SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHỆ AN
TRƯỜNG THPT DIỄN CHÂU 3 - NGUYỄN XUÂN ÔN
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
LĨNH VỰC: QUẢN LÝ GIÁO DỤC
Đề tài:
GIẢI PHÁP HUY ĐỘNG NGUỒN LỰC XÃ HỘI HÓA
GIÁO DỤC HƯỚNG TỚI CHƯƠNG TRÌNH GIÁO DỤC
PHỔ THÔNG MỚI
Người thực hiện:
1. PHAN TRỌNG ĐÔNG
Chức vụ: Hiệu trưởng
Đơn vị: trường THPT Diễn Châu 3 – Nghệ An
Điện thoại: 0915249666
Email: dongpt@nghean.edu.vn
2. NGUYỄN THỊ HÀ
Chức vụ: Hiệu trưởng
Đơn vị: trường THPT Nguyễn Xuân Ôn – Nghệ An
Điện thoại: 0912884908
Email:
3. CAO THỊ HẢI AN
Chức vụ: Phó hiệu trưởng
Đơn vị: trường THPT Diễn Châu 3 – Nghệ An
Điện thoại: 0984067667
Email: ancth.c3dc3@nghean.edu.vn
Diễn Châu, tháng 04 năm 2022
MỤC LỤC
Trang
PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ ....................................................................................... 1
1.1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI .............................................................................. 1
1.2. MỤC TIÊU, Ý NGHĨA, TÍNH MỚI CỦA ĐỀ TÀI ................................... 1
1.3. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .............................................................. 2
1.4. PHẠM VI NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI ............................................................ 2
PHẦN II. NỘI DUNG ........................................................................................... 3
2.1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ VIỆC TRIỂN KHAI XÃ HỘI HÓA GIÁO DỤC PHỔ
THÔNG ............................................................................................................................................... 3
2.1.1. QUAN ĐIỂM, TƯ TƯỞNG XÃ HỘI HOÁ GIÁO DỤC TRONG CÔNG TÁC QUẢN LÝ
GIÁO DỤC ............................................................................................................................................. 3
2.1.2. LÝ LUẬN VỀ CÔNG TÁC XÃ HỘI HOÁ GIÁO DỤC ................................................................ 5
2.1.3. MỤC TIÊU VÀ ĐIỀU KIỆN THỰC HIỆN CHƯƠNG TRÌNH GIÁO DỤC PHỔ THÔNG
MỚI .......................................................................................................................................................... 9
2.2. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC HUY ĐỘNG CÁC NGUỒN LỰC XÃ HỘI
HÓA GIÁO DỤC Ở CÁC TRƯỜNG THPT HUYỆN DIỄN CHÂU ..... 11
2.2.1. KHÁI QUÁT VỀ TỰ NHIÊN, KINH TẾ, XÃ HỘI, GIÁO DỤC CỦA HUYỆN DIỄN CHÂU
................................................................................................................................................................ 11
2.2.2. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC XÃ HỘI HÓA GIÁO DỤC Ở CÁC TRƯỜNG THPT DIỄN
CHÂU HIỆN NAY ............................................................................................................................. 12
2.3. CÁC GIẢI PHÁP HUY ĐỘNG NGUỒN LỰC XÃ HỘI HÓA GIÁO DỤC
HƯỚNG TỚI CHƯƠNG TRÌNH GIÁO DỤC PHỔ THÔNG MỚI ....... 16
2.3.1. TĂNG CƯỜNG SỰ LÃNH ĐẠO, QUẢN LÝ ĐỐI VỚI CÔNG TÁC XÃ HỘI HOÁ GIÁO
