Qu ngo online: th c tr ng tri n v ng
Internet, hay d gì thì cũng là m t trong nh ng ph ng ti n truy n t i thông tin. Hay ươ
b i b n thân Internet đã là m t ph ng ti n thông tin đ i chúng. Và d b i không ph i ươ
b t c thông tin nào đ c truy n t i đ n chúng ta cũng đ c ki m ch ng chính xác. ượ ế ượ
Cũng b i do g p khá nhi u th t b i trong lĩnh v c e-business mà cho đ n nay ng i ta ế ườ
v n ch a th c s coi Internet nh m t lĩnh v c đ c l p hay m t công c duy nh t đ ư ư
thu l i t kinh doanh. Đ i v i nhi u công ty truy n th ng thì Internet đ c coi nh ượ ư
m t công c mang tính tr giúp mà thôi.
Kinh doanh qua m ng và kinh doanh truy n th ng – đ ng hành hay c nh tranh?
Ngày nay ta có th nh n th y m t cách d dàng r ng kinh doanh qua m ng và kinh
doanh truy n th ng là hai lĩnh v c đ ng hành v i nhau. M t nghiên c u c a Jupiter
Communications (www.jup.com) cho th y r ng m c tăng tr ng c a ngành kinh doanh ưở
qua m ng không ph i là đi u gì quá m i m so v i kinh doanh truy n th ng. Ng i ta ườ
cũng nh n th y r ng 94% h u bao c a ng i M chi cho các d ch v online cũng ườ
th th c hi n đ c t i các c a hàng hi n h u, và ch có 6% là đ c chi cho các cu c ượ ượ
bán mua mà Internet là công c duy nh t.
Doanh thu bán l t i M trong năm 2001 không l y gì làm sang s a l m: kinh doanh
truy n th ng ch thu v đ c kho ng h n 11 t dollars. Các nhà phân tích cho r ng, ượ ơ
trong kinh doanh hi n đ i đang hình thành m t xu h ng m i vô cùng quan tr ng. M c ướ
dù r t nhi u doanh nhân kh ng khái tuyên b r ng h ch ng m y quan tâm đ n ế
th ng m i đi n t khi mà doanh thu c a h t vi c kinh doanh truy n th ng v nươ
tăng tr ng đ u đ u, nh ng n u nói v tri n v ng và vi n c nh lâu dài cho m t sưở ư ế
nghi p kinh doanh hi n đ i, có l h u h t các doanh nhân này đ u c m th y ng ế
ngàng b i r i.
Ngày nay, vi c t ch c kinh doanh qua m ng không ch đ n thu n là vi c chi m lĩnh ơ ế
th tr ng. Computer v n đ c bày bán nhan nh n trong các c a hàng kinh doanh ườ ượ
truy n th ng, nh ng khi chúng đ c rao bán trên m ng, vi c kinh doanh c a ta đã tr ư ượ
nên nh nhàng h n b i chúng ta m t ít chi phí h n so v i vi c ta ph i đi thuê m t ơ ơ
b ng, tr l ng nhân viên, ti n v n chuy n… ươ
Tuy nhiên cũng không th không nh n m nh m t đi u: không nên phân bi t tách riêng
r hai khía c nh này. Ví d , h th ng bán d c ph m qua m ng v n cho phép chúng ượ
ta không nh ng đ t hàng trên Internet mà chúng ta v n có th đ t hàng t i b t c m t
hi u thu c nào g n nh t tr c thu c h th ng kinh doanh. Có m t đi u t ng đ i thú ươ
v mà n u đ ý ta s th y là đ i đa s ng i tiêu dùng v n có thói quen thích t tay ế ườ
nh n l y món hàng mà h đã đ t thay vì đ c nhân viên c a hàng mang đ n t n nhà. ượ ế
Internet trong tr ng h p này không ch là m t kênh tiêu th hàng hóa h u hi u mà cònườ
là m t kênh truy n bá thông tin v công ty, nhà s n xu t, v s n ph m và d ch v .
