SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHỆ AN

TRƯỜNG THPT YÊN THÀNH 3

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

ĐỀ TÀI: MỘT SỐ GIẢI PHÁP ĐỂ NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG SINH HOẠT DƯỚI CỜ TẠI TRƯỜNG THPT YÊN THÀNH 3

Lĩnh vực: Quản lý

Nhóm tác giả:

1. Đường Văn Tịnh – P. Hiệu trưởng - SĐT: 0948.161.179

2. Nguyễn Thị Hạnh – SĐT: 0985.822.402

3. Đặng Thị Biên – SĐT: 0978.021.938

Đơn vị: Trường THPT Yên Thành 3

Thời gian thực hiện: Năm học 2022-2023

Yên Thành, tháng 3 năm 2023

1

MỤC LỤC

NỘI DUNG Trang

Phần I. ĐẶT VẤN ĐỀ 1

1. Lý do chọn đề tài 1

2. Mục đích nghiên cứu 2

3. Nhiệm vụ nghiên cứu 2

4. Đối tượng nghiên cứu 2

5. Phương pháp nghiên cứu 2

6. Điểm mới trong kết quả nghiên cứu 2

7. Ý nghĩa đề tài 3

Phần II. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU 4

Chương I. Cơ sở lí luận và thực tiễn của sinh hoạt dưới cờ 4

1. Cơ sở lí luận 4

1.1. Hoạt động trải nghiệm- hướng nghiệp 4

1.2. Hoạt động sinh hoạt dưới cờ 7

1.2.1. Khái niệm hoạt động sinh hoạt dưới cờ 7

1.2.2.Vai trò của hoạt động sinh hoạt dưới cờ 7

1.2.3. Yêu cầu về tổ chức sinh hoạt dưới cờ 8

2. Cơ sở thực tiễn 9

2.1. Thực trạng của hoạt động SHDC trong trường THPT hiện nay 11

10

2.2. Thực trạng của SHDC ở trường THPT Yên Thành 3 trước và sau khi áp dụng đề tài

11

2.3. Một buổi SHDC theo chủ đề, chủ điểm tại trường THPT Yên Thành 3

13

Chương II. Một số giải pháp nâng cao hiệu quả sinh hoạt dưới cờ cho HS tại trường THPT Yên Thành 3

13 1. Tuyên truyền, nâng cao ý thức của cán bộ quản lý, GV và HS về

2

vai trò của SHDC hàng tuần

14

2. Đổi mới nội dung và hình thức SHDC theo chương trình GDPT 2018

27

3. Phát huy vai trò của cán bộ Đoàn và giáo viên chủ nhiệm trong việc tổ chức hoạt động SHDC

28

4. Đẩy mạnh sự phối hợp giữa nhà trường- gia đình- xã hội trong hoạt động SHDC

29

5. Nhà trường phối hợp với các đơn vị cơ sở thực hiện tốt các chuyên đề giáo dục kỹ năng sống

5.1. Chuyên đề tuyên truyền, phổ biến pháp luật 30

5.2. Chuyên đề tuyên truyền sức khỏe sinh sản vị thành niên 31

5.3. Chuyên đề tuyên truyền truyền thống cách mạng 32

5.4. Chuyên đề tuyên truyền lí tưởng cho thanh niên 33

5.5. Chuyên đề tuyên truyền ý thức bảo vệ môi trường 35

37

Chương III. Thực nghiệm sư phạm về việc áp dụng các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả của hoạt động sinh hoạt dưới cờ tại trường THPT Yên Thành 3

1. Mục đích thực nghiệm 37

2. Tổ chức thực nghiệm 37

3. Phương pháp thực nghiệm 37

4. Kết quả thực nghiệm 37

4.1. Đối tượng khảo sát 37

4.2. Nội dung khảo sát 37

4.3. Kết quả khảo sát 38

Phần III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 47

1. Kết luận 47

2. Kiến nghị 48

Tài liệu tham khảo 48

Phụ lục 49

3

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT TRONG SÁNG KIẾN

Nội dung Viết tắt

Giáo viên GV

Học sinh HS

Phương pháp dạy học PPDH

Hội phụ huynh HPH

Trung học phổ thông THPT

Bộ giáo dục và Đào tạo BGD&ĐT

Kỹ năng sống KNS

Sinh hoạt dưới cờ SHDC

Trải nghiệm- Hướng nghiệp TN-HN

Thực nghiệm TN

Đối chứng ĐC

4

PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ

1. Lý do chọn đề tài Từ trước đến nay, sinh hoạt dưới cờ đã trở thành một nội dung không thể thiếu đối với tất cả các trường học từ bậc Tiểu học đến THPT. Đây là tiết học khởi đầu cho một tuần làm việc mới, khơi dậy niềm đam mê sáng tạo và rèn luyện cho tất cả học sinh và giáo viên của toàn trường nên hầu hết trường học nào cũng chú trọng cả về nội dung và hình thức tiết học. Đặc biệt từ năm học 2022-2023, sinh hoạt dưới cờ là nội dung của hoạt động giáo dục bắt buộc nằm trong Chương trình giáo dục phổ thông 2018 quy định tại Thông tư 32/2018/TT-BGDĐT ngày 26/12/2018 của Bộ GD&ĐT với tên gọi là hoạt động trải nghiệm (ở THCS và THPT có tên gọi là hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp) và sẽ thực hiện xuyên suốt từ lớp 1 đến lớp 12, nó hoàn toàn khác với sinh hoạt đầu tuần.

