Sáng kiến kinh nghiệm: Phó hiệu trưởng phụ trách chuyên môn với công tác đổi mới phương pháp, hình thức dạy học, đổi mới kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh

PHẦN 1

MỞ ĐẦU

Văn Kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII tiếp tục khẳng định “giáo

dục là quốc sách hàng đầu, phát triển giáo dục và đào tạo nhằm nâng cao dân

trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài. Chuyển mạnh quá trình giáo dục chủ

yếu từ trang bị kiến thức sang phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất

người học; học đi đôi với hành, lý luận gắn với thực tiễn. Phát triển giáo dục

và đào tạo phải gắn với nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội”. Trọng tâm là “...

đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục đào tạo phát triển nguồn nhân lực, phấn

đấu trong những năm tới, tạo ra chuyển biến căn bản, mạnh mẽ chất lượng,

hiệu quả giáo dục đào tạo làm cho giáo dục đào tạo thật sự là quốc sách hàng

đầu, đáp ứng ngày càng tốt hơn công cuộc xây dựng, bảo vệ tổ quốc và nhu

cầu học tập của nhân dân, là yêu cầu bức thiết của toàn xã hội, yêu cầu của

hội nhập quốc tế trong kỷ nguyên toàn cầu hóa”.

Trong tiến trình đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục đào tạo hiện nay thì

đổi mới giáo dục phổ thông đóng vai trò quan trọng: “...tập trung phát triển trí

tuệ, thể chất, hình thành phẩm chất, năng lực công dân, phát hiện và bồi

dưỡng năng khiếu, định hướng nghề nghiệp cho học sinh. Nâng cao chất

lượng giáo dục toàn diện, chú trọng giáo dục lý tưởng, truyền thống, đạo đức,

lối sống, ngoại ngữ, tin học, năng lực và kỹ năng thực hành, vận dụng kiến

thức vào thực tiễn. Phát triển khả năng sáng tạo, tự học, khuyến khích học tập

suốt đời…”

Với vai trò Phó hiệu trưởng phụ trách chuyên môn, bản thân thiết nghĩ

nâng cao chất lượng giáo dục là một yêu cầu bức thiết của các trường Phổ

thông nói chung, là sự sống còn có tác động mạnh mẽ đến chất lượng đào tạo

nguồn lực cho sự phát triển xã hội. Trong rất nhiều biện pháp nhằm nâng cao

chất lượng giáo dục của trường Phổ thông nói chung và Trung học cơ sở Phổ

Khánh nói riêng thì đổi mới phương pháp, hình thức dạy học, đổi mới kiểm

1

tra đánh giá kết quả học tập của học sinh được xem là biện pháp vô cùng quan

trọng quyết định sự thành bại về chất lượng giáo dục của trường.

Nhận thức được tầm quan trọng đó, bản thân đã xây dựng sáng kiến “ Phó

hiệu trưởng phụ trách chuyên môn với công tác đổi mới phương pháp, hình

thức dạy học, đổi mới kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh”. Sáng

kiến này, bản thân đề ra các biện pháp chỉ đạo giáo viên của trường Trung

học cơ sở Phổ Khánh tiến hành đổi mới phương pháp, hình thức dạy học và

kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh, với mục tiêu nâng cao chất

lượng, hiệu quả giáo dục của nhà trường, đáp ứng theo yêu cầu của Nghị

2

quyết số 29/TW.

PHẦN 2

NỘI DUNG

2.1. THỜI GIAN THỰC HIỆN

Sáng kiến được thực hiện từ năm học 2018-2019 đến nay.

2.2. ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG

2.2.1. Kết quả đạt được

- Qua dự giờ đột xuất, dự giờ đánh giá xếp loại giáo viên trong năm học

2018-2019 và học kỳ kỳ 1, năm học 2020. Kết quả:

+ 38/38 giáo viên tổ chức giảng dạy theo phương pháp lấy học sinh làm

trung tâm. Nhiều kĩ thuật dạy học đặc thù bộ môn được giáo viên áp dụng

trong quá trình giảng dạy.

+ Nhiều giáo viên tổ chức dạy học ngoài lớp học thông qua tham quan

thiên nhiên thuộc bộ môn sinh học, dạy học thực tiễn tại cơ sở sản xuất đồ

gốm của bộ môn hóa học, dạy học thực địa thông qua việc đo đạc diện tích

vườn trường, chiều cao cột cờ thuộc bộ môn toán,...

- Qua kiểm tra đột xuất và định kỳ về giáo án phục vụ soạn giảng. Kết quả

38/38 giáo viên soạn giáo án đúng cấu trúc công văn 874/PGD-ĐT.

- Qua kiểm tra bộ Hồ sơ lưu của các tổ chuyên môn. Kết quả:

+ 100% giáo viên ra đề kiểm tra định kỳ có ma trận. Cấu trúc ma trận đảm

bảo theo qui định của công văn 8773/BGD-ĐT về quy định cấu trúc ma trận

đề kiểm tra.

+ 100% đề kiểm tra có câu hỏi, bài tập để học sinh vận dụng kiến thức đã

học giải quyết tình huống xảy ra trong thực tiễn cuộc sống.

+ Đã có nhiều sản phẩm: bài thuyết trình, bài trình chiếu, hệ thống bài

tập được học sinh hoàn thiện,... để thay thế cho bài kiểm tra định kỳ, bài kiểm

tra thường xuyên được lưu trữ tại hồ sơ tổ chuyên môn.

2.2.2. Những mặt còn hạn chế

- Trong quá trình giảng dạy còn một vài giáo viên chưa sử dụng thành thục

các kĩ thuật dạy học đặc thù bộ môn nên đôi lúc còn lúng túng trong khâu tổ

3

chức, hướng dẫn học sinh hoạt động và hỗ trợ lẫn nhau cũng như trong quá

trình báo cáo kết quả đạt được.

- Giáo viên soạn giáo án thể hiện phương pháp, kỹ thuật dạy học lấy học

sinh làm trung tâm, tuy nhiên trong quá trình giảng dạy không thực hiện đúng

kịch bản đã xây dựng.

- Còn một vài tiết trong giáo án của giáo viên vẫn còn mang dáng dấp cấu

trúc giáo án cũ: còn xem nhẹ hoạt động khởi động – kết nối, nâng cao, tìm tòi

mở rộng.

- Nội dung, kiến thức của nhiều môn học, tiết học có thể tổ chức cho học

sinh tìm tòi, lĩnh hội ngoài lớp học nhưng giáo viên chưa mạnh dạn tổ chức

giảng dạy ngoài lớp học.

- Số lượng giáo viên sử dụng các hình thức đánh giá: qua các hoạt động

trên lớp; đánh giá qua hồ sơ học tập, vở học tập; đánh giá qua việc học sinh

báo cáo kết quả thực hiện một dự án học tập, nghiên cứu khoa học kĩ thuật,

báo cáo kết quả thực hành, thí nghiệm; đánh giá qua bài thuyết trình (bài viết,

bài trình chiếu, video,…) về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập thay cho các

bài kiểm tra hiện hành chưa được nhiều và chưa đồng bộ.

- Đề kiểm tra đã kết hợp một cách hợp lý giữa hình thức tự luận với trắc

nghiệm khách quan, giữa kiểm tra lý thuyết với thực hành. Tuy nhiên số

lượng câu hỏi, bài tập vận dụng kiến thức liên môn vào thực tiễn; tăng cường

ra câu hỏi mở, gắn với thời sự quê hương, đất nước đối với môn khoa học xã

hội để học sinh bày tỏ chính kiến của mình về vấn đề kinh tế, chính trị, xã hội

vẫn chưa được nhiều.

