Qu n lý ODA
c trên TG
ả
m t s n ở ộ ố ướ
t ạ ầ ư ổ ị ữ ợ ạ ứ ộ ộ ỉ ả ụ ườ ủ ứ ch c H i ngh gi a kỳ các nhà tài tr t Ngày 9 và 10/6, B K ho ch và Đ u t ộ ế ố ị ử ụ ẽ t Nam nh ng năm qua. Sau v PMU 18, ng ợ ậ ể i đã t o đi u ki n cho tham nhũng phát tri n. ể ằ ệ ữ ươ ạ i thi u m t s cách làm c a các n ề c. i thành ph Nha Trang t nh Khánh Hòa. H i ngh này s xem xét tình hình qu n lý và s d ng v n h ỗ ố ớ i ta m i tr phát tri n chính th c (ODA) c a Vi nh n ra r ng ph VietNamNet gi ớ ệ ng pháp qu n lý hi n t ệ ạ ả ủ ệ ộ ố ướ
Trung Qu c: qu n lý t p trung, th c hi n phi t p trung ự ệ ả ậ ậ ố
ổ ế ế ớ ố ố i TQ g i là “vay v n Chính ph n c ngoài”). Ying Ming Yang, tr Năm 1980 đ n cu i 2005, t ng s v n ODA WB cam k t v i Trung Qu c là 39 t ườ ố ố ủ ướ USD ổ ưở ị ố ụ ố ệ ạ ộ ầ ả ch c ứ ộ II V Đ i ngo i B Tài chính Trung Qu c kh ng đ nh v n ODA đóng m t ng. ng, và (ng ọ Tài chính qu c t ố ố ế vai trò r t tích c c trong vi c thúc đ y c i cách và phát tri n ấ ể ở ự t c các lĩnh v c kinh t c th c hi n đ ườ ự ẳ Trung Qu c v i 263 d án ớ ự kh p các đ a ph ươ ỷ ng Ban các t ố ố ắ , xã h i, môi tr ộ t ệ ở ấ ả ượ ự ế ở ị
ủ ệ ở ể ố t, xây d ng t t các d án, c ch đi u ph i và th c hi n t ấ t, c ch theo ử ụ ơ ế ề ự ự ố ố Trung Qu c có m y đi m: Có ệ ố ố ự ế ơ chi n l ợ dõi và giám sát ch t ch . Tóm t t nguyên nhân thành công c a vi c s d ng ODA ắ c h p tác t ế ượ ặ ẽ
t đ cao vai trò c a vi c qu n lý và giám sát. Hai c quan Trung ệ ề ả ơ ng ươ ặ ộ Trung Qu c đ c bi ố ả ủ Ủ ả ố ệ ệ ồ ng th c hi n ki m tra th ố ng xuyên ho t đ ng c a các d án, ph i ể ử ụ ạ ộ ố ủ ơ ể ờ ệ ườ ự ự ệ qu n lý ODA là B Tài chính (MoF) và y ban c i cách và phát tri n qu c gia (NDRC). MoF làm nhi m v “đi ki m ti n”, đ ng th i là c quan giám sát vi c s d ng v n. MoF yêu c u ầ ụ các S Tài chính đ a ph h p v i WB đánh t ng d án. ề ươ ự ế ị ừ ở ớ ợ
ộ ươ ố ợ ng có vai trò quan tr ng trong th c hi n và ph i h p ự ệ ọ Các B ngành ch qu n và đ a ph ủ ệ v i MoF giám sát vi c s d ng v n. ớ ả ử ụ ị ố
i, ng ệ ở ợ ị Vi c tr v n ODA ả ố bu c ng i s d ng ph i tìm gi ườ ử ụ ộ Trung Qu c theo cách “ai h ợ ả ố i pháp s n sinh l ả ả i đó tr n ”. Quy đ nh này ưở ườ i nhu n và lo b o v ngu n v n. ả ả ợ ồ ng l ậ ệ ố
Ba Lan: V n vay không hoàn l i v n ph i giám sát ch t ố ạ ẫ ả ặ
c h t ph i t p trung đ u t ầ ư ệ ệ ế ả ậ ự ố ế ự ự ự ệ ệ Ba Lan quan ni m đ s d ng v n ODA đ t hi u qu , tr vào ả ướ ể ử ụ ạ ngu n nhân l c và năng l c th ch . Chính ph Ba Lan cho r ng, vi c th c hi n d án ODA ủ ằ ể ồ mà giao cho các b ph n hành chính không ph i là thích h p. ả ậ ộ ợ
ơ ở ậ ể ể ệ ộ C s lu t pháp rõ ràng và chính xác trong toàn b quá trình là đi u ki n đ ki m soát và th c hi n thành công các d án ODA. Ba Lan đ cao ho t đ ng ph i h p v i đ i tác vi n tr . ợ ề ề ố ợ ạ ộ ớ ố ự ự ệ ệ
Ba Lan, các ngu n h tr đ ồ ệ ắ ả ậ Ở ả ỗ ợ ượ ắ c coi là “qu tài chính công”, vi c mua s m tài s n công ả i ế ẽ ặ ụ ắ ử ụ ử ứ ạ ầ ổ ệ ố ồ ợ ể ậ ể ế c s d ng đúng m c đích. Trong đó, nhà tài ượ ể ặ ộ ằ c nh n vi n tr thi ệ ướ ị ộ ố ơ ợ ậ ộ ủ ệ ơ ồ ỹ ph i tuân theo Lu t mua s m công và theo nh ng quy t c k toán ch t ch . Quá trình gi ữ ngân khá ph c t p nh m ki m soát đ ng ti n đ ề ệ ố t l p ho c s a đ i h th ng th ch và h th ng tr có th yêu c u n ế ậ lu t pháp. C quan ch u trách nhi m g m có các B , m t s c quan Chính ph , trong đó B Phát tri n đóng vai trò ch đ o. ỉ ạ ể
