâng ñoøi hoûi cao veà trang

thieát bò. Maët khaùc, vieäc choïn daïy vaø hoïc moät ngheà phoå thoâng chæ nhaèm muïc ñích

ñöôïc coäng theâm ñieåm khuyeán khích ôû kyø thi toát nghieäp cuoái caáp. Do vaäy, cô caáu

choïn ngheà cuûa hoïc sinh ngaøy caøng maát caân ñoái.

Treân ñaây laø sô löôïc moät vaøi neùt veà coâng taùc giaùo duïc höôùng nghieäp cuûa moät

soá nöôùc treân theá giôùi, cuûa nöôùc ta vaø taïi thaønh phoá Hoà Chí Minh hieän nay. Trong

thôøi gian qua, taùc giaû tìm hieåu ñöôïc moät soá ñeà taøi nghieân cöùu khoa hoïc, hoäi thaûo

khoa hoïc treân ñòa baøn thaønh phoá Hoà Chí Minh, tuy soá löôïng coù giôùi haïn, nhöng qua

ñaây cuõng minh chöùng vaán ñeà coâng taùc höôùng nghieäp vaø choïn ngheà cuûa hoïc sinh

trung hoïc phoå thoâng, ñöôïc ñoâng ñaûo moïi giôùi quan taâm vaø thöïc söï laø moät trong

nhöõng vaán ñeà troïng taâm caûi caùch quaûn lyù giaùo duïc nöôùc ta hieän nay.

Chöông 2

CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN

2.1. Quan ñieåm chæ ñaïo cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc .

Muoán coù ñöôïc ñoäi nguõ lao ñoäng coù kyõ thuaät, ñoàng boä veà ngaønh ngheà, phuø

hôïp vôùi yeâu caàu phaân coâng lao ñoäng xaõ hoäi, thì chuùng ta phaûi höôùng nghieäp cho

hoïc sinh trong nhaø tröôøng phoå thoâng. Bôûi vì, höôùng nghieäp giuùp hoïc sinh ñieàu

chænh xu höôùng choïn ngheà phuø hôïp vôùi sôû thích, khaû naêng vaø thò tröôøng lao ñoäng,

taïo ra nguoàn nhaân löïc coù tay ngheà cao, phuø hôïp vôùi caùc ngaønh ngheà, thuùc ñaåy neàn

kinh teá – xaõ hoäi phaùt trieån.

Quyeát ñònh 126/CP ngaøy 19 thaùng 3 naêm 1981 cuûa Hoäi ñoàng Chính phuû ñaõ

môû ra böôùc phaùt trieån môùi cho neàn giaùo duïc phoå thoâng nöôùc nhaø. Kieân ñònh muïc

tieâu, nguyeân lyù cuûa Ñaûng, caùc tröôøng phoå thoâng ñaåy maïnh coâng taùc giaùo duïc Lao

ñoäng - Kyõ thuaät Toång hôïp - Höôùng nghieäp, gaén chaët coâng taùc ñaøo taïo vaø giaùo duïc

vôùi caùc muïc tieâu kinh teá - xaõ hoäi cuûa ñòa phöông.

Nghò quyeát hoäi nghò laàn thöù 2 Ban chaáp haønh Trung öông khoùa VIII noùi roõ :

“Môû roäng vaø naâng cao chaát löôïng daïy Kyõ thuaät - Toång hôïp - Höôùng nghieäp ... ôû

tröôøng trung hoïc”.[3;35 ]

Ñaïi hoäi Ñaûng laàn thöù IX laïi tieáp tuïc khaúng ñònh muïc tieâu “Hoïc ñi ñoâi vôùi

haønh, giaùo duïc keát hôïp vôùi lao ñoäng saûn xuaát, nhaø tröôøng gaén lieàn vôùi xaõ hoäi. Coi

troïng coâng taùc höôùng nghieäp vaø phaân luoàng hoïc sinh trung hoïc, chuaån bò cho thanh

nieân, thieáu nieân ñi vaøo lao ñoäng ngheà nghieäp phuø hôïp vôùi söï chuyeån dòch cô caáu

kinh teá trong caû nöôùc vaø töøng ñòa phöông”. [4;109]

Muïc tieâu phaùt trieån caáp trung hoïc phoå thoâng cuûa Chieán löôïc phaùt trieån giaùo

duïc 2001 - 2010 khaúng ñònh: “Thöïc hieän chöông trình phaân ban hôïp lyù nhaèm ñaûm

baûo cho hoïc sinh coù hoïc vaán phoå thoâng, cô baûn theo moät chuaån thoáng nhaát, ñoàng

thôøi taïo ñieàu kieän cho söï phaùt huy naêng löïc cuûa moãi hoïc sinh, giuùp hoïc sinh coù söï

hieåu bieát veà kyõ thuaät, chuù troïng höôùng nghieäp, ñeå taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho vieäc

phaân luoàng sau trung hoïc phoå thoâng, ñeå hoïc sinh vaøo ñôøi hoaëc choïn ngaønh ngheà

hoïc tieáp sau khi toát nghieäp”.[10;12]

Treân cô sôû quaùn trieät caùc quan ñieåm cô baûn veà giaùo duïc cuûa Nghò quyeát Ñaïi

hoäi Ñaûng laàn IX, Nghò quyeát 40/2000/QH10 ngaøy 09/12/2000 cuûa Quoác hoäi vaø Chæ

thò 14/2001 CT-TTg ngaøy 11/6/2001 cuûa Thuû töôùng Chính phuû veà ñoåi môùi chöông

trình giaùo duïc phoå thoâng nhaèm naâng cao chaát löôïng giaùo duïc toaøn dieän theá heä treû,

ñaùp öùng yeâu caàu phaùt trieån nguoàn nhaân löïc phuïc vuï coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa

ñaát nöôùc; Treân tinh thaàn Nghò quyeát 40 cuûa Quoác hoäi vaø Chæ thò 14 cuûa Thuû töôùng

Chính phuû, Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo ban haønh Chæ thò 33/2003/CT-BGD&ÑT ngaøy

23/7/2003 veà vieäc taêng cöôøng giaùo duïc höôùng nghieäp cho hoïc sinh phoå thoâng. Boä

tröôûng chæ thò caùc sôû Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo, caùc tröôøng thoå thoâng, caùc trung taâm Kyõ

thuaät Toång hôïp - Höôùng nghieäp vaø caùc cô quan thuoäc Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo

thöïc hieän toát 6 yeâu caàu nhaèm taêng cöôøng giaùo duïc höôùng nghieäp, goùp phaàn tích

cöïc vaø coù hieäu quaû vaøo vieäc phaân luoàng hoïc sinh, chuaån bò cho hoïc sinh ñi vaøo

cuoäc soáng lao ñoäng hoaëc ñöôïc tieáp tuïc ñaøo taïo phuø hôïp vôùi naêng löïc baûn thaân vaø

nhu caàu cuûa xaõ hoäi.

Thöïc hieän toát coâng taùc giaùo duïc höôùng nghieäp laø moät trong nhöõng troïng taâm

cuûa coâng cuoäc caûi caùch giaùo duïc hieän nay vaø chaéc chaén thöïc hieän toát vieäc phaân

luoàng hoïc sinh sau khi toát nghieäp ra tröôøng.

2.2. Vai troø cuûa giaùo duïc - ñaøo taïo trong phaùt trieån kinh teá - xaõ hoäi.

Taïi Hoäi ñoàng laàn thöù 27 cuûa UNESCO (thaùng 11.1993), caùc baùo caùo ñaõ noùi

nhieàu ñeán vai troø quan troïng cuûa giaùo duïc trong theá kyû XXI laø chìa khoùa tieán tôùi

moät theá giôùi toát ñeïp hôn; vai troø cuûa giaùo duïc laø phaùt trieån tieàm naêng cuûa con

ngöôøi; giaùo duïc laø ñoøn baåy maïnh meõ nhaát maø chuùng ta caàn coù ñeå tieán vaøo töông

lai; giaùo duïc laø quyeàn cô baûn nhaát cuûa con ngöôøi; giaùo duïc laø ñieàu kieän tieân quyeát

ñeå thöïc hieän nhaân quyeàn, daân chuû, hôïp taùc trí tueä, bình ñaúng vaø toân troïng laãn nhau.

Söï phaùt trieån cuûa giaùo duïc - ñaøo taïo seõ taïo ra nguoàn nhaân löïc coù ñaïo ñöùc vaø

trí tueä cao ñaùp öùng yeâu caàu cuûa söï phaùt trieån, ñaëc bieät yeâu caàu cuûa söï nghieäp coâng

nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoaù ñaát nöôùc. Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo laø moâi tröôøng ñeå phaùt

trieån vaø boài döôõng nhaân taøi cho ñaát nöôùc.

Vì vaäy, phaûi quan nieäm laïi moät caùch ñaày ñuû hôn vai troø cuûa giaùo duïc trong

coâng cuoäc phaùt trieån con ngöôøi, phaùt trieån ñaát nöôùc: giaùo duïc khoâng phaûi chæ laø

tích luõy tri thöùc maø coøn laø thöùc tænh tieàm naêng saùng taïo to lôùn trong moãi ngöôøi, cho

pheùp chuùng ta phaùt trieån taát caû tieàm naêng, ñoùng goùp toát hôn cho xaõ hoäi.[15;47]

2.3. Löïa choïn ngheà nghieäp cuûa hoïc sinh trung hoïc phoå thoâng.

Vieäc löïa choïn ngheà nghieäp ñaõ trôû thaønh coâng vieäc khaån thieát cuûa löùa tuoåi

thanh nieân hoïc sinh. Caøng cuoái caáp hoïc thì söï löïa choïn ngaøy caøng noåi baät. Caùc em

hieåu raèng cuoäc soáng töông lai phuï thuoäc vaøo vieäc mình coù bieát löïa choïn ngheà

nghieäp moät caùch chính xaùc hay khoâng.

Hieän nay thanh nieân hoïc sinh coøn ñònh höôùng moät caùch phieán dieän, ñaïi ña

soá caùc em höôùng vaøo caùc tröôøng ñaïi hoïc hôn laø vaøo caùc tröôøng ngheà. Taâm theá

chuaån bò böôùc vaøo ñaïi hoïc nhö theá deã coù aûnh höôûng tieâu cöïc ñoái vôùi caùc em, khi

caùc em khoâng thöïc hieän ñöôïc hoaøi baõo ñoù. Ñieàu naøy cho thaáy caùc em khoâng tìm

hieåu ñeán thoâng tin veà ñaøo taïo ngaønh ngheà vaø yeâu caàu söû duïng cuûa xaõ hoäi ñoái vôùi

caùc ngaønh ngheà maø caùc em seõ choïn.[18;81]

2.4. Nhöõng khaùi nieäm cô baûn.

• Quaûn lyù :

Theo F. Taylor: “Quaûn lyù laø bieát ñöôïc chính xaùc ñieàu baïn muoán ngöôøi khaùc

laøm, vaø sau ñoù hieåu ñöôïc raèng hoï ñaõ hoaøn thaønh coâng vieäc moät caùch toát nhaát vaø reû

nhaát”. [11;89]

Theo Harold Koolz : Quaûn lyù laø moät hoaït ñoäng thieát yeáu, noù ñaûm baûo phoái

hôïp nhöõng noã löïc caù nhaân nhaèm ñaït ñöôïc caùc muïc ñích cuûa nhoùm. Muïc tieâu cuûa

moïi nhaø quaûn lyù laø nhaèm hình thaønh moät moâi tröôøng maø trong ñoù con ngöôøi coù theå

ñaït ñöôïc caùc muïc ñích cuûa nhoùm vôùi thôøi gian, tieàn baïc, vaät chaát vaø söï baát maõn caù

nhaân ít nhaát. [22;33]

Theo caùc nhaø Taâm lyù hoïc thì: “Quaûn lyù laø hoaït ñoäng ñaëc bieät cuûa con ngöôøi

trong xaõ hoäi, moät hoaït ñoäng raát phöùc taïp vaø ña daïng. Ñoù laø söï taùc ñoäng toaøn dieän

vaøo moät nhoùm ngöôøi, moät taäp theå ngöôøi, ñieàu khieån hoï hoaït ñoäng nhaèm ñaït tôùi

muïc ñích nhaát ñònh ñaõ ñöôïc ñeà ra töø tröôùc”. [27;39]

Quaûn lyù ñöôïc tieán haønh trong moät toå chöùc hay moät nhoùm xaõ hoäi; quaûn lyù

goàm nhöõng coâng vieäc chæ huy vaø taïo ñieàu kieän cho nhöõng ngöôøi khaùc thöïc hieän

coâng vieäc vaø ñaït ñöôïc muïc ñích cuûa nhoùm. [21;15]

Noùi moät caùch ñôn giaûn, deã hieåu thì quaûn lyù laø söï taùc ñoäng lieân tuïc, coù muïc

ñích, coù keá hoaïch, coù toå chöùc cuûa chuû theå quaûn lyù ñeán taäp theå nhöõng ngöôøi lao

ñoäng (noùi chung laø khaùch theå quaûn lyù coù lieân quan) nhaèm thöïc hieän ñöôïc nhöõng

muïc tieâu döï kieán.

• Quaûn lyù giaùo duïc :

Quaûn lyù giaùo duïc coù theå xaùc ñònh laø taùc ñoäng coù heä thoáng, coù keá hoaïch, coù

yù thöùc vaø coù muïc ñích cuûa caùc chuû theå quaûn lyù ôû caùc caáp khaùc nhau ñeán taát caû caùc

khaâu cuûa heä thoáng (töø Boä cho ñeán Tröôøng), nhaèm muïc ñích baûo ñaûm vieäc giaùo

duïc, hình thaønh nhaân caùch cho theá heä treû treân cô sôû nhaän thöùc vaø vaän duïng nhöõng

quy luaät chung cuûa xaõ hoäi cuõng nhö caùc quy luaät cuûa quaù trình giaùo duïc, cuûa söï

phaùt trieån theå löïc vaø taâm lyù treû em.[21;16]

Theo oâng Phaïm Minh Haïc khaùi nieäm quaûn lyù giaùo duïc cuõng laø khaùi nieäm

quaûn lyù tröôøng hoïc: “Quaûn lyù nhaø tröôøng laø thöïc hieän ñöôøng loái giaùo duïc cuûa Ñaûng

trong phaïm vi traùch nhieäm cuûa mình, töùc laø ñöa nhaø tröôøng vaän haønh theo nguyeân

lyù giaùo duïc, ñeå tieán tôùi muïc tieâu giaùo duïc, muïc tieâu ñaøo taïo ñoái vôùi ngaønh giaùo

duïc, vôùi theá heä treû vaø vôùi töøng hoïc sinh”.

“Vieäc quaûn lyù nhaø tröôøng phoå thoâng laø quaûn lyù hoaït ñoäng daïy - hoïc töùc laø

laøm sao ñöa hoaït ñoäng ñoù töø traïng thaùi naøy sang traïng thaùi khaùc ñeå daàn tieán tôùi

muïc tieâu giaùo duïc”.

Vaäy, “Quaûn lyù giaùo duïc (vaø noùi rieâng, quaûn lyù tröôøng hoïc) laø heä thoáng taùc

ñoäng coù muïc ñích, coù keá hoaïch, hôïp quy luaät cuûa chuû theå quaûn lyù (heä thoáng giaùo

duïc) nhaèm laøm cho heä thoáng vaän haønh theo ñöôøng loái vaø nguyeân lyù giaùo duïc cuûa

Ñaûng thöïc hieän ñöôïc caùc tính chaát cuûa nhaø tröôøng xaõ hoäi chuû nghóa Vieät Nam, maø

tieâu ñieåm laø hoäi tuï quaù trình daïy hoïc - giaùo duïc theá heä treû, ñöa heä thoáng giaùo duïc

ñeán muïc tieâu döï kieán, tieán leân traïng thaùi môùi veà chaát”. [28;35]

Toùm laïi: Quaûn lyù giaùo duïc laø moät chuoãi taùc ñoäng hôïp lyù cuûa chuû theå quaûn

lyù ñeán taäp theå giaùo vieân vaø hoïc sinh, ñeán nhöõng löïc löôïng giaùo duïc trong vaø ngoaøi

nhaø tröôøng nhaèm huy ñoäng hoï cuøng coäng taùc, phoái hôïp, tham gia vaøo moïi hoaït

ñoäng. Ñoù laø hoaït ñoäng coù tính muïc ñích, ñöôïc toå chöùc moät caùch khoa hoïc cuûa hieäu

tröôûng nhaèm coù toå chöùc - chæ ñaïo moät caùch khoa hoïc caùc hoaït ñoäng giaùo duïc vaø

ñaøo taïo trong nhaø tröôøng, höôùng tôùi nhöõng muïc tieâu ñaõ ñònh.

2.5. Quaûn lyù coâng taùc höôùng nghieäp ôû tröôøng trung hoïc phoå thoâng.

• Ñònh nghóa:

- Höôùng nghieäp laø hoaït ñoäng ñònh höôùng ngheà nghieäp cuûa caùc nhaø sö phaïm

cho hoïc sinh nhaèm giuùp hoï choïn ngheà phuø hôïp vôùi höùng thuù, naêng löïc cuûa caù nhaân

vaø yeâu caàu nhaân löïc cuûa xaõ hoäi. [41;170]

- ÔÛ goùc ñoä giaùo duïc hoïc, höôùng nghieäp laø “moät hoaït ñoäng cuûa taäp theå sö

phaïm, caùn boä thuoäc caùc cô quan nhaø nöôùc khaùc nhau, ñöôïc tieán haønh vôùi muïc ñích

giuùp hoïc sinh choïn ngheà ñuùng ñaén, phuø hôïp vôùi naêng löïc, sôû thích, theå löïc vaø taâm

lyù caù nhaân vaø vôùi caû nhu caàu cuûa xaõ hoäi. Höôùng nghieäp laø moät boä phaän caáu thaønh

cuûa quaù trình giaùo duïc hoïc taäp trong nhaø tröôøng”.

- Coøn theo caùc nhaø Taâm lyù hoïc thì höôùng nghieäp laø moät heä thoáng caùc bieän

phaùp taâm lyù sö phaïm vaø y hoïc giuùp cho theá heä treû choïn ngheà coù tính ñeán nhu caàu

xaõ hoäi vaø naêng löïc baûn thaân.

• Quaûn lyù coâng taùc höôùng nghieäp:

Vôùi ñeà taøi nghieân cöùu khoa hoïc naøy, taùc giaû choïn khaùi nieäm: Quaûn lyù coâng

taùc giaùo duïc höôùng nghieäp trong nhaø tröôøng phoå thoâng trung hoïc laø moät hoaït ñoäng

taùc ñoäng hôïp lyù coù keá hoaïch, noäi dung, phöông phaùp, chöông trình, muïc ñích cuûa

nhaø quaûn lyù (hieäu tröôûng, giaùo vieân chuû nhieäm lôùp ngöôøi thay maët hieäu tröôûng

quaûn lyù lôùp) ñeán töøng hoïc sinh, nhaèm ñieàu khieån, ñieàu chænh, ñònh höôùng, quaù trình

töï giaùo duïc cuûa hoïc sinh giuùp caùc em löïa choïn ngaønh ngheà phuø hôïp vôùi höùng thuù,

naêng löïc, sôû thích caù nhaân vaø nhu caàu cuûa xaõ hoäi.

• Noäi dung quaûn lyù höôùng nghieäp:

Ngaøy nay, söï tieán boä cuûa khoa hoïc, kyõ thuaät, coâng ngheä, ñaëc bieät töø sau

nhöõng naêm 1980 hình thaønh xaõ hoäi thoâng tin vaø xu theá toaøn caàu hoùa laø nhöõng nhaân

toá taùc ñoäng maïnh meõ ñeán giaùo duïc, taïo neân moät laøn soùng ñoåi môùi, caûi caùch, naâng

cao chaát löôïng, môû roäng quy moâ vaø phoå caäp giaùo duïc trung hoïc. Ñoái vôùi ñoäi nguõ

giaùo vieân ngaøy caøng ñoâng ñaûo hôn, quan heä giöõa giaùo vieân vaø hoïc sinh cuõng thay

ñoåi, giaùo vieân khoâng coøn laø ngöôøi cung caáp thoâng tin duy nhaát. Vai troø chuû yeáu

cuûa giaùo vieân chæ coøn ôû vieäc toå chöùc, höôùng daãn, khuyeán khích hoïc sinh tham gia

vaøo quaù trình giaùo duïc vaø töï giaùo duïc, nhaèm ñieàu chænh kòp thôøi nhöõng höôùng ñi

chöa ñuùng ñaén cuûa hoïc sinh, giuùp caùc em choïn ñöôïc moät coâng vieäc thuaän lôïi, hoaëc

thay ñoåi ngheà nghieäp trong moät thò tröôøng lao ñoäng cô caáu ngaønh ngheà luoân bieán

ñoåi.