2.2.3. Nguyên nhân đạt được và nguyên nhân hạn chế

2.2.3.1. Nguyên nhân đạt được kết quả

- Ban giám hiệu nhận thức đúng mục đích, ý nghĩa và tầm quan trọng việc

đổi mới phương pháp, hình thức dạy học và kiểm tra đánh giá kết quả học tập

của học sinh.

- Xây dựng kế hoạch đổi mới phương pháp, hình thức dạy học và kiểm tra

đánh giá kết quả học tập của học sinh ngay từ đầu năm học. Chỉ đạo thực

4

hiện kế hoạch và điều chỉnh, bổ sung kịp thời, phù hợp với tình hình thực tiễn

của trường.

- Công tác phổ biến văn bản; tuyên truyền, động viên khích lệ giáo viên

đổi mới phương pháp, hình thức dạy học và kiểm tra đánh giá kết quả học

tập của học sinh kịp thời, đúng người, đúng việc.

- Công tác bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho giáo viên đáp ứng nhu

cầu giảng dạy được coi trọng và duy trì thường xuyên.

- Tổ chức cho giáo viên sinh hoạt chuyên môn theo nghiên cứu bài học,

theo chủ đề, hội thảo chuyên đề xoay quanh đổi mới phương pháp, hình thức

dạy học và kiểm tra đánh giá nhằm giúp cho giáo viên học tập, chia sẻ, rút

kinh nghiệm lẫn nhau và áp dụng vào soạn giảng có chất lượng.

- Công tác kiểm tra đột xuất, kiểm tra chuyên đề liên quan đến đổi mới

phương pháp dạy học và kiểm tra đánh giá được duy trì thường xuyên từ đầu

đến cuối năm học.

- Giáo viên nhận thức được sự cần thiết phải đổi mới, nếu không thực hiện

đổi mới phương pháp, hình thức dạy học và kiểm tra đánh giá kết quả học tập

của học sinh, bản thân sẽ bị học sinh xem thường, danh dự “người thầy” giảm

sút.

2.2.3.2. Nguyên nhân của những hạn chế

- Số lượng học sinh/lớp tương đối đông, nội dung để học sinh lĩnh hội

trong một tiết học nhiều nhưng thời gian/ 1 tiết học chỉ 45 phút.

- Cơ sở vật chất, trang thiết bị, bàn ghế học sinh chưa thật phù hợp cho

việc áp dụng một số kỹ thuật dạy học đặc thù bộ môn.

- Còn một vài giáo viên ngại đổi mới, ngại khổ, ngại khó nên chưa mạnh

dạn đầu tư trong soạn giảng, kiểm tra đánh giá và đổi mới hình thức dạy học.

- Phổ Khánh thuộc xã nghèo bãi ngang ven biển, đời sống khó khăn, đa số

phụ huynh đi làm ăn xa nên việc nhắc nhở, hỗ trợ việc học tập của học sinh

ở nhà rất ít, do đó ảnh hưởng rất lớn đến đổi mới phương pháp, hình thức dạy

học và kiểm tra kết quả học tập của học sinh đối với giáo viên.

5

- Quy cách bàn ghế và cách bố trí bàn ghế trong phòng học như hiện nay

chỉ thích hợp với lối tương tác một chiều từ giáo viên đến học sinh, hạn chế

lối tương tác đa chiều trong lớp học bao gồm giáo viên - học sinh, học sinh-

6

học sinh.

PHẦN 3

GIẢI PHÁP THỰC HIỆN

3.1. CĂN CỨ THỰC HIỆN

3.1.1. Căn cứ pháp lý

- Nghị quyết 29-NQ/TW năm 2013 của Ban Chấp hành Trung ương về

đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp

hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ

nghĩa và hội nhập quốc tế.

- Công văn số: 3535 /BGDĐT-GDTrH ngày 27 tháng 5 năm 2013, về

việc: Hướng dẫn triển khai thực hiện phương pháp “Bàn tay nặn bột” và các

phương pháp dạy học tích cực khác.

- Công văn số: 5555/BGDĐT-GDTrH ngày 08 tháng 10 năm 2014, về

việc: Hướng dẫn sinh hoạt chuyên môn về đổi mới phương pháp dạy học và

kiểm tra, đánh giá; tổ chức và quản lí các hoạt động chuyên môn của trường

trung học/trung tâm giáo dục thường xuyên qua mạng.

- Công văn số: 5333/BGDĐT-GDTrH ngày 29/9/2014 về đổi mới kiểm

tra đánh giá định hướng phát triển năng lực học sinh.

- Công văn 8773/BGDĐT-GDTrH, ngày 30 tháng 12 năm 2010, về việc:

Hướng dẫn biên soạn đề kiểm tra.

- Công văn số 5333/BGDĐT-GDTrH ngày 29/9/2014 và công văn số

3333/BGD ĐT-GDTrH ngày 07/7/2016 của Bộ GD&ĐT về việc sử dụng định

dạng đề thi đánh giá năng lực tiếng Anh dành cho học sinh phổ thông từ năm

học 2015-2016.

- Các văn bản chỉ đạo thực hiện chuyên môn của Sở Giáo dục- Đào tạo

Quảng Ngãi và Phòng Giáo dục - Đào tạo Đức Phổ: Công văn số

1868/SGDDT-GDTrH ngày 26 tháng 10 năm 2017 của Sở GD&ĐT Quảng

Ngãi; công văn số 874/PGDĐT-THCS ngày 11/12/2017 của Phòng Giáo dục

và Đào tạo.

3.1.2. Cơ sở lý luận

7

3.1.2.1. Dạy học tích cực

Phương pháp dạy học tích cực là một thuật ngữ rút gọn, được dùng ở

nhiều nước để chỉ những phương pháp giáo dục , dạy học theo hướng phát

huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của người học. PPDH tích cực hướng tới

việc hoạt động hóa, tích cực hóa hoạt động nhận thức của người học, tức là

tập kết vào phát huy tính tích cực của người học chứ không phải là tập kết vào

phát huy tính tích cực của người dạy , tuy nhiên để dạy học theo phương pháp

tích cực thì thầy giáo phải nỗ lực nhiều so với dạy theo phương pháp thụ

động.

3.1.2.2. Đổi mới phương pháp dạy học

Đổi mới phương pháp dạy học là đổi mới cách tiến hành các phương pháp,

đổi mới các phương tiện và hình thức triển khai phương pháp trên cơ sở khai

thác triệt để ưu điểm của các phương pháp cũ và vận dụng linh hoạt một số

phương pháp mới nhằm phát huy tối đa tính tích cực, chủ động và sáng tạo

của người học. Mục đích cuối cùng của đổi mới phương pháp là làm thế nào

để học sinh phải thực sự tích cực, chủ động, tự giác, luôn trăn trở tìm tòi, suy

nghĩ và sáng tạo trong quá trình lĩnh hội tri thức và lĩnh hội cả cách thức để có

được tri thức ấy nhằm phát triển và hoàn thiện nhân cách của mình.

3.1.2.3. Hình thức dạy học

Hình thức tổ chức dạy học là cách tiến hành tổ chức quá trình học tập cho

học sinh phù hợ p với mục đích, nội dung bài học, nhằm làm cho bài học đạt

kết quả tối ưu.

Các hình thức tổ chức dạy học rất đa dạng. Căn cứ vào địa điểm diễn ra

quá trình dạy học có hình thức dạy học trên lớp cả hình thức dạy học ngoài

lớp; xét theo số lượng học sinh, có hình thức dạy học toàn lớp, hình thức dạy

học theo nhóm, hình thức dạy học cá nhân,… Mỗi hình thức đều có những

đặc điểm riêng, có chức năng và vai trò nhất định trong quá trình dạy học,

song giữa các hình thức tổ chức dạy học luôn có sự liên hệ mật thiết với

nhau, hỗ trợ lẫn nhau.