Đi u này giúp ng i ta c t gi m đ c chi phí qu ng cáo, chi phí ti p th s n ph m ườ ượ ế
n u ta đem so v i hình th c kinh doanh truy n th ng.ế
Bên c nh các hình th c qu ng cáo trên truy n hình hay trên báo chí, Internet đang đóng
m t vai trò quan tr ng trong cu c s ng c a con ng i. Nhi u công ty đã xây d ng cho ườ
mình website, s d ng hình th c qu ng cáo trên banner, direct mail cũng nh nhi u ư
d ch v qu ng cáo online khác.
Đ c tr ng c a qu ng cáo qua Internet. ư
Internet là m t môi tr ng, m t kho ng không gian vô cùng r ng l n cho qu ng cáo. ườ
C th ngó vào các c a hàng trên m ng mà xem, đó không ch có thông tin không
thôi (ví d nh ư www.ozon.ru), còn có vô s các công ty qu ng cáo s n ph m c a mình
b ng hình nh ba chi u cho phép ng i tiêu dùng có th ng m nhìn s n ph m t ườ
nhi u góc đ khác nhau, k c c u trúc bên trong c a s n ph m (ví d nh vi c ư
qu ng cáo căn h , bi t th , xe h i, giày dép…- ơ http://www.viewpoint.com)
Đ c tr ng chính c a qu ng cáo online so v i hình th c qu ng cáo thông th ng khác - ư ườ
đó là tính tích c c c a nó. Qu ng cáo không đ n thu n tác đ ng m t cách th đ ng ơ
đ n ng i tiêu dùng, nó bu c ng i tiêu dùng ph i làm m t đ ng tác nào đó đ th aế ườ ườ
mãn trí tò mò v s n ph m - đó không ch là vi c ta click vào m t banner hay flash nào
đó, nó còn lôi cu n ta tham gia vào nh ng cu c thăm dò ý ki n ng i tiêu dùng, ý ki n ế ườ ế
d lu n hay là các cu c lô tô, x s ư
M t đ c tính quan tr ng n a c a qu ng cáo online là kh năng đ nh h ng đ i v i đ i ướ
t ng hay đ n gi n h n là đ i v i m t khách hàng (ng i tiêu dùng) c th nào đó.ượ ơ ơ ườ
Công ngh hi n đ i c a Internet cho phép ng i ta truy n t i thông tin mang tính cá ườ
nhân đ n m t cá nhân c th khác. H n th n a, Internet cho phép ng i ta phân tíchế ơ ế ườ
m t cách nhanh chóng, c th và sâu s c các ch ng trình qu ng cáo ho c ch nh s a ươ
m u qu ng cáo c a mình n u nh nó không đ c ng ý và hi u qu l m (ví d , thay ế ư ượ ư
đ i banner, n i dung qu ng cáo hay hình v …)
Các site qu ng cáo này th ng đ a ra nhi u ch ng trình d ch v qu ng cáo (n u ta ườ ư ươ ế
đăng qu ng cáo trên các website tìm ki m). Và qu ng cáo ki u này th ng là r t hi u ế ườ
qu , tuy nhiên, chi phí qu ng cáo cũng … trên tr i. Ch có các công ty tên tu i, các đ i
gia v i ngu n tài chính d i dào m i có th kham n i m c phí qu ng cáo này. Đ ng ươ
nhiên, các công ty cò con non n t và các doanh nghi p t nhân nh bé ch ng bao gi ư
dám m đ n đi u này.ơ ế
Direct mail
Qu ng cáo qua m ng Internet là m t hình th c khá h u hi u, đ c bi t là đ i v i các
s n ph m hàng tiêu dùng ph bi n trong dân chúng. E-mail marketing không còn là ế
hi n t ng l l m gì đ i v i chúng ta, đó là m t hình th c qu ng cáo ít t n kém nh t ượ
và t ng đ i hi u qu đ qu ng bá s n ph m, d ch v ho c đ tìm đ i tác kinhươ
doanh.