Quaûn lyù hoaït ñoäng höôùng nghieäp laø moät trong caùc noäi dung quaûn lyù cuûa

hieäu tröôûng trong nhaø tröôøng phoå thoâng trung hoïc bao goàm caùc noäi dung sau :

- Quaûn lyù toaøn boä cô sôû vaät chaát vaø trang thieát bò trong nhaø tröôøng nhaèm

phuïc vuï toát nhaát cho coâng taùc giaûng daïy, hoïc taäp vaø giaùo duïc hoïc sinh, trong ñoù coù

giaùo duïc höôùng nghieäp. Quaûn lyù toát khoâng ñôn thuaàn chæ laø baûo quaûn toát cô sôû vaät

chaát, maø phaûi phaùt huy toát naêng löïc cuûa chuùng cho vieäc daïy hoïc vaø giaùo duïc, ñoàng

thôøi huy ñoäng töø caùc löïc löôïng xaõ hoäi, trang bò nhöõng trang thieát bò môùi coù giaù trò

ñaûm baûo coâng taùc giaùo duïc höôùng nghieäp trong nhaø tröôøng.

- Quaûn lyù toát nguoàn taøi chính trong nhaø tröôøng, ñoàng thôøi huy ñoäng nguoàn

taøi chính ngoaøi nhaø tröôøng nhaèm trang bò, xaây döïng môùi cô sôû vaät chaát phuïc vuï toát

coâng taùc höôùng nghieäp trong tröôøng.

- Toå chöùc toát ñoäi nguõ giaùo vieân boä moân, giaùo vieân giaûng daïy kyõ thuaät, giaùo

vieân phuï traùch tö vaán hoïc ñöôøng ñuû veà chaát löôïng vaø soá löôïng, ñaùp öùng coâng taùc

giaûng daïy vaø tö vaán höôùng nghieäp phuø hôïp vôùi ñieàu kieän phaùt trieån kinh teá - xaõ hoäi

taïi ñòa phöông. Ñoàng thôøi quaûn lyù toát giaùo vieân vaø taäp theå hoïc sinh thöïc hieän toát

nhieäm vuï troïng taâm trong chöông trình giaùo duïc höôùng nghieäp cuûa nhaø tröôøng

trong giôø chính khoaù vaø ngoaïi khoùa.

- Quaûn lyù toát chöông trình, thôøi gian, chaát löôïng giaùo duïc höôùng nghieäp

trong nhaø tröôøng phuø hôïp vôùi tình hình phaùt trieån ngaønh ngheà cuûa ñòa phöông, baûo

ñaûm nghieâm tuùc, coù phöông phaùp, ñuùng chöông trình vaø giaùo trình höôùng nghieäp

cuûa Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo vaø Sôû Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo. Trong quaûn lyù phaûi coù

bieän phaùp theo doõi vaø kieåm tra kòp thôøi, thanh tra uoán naén.

- Quaûn lyù vieäc hoïc taäp höôùng nghieäp cuûa hoïc sinh trong giôø hoïc ôû nhaø

tröôøng vaø tham quan hoïc taäp ôû caùc cô quan xí nghieäp. Bao haøm quaûn lyù veà thôøi

gian vaø chaát löôïng hoïc taäp, quaûn lyù tinh thaàn thaùi ñoä vaø phöông phaùp hoïc taäp.

• Nhieäm vuï coâng taùc höôùng nghieäp trong tröôøng trung hoïc phoå thoâng:

Nhieäm vuï cuûa coâng taùc höôùng nghieäp ñöôïc ghi roõ trong quyeát ñònh 126/CP

cuûa Hoäi ñoàng Chính phuû: “Coâng taùc höôùng nghieäp ôû caùc tröôøng phoå thoâng goàm caùc

nhieäm vuï sau ñaây : Giaùo duïc thaùi ñoä lao ñoäng ñuùng ñaén; toå chöùc cho hoïc sinh thöïc

taäp laøm quen vôùi moät ngheà; tìm hieåu naêng khieáu, khuynh höôùng ngheà nghieäp cuûa

töøng hoïc sinh ñeå khuyeán khích, höôùng daãn boài döôõng khaû naêng ngheà nghieäp thích

hôïp nhaát; ñoäng vieân höôùng daãn hoïc sinh ñi vaøo ngheà nhöõng nôi ñang caàn lao ñoäng

treû tuoåi coù vaên hoaù”, nhaèm muïc ñích :

- Cung caáp cho hoïc sinh nhöõng hieåu bieát veà: muïc tieâu, phöông höôùng,

nhieäm vuï, keá hoaïch phaùt trieån kinh teá - kyõ thuaät, caùc ngaønh saûn xuaát chuû yeáu, caùc

ngheà nghieäp cô baûn cuûa ñaát nöôùc vaø cuûa ñòa phöông; caáu taïo, tính chaát, coâng duïng

cuûa caùc vaät lieäu chuû yeáu; nguyeân taéc thieát keá, cheá taïo, hoaït ñoäng, söû duïng baûo

döôõng, söûa chöõa caùc coâng cuï vaø maùy moùc thoâng duïng trong sinh hoaït vaø trong saûn

xuaát; phöông phaùp coâng ngheä cô baûn thuoäc caùc ngaønh ngheà saûn xuaát tieåu thuû coâng

nghieäp, coâng nghieäp luyeän kim, cheá taïo maùy, naêng löôïng, hoùa chaát, xaây döïng, giao

thoâng vaän taûi, böu ñieän ... noâng laâm ngö nghieäp, dòch vuï xaõ hoäi; toå chöùc saûn xuaát

vaø quaûn lyù kinh teá coâng nghieäp, noâng nghieäp, hieåu bieát saâu veà moät ngaønh, moät

ngheà trong phöông höôùng phaùt trieån kinh teá kyõ thuaät vaø phaân coâng lao ñoäng cuûa

ñòa phöông; veä sinh an toaøn lao ñoäng coâng nghieäp, noâng nghieäp.

- Hình thaønh ôû hoïc sinh kyõ naêng vaø thoùi quen söû duïng baûo döôõng, söûa chöõa

nhöõng hoûng hoùc nhoû vaø caùc duïng cuï vaø maùy moùc thoâng duïng trong sinh hoaït vaø

phoå bieán trong saûn xuaát; kyõ naêng vaø thoùi quen cheá bieán caùc nguyeân vaät lieäu, chuû

yeáu baèng caùc phöông phaùp coâng ngheä cô baûn thaønh caùc saûn phaåm coù giaù trò söû

duïng, giaù trò kinh teá - xaõ hoäi vaø giaù trò haøng hoùa; kyõ naêng vaø thoùi quen lao ñoäng

trong moät ngheà phuø hôïp vôùi phaân coâng lao ñoäng cuûa ñòa phöông; toå chöùc thöïc hieän

nhieäm vuï saûn xuaát ñöôïc giao cho baûn thaân vaø moät ñoäi saûn xuaát; caûi tieán kyõ thuaät

vaø hôïp lyù hoùa coâng vieäc cuûa baûn thaân vaø cuûa ñoäi saûn xuaát.

- Giaùo duïc phong caùch lao ñoäng coâng nghieäp - keát hôïp lao ñoäng chaân tay

vôùi lao ñoäng trí oùc, lao ñoäng coù khoa hoïc, kyõ thuaät, saùng taïo, coù keá hoaïch, coù muïc

ñích, ñaït naêng suaát, chaát löôïng vaø hieäu quaû, lao ñoäng trong quan heä vôùi taäp theå saûn

xuaát; giaùo duïc thaùi ñoä saün saøng tham gia lao ñoäng chaân tay, lao ñoäng noâng nghieäp,

lao ñoäng dòch vuï xaõ hoäi, saün saøng chaáp nhaän söï phaân coâng lao ñoäng cuûa xaõ hoäi vaø

ñòa phöông; giaùo duïc tinh thaàn phaán ñaáu vöôn leân thaønh ngöôøi lao ñoäng gioûi. [8;57]

• YÙ nghóa cuûa coâng taùc höôùng nghieäp:

Höôùng nghieäp laø moät boä phaän cuûa noäi dung giaùo duïc phoå thoâng, nhaèm daãn

daét hoïc sinh hoøa nhaäp vôùi ñoäi nguõ nhöõng ngöôøi lao ñoäng xaõ hoäi. Höôùng nghieäp laø

quaù trình ñieàu chænh höùng thuù nguyeän voïng cuûa hoïc sinh trong choïn ngheà, ñeå traùnh

choïn ngheà moät caùch töï phaùt. Höôùng nghieäp coøn laø vieäc cung caáp kieán thöùc, hình

thaønh moät soá kyõ naêng ngheà nghieäp cho hoïc sinh ñeå caùc em coù theå tieáp tuïc hoïc taäp

vaø haønh ngheà trong töông lai.

Ñoái vôùi töøng caù nhaân hoïc sinh, höôùng nghieäp giuùp caùc em coù ñieàu kieän nhìn

nhaän khaû naêng cuûa baûn thaân, ñieàu chænh xu höôùng choïn ngheà vaø choïn ñöôïc moät

ngheà phuø hôïp vôùi naêng löïc vaø höùng thuù cuûa mình.

Ñoái vôùi xaõ hoäi, höôùng nghieäp giuùp vaøo vieäc phaân coâng lao ñoäng, söû duïng

nguoàn nhaân löïc moät caùch toái öu, ñaøo taïo moät ñoäi nguõ ñoàng boä nhöõng ngöôøi lao

ñoäng phuø hôïp vôùi cô caáu lao ñoäng xaõ hoäi ôû töøng thôøi kyø, ñeå phaùt trieån kinh teá, vaên

hoaù xaõ hoäi.[41;170]

• Nhöõng hình thöùc giaùo duïc höôùng nghieäp:

(cid:190) Höôùng nghieäp qua caùc moân hoïc :

Ñeå chuaån bò cho theá heä treû böôùc vaøo cuoäc soáng, tham gia lao ñoäng saûn xuaát

vaø ñaøo taïo ngheà, nhaø tröôøng khoâng nhöõng cung caáp cho hoïc sinh nhöõng kieán thöùc

cô baûn cuûa khoa hoïc töï nhieân vaø xaõ hoäi, maø coøn cung caáp nhöõng tri thöùc chung

nhaát veà caùc ngaønh ngheà trong xaõ hoäi. Nhöõng kieán thöùc caàn thieát vaø toái thieåu cuûa

nhöõng ngaønh, ngheà laïi chöùa ñöïng trong noäi dung caùc moân hoïc. Vì vaäy, thoâng qua

caùc moân hoïc nhaèm khai thaùc giöõa chuùng vôùi caùc ngaønh, ngheà laø moät trong nhöõng

bieän phaùp höôùng nghieäp raát quan troïng. Quaù trình ñoù laøm cho noäi dung baøi giaûng

gaén lieàn vôùi cuoäc soáng, môû roäng nhaõn quan ngheà nghieäp cuûa hoïc sinh, kích thích

cho hoïc sinh haêng say hoïc taäp. Do ñoù, höôùng nghieäp qua caùc moân hoïc goùp phaàn

naâng cao chaát löôïng daïy vaø hoïc.

Höôùng nghieäp qua caùc moân hoïc, tröôùc heát gaén vieäc truyeàn thuï kieán thöùc cô

baûn cuûa caùc moân hoïc vôùi coâng taùc giaùo duïc chính trò tö töôûng, boài döôõng phaåm

chaát, ñaïo ñöùc lyù töôûng ngheà nghieäp cho thanh nieân. Ñaây laø yeâu caàu raát quan troïng

ñeå giaùo duïc leõ soáng, laø cô sôû ñeå xaùc ñònh muïc ñích choïn ngheà cuûa thanh nieân. Tuøy

thuoäc vaøo noäi dung giaûng daïy, caùc moân hoïc phaûi coù traùch nhieäm höôùng vaøo yeâu

caàu naøy, ñaëc bieät caùc moân khoa hoïc xaõ hoäi.

YÙ nghóa höôùng nghieäp cuûa coâng taùc giaùo duïc tö töôûng chính trò qua caùc moân

hoïc laø ôû choã khoâng chæ hình thaønh ôû hoïc sinh nhöõng khaùi nieäm thuoäc phaïm truø ñaïo

ñöùc, maø qua vieäc thöïc hieän vôùi ngöôøi thöïc, vieäc thöïc, ngheà thöïc ñeå giaùo duïc,

höôùng daãn hoïc sinh coù phöông phaùp tö töôûng ñuùng khi giaûi quyeát moái quan heä

giöõa caù nhaân vaø xaõ hoäi, giöõa öôùc mô vaø hieän thöïc.

Ñoàng thôøi, qua moân hoïc gaén vieäc truyeàn thuï kieán thöùc cô baûn vôùi vieäc giôùi

thieäu caùc ngaønh, ngheà trong xaõ hoäi, laøm cho hoïc sinh coù hieåu bieát khaùi quaùt veà cô

caáu cuûa neàn kinh teá quoác daân, ñaëc ñieåm hoaït ñoäng cuûa ngaønh, ngheà coù quan heä tôùi

noäi dung baøi hoïc. Moãi moân hoïc, nhaát laø moân khoa hoïc töï nhieân, nhöõng öùng duïng

cuûa chuùng ñöôïc theå hieän trong caùc ngaønh, ngheà khaùc nhau. Vì vaäy, giôùi thieäu cho

hoïc sinh nhöõng öùng duïng nhöõng kieán thöùc trong ngheà naøy hay ngheà khaùc laø yeâu

caàu raát quan troïng cuûa coâng taùc höôùng nghieäp, chaúng nhöõng coù taùc duïng môû roäng

nhaõn quan ngheà nghieäp cho hoïc sinh, maø coøn kích thích hoïc sinh höùng thuù hoïc taäp.

Höôùng nghieäp qua caùc moân hoïc ñoøi hoûi giaùo vieân boä moân phaûi thöïc hieän

nghieâm chænh nhöõng tieát thöïc haønh vaø toå chöùc cho hoïc sinh tham quan saûn xuaát. YÙ

nghóa höôùng nghieäp qua caùc giôø hoïc thöïc haønh vaø tham quan laø ôû choã reøn luyeän kyõ

naêng thöïc haønh, laøm cô sôû cho vieäc hoïc ngheà, söû duïng coâng cuï, naâng nhanh tay

ngheà, toå chöùc cho hoïc sinh laøm quen, tieáp xuùc vôùi ngheà, tìm hieåu hoaït ñoäng saûn

xuaát cuûa ñòa phöông, chuaån bò tích cöïc cho vieäc phaân luoàng lao ñoäng sau caáp hoïc.

Toùm laïi, höôùng nghieäp qua caùc moân hoïc tröôùc heát phaûi daïy toát vaên hoùa,

khoa hoïc cô baûn, treân cô sôû giaùo duïc kyõ thuaät toång hôïp, laøm cho hoïc sinh coù nhöõng

hieåu bieát chaéc chaén veà nhöõng söï kieän, khaùi nieäm, quy luaät, phaùt trieån tö duy, coù kyõ

naêng thöïc haønh, coù hieåu bieát sô boä veà nhöõng ngaønh chuû yeáu, ngheà cô baûn cuûa ñaát

nöôùc, cuûa ñòa phöông coù lieân quan tröïc tieáp tôùi caùc moân hoïc vaø coù yù thöùc saün saøng

tham gia lao ñoäng saûn xuaát sau khi toát nghieäp.

(cid:190) Höôùng nghieäp thoâng qua giaûng daïy kyõ thuaät vaø lao ñoäng saûn xuaát.

Laø moân khoa hoïc öùng duïng. Kyõ thuaät coù nhieäm vuï cung caáp cho hoïc sinh

nhöõng nguyeân lyù cô baûn veà kyõ thuaät, coâng ngheä khoa hoïc vaø toå chöùc quaûn lyù saûn

xuaát; minh hoïa öùng duïng cuûa caùc nguyeân lyù khoa hoïc - kyõ thuaät trong caùc quaù

trình saûn xuaát chuû yeáu, laø caàu noái kieán thöùc cô baûn vôùi saûn xuaát; taïo ñieàu kieän cho

hoïc sinh tieáp caän vôùi caùc hoaït ñoäng ngheà khaùc nhau trong xaõ hoäi. Do ñoù, giaùo duïc

kyõ thuaät laø con ñöôøng quan troïng ñeå thöïc hieän giaùo duïc kyõ thuaät toång hôïp vaø

höôùng nghieäp, nhaèm chuaån bò cho theá heä treû naêng löïc dòch chuyeån lao ñoäng trong

ñieàu kieän lao ñoäng ñoåi môùi veà noäi dung vaø giaùo duïc söï löïa choïn ngheà moät caùch coù

yù thöùc.

Moân kyõ thuaät goàm nhieàu phaân moân: troàng troït, chaên nuoâi, laâm nghieäp, thuûy

saûn, cô khí, kyõ thuaät ñieän, kyõ thuaät ñieän töû, veõ kyõ thuaät, kyõ thuaät phuïc vuï vaø quaûn

lyù kinh teá ... Quaù trình giaûng daïy tri thöùc cuûa caùc ngaønh treân ñoøi hoûi noäi dung giaûng

daïy phaûi gaén vôùi ñoái töôïng lao ñoäng, vôùi coâng cuï lao ñoäng vaø gaén vôùi hoaït ñoäng

ngheà. Vì vaäy, truyeàn thuï kieán thöùc kyõ thuaät deã gaén vôùi ngöôøi thöïc, vieäc thöïc, ngheà

thöïc taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho coâng taùc giaùo duïc tö töôûng, chính trò, boài döôõng

phaåm chaát ñaïo ñöùc, giaùo duïc lao ñoäng, ñònh höôùng theá heä treû vaøo phaùt trieån kinh

teá - xaõ hoäi, phuïc vuï cho söï nghieäp coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoaù ñaát nöôùc.

Ñeå ñaûm baûo noäi dung giaûng daïy kyõ thuaät, quaùn trieät nguyeân taéc kyõ thuaät

toång hôïp vaø höôùng nghieäp, nhaát thieát phaûi toå chöùc cho hoïc sinh thöïc haønh kyõ thuaät

vaø thöïc taäp saûn xuaát gaén vôùi caùc ngheà khaùc nhau, laøm cho vieäc giaûng daïy lyù thuyeát

kyõ thuaät - thöïc haønh kyõ thuaät - lao ñoäng saûn xuaát - daïy ngheà trôû thaønh nhöõng khaâu

noái tieáp nhau trong quaù trình giaùo duïc kyõ thuaät.

YÙ nghóa giaùo duïc kyõ thuaät toång hôïp vaø höôùng nghieäp trong lao ñoäng saûn

xuaát cuûa hoïc sinh chæ ñaït ñöôïc khi ngöôøi höôùng daãn lao ñoäng coù yù thöùc taùc ñoäng

qua giaûng daïy lao ñoäng nhaèm vaän duïng, cuûng coá kieán thöùc coù yù nghóa giaùo duïc vaø

ñaøo taïo theá heä treû, höôùng daãn hoïc sinh tìm hieåu ngaønh, ngheà, möùc ñoä lao ñoäng phuø

hôïp vôùi löùa tuoåi, giôùi tính, chuaån bò cho hoïc sinh coù yù thöùc saün saøng tham gia lao

ñoäng saûn xuaát sau khi toát nghieäp. Vì vaäy, caùc hình thöùc lao ñoäng trong tröôøng phoå

thoâng khoâng theå tuyø tieän, maø phaûi gaén vôùi cô sôû khoa hoïc, ñaëc bieät gaén vôùi moân

kyõ thuaät phoå thoâng vaø phuø hôïp vôùi xu theá phaùt trieån kinh teá cuûa ñòa phöông, nhaèm

chuaån bò moät caùch tích cöïc vaø coù hieäu quaû vaøo vieäc söû duïng hôïp lyù nguoàn lao ñoäng

döï tröõ ôû ñòa phöông, cuûa ñaát nöôùc.[8;114]

(cid:190) Höôùng nghieäp qua caùc buoåi sinh hoaït höôùng nghieäp :

Ñeå ñaûm baûo muïc ñích, noäi dung cuûa caùc moân hoïc treân, vieäc giôùi thieäu ngheà

cho hoïc sinh thoâng qua caùc baøi hoïc vaø lao ñoäng saûn xuaát chæ coù theå keát hôïp trong

quaù trình daïy nhöõng chöông, baøi lieân quan tröïc tieáp vôùi caùc ngaønh, ngheà vaø vieäc

thoâng tin veà ngheà khoâng theå keùo daøi laøm phaân taùn noäi dung hoïc taäp. Do ñoù, caùc

buoåi sinh hoaït höôùng nghieäp giôùi thieäu ngheà cho hoïc sinh saâu hôn vaø coù heä thoáng

nhaèm laøm cho hoïc sinh coù hieåu bieát veà cô caáu kinh teá cuûa neàn kinh teá ñaát nöôùc vaø

ñòa phöông, nhu caàu söû duïng lao ñoäng döï tröõ xaõ hoäi, nhöõng hieåu bieát veà nhöõng

ngaønh ngheà cô baûn, vaø ngheà truyeàn thoáng cuûa ñòa phöông. Treân cô sôû ñoù, höôùng

daãn hoïc sinh löïa choïn höôùng hoïc taäp vaø ngheà nghieäp phuø hôïp vôùi naêng löïc caù

nhaân ñaùp öùng nhöõng yeâu caàu cuûa xaõ hoäi.