3.1.2.4. Kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh

8

- Kiểm tra: Trong Đại từ điển Tiếng Việt, Nguyễn Như Ý định nghĩa kiểm

tra là xem xét thực chất, thực tế. Theo Bửu Kế, kiểm tra là tra xét, xem xét,

kiểm tra là soát xét lại công việc, kiểm tra là xem xét tình hình thực tế để

đánh giá, nhận xét. Còn theo Trần Bá Hoành, kiểm tra là cung cấp những dữ

kiện, những thông tin làm cơ sở cho việc đánh giá.

Như vậy, các nhà khoa học và các nhà giáo dục đều cho rằng kiểm tra với

nghĩa là nhằm thu thập số liệu, chứng cứ, xem xét, soát xét lại công việc thực

tế để đánh giá và nhận xét.

- Đánh giá: Đánh giá là quá trình hình thành những nhận định, phán đoán

về kết quả công việc dựa vào sự phân tích những thông tin thu được, đối chiếu

với những mục tiêu, tiêu chuẩn đề ra, nhằm đề xuất những quyết định thích

hợp để cải thiện thực trạng, điều chỉnh nâng cao chất lượng và hiệu qủa công

việc. Theo Đại từ điển Tiếng Việt của Nguyễn Như Ý, đánh giá là nhận xét

bình phẩm về giá trị. Theo từ điển Tiếng Việt của Văn Tân thì đánh giá là

nhận thức cho rõ giá trị của một người hoặc một vật. Đánh giá trong giáo dục,

theo Dương Thiệu Tống là quá trình thu thập và xử lý kịp thời, có hệ thống

thông tin về hiện trạng và hiệu quả giáo dục. Căn cứ vào mục tiêu dạy học,

làm cơ sở cho những chủ trương, biện pháp và hành động trong giáo dục tiếp

theo. Cũng có thể nói rằng đánh giá là quá trình thu thập phân tích và giải

thích thông tin một cách hệ thống nhằm xác định mức độ đạt đến của các mục

tiêu giáo dục về phía học sinh. Đánh giá có thể thực hiện bằng phương pháp

định lượng hay định tính.

Như vậy đánh giá là việc đưa ra những kết luận nhận định, phán xét về

trình độ học sinh. Muốn đánh giá kết quả học tập của học sinh thì việc đầu

tiên là phải kiểm tra, soát xét lại toàn bộ công việc học tập của học sinh, sau

đó tiến hành đo lường để thu thập những thông tin cần thiết, cuối cùng là đưa

ra một quyết định. Do vậy kiểm tra và đánh giá kết quả học tập của học sinh

là hai khâu có quan hệ mật thiết với nhau. Kiểm tra nhằm cung cấp thông tin

để đánh giá và đánh giá thông qua kết quả của kiểm tra. Hai khâu đó hợp

thành một quá trình thống nhất là kiểm tra - đánh giá.

9

3.1.2.5. Quản lý trường học

Nhà trường là đơn vị cơ sở trực tiếp giáo dục – đào tạo, là cơ quan chuyên

môn của ngành giáo dục – đào tạo, hoạt động của nhà trường rất đa dạng,

phong phú và phức tạp, nên việc quản lý, lãnh đạo chặt chẽ, khoa học sẽ bảo

đảm đoàn kết, thống nhất được mọi lực lượng, tạo nên sức mạnh đồng bộ

nhằm thực hiện có chất lượng và hiệu quả mục đích giáo dục.

3.1.2.6. Quản lý việc đổi mới phương pháp dạy học

Quản lý việc đổi mới phương pháp dạy học được hiểu là những tác động

của hiệu trưởng đến toàn bộ con người, tổ chức và các điều kiện vật chất của

nhà trường nhằm làm cho việc đổi mới phương pháp dạy học đạt được mục

tiêu đã đề ra.

3.1.3. Căn cứ thực tiễn

- Đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên, công nhân viên và học sinh: Tổng số

giáo viên và nhân viên: 39, trong đó Hiệu trưởng: 01, Phó Hiệu trưởng: 01,

Giáo viên: 35, Kế toán: 01; Tổng số lớp học: 18; tổng số học sinh đầu năm

557/284 nữ. Đa số giáo viên được đào tạo chuyên môn đạt chuẩn và trên

chuẩn. Học sinh số đông có đạo đức tốt, hiền ngoan có ý thức động cơ học tập

đúng đắn, đa số cha mẹ học sinh quan tâm đến việc học tập của con em mình.

Tuy nhiên vẫn còn có một vài khó khăn: Đội ngũ giáo viên của trường đa số

còn trẻ về tuổi đời lẫn tuổi nghề, kinh nghiệm giảng dạy còn hạn chế, còn có

môn giáo viên phải dạy trái tay như môn Công nghệ, Mỹ thuật.

- Cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học: Trường có 26 phòng được xây dựng

tầng hóa kiên cố, trong đó đã bố trí 14 phòng phục vụ giảng dạy, 02 phòng bộ

môn, 01 phòng dạy giáo án điện tử, 01 phòng tin học, 01 phòng Hội đồng, 01

thư viện, 01 phòng truyền thống, 01 phòng đoàn- đội, 01 phòng chứa thiết bị,

01 phòng Hiệu trưởng- kế toán, 01 phòng phó Hiệu trưởng- văn thư ,01 phòng

dùng dạy âm nhạc; Trang bị đủ mỗi khối lớp 01 bộ đồ dùng dạy học theo

chuẩn quy định; có khoản 115 bộ bàn ghế học sinh đảm bảo chuẩn. Bên cạnh

thuận lợi đó thì cũng còn nhiều khó khăn: chưa có nhà hiệu bộ; thiếu phòng

Lab và phòng nghe nhìn nên ảnh hưởng đến việc dạy tin học và dạy tiếng Anh

10

cho học sinh, các phòng bộ môn chưa đủ chuẩn, số lượng máy tính chưa đủ

phục vụ giảng dạy cho số học sinh toàn trường, bàn ghế chưa đảm bảo quy

cách còn nhiều nên ảnh hưởng đến hình thức tổ chức dạy học.

3.2. NỘI DUNG, PHƯƠNG PHÁP THỰC HIỆN

3.2.1. Nội dung

Các biện pháp chỉ đạo giáo viên của trường trung học cơ sở Phổ Khánh

tiến hành đổi mới phương pháp, hình thức dạy học và kiểm tra đánh giá kết

quả học tập của học sinh, với mục tiêu nâng cao chất lượng, hiệu quả giáo

dục của nhà trường, đáp ứng theo yêu cầu của Nghị quyết số 29/TW.

3.2.2. Phương pháp

Phương pháp điều tra, thu thập thông tin, quan sát, thống kê.

3.3. GIẢI PHÁP- BIỆN PHÁP THỰC HIỆN

3.3.1. Nâng cao nhận thức và bồi dưỡng nghiệp vụ cho giáo viên

Để đổi mới phương pháp, hình thức dạy học và đổi mới kiểm tra đánh giá

kết quả học tập của học sinh, đòi hỏi người thầy không chỉ có bản lĩnh nghề

nghiệp vững vàng mà còn phải tự mình vượt qua những thói quen đã ăn sâu,

bám rễ trong tiềm thức của bản thân. Nhận thức được những khó khăn đó bản

thân đã tham mưu với Hiệu trưởng triển khai đầy đủ các văn bản chỉ đạo của

cấp trên liên quan đến đổi mới phương pháp, hình thức dạy học và đổi mới

kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh; Tạo điều kiện để 100% giáo

viên được tham gia tập huấn chuyên môn liên quan đến đổi mới phương pháp,

hình thức dạy học và đổi mới kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh,

đồng thời cử giáo viên cốt cán tổ chức tập huấn lại những nội dung liên quan

phải đổi mới mà giáo viên chưa hiểu kỹ tại trường; Tổ chức sinh hoạt chuyên

môn theo chủ đề, theo nghiên cứu bài học, hội thảo, sinh hoạt chuyên đề xoay

quanh đổi mới phương pháp dạy học, hình thức dạy học, kiểm tra đánh giá kết

quả học tập của học sinh … đúng kế hoạch đã lập và điều chỉnh bổ sung kịp

thời phù hợp với thực tế. Tổ chức cho giáo viên tham gia học bồi dưỡng

thường xuyên nội dung 3 theo kế hoạch của trường với nội dung của những

11

modul liên quan đổi mới phương pháp dạy học, hình thức dạy học, kiểm tra

đánh giá kết quả học tập của học sinh.