DỤC ....................................................................................................................................................... 16
2.3.2. TUYÊN TRUYỀN VÀ PHÁT HUY VAI TRÒ CỦA DƯ LUẬN TRONG THỰC HIỆN CÔNG
TÁC XÃ HỘI HÓA GIÁO DỤC ....................................................................................................... 18
2.3.3. HUY ĐỘNG SỨC MẠNH TỔNG HỢP CỦA CÁC LỰC LƯỢNG XÃ HỘI TRONG CÔNG
TÁC XÃ HỘI HOÁ GIÁO DỤC ....................................................................................................... 21
2.3.4. HUY ĐỘNG SỰ ĐÓNG GÓP VỀ TÀI CHÍNH, VẬT LỰC CỦA CÁC CƠ QUAN, ĐƠN VỊ
ĐÓNG TRÊN ĐỊA BÀN, CÁC NHÀ HẢO TÂM, CÁC TỔ CHỨC TỪ THIỆN .................... 25
2.3.5. BỒI DƯỠNG VỀ NHẬN THỨC VÀ KINH NGHIỆM CHO ĐỘI NGŨ THỰC HIỆN NHIỆM
VỤ XÃ HỘI HÓA GIÁO DỤC ......................................................................................................... 25
2.3.6. QUẢN LÝ, SỬ DỤNG HIỆU QUẢ, CÔNG KHAI, MINH BẠCH CÁC NGUỒN VẬN
ĐỘNG TÀI TRỢ, HỖ TRỢ, QUÀ TẶNG ...................................................................................... 28
2.3.7. KẾT QUẢ THỰC HIỆN CÔNG TÁC XÃ HỘI HÓA GIÁO DỤC NĂM HỌC 2021-
2022 ..................................................................................................................................................... 29
PHẦN III. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ ................................................................ 32
3.1. KẾT LUẬN ............................................................................................... 32
3.2. KIẾN NGHỊ .............................................................................................. 32
TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................... 34
1
Phần I. ĐẶT VẤN ĐỀ
1.1. Lý do chọn đề tài
Xã hội hoá giáo dục là một chủ trương lớn, có tầm chiến lược của Đảng và
Nhà nước, tạo động lực và phát huy mọi nguồn lực để phát triển một nền giáo dục
tiên tiến, chất lượng ngày càng cao trên cơ sở có sự tham gia của toàn xã hội. Là
một trong những phương thức thực hiện để mọi người dân đều có cơ hội được học
tập. Quan điểm của Đảng "Đẩy mạnh xã hội hoá giáo dục, coi giáo dục là sự
nghiệp của toàn dân là một giải pháp quan trọng để tiếp tục phát triển giáo dục".
Chủ trương xã hội hoá giáo dục là xuất phát từ quan điểm coi giáo dục là sự nghiệp
của Đảng, của Nhà nước và của nhân dân.
Đất nước ta đang bước vào thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại
hoá, đòi hỏi phải đào tạo một nguồn nhân lực rất lớn có chất lượng cao. Vì vậy,
phải phát triển mạnh mẽ quy mô giáo dục đào tạo, đáp ứng nhu cầu học tập ngày
càng cao của nhân dân. Trong điều kiện Nhà nước chưa đủ sức và không thể bao
cấp toàn bộ sự nghiệp phát triển giáo dục thì xã hội hoá giáo dục là một trong
những phương thức cơ bản để phát triển giáo dục.
Vì vậy, cùng với việc tăng cường đầu tư cho giáo dục từ nguồn ngân sách
Nhà nước, cần làm tốt công tác xã hội hoá giáo dục nhằm tạo sự chuyển biến
mạnh mẽ, toàn diện và vững chắc đối với sự nghiệp giáo dục, thể hiện quan điểm
của Đảng "Coi giáo dục - đào tạo là quốc sách hàng đầu".