Theo thoâng tö 31-TT cuûa Boä giaùo duïc, caùc buoåi sinh hoaït höôùng nghieäp

ñöôïc tieán haønh moät buoåi trong moät thaùng trong giôø lao ñoäng ñeå giôùi thieäu, tuyeân

truyeàn, giaûi thích ngaønh ngheà. Khi giôùi thieäu caàn taäp trung vaøo moät soá ñieåm cô baûn

nhö : vò trí, vai troø, trieån voïng, nhöõng hoaït ñoäng cô baûn cuûa ngheà; nhöõng phaåm

chaát, naêng löïc lao ñoäng caàn coù, nhöõng moân hoïc caàn thieát ñoái vôùi ngheà ... Nhaø

tröôøng töï söu taàm, söû duïng taøi lieäu, saùch baùo, tranh, aûnh, phim, voâ tuyeán truyeàn

hình, döïa vaøo caùc cô sôû saûn xuaát, phuï huynh hoïc sinh, caùn boä kyõ thuaät cuûa ñòa

phöông ñeå giôùi thieäu ngheà cho hoïc sinh.

(cid:190) Höôùng nghieäp qua hoaït ñoäng ngoaïi khoùa :

Hoaït ñoäng ngoaïi khoùa phuïc vuï höôùng nghieäp bao goàm nhöõng hình thöùc sau:

toå hoaït ñoäng ngoaïi khoùa boä moân (sinh hoïc, vaät lyù, hoùa hoïc, toaùn, kyõ thuaät ...), tham

quan saûn xuaát, toïa ñaøm ngheà nghieäp, höôùng daãn hoïc sinh tìm hieåu ngaønh ngheà,

phoøng höôùng nghieäp. Moãi hình thöùc ñöôïc toå chöùc toát coù taùc duïng giôùi thieäu ngheà,

phaùt trieån höùng thuù ngheà nghieäp, höôùng daãn hoïc sinh tìm hieåu ngaønh ngheà, laøm

quen vôùi caùc daïng lao ñoäng khaùc nhau. Trong caùc hình thöùc treân, xaây döïng vaø söû

duïng phoøng höôùng nghieäp coù taùc duïng ñònh höôùng tích cöïc, phoøng höôùng nghieäp

ñöôïc coi laø cô sôû vaät chaát, kyõ thuaät phuïc vuï höôùng nghieäp treân cô sôû giôùi thieäu

hình aûnh ngheà, saûn phaåm lao ñoäng. Phoøng höôùng nghieäp trong nhaø tröôøng phoå

thoâng coù nhieäm vuï giaùo duïc thaùi ñoä ñuùng ñaén vôùi lao ñoäng, ñoái vôùi ngheà nghieäp;

cung caáp cho hoïc sinh nhöõng kieán thöùc caàn thieát vaø toái thieåu cuûa moät soá ngaønh,

ngheà cuûa ñòa phöông, ngheà truyeàn thoáng cuûa ñòa phöông; phaùt trieån höùng thuù ngheà

nghieäp vaø toå chöùc cho hoïc sinh laøm quen vôùi saûn xuaát, höôùng daãn caùc em ñi vaøo

caùc hoaït ñoäng ngheà nghieäp sau khi toát nghieäp ra tröôøng.

Caùc hình thöùc höôùng nghieäp treân tieán haønh trong moái keát hôïp chaët cheõ vôùi

nhau seõ goùp phaàn naâng cao chaát löôïng giaùo duïc toaøn dieän, ñònh höôùng phaàn lôùn soá

hoïc sinh ra tröôøng vaøo khu vöïc saûn xuaát taäp theå vaø gia ñình, chuaån bò tích cöïc cho

vieäc ñaøo taïo nhaân taøi cho ñaát nöôùc. Kinh teá nöôùc ta chöa phaùt trieån maïnh, maïng

löôùi ngaønh, ngheà chöa môû roäng, cô caáu ngaønh, ngheà chöa oån ñònh, giöõa noâng thoân

vaø thaønh thò coøn coù söï caùch bieät, tö töôûng phoå bieán cuûa thanh nieân muoán thoaùt li

noâng thoân, ra thaønh thò, taïo ra söï thöøa lao ñoäng ôû khu vöïc naøy, thieáu lao ñoäng ôû nôi

khaùc. Thöïc teá ñoù ñaët ra vaán ñeà laø giaûi quyeát caáp baùch moái quan heä giöõa höôùng

nghieäp vaø söû duïng hoïc sinh ra tröôøng. Neáu khoâng quan taâm ñuùng möùc vaán ñeà naøy

seõ laøm cho moïi hình thöùc höôùng nghieäp trôû neân voâ nghóa. Vì vaäy, môû roäng ngaønh,

ngheà, coù keá hoaïch söû duïng ñoäi nguõ ngöôøi lao ñoäng laø raát caàn thieát. Ñoàng thôøi,

chính quyeàn caùc caáp, caùc trung taâm daïy ngheà, caùc cô sôû saûn xuaát, caùc löïc löôïng xaõ

hoäi, cha meï hoïc sinh giuùp ñôõ nhaø tröôøng giaûi quyeát nhöõng khoù khaên trong xaây

döïng cô sôû vaät chaát, kyõ thuaät phuïc vuï coâng taùc giaùo duïc höôùng nghieäp trong nhaø

tröôøng phoå thoâng.[8;118]

• Traùch nhieäm cuûa hieäu tröôûng, giaùo vieân trong nhaø tröôøng thöïc hieän toát

coâng taùc höôùng nghieäp cho hoïc sinh:

(cid:190) Nhieäm vuï cuûa hieäu tröôûng :

- Laäp keá hoaïch coâng taùc höôùng nghieäp trong caû naêm, töøng hoïc kyø, töøng

thaùng.

- Chuû ñoäng phoái hôïp vôùi chính quyeàn, caùc cô sôû saûn xuaát, caùc tröôøng daïy

ngheà ñoùng taïi ñòa phöông trong vieäc xaây döïng keá hoaïch giuùp tröôøng phoå thoâng cô

sôû vaät chaát, caùn boä kyõ thuaät nghieäp vuï ñeå daïy lao ñoäng kyõ thuaät, höôùng nghieäp vaø

toå chöùc lao ñoäng saûn xuaát cho hoïc sinh.

- Toå chöùc thoâng baùo cho giaùo vieân veà tình hình phaùt trieån kinh teá cuûa ñòa

phöông vaø nhu caàu söû duïng nguoàn lao ñoäng döï tröõ.

- Chæ ñaïo vaø kieåm tra coâng taùc höôùng nghieäp cuûa caùc giaùo vieân, phoái hôïp

caùc hình thöùc höôùng nghieäp trong vaø ngoaøi nhaø tröôøng.

- Keát hôïp vôùi ñòa phöông trong vieäc söû duïng hôïp lyù cho hoïc sinh ra tröôøng.

(cid:190) Nhieäm vuï cuûa giaùo vieân boä moân :

- Giôùi thieäu cho hoïc sinh nhöõng ngaønh ngheà coù lieân heä tröïc tieáp tôùi moân

hoïc.

- Tìm hieåu höùng thuù veà ngheà cuûa hoïc sinh.

- Phoái hôïp vôùi giaùo vieân chuû nhieäm chæ daãn hoïc sinh löïa choïn ngheà.

- Toå chöùc nhoùm ngoaïi khoùa, xaây döïng phoøng boä moân, toå chöùc tham quan

höôùng nghieäp keát hôïp vôùi tham quan moân hoïc.

(cid:190) Nhieäm vuï cuûa giaùo vieân giaûng daïy kyõ thuaät:

Coù traùch nhieäm giaûng daïy noäi dung höôùng nghieäp vaø tieán haønh giaùo duïc

höôùng nghieäp qua vieäc giaûng daïy caùc moân kyõ thuaät phoå thoâng.

(cid:190) Nhieäm vuï cuûa giaùo vieân chuû nhieäm :

Coù traùch nhieäm naém tình hình, ñoäng vieân hoïc sinh lôùp mình phuï traùch tieáp

thu toát noäi dung giaùo duïc höôùng nghieäp; vaø ñoái vôùi lôùp cuoái baäc hoïc caàn giaùo duïc

toát yù thöùc phuïc vuï naém tình hình cuï theå moãi hoïc sinh ñeå chuaån bò tö töôûng cho caùc

em sau khi toát nghieäp, ngoaøi vieäc tieáp tuïc hoïc, laøm nghóa vuï quaân söï, tham gia tích

cöïc caùc lôùp boài döôõng ngheà nghieäp vaø tröïc tieáp tham gia lao ñoäng saûn xuaát, coâng

taùc theo yeâu caàu cuûa ñòa phöông.

(cid:190) Nhieäm vuï cuûa Ñoaøn Thanh nieân :

- Coù keá hoaïch phoái hôïp vôùi nhaø tröôøng toå chöùc caùc buoåi sinh hoaït höôùng

nghieäp, giuùp hoïc sinh xaùc ñònh ñuùng ñoäng cô, thaùi ñoä hoïc taäp, hoïc taäp toát saün saøng

tham gia lao ñoäng saûn xuaát hoaëc ñi vaøo caùc ngaønh ngheà xaõ hoäi ñang caàn.

- Thöôøng xuyeân boài döôõng hieåu bieát ngaønh ngheà vaø giuùp hoïc sinh coù yù thöùc

choïn ngaønh ngheà phuø hôïp vôùi sôû thích caù nhaân vaø nhu caàu xaõ hoäi thoâng qua caùc

hoaït ñoäng höôùng nghieäp ngoaïi khoùa trong vaø ngoaøi nhaø tröôøng.

- Phoái hôïp chaët cheõ vôùi Ñoaøn Thanh nieân trong caùc nhaø maùy, xí nghieäp, khu

cheá xuaát, khu coâng nghieäp… ñeå caùc ñôn vò ñoù giuùp ñôõ hoïc sinh tìm hieåu ngaønh

ngheà.

Chöông 3

KEÁT QUAÛ NGHIEÂN CÖÙU

Trình baøy keát quaû nghieân cöùu goàm nhöõng phaàn döôùi ñaây:

Keát quaû chung cuûa thang ño •

Keát quaû nghieân cöùu treân hoïc sinh •

Keát quaû nghieân cöùu treân giaùo vieân. •

Döôùi ñaây laàn löôït laø keát quaû nhöõng phaàn treân :

3.1. Keát quaû chung cuûa thang ño:

(cid:190) Treân khaùch theå laø hoïc sinh : 488

- Tröôøng trung hoïc phoå thoâng Nguyeãn Thò Minh Khai : 138

- Tröôøng trung hoïc phoå thoâng Lyù Thöôøng Kieät : 167

- Tröôøng trung hoïc phoå thoâng Traàn Phuù : 183

- Lôùp 10 : 141 - Lôùp 11 : 139 - Lôùp 12 : 208

- Nam: 190 - Nöõ : 298

- Hoïc löïc :

+ Gioûi: 131 + Khaù : 192 + Trung bình : 165

(cid:190) Treân khaùch theå laø giaùo vieân : 212

- Tröôøng trung hoïc phoå thoâng Nguyeãn Thò Minh Khai : 61

- Tröôøng trung hoïc phoå thoâng Lyù Thöôøng Kieät : 66

- Tröôøng trung hoïc phoå thoâng Traàn Phuù : 85

(cid:131) Caùn boä quaûn lyù : 9

(cid:131) Giaùo vieân boä moân :182

(cid:131) Giaùo vieân chuû nhieäm : 99

(cid:131) Giaùo vieân daïy kyõ thuaät : 11

3.2. Keát quaû nghieân cöùu treân hoïc sinh:

Keát quaû nghieân cöùu treân hoïc sinh ñöôïc trình baøy theo caùc muïc : keát quaû

nghieân cöùu chung theo thang thaêm doø, keát quaû phaân tích theo giôùi tính, keát quaû

phaân tích theo khoái hoïc (khoái 10, 11, 12), keát quaû phaân tích theo hoïc löïc vaø keát

quaû phaân tích theo tröôøng.

+ Keát quaû nghieân cöùu chung theo thang thaêm doø:

Baûng 1: Caùch traû lôøi treân thang ño thaùi ñoä.

Caùch traû lôøi Caâu

Ñoàng yù Löôõng löï Khoâng ñoàng yù Khoù traû lôøi Khoâng traû lôøi

471 7 3 4 3 1

399 37 24 25 3 2

447 24 4 10 3 3

248 84 68 70 18 4

274 80 78 48 8 5

151 108 155 66 8 6

226 103 60 95 4 7

332 70 32 50 4 8

236 90 104 52 6 9

379 46 17 38 8 10

421 35 4 16 12 11

326 75 37 39 11 12

303 66 62 46 11 13

411 37 11 15 14 14

410 30 14 27 7 15

280 61 104 36 7 16

0 22 436 29 1 17

9 50 377 49 3 18

39 87 303 53 6 19

383 58 15 29 3 20

108 149 152 68 11 21

19 42 391 33 3 22

375 50 31 30 2 23

79 108 230 68 3 24

13 79 353 38 5 25

209 86 99 88 6 26

193 79 160 54 2 27

42 49 336 58 3 28

5 30 434 16 3 29

210 133 74 69 2 30

166 97 175 48 2 31

348 37 67 35 1 32

355 30 73 26 4 33

398 22 45 17 6 34

339 37 75 29 8 35

150 50 248 35 5 36

398 33 34 20 3 37

71 63 282 65 7 38

245 76 74 87 6 39

245 79 100 60 4 40

154 86 107 135 6 41

151 74 166 95 2 42

301 22 136 25 4 43

217 80 130 55 6 44

234 59 131 60 4 45

Qua baûng 1, ta nhaän thaáy keát quaû döôùi ñaây:

- 5 caâu coù treân 80 yù kieán cho laø khoù traû lôøi vaø keøm theo laø yù kieán khoâng traû

lôøi goàm caùc caâu : 7[95, 4] ; 26[88, 6] ; 39[87, 6] ; 41[135, 6] ; 42[95,2]

- 14 caâu coù töø 50 ñeán 79 yù kieán cho laø khoù traû lôøi vaø keøm theo laø yù kieán

khoâng traû lôøi goàm caùc caâu : 4[70, 18] ; 6[66, 8] ; 8[50, 4] ; 9[52, 6] ; 19[53,6] ;

21[68, 11] ; 24[68, 3] ; 27[54, 2] ; 28[58, 3] ; 30[69, 2]; 38[65, 7] ; 40[60,4] ; 44[55,

6] ; 45[60, 4]

- 12 caâu coù töø 30 ñeán 49 yù kieán cho laø khoù traû lôøi vaø keøm theo laø yù kieán

khoâng traû lôøi goàm caùc caâu : 5[48,8] ; 10[38,8] ; 12[39,11] ; 13[46,11] ; 16[36,7] ;

18[49, 3] ; 22[33,3] ; 23[30,2] ; 25[38,5] ; 31[48,2] ; 32[35,1] ; 36[35,5]

- 14 caâu coøn laïi laø nhöõng caâu coù döôùi 29 yù kieán cho laø khoù traû lôøi (khoaûng

5,9 % yù kieán trong toång soá caùc yù kieán traû lôøi).

Nhö vaäy, nhöõng caâu hoûi khoù traû lôøi laø nhöõng caâu hoûi veà nhöõng yeáu toá aûnh

höôûng ñeán vieäc choïn ngheà cuûa caùc em vaø veà nhöõng hình thöùc, noäi dung coâng taùc

giaùo duïc höôùng nghieäp trong nhaø tröôøng mang tính caùch chung chung.

Baûng 2: Ñoä phaân caùch (ÑPC) cuûa caâu trong thang.

Caâu 1 2 3 4 5 6 7 8 9

0,113 0,240 0,190 0,211 0,159 0,318 0,301 0,167 0,402 ÑPC

Caâu 10 11 12 13 14 15 16 17 18

0,273 0,220 0,219 0,265 0,219 0,323 0,267 0,206 0,204 ÑPC

Caâu 19 20 21 22 23 24 25 26 27

0,241 0,262 0,323 0,196 0,220 0,250 0,223 0,319 0,286 ÑPC

Caâu 28 29 30 31 32 33 34 35 36

0,252 0,189 0,280 0,313 0,320 0,367 0,362 0,387 0,330 ÑPC

Caâu 37 38 39 40 41 42 43 44 45

0,277 0,289 0,340 0,332 0,341 0,231 0,223 0,244 0,232 ÑPC

Qua keát quaû cuûa baûng 2, coù theå nhaän thaáy:

- 1 caâu coù ñoä phaân caùch töø 0,400 trôû leân: caâu 9

- 14 caâu coù ñoä phaân caùch töø 0,300 ñeán 0,399 goàm caùc caâu : 6 , 7, 15, 21, 26,

31, 32, 33, 34, 35, 36, 39, 40, 41.

- 24 caâu coù ñoä phaân caùch töø 0,200 ñeán 0,299 goàm caùc caâu : 2, 4, 10, 11, 12,

13, 14, 16, 17, 18, 19, 20, 23, 24, 25, 27, 28, 30, 37, 38, 42, 43, 44, 45.

- 6 caâu coù ñoä phaân caùch nhoû hôn 0,199 goàm caùc caâu : 1, 3, 5, 8, 22, 29. Cuï

theå :

+ Caâu 1: Löïa choïn ngaønh ngheà töông lai laø böôùc khôûi ñaàu quan troïng trong

cuoäc ñôøi cuûa moät con ngöôøi, neân vieäc choïn ngheà phaûi thaät söï nghieâm tuùc (ÑPC =

0,113).

+ Caâu 3: Choïn ñöôïc moät ngheà phuø hôïp laø taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho vieäc

phaùt trieån khaû naêng cuûa caùc em (ÑPC = 0,190).

+ Caâu 5: Em choïn ngheà vöøa vôùi söùc hoïc, chöù khoâng choïn theo nhu caàu cuûa

xaõ hoäi (ÑPC = 0,159).

+ Caâu 8 : Em thích choïn ngheà mang tính thöïc tieãn, coù trieån voïng, soáng nôi

naøo cuõng phuø hôïp (ÑPC = 0,167).

+ Caâu 22: Em choïn ngheà theo phong traøo, mang tính thöïc duïng, khoâng caàn

coù lyù töôûng (ÑPC = 0,196).

+ Caâu 29: Em ñaêng kyù döï thi vaøo caùc tröôøng ñaïi hoïc noåi tieáng, khoâng caàn

quan taâm ñeán khaû naêng cuûa mình (ÑPC = 0,189).

Nhö vaäy, ñoä phaân caùch cuûa caùc caâu laø phaân bieät giöõa nhöõng hoïc sinh coù thaùi

ñoä tích cöïc vaø nhöõng hoïc sinh chöa tích cöïc trong vieäc nhaän thöùc choïn löïa ngheà

nghieäp trong töông lai. Nhö vaäy trong thang coù 6 caâu coù ñoä phaân caùch keùm.

• Moät soá yù kieán ñaùnh giaù hoïc sinh.

Döôùi ñaây laø moät soá yù kieán ñaùnh giaù cuûa hoïc sinh veà coâng taùc höôùng nghieäp

Baûng 3: Ñaùnh giaù cuûa hoïc sinh veà coâng taùc höôùng nghieäp.

Trung ÑLTC Thöù Caâu

NOÄI DUNG

bình baäc

Löïa choïn ngaønh ngheà töông lai laø böôùc khôûi ñaàu 1 3,924 0,454 1 quan troïng trong cuoäc ñôøi cuûa moät con ngöôøi, neân

vieäc choïn ngheà phaûi thaät söï nghieâm tuùc.

Em seõ choïn ngheà oån ñònh vaø thích hôïp, thì seõ coù cuoäc 2 3,648 0,842 6 soáng oån ñònh.

Choïn ñöôïc moät ngheà phuø hôïp laø taïo ñieàu kieän thuaän 3 3,848 0,585 2 lôïi cho vieäc phaùt trieån khaû naêng cuûa caùc em.

Theo em “Nhaát ngheä tinh, nhaát thaân vinh”. 4 2,971 1,247 23

Em choïn ngheà vöøa vôùi söùc hoïc, chöù khoâng choïn theo 5 3,156 1,114 20 nhu caàu cuûa xaõ hoäi.

Em choïn ngheà theo nhu caàu xaõ hoäi ñang caàn. 6 2,672 1,100 32

Em choïn ngheà kieám ñöôïc nhieàu tieàn, ñeå nuoâi baûn 7 2,926 1,198 27 thaân vaø gia ñình.

Em thích choïn ngheà mang tính thöïc tieãn, coù trieån 8 3,385 1,041 14 voïng, soáng nôi naøo cuõng phuø hôïp.

Em thích choïn ngheà deã hoïc hoûi, deã thaêng tieán. 9 3,020 1,112 22

Ngheà nghieäp cuûa em phaûi trong moâi tröôøng lao ñoäng 10 3,537 0,992 11 coù ñieàu kieän naâng cao tay ngheà.