Với biện pháp trên, trong những năm qua đã có:

- 100% giáo viên của trường đã nhận thức rõ tầm quan trọng và ý nghĩa

của việc đổi mới phương pháp dạy học, hình thức dạy học, kiểm tra đánh giá

kết quả học tập của học sinh.

- 100% giáo viên bộ môn được tham gia tập huấn và dự tập huấn lại tại

trường những vấn đề mới, khó, chưa nắm rõ liên quan đến đổi mới phương

pháp dạy học, kiểm tra đánh giá.

- 100% giáo viên được Phòng giáo dục - Đào tạo Đức Phổ đánh giá kết

quả bồi dưỡng thường xuyên đạt loại khá, tốt.

3.3.2. Chỉ đạo đổi mới cách thiết kế bài dạy, lập kế hoạch bài học

Một giờ học tốt là một giờ học phát huy được tính tích cực, tự giác, chủ

động, sáng tạo của cả người dạy và người học nhằm nâng cao tri thức, bồi

dưỡng năng lực hợp tác, năng lực vận dụng tri thức vào thực tiễn, bồi

dưỡng phương pháp tự học, tác động tích cực đến tư tưởng, tình cảm, đem lại

hứng thú học tập cho người học. Ngoài những yêu cầu có tính chất truyền

thống như: bám sát mục tiêu giáo dục, nội dung dạy học, đặc trưng môn

học; phù hợp với đặc điểm tâm sinh lí lứa tuổi học sinh; giờ học đổi mới

phương pháp dạy còn có những yêu cầu mới như: được thực hiện thông

qua việc giáo viên tổ chức các hoạt động học tập cho học sinh theo hướng chú

ý đến việc rèn luyện phương pháp tư duy, khả năng tự học, nhu cầu hành

động và thái độ tự tin; được thực hiện theo nguyên tắc tương tác nhiều chiều:

giữa giáo viên với học sinh, giữa học sinh với nhau (chú trọng cả hoạt động

dạy của người dạy và hoạt động học của người học). Về bản chất, đó là giờ

học có sự kết hợp giữa học tập cá thể (hình thức học cá nhân) với học tập hợp

tác (hình thức học theo nhóm, theo lớp); chú trọng kết hợp học với hành, nâng

cao tri thức với rèn luyện các kỹ năng, gắn với thực tiễn cuộc sống; phát huy

thế mạnh của các phương pháp dạy học tiên tiến, hiện đại; các phương tiện,

thiết bị dạy học và những ứng dụng của công nghệ thông tin,…; chú trọng cả

12

hoạt động đánh giá của giáo viên và tự đánh giá của học sinh. Ngoài việc nắm

vững những định hướng đổi mới phương pháp dạy học như trên, để có được

những giờ dạy học tốt, người giáo viên cần phải nắm vững các kĩ thuật dạy

học. Chuẩn bị và thiết kế một giờ học cũng là một hoạt động cần có những kĩ

thuật riêng.

Để có được giờ học như trên, bản thân đã tham mưu với Hiệu trưởng chỉ

đạo giáo viên đổi mới cách thiết kế bài dạy, thay cấu trúc giáo án truyền thống

bằng cấu trúc giáo án mới đúng qui định của công văn 874/PGDĐT- THCS

ngày 11/12/2017 của Trưởng Phòng Giáo dục- Đào tạo huyện Đức Phổ.

Kết quả: 100% giáo viên soạn giáo án đảm bảo cấu trúc, đầy đủ các hoạt

động:

* HOẠT ĐỘNG 1: Khởi động- trải nghiệm- kết nối

* HOẠT ĐỘNG 2: Hình thành kiến thức

* HOẠT ĐỘNG 3: Luyện tập (Củng cố )

* HOẠT ĐỘNG 4: Vận dụng (nâng cao)

* HOẠT ĐỘNG 5: Tìm tòi và mở rộng (Hướng dẫn- dặn về nhà cho số

học sinh giỏi, khá,…)

* HOẠT ĐỘNG TIẾP NỐI (Hướng dẫn về nhà chuẩn bị bài cũ và nội

dung tiết sau)

Trong mỗi hoạt động giáo viên thể hiện rõ các kỹ thuật dạy học.

3.3.3. Chỉ đạo cải tiến các phương pháp dạy học truyền thống

Phương pháp dạy học truyền thống là những cách thức dạy học quen

thuộc được truyền từ lâu đời và được bảo tồn, duy trì qua nhiều thế hệ. Về cơ

bản, phương pháp dạy học này lấy hoạt động của người thầy là trung tâm.

Theo Frire - nhà xã hội học, nhà giáo dục học nổi tiếng người Braxin đã gọi

phương pháp dạy học này là "Hệ thống ban phát kiến thức", là quá trình

chuyển tải thông tin từ đầu thầy sang đầu trò. Thực hiện lối dạy này, giáo viên

là người thuyết trình, diễn giảng, là "kho tri thức" sống, học sinh là người

nghe, nhớ, ghi chép và suy nghĩ theo. Với phương pháp dạy học truyền thống,

giáo viên là chủ thể, là tâm điểm, học sinh là khách thể, là quỹ đạo. Giáo án

13

dạy theo phương pháp này được thiết kế kiểu đường thẳng theo hướng từ trên

xuống. Do đặc điểm hàn lâm của kiến thức nên nội dung bài dạy theo phương

pháp truyền thống có tính hệ thống, tính logic cao. Song do quá đề cao người

dạy nên nhược điểm của phương pháp dạy học truyền thống là học sinh thụ

động tiếp thu kiến thức, giờ dạy dễ đơn điệu, buồn tẻ, kiến thức thiên về lý

luận, ít chú ý đến kỹ năng thực hành của người học; do đó kỹ năng hành dụng

vào đời sống thực tế bị hạn chế.

Tuy nhiên trong hệ hệ thống các phương pháp dạy học truyền thống thì có

nhiều phương pháp đem lại hiệu quả cao, vẫn phải sử dụng trong giờ lên lớp

của một số môn. Ví dụ: Phương pháp giảng giải minh hoạ trong dạy học Toán

là phương pháp dùng lời nói để giải thích nội dung toán kết hợp với việc dùng

các tài liệu trực quan để hỗ trợ cho việc giải thích này. Phương pháp này kết

hợp được giữa cái cụ thể và cái trừu tượng nên có ưu thế hơn phương pháp

thuyết trình trong việc gây hứng thú học tập, trong việc giúp học sinh hiểu,

nhớ kiến thức; Phương pháp gợi mở vấn đáp tương đối thích hợp trong dạy

học Toán ở các lớp đầu cấp trung học cơ sở. Nó làm cho không khí lớp học

sôi nổi, sinh động ; kích thích hứng thú học tập và lòng tự tin của học sinh;

rèn luyện cho các em năng lực diễn đạt sự hiểu biết của mình bằng ngôn ngữ;

làm cho các em thu nhận kiến thức được nhanh chóng, chắc chắn.