Hoạt động trải nghiệm và Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp là hoạt động tạo cơ hội cho học sinh tiếp cận thực tế, thể nghiệm các cảm xúc tích cực, khai thác những kinh nghiệm đã có và huy động tổng hợp kiến thức, kĩ năng của các môn học để thực hiện những nhiệm vụ được giao hoặc giải quyết những vấn đề của thực tiễn đời sống nhà trường, gia đình, xã hội phù hợp với lứa tuổi; thông qua đó, chuyển hoá những kinh nghiệm đã trải qua thành tri thức mới, hiểu biết mới, kĩ năng mới góp phần phát huy tiềm năng sáng tạo và khả năng thích ứng với cuộc sống, môi trường và nghề nghiệp tương lai, đồng thời góp phần hình thành, phát triển các phẩm chất chủ yếu, năng lực chung và các năng lực đặc thù cho học sinh; nội dung hoạt động được xây dựng dựa trên các mối quan hệ của cá nhân học sinh với bản thân, với xã hội, với tự nhiên và với nghề nghiệp.

Tuy nhiên, trên thực tế cách thức tổ chức SHDC ở mỗi trường trên toàn quốc lại không giống nhau. Có những trường rất chú trọng, quan tâm đầu tư để nội dung SHDC trở nên bổ ích và hiệu quả để khởi động cho một tuần học mới giàu năng lượng hơn. Nhưng bên cạnh đó, trong những năm qua vẫn còn không ít những trường học coi nhẹ nội dung, hình thức chào cờ đầu tuần, tổ chức một cách qua loa, không đảm bảo thời gian và các yêu cầu của đổi mới giáo dục toàn diện cho học sinh, làm cho mục đích, ý nghĩa của tiết chào cờ không còn được trân trọng; giáo viên và học sinh không còn thiết tha với tiết chào cờ. Thậm chí có trường học còn biến tiết SHDC trở thành nội dung kiểm điểm học sinh vi phạm trong tuần của các lớp, điều đó tạo nên một không khí căng thẳng, áp lực không chỉ đối với HS mà còn cả đối với giáo viên chủ nhiệm.

Nhận thức được vai trò và ý nghĩa to lớn của SHDC đối với học sinh trong chương trình GDPT 2018, lãnh đạo trường THPT Yên Thành 3 đã chỉ đạo, hướng dẫn sát sao đối với tổ giáo viên hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp luôn phải đổi mới cả về nội dung lẫn hình thức sinh hoạt để mỗi tiết chào cờ là một trải nghiệm bổ ích, mang tính giáo dục cao cho học sinh và giáo viên toàn trường.

5

Từ thực tế trên và với mong muốn tạo nên những tiết SHDC chất lượng, hiệu quả, gửi đến những thông điệp cuộc sống có giá trị cao cho học sinh, chúng tôi đã quyết định chọn đề tài “Một số giải pháp để nâng cao chất lượng SHDC cho học sinh trường THPT Yên Thành 3”.

2. Mục đích nghiên cứu

Đề tài nghiên cứu nhằm những mục đích sau:

- Hướng dẫn cho học sinh biết vận dụng linh hoạt những tri thức đã học vào

hoạt động thực tiễn của đời sống xã hội.

- Hình thành ở học sinh những phẩm chất, năng lực cần có theo yêu cầu mục

tiêu của chương trình GDPT mới 2018.

- Thông qua các giải pháp để nâng cao chất lượng SHDC cho toàn thể học

sinh và cán bộ giáo viên trong toàn trường.

3. Nhiệm vụ nghiên cứu

- Nghiên cứu cơ sở lí luận và thực tiễn của nội dung SHDC hàng tuần.

- Khảo sát điều tra thực trạng SHDC của học sinh trường THPT Yên Thành

3 hiện nay.

- Các giải pháp để nâng cao hiệu quả SHDC cho học sinh trường THPT Yên

Thành 3.

- Tiến hành thực nghiệm sư phạm để kiểm nghiệm tính hiệu quả và khả thi

của những vấn đề mà đề tài đưa ra.

4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

- Đề tài này có thể áp dụng thành công đối với học sinh của tất cả các khối lớp và trên thực tế chúng tôi đã áp dụng với cả 3 khối 10,11,12, kết quả mang lại rất khả quan.

- Địa bàn khảo sát thực nghiệm: Trường THPT Yên Thành 3, huyện Yên

Thành, tỉnh Nghệ An.

5. Phương pháp nghiên cứu

+ Nhóm phương pháp nghiên cứu lí luận

+ Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn ( Điều tra, khảo sát, thực nghiệm,

phỏng vấn...)

+ Phương pháp thống kê toán học

6. Điểm mới trong kết quả nghiên cứu

Đề tài đưa ra những giải pháp để nâng cao chất lượng SHDC cho học sinh trường THPT Yên thành 3. Hiện nay, đã có một số bài viết dưới hình thức tham luận về chủ đề SHDC cho học sinh nhưng chưa có một đề tài nào đưa ra một cách 6

cụ thể, có luận cứ khoa học để xây dựng các giải pháp. Vì vậy, những giải pháp để nâng chất lượng SHDC cho học sinh mà chúng tôi đưa là hoàn toàn mới mà các đề tài trước chưa đề cập đến.

7. Ý nghĩa của đề tài

Nâng cao chất lượng SHDC cho học sinh là vô cùng cần thiết và hết sức phù hợp với xu thế giáo dục hiện nay, khi người học đóng vai trò trung tâm của hàng loạt các chuỗi hoạt động học tập trong quá trình dạy học. SHDC có hiệu quả không chỉ tạo nên một không khí thi đua sôi nổi, tích cực và nâng cao khả năng tư duy độc lập, tăng cường khả năng sáng tạo cho học sinh trong các chuỗi hoạt động TN-HN, mà còn góp phần gắn lý thuyết với thực hành, nhà trường - gia đình - xã hội. Đồng thời, qua những giải pháp này, năng lực của nhà quản lý giáo dục, sự kết nối giữa giáo viên và học sinh ngày càng bền vũng hơn, sâu sắc hơn. Chúng tôi hy vọng đề tài sẽ là những định hướng có giá trị, là những tư liệu đáng tin cậy giúp các cơ sở giáo dục có thể thực hiện tốt hơn mục tiêu giáo dục của nhà trường trong giai đoạn mới hiện nay.