11 Em choïn ngheà phaûi coù ích cho xaõ hoäi. 3,715 0,845 3

Em choïn ngheà phuø hôïp vôùi taøi chính gia ñình trong 12 3,365 1,066 16 thôøi gian hoïc ngheà.

13 Em choïn ngheà phaûi coù thu nhaäp ñuû soáng. 3,238 1,129 17

Em choïn ngheà phaûi phuø hôïp vôùi khaû naêng vaø hoaøn 14 3,672 0,892 4 caûnh cuûa baûn thaân.

15 Em choïn ngheà mong tìm ñöôïc vieäc laøm phuø hôïp vôùi 3,658 0,888 5

ngaønh ngheà ñaõ ñaøo taïo.

Em choïn ngheà naøo cuõng toát, nhöng ngheà khoâng vi 16 3,170 1,088 19 phaïm phaùp luaät.

17 Em choïn ngheà theo xu höôùng, ruû reâ cuûa baïn beø. 1,982 0,336 45

18 Em choïn ngheà do aûnh höôûng, thuùc eùp cuûa gia ñình. 2,027 0,549 44

19 Em choïn theo ngheà truyeàn thoáng cuûa gia ñình. 2,205 0,784 38

20 Em choïn ngheà theo sôû thích cuûa caù nhaân. 3,617 0,854 8

Em choïn ngheà theo söï höôùng daãn cuûa chuyeân gia tö 21 2,564 1,051 35 vaán.

Em choïn ngheà theo phong traøo, mang tính thöïc duïng, 22 2,084 0,572 41 khoâng caàn coù lyù töôûng.

Em coá gaéng reøn luyeän baûn thaân, hoïc taäp toaøn dieän 23 3,570 0,890 10 caùc moân hoïc, ñeå choïn ñöôïc moät ngheà phuø hôïp.

Hieän nay theá giôùi ngheà nghieäp luoân thay ñoåi, ñeå

24 thuaän lôïi choïn ñöôïc vieäc laøm em caàn hoïc nhieàu 2,393 0,938 36

ngaønh ngheà cuøng luùc.

Ñeå deã daøng trong vieäc löïa choïn ngaønh ngheà phuø hôïp,

25 em chæ caàn hoïc leäch, khoâng chuù yù ñeán caùc moân hoïc 2,117 0,612 40

khaùc ?

Sau khi toát nghieäp trung hoïc phoå thoâng em seõ thi vaøo

26 2,828 1,199 ñaïi hoïc, vì coù baèng ñaïi hoïc deã tìm vieäc laøm vaø ñöôïc 30

moïi ngöôøi neå troïng ?

27 Em thi vaøo ñaïi hoïc, vì chæ coù ñaïi hoïc laø con ñöôøng 2,834 1,085 29

tieán thaân duy nhaát cuûa em.

Em thaø rôùt moät tröôøng ñaïi hoïc thi vaøo khoù coøn ñöôïc 28 2,141 0,755 39 baïn beø neå hôn laø hoïc moät tröôøng trung hoïc ngheà.

Em ñaêng kyù döï thi vaøo caùc tröôøng ñaïi hoïc noåi tieáng, 29 2,037 0,398 43 khoâng caàn quan taâm ñeán khaû naêng cuûa mình.

Neáu khoâng ñaït ñöôïc nguyeän voïng vaøo ñaïi hoïc, em 30 2,984 1,089 26 vaøo hoïc tröôøng trung hoïc ngheà.

31 Em chöa ñònh höôùng ñöôïc ngaønh ngheà mình seõ choïn. 2,773 1,035 31

Em chöa ñöôïc cung caáp thoâng tin veà nhu caàu ngaønh 32 3,426 0,988 13 ngheà cuûa xaõ hoäi.

33 Em chöa bieát thoâng tin veà ñaëc ñieåm ngaønh ngheà. 3,447 0,983 12

Em chöa bieát thoâng tin veà ñieàu kieän thi tuyeån cuûa 34 3,617 0,883 8 ngaønh ngheà.

Vì thieáu thoâng tin veà ngaønh ngheà, neân em löôõng löï 35 3,373 1,047 15 trong vieäc choïn ngheà.

Em chæ chuù yù ñeán vieäc löïa choïn ngheà nghieäp töông 36 2,625 1,028 33 lai khi leân hoïc lôùp 12.

Caùc em chöa naém roõ veà caùc ngaønh ngheà ñaøo taïo cuûa

37 caùc tröôøng ñaïi hoïc, cao ñaúng, trung hoïc chuyeân 3,645 0,830 7

nghieäp.

Em choïn ngheà raát voäi vaøng, vì khoâng coù söï höôùng 38 2,258 0,915 37 daãn cuûa tröôøng.

39 Hieän nay tröôøng khoâng coù nhieàu hình thöùc hoaït ñoäng 2,957 1,216 24

phuø hôïp höôùng caùc em vaøo ngheà nghieäp töông lai.

Hieän nay tröôøng chöa giaùo duïc höôùng nghieäp cho caùc 40 3,027 1,129 21 em cuï theå.

Hieän nay vieäc höôùng nghieäp cho caùc em ôû tröôøng veà 41 2,506 1,229 42 hình thöùc vaø noäi dung thaät sinh ñoäng.

Ngay töø lôùp 10 em ñaõ ñöôïc caùc thaày, coâ chuû nhieäm, 42 2,568 1,132 34 quan taâm höôùng daãn choïn ngheà cho töông lai.

Hieän nay tröôøng vaãn thöôøng xuyeân daïy moân kyõ thuaät 43 3,211 1,064 18 trong tuaàn töø 2 ñeán 3 tieát .

Thoâng qua noäi dung caùc moân hoïc treân lôùp vaø nhöõng

44 giôø thöïc haønh, giaùo vieân thöôøng giôùi thieäu cho caùc 2,916 1,126 28

em veà caùc ngaønh ngheà coù lieân quan ñeán moân hoïc ñoù.

Tröôøng thöôøng toå chöùc nhoùm ngoaïi khoùa, toå chöùc

45 tham quan höôùng nghieäp, keát hôïp tham quan moân 2,941 1,146 25

hoïc.

Qua keát quaû baûng 3, ta coù theå phaân laøm ba nhoùm thöù baäc :

- Caùc ñaùnh giaù coù thöù baäc cao nhaát (töø thöù baäc 1 ñeán thöù baäc 15) laø nhöõng yù

kieán : Choïn ngheà nghieäp töông lai laø caàn thieát vaø phaûi suy nghó choïn löïa thaät söï

nghieâm tuùc (thöù baäc 1), choïn ñöôïc moät ngheà phuø hôïp laø taïo ñieàu kieän thuaän lôïi

phaùt trieån khaû naêng (thöù baäc 2), ngheà phaûi coù ích cho xaõ hoäi (thöù baäc 3), ngheà phaûi

phuø hôïp vôùi khaû naêng vaø hoaøn caûnh baûn thaân (thöù baäc 4), ngheà phaûi coù vieäc laøm

phuø hôïp vôùi ngaønh ñaøo taïo (thöù baäc 5), ngheà oån ñònh vaø thích hôïp thì coù cuoäc soáng

oån ñònh (thöù baäc thöù 6), chöa naém roõ thoâng tin ngaønh ngheà ñaøo taïo cuûa caùc tröôøng

ñaïi hoïc, cao ñaúng, trung hoïc chuyeân nghieäp (thöù baäc 7), choïn ngheà theo sôû thích caù

nhaân vaø thieáu thoâng tin veà ñieàu kieän thi tuyeån cuûa ngaønh ngheà, cuøng thöù baäc (thöù

baäc 8), coá gaéng reøn luyeän hoïc taäp ñeàu caùc moân hoïc ñeå deã choïn ñöôïc ngheà phuø hôïp

(thöù baäc 10), ngheà phaûi coù ñieàu kieän naâng cao tay ngheà (thöù baäc 11), thieáu thoâng

tin veà ñaëc ñieåm ngaønh ngheà (thöù baäc 12), thieáu thoâng tin veà ngaønh ngheà xaõ hoäi

ñang caàn (thöù baäc 13), ngheà phaûi thöïc tieãn vaø trieån voïng (thöù baäc 14), thieáu thoâng

tin neân löôõng löï trong choïn ngheà (thöù baäc 15).

- Caùc ñaùnh giaù coù thöù baäc thaáp hôn (töø thöù baäc 16 ñeán thöù baäc 30) laø nhöõng

yù kieán: Choïn ngheà hoïc phaûi phuø hôïp vôùi taøi chính gia ñình (thöù baäc 16), ngheà phaûi

coù thu nhaäp ñuû soáng (thöù baäc 17), tröôøng vaãn duy trì daïy caùc moân kyõ thuaät höôùng

nghieäp (thöù baäc 18), ngheà khoâng vi phaïm phaùp luaät (thöù baäc 19), choïn ngheà vöøa

söùc hoïc khoâng theo nhu caàu cuûa xaõ hoäi (thöù baäc 20), tröôøng chöa giaùo duïc höôùng

nghieäp cho caùc em ñaày ñuû (thöù baäc 21), ngheà deã hoïc, deã thaêng tieán (thöù baäc 22),

“Nhaát ngheä tinh, nhaát thaân vinh” (thöù baäc 23), tröôøng khoâng coù nhieàu hình thöùc

hoaït ñoäng höôùng nghieäp (thöù baäc 24), tröôøng toå chöùc tham quan höôùng nghieäp (thöù

baäc 25), thi tröôït ñaïi hoïc thì caùc em seõ vaøo trung hoïc ngheà (thöù baäc 26), choïn ngheà

coù nhieàu tieàn (thöù baäc 27), tröôøng höôùng nghieäp thoâng qua caùc moân hoïc (thöù baäc

28), vaøo ñaïi hoïc vì laø con ñöôøng tieán thaân duy nhaát (thöù baäc 29), coù baèng ñaïi hoïc

deã tìm vieäc laøm vaø ñöôïc moïi ngöôøi neå troïng (thöù baäc 30).

- Caùc ñaùnh giaù coù thöù baäc thaáp nhaát (töø thöù baäc 31 ñeán thöù baäc 45) laø nhöõng

yù kieán : Chöa ñònh höôùng ñöôïc ngheà nghieäp trong töông lai (thöù baäc 31), choïn

ngheà theo nhu caàu xaõ hoäi ñang caàn (thöù baäc 32), chuù yù choïn ngheà khi ñang hoïc lôùp

12 (thöù baäc 33), ngay ôû lôùp 10 caùc em ñaõ ñöôïc caùc thaày coâ quan taâm höôùng daãn

choïn ngheà (thöù baäc 34), choïn ngheà theo söï höôùng daãn cuûa chuyeân gia tö vaán (thöù

baäc 35), ñeå thuaän lôïi trong vieäc choïn löïa ngheà neân caàn hoïc nhieàu ngaønh ngheà cuøng

luùc (thöù baäc 36), choïn ngheà raát voäi vaøng, vì khoâng coù söï höôùng daãn cuûa tröôøng (thöù

baäc 37), choïn ngheà theo truyeàn thoáng cuûa gia ñình (thöù baäc 38), thaø rôùt moät tröôøng

ñaïi hoïc noåi tieáng coøn hôn laø vaøo tröôøng trung hoïc ngheà (thöù baäc 39), thuaän lôïi

trong vieäc choïn ngheà chæ caàn hoïc leäch khoâng chuù yù ñeán caùc moân hoïc khaùc (thöù baäc

40), choïn ngheà theo phong traøo, khoâng caàn lyù töôûng (thöù baäc 41), hieän nay vieäc

höôùng nghieäp ôû tröôøng veà hình thöùc vaø noäi dung thaät sinh ñoäng(thöù baäc 42), döï thi

vaøo caùc tröôøng ñaïi hoïc noåi tieáng khoâng caàn ñeán khaû naêng (thöù baäc 43), choïn ngheà

theo aûnh höôûng thuùc eùp cuûa gia ñình (thöù baäc 44), choïn ngheà theo xu höôùng, ruû reâ

cuûa baïn beø (thöù baäc 45).

Qua caùch ñaùnh giaù, ta coù theå nhaän thaáy baûn thaân cuûa caùc em xaùc ñònh ñöôïc

cuoäc soáng trong töông lai gaén lieàn vôùi moät ngheà nhaát ñònh, ngheà ñoù phaûi phuø hôïp

vôùi sôû thích, hoaøn caûnh baûn thaân vaø coâng vieäc phaûi mang laïi lôïi ích cho xaõ hoäi, cho

neân caùc em phaûi thaät söï nghieâm tuùc trong vieäc choïn ngheà. Ña soá caùc em ñieàu

mong öôùc coù moät coâng vieäc oån ñònh, phuø hôïp vôùi ngaønh ñaõ hoïc. Treân ñaây, laø

nhöõng yù kieán caùc em ñaùnh giaù coù thöù baäc töø 1 ñeán 6, qua ñaây ta hieåu raèng: caùc em

coù suy nghó ñeán cuoäc soáng töông lai, muoán coáng hieán naêng löïc vaø trí tueä cuûa baûn

thaân vaøo coâng cuoäc xaây döïng ñaát nöôùc, nhöng caùc em lo ngaïi veà cô caáu ngaønh

ngheà luoân thay ñoåi trong boái caûnh kinh teá - xaõ hoäi luoân phaùt trieån, ngheà caùc em

hoïc seõ coù theå khoâng coøn phuø hôïp vôùi xaõ hoäi sau khi toát nghieäp. Ñieàu naøy coù theå

xaûy ra neáu coâng taùc döï baùo khoâng thöïc hieän toát.

Beân caïnh ñoù, caùc em cuõng quan taâm ñeán thoâng tin veà ñieàu kieän, nhu caàu

ngaønh ngheà ñaøo taïo cuûa caùc tröôøng ñaïi hoïc, cao ñaúng, trung hoïc ngheà; thoâng tin

ngaønh ngheà töông lai xaõ hoäi seõ caàn. Do thieáu nhöõng thoâng tin treân, neân caùc em

löôõng löï trong vieäc choïn ngheà (thöù baäc 15).

Caùc em ñaùnh giaù cao vieäc baûn thaân ra söùc noã löïc hoïc taäp ñeàu caùc moân ñeå

deã daøng choïn ñöôïc moät ngheà phuø hôïp (thöù baäc 10); Qua caùch ñaùnh giaù naøy cho

thaáy nhaän thöùc caùc em veà höôùng nghieäp, choïn ngheà coøn phieán dieän, khoâng phaûi cöù

hoïc gioûi maø choïn ñöôïc moät ngheà phuø hôïp vôùi sôû thích caùc nhaân. Vì vaäy, caùc em

vaãn döôùi söï chæ daãn cuûa ngöôøi lôùn vaø dìu daét, chæ baûo cuûa giaùo vieân.

Ñaát nöôùc ta ñang treân con ñöôøng hoøa nhaäp vôùi coäng ñoàng theá giôùi treân moïi

lónh vöïc, vaán ñeà baûo veä baûn saéc vaên hoùa daân toäc ñöôïc Ñaûng vaø Nhaø nöôùc quan

taâm, trong ñoù coù caùc ngaønh ngheà truyeàn thoáng caàn duy trì vaø phaùt trieån. Cho neân,

(thöù baäc 38), khieán cho chuùng ta phaûi quan taâm vaø suy nghó, beân caïnh giaùo duïc

vieäc ñaùnh giaù khoâng cao cuûa caùc em veà choïn theo ngheà truyeàn thoáng cuûa gia ñình

höôùng nghieäp caùc em choïn ngheà phuø hôïp vôùi naêng löïc vaø nhu caàu xaõ hoäi, thì

chuùng ta caàn phaûi giaùo duïc cho caùc em nhaän thöùc ñöôïc giaù trò ngheà nghieäp vaø hoã

trôï hoïc taäp, ñaëc bieät caùc ngaønh ngheà truyeàn thoáng.

Caùc em coù khuynh höôùng rôùt moät tröôøng ñaïi hoïc, thì khoâng muoán vaøo trung

hoïc ngheà, khoâng ñaùnh giaù cao “nhaát ngheä tinh, nhaát thaân vinh” (baäc 23, 26). Vì

vaäy, caàn phaûi ñònh höôùng ngheà vaø giaù trò ngheà nghieäp cho caùc em ngay töø nhaø

tröôøng phoå thoâng.

Ñieàu ñaùng möøng, laø caùc em coù nhaän thöùc khi choïn ngheà phaûi phuø hôïp vôùi

khaû naêng (thöù baäc 2), coù ích cho xaõ hoäi (thöù baäc 3), khoâng choïn ngheà theo söï

thuùc eùp cuûa gia ñình vaø theo xu höôùng ruû reâ cuûa baïn beø, khoâng choïn theo phong

traøo, thöïc duïng … Qua ñaây, ta nhaän thaáy lôùp thanh nieân treû hieän nay, coù yù thöùc löïa

choïn ngheà nghieäp trong töông lai. Beân caïnh, coøn coù moät soá ít caùc em coøn ñònh

höôùng moät caùch phieán dieän, do vaäy caùc em cuõng phaûi caàn ñeán söï giuùp ñôõ cuûa giaùo

vieân laøm coâng taùc giaùo duïc höôùng nghieäp trong nhaø tröôøng.

Ñieàu caàn quan taâm, laø vaán ñeà hình thöùc, noäi dung giaùo duïc höôùng nghieäp vaø

söï quan taâm cuûa nhaø tröôøng ñoái vôùi coâng taùc giaùo duïc höôùng nghieäp trong thôøi

gian vöøa qua chöa thaät söï chuù troïng, quan taâm ngay töø ñaàu baäc hoïc, chöa phoái hôïp

ñoàng boä giöõa caùc ban ngaønh, neân vieäc thöïc hieän chöa ñöôïc nghieâm tuùc, mang tính

hình thöùc. Ñieàu naøy ñöôïc minh chöùng qua söï ñaùnh giaù cuûa caùc em ôû thöù baäc thaáp

nhaát.

• So saùnh moät soá thoâng soá trong baûng thaêm doø.

Ñeå vieäc so saùnh giöõa caùc thoâng soá ñöôïc ñôn giaûn hôn, trong nghieân cöùu ñaõ

duøng phöông phaùp phaân tích yeáu toá vaø keát quaû ñöôïc trình baøy döôùi ñaây:

. Yeáu toá 1 : Thieáu thoâng tin vaø söï höôùng daãn.

Caâu 31: Em chöa ñònh höôùng ñöôïc ngaønh ngheà mình seõ choïn.

Caâu 32 : Em chöa ñöôïc cung caáp thoâng tin veà nhu caàu ngaønh ngheà cuûa xaõ

hoäi.

Caâu 33 : Em chöa bieát thoâng tin veà ñaëc ñieåm ngaønh ngheà.

Caâu 34 : Em chöa bieát thoâng tin veà ñieàu kieän thi tuyeån cuûa ngaønh ngheà.

Caâu 35: Vì thieáu thoâng tin veà ngaønh ngheà, neân em löôõng löï trong vieäc choïn

ngheà.

Caâu 37 : Caùc em chöa naém roõ veà caùc ngaønh ngheà ñaøo taïo cuûa caùc tröôøng

ñaïi hoïc, cao ñaúng, trung hoïc chuyeân nghieäp.

Caâu 38 : Em choïn ngheà raát voäi vaøng, vì khoâng coù söï höôùng daãn cuûa tröôøng.

. Yeáu toá 2 : Nhaän thöùc cuûa hoïc sinh veà choïn ngheà vaø coâng taùc giaùo duïc höôùng

nghieäp ôû tröôøng trung hoïc phoå thoâng.

Caâu 1: Löïa choïn ngaønh ngheà töông lai laø böôùc khôûi ñaàu quan troïng trong

cuoäc ñôøi cuûa moät con ngöôøi, neân vieäc choïn ngheà phaûi thaät söï nghieâm

tuùc.

Caâu 6 : Em choïn ngheà theo nhu caàu xaõ hoäi ñang caàn.

Caâu 7 : Em choïn ngheà kieám ñöôïc nhieàu tieàn, ñeå nuoâi baûn thaân vaø gia ñình.

Caâu 22: Em choïn ngheà theo phong traøo, mang tính thöïc duïng, khoâng caàn coù

lyù töôûng.

Caâu 23: Em coá gaéng reøn luyeän baûn thaân, hoïc taäp toaøn dieän caùc moân hoïc, ñeå

choïn ñöôïc moät ngheà phuø hôïp.

Caâu 25 : Ñeå deã daøng trong vieäc löïa choïn ngaønh ngheà phuø hôïp, em chæ caàn

hoïc leäch, khoâng chuù yù ñeán caùc moân hoïc khaùc ?

Caâu 26 : Sau khi toát nghieäp trung hoïc phoå thoâng em seõ thi vaøo ñaïi hoïc, vì coù

baèng ñaïi hoïc deã tìm vieäc laøm vaø ñöôïc moïi ngöôøi neå troïng ?

Caâu 27 : Em thi vaøo ñaïi hoïc, vì chæ coù ñaïi hoïc laø con ñöôøng tieán thaân duy

nhaát cuûa em.