Hi u qu khá kh quan c a các n i dung thông báo theo ki u e-mail marketing trên
m ng Subscribe.ru t i Nga đã cho th y r ng đi u này th t khó mà x y ra n u ng i ta ế ườ
qu ng cáo b ng các ph ng ti n thông tin đ i chúng truy n th ng. ươ
Đ qu ng cáo theo ki u email marketing, m t trong nh ng y u t đánh giá tính hi u ế
qu c a các ch ng trình qu ng cáo – đó là CTR (click trough ratio - t m d ch là s ươ
l ng click vào chính m u qu ng cáo tính/s l ng presentation). Và CTR theo ki uượ ượ
này th ng hi u qu h n so v i CTR trên các banner.ườ ơ
Ví d đi n hình đ minh h a cho đi u này đó là ch ng trình qu ng cáo m i đây c a ươ
t p chí GEO: ch s CTR đ t m c 0,85%, trong khi ch s đ c coi là khá kh quan ượ
CTR trên các banner là 0,1%.
Theo ý ki n c a các chuyên gia phân tích c a eMarketer (www. emarketer.com) thìế
trong năm 2001 ng i ta đã t n 2,1 t dollars cho direct mail đ qu ng bá s n ph m.ườ
Và sau hai năm, 2003, con s này đã tăng lên g p đôi (4,6 t dollars)
Và cũng theo các báo cáo c a eMarketer thì th đi n t chính là m t môi tr ng thích ư ườ
h p cho qu ng cáo h n là trang web. Ch có 3/1000 ng i click vào các qu ng cáo trên ơ ườ
banner trong khi hi u qu c a e-mail marketing cao h n g p 10 l n. C 100 ng i ơ ườ
nh n đ c e-mail qu ng cáo thì có t i 3 ng i quan tâm đ n n i dung qu ng cáo trong ượ ườ ế
th . Chi phí cho các ch ng trình qu ng cáo qua e-mail t i M kho ng g n 1 cents choư ươ
1 b c th trong khi các công ty kinh doanh truy n th ng (telemarketing, th g i qua ư ư
đ ng b u đi n…) ph i t n t i 1-3 dollars cho 1 l n th c hi n trong l n đ u tiên vàườ ư
0,75 cents-2 dollars cho l n th hai.
Các chuyên gia phân tích c a M cho r ng trong th i đ i bung n Internet nh hi n ư
nay email marketing đang là xu h ng m i c a xã h i hi n đ i b i tính ti n ích, t c đướ
truy n t i thông tin nhanh chóng, tính c th h ng t i đ i t ng đ nh s n cũng nh ướ ượ ư
chi phí qu ng cáo h u nh không đáng k . ư
Làm th nào đ qu ng cáo qua m ng tr nên hi u qu ?ế
H u nh b t c ai trong chúng ta cũng hi u đ c nh ng l i ích mà Internet mang l i ư ượ
cho loài ng i, tuy nhiên không ph i ai cũng hi u rõ làm th nào đ s d ng công cườ ế
này cho vi c đ y m nh th ng hi u, s n ph m hay d ch v . ươ
Nhi u công ty Internet cung c p d ch v chuyên ngành đã lao vào th tr ng kinh doanh ườ
m i m này – giúp các công ty, nhà s n xu t qu ng cáo s n ph m trên m ng:
T i Nga có các công ty sau: Promo.ru, 2Sun.ru, Breakth.ru, Imho.ru, System.ru,
AdWatch.ru, artlebedev.ru, Gorod.ru…
T ng Giám đ c công ty MMcCann-Erickson Worldwide cho r ng, v i s xu t hi n
c a vô tuy n truy n hình, nhi u nhà qu ng cáo đã quay l ng l i v i radio hay các s n ế ư
ph m in n nh báo chí m c dù h v n ch a hoàn toàn tin t ng vào s hi n h u c a ư ư ưở
vô tuy n truy n hình. R t có th đi u này cũng x y ra v i các ph ng ti n truy nế ươ
thông hi n đ i khác mà Internet là m t ví d đi n hình.