7

PHẦN II. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU

Chương I. CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA SINH HOẠT DƯỚI CỜ

1. Cơ sở lý luận

1.1. Hoạt động TN-HN

1.1.1. Khái niệm hoạt động TN-HN

Hoạt động giáo dục trong nhà trường trong chương trình giáo dục phổ thông 2018 có tên gọi Hoạt động trải nghiệm đối với cấp tiểu học và Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp đối với cấp trung học. Đây là hoạt động bắt buộc được thực hiện từ lớp 1 đến lớp 12 và cùng với các môn học hoạt động góp phần đạt được mục tiêu chung của chương trình giáo dục.

Giai đoạn giáo dục định hướng nghề nghiệp Ngoài các hoạt động hướng đến cá nhân, xã hội, tự nhiên, nội dung Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp ở cấp trung học phổ thông tập trung hơn vào hoạt động giáo dục hướng nghiệp nhằm phát triển năng lực định hướng nghề nghiệp. Thông qua các hoạt động hướng nghiệp, học sinh được đánh giá và tự đánh giá về năng lực, sở trường, hứng thú liên quan đến nghề nghiệp, làm cơ sở để tự chọn cho mình ngành nghề phù hợp và rèn luyện phẩm chất và năng lực để thích ứng với nghề nghiệp tương lai.

Hoạt động trải nghiệm hướng nghiệp được triển khai qua 2 giai đoạn gồm: giai đoạn giáo dục cơ bản (cấp Tiểu học và cấp THCS) và giai đoạn giáo dục định hướng nghề nghiệp (cấp THPT).

Hoạt động trải nghiệm hướng nghiệp là hoạt động giáo dục tạo cơ hội cho học sinh tiếp cận thực tế; huy động tổng hợp kiến thức, kĩ năng của các môn học để thực hiện nhiệm vụ được giao hoặc giải quyết những vấn đề của thực tiễn. Qua đó, học sinh chuyển hoá kinh nghiệm thành tri thức và kĩ năng mới, phát huy tiềm năng sáng tạo và khả năng thích ứng với cuộc sống, nghề nghiệp tương lai

1.1.2. Đặc điểm của hoạt động Hoạt động trải nghiệm và Hoạt động trải

nghiệm, hướng nghiệp

Đó là hoạt động giáo dục do nhà giáo dục định hướng, thiết kế và hướng

dẫn thực hiện.

Hoạt động tạo cơ hội cho học sinh tiếp cận thực tế, thể nghiệm các cảm xúc tích cực, khai thác những kinh nghiệm đã có và huy động tổng hợp kiến thức, kĩ năng của các môn học để thực hiện những nhiệm vụ được giao hoặc giải quyết những vấn đề của thực tiễn đời sống nhà trường, gia đình, xã hội phù hợp với lứa tuổi.

8

Thông qua hoạt động này, những kinh nghiệm đã trải qua chuyển hoá thành tri thức mới, hiểu biết mới, kĩ năng mới góp phần phát huy tiềm năng sáng tạo và khả năng thích ứng với cuộc sống, môi trường và nghề nghiệp tương lai.

Hoạt động trải nghiệm và Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp góp phần hình thành, phát triển các phẩm chất chủ yếu, năng lực chung và các năng lực đặc thù cho học sinh; nội dung hoạt động được xây dựng dựa trên các mối quan hệ của cá nhân học sinh với bản thân, với xã hội, với tự nhiên và với nghề nghiệp.

1.1.3. Quan hệ với môn học khác

Hoạt động trải nghiệm và Hoạt động trải nghiệm hướng nghiệp sử dụng kiến thức, kĩ năng của các môn học và lĩnh vực giáo dục khác nhau để trải nghiệm thực tiễn đời sống nhà trường, gia đình, xã hội, tham gia hoạt động hướng nghiệp và hoạt động phục vụ cộng đồng. Tuy nhiên hoạt động này được thiết kế theo chức năng, nhiệm vụ của chính mình, đáp ứng mục tiêu của hoạt động đề ra và cùng với các môn học, góp phần đạt mục tiêu chung của chương trình tổng thể

1.1.4. Vai trò của hoạt động TN-HN

Ở THPT, hoạt động TN-HN giúp học sinh phát triển các phẩm chất, năng lực đã được hình thành ở cấp tiểu học và cấp trung học cơ sở. Kết thúc giai đoạn giáo dục định hướng nghề nghiệp, học sinh có khả năng thích ứng với các điều kiện sống, học tập và làm việc khác nhau; thích ứng với những thay đổi của xã hội hiện đại; có khả năng tổ chức cuộc sống, công việc và quản lí bản thân; có khả năng phát triển hứng thú nghề nghiệp và ra quyết định lựa chọn được nghề nghiệp tương lai; xây dựng được kế hoạch rèn luyện đáp ứng yêu cầu nghề nghiệp và trở thành người công dân có ích.

Hoạt động tạo cơ hội cho học sinh tiếp cận thực tế, thể nghiệm các cảm xúc tích cực, khai thác những kinh nghiệm đã có và huy động tổng hợp kiến thức, kĩ năng của các môn học để thực hiện những nhiệm vụ được giao hoặc giải quyết những vấn đề của thực tiễn đời sống nhà trường, gia đình, xã hội phù hợp với lứa tuổi.

Thông qua hoạt động này, những kinh nghiệm đã trải qua chuyển hoá thành tri thức mới, hiểu biết mới, kĩ năng mới góp phần phát huy tiềm năng sáng tạo và khả năng thích ứng với cuộc sống, môi trường và nghề nghiệp tương lai.