Caâu 28 : Em thaø rôùt moät tröôøng ñaïi hoïc thi vaøo khoù coøn ñöôïc baïn beø neå hôn

laø hoïc moät tröôøng trung hoïc ngheà.

Caâu 29 : Em ñaêng kyù döï thi vaøo caùc tröôøng ñaïi hoïc noåi tieáng, khoâng caàn

quan taâm ñeán khaû naêng cuûa mình.

Caâu 30: Neáu khoâng ñaït ñöôïc nguyeän voïng vaøo ñaïi hoïc, em vaøo hoïc tröôøng

trung hoïc ngheà.

. Yeáu toá 3 : Hình thöùc coâng taùc giaùo duïc höôùng nghieäp ôû tröôøng trung hoïc phoå

thoâng.

Caâu 39 : Hieän nay tröôøng khoâng coù nhieàu hình thöùc hoaït ñoäng phuø hôïp

höôùng caùc em vaøo ngheà nghieäp töông lai.

Caâu 40 : Hieän nay tröôøng chöa giaùo duïc höôùng nghieäp cho caùc em cuï theå.

Caâu 41: Hieän nay vieäc höôùng nghieäp cho caùc em ôû tröôøng veà hình thöùc vaø noäi

dung thaät sinh ñoäng.

Caâu 42: Ngay töø lôùp 10 em ñaõ ñöôïc caùc thaày, coâ chuû nhieäm, quan taâm höôùng

daãn choïn ngheà cho töông lai.

Caâu 43 : Hieän nay tröôøng vaãn thöôøng xuyeân daïy moân kyõ thuaät trong tuaàn töø 2

ñeán 3 tieát .

Caâu 44 : Thoâng qua noäi dung caùc moân hoïc treân lôùp vaø nhöõng giôø thöïc haønh,

giaùo vieân thöôøng giôùi thieäu cho caùc em veà caùc ngaønh ngheà coù lieân

quan ñeán moân hoïc ñoù.

Caâu 45 : Tröôøng thöôøng toå chöùc nhoùm ngoaïi khoùa, toå chöùc tham quan höôùng

nghieäp, keát hôïp tham quan moân hoïc.

. Yeáu toá 4 : Ñoäng cô choïn ngheà cuûa hoïc sinh.

Caâu 9 : Em thích choïn ngheà deã hoïc hoûi, deã thaêng tieán.

Caâu 10: Ngheà nghieäp cuûa em phaûi trong moâi tröôøng lao ñoäng coù ñieàu kieän

naâng cao tay ngheà.

Caâu 11: Em choïn ngheà phaûi coù ích cho xaõ hoäi.

Caâu 12: Em choïn ngheà phuø hôïp vôùi taøi chính gia ñình trong thôøi gian hoïc

ngheà.

Caâu 13: Em choïn ngheà phaûi coù thu nhaäp ñuû soáng.

Caâu 14: Em choïn ngheà phaûi phuø hôïp vôùi khaû naêng vaø hoaøn caûnh cuûa baûn

thaân.

Caâu 15: Em choïn ngheà mong tìm ñöôïc vieäc laøm phuø hôïp vôùi ngaønh ngheà ñaõ

ñaøo taïo.

Caâu 17: Em choïn ngheà theo xu höôùng, ruû reâ cuûa baïn beø.

. Yeáu toá 5 : Caùc maët caàn xem xeùt khi choïn ngheà.

Caâu 2 : Em seõ choïn ngheà oån ñònh vaø thích hôïp, thì seõ coù cuoäc soáng oån ñònh.

Caâu 3 : Choïn ñöôïc moät ngheà phuø hôïp laø taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho vieäc

phaùt trieån khaû naêng cuûa caùc em.

Caâu 4 : Theo em “Nhaát ngheä tinh, nhaát thaân vinh”.

Caâu 5 : Em choïn ngheà vöøa vôùi söùc hoïc, chöù khoâng choïn theo nhu caàu cuûa xaõ

hoäi.

Caâu 8 : Em thích choïn ngheà mang tính thöïc tieãn, coù trieån voïng, soáng nôi naøo

cuõng phuø hôïp.

Caâu 16: Em choïn ngheà naøo cuõng toát, nhöng ngheà khoâng vi phaïm phaùp luaät.

Caâu 18: Em choïn ngheà do aûnh höôûng, thuùc eùp cuûa gia ñình.

Caâu 19: Em choïn theo ngheà truyeàn thoáng cuûa gia ñình.

Caâu 20: Em choïn ngheà theo sôû thích cuûa caù nhaân.

Caâu 21: Em choïn ngheà theo söï höôùng daãn cuûa chuyeân gia tö vaán.

Caâu 24: Hieän nay theá giôùi ngheà nghieäp luoân thay ñoåi, ñeå thuaän lôïi choïn

ñöôïc vieäc laøm em caàn hoïc nhieàu ngaønh ngheà cuøng luùc.

Caâu 36: Em chæ chuù yù ñeán vieäc löïa choïn ngheà nghieäp töông lai khi leân hoïc

lôùp 12.

Döôùi ñaây laø keát quaû phaân tích döïa treân caùc yeáu toá .

Baûng 4: Ñaùnh giaù cuûa hoïc sinh ñoái vieäc höôùng nghieäp noùi chung.

Trung bình Ñoä leäch Thöù Yeáu Noäi dung ñieàu hoøa tieâu chuaån baäc toá

1 Thieáu thoâng tin vaø söï höôùng daãn 22,539 4,083 4

Nhaän thöùc cuûa hoïc sinh veà choïn ngheà vaø

2 coâng taùc giaùo duïc höôùng nghieäp ôû tröôøng 26,754 5,466 2

trung hoïc phoå thoâng.

Hình thöùc coâng taùc giaùo duïc höôùng nghieäp 3 21,359 3,830 5 ôû tröôøng trung hoïc phoå thoâng.

4 Ñoäng cô choïn ngheà cuûa hoïc sinh 26,186 3,537 3

5 Caùc maët caàn xem xeùt khi choïn ngheà 34,420 3,677 1

Trung bình ñieàu hoøa (TBÑH) laø trung bình coäng cuûa ñieåm soá töøng caâu cuûa

moãi yeáu toá chia cho soá caâu trong moãi yeáu toá. Nhö theá, ngöôøi nghieân cöùu coù theå

loaïi tröø söï khoâng ñoàng ñeàu cuûa caùc caâu trong nhöõng yeáu toá.

Qua keát quaû cuûa baûng 4, ta coù theå nhaän thaáy caùc yeáu toá ñöôïc xeáp caùc thöù

baäc sau: Caùc maët caàn xem xeùt khi choïn ngheà (thöù baäc 1), nhaän thöùc cuûa hoïc sinh

veà choïn ngheà vaø coâng taùc giaùo duïc höôùng nghieäp ôû tröôøng phoå thoâng trung hoïc

(thöù baäc 2), ñoäng cô choïn ngheà cuûa hoïc sinh (thöù baäc 3), thieáu thoâng tin vaø söï

höôùng daãn (thöù baäc 4), hình thöùc coâng taùc giaùo duïc höôùng nghieäp ôû tröôøng trung

hoïc phoå thoâng (thöù baäc 5).

Nhö vaäy, qua keát quaû naøy ta khaúng ñònh caùc maët caàn xem xeùt khi choïn ngheà

nhö: ngheà oån ñònh, ngheà thích hôïp, ngheà phuø hôïp vôùi khaû naêng, ngheà vöøa söùc hoïc,

ngheà coù tính thöïc tieãn, coù trieån voïng, ngheà theo nhu caàu xaõ hoäi ... ñöôïc caùc em

quan taâm nhieàu nhaát, tieáp theo laø söï nhaän thöùc roõ raøng cuûa caùc em veà vieäc phaûi

choïn ngheà trong töông lai laø moät böôùc khôûi ñaàu quan troïng, caùc em coù yù thöùc hoïc

taäp toát ñeå thuaän lôïi choïn ñöôïc ngheà phuø hôïp, ñoàng thôøi caùc em cuõng chuù yù ñeán

coâng taùc höôùng nghieäp hieän nay taïi tröôøng trung hoïc phoå thoâng caàn phaûi naêng

ñoäng hôn, coù nhieàu hình thöùc laãn noäi dung phuø hôïp vôùi thöïc teá ngaønh ngheà caùc

tröôøng ñaïi hoïc ñang ñaøo taïo. Ñoäng cô choïn ngheà cuûa caùc em cuõng ñöôïc xaùc ñònh

roõ, ngheà phaûi phuø hôïp vôùi taøi chính gia ñình, coù thu nhaäp ñuû soáng, ra tröôøng phaûi

coù vieäc laøm, phaûi coù ích cho xaõ hoäi ... Xeáp thöù baäc thöù 4 laø söï thieáu thoâng tin vaø

höôùng daãn cuûa giaùo vieân, nhaø giaùo duïc, hình thöùc coâng taùc giaùo duïc höôùng nghieäp

ñöôïc xeáp baäc cuoái cuøng. Ñaây laø ñieàu maø caùc nhaø giaùo duïc caàn quan taâm vaø coù

nhöõng bieän phaùp thích hôïp.

Baûng 5: Ñaùnh giaù cuûa hoïc sinh ñoái vôùi vieäc höôùng nghieäp theo giôùi tính.

Yeáu Nam Nöõ T

Noäi dung

TBÑH ÑLTC

TBÑH ÑLTC

(P) toá

-0,509 1 Thieáu thoâng tin vaø söï höôùng daãn 22,421 4,584 22,614 3,735 0,611

Nhaän thöùc cuûa hoïc sinh veà choïn

2

-1,784 ngheà vaø coâng taùc giaùo duïc 27,295 5,601 26,409 5,395 höôùng nghieäp ôû tröôøng trung hoïc 0,081

phoå thoâng.

3

Hình thöùc coâng taùc giaùo duïc -1,112 21,600 3,880 21,205 3,795 höôùng nghieäp ôû tröôøng trung hoïc 0,267 phoå thoâng.

4 Ñoäng cô choïn ngheà cuûa hoïc sinh 25,895 4,075 26,372 3,140

-1,457

0,146

5

Caùc maët caàn xem xeùt khi choïn -1,461 34,116 3,898 34,614 3,522 0,145 ngheà

Qua keát quaû cuûa baûng 5, ta nhaän thaáy caùc ñaùnh giaù cuûa nam vaø nöõ hoïc sinh

veà coâng taùc giaùo duïc höôùng nghieäp hieän nay khoâng coù söï khaùc bieät yù nghóa veà maët

thoáng keâ. Noùi caùch khaùc, nam vaø nöõ hoïc sinh cuûa taát caû 3 tröôøng coù söï ñaùnh giaù

töông töï veà coâng taùc giaùo duïc höôùng nghieäp.

Baûng 6: Ñaùnh giaù cuûa hoïc sinh ñoái vôùi vieäc höôùng nghieäp theo naêm hoïc.

F

(P)

Lôùp 10 Lôùp 11 Lôùp 12 Yeáu Noäi dung TB ÑL TB ÑL TB ÑL toá ÑH TC ÑH TC ÑH TC

1,811

22,071 4,003

22,460

4,219 22,909

4,028

0,165

Thieáu thoâng tin vaø söï 1 höôùng daãn

Nhaän thöùc cuûa hoïc sinh

9,504

25,248 5,670

26,712

5,145 27,803

5,316

veà choïn ngheà vaø coâng

0,000

taùc giaùo duïc höôùng 2

nghieäp ôû tröôøng trung

hoïc phoå thoâng.

Hình thöùc coâng taùc giaùo

0,939

21,057 3,985

21,683

3,796 21,346

3,745

0,392

duïc höôùng nghieäp ôû 3 tröôøng trung hoïc phoå

thoâng.

3,033

26,092 3,084

25,662

3,127 26,601

4,014

0,049

Ñoäng cô choïn ngheà cuûa 4 hoïc sinh.

5,568

33,908 3,484

33,986

3,466 35,058

3,857

0,004

Caùc maët caàn xem xeùt 5 khi choïn ngheà

Qua keát quaû cuûa baûng 6, ta nhaän thaáy: söï khaùc bieät yù nghóa veà maët thoáng keâ

vôùi caùc xaùc suaát coù yù nghóa ôû coät F (P) laø do:

- Noäi dung 1 : YÙ kieán “Thieáu thoâng tin vaø söï höôùng daãn” khoâng coù söï khaùc

bieät yù nghóa giöõa ba khoái 10, khoái 11 vaø khoái 12.

- Noäi dung 2 : YÙ kieán “Nhaän thöùc cuûa hoïc sinh veà choïn ngheà vaø coâng taùc

giaùo duïc höôùng nghieäp ôû tröôøng trung hoïc phoå thoâng” coù söï khaùc bieät yù nghóa giöõa

khoái 10 vôùi khoái 12. Nhöng hoïc sinh khoái 12 coù yù kieán ñaùnh giaù cao hôn khoái 10 vaø

11.

- Noäi dung 3 : YÙ kieán “Hình thöùc coâng taùc giaùo duïc höôùng nghieäp ôû tröôøng

trung hoïc phoå thoâng” khoâng coù söï khaùc bieät yù nghóa giöõa caùc khoái.

- Noäi dung 4 : YÙ kieán “Ñoäng cô choïn ngheà cuûa hoïc sinh” coù söï khaùc bieät yù

nghóa giöõa khoái 11 vôùi khoái 12, nhöng khoái 12 coù yù kieán ñaùnh giaù cao hôn khoái 11.

- Noäi dung 5 : YÙ kieán “Caùc maët caàn xem xeùt khi choïn ngheà” coù söï khaùc bieät

yù nghóa giöõa khoái 10 vôùi khoái 12, giöõa khoái 11 vôùi khoái 12. YÙ kieán ñaùnh giaù cuûa

hoïc sinh khoái 12 cao hôn khoái 10 vaø khoái 11.

Coù theå noùi hoïc sinh ôû lôùp cuoái caáp coù ñaùnh giaù khaùc vôùi caùc lôùp ñaàu caáp..

Ñieàu naøy cho thaáy hoïc sinh lôùp 12 yù thöùc vieäc choïn ngheà laø caàn thieát cho cuoäc

soáng cuûa caùc em.

Baûng 7: Ñaùnh giaù hoïc sinh ñoái vôùi höôùng nghieäp theo hoïc löïc.

Gioûi Khaù Trung bình T

Yeáu

Noäi dung

toá

TBÑH ÑLTC

TBÑH ÑLTC

TBÑH ÑLTC

(P)

2,842

21,992 4,328

22,427

3,986

23,103

3,947

0,059

Thieáu thoâng tin vaø 1 söï höôùng daãn.

Nhaän thöùc cuûa hoïc

sinh veà choïn ngheà

0,012

26,817 5,581

26,724

5,434

26,739

5,444

0,988

vaø coâng giaùo duïc 2 taùc höôùng nghieäp ôû

tröôøng trung hoïc

phoå thoâng.

Hình thöùc coâng taùc

3,793

20,664 3,941

21,375

3,823

21,891

3,681

giaùo duïc höôùng

0,023

nghieäp ôû tröôøng 3

trung hoïc phoå

thoâng.

0,812

26,420 2,817

26,260

3,113

25,915

4,410

0,445

Ñoäng cô choïn ngheà 4 cuûa hoïc sinh.

0,318

34,321 3,724

34,328

3,294

34,606

4,059

0,728

Caùc maët caàn xem 5 xeùt khi choïn ngheà

Qua keát quaû cuûa baûng 7, ta nhaän thaáy khoâng coù söï khaùc bieät yù nghóa veà maët

thoáng keâ ôû noäi dung 1, 2, 4, 5, chæ coù söï khaùc bieät yù nghóa veà maët thoáng keâ ôû noäi

dung 3, ñoù laø yù kieán “Hình thöùc coâng taùc giaùo duïc höôùng nghieäp ôû tröôøng trung

hoïc phoå thoâng” giöõa nhoùm hoïc sinh gioûi vôùi nhoùm hoïc sinh coù hoïc löïc trung bình.

Hoïc sinh gioûi ñaùnh giaù thaáp hôn hoïc sinh khaù vaø trung bình.

Baûng 8: Ñaùnh giaù cuûa hoïc sinh ñoái vôùi coâng taùc höôùng nghieäp theo tröôøng.

Nguyeãn Thò

Lyù Thöôøng

Traàn Phuù

F

Yeáu

Minh Khai

Kieät

Noäi dung

(P)

toá

TB

ÑL

TB

ÑL

TB

ÑL

ÑH

TC

ÑH

TC

ÑH

TC

1,766

22,413

3,722 23,006

3,880 22,208 4,487

0,172

Thieáu thoâng tin vaø söï 1 höôùng daãn.

Nhaän thöùc cuûa hoïc

5,606

27,217

5,097 25,623

5,163 27,437 5,854

sinh veà choïn ngheà vaø

0,004

coâng taùc giaùo duïc 2

höôùng nghieäp ôû tröôøng

trung hoïc phoå thoâng.

Hình thöùc coâng taùc

11,886

20,290

3,329 22,377

3,622 21,235 4,136

0,000

giaùo duïc höôùng 3 nghieäp ôû tröôøng trung

hoïc phoå thoâng.

3,154

26,210

3,058 25,683

3,879 26,628 3,504

0,044

Ñoäng cô choïn ngheà 4 cuûa hoïc sinh.

0,258

34,261

3,154 34,401

3,856 34,557 3,885

0,772

Caùc maët caàn xem xeùt 5 khi choïn ngheà

Qua keát quaû cuûa baûng 8, ta nhaän thaáy coù söï khaùc bieät yù nghóa veà maët thoáng

keâ vôùi caùc xaùc suaát coù yù nghóa ôû coät F (P) laø do :

- Noäi dung 1: YÙ kieán “Thieáu thoâng tin vaø söï höôùng daãn” khoâng coù khaùc bieät

yù nghóa veà maët thoáng keâ giöõa ba tröôøng.

- Noäi dung 2 : YÙ kieán “Nhaän thöùc cuûa hoïc sinh veà choïn ngheà vaø coâng taùc

giaùo duïc höôùng nghieäp ôû tröôøng trung hoïc phoå thoâng” coù söï khaùc bieät yù nghóa giöõa

tröôøng trung hoïc phoå thoâng Nguyeãn Thò Minh Khai vôùi tröôøng trung hoïc phoå thoâng

Traàn Phuù, giöõa tröôøng trung hoïc phoå thoâng Nguyeãn Thò Minh Khai vôùi tröôøng

trung hoïc phoå thoâng Lyù Thöôøng Kieät. YÙ kieán ñaùnh giaù cuûa hoïc sinh tröôøng trung

hoïc phoå thoâng Traàn Phuù cao hôn hai tröôøng coøn laïi.

- Noäi dung 3 : YÙ kieán “Hình thöùc coâng taùc giaùo duïc höôùng nghieäp ôû tröôøng

trung hoïc phoå thoâng” coù söï khaùc bieät yù nghóa giöõa tröôøng trung hoïc phoå thoâng

Nguyeãn Thò Minh Khai vôùi tröôøng trung hoïc phoå thoâng Lyù Thöôøng Kieät, giöõa

tröôøng trung hoïc phoå thoâng Lyù Thöôøng Kieät vôùi tröôøng trung hoïc phoå thoâng Traàn

Phuù. YÙ kieán ñaùnh giaù cuûa hoïc sinh tröôøng trung hoïc phoå thoâng Lyù Thöôøng Kieät cao

hôn hai tröôøng coøn laïi.

- Noäi dung 4 : yù kieán “Ñoäng cô choïn ngheà cuûa hoïc sinh” coù söï khaùc bieät yù

nghóa giöõa tröôøng trung hoïc phoå thoâng Traàn Phuù vaø tröôøng trung hoïc phoå thoâng Lyù

Thöôøng Kieät. YÙ kieán ñaùnh giaù cuûa hoïc sinh tröôøng trung hoïc phoå thoâng Traàn Phuù

cao hôn tröôøng trung hoïc phoå thoâng Lyù Thöôøng Kieät.

- Noäi dung 5 : Khoâng coù söï khaùc bieät yù nghóa veà maët thoáng keâ.

Noùi caùch khaùc, ôû töøng noäi dung coù söï khaùc bieät laø do söï khaùc bieät giöõa töøng

tröôøng vôùi nhau, chöù khoâng phaûi do söï khaùc bieät cuûa taát caû caùc tröôøng.

3.3 . Keát quaû nghieân cöùu treân giaùo vieân:

Keát quaû nghieân cöùu treân giaùo vieân ñöôïc trình baøy theo caùc muïc: keát quaû

nghieân cöùu chung theo thang thaêm doø, keát quaû phaân tích theo tröôøng .

• Moät soá yù kieán ñaùnh giaù veà coâng taùc höôùng nghieäp cuûa giaùo vieân.

+ Keát quaû nghieân cöùu chung theo thang thaêm doø:

Baûng 9: Caùch traû lôøi treân thang thaùi ñoä cuûa giaùo vieân.