Như vậy, mỗi phương pháp dạy học đều có những đặc điểm, ưu thế và

nhược điểm riêng. Không có phương thuốc nào có thể chữa được bách bệnh,

không có phương pháp dạy học nào là chìa khoá vạn năng. Việc nghiên cứu

kỹ từng bài dạy, từng đặc điểm bộ môn và đối tượng người học và cải tiến các

phương pháp dạy học để áp dụng vào giảng dạy là cần thiết của mỗi giáo

viên để nâng cao chất lượng

3.3.4. Chỉ đạo tăng cường sử dụng phương pháp dạy học hiện đại

Phương pháp dạy học hiện đại là phương pháp dạy cho học sinh chủ động

trong suy nghĩ, tư duy và hành động. Trong phương pháp này, người thầy chỉ

giữ vai trò định hướng, đưa ra ý kiến gợi ý, hướng dẫn tìm kiếm tài liệu, tổ

chức các buổi thảo luận, tranh luận cho học sinh của mình. Từ đó học sinh sẽ

14

chủ động trong việc tìm kiếm thông tin, tích lũy kinh nghiệm, rèn luyện khả

năng phán đoán và trưởng thành, tự tin hơn qua mỗi bài học. Đặc trưng cơ

bản của phương pháp dạy học hiện đại là:

- Lồng ghép các bài học vào các hoạt động thực tế: Việc dạy học thông

qua các hoạt động thực tế sẽ giúp các bạn học sinh, tiếp nhận kiến thức nhanh

hơn. Qua đó, giáo viên không cần phải giảng dạy chi tiết, áp đặt các kiến thức

cho học sinh, sinh viên.

- Tự giác học tập: Phương pháp dạy học hiện đại mang lại rất nhiều ưu

điểm. Do đó, phương pháp này cũng yêu cầu người học phải tự giác tìm kiếm

tài liệu, tự suy nghĩ, tự khám phá và rút ra kinh nghiệm, … Không những thế

học sinh trước khi theo học tiết học sử dụng phương pháp này thì luôn phải

chuẩn bị trước bài tập ở nhà nếu không muốn không thể theo kịp bài dạy.

- Phối hợp giữa học nhóm và tự học: Học sinh vừa phải tham gia các hoạt

động học nhóm để tăng khả năng giao tiếp, tính chủ động, tính tự giác và tạo

nguồn động lực học tập khi học nhóm. Đồng thời, các bạn cũng cần có những

buổi tự học để tập hợp kiến thức, tập trung suy nghĩ.

Cách học mới cho hiệu quả cao hơn nhiều lần

- Giáo viên và người học cùng nhau đánh giá: Nếu dạy học theo phương

pháp truyền thống thường chỉ có giáo viên mới cần đưa ra những nhận xét

đánh giá của mình đối với học sinh, sinh viên. Còn đối với phương pháp dạy

học hiện đại thì giáo viên cùng với người học cùng đưa ra đánh giá của mình.

Việc họ cùng đưa ra những ý kiến đánh giá, nhận xét sẽ dễ dàng tìm ra các

biện pháp khắc phục những chỗ còn thiếu sót trong bài giảng của giáo viên.

15

* Kết quả: tất cả giờ dạy thuộc chuyên đề “Sinh hoạt chuyên môn theo

nghiên cứa bài học”, thao giảng, dự giờ đánh giá, dự giờ rút kinh nghiệm giáo

viên sử dụng các phương pháp hiện đại để tổ chức dạy học cho học sinh.

3.3.5. Chỉ đạo kết hợp đa dạng các phương pháp dạy học

Không có một phương pháp dạy học toàn năng phù hợp với mọi mục tiêu

và nội dung dạy học. Mỗi phương pháp và hình thức dạy học có những ưu,

nhược điểm và giới hạn sử dụng riêng. Vì vậy việc phối hợp đa dạng các

phương pháp và hình thức dạy học trong toàn bộ quá trình dạy học là phương

hướng quan trọng để phát huy tính tích cực và nâng cao chất lượng dạy học.

Dạy học toàn lớp, dạy học nhóm, nhóm đôi và dạy học cá thể là những hình

thức xã hội của dạy học cần kết hợp với nhau, mỗi một hình thức có những

chức năng riêng. Tình trạng độc tôn của dạy học toàn lớp và sự lạm

dụng phương pháp thuyết trình cần được khắc phục, đặc biệt thông qua làm

việc nhóm.

Thực tiễn dạy học ở trường Trung học cơ sở Phổ Khánh hiện nay, nhiều

giáo viên đã cải tiến bài lên lớp theo hướng kết hợp thuyết trình của giáo viên

với hình thức làm việc nhóm, góp phần tích cực hoá hoạt động nhận thức của

học sinh. Nhìn chung, giáo viên đã nhận thức được, việc bổ sung dạy học

toàn lớp bằng làm việc nhóm xen kẽ trong một tiết học mới chỉ cho thấy rõ

việc tích cực hoá “bên ngoài” của học sinh. Để đảm bảo việc tích cực hoá

“bên trong” giáo viên đã vận dụng dạy học giải quyết vấn đề và các phương

pháp dạy học tích cực khác.

3.3.6. Chú trọng các phương pháp đặc thù bộ môn

Phương pháp dạy học có mối quan hệ biện chứng với nội dung dạy học. Vì

vậy bên cạnh những phương pháp chung có thể sử dụng cho nhiều bộ môn

khác nhau thì việc sử dụng các phương pháp dạy học đặc thù có vai trò quan

trọng trong dạy học bộ môn. Các phương pháp dạy học đặc thù bộ môn được

xây dựng trên cơ sở lý luận dạy học bộ môn. Do đó bản thân đã tham mưu

Hiệu trưởng chỉ đạo cho tổ chuyên môn, giáo viên thảo luận lựa chọn bài

16

học, tiến hành soạn giáo án và tổ chức giảng dạy, dự giờ rút kinh nghiệm và

áp dụng vào giảng dạy trên lớp. Cụ thể:

- Các môn Vật lý, Hóa học, Sinh học, Công nghệ : chú trọng thực hiện

soạn giảng theo phương pháp “Bàn tay nặn bột”.

- Môn Lịch sử, Giáo dục, Địa lý: chú trọng dạy học theo dự án; dạy học

giải quyết vấn đề; dạy học nhóm.

- Môn Toán, Ngữ văn: chú trọng dạy học giải quyết vấn đề; dạy học nhóm.

- Môn Tiếng Anh : dạy học nhóm, dạy học theo dự án,…

3.3.7. Tăng cường dạy học theo hình thức trải nghiệm, dạy học tham

quan

- Dạy học trải nghiệm là hình thức dạy học giáo viên tổ chức cho học sinh

tham gia trải nghiệm. Khái niệm thực tế, sau đó tổng kết lại để tăng cường

hiểu biết, phát triển kĩ năng, hình thành các giá trị sống và phát triển tìm năng

của học sinh.

- Tác dụng của dạy học trải nghiệm: Phương pháp buộc học sinh phải sử

dụng tổng hợp các giác quan (nghe, nhìn, chạm, ngửi,...), tăng khả năng lưu

giữ những điều đã học được lâu hơn; có thể tối đa hóa khả năng sáng tạo, tính

năng động và thích ứng của người học.Việc trải qua quá trình khám phá kiến

thức và tìm giải pháp giúp phát triển năng lực cá nhân và tăng cường sự tự tin;

việc học cũng trở nên thú vị hơn với học sinh và việc dạy trở nên thú vị hơn

với giáo viên. Khi chủ động tham gia tích cực vào quá trình học, học sinh

được rèn luyện về tính kỷ luật. Học sinh cũng có thể học các kỹ năng sống mà

được sử dụng lặp đi lặp lại qua các bài tập, hoạt động, từ đó tăng cường khả

năng ứng dụng các kỹ năng đó vào thực tế.