1.1.5. Yêu cầu cần đạt về phẩm chất chủ yếu và đóng góp của hoạt

động trong việc bồi dưỡng phẩm chất cho học sinh

Hoạt động trải nghiệm và Hoạt động TN-HN góp phần hình thành và phát triển các phẩm chất chủ yếu theo các mức độ phù hợp với mỗi cấp học đã được quy định trong Chương trình tổng thể. Những biểu hiện của các phẩm chất này có thể được mô tả như sau:

- Yêu nước: Rung cảm và thể hiện thái độ yêu thương, niềm tự hào đối

9

với cảnh quan thiên nhiên, di tích, truyền thống của địa phương, đất nước, truyền thống yêu hoà bình…; Thể hiện thái độ kính trọng, biết ơn người lao động, người có công với nước; Tích cực, chủ động vận động người khác tham gia các hoạt động bảo vệ thiên nhiên, phát huy giá trị các di sản văn hoá của quê hương, đất nước và chủ động, tích cực tham gia và vận động người khác tham gia các hoạt động xã hội góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; sẵn sàng thực hiện nghĩa vụ bảo vệ Tổ quốc;

- Nhân ái: Thể hiện sự quan tâm chăm sóc sức khoẻ thể chất và tinh thần không chỉ cho bản thân, người thân mà còn cho cộng đồng; Thiết lập được mối quan hệ hài hòa với người xung quanh, mang lại cảm xúc tích cực cho họ và thể hiện tôn trọng sự khác biệt của mọi người; Tích cực, chủ động vận động người khác tham gia phòng ngừa, ngăn chặn các hành vi bạo lực, hành vi phi đạo đức, hành vi thiếu ý thức xã hội và tham gia các hoạt động từ thiện và hoạt động phục vụ cộng đồng; Thể hiện lòng trắc ẩn đối với nhân loại, con người nói chung và cảm thông, khoan dung với những hành vi, thái độ có lỗi của người khác.

- Chăm chỉ: Ý thức hoàn thành mọi loại nhiệm vụ được giao, cố gắng vượt khó khăn để hoàn thành nhiệm vụ; Luôn tìm kiếm sách, báo, tư liệu từ các nguồn khác nhau để đọc mở rộng hiểu biết và thực hiện các nhiệm vụ được giao; Tham gia công việc trong gia đình, lao động sản xuất theo yêu cầu thực tế, phù hợp với khả năng và điều kiện của bản thân; Tích cực tham gia các công việc phục vụ cộng đồng và tích cực học tập, rèn luyện để chuẩn bị cho nghề nghiệp tương lai

- Trung thực: Tự tin trình bày, chia sẻ quan điểm cá nhân trước mọi người trong quá trình hoạt động và cuộc sống; Thành thật với bản thân, nhận thức và hành động theo lẽ phải; Sẵn sàng đấu tranh bảo vệ lẽ phải, bảo vệ người tốt, điều tốt., không bao che hành động xấu; Thể hiện sự công tâm, minh bạch trong các quan hệ và không dùng những gì không thuộc về mình.

- Trách nhiệm: Xây dựng được hình ảnh cá nhân khoẻ mạnh về thể chất và tinh thần; Thể hiện được trách nhiệm trong tổ chức cuộc sống gia đình, góp phần xây dựng gia đình ấm no, hạnh phúc; Có ý thức trách nhiệm trong học tập và rèn luyện để chuẩn bị cho nghề nghiệp tương lai; Chủ động, tích cực tham gia và vận động người khác tham gia lao động công ích, tham gia các hoạt động tuyên truyền, chăm sóc, bảo vệ thiên nhiên, ứng phó với biến đổi khí hậu và phát triển bền vững, tham gia các hoạt động giáo dục các vấn đề xã hội… và đánh giá được hành vi chấp hành kỷ luật, pháp luật của bản thân và người khác; đấu tranh phê bình các hành vi vô kỷ luật, vi phạm pháp.

Yêu cầu cần đạt về phẩm chất được chương trình mô tả là yêu cầu cần đạt vào cuối các cấp học. Tuy nhiên khi các nhà trường phát triển nội dung giáo dục cho các lớp trong cấp học của mình, thì hoàn toàn có thể cụ thể hoá các yêu cầu cần đạt này ở mỗi lớp khi gắn với nội dung giáo dục cụ thể nào đó.

10

1.1.6. Yêu cầu cần đạt về năng lực đặc thù của hoạt động trải nghiệm và hoạt động trải nghiệm hướng nghiệp

Trong cấu trúc 3 nhóm năng lực của chương trình Hoạt động trải nghiệm và Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp là năng lực thích ứng với cuộc sống; năng lực thiết kế và tổ chức hoạt động; năng lực định hướng nghề nghiệp bao gồm các yếu tố thành phần, các chỉ số hành vi, thái độ… của các phẩm chất và năng lực chung. Chính vì vậy, các yêu cầu cần đạt về phẩm chất và năng lực chung đã được tích hợp hoặc thể hiện riêng biệt trong các yêu cầu cần đạt của hoạt động này. Những yêu cầu cần đạt này là cơ sở để xây dựng các công cụ đánh giá tổng kết về năng lực cần đạt của Hoạt động trải nghiệm và Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp, từ đó xác định mức độ phát triển của học sinh về các nội dung cần đo ở cuối giai đoạn phát triển.

1.1.7. Một số hình thức hoạt động TN-HN

Theo quy định của chương trình giáo dục phổ thông mới năm 2018, bắt đầu từ năm học 2022-2023, học sinh khối 10 sẽ học môn HĐTN, HN với tổng số tiết là 105 tiết/ 01 năm học bao gồm 03 tiết/ 01 tuần học gồm các hoạt động cụ thể sau:

+ Sinh hoạt dưới cờ

+ Hoạt động giáo dục theo chủ đề

+ Sinh hoạt lớp cuối tuần

1.2. Hoạt động sinh hoạt dưới cờ

1.2.1. Khái niệm hoạt động SHDC

Sinh hoạt dưới cờ là nội dung của hoạt động giáo dục bắt buộc nằm trong Chương trình giáo dục phổ thông 2018 với tên gọi là hoạt động trải nghiệm (ở THCS và THPT có tên gọi là hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp) và sẽ thực hiện xuyên suốt từ lớp 1 đến lớp 12, nó hoàn toàn khác với sinh hoạt đầu tuần. SHDC được thực hiện vào thứ hai hằng tuần với nhiều chủ đề, chủ điểm khác nhau theo quy định của Bộ GD&ĐT cùng với kế hoạch sinh hoạt dưới cờ của nhà trường.