Caùch traû lôøi Caâu

Ñoàng yù Löôõng löï Khoâng ñoàng yù Khoù traû lôøi Khoâng traû lôøi

204 3 2 0 3 1

205 2 1 2 2 2

198 6 0 6 2 3

159 23 21 6 3 4

24 24 153 3 8 5

107 45 49 9 2 6

173 14 18 5 2 7

68 21 116 6 1 8

146 8 52 4 2 9

142 37 21 7 5 10

137 41 28 5 1 11

174 12 18 5 3 12

170 18 18 4 2 13

168 23 19 0 2 14

140 31 32 6 3 15

148 24 33 4 3 16

128 52 20 11 1 17

138 56 12 5 1 18

157 40 12 1 2 19

119 55 25 12 1 20

170 23 12 5 5 21

179 12 12 7 2 22

163 14 29 5 1 23

49 64 72 25 2 24

54 43 80 33 2 25

57 54 64 36 1 26

114 46 41 9 2 27

121 34 38 14 5 28

99 50 38 16 9 29

144 25 28 7 8 30

81 52 47 23 9 31

133 41 17 13 8 32

73 53 37 43 6 33

71 53 36 46 6 34

Qua baûng 9, ta nhaän thaáy keát quaû döôùi ñaây :

- 6 caâu coù treân 20 yù kieán khoù traû lôøi vaø keøm theo laø yù kieán khoâng traû lôøi

goàm nhöõng caâu : 24[25, 2] ; 25[33, 2] ; 26[36, 1] ; 31[ 23, 9] ; 33[43, 6] ; 34[46, 6]

- 5 caâu coù treân 10 yù kieán khoù traû lôøi vaø keøm theo laø yù kieán khoâng traû lôøi

goàm nhöõng caâu : 17[11, 1] ; 20[12, 1] ; 28[14, 5] ; 29[16, 9] ; 32[13, 8]

- 23 caâu coøn laïi laø nhöõng caâu coù döôùi 10 yù kieán cho laø khoù traû lôøi, trong ñoù

coù 2 caâu soá yù kieán khoù traû lôøi laø khoâng (khoaûng 5,4 % yù kieán trong toång soá yù kieán

traû lôøi).

Nhö vaäy, nhöõng caâu hoûi khoù traû lôøi laø nhöõng caâu hoûi, veà traùch nhieäm vaø

nhieäm vuï cuûa giaùo vieân trong tröôøng thöïc hieän coâng taùc giaùo duïc höôùng nghieäp

cho hoïc sinh mang tính caùch chung chung, neân giaùo vieân khoâng theå hieän thaùi ñoä

moät caùch roõ raøng.

Baûng 10: Ñoä phaân caùch (ÑPC) cuûa caâu trong thang.

Caâu 1 2 3 4 5 6 7 8 9

0,262 0,149 0,122 0,262 0,190 0,365 0,239 ÑPC 0,134 0,223

Caâu 10 11 12 13 14 15 16 17 18

0,286 0,376 0,378 0,432 0,323 0,394 0,327 ÑPC 0,261 0,371

Caâu 19 20 21 22 23 24 25 26 27

0,439 0,358 0,184 0,408 0,458 0,461 0,298 ÑPC 0,197 0,236

Caâu 28 29 30 31 32 33 34

0,378 0,488 0,485 0,423 0,552 ÑPC 0,388 0,449

Qua keát quaû cuûa baûng 10, ta coù theå nhaän thaáy :

- 10 caâu coù ñoä phaân caùch töø 0,400 trôû leân goàm caùc caâu : 15, 21, 24, 25, 26,

29, 31, 32, 33, 34.

- 10 caâu coù ñoä phaân caùch töø 0,300 ñeán 0,399 goàm caùc caâu : 8, 11, 13, 14, 16,

17, 18, 22, 28, 30.

- 8 caâu coù ñoä phaân caùch töø 0, 200 ñeán 0,299 goàm caùc caâu : 2, 3, 6, 9, 10, 12,

20, 27.

- 5 caâu coù ñoä phaân caùch nhoû hôn 0,199 goàm caùc caâu : 1, 4, 5, 7, 23 cuï theå :

+ Caâu 1 : Caàn thieát giaùo duïc yù thöùc choïn ngheà, giaù trò ngheà nghieäp cho caùc

em (ÑPC = 0,134)

+ Caâu 4 : Ngaøy nay hoïc sinh coù nhieàu cô hoäi thu thaäp thoâng tin vaø thuaän lôïi

trong vieäc choïn ngheà(ÑPC = 0,149)

+ Caâu 5 : Hieän nay, coâng vieäc giaùo duïc höôùng nghieäp cho hoïc sinh taïi

tröôøng trung hoïc phoå thoâng laø khoâng caàn thieát (ÑPC = 0,122)

+ Caâu 7 : Ñeå deã daøng trong vieäc löïa choïn ngaønh ngheà phuø hôïp, hoïc sinh coù

khuynh höôùng hoïc leäch, khoâng chuù yù ñeán caùc moân hoïc khaùc (ÑPC = 0,190)

+ Caâu 23 : Hieän nay tröôøng vaãn thöôøng xuyeân daïy moân kyõ thuaät trong tuaàn

töø 2 ñeán 3 tieát (ÑPC = 0,184)

Nhö vaäy, ñoä phaân caùch cuûa caùc caâu phaân bieät ñöôïc söï tích cöïc vaø khoâng

tích cöïc cuûa ngöôøi tham gia ñaùnh giaù. Noùi caùch khaùc, thang thaùi ñoä ño ñöôïc laø ñieàu

ngöôøi nghieân cöùu muoán ño.

Baûng 11 : Keát quaû ñaùnh giaù cuûa giaùo vieân veà coâng taùc höôùng nghieäp.

Trung Ñoä leäch Thöù

bình tieâu baäc NOÄI DUNG Caâu

chuaån

Caàn thieát giaùo duïc yù thöùc choïn ngheà, giaù trò 1 3,910 0,521 1 ngheà nghieäp cho caùc em.

Caàn coù söï ñònh höôùng ngheà cho hoïc sinh trong 2 3,906 0,568 2 nhaø tröôøng trung hoïc phoå thoâng.

Phaûi thöïc hieän toát hôn coâng taùc höôùng nghieäp ôû 3 3,821 0,776 3 nhaø tröôøng trung hoïc phoå thoâng.

Ngaøy nay hoïc sinh coù nhieàu cô hoäi thu thaäp 4 3,524 0,981 12 thoâng tin vaø thuaän lôïi trong vieäc choïn ngheà.

Hieän nay, coâng vieäc giaùo duïc höôùng nghieäp cho

5 hoïc sinh taïi tröôøng trung hoïc phoå thoâng laø khoâng 2,236 0,849 34

caàn thieát.

Hieän nay hoïc sinh choïn ngheà raát voäi vaøng, vì 6 3,118 1,093 25 khoâng coù söï höôùng daãn chung cuûa nhaø tröôøng.

Ñeå deã daøng trong vieäc löïa choïn ngaønh ngheà phuø

7 hôïp, hoïc sinh coù khuynh höôùng hoïc leäch, khoâng 3,632 0,896 8

chuù yù ñeán caùc moân hoïc khaùc ?

Hieän nay theá giôùi ngheà nghieäp luoân thay ñoåi,

8 cho neân caùc em caàn phaûi hoïc nhieàu ngaønh ngheà 2,675 1,032 28

cuøng luùc ñeå deã tìm vieäc laøm.

Hoïc sinh chæ chuù yù ñeán vieäc löïa choïn ngheà 9 3,358 1,032 18 nghieäp töông lai khi leân lôùp 12.

Hoïc sinh chöa coù yù thöùc vaø thaùi ñoä nghieâm tuùc 10 3,401 1,060 16 trong löïa choïn ngheà cho baûn thaân.

Hoïc sinh khoâng töï bieát naêng löïc cuûa baûn thaân, vì 11 3,429 0,923 15 khoâng coù söï giuùp ñôõ kòp thôøi cuûa nhaø sö phaïm.

Hoïc sinh chöa naém roõ veà caùc ngaønh ngheà ñaøo

12 taïo cuûa caùc tröôøng ñaïi hoïc, cao ñaúng, trung hoïc 3,632 0,928 10

chuyeân nghieäp.

Hoïc sinh chöa coù ñònh höôùng toát neân hoïc nhieàu 13 3,632 0,863 8 nhöng khoù tìm vieäc laøm.

Caùc em chæ thích höôùng vaøo ñaïi hoïc, cho duø sau

14 khi ra tröôøng khoâng laøm ñuùng ngaønh mình ñaõ 3,675 0,717 4

hoïc.

Caùc em coù quan nieäm thaø rôùt moät tröôøng ñaïi hoïc

15 thi vaøo khoù coøn ñöôïc baïn beø neå troïng hôn laø hoïc 3,382 1,026 17

moät tröôøng trung hoïc ngheà.

Caùc em coù khuynh höôùng chaïy thi vaøo caùc

16 3,443 0,979 tröôøng ñaïi hoïc noåi tieáng, maø ít quan taâm ñeán khaû 14

naêng, sôû thích cuûa mình.

Chaát löôïng ñaøo taïo cuûa tröôøng ñaïi hoïc, cao

17 3,340 1,048 ñaúng, trung hoïc ngheà aûnh höôûng ñeán vieäc choïn 19

ngheà cuûa caùc em.

Hieän nay nhaø tröôøng khoâng coù nhieàu hình thöùc

18 3,509 0,840 hoaït ñoäng phuø hôïp höôùng caùc em vaøo ngheà 13

nghieäp töông lai.

Hieän nay hoïc sinh chöa ñöôïc giaùo duïc höôùng 19 3,642 0,718 7 nghieäp moät caùch ñaày ñuû vaø cuï theå.

Hieän nay vieäc höôùng nghieäp cho hoïc sinh ôû

20 tröôøng trung hoïc phoå thoâng veà hình thöùc vaø noäi 3,259 1,081 21

dung thaät sinh ñoäng.

Neân höôùng caùc em vaøo hoïc ngheà, vì nhu caàu xaõ 21 3,646 0,861 6 hoäi hieän nay caàn thôï coù tay ngheà.

Neân coù phoøng tö vaán vaø giaùo vieân coù chuyeân

22 moân phuï traùch tö vaán höôùng nghieäp taïi tröôøng 3,660 0,922 5

cho hoïc sinh.

Hieän nay tröôøng vaãn thöôøng xuyeân daïy moân kyõ 23 3,547 0,930 11 thuaät trong tuaàn töø 2 ñeán 3 tieát .

Ban höôùng nghieäp cuûa tröôøng hieän nay hoaït

ñoäng raát hieäu quaû, thöôøng xuyeân coù keá hoaïch 24 2,509 1,218 29 ñònh kyø töøng tuaàn, thaùng vaø caû naêm cho töøng

khoái 10, 11, 12

Thaày, coâ thöôøng xuyeân nhaän keá hoaïch coâng taùc 25 2,382 1,321 33 giaùo duïc höôùng nghieäp cho hoïc sinh töø caáp treân.

Thaày, coâ thöôøng kyø phaûi baùo caùo keát quaû coâng 26 2,443 1,357 31 taùc giaùo duïc höôùng nghieäp cho caáp treân bieát.

Thaày, coâ höôùng nghieäp cho hoïc sinh thoâng qua 27 3,189 1,081 23 caùc moân hoïc treân lôùp.

Tröôøng thöôøng xuyeân toå chöùc caùc hoaït ñoäng tìm

28 hieåu veà caùc ngaønh ngheà cho hoïc sinh ñònh 3,123 1,245 24

höôùng.

Giaùo vieân boä moân vaø giaùo vieân chuû nhieäm luoân 29 2,934 1,308 26 phoái hôïp höôùng daãn hoïc sinh choïn ngheà.

Tröôøng thöôøng xuyeân toå chöùc nhoùm ngoaïi khoùa,

30 toå chöùc tham quan höôùng nghieäp, keát hôïp tham 3,335 1,159 20

quan moân hoïc.

Hieän nay taïi tröôøng, giaùo vieân kyõ thuaät ñaùp öùng

31 ñöôïc vieäc giaûng daïy moân giaùo duïc höôùng 2,708 1,373 27

nghieäp.

Hieän nay chöông trình, noäi dung moân giaùo duïc

höôùng nghieäp khoâng ña daïng, chöa phuø hôïp vôùi 32 3,250 1,243 22 söï chuyeån dòch cô caáu kinh teá trong caû nöôùc vaø

töøng ñòa phöông.

Hoïc sinh khoâng coù höùng thuù tieáp thu noäi dung

moân giaùo duïc höôùng nghieäp, vì ñoäi nguõ giaùo 33 2,476 1,528 30 vieân giaûng daïy moân giaùo duïc höôùng nghieäp vöøa

thieáu, vöøa yeáu chuyeân moân ?

Tröôøng luoân phoái hôïp vaø thoâng baùo veà sôû thích,

34 höùng thuù vaø khaû naêng ngheà nghieäp töông lai cuûa 2,429 1,548 32

hoïc sinh cho phuï huynh bieát.

Qua keát quaû cuûa baûng 11, ta nhaän thaáy caùch ñaùnh giaù cuûa giaùo vieân coù theå

phaân laøm boán nhoùm thöù baäc :

- Caùc ñaùnh giaù coù thöù cao nhaát (thöù baäc töø 1 ñeán 5) goàm caùc yù kieán sau :

Caàn phaûi giaùo duïc yù thöùc choïn ngheà, giaù trò ngheà nghieäp cho hoïc sinh (thöù baäc 1),

caàn coù ñònh höôùng ngheà cho hoïc sinh trong tröôøng trung hoïc phoå thoâng (thöù baäc 2),

phaûi thöïc hieän toát hôn coâng taùc höôùng nghieäp trong tröôøng trung hoïc phoå thoâng

(thöù baäc 3), caùc em hoïc sinh hieän nay coù khuynh höôùng vaøo ñaïi hoïc (thöù baäc 4),

neân coù phoøng tö vaán vaø giaùo vieân coù chuyeân moân phuï traùch tö vaán höôùng nghieäp

taïi Tröôøng cho hoïc sinh (thöù baäc 5).

- Caùc ñaùnh giaù coù thöù baäc tieáp theo töø thöù 6 ñeán thöù 15 goàm caùc yù kieán sau:

Neân höôùng caùc em vaøo hoïc ngheà, vì hieän nay nhu caàu xaõ hoäi caàn thôï coù tay ngheà

(thöù baäc 6), hoïc sinh chöa ñöôïc giaùo duïc höôùng nghieäp moät caùch ñaày ñuû vaø cuï theå

(thöù baäc 7), thuaän lôïi trong vieäc choïn löïa ngaønh ngheà caùc em hoïc sinh coù khuynh

höôùng hoïc leäch, khoâng chuù yù ñeán caùc moân hoïc khaùc vaø hoïc sinh chöa coù ñònh

höôùng toát neân hoïc nhieàu nhöng khoù tìm vieäc laøm, cuøng thöù baäc vôùi nhau (thöù baäc

8), hoïc sinh chöa naém roõ veà caùc ngaønh ngheà ñaøo taïo cuûa caùc tröôøng ñaïi hoïc, cao

ñaúng, trung hoïc chuyeân nghieäp (thöù baäc 10), tröôøng vaãn daïy caùc moân kyõ thuaät

höôùng nghieäp (thöù baäc 11). Ngaøy nay hoïc sinh coù nhieàu cô hoäi thu thaäp thoâng tin

vaø thuaän lôïi trong vieäc choïn ngheà (thöù baäc 12), nhöng nhaø tröôøng khoâng coù nhieàu

hình thöùc hoaït ñoäng phuø hôïp höôùng caùc em vaøo ngheà nghieäp töông lai (thöù baäc

13), caùc em thích thi vaøo tröôøng ñaïi hoïc noåi tieáng maø ít quan taâm ñeán khaû naêng

cuûa mình (thöù baäc 14), hoïc sinh khoâng töï bieát naêng löïc cuûa baûn thaân, vì khoâng coù

söï giuùp ñôõ cuûa nhaø sö phaïm (thöù 15).

- Caùc ñaùnh giaù thöù baäc thaáp hôn (töø thöù baäc 16 ñeán 25) goàm caùc yù kieán : hoïc

sinh chöa coù yù thöùc vaø thaùi ñoä nghieâm tuùc trong löïa choïn ngheà cho baûn thaân (thöù

baäc 16), caùc em thaø rôùt moät tröôøng ñaïi hoïc coøn hôn laø vaøo hoïc moät tröôøng ngheà

(thöù baäc 17), hoïc sinh chæ chuù yù choïn löïa ngheà nghieäp khi leân lôùp 12 (thöù baäc 18),

chaát löôïng ñaøo taïo cuûa caùc tröôøng ñaïi hoïc, cao ñaúng, trung hoïc ngheà aûnh höôûng

ñeán vieäc choïn ngheà cuûa caùc em (thöù baäc 19), tröôøng thöôøng xuyeân toå chöùc nhoùm

ngoaïi khoùa, tham quan höôùng nghieäp (thöù baäc 20), hieän nay vieäc höôùng nghieäp cho

hoïc sinh taïi tröôøng veà hình thöùc laãn noäi dung thaät sinh ñoäng (thöù baäc 21), hieän nay

chöông trình, noäi dung moân giaùo duïc höôùng nghieäp khoâng ña daïng, chöa phuø hôïp

vôùi söï chuyeån dòch cô caáu kinh teá trong caû nöôùc vaø töøng ñòa phöông (thöù baäc 22),

thaày, coâ höôùng nghieäp cho hoïc sinh thoâng qua caùc moân hoïc treân lôùp (thöù baäc 23),

Tröôøng thöôøng xuyeân toå chöùc caùc hoaït ñoäng tìm hieåu veà caùc ngaønh ngheà cho hoïc

sinh ñònh höôùng (thöù baäc 24), hoïc sinh choïn ngheà voäi vaøng khoâng coù söï höôùng daãn

cuûa tröôøng (thöù baäc 25).

- Caùc ñaùnh giaù caùc thöù baäc thaáp nhaát (töø 26 ñeán 34) goàm caùc yù kieán : giaùo

vieân boä moân vaø giaùo vieân chuû nhieäm luoân höôùng daãn hoïc sinh choïn ngheà (thöù baäc

26). Hieän nay, giaùo vieân kyõ thuaät ñaùp öùng ñöôïc vieäc giaûng daïy moân giaùo duïc

höôùng nghieäp (thöù baäc 27), maët khaùc theá giôùi ngheà nghieäp luoân thay ñoåi, cho neân

caùc em caàn phaûi hoïc nhieàu ngaønh ngheà cuøng luùc ñeå deã tìm vieäc laøm (thöù baäc 28),

Ban höôùng nghieäp cuûa tröôøng hieän nay hoaït ñoäng raát hieäu quaû, thöôøng xuyeân coù

keá hoaïch ñònh kyø töøng tuaàn, thaùng vaø caû naêm cho töøng khoái 10, 11, 12 (thöù baäc

29), nhöng hoïc sinh khoâng coù höùng thuù tieáp thu noäi dung moân giaùo duïc höôùng

nghieäp, vì ñoäi nguõ giaùo vieân giaûng daïy moân giaùo duïc höôùng nghieäp vöøa thieáu, vöøa

yeáu chuyeân moân (thöù baäc 30). Thaày, coâ giaùo, ñeán kyø phaûi baùo caùo keát quaû coâng

taùc giaùo duïc höôùng nghieäp cho caáp treân bieát (thöù baäc 31). Tröôøng luoân phoái hôïp vaø

thoâng baùo veà sôû thích, höùng thuù vaø khaû naêng ngheà nghieäp töông lai cuûa hoïc sinh

cho phuï huynh bieát (thöù baäc 32). Thaày, coâ thöôøng xuyeân nhaän keá hoaïch coâng taùc

giaùo duïc höôùng nghieäp cho hoïc sinh töø caáp treân (thöù baäc 33), hieän nay, coâng vieäc

giaùo duïc höôùng nghieäp cho hoïc sinh taïi tröôøng trung hoïc phoå thoâng laø khoâng caàn

thieát (thöù baäc 34).

Qua caùch ñaùnh giaù cuûa giaùo vieân, ta coù theå nhaän thaáy tình hình coâng taùc

giaùo duïc höôùng nghieäp cho caùc em hieän nay laø caàn phaûi giaùo duïc yù thöùc choïn ngheà

vaø giaù trò ngheà nghieäp; caàn phaûi ñònh höôùng ngheà cho hoïc sinh trong tröôøng trung

hoïc phoå thoâng vaø thöïc hieän toát coâng taùc naøy (theå hieän ôû thöù baäc töø 1 ñeán 3). Qua

ñaây minh chöùng raèng, coâng taùc giaùo duïc höôùng nghieäp phaûi thaät söï quan taâmhôn

nöõa, ñoäi nguõ giaùo vieân caàn ñöôïc phoå bieán, hoïc taäp caùc vaên baûn cuûa Chính phuû, cuûa

Boä, nhö Quyeát ñònh 126/CP cuûa Hoäi ñoàng Chính phuû (nay laø Chính phuû), thoâng tö

31-TT cuûa Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo veà coâng taùc höôùng nghieäp cho hoïc sinh baäc

phoå thoâng vaø Chæ thò 33/2003/CT-BGD-ÑT cuûa Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo veà vieäc

taêng cöôøng giaùo duïc höôùng nghieäp cho hoïc phoå thoâng.