Trong những năm qua kết quả giáo dục của trường THPT Diễn Châu đã đạt
được kết quả cao, đáng ghi nhận và đang trên đà tiếp tục phát triển. Tuy nhiên
công tác giáo dục vẫn còn gặp nhiều khó khăn khi thực hiện nhiệm vụ trong tình
hình mới, cơ sở vật chất trang thiết bị còn thiếu, đội ngũ giáo viên chưa đảm bảo
cơ cấu giữa các môn, đời sống giáo viên còn gặp khó khăn. Một bộ phận cha mẹ
học sinh chưa nhận thức đầy đủ về vị trí tầm quan trọng của giáo dục. Nhận thức
trong một số cán bộ nhân dân về công tác xã hội hoá giáo dục còn phiến diện nên
chưa huy động được các nguồn lực các lực lượng xã hội tham gia phối hợp trong
công tác giáo dục. Thực tế các văn bản hướng dẫn chưa cụ thể hóa, nên các nhà
trường đang thật sự lúng túng trong việc triển khai thực hiện. Chính vì thế, nhằm
thực hiện tốt chủ trương của ngành, cũng như mục tiêu nhiệm vụ mà nhà trường
hướng tới vì chất lượng giáo dục học sinh. Từ nghiên cứu và thực tiễn công tác
quản lý, nhóm tác giả đã xây dựng đề tài sáng kiến kinh nghiệm “Một số giải
pháp huy động nguồn lực xã hội hóa giáo dục hướng tới chương trình giáo dục
phổ thông mới”.
1.2. Mục tiêu, ý nghĩa, tính mới của đề tài
1.2.1. Mục tiêu
Xác định những giải pháp căn bản trong thực hiện huy động nguồn lực xã
hội hóa giáo dục hướng tới chương trình giáo dục phổ thông mới.
1.2.2. Ý nghĩa
2
Đề tài hướng đến xác định được những giải pháp căn bản trong thực hiện
huy động nguồn lực xã hội hóa giáo dục hướng tới chương trình giáo dục phổ
thông mới ở bậc trung học phổ thông.
1.2.3. Tính mới
Đề tài “Giải pháp huy động nguồn lực xã hội hóa giáo dục hướng tới
chương trình giáo dục phổ thông mới” được nghiên cứu lần đầu ở các trường
THPT trên địa bàn huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An. Những biện pháp do nhóm
tác giả đề xuất có giá trị thực tiễn làm cơ sở khoa học cho công tác quản lý, góp
phần nâng cao hiệu quả, chất lượng giáo dục toàn diện của nhà trường.
1.3. Phương pháp nghiên cứu
1.3.1. Phương pháp tổng hợp lý luận
Phân tích, tổng hợp và hệ thống hóa các vấn đề lý luận có liên quan đến
công tác xã hội hóa giáo dục.
1.3.2. Phương pháp hồi cứu tư liệu
Hồi cứu các văn bản chỉ đạo của Đảng và Pháp luật của Nhà nước, các
hướng dẫn và các báo cáo của ngành, báo tạp chí, sách, … liên quan đến đề tài.
1.3.3. Phương pháp quan sát
Sử dụng phương pháp này nhằm ghi chép lại về không gian, điều kiện giáo
dục và đào tạo trong các trường; Quan sát cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học,
cảnh quan môi trường sư phạm, chất lượng giáo dục của nhà trường.
1.3.4. Phương pháp so sánh và phân tích thống kê
Các dữ liệu thu thập được từ khảo sát và hồi cứu tư liệu sẽ được phân loại,
sắp xếp, xử lý phục vụ cho phân tích và đưa ra các nhận định, đánh giá về công
tác quản lý nhà trường.
1.3.5. Phương pháp thực nghiệm sư phạm
Để chứng minh tính cần thiết, khả thi của các giải pháp đề xuất, Đề tài tiến
hành thử nghiệm đánh giá một vài giải pháp trong khuôn khổ thời gian, điều kiện
thực tiễn.
1.4. Phạm vi nghiên cứu đề tài
Đề tài tập trung nghiên cứu công tác quản lý trường học thông qua hoạt
động xã hội hóa giáo dục của chủ thể quản lý là Hiệu trưởng trường THPT.