1.2.2. Vai trò của hoạt động SHDC

Sau khi các quyết định quan trọng của Bộ giáo dục và đào tạo được ban hành liên quan đến tiết SHDC, các trường học trên cả nước nhanh chóng triển khai, lên kế hoạch tổ chức, thực hiện tiết học SHDC theo quy định. Các trường học đã triển khai thực hiện đổi mới tiết học này một cách chủ động, linh hoạt và đã mang lại nhiều cảm xúc, ý nghĩa cho giáo viên, học sinh trong mỗi nhà trường.

Trước hết chào cờ đối với giáo viên và học sinh là một hoạt động có ý nghĩa cao đẹp. Đây là một nghi thức trang trọng thể hiện lòng yêu nước, tự hào dân tộc và sự biết ơn đối với các thế hệ cha anh đã hi sinh xương máu để đổi lấy độc lập,

11

tự do cho Tổ quốc. Ngoài nghi thức chào cờ, mỗi tiết SHDC còn có các hoạt động giáo dục nhằm hình thành cho học sinh các thói quen tích cực trong cuộc sống hằng ngày như chăm chỉ lao động; thực hiện trách nhiệm của người học sinh ở nhà, ở trường và địa phương; biết tự đánh giá và tự điều chỉnh bản thân; hình thành những hành vi giao tiếp, ứng xử có văn hoá; có ý thức hợp tác nhóm; năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo.

Lễ chào cờ không chỉ là giây phút thiêng liêng làm sống lại quá khứ đấu tranh hào hùng của các bậc cha anh đi trước đã hy sinh anh dũng để bảo vệ nền độc lập dân tộc mà còn khơi dậy lòng nhiệt huyết và khát vọng cống hiến của mỗi người. Qua đó góp phần xây dựng và bảo vệ quê hương, đất nước trong giai đoạn hiện nay.

Hoạt động này không chỉ nhằm tuyên truyền cho HS nâng cao nhận thức về ý thức phục sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân, nhắc nhở mỗi người biết sống làm theo vì lợi ích cộng đồng, dân tộc, mà còn là dịp để mọi cán bộ, đảng viên thắt chặt tình đoàn kết, gắn bó, nhắc nhở mọi người làm tốt hơn nhiệm vụ được giao; đồng thời nâng cao trách nhiệm cá nhân trong thực hiện nếp sống văn minh, hiệu quả và chất lượng công việc. Thông qua các giờ SHDC nhằm giáo dục truyền thống, mở rộng vốn kiến thức và hiểu biết cho HS thông qua các chủ đề, chủ điểm sinh hoạt của từng tuần, từng tháng; tạo điều kiện để các em nói lên tiếng nói của mình về các vấn đề có liên quan đến HS. Đây cũng là môi trường vui chơi, giải trí lành mạnh để các em thể hiện tài năng, năng khiếu của mình, giúp các em tham gia tích cực và mạnh dạn hơn trong các hoạt động tập thể; giúp các em tránh xa các tệ nạn xã hội.

Các hoạt động phải đảm bảo tính thiết thực, hiệu quả, đáp ứng được yêu cầu giáo dục, bồi dưỡng tình cảm, đạo đức trong sáng, tính tích cực xã hội, khả năng giao tiếp, ứng xử, ý thức tổ chức kỷ luật cho học sinh.

1.2.3. Yêu cầu về tổ chức SHDC

- Đối tượng tham gia: học sinh toàn trường, toàn thể giáo viên chủ nhiệm lớp, Ban lãnh đạo nhà trường, tổng phụ trách đội; Cha mẹ học sinh, khách mời (nếu có)…

- Hình thức thể hiện: trang nghiêm, sinh động, hấp dẫn, gần gũi với học sinh; gây hứng thú cho học sinh; tác phong, thái độ nghiêm túc, trang trọng và tôn nghiêm.

Các hoạt động phải có ý nghĩa và khuyến khích tối đa học sinh tham gia

- Thời gian tổ chức: 1 tiết/tuần

- Địa điểm tổ chức: tại sân trường hoặc phòng có không gian rộng

- Chuẩn bị :

+ Các báo cáo tuần về tình hình của các lớp về hoạt động học tập, rèn luyện

nền nếp và các hoạt động khác của nhà trường...

12

+ Phần thưởng (nếu có) cho cá nhân, tập thể đạt thành tích tốt.

+ Các nội dung hoạt động cho sinh hoạt chủ đề: xây dựng kịch bản, chuẩn bị

phương tiện và trang thiết bị; triển khai cho các lớp chuẩn bị nội dung.

- Cấu trúc giờ Sinh hoạt dưới cờ

Sinh hoạt dưới cờ gồm 2 phần:

Phần 1: Nghi lễ

+ Lễ chào cờ

+ Tổng kết hoạt động giáo dục trong toàn trường

+ Phát động/phổ biến kế hoạch hoạt động tuần/tháng tiếp theo

Phần 2: Sinh hoạt theo chủ đề

Chủ đề sinh hoạt có thể được xây dựng theo kế hoạch năm học, cũng có thể

mới được đề xuất nếu có vấn đề nóng.