Ba Lan đ c bi ọ ặ ệ t chú tr ng công tác ki m soát và ki m toán. Công tác ki m toán t p trung ể ể ể ệ ố ệ ả ồ ị c ngoài đ ụ ể ỗ ơ ượ ể ữ ệ t c các c quan. cho t ậ ể ộ ộ vào ki m toán các h th ng qu n lý. Trong đó ch u trách nhi m g m có ki m toán n i b ể c thuê, và các d ch v ki m toán trong m i c quan, các công ty ki m toán n ị ướ c a y ban châu Âu. Khi công tác ki m toán phát hi n có nh ng sai sót, s thông báo các ủ Ủ ẽ đi m không h p l ể ể ơ ợ ệ ấ ả
ể ứ ể ậ ợ ợ ủ ể ứ ể ể ậ ả ố Công tác ki m soát t p trung vào ki m tra tình hình h p pháp và tính h p th c c a các giao d ch, ki m tra hàng năm và ch ng nh n các kho n chi tiêu, ki m tra cu i kỳ, ki m tra b t ấ th ị ng. ườ
ng xuyên không ph i đ c n tr ủ ể ằ ườ ả ể ả ở ể mà là đ thúc đ y quá trình d án. Chính ph Ba Lan cho r ng, ki m tra và ki m toán th ự ể ẩ
Malaysia: Ph i h p ch t ch v i nhà tài tr cùng ki m tra đánh giá ố ợ ẽ ớ ể ặ ợ
Malaysia, v n ODA đ c qu n lý t p trung vào m t đ u m i là Văn phòng Kinh t ộ ầ ả ậ ố ế ế K Ở ạ ượ ượ ấ ướ c này dành cho th c hi n các d án xóa đói gi m nghèo, nâng ự ự ệ ả c đ t n i dân. ố ho ch. V n ODA đ ố cao năng l c cho ng ự ườ
K ho ch Malaysia là c quan l p k ho ch c p Trung ở ấ ạ ơ ị ệ ng, ch u ạ ế ụ ụ ng trình d án, và quy t đ nh phân b ngân sách ph c v m c ậ ế ị ươ ụ ươ ự ổ Văn phòng Kinh t ế ế trách nhi m phê duy t ch ệ tiêu phát tri n qu c gia. ể ố
ấ ủ ậ ừ ụ là nh n h tr k thu t đ tăng c Malaysia đánh giá cao h tr k thu t t ậ ể ỗ ợ ỹ ườ các nhà tài tr . M c đích l n nh t c a Malaysia ng năng l c con ng ự ợ ớ i thông qua các l p đào t o. ườ ỗ ợ ỹ ậ ạ ớ
Malaysia công nh n r ng h ch a có ph ậ ằ ư ự ọ ủ ấ ế ạ ọ ng pháp giám sát chu n m c. Song chính vì ẩ ươ v y mà Chính ph r t chú tr ng vào công tác theo dõi đánh giá. K ho ch theo dõi và đánh ậ giá đ l p k ho ch d án và trong lúc tri n khai. c xây d ng t ừ ậ ượ ự ự ế ể ạ
ng t Cũng t nh Ba Lan, Malaysia đ c bi ự ệ ặ ơ ợ ị ọ c này là khuy n khích ph i h p đánh ể c nh n vi n tr , b ng cách hài hòa h th ng đánh giá c a hai phía. ạ ộ t chú tr ng đ n v tài tr trong ho t đ ng ế ấ ướ ệ ố ng pháp đánh giá c a đ t n ướ ữ ậ ợ c, nâng ố ợ ủ ế ượ ệ ệ ớ ộ ư ươ ki m tra, giám sát. Ph ươ giá gi a nhà tài tr và n N i dung đánh giá t p trung vào hi u qu c a d án so v i chính sách và chi n l ự cao công tác th c hi n và chú tr ng vào k t qu . ả ủ ợ ằ ả ủ ế ậ ệ ự ọ
Ho t đ ng theo dõi đánh giá đ c ti n hành th ạ ộ ườ ượ ệ ư i s giúp ạ ẽ ở ự ằ ả ế Malaysia cho r ng công tác theo dõi đánh giá không h làm c n tr d án, trái l nâng cao tính minh b ch, và đ c bi ng xuyên. Cũng quan ni m nh Ba Lan, ề t là gi m lãng phí. ệ ạ ặ ả
ủ c, đó là b o v t M i n ỗ ướ ặ c m i cách và dù theo cách nào đi n a, m c tiêu l n nh t mà lân bang c a chúng ấ ụ t nh t cho xã h i dân i đa ngu n v n, và ph c v t ụ ố ố ỗ ạ ượ ớ ụ ữ ồ ệ ố ả ấ ộ ta đã đ t ra và đ t đ sinh.
Theo Đ ng V (VietNamNet) ỹ ặ