Với phương pháp học thông qua trải nghiệm luyện được cho học sinh cả

về kiến thức và kĩ năng học tập, tìm tòi, phân tích và áp dụng thực tiễn. Nhờ

vậy, các em sẽ có được một kho tàng kiến thức vững chắc, trang bị cho bản

thân kĩ năng xã hội một cách toàn diện.

17

- Dạy học tham quan là hình thức dạy học sinh động, tạo hứng thú học tập

cho học sinh thông qua việc tham quan, quan sát thiên nhiên, giúp học sinh

thêm yêu quý, có ý thức bảo vệ thiên nhiên, bảo vệ môi trường sống.

Nhận thức rõ khái niệm, tầm quan trọng của dạy học trải nghiệm, dạy học

tham quan, bản thân đã chỉ đạo giáo viên bộ môn rà soát nội dung chương

trình, lập kế hoạch chi tiết cho các tiết dạy theo hình thức trải nghiệm, tham

quan thiên nhiên trình Hiệu trưởng phê duyệt. Trên cơ sở kế hoạch đã phê

duyệt, giáo viên bộ môn tổ chức thực hiện.

* Kết quả: Tất cả các tiết học thực hành tham quan thiên nhiên thuộc môn

Sinh học 6 đều được tổ chức cho học sinh tham quan thiên nhiên; tất cả các

tiết thực hành liên quan đến nấu ăn, cắm hoa, may bao tay, bao gối, giáo viên

đều tổ chức dạy học trải nghiệm để các em tự làm, thể hiện niềm đam mê và

khả năng sáng tạo của học sinh. Mặt khác các bộ môn Toán, Sinh học, Hóa

học xác định việc tổ chức dạy học thực địa sẽ giúp học sinh thấy được giá trị

thực dụng của việc học tập kiến thức, đưa kiến thức các em đang học vào giải

quyết ngay các tình huống xảy ra trong thực tiễn cuộc sống nên giáo viên đã

tổ chức dạy học ngoài lớp học thông qua tham quan thiên nhiên, đo đạt các

địa hình, khuôn viên nhà trường, tìm hiểu tác hại ô nhiễm của việc sản xuất

gạch ngói bằng phương pháp thủ công trên địa bàn xã Phổ Khánh,...

3.3.8. Ứng dụng thành tố tích cực “quản lý lớp học” của trường học

mới vào tổ chức dạy học tại trường

Việc tổ chức và quản lý lớp học ở mô hình trường học mới theo hướng Tự

giác -Tự quản - Dân chủ và Nhân văn, cơ động, linh hoạt, tổ chức theo yêu

cầu, đặc thù môn học khác nhau. Học sinh có thể học ở ngoài lớp, ngoài nhà

trường, với nhiều hính thức: học theo cá nhân, theo nhóm nhỏ.

Bàn ghế theo chuẩn của Bộ, thuận tiện cho việc sắp xếp, bố trí phù hợp với

hoạt động học của học sinh.Theo đó, lớp học mô hình trường học mới hoạt

động, kỷ luật tích cực, không hình thức, học sinh tự chủ, tự quản, dân chủ,

thân mật và hợp tác.

18

* Kết quả: Áp dụng thành tố tích cực của trường học mới nêu trên nên hầu

hết các tiết dạy giáo viên đã kê bàn ghế thích hợp và tổ chức dạy học theo

nhóm, tạo mọi điều kiện để các em tự tìm tòi, trao đổi, lĩnh hội kiến thức dưới

sự hướng dẫn của giáo viên và sự điều hành của trưởng nhóm học sinh.

3.3.9. Tăng cường sử dụng phương tiện dạy học và công nghệ thông

tin hợp lý hỗ trợ dạy học

Phương tiện dạy học có vai trò quan trọng trong việc đổi mới phương pháp

dạy học, nhằm tăng cường tính trực quan và thí nghiệm, thực hành trong dạy

học. Việc sử dụng các phương tiện dạy học cần phù hợp với mối quan hệ giữa

phương tiện dạy học và phương pháp dạy học.

Đa phương tiện và công nghệ thông tin vừa là nội dung dạy học vừa là

phương tiện dạy học trong dạy học hiện đại. Đa phương tiện và công nghệ

thông tin có nhiều khả năng ứng dụng trong dạy học. Bên cạnh việc sử dụng

đa phương tiện như một phương tiện trình diễn, cần tăng cường sử dụng các

phần mềm dạy học cũng như các phương pháp dạy học sử dụng mạng điện tử

(E-Learning). Phương tiện dạy học mới cũng hỗ trợ việc tìm ra và sử dụng các

phương pháp dạy học mới. Webquest là một ví dụ về phương pháp dạy học

mới với phương tiện mới là dạy học sử dụng mạng điện tử, trong đó học sinh

khám phá tri thức trên mạng một cách có định hướng.

* Kết quả:

- 100% giáo viên đã sử dụng đồ dùng dạy học hiện có để phục vụ giảng

dạy bộ môn.

- Nhiều giáo viên đã làm mới, cải tiến đồ dùng dạy học kém chất lượng

thành đồ dùng có chất lượng để sử dụng giảng dạy đạt hiệu quả cao.

- 100% giờ dạy nghe của môn Tiếng Anh được giáo viên sử dụng máy

cattset, băng, đĩa để dạy cho học sinh.

- 100% giờ thực hành thuộc các môn Lý, Hóa, Sinh, Công nghệ được giáo

viên tổ chức giảng dạy và sử dụng hóa chất, thiết bị, đồ dùng dạy học tại

phòng thực hành Lý- Công nghệ, Hóa- Sinh.

19

- Để tiết học sinh động, hấp dẫn lôi cuốn học sinh, giáo viên đã sử dụng

phần mềm I Mindmap, Violet và các phần mền đặc trưng của môn học như Mathtype, Geometer|s sketchpad, Physicr, Chemitry, English study,… để

thiết kế giáo án phục vụ giảng dạy.

- Đa số giáo viên khai thác thiết bị hiện đại Tivi, Projeter để sử dụng phần

mềm thuyết trình trang chiếu Powerpont phục vụ tiết dạy.

- Thông qua mạng internet, nhiều giáo viên đã thường xuyên khai thác

nguồn thông tin chính thống, kiến thức nâng cao đã được kiểm duyệt từ

google để phục vụ giảng dạy đồng thời hướng dẫn cho học sinh cùng tra cứu,

khám phá “kho tư liệu” vô giá này để phục vụ cho học tập và giải trí.