Tuy nhiên, dù chủ đề có tính thời sự hay chủ đề theo kế hoạch thì cũng dựa trên các yêu cầu cần đạt của chương trình và được chuẩn bị chu đáo từ trước đó. Trong phần sinh hoạt theo chủ đề, giáo viên chuyển dần vai trò điều hành hoạt động sang cho học sinh. Các nhiệm vụ của chủ đề cần phải tính đến sự đa dạng về độ khó sao cho không khó đối với lớp dưới và không dễ đối với lớp lớn hơn. Lựa chọn phương thức tổ chức phù hợp sao cho giúp tăng tính hấp dẫn của nội dung, tăng mức độ tham gia của học sinh vào các khâu tổ chức từ chuẩn bị cho đến trình diễn hay tham gia tích cực vào hoạt động và đánh giá. Muốn chuyển tải nội dung phong phú cho học sinh đòi hỏi cần kết hợp nhiều hình thức, phương pháp đa dạng để tiết sinh hoạt dưới cờ đạt hiệu quả như mong muốn. Một số hình thức, phương pháp thường sử dụng:

- Hình thức sân khấu hóa: Hát múa, kể chuyện, hoạt cảnh truyền thống, tiểu phẩm, hóa trang,…

- Hình thức nói chuyện chuyên đề: chuyên gia tâm lý, các nhà chuyên môn, người nổi tiếng được mời đến nói chuyện, giao lưu với học sinh hoặc trang bị kiến thức, hiểu biết chuyên biệt trong một số lĩnh vực như phòng cháy chữa cháy; phong chống đuối nước, phòng chống bắt cóc và xâm hại tình dục trẻ em.

- Hình thức Hội thi: tổ chức thi giữa các lớp, các cá nhân về một chủ đề nào đó như kể chuyện Bác Hồ, kể chuyện về tấm gương người tốt việc tốt, kể chuyện về danh nhân; Chuyên mục “Mỗi tuần một cuốn sách”; thi vẽ tranh tuyên truyền; tìm hiểu qua bài viết dự thi…

2. Cơ sở thực tiễn

2.1. Thực trạng của SHDC trong trường THPT hiện nay

13

H i ệ n n a y ở c á c t r ư ờ n g h ọ c t i ế t S H D C đ ư ợ c t ổ c h ứ c t r o n g chương trình chính khóa vào thời điể m đầu tuần của toàn trường do nhà trường chỉ đạo Đoàn thanh niên phối hợp cùng giáo viên chủ nhiệm phụ trách. Nhìn chung các giờ chào cờ đã thực hiện sinh hoạt theo yêu cầu, tiến hành đúng theo thời gian. Nhưng trên thực tế, thời gian qua tôi nhận thấy các tiết sinh hoạt dưới cờ ở nhiều trường THPT, trong đó có Trường THPT Yên Thành 3 còn một số tồn tại sau: Một số giáo viên chưa xác định đúng vị trí, tính chất của tiết SHDC nên trong công tác phối hợp còn lỏng lẻo, thiếu tính nhiệt tình, chỉ dự với vai trò thụ động miễn cưỡng và nghĩ rằng Đoàn trường phụ trách làm tất cả. Trong quá trình tổ chức, nhiều giáo viên làm việc riêng không chú ý đến các hoạt động đang diễn ra. Nội dung các buổi sinh hoạt dưới cờ khi tổ chức chỉ tiến hành qua loa đại khái (như nhận xét sơ qua nội dung và đưa ra vài việc cần làm trong thời gian tới và chủ yếu là dành phần lớn thời gian để phê bình những khuyết điểm mà học sinh mắc phải trong thời gian đã qua về học tập, rèn luyện, ý thức tham gia phong trào...); công tác chuẩn bị của những người có trách nhiệm thiếu bài bản, sơ sài trên cơ sở đó dẫn đến giờ sinh hoạt dưới cờ đầu tuần trở nên nặng nề với học sinh, học sinh không hứng thú, giờ sinh hoạt không phản ánh đúng mục tiêu giáo dục đề ra...Trong công tác chỉ đạo của BGH nhà trường chưa thực sự quan tâm đến giờ sinh hoạt dưới cờ, chưa có kế hoạch thực hiện cụ thể cho từng tuần, tháng, thiếu sự phân công và hầu như chỉ giao mặc cho Đoàn trường phụ trách... tiết sinh hoạt nghèo nàn về nội dung, hình thức, cách t h ứ c t i ế n h à n h t h e o m ộ t q u y t r ì n h l ặ p đ i l ặ p l ạ i n h à m c h á n .

Từ việc tổ chức như vậy cho nên dẫn đến nhiều học sinh không hứng thú với tiết sinh hoạt dưới cờ đầu tuần. Các em chỉ tham gia cho có lệ, trong tiết chào cờ các em không hoặc thiếu chú ý đến các thầy, cô đang truyền đạt cái gì trên bục mà chỉ tập trung nói chuyện, chỉ có một số rất ít học sinh để ý đến nội dung các thầy, cô đang nói. Ngoài ra việc tổ chức như vậy cũng không mang lại hiệu quả c a o t r o n g v i ệ c g i á o d ụ c n h â n c á c h v à đ ạ o đ ứ c c h o h ọ c s i n h

2.2. Thực trạng SHDC ở trường THPT Yên Thành 3 trước và sau áp

dụng đề tài.

Trước đây, các tiết sinh hoạt vào mỗi sáng thứ Hai đầu tuần được đánh giá là khá khô cứng, đơn điệu, thiếu sức hút đối với học sinh. Theo kế hoạch của nhà trường thì trong một tiết sinh hoạt chào cờ gồm có 3 phần: Nhận xét của trực tuần, nhận xét và kế hoạch hoạt động của Ban chấp hành Đoàn trường, nhận xét và triển khai kế hoạch tuần của BGH nhà trường. Học sinh tham gia tiết chào cờ với tính chất điểm danh, đối phó với giáo viên chủ nhiệm. Hầu hết các em không hứng thú với tiết chào cờ, đặc biệt nó trở nên nặng nề hơn đối với những học sinh thường xuyên vi phạm nội quy của nhà trường. Các em bị gọi tên, nêu gương xấu dưới cờ nên tâm lý càng trở nên nặng nề; hiệu quả giáo dục mang lại chưa cao.