Hieän nay, haàu heát caùc em sau khi toát nghieäp trung hoïc phoå thoâng ñeàu coù

khuynh höôùng thi vaøo ñaïi hoïc, cho duø bieát raèng, ngaønh mình hoïc khoù tìm vieäc laøm

hoaëc khoâng laøm vieäc ñuùng ngaønh seõ hoïc (thöù baäc 4). Vieäc höôùng caùc em vaøo hoïc

ngheà laø vieäc laøm heát söùc quan troïng, bôûi vì hieän nay nhu caàu lao ñoäng cuûa xaõ hoäi

caàn thôï coù tay ngheà cao hôn laø kyõ sö coù trình ñoä yeáu. Heä quaû cuûa vaán ñeà treân do

caùc em chöa ñöôïc giaùo duïc ñeán nôi ñeán choán.

Giaùo vieân ñaùnh giaù cao vieäc phaûi coù phoøng tö vaán vaø giaùo vieân tö vaán

höôùng nghieäp taïi tröôøng trung hoïc phoå thoâng (thöù baäc 5). Qua ñaây, minh chöùng

raèng ñaõ ñeán luùc chuùng ta phaûi quan taâm ñeán hình thöùc tö vaán höôùng nghieäp moät

caùch khoa hoïc hôn.

Ngaøy nay, laø thôøi ñaïi thoâng tin caùc em coù nhieàu cô hoäi vaø ñieàu kieän thu

thaäp, tìm hieåu thoâng tin cho vieäc choïn ngheà (thöù baäc 12), nhöng ña soá caùc em vaãn

coøn luùng tuùng trong vieäc xaùc ñònh ngheà nghieäp töông lai. Qua ñaây, ta thaáy coâng taùc

giaùo duïc höôùng nghieäp ôû ñaàu baäc trung hoïc phoå thoâng chöa ñöôïc quan taâm, chöa

giaùo duïc cho caùc em coù quaù trình töï giaùo duïc nhaèm giuùp caùc em choïn ngheà phuø

hôïp.

Nhaø tröôøng chöa phoái hôïp chaët cheõ vôùi Hoäi Cha, meï hoïc sinh ñeå tìm hieåu

baäc 32). Ñieàu ñaùng lo ngaïi laø caùc hình thöùc vaø noäi dung giaùo duïc höôùng nghieäp

nhöõng sôû thích, nguyeän voïng, nhaèm höôùng caùc em vaøo ngheà nghieäp töông lai (thöù

khoâng ñöôïc quan taâm ñuùng möùc, vai troø cuûa laõnh ñaïo nhaø tröôøng, giaùo vieân khoâng

theå hieän roõ.

(thöù baäc 33), vaø baûn thaân nhaø tröôøng khoâng coù keá hoaïch töøng thaùng, töøng hoïc kyø

Nhaø tröôøng khoâng nhaän ñöôïc keá hoaïch coâng taùc höôùng nghieäp töø caáp treân

baäc 31). Neáu coù, caùc vaên baûn höôùng daãn coâng taùc höôùng nghieäp khoâng ñöôïc thöïc

höôùng daãn giaùo vieân thöïc hieän coâng taùc giaùo duïc höôùng nghieäp cho caùc em (thöù

hieän trieät ñeå, mang tính chaát ñoái phoù vaø raát hình thöùc.

Hình thöùc höôùng nghieäp thoâng qua 4 con ñöôøng giaùo duïc khoâng coù söï höôùng

daãn thoáng nhaát, ñoàng boä, coù choã coøn theå hieän baát hôïp lyù, khoâng phuø hôïp. Theo oâng

Nguyeãn Haøo Hieäp - Hieäu tröôûng tröôøng trung hoïc phoå thoâng Traàn Phuù quaän Taân

Bình : “Giaùo vieân boä moân höôùng nghieäp cho hoïc sinh thoâng qua moân hoïc gaëp phaûi

khoù khaên: moät laø, soá tieát qui ñònh vöøa ñuû ñeå hoaøn thaønh noäi dung baøi giaûng, khoâng

theå loàng gheùp noäi dung giaùo duïc höôùng nghieäp vaøo chöông trình; hai laø, saùch giaùo

khoa khoâng coù qui ñònh vaø höôùng daãn noäi dung baøi giaûng phaûi giôùi thieäu ngaønh,

ngheà cuï theå naøo trong xaõ hoäi”. Vì theá, giaùo vieân boä moân khoâng theå thöïc hieän ñöôïc

hình thöùc höôùng nghieäp naøy trong nhaø tröôøng.

Hình thöùc giaùo duïc höôùng nghieäp thoâng qua hoaït ñoäng lao ñoäng saûn xuaát

hieän nay cuõng gaëp khoâng ít khoù khaên. Baø Nguyeãn Thò Kim Hoa - Phoù Hieäu tröôûng

tröôøng trung hoïc phoå thoâng Nguyeãn Thò Minh Khai quaän 3 noùi : “Ñoâ thò ngaøy caøng

phaùt trieån, tröôøng lôùp ngaøy caøng beâ toâng hoùa, khoâng coøn ao, vöôøn ñeå cho caùc em

thöïc haønh lao ñoäng saûn xuaát …”.

Qua nhöõng thöïc traïng treân, ta caàn phaûi xem laïi tính thöïc tieãn cuûa caùc hình

thöùc giaùo duïc höôùng nghieäp treân ñòa baøn thaønh phoá Hoà Chí Minh, töø ñoù coù nhöõng

bieän phaùp phuø hôïp hôn.

• So saùnh moät soá thoâng soá trong baûng thaêm doø

Ñeå vieäc so saùnh giöõa caùc thoâng soá ñöôïc ñôn giaûn hôn, trong nghieân cöùu ñaõ

duøng phöông phaùp phaân tích yeáu toá vaø keát quaû ñöôïc trình baøy döôùi ñaây:

. Yeáu toá 1 : Traùch nhieäm vaø nhieäm vuï cuûa giaùo vieân thöïc hieän coâng taùc giaùo

duïc höôùng nghieäp.

Caâu 8 : Hieän nay theá giôùi ngheà nghieäp luoân thay ñoåi, cho neân caùc em caàn

phaûi hoïc nhieàu ngaønh ngheà cuøng luùc ñeå deã tìm vieäc laøm.

Caâu 24:Ban höôùng nghieäp cuûa tröôøng hieän nay hoaït ñoäng raát hieäu quaû,

thöôøng xuyeân coù keá hoaïch ñònh kyø töøng tuaàn, thaùng vaø caû naêm cho

töøng khoái 10, 11, 12 .

Caâu 25: Thaày, coâ thöôøng xuyeân nhaän keá hoaïch coâng taùc giaùo duïc höôùng

nghieäp cho hoïc sinh töø caáp treân.

Caâu 26: Thaày, coâ thöôøng kyø phaûi baùo caùo keát quaû coâng taùc giaùo duïc höôùng

nghieäp cho caáp treân bieát.

Caâu 27 : Thaày, coâ höôùng nghieäp cho hoïc sinh thoâng qua caùc moân hoïc treân

lôùp.

Caâu 28: Tröôøng thöôøng xuyeân toå chöùc caùc hoaït ñoäng tìm hieåu veà caùc ngaønh

ngheà cho hoïc sinh ñònh höôùng.

Caâu 29 : Giaùo vieân boä moân vaø giaùo vieân chuû nhieäm luoân phoái hôïp höôùng daãn

hoïc sinh choïn ngheà.

Caâu 30: Tröôøng thöôøng xuyeân toå chöùc nhoùm ngoaïi khoùa, toå chöùc tham quan

höôùng nghieäp, keát hôïp tham quan moân hoïc.

Caâu 31: Hieän nay taïi tröôøng, giaùo vieân kyõ thuaät ñaùp öùng ñöôïc vieäc giaûng daïy

moân giaùo duïc höôùng nghieäp.

Caâu 33: Hoïc sinh khoâng coù höùng thuù tieáp thu noäi dung moân giaùo duïc höôùng

nghieäp, vì ñoäi nguõ giaùo vieân giaûng daïy moân giaùo duïc höôùng nghieäp

vöøa thieáu, vöøa yeáu chuyeân moân ?

Caâu 34: Tröôøng luoân phoái hôïp vaø thoâng baùo veà sôû thích, höùng thuù vaø khaû

naêng ngheà nghieäp töông lai cuûa hoïc sinh cho phuï huynh bieát.

. Yeáu toá 2 : Ñònh höôùng ngheà vaø choïn ngheà cuûa hoïc sinh

Caâu 9: Hoïc sinh chæ chuù yù ñeán vieäc löïa choïn ngheà nghieäp töông lai khi leân

lôùp 12.

Caâu 12: Hoïc sinh chöa naém roõ veà caùc ngaønh ngheà ñaøo taïo cuûa caùc tröôøng

ñaïi hoïc, cao ñaúng, trung hoïc chuyeân nghieäp.

Caâu 13: Hoïc sinh chöa coù ñònh höôùng toát neân hoïc nhieàu nhöng khoù tìm vieäc

laøm.

Caâu 14: Caùc em chæ thích höôùng vaøo ñaïi hoïc, cho duø sau khi ra tröôøng khoâng

laøm ñuùng ngaønh mình ñaõ hoïc.

Caâu 15: Caùc em coù quan nieäm thaø rôùt moät tröôøng ñaïi hoïc thi vaøo khoù coøn

ñöôïc baïn beø neå troïng hôn laø hoïc moät tröôøng trung hoïc ngheà.

Caâu 16: Caùc em coù khuynh höôùng chaïy thi vaøo caùc tröôøng ñaïi hoïc noåi tieáng,

maø ít quan taâm ñeán khaû naêng, sôû thích cuûa mình.

Caâu 17: Chaát löôïng ñaøo taïo cuûa tröôøng ñaïi hoïc, cao ñaúng, trung hoïc ngheà

aûnh höôûng ñeán vieäc choïn ngheà cuûa caùc em.

Caâu 21: Neân höôùng caùc em vaøo hoïc ngheà, vì nhu caàu xaõ hoäi hieän nay caàn thôï

coù tay ngheà.

Caâu 22: Neân coù phoøng tö vaán vaø giaùo vieân coù chuyeân moân phuï traùch tö vaán

höôùng nghieäp taïi tröôøng cho hoïc sinh.

Caâu 23: Hieän nay tröôøng vaãn thöôøng xuyeân daïy moân kyõ thuaät trong tuaàn töø 2

ñeán 3 tieát .

. Yeáu toá 3 : Giaùo duïc yù thöùc choïn ngheà cho hoïc sinh.

Caâu 1: Caàn thieát giaùo duïc yù thöùc choïn ngheà, giaù trò ngheà nghieäp cho caùc em.

Caâu 2: Caàn coù söï ñònh höôùng ngheà cho hoïc sinh trong nhaø tröôøng trung hoïc

phoå thoâng.

Caâu 3: Phaûi thöïc hieän toát hôn coâng taùc höôùng nghieäp ôû nhaø tröôøng trung hoïc

phoå thoâng.

Caâu 4: Ngaøy nay hoïc sinh coù nhieàu cô hoäi thu thaäp thoâng tin vaø thuaän lôïi

trong vieäc choïn ngheà.

Caâu 5: Hieän nay, coâng vieäc giaùo duïc höôùng nghieäp cho hoïc sinh taïi tröôøng

trung hoïc phoå thoâng laø khoâng caàn thieát.

Caâu 7: Ñeå deã daøng trong vieäc löïa choïn ngaønh ngheà phuø hôïp, hoïc sinh coù

khuynh höôùng hoïc leäch, khoâng chuù yù ñeán caùc moân hoïc khaùc ?

. Yeáu toá 4 : Noäi dung vaø hình thöùc giaùo duïc höôùng nghieäp cho hoïc sinh.

Caâu 6: Hieän nay hoïc sinh choïn ngheà raát voäi vaøng, vì khoâng coù söï höôùng daãn

chung cuûa nhaø tröôøng.

Caâu 10: Hoïc sinh chöa coù yù thöùc vaø thaùi ñoä nghieâm tuùc trong löïa choïn ngheà

cho baûn thaân.

Caâu 11: Hoïc sinh khoâng töï bieát naêng löïc cuûa baûn thaân, vì khoâng coù söï giuùp

ñôõ kòp thôøi cuûa nhaø sö phaïm.

Caâu 18: Hieän nay nhaø tröôøng khoâng coù nhieàu hình thöùc hoaït ñoäng phuø hôïp

höôùng caùc em vaøo ngheà nghieäp töông lai.

Caâu 19: Hieän nay hoïc sinh chöa ñöôïc giaùo duïc höôùng nghieäp moät caùch ñaày

ñuû vaø cuï theå.

Caâu 20: Hieän nay vieäc höôùng nghieäp cho hoïc sinh ôû tröôøng trung hoïc phoå

thoâng veà hình thöùc vaø noäi dung thaät sinh ñoäng.

Caâu 32: Hieän nay chöông trình, noäi dung moân giaùo duïc höôùng nghieäp khoâng

ña daïng, chöa phuø hôïp vôùi söï chuyeån dòch cô caáu kinh teá trong caû

nöôùc vaø töøng ñòa phöông.

Baûng 12: Ñaùnh giaù cuûa giaùo vieân ñoái vôùi coâng taùc höôùng nghieäp noùi chung.

Ñoä leäch Thöù Trung Yeáu tieâu baäc bình Noäi dung toá ñieàu hoøa chuaån

Traùch nhieäm vaø nhieäm vuï cuûa giaùo vieân thöïc 1 33,453 8,127 2 hieän coâng taùc giaùo duïc höôùng nghieäp

2 Ñònh höôùng ngheà vaø choïn ngheà cuûa hoïc sinh 35,315 4,738 1

3 Giaùo duïc yù thöùc choïn ngheà cho hoïc sinh 21,029 2,815 3

Noäi dung vaø hình thöùc giaùo duïc höôùng nghieäp 4 20,358 3,372 4 cho hoïc sinh

Qua keát quaû cuûa baûng 12, ta coù theå nhaän thaáy caùc yeáu toá ñöôïc xeáp caùc thöù

baäc sau: Ñònh höôùng ngheà vaø choïn ngheà cuûa hoïc sinh ñöôïc giaùo vieân ñaùnh giaù cao

(thöù baäc 1), traùch nhieäm vaø nhieäm vuï cuûa giaùo vieân thöïc hieän coâng taùc giaùo duïc

höôùng nghieäp (thöù baäc 2), giaùo duïc yù thöùc choïn ngheà cho hoïc sinh (thöù baäc 3), noäi

dung vaø hình thöùc giaùo duïc höôùng nghieäp cho hoïc sinh (thöù baäc 4).

Nhö vaäy, qua keát quaû naøy ta khaúng ñònh vieäc ñònh höôùng ngheà vaø choïn

ngheà cuûa hoïc sinh ñöôïc caùc giaùo vieân quan taâm nhieàu nhaát laø: caàn phaûi coù giaùo

vieân tö vaán cho caùc em, höôùng caùc em vaøo hoïc ngheà, vaán ñeà chaát löôïng ñaøo taïo

cuûa caùc tröôøng ñaïi hoïc, cao ñaúng, trung hoïc ngheà aûnh höôûng ñeán vieäc choïn ngheà

cuûa caùc em, caùc em chæ thích thi vaøo ñaïi hoïc hôn laø tröôøng daïy ngheà ... ñaëc bieät laø

caùc em chæ chuù troïng choïn ngheà khi leân hoïc lôùp 12.

Baûng 13: Ñaùnh giaù cuûa giaùo vieân ñoái vôùi coâng taùc höôùng nghieäp theo tröôøng.

Nguyeãn Thò Lyù Thöôøng Traàn Phuù F Yeáu Minh Khai Kieät Noäi dung (P) toá TB ÑL TB ÑL TB ÑL

ÑH TC ÑH TC ÑH TC

Traùch nhieäm vaø nhieäm

3,534

33,754

8,239 35,318

7,696 31,788 8,447

0,031

vuï cuûa giaùo vieân thöïc 1 hieän coâng taùc giaùo duïc

höôùng nghieäp

0,446

35,328

5,929 35,712

3,866 34,976 4,421

Ñònh höôùng ngheà vaø

0,641

2 choïn ngheà cuûa hoïc

sinh

2,778

21,656

3,130 20,470

2,387 21,012 2,930

0,064

Giaùo duïc yù thöùc choïn 3 ngheà cho hoïc sinh

4,893

19,213

3,220 20,788

3,386 20,847 3,510

Noäi dung vaø hình thöùc

0,008

4 giaùo duïc höôùng

nghieäp cho hoïc sinh

Qua keát quaû cuûa baûng 13, ta nhaän thaáy : söï khaùc bieät yù nghóa veà maët thoáng

keâ vôùi caùc xaùc suaát coù yù nghóa ôû coät F (P) laø do:

- Noäi dung 1 : YÙ kieán “Traùch nhieäm vaø nhieäm vuï cuûa giaùo vieân thöïc hieän

coâng taùc giaùo duïc höôùng nghieäp” coù söï khaùc bieät yù nghóa giöõa tröôøng trung hoïc

phoå thoâng Traàn Phuù vôùi tröôøng trung hoïc phoå thoâng Lyù Thöôøng Kieät. YÙ kieán giaùo

vieân tröôøng trung hoïc phoå thoâng Lyù Thöôøng Kieät ñaùnh giaù cao hôn tröôøng trung

hoïc phoå thoâng Traàn Phuù.

- Noäi dung 2 : YÙ kieán “Ñònh höôùng ngheà vaø choïn ngheà cuûa hoïc sinh” khoâng

coù söï khaùc bieät yù nghóa veà maët thoáng keâ.

- Noäi dung 3 : YÙ kieán “Giaùo duïc yù thöùc choïn ngheà cho hoïc sinh” khoâng coù

söï khaùc bieät yù nghóa veà maët thoáng keâ.

- Noäi dung 4 : YÙ kieán “Noäi dung vaø hình thöùc giaùo duïc höôùng nghieäp cho

hoïc sinh” coù söï khaùc bieät yù nghóa giöõa tröôøng trung hoïc phoå thoâng Nguyeãn Thò

Minh Khai vôùi tröôøng trung hoïc phoå thoâng Traàn Phuù, giöõa tröôøng trung hoïc phoå

thoâng Nguyeãn Thò Minh Khai vôùi tröôøng trung hoïc phoå thoâng Lyù Thöôøng Kieät. YÙ

kieán ñaùnh giaù cuûa giaùo vieân tröôøng trung hoïc phoå thoâng Traàn Phuù laø cao nhaát.

KEÁT LUAÄN

1./ Thöïc traïng coâng taùc quaûn lyù giaùo duïc höôùng nghieäp cho hoïc sinh baäc

trung hoïc phoå thoâng taïi thaønh phoá Hoà Chí Minh.

Töø nhöõng ñieåm neâu treân, ta coù theå ruùt ra nhöõng maët caàn giaûi quyeát nhö sau:

- Coâng taùc giaùo duïc höôùng nghieäp cho hoïc sinh phoå thoâng ñaõ ñöôïc Ñaûng vaø

Nhaø nöôùc quan taâm, ban haønh nhieàu vaên baûn höôùng daãn thöïc hieän, nhöng hieän nay

UÛy ban Nhaân daân caùc caáp, caùc ngaønh, caùc ñoaøn theå taïi ñòa phöông chöa thöïc hieän

trieät ñeå, chöa coù giaûi phaùp ñoàng boä cuøng phoái hôïp vôùi ngaønh giaùo duïc, nhaèm tuyeân

truyeàn, giaùo duïc hoïc sinh, cho moïi gia ñình, toaøn xaõ hoäi nhaän roõ traùch nhieäm ñoái

vôùi vieäc chuaån bò ngaønh ngheà cho theá heä treû.

- Caùc caáp quaûn lyù, laõnh ñaïo cuûa Sôû Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo vaø tröôøng trung

hoïc phoå thoâng chöa nhaän thöùc ñaày ñuû, khoâng coù bieän phaùp cuï theå ñeán coâng taùc

giaùo duïc höôùng nghieäp. Traùch nhieäm töøng thaønh vieân töø sôû ñeán tröôøng chöa theå

hieän heát (theo Thoâng tö soá 31-TT cuûa Boä Giaùo duïc, ngaøy 17 thaùng 11 naêm 1981).

- Hình thöùc giaùo duïc höôùng nghieäp thoâng qua lao ñoäng saûn xuaát khoâng coøn

phuø hôïp vôùi tình hình thöïc teá taïi thaønh phoá Hoà Chí Minh. Caùc hình thöùc höôùng

nghieäp chuû yeáu daïy moân kyõ thuaät coâng nghieäp vaø noâng nghieäp. Hình thöùc höôùng

nghieäp thoâng qua daïy ngheà phoå thoâng theå hieän söï baát caäp, hoïc sinh hoïc ngheà

nhaèm muïc ñích ñöôïc coäng ñieåm ôû kyø thi toát nghieäp cuoái caáp, daãn ñeán coâng taùc

giaùo duïc höôùng nghieäp khoâng coøn yù nghóa.