3.3.10. Chỉ đạo tổ chức sinh hoạt chuyên môn và tham gia sinh hoạt

chuyên môn trên trường học kết nối

Sinh hoạt chuyên môn không chỉ giúp mỗi giáo viên nâng cao năng lực

chuyên môn cho bản thân mà sinh hoạt chuyên môn còn là môi trường để tình

đồng nghiệp nảy nở và phát triển giữa tất cả giáo viên, giúp họ hỗ trợ lẫn nhau

trong công tác; hình thành môi trường học tập tốt đẹp cũng như truyền thống,

bản sắc văn hóa riêng của mỗi nhà trường. Nhận thấy tầm quan trọng đó,

trong những năm qua trường Trung học cơ sở Phổ Khánh đã tiến hành đổi

mới sinh hoạt chuyên môn ở cấp tổ, cụ thể: chỉ duy trì hình thức sinh hoạt

chuyên với nội dung tổng kết đánh giá, triển khai công tác mới một

lần/tháng, tăng cường sinh hoạt chuyên môn theo nghiên cứu bài học, theo

chủ đề, hội thảo chuyên môn theo các chuyên đề: dạy học theo công văn

1868/SGDĐT, minh họa giáo án theo công văn 874/PGDĐT ở nhiều môn

học. Sau các lần sinh hoạt các tổ chuyên môn đã chia sẻ sản phẩm trên

trường học kết nối và áp dụng vào công tác giảng dạy của cá nhân. Hiệu quả

thiết thực nhất mang lại cho giáo viên: sau mỗi tiết dạy dưới dạng sinh hoạt

chuyên môn theo nghiên cứu bài học đã giúp giáo viên nắm vững và áp dụng

các kỹ thuật dạy đặc trưng của bộ môn, nắm vững phương pháp và hình thức

tổ chức cho học sinh tự học…

3.3.11. Đổi mới kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh

20

Chiến lược đổi mới căn bản, toàn diện hệ thống giáo dục phổ thông hiện

nay của Bộ Giáo dục-Đào tạo chọn đổi mới kiểm tra đánh giá là khâu đột

phá nhằm thúc đẩy các quá trình khác như đổi mới phương pháp dạy học, đổi

mới cách thức tổ chức hoạt động dạy học và đổi mới quản lý.

Theo quan điểm dạy học theo định hướng phát triển năng lực của người

học, việc đánh giá kết quả học tập không lấy việc kiểm tra khả năng tái hiện

kiến thức đã học làm trọng tâm của việc đánh giá. Đánh giá kết quả học tập

theo năng lực là chú trọng vào khả năng vận dụng sáng tạo tri thức trong

những tình huống ứng dụng khác nhau.

Đánh giá kết quả học tập đối với các môn học và hoạt động giáo dục trong

quá trình học và sau các cấp học là biện pháp chủ yếu nhằm xác định mức độ

thực hiện mục tiêu dạy học, có vai trò quan trọng trong việc cải thiện kết quả

học tập của người học. Nói một cách khác thì đánh giá theo năng lực là đánh

giá kiến thức, kỹ năng và thái độ được ứng dụng trong bối cảnh có ý nghĩa.

3.3.11.1. Thiết lập ma trận, biên soạn câu hỏi/bài tập để sử dụng trong

kiểm tra, đánh giá

Chỉ đạo giáo viên thiết lập ma trận, biên soạn đề kiểm tra định kỳ theo

đúng công văn 8773/BGDĐT- GDTrH, về việc Hướng dẫn biên soạn đề kiểm

tra, đảm bảo 04 mức độ nhận thức: nhận biết, thông hiểu, vận dụng, vận

dụng cao. Hệ thống câu hỏi, bài tập trong đề kiểm tra ở các môn học thuộc

lĩnh vực khoa học tự nhiên, Toán học cần chú trọng cho các em vận dụng kiến

thức đã học vào giải quyết những vấn đề thực tiễn cuộc sống; các môn học

thuộc lĩnh vực khoa học xã hội, Văn học cần đưa vào đề kiểm tra hệ thống

câu hỏi mở, gắn với thời sự quê hương, đất nước để học sinh bày tỏ chính

kiến của mình về vấn đề kinh tế, chính trị, xã hội để tiến hành kiểm tra học

sinh.

* Kết quả: Trong năm học 2018-2019 đã có 100% đề kiểm tra định kỳ kết

hợp giữa trắc nghiệm khách quan và tự luận có ma trận đủ 04 mức độ nhận

thức; hệ thống câu hỏi và bài tập trong đề kiểm tra định kỳ phù hợp với đối

thượng học sinh; Số lượng câu hỏi/ bài tập liên quan đến những vấn đề thực

21

tiễn cuộc sống cần giải quyết được giáo viên chú trọng đưa vào đề kiểm tra.

Những vấn đề thời sự gắn với quê hương, đất nước được giáo viên dạy Ngữ

văn đưa vào đề kiểm tra để học sinh bày tỏ chính kiến của mình và đề xuất

hướng giải quyết,...

3.3.11.2. Chú trọng đánh giá thường xuyên đối với tất cả học sinh

Để chứng minh người học có năng lực ở một mức độ nào đó, phải tạo cơ

hội cho người học được giải quyết vấn đề trong tình huống mang tính thực

tiễn. Thông qua việc hoàn thành một nhiệm vụ trong bối cảnh thực, người ta

có thể đồng thời đánh giá được cả kỹ năng nhận thức, kỹ năng thực hiện và

những giá trị, tình cảm của người học. Do đó cần đánh giá qua các hoạt động

trên lớp; vở học tập; báo cáo kết quả thực hành, thí nghiệm, bài thuyết trình,

sản phẩm trình chiếu, một dự án... về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập. Căn

cứ mức độ hoàn thành nhiệm vụ của học sinh, giáo viên ghi nhận và thay thế

cho kiểm tra miệng, 15 phút, 45 phút.

* Kết quả: Trong năm học 2018-2019 đã có nhiều giáo viên dạy môn

Tiếng Anh, Hóa học, Toán học, Sinh học, Ngữ văn tiến hành đánh giá kết quả

học tập của học sinh thông qua bài thuyết trình, sản phẩm trình chiếu, hệ

thống bài tập của một chủ đề . Kết quả đạt được của học sinh thay thế cho bài

kiểm tra định kỳ, kiểm tra thường xuyên.

The King of football This is Pele. He was born on October 21st, 1940 in the countryside of Brazil.

Pele began his career at the age of 15 when he started playing for Santos

Football club

The achievements that Pele has achieved

In 1958, at the age of 17, Pele won his fist World Cup. It was the fist time

22

the World Cup was shown on TV. People around the world watched PeLe

play and cheered. Pele won three World Cups and scored 1,281 goals in his

22-year career. In 1999, he was voted football player of the Century.Pele is a

national hero in Brazill. During his career he became well-known as “The

king of football”.

Trích “Sản phẩm trình chiếu của học sinh Trần Khánh Linh – Lớp 6A”

Achivements

She has won many competition with a lot

of high result like 8 gold metal at Asia

Games in Singapore in 2015.

Anh Vien also reached the twenty fifth

place in 400m free….

Trích “ sản phẩm trình chiếu học sinh Phạm Thị Mỹ Linh - 6C”

3.3.11.3. Thí điểm, nhân rộng “mô hình” kiểm tra, đánh giá kết quả học

tập của học sinh

Trong những năm qua trường Trung học cơ sở Phổ Khánh đã chỉ đạo giáo

viên: đa dạng hóa các hình thức kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học

sinh, đồng thời tổ chức thí điểm mô hình kiểm tra đánh giá mang tính sáng

tạo, phù hợp với điều kiện học sinh, cơ sở vật chất của nhà trường đồng thời

tạo sự tiếp cận hình thức thi trắc nghiệm 100% của đề thi Trung học phổ

thông Quốc gia. Trên cơ sở thí điểm, tổ chức đánh giá, rút kinh nghiệm và chỉ

đạo tổ chức thực hiện cho các năm học tiếp theo.

* Kết quả: tổ chức kiểm tra thí điểm, sau đó sinh hoạt chuyên môn rút kinh

nghiệm các bộ môn sau:

+ Tiết 29, phân môn đại số 9: Tổ chức kiểm tra tập trung, mỗi phòng

kiểm tra không quá 24 học sinh; cấu trúc đề 40% trắc nghiệm và 60% tự luận;

mỗi phòng kiểm tra có 04 mã đề, nội dung và mức độ kiến thức tương đương

nhau.

23

+ Tiết 55, môn sinh học 8: Tổ chức kiểm tra tập trung, mỗi phòng kiểm

tra không quá 24 học sinh, cấu trúc đề 100% trắc nghiệm; mỗi phòng kiểm tra

24

có 12 mã đề.