14

Tuy nhiên, từ sau khi áp dụng Chương trình giáo dục phổ thông 2018 (CTGDPT 2018), tiết sinh hoạt sau nghi thức chào cờ trở thành hoạt động giáo dục bắt buộc với tên gọi sinh hoạt dưới cờ- một trong những nội dung quan trọng trong hoạt động trải nghiệm - hướng nghiệp. Với mong muốn đổi mới, phát huy hiệu quả của tiết sinh hoạt dưới cờ, nhiều trường học đã nỗ lực xây dựng nội dung phong phú, đa dạng, tăng tính tương tác, trải nghiệm, kích thích tư duy, sáng tạo của HS.

2.3. Một buổi sinh hoạt dưới cờ theo chủ đề, chủ điểm của Trường THPT Yên Thành 3

Mỗi sáng thứ Hai đầu tuần với học sinh Trường Yên Thành 3 là một niềm vui, hứng khởi mới. Bám sát các chủ đề, chủ điểm của tuần, tháng, nhà trường sẽ tổ chức các hoạt động phù hợp, vừa tạo sân chơi vừa nâng cao kiến thức, kỹ năng cho học sinh, với phương châm: “Lấy học sinh làm trung tâm”, trong các tiết sinh hoạt dưới cờ, nhà trường chú trọng thúc đẩy tinh thần tự giác, tự tin, năng động, sáng tạo của học sinh thông qua các hoạt động: trả lời câu hỏi trắc nghiệm, tham gia phát biểu ý kiến, mạnh dạn đề xuất cách làm hay. Các em thực sự rất vui, hào hứng chờ đợi để được tham gia tiết sinh hoạt dưới cờ mỗi sáng thứ hai đầu tuần. Nó không đơn giản là hoạt động chào cờ như trước đây mà có thêm nhiều hoạt động thú vị để các em có cơ hội trải nghiệm, tiếp thu kiến thức, hiểu biết hơn về cuộc sống.

Chỉ tính từ đầu năm học 2022-2023 đến nay, nhà trường đã tổ chức được nhiều hoạt động hay, mới mẻ trong các tiết sinh hoạt dưới cờ, tiêu biểu như: Mời diễn giả có uy tín nói chuyện theo chủ đề, phối hợp với các cơ quan, đơn vị, đoàn thể chính trị - xã hội tổ chức tuyên truyền, phổ biến pháp luật về an toàn giao thông, phòng chống cháy nổ, kỹ năng sử dụng mạng xã hội an toàn. Đối với trường chúng tôi, nỗ lực đổi mới, phát huy hiệu quả của tiết sinh hoạt dưới cờ vừa là thử thách vừa là cơ hội để những người thực hiện nhiệm vụ SHDC được thỏa sức sáng tạo, đưa ra những sáng kiến, rèn luyện kỹ năng tổ chức các hoạt động sinh hoạt tập thể, từ đó hoàn thiện, nâng cao năng lực... Khi xây dựng kịch bản tiết sinh hoạt dưới cờ, chúng tôi luôn chủ động tìm kiếm thông tin, học hỏi cách làm, chọn lọc thông tin và có các hoạt động phù hợp với điều kiện thực tế của nhà trường, đối tượng, tâm lý học sinh.

15

Ảnh: HS đang chăm chú theo dõi trong 1 tiết sinh hoạt dưới cờ

Nội dung của các tiết sinh hoạt dưới cờ được nhà trường xây dựng theo chủ đề, chủ điểm từng tháng, từng tuần, chú trọng đến việc tuyên truyền, phổ biến pháp luật, giáo dục giới tính, giáo dục sức khỏe sinh sản vị thành niên, giáo dục truyền thống nhà trường, truyền thống tôn sư trọng đạo, lòng biết ơn gia đình...

Tuy nhiên, bên cạnh những mặt tích cực, thuận lợi, việc đổi mới, phát huy hiệu quả tiết sinh hoạt dưới cờ tại các cấp học cũng cho thấy nhiều khó khăn, hạn chế về cơ sở vật chất, nhân lực, kinh phí... Do đó, trong thời gian tới, để tiếp tục đổi mới, nâng cao hơn nữa chất lượng tiết sinh hoạt dưới cờ, các cấp, các ngành, tổ chức đoàn thể chính trị - xã hội cần có sự quan tâm, tạo điều kiện, phối hợp chặt chẽ hơn nữa, đặc biệt chú trọng tổ chức các lớp tập huấn về công tác ngoài giờ lên lớp, kỹ năng tổ chức hoạt động ngoại khóa cho các và các giáo viên có liên quan; đồng hành, chung tay cùng ngành giáo dục làm tốt công tác xã hội hóa sự nghiệp giáo dục.

16

Chương II. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ

SINH HOẠT DƯỚI CỜ CHO HS Ở TRƯỜNG THPT YÊN THÀNH 3

1. Tuyên truyền, nâng cao ý thức của cán bộ quản lí, giáo viên và học

sinh về vai trò của SHDC hàng tuần

- Với cán bộ quản lý và giáo viên:

Từ trước đến nay, hầu hết trong suy nghĩ của cán bộ giáo viên toàn trường và học sinh thì tiết SHDC mang tính hình thức là chủ yếu, cả học sinh và GV tham gia chỉ mang tính chất điểm danh, đối phó và tham dự với tính chất bắt buộc. Vì thế cần phải thay đổi về mặt nhận thức cho cả toàn bộ giáo viên và học sinh. Bởi tiết sinh hoạt dưới cờ đó là những giây phút thiêng liêng để chúng ta tưởng nhớ tới công lao của các thế hệ cha anh đi trước, là tiết học tạo tâm thế khởi động cho một tuần làm việc, học tập mới tràn đầy năng lượng. Thay đổi từ trong nhận thức chúng ta sẽ thay đổi trong hành động, việc làm. Bởi thế, thầy cô giáo hãy là người truyền cho các em những cảm hứng tích cực, thay đổi tư duy, nhận thức cho học sinh về tiết SHDC. Chúng ta hãy biến những tiết SHDC mang nặng thi đua, nhận xét phẩm chất, kết quả học tập của học sinh thành những tiết học nơi các em được thể hiện là chính mình, là sân chơi bổ ích để các em lắng nghe, được thấu hiểu, được yêu thương, được rèn luyện phẩm chất và năng lực theo đúng mục tiêu của chương trình GDPT 2018.