- Hình thöùc höôùng nghieäp thoâng qua caùc moân hoïc cuõng gaëp nhieàu khoù khaên,

do chöông trình noäi dung caùc moân hoïc quaù taûi, giaùo vieân boä moân taäp trung hoaøn

thaønh tieát daïy. Beân caïnh ñoù, noäi dung, chöông trình saùch giaùo khoa khoâng coù yeâu

caàu, höôùng daãn höôùng nghieäp qua baøi hoïc.

- Ñoäi nguõ giaùo vieân giaûng daïy kyõ thuaät chöa ñaùp öùng veà soá löôïng cuõng nhö

chaát löôïng ñeå laøm toát coâng taùc giaùo duïc höôùng nghieäp. Caáu truùc noäi dung, chöông

trình, taøi lieäu höôùng nghieäp thieáu söï caäp nhaät thoâng tin, thieáu thöïc tieãn.

- Cô sôû vaät chaát ngheøo naøn, laïc haäu, phöông tieän vaø ñoà duøng daïy hoïc coøn

thieáu thoán, chöa ñaàu tö kinh phí xaây döïng, mua saém trang thieát bò phuïc vuï coâng taùc

giaùo duïc höôùng nghieäp.

- Caùc em hoïc sinh chöa tìm hieåu hoaëc chöa ñöôïc cung caáp thoâng tin ñaày ñuû

veà ñaëc ñieåm ngaønh ngheà, ñieàu kieän thi tuyeån, thieáu söï höôùng daãn cuûa giaùo vieân,

coâng taùc tö vaán ngheà khoâng ñöôïc quan taâm.

2./ Ñeà xuaát moät soá bieän phaùp.

Xuaát phaùt töø thöïc traïng hieän nay, toâi ñeà xuaát moät soá bieän phaùp nhaèm goùp

phaàn thöïc hieän coâng taùc quaûn lyù hoaït ñoäng höôùng nghieäp trong nhaø tröôøng trung

hoïc phoå thoâng taïi thaønh phoá Hoà Chí Minh.

- Naâng cao nhaän thöùc cuûa caùc caáp laõnh ñaïo Ñaûng, chính quyeàn, ñoaøn theå,

gia ñình, trong ñoù coù caùn boä quaûn lyù, giaùo vieân vaø toaøn theå xaõ hoäi veà muïc ñích, yù

nghóa cuûa coâng taùc giaùo duïc höôùng nghieäp trong tröôøng phoå thoâng. Xaùc laäp laïi vai

troø, nhieäm vuï cuûa Ban höôùng nghieäp töø caáp Sôû ñeán caùc tröôøng phoå thoâng.

- Ñoåi môùi noäi dung, phöông phaùp, caùc hình thöùc giaùo duïc höôùng nghieäp phuø

hôïp vôùi tình hình phaùt trieån kinh teá taïi ñòa phöông vaø söï ña daïng caùc ngaønh ngheà

trong xaõ hoäi.

- Ñaøo taïo, boài döôõng caùn boä quaûn lyù, giaùo vieân giaûng daïy kyõ thuaät, ñoäi nguõ

caùn boä laøm coâng taùc höôùng nghieäp trong tröôøng.

- Taêng cöôøng ngaân saùch nhaø nöôùc ñaàu tö xaây döïng cô sôû vaät chaát, trang

thieát bò, nhaø xöôûng phuïc vuï coâng taùc giaùo duïc höôùng nghieäp.

- Caùc tröôøng ñaïi hoïc, cao ñaúng, trung hoïc ngheà cung caáp nhöõng thoâng tin veà

ñieàu kieän thi tuyeån, caùc yeâu caàu cuûa ngaønh ngheà nhaø tröôøng ñaøo taïo veà caùc tröôøng

trung hoïc phoå thoâng.

- Coù giaùo vieân chuyeân traùch laøm coâng taùc tö vaán höôùng nghieäp trong tröôøng

trung hoïc phoå thoâng.

3./ Kieán nghò:

· Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo :

- Ñoåi môùi phöông phaùp quaûn lyù, phöông phaùp toå chöùc, ñieàu haønh, nhaèm ñöa

ra chöông trình giaùo duïc höôùng nghieäp phuø hôïp vôùi chöông trình ñoåi môùi giaùo duïc

phoå thoâng hieän nay.

- Caàn nghieân cöùu ban haønh nhöõng qui ñònh phaân luoàng hoïc sinh sau khi toát

nghieäp trung hoïc phoå thoâng muoán thi vaøo caùc tröôøng ñaïi hoïc phaûi ñaït hoïc löïc khaù,

gioûi.

- Taêng cöôøng coâng taùc giaùm saùt, kieåm tra vieäc thöïc hieän coâng taùc giaùo duïc

höôùng nghieäp töø caáp Sôû ñeán caùc tröôøng trung hoïc phoå thoâng.

- Nghieân cöùu môû chuyeân ngaønh ñaøo taïo veà tö vaán höôùng nghieäp trong caùc

tröôøng sö phaïm, tieán tôùi xaây döïng phoøng tö vaán höôùng nghieäp trong tröôøng phoå

thoâng coù 1 ñeán 2 giaùo vieân chuyeân traùch.

- Haøng naêm coù keá hoaïch boài döôõng caùn boä, giaùo vieân laøm coâng taùc höôùng

nghieäp nhö thöôøng laøm vôùi giaùo vieân boä moân.

- Hieän nay coâng taùc giaùo duïc höôùng nghieäp, ngoaøi vieäc ñònh höôùng cho hoïc

sinh choïn löïa ngheà nghieäp phuø hôïp vôùi sôû thích caù nhaân vaø nhu caàu xaõ hoäi, chuùng

ta caàn phaûi giaùo duïc cho hoïc sinh nhaän thöùc ñöôïc giaù trò ngheà nghieäp.

- Bieân soaïn taøi lieäu höôùng daãn giaùo vieân giaùo duïc höôùng nghieäp thoâng qua

baøi giaûng.

· Sôû Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo thaønh phoá Hoà Chí Minh :

- Caàn sôùm khoâi phuïc laïi Ban höôùng nghieäp theo tinh thaàn Thoâng tö 31-TT

cuûa Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo.

- Sôùm ñöa vaøo giaûng daïy taøi lieäu höôùng nghieäp vöøa bieân soaïn vaø ñöôïc

nghieäm thu.

- Vaän ñoäng caùc ban, ngaønh, caùc löïc löôïng xaõ hoäi tham gia vaøo coâng taùc giaùo

duïc höôùng nghieäp.

- Phoái hôïp vôùi caùc cô quan chöùc naêng döï baùo nhu caàu söû duïng nguoàn lao

ñoäng treân ñòa baøn thaønh phoá vaø vuøng laân caän, nhaèm ñònh höôùng ngheà cho hoïc sinh.

· UÛy ban Nhaân daân thaønh phoá Hoà Chí Minh :

- Chæ ñaïo caùc ban, ngaønh, UÛy ban Nhaân daân Quaän, Huyeän, caùc ñoaøn theå caùc

caáp, caùc nhaø maùy, xí nghieäp (do Nhaø nöôùc quaûn lyù) phoái hôïp vôùi ngaønh giaùo duïc

thöïc hieän toát coâng taùc naøy.

- Khuyeán khích caùc doanh nghieäp tö nhaân, nhaø maùy, xí nghieäp, khu cheá xuaát

(coù voán nöôùc ngoaøi) nhaän hoïc sinh vaøo tham quan hoïc taäp.

- Phaân boå kinh phí phuø hôïp cho ngaønh giaùo duïc ñaàu tö cô sôû vaät chaát, mua

saém trang thieát bò phuïc vuï giaùo duïc höôùng nghieäp.

· Tröôøng trung hoïc phoå thoâng:

- Phoái hôïp chaët cheõ vôùi cha meï hoïc sinh, tìm hieåu nguyeän voïng, sôû thích

nhaèm ñònh höôùng caùc em vaøo ngaønh ngheà nôi xaõ hoäi ñang caàn.

- Tuyeân truyeàn ñeán töøng giaùo vieân, phuï huynh, caùc em hoïc sinh hieåu bieát

muïc ñích, yù nghóa giaùo duïc höôùng nghieäp.

- Môøi chuyeân gia tö vaán höôùng nghieäp veà tröôøng trao ñoåi, noùi chuyeän vôùi

caùc em, giuùp caùc em tìm hieåu sôû thích caù nhaân.

· Ñoaøn Thanh nieân Coäng saûn Hoà Chí Minh caùc caáp :

- Toå chöùc nhieàu hoaït ñoäng giao löu, keát nghóa mang tính chaát tìm hieåu veà

ngaønh ngheà.

- Trung taâm hoã trôï sinh vieân cuûa Hoäi sinh vieân Vieät Nam thaønh phoá Hoà Chí

Minh, ngoaøi nhöõng muïc ñích ñang laøm hieän nay, caàn phaûi hoã trôï hoïc sinh trung hoïc

phoå thoâng trong ñònh höôùng choïn löïa ngaønh ngheà.

· Phuï huynh vaø hoïc sinh :

- Baäc phuï huynh neân nhìn thaät vaøo hoïc löïc, giaûm bôùt kyø voïng vaøo caùc em,

thay ñoåi caùch suy nghó “troïng thaày, khinh thôï”, höôùng daãn caùc em choïn ngheà ñuùng

vôùi hoïc löïc baûn thaân.

- Baûn thaân caùc em töï tìm hieåu thoâng tin tröôùc khi ñöôïc cung caáp thoâng tin veà

ñieàu kieän thi tuyeån cuûa caùc tröôøng ñaïi hoïc, cao ñaúng, trung hoïc ngheà thoâng qua

caùc baùo, ñaøi, hoäi chôï vieäc laøm, hoaëc tìm ñeán caùc chuyeân gia tö vaán.

TAØI LIEÄU THAM KHAÛO

1. Phaïm Thò Thieàu Anh. Tìm hieåu ñoäng cô choïn ngheà cuûa hoïc sinh lôùp 12 ôû moät

soá tröôøng phoå thoâng trung hoïc noäi thaønh thaønh phoá Hoà Chí Minh. (Luaän vaên toát

nghieäp), Ñaïi hoïc Sö phaïm Thaønh phoá Hoà Chí Minh. 1996.

2. Ñaëng Danh Aùnh (chuû bieân). Tuoåi treû vaø Ngheà nghieäp. taäp 1, Toång cuïc daïy

ngheà, Vieän Nghieân cöùu Khoa hoïc daïy ngheà, NXB Coâng nhaân Kyõ thuaät, Haø Noäi

1986.

3. Ñaûng Coäng saûn Vieät Nam. Nghò quyeát Hoäi nghò laàn thöù 2 Ban chaáp haønh Trung

öông (khoùa VIII), NXB Chính trò Quoác gia, Haø Noäi 1997.

4. Ñaûng Coäng saûn Vieät Nam. Vaên kieän Ñaïi hoäi Ñaûng toaøn quoác laàn thöù IX, NXB

Chính trò Quoác gia, Haø Noäi 2001.

5. Ñaûng boä Sôû Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo thaønh phoá Hoà Chí Minh. Baùo caùo cuûa Ban

chaáp haønh Ñaûng boä Sôû Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo taïi Ñaïi hoäi ñaïi bieåu Ñaûng boä laàn

thöù III . (nhieäm kyø 2000 – 2005), thaønh phoá Hoà Chí Minh 2000.

6. Baïn treû vaø nhöõng cô hoäi ngheà nghieäp – NXB Thoáng keâ, 2002.

7. William G.Benham’s. Bí quyeát thaønh coâng trong ñôøi ngöôøi – Ñònh höôùng ngheà

nghieäp. NXB Vaên hoùa Thoâng tin, 1999.

8. Nguyeãn Troïng Baûo. Moät soá vaán ñeà giaùo duïc Kyõ thuaät Toång hôïp vaø Höôùng

nghieäp. NXB Giaùo duïc, thaønh phoá Hoà Chí Minh 1989.

9. Ñoaøn Chi (chuû bieân). Sinh hoaït höôùng nghieäp 10. NXB Giaùo duïc, 1990.

10. Chieán löôïc phaùt trieån giaùo duïc 2001 - 2010 – Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo, 2001.

11. Nguyeãn Thò Doan (chuû bieân). Hoïc thuyeát quaûn lyù. NXB Chính trò Quoác gia, Haø

Noäi 1996.

12. Quang Döông . Nghieân cöùu moät soá ñaëc ñieåm taâm lyù cuûa hoïc sinh phoå thoâng

trung hoïc taïi TP. Hoà Chí Minh vaø böôùc ñaàu xaây döïng boä traéc nghieäm höôùng

nghieäp choïn ngheà. Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo, Vieän nghieân cöùu Giaùo duïc vaø Ñaøo

taïo phía Nam, thaønh phoá Hoà Chí Minh 1998.

13. Quang Döông. Tö vaán höôùng nghieäp. NXB Treû 2003.

14. Phaïm Minh Haïc. Giaùo duïc con ngöôøi hoâm nay vaø ngaøy mai. NXB Giaùo duïc,

1995.

15. Phaïm Minh Haïc, Traàn Kieàu, Ñaëng Baù Laõm, Nghieâm Ñình Vyø. Giaùo duïc theá

giôùi ñi vaøo theá kyû XXI. NXB Chính trò Quoác gia, Haø Noäi 2002.

16. Hoaït ñoäng höôùng nghieäp trong tröôøng phoå thoâng – Boä Giaùo duïc, Haø Noäi 1984.

17. Ñaëng Vuõ Hoaït, Nguyeãn Sinh Huy, Haø Thò Ñöùc. Giaùo duïc hoïc ñaïi cöông II.

Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo, Haø Noäi 1995.

18. Leâ Vaên Hoàng (chuû bieân). Taâm lyù hoïc löùa tuoåi vaø taâm lyù hoïc sö phaïm. NXB

Ñaïi hoïc Quoác gia Haø Noäi 1999.

19. Malcolm Hornby. 35 böôùc choïn ngheà. Tuaán Höng bieân dòch , NXB Treû.

20. Lawrence K. Jones. Nhöõng kyõ naêng ngheà nghieäp böôùc vaøo theá kyû 21. Haø

Thieän Thuyeân (bieân dòch), NXB thaønh phoá Hoà Chí Minh 2000.

21. Traàn Kieåm. Quaûn lyù giaùo duïc vaø tröôøng hoïc. Vieän khoa hoïc giaùo duïc, Haø Noäi

1997.

22. Harold Koontz. Nhöõng vaán ñeà coát yeáu cuûa quaûn lyù. Taäp 1, Vuõ Thieáu (bieân

dòch), NXB Khoa hoïc vaø Kyõ thuaät, Haø Noäi 1992.

23. Kyû yeáu Hoäi thaûo khoa hoïc - Nhu caàu tö vaán hoïc ñöôøng taïi caùc tröôøng phoå

thoâng trung hoïc trong thaønh phoá Hoà Chí Minh hieän nay. Tröôøng Ñaïi hoïc Sö

phaïm thaønh phoá Hoà Chí Minh, Vieän Nghieân cöùu Giaùo duïc, 2003.

24. Ngheà gì, laøm gì? – Soå tay höôùng nghieäp, NXB Thoáng keâ, thaønh phoá Hoà Chí

Minh 1998.

25. Nghieân cöùu giaûi phaùp khaû thi coâng taùc tö vaán ngheà cho hoïc sinh phoå thoâng

trong ñòa baøn thaønh phoá Hoà Chí Minh. Taøi lieäu hoäi thaûo khoa hoïc, Trung taâm

Kyõ thuaät vaø Höôùng nghieäp Thuû Ñöùc, thaùng 7.1998.

26. Ngoâ Thò Kim Ngoïc. Tìm hieåu hieän traïng vaø nguyeân nhaân choïn ngheà cuûa hoïc

sinh lôùp 11 vaø 12 noäi thaønh thaønh phoá Hoà Chí Minh.

27. Buøi Ngoïc Oaùnh. Taâm lyù hoïc trong xaõ hoäi vaø quaûn lyù. NXB Thoáng keâ.

28. Nguyeãn Ngoïc Quang. Nhöõng khaùi nieäm cô baûn veà lyù luaän quaûn lyù giaùo duïc.

Tröôøng Caùn boä quaûn lyù giaùo duïc trung öông I, 1989.

29. Lyù Ngoïc Saùng (chuû nhieäm ñeà taøi). Ñeà xuaát giaûi phaùp taêng cöôøng coâng taùc tö

vaán giaùo duïc truyeàn thoâng veà höôùng nghieäp; trieån khai öùng duïng vaø hoaøn thieän

moät soá traéc nghieäm höôùng nghieäp cho hoïc sinh trung hoïc phoå thoâng theo yeâu

caàu thò tröôøng lao ñoäng thaønh phoá Hoà Chí Minh. Sôû Khoa hoïc Coâng ngheä vaø

Moâi tröôøng, Trung taâm tö vaán giaùo duïc Taâm lyù Theå chaát, thaønh phoá Hoà Chí

Minh thaùng 2/2003

30. Nguyeãn Vieát Söï, Phaïm Hoàng Tín. Söï thay ñoåi theá giôùi ngheà nghieäp vaø nhöõng

thaùch thöùc ñoái vôùi giaùo duïc ôû moät soá nöôùc vuøng Chaâu AÙ . Thaùi Bình Döông. Haø

Noäi 12/1994.

31. Huyønh Thò Tam Thanh. Quaûn lyù coâng taùc höôùng nghieäp cho hoïc sinh phoå

thoâng baäc trung hoïc taïi caùc Trung taâm Giaùo duïc Thöôøng xuyeân treân ñòa baøn

thaønh phoá Ñaø Naüng, Thöïc traïng vaø giaûi phaùp (luaän vaên Thaïc só). Tröôøng Caùn

boä quaûn lyù Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo II, 2003.

32. Haø Nhaät Thaêng. Thöïc haønh toå chöùc hoaït ñoäng giaùo duïc. NXB Giaùo duïc 2002.

33. Nguyeãn Thò Uyeân Thy. Tìm hieåu kyø voïng thaønh ñaït cuûa cha meï ñoái vôùi con caùi

vaø moái lieân heä vôùi keát quaû hoïc taäp vaø ñònh höôùng ngheà nghieäp cuûa hoïc sinh lôùp

cuoái trung hoïc phoå thoâng taïi moät soá tröôøng noäi thaønh thaønh phoá Hoà Chí Minh

(luaän vaên toát nghieäp). Tröôøng Ñaïi hoïc Sö phaïm thaønh phoá Hoà Chí Minh 2002.

34. Nguyeãn Caûnh Toaøn. Tuyeån taäp taùc phaåm baøn veà giaùo duïc Vieät Nam. NXB Lao

ñoäng 2002.

35. Ñoã Hoaøng Toaøn, Phan Kim Chieán. Giaùo trình quaûn lyù xaõ hoäi. Ñaïi hoïc Kinh

teá Quoác daân, NXB Khoa hoïc Kyõ thuaät, Haø Noäi 2000.

36. Nguyeãn Toaøn. Nghieân cöùu moät soá giaûi phaùp khaû thi trong vieäc öùng duïng trieån

khai coâng taùc tö vaán höôùng nghieäp cho hoïc sinh caáp 2 – 3 ôû thaønh phoá Hoà Chí

Minh. Ñeà taøi khoa hoïc, Trung taâm Kyõ thuaät vaø Höôùng nghieäp Thuû Ñöùc, thaønh

phoá Hoà Chí Minh 1998.

37. Toå chöùc Giaùo duïc vaø Lao ñoäng - Höôùng nghieäp theo yeâu caàu ñoåi môùi giaùo duïc

phoå thoâng. Hoäi thaûo khoa hoïc, Sôû Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo thaønh phoá Hoà Chí Minh

2001.

38. Vuõ Anh Tuaán. Tìm hieåu vieäc choïn ngheà cuûa hoïc sinh lôùp 12 taïi moät soá tröôøng

phoå thoâng trung hoïc noäi thaønh thaønh phoá Hoà Chí Minh (luaän vaên toát nghieäp).

Tröôøng Ñaïi hoïc Sö phaïm thaønh phoá Hoà Chí Minh 1998.

39. Tö vaán ngheà cho hoïc sinh phoå thoâng. Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo, Haø Noäi 1992.

40. Töø Chieán löôïc phaùt trieån giaùo duïc ñeán chính saùch phaùt trieån nguoàn nhaân löïc –

Vieän Nghieân cöùu phaùt trieån giaùo duïc. Trung taâm Nghieân cöùu phaùt trieån nguoàn

nhaân löïc, NXB Giaùo duïc, 2002.

41. Phaïm Vieát Vöôïng. Giaùo duïc hoïc, NXB Ñaïi hoïc Quoác gia Haø Noäi 2000.