Qu ng cáo qua m ng, rõ ràng không còn là hi n t ng l l m đ i v i chúng ta, tuy ượ
nhiên, đ s d ng nó h u hi u trong n n kinh t qu c dân, còn r t nhi u đi u ph i ế
bàn. L i thông th ng mà các nhà qu ng cáo th ng m c ph i khi chu n b n i dung ườ ườ
qu ng cáo. Mà n i dung qu ng cáo bao gi cũng là linh h n c a đi u ta mu n nh n
g i đ n đ c gi . Có không ít tr ng h p qu ng cáo qua m ng đã th t b i th m h i, ế ườ
kéo theo s ph n ng tiêu c c c a ng i tiêu dùng khi h vào m ng Internet. ườ
M t nhà xu t b n n i ti ng đã c u c u s giúp đ c a Subscribe.ru trong vi c g i ế
email đi cho khách hàng. Trong n i dung các email qu ng cáo này có nói đ n m t bu i ế
h i th o quan tr ng. Thông th ng, các thông tin d ng này r t đ c m i ng i quan ườ ượ ườ
tâm, đ c bi t n u nó h ng đ n m t l ng công chúng đ nh s n c th . ế ướ ế ượ
Tuy nhiên các nhà qu ng cáo đã v p ph i m t sai l m ch t ng i: kho ng th i gian ế ườ
b t đ u g i email qu ng cáo đi và th i gian b t đ u bu i h i th o quá ng n ng i: ch
có v n v n ba ngày! Trong khi đó giá c cho m t ng i tham d h i th o đ c quy ườ ượ
đ nh m c vài ba trăm dollars, mà thành viên tham d h i th o thì đ c m i đ n t ượ ế
kh p m i mi n đ t n c…R t cu c là ch ng ai có th lên k ho ch k p cho mình đ ướ ế
tham gia vào m t bu i h i th o quan tr ng nh v y, m c dù h hi u đ c r ng h đã ư ượ
b l m t ch ng trình thú v và b ích. Rõ ràng, ch ng trình qu ng cáo đã không thu ươ ươ
đ c k t qu , và đ ng nhiên, ph n ng c a đ c gi (ng i tiêu dùng) đ i v i nhàượ ế ươ ườ
qu ng cáo là tiêu c c.
S c qu ng cáo c a Ben & Jerry’s cũng là m t ví d đi n hình. Hãng này đã cùng v i
nhi u chi nhánh siêu th bán l khác ti n hành m t chi n d ch email marketing r m r ế ế
nh m đ y s n ph m m i ra th ng tr ng - s n ph m Concession Obsession. Hàng ươ ườ
năm, c vào mùa hè, Ben & Jerry’s l i làm m t chi n d ch qu ng cáo mà theo đó nh ng ế
ng i trúng th ng s có c h i nh n đ c nhi u quà t ng có giá tr .ườ ưở ơ ượ
Trong n i dung qu ng cáo g i b ng th đi n t có nh c đ n m t lo i kem đ ng b c ư ế ườ
b t g o rang giòn và b t h nh nhân. Trong m i m t th có kèm theo 1 coupon gi m ư
giá 1dollar cho b t c s n ph m nào c a hãng. Trong th ng i ta cũng ghi rõ trang ư ườ
web Benjerry.com v i các h ng d n c th trình t mua hàng và nh n gi i th ng. ướ ưở
Danh sách các đ a ch mà Ben & Jerry’s g i đi cũng chính là danh sách khách hàng c a
các siêu th bán l c ng thêm các thành viên tham gia ch ng trình loto. Ng i tiêu ươ ườ
dùng trong danh sách này ph i đ ng ý nh n các tài li u marketing trong t ng lai. ươ
Nhi u công ty không mu n chu c thêm r c r i cho mình b ng vi c t ng t b i thông ươ
th ng ng i tiêu dùng s cho r ng nh ng thông tin h nh n đ c t e-mail ch ườ ườ ượ
m t d ng spam.