Đề tài được triển khai thực hiện tại một số trường trung học phổ thông thuộc
huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An.
3
Phần II. NỘI DUNG
2.1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ VIỆC TRIỂN KHAI XÃ HỘI HÓA GIÁO
DỤC PHỔ THÔNG
2.1.1. Quan điểm, tư tưởng xã hội hoá giáo dục trong công tác quản lý
giáo dục
2.1.1.1.Xã hội hoá giáo dục là một tư tưởng chiến lược để phát triển giáo
dục trong bối cảnh hiện nay
Với quan điểm lấy con người làm “Trung tâm của sự phát triển”, giáo dục
và đào tạo là “Quốc sách hàng đầu”, Huy động toàn xã hội làm giáo dục, động
viên các tầng lớp nhân dân góp sức xây dựng nền giáo dục quốc dân dưới sự quản
lý của nhà nước, chủ trương này là hoàn toàn đúng đắn, là thực hiện Nghị quyết
của Đảng về công tác giáo dục. “Giáo dục là sự nghiệp của quần chúng” quá trình
giáo dục thế hệ trẻ trở thành người lao động có tri thức, có năng lực đáp ứng sự
phát triển của nền kinh tế- xã hội không chỉ là trách nhiệm của ngành giáo dục,
mà là trách nhiệm của toàn Đảng, toàn dân, phải có sự tham gia tích cực phối hợp
chặt chẽ của toàn xã hội. Sự tham gia phối hợp ấy phải được tiến hành có tổ chức,
khoa học, liên tục mới mang lại hiệu quả.
Xác định vị trí, vai trò, tầm quan trọng, sự cần thiết thực hiện công tác xã
hội hoá giáo dục, nhiều Nghị quyết, Văn kiện của Đảng đã chỉ đạo thực hiện xã
hội hoá giáo dục:
Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc Đảng cộng sản Việt nam lần thứ VII
có ghi: “Khoa học và giáo dục đóng vai trò then chốt trong toàn bộ sự nghiệp xây
dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ tổ quốc là động lực đưa đất nước thoát khỏi
nghèo nàn lạc hậu, vươn lên trình độ tiên tiến của thế giới”… “Đẩy mạnh hơn nữa
sự nghiệp giáo dục và đào tạo, khoa học và công nghệ, coi đó là quốc sách hàng
đầu, để phát huy nhân tố con người, động lực trực tiếp của sự phát triển đổi mới
nhanh cơ chế quản lý giáo dục- đào tạo, khoa học và công nghệ phù hợp với nền
kinh tế nhiều thành phần theo định hướng xã hội chủ nghĩa, gắn chặt sự phát triển
các lĩnh vực này với sản xuất và mục tiêu kinh tế - xã hội. Một mặt Nhà nước đầu
tư, mặt khác có chính sách để toàn dân, các thành phần kinh tế cùng làm và đóng
góp vào sự nghiệp này”.
Đại Hội Đảng toàn quốc lần thứ VIII, xã hội hóa được Đảng ta xác định là
cơ sở để hoạch định hệ thống chính sách xã hội: “Các vấn đề chính sách xã hội
đều giải quyết theo tinh thần xã hội hóa. Nhà nước giữ vai trò nòng cốt, đồng thời
động viên mỗi người dân, các doanh nghiệp, các tổ chức xã hội, các cá nhân và
các tổ chức nước ngoài cùng tham gia giải quyết những vấn đề xã hội”. Trên tinh
thần ấy, văn kiện Đại hội VIII về GD&ĐT đã nêu: “Cụ thể hóa chủ trương chính
sách của Đảng và Nhà nước về xã hội hóa sự nghiệp Giáo dục và Đào tạo, trước
hết là vấn đề đầu tư phát triển và bảo đảm kinh phí hoạt động. Ngoài việc ngân
sách dành một tỷ lệ thích đáng cho sự phát triển Giáo dục và Đào tạo, cần thu hút