PHẦN 4

KẾT LUẬN

4.1. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC KHI ÁP DỤNG SÁNG KIẾN

Kết quả quan trọng nhất của việc đề ra các biện pháp chỉ đạo giáo viên của

trường Trung học cơ sở Phổ Khánh tiến hành đổi mới phương pháp, hình thức

dạy học và kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh, với mục tiêu nâng

cao chất lượng, hiệu quả giáo dục của nhà trường, đáp ứng theo yêu cầu của

Nghị quyết số 29/TW là:

- Tất cả giáo viên đã đổi mới phương pháp và hình thức dạy học, gắn học

đi đôi với hành, chuyển dạy học theo nội dung sang dạy học theo định hướng

phát triển năng lực học sinh, hạn chế tối đa việc cung cấp lý thuyết hàn lâm

không giải quyết được những tình huống xảy ra trong cuộc sống hằng ngày.

Hệ thống câu hỏi, bài tập giáo viên giao cho học sinh luôn có những nội dung

gần gũi với thực tế cuộc sống. Trong quá trình dạy học luôn tạo ra những tình

huống có vấn đề để kích thích tư duy, sáng tạo của học sinh từ đó làm cho học

sinh ham học và ham đam mê nghiên cứu.

- Số lượng giáo viên nắm vững và hướng dẫn học sinh hoàn thành sản

phẩm dự án, bồi dưỡng học sinh dự thi cấp trường, cấp huyện, tỉnh ngày càng

tăng lên. Đặc biệt hàng năm đều có nhiều nhân tố mới xuất hiện hướng dẫn

học sinh đạt giải cấp huyện.

- Chất lượng giáo dục về mặt học lực và hạnh kiểm của học sinh có chiều

hướng tiến bộ, năm sau số lượng và chất lượng học sinh giỏi, khá tăng.

- Số lượng và chất lượng học sinh tham gia thi và đạt giải cấp huyện, tỉnh

các hội thi văn hóa, thể thao cũng như các hội thi khác được duy trì bền vững.

Cụ thể:

+ Kết quả xếp loại học lực năm học 2018-2019: Giỏi: 17,2%; Khá:

34%; Trung bình 46,1%; Yếu: 2%; Kém : 0,5%.

25

+ Kết quả tham gia hội thi các cấp năm học 2018-2019 của học sinh :

Hội thi cấp văn hóa cấp huyện đạt 37 giải; hội thi thể thao đạt 13 giải; hội thi

cấp tỉnh đạt 04 giải . Tổng cộng 54 giải

+ Học kỳ I năm học 2019-2020: Hội thi học sinh giỏi cấp huyện đạt

14 giải; hội thi khác đạt 21 giải. Tổng cộng 35 giải

+ Năm học 2018-2019: Hội thi giáo viên dạy giỏi cấp huyện đạt 6 giải,

hội thi giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh đạt 03 giải; hội thi Thư viện giỏi cấp tỉnh

đạt 01 giải.

4.2. KẾT LUẬN CHUNG

Đổi mới phương pháp giảng dạy sẽ cung cấp những cơ hội đặc biệt để

nhận thức rõ những giá trị quan trọng, thực chất trong cuộc sống. Điều đó làm

tăng khả năng mà thực ra là yêu cầu giáo viên không ngừng nâng cao trình độ

hiểu biết. Vì vậy, vai trò mới của người giáo viên trở thành nhân tố kích thích

trí tò mò của học sinh, mài sắc thêm năng lực nghiên cứu độc lập, tăng cường

khả năng tổ chức, sử dụng kiến thức và khả năng sáng tạo. Việc áp dụng các

phương pháp giảng dạy mới đòi hỏi phải có những tài liệu dạy học mới.

Những tài liệu này phải gắn với các phương pháp kiểm tra mới nhằm khuyến

khích không chỉ khả năng nhớ mà cả khả năng hiểu, các kỹ năng thực hành và

sáng tạo của học sinh.

Đổi mới hình thức dạy học: là đa dạng hóa các hình thức học tập, chú ý

các hoạt động trải nghiệm sáng tạo, nghiên cứu khoa học của học sinh; sử

dụng các hình thức dạy học trên cơ sở ứng dụng công nghệ thông tin và

truyền thông như: dạy học trực tuyến, trường học kết nối,... Ngoài việc tổ

chức cho học sinh thực hiện các nhiệm vụ học tập ở trên lớp, cần coi trọng

giao nhiệm vụ và hướng dẫn học sinh học tập ở nhà, ở ngoài nhà trường. Tăng

cường tổ chức các hoạt động thí nghiệm - thực hành của học sinh.

Kết quả của kiểm tra đánh giá là cơ sở để điều chỉnh hoạt động dạy, hoạt

động học và quản lý giáo dục. Nếu kiểm tra đánh giá sai dẫn đến nhận định

sai về chất lượng đào tạo gây tác hại to lớn trong việc sử dụng nguồn nhân

lực. Vậy đổi mới kiểm tra đánh giá trở thành nhu cầu bức thiết của ngành giáo

26

dục và toàn xã hội ngày nay. Kiểm tra đánh giá đúng thực tế, chính xác và

khách quan sẽ giúp người học tự tin, hăng say, nâng cao năng lực sáng tạo

trong học tập.

Nhận thức rõ mục đích, ý nghĩa và tầm quan trọng của 03 thành tố trên nên

bản thân đã chỉ đạo giáo viên tiến hành đổi mới phương pháp, hình thức dạy

học và kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh. Bằng sự nhiệt tình,

đam mê đổi mới của phần nhiều giáo viên nên chất lượng giáo dục đại trà và

mũi nhọn của trường ngày càng ngang tầm với các trường bạn trong huyện,

khẳng định được thương hiệu của trường, đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản

toàn diện theo tinh thần Nghị quyết 29 của Ban chấp hành Trung ương.

4.3. KHẢ NĂNG ỨNG DỤNG VÀ TRIỂN KHAI

Qua các biện pháp ứng đã ứng dụng đối chiếu với kết quả thực tế đã đạt

được trong năm học 2018-2019 đến nay, tôi thấy sáng kiến này có thể áp

dụng trong tất cả các trường phổ thông trên địa bàn huyện Đức Phổ. Tuy

nhiên để đạt hiệu quả cao hơn thì tùy vào tình hình thực tiễn của mỗi đơn vị

27

mà có thể thay đổi, bổ sung các biện pháp cho phù hợp.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

Tên tài liệu Nơi xuất bản(Tác giả) TT

Tài liệu tập huấn đổi mới sinh hoạt chuyên Nhà xuất bản Đại học sư 1 môn ở trường phổ thông phạm Hà Nội

Quản lý hoạt động đổi mới phương pháp Dự án phát triển giáo

dạy học và kiểm tra đánh giá kết quả học viên trung học phổ

2 tập của học sinh trong trường phổ thông thông và trung cấp

chuyên nghiệp, Hà Nội,

2012

Đánh giá kết quả học tập của học sinh phổ Nhà xuất bản giáo dục 3 thông – Một số vấn đề lý luận và thực tiễn Việt Nam, 2011

Đổi mới phương pháp dạy học nhằm nâng Tiến sĩ, Giảng viên cao

cao chất lượng đào tạo nguồn lực xã hội cấp Nguyễn Nam Hà,

4 Trưởng Khoa Ngôn ngữ đáp ứng yêu cầu phát triển

- Xã hội học trường ĐH

28

Thái Bình Dương

Phổ Khánh, ngày 09 tháng 03 năm 2020 XÁC NHẬN CỦA

Tôi xin cam đoan đây là sáng kiến bản thân thực HIỆU TRƯỞNG

hiện, không sao chép nội dung của người khác,

nếu vi phạm chịu xử lí theo quy định.

Người viết

29

Hồ Thanh Hùng