Subscribe, khác v i các công ty Internet khác, s h u trên 1,5 tri u khách hàng thuê bao
mà t t c thông tin v khách hàng là hoàn toàn b o m t. Email qu ng cáo ch đ c ượ
phép g i đ n cho nh ng khách hàng thuê bao c a Subscribe - nh ng ng i th c s ế ườ
mu n nh n thông tin mà h quan tâm – cho dù đó ch là các b n tin v n báo chí, b n tin
th tr ng hay các m u chuy n hài h c. ườ ướ
Th tr ng qu ng cáo qua Internet: th c tr ng và t ng lai ườ ươ
N u ch tính đ n con s , qu th c ph i công nh n r ng th tr ng qu ng cáo quaế ế ườ
m ng t i Nga là khá khiêm t n. Th tr ng qu ng cáo Internet th gi i trong năm 2000 ườ ế
đ c đánh giá m c 7 t dollars, trong khi Nga ch có 0,07% (châu Âu chi mượ ế
9,86%)
Th tr ng qu ng cáo t i Nga trong năm 2000 đ c đánh giá là vào kho ng 1100 tri u ườ ượ
dollars, trong đó qu ng cáo qua tivi chi m 270 tri u dollars, , radio – 40 tri u, báo – 240 ế
tri u, t p chí – 100 tri u, qu ng cáo t r i – 150 tri u, direct marketing – 70 tri u, các ơ
ph ng ti n còn l i (trong đó có qu ng cáo qua Internet – 3 tri u, qu ng cáo t i cácươ
r p chi u bóng – 3 tri u) – 230 tri u. Và nh v y, qu ng cáo qua Internet chi m d i ế ư ế ướ
1% th tr ng qu ng cáo chung t i Nga. ườ
Tình tr ng u ám này trong lĩnh v c qu ng cáo qua m ng đã bu c các chuyên gia ph i
nghĩ đ n nhi u ph ng án qu ng cáo h u hi u h n. Nhi u hình th c qu ng cáo m iế ươ ơ
có s d ng công ngh Macromedia Flash và Director, Java Script, DHTML, Real Video
đã ra đ i.
Các nhà qu ng cáo đang đòi h i nhi u đi u m i h n, hoàn h o h n. Ng i ta đã chán ơ ơ ườ
ngán các hình th c qu ng cáo trên banner, m c dù ng i tiêu dùng v n còn nhi u e ườ
ng i tr c vô vàn đi u m i m . ướ
Opt-in
Các website n c ngoài t ng t 24/7 Media (ướ ươ http://www.247Media.com), Opt-in
Source (http://www.optinsource.com), YesMail.com (http://yesmail.com), E-
target.com(http://e-target.com), PostMaster Direct.com (http://PostMasterDirect.com)
th ng đ a ra các d ch v opt-in r t thú v . Đây là hình th c g i th cho khách hàngườ ư ư
theo m ng l i nh ng ng i thuê bao d ch v (Opt-in Source có t i 150 tri u khách ướ ườ
hàng thuê bao d ch v . Nh ng khách hàng này th ng yêu c u nhà cung c p d ch v ườ
g i thông tin liên quan đ n các lĩnh v c h yêu c u. ế
Nh ng qu ng cáo ki u Email này ch ch a các n i dung qu ng bá t phía công ty.
Khách hàng s không ph i tr m t xu nào cho vi c nh n các thông tin này. Tuy nhiên,
các công ty, các nhà s n xu t n u mu n qu ng cáo s n ph m hay d ch v c a mình ế
b ng hình th c này, h s ph i t n m t kho n phí nh t đ nh.
Nhìn chung hi u qu c a vi c s d ng các d ch v opt-in này th ng cao h n 8 l n so ườ ơ
v i các hình th c qu ng cáo direct mail khác.
S phát tri n c a d ch v opt-in marketing th ng ph thu c nhi u vào s l ng ườ ượ
ng i thuê bao d ch v Internet. Opt-in marketing xu t hi n l n đ u tiên t i M vàoườ