- Với các em học sinh:

Các em HS phải tự thay đổi chính mình, phải trở nên tích cực, năng động và

sáng tạo, chủ động tham gia vào các chủ đề SHDC mà thầy cô đã xây dựng.

HS không chỉ ngồi nghe như trước mà các em được tạo cơ hội để trực tiếp tham gia, đóng góp ý kiến hay bày tỏ tâm tư, nguyện vọng cho các nội dung sinh hoạt trong tiết chào cờ đầu tuần. Các em tự lên kịch bản; dẫn chương trình, sân khấu hóa thành các hoạt cảnh, vở kịch, tiết mục văn nghệ tùy vào nội dung sinh hoạt từng tuần. Dưới sự tư vấn, hỗ trợ của thầy, cô thông qua các hoạt động trong giờ chào cờ đã khuyến khích nâng cao sự năng động, tính tự chủ, sáng tạo của HS; góp phần giúp các em rèn luyện sự tự tin, kỹ năng xử lý tình huống, kỹ năng xây dựng kế hoạch, kịch bản, chương trình. Có lẽ vì vậy, giờ chào cờ trở thành hoạt động sinh hoạt ý nghĩa trong sự chờ đợi, háo hức của học sinh toàn trường mỗi sáng thứ hai.

Thầy Phan Tất Khang- Bí thư chi bộ, Hiệu trưởng nhà trường cho biết thêm: “Ngay từ đầu năm học, Ban giám hiệu nhà trường đã lên kế hoạch xây dựng các nội dung cho buổi sinh hoạt chào cờ đầu tuần xuyên suốt năm học. Từ đó tiến hành phân công nhiệm vụ cho các tổ chuyên môn, phân công giáo viên phụ trách, kết hợp cùng các em học sinh trong các câu lạc bộ của nhà trường và các lớp dạy

17

xây dựng kịch bản, nội dung để mỗi tiết sinh hoạt dưới cờ thực sự mới mẻ, thú vị, hào hứng và đem lại ý nghĩa giáo dục cao”.

2. Đổi mới nội dung và hình thức SHDC theo chương trình GDPT 2018

2.1. Đổi mới cách thức quản lý hoạt động SHDC của BGH nhà trường

Thực hiện theo công văn chỉ đạo của Bộ GD&ĐT về thực hiện chương trình GDPT mới 2018, BGH nhà trường đã họp và giao cho Hiệu phó chuyên môn và Hiệu phó phụ trách an ninh trường học và ngoài giờ lên lớp phối hợp, lên kế hoạch, phân công nhiệm vụ cho giáo viên thực hiện nhiệm vụ phụ trách SHDC. Hoạt động SHDC được thực hiện trên cơ sở quy định như sau:

Một là, xây dựng chương trình tổng thể, kế hoạch hoạt động của tiết SHDC

theo các chủ đề, chủ điểm cho cả năm học.

Hai là, mỗi tiết SHDC GV phụ trách phải phân công lớp học sinh, giáo viên chủ nhiệm chịu trách nhiệm đôn đốc và tổ chức thực hiện trên tinh thần lấy học sinh làm trung tâm, phát huy tính tích cực, chủ động và sáng tạo của học sinh trong giải quyết vấn đề, tránh việc cán bộ, giáo viên làm thay, làm hộ học sinh.

Ba là, hiệu trưởng chịu trách nhiệm phê duyệt kế hoạch tổ chức tiết SHDC đảm bảo yêu cầu về nội dung, hình thức theo định hướng phát triển năng lực, phẩm chất học sinh.

Căn cứ trên kế hoạch thực hiện, tổ GV làm nhiệm vụ phụ trách SHDC sẽ hướng dẫn học sinh và GVCN lớp đó thực hiện chủ đề được giao có sự phê duyệt của BGH nhà trường.

Đổi mới nội dung và hình thức giờ chào cờ đầu tuần, tạo ra cho học sinh hứng thú với mỗi tuần là một thông điệp, giúp các em nhận thức nhẹ nhàng mà sâu sắc, rèn cho các em kỹ năng giao tiếp, dẫn trình, tạo cho các em niềm tin vào cuộc sống để các em vững bước trên đường tương lai.

2.2.1. Thực hiện SHDC theo phân phối chương trình hoạt động TN-HN

2018 của Sở GD&ĐT

Theo quy định của chương trình GDPT 2018, môn HĐTN, HN có tổng số

tiết là 105 tiết/ 35 tuần/ 1 năm học. Mỗi tuần học sinh sẽ học 3 tiết gồm:

+ Tiết 1: Sinh hoạt dưới cờ (chung toàn trường): Thực hiện dựa trên các chủ

đề theo PPCT) do GV môn KT& PL phụ trách.

+ Tiết 2: Hoạt động giáo dục theo chủ đề, bố trí trong thời khóa biểu chính

khóa theo lớp do GV môn KT & PL dạy.

+Tiết 3: Sinh hoạt lớp cuối tuần do GVCN (thực hiện dựa trên các chủ đề theo PPCT).

Phân phối chương trình môn HĐTN, HN được thực hiện như sau:

18

Số tiết Tuần Tiết Bài học (1) (2)

Chủ đề 1: Phát huy truyền thống của nhà trường 12

1 1 SHDC: Khai giảng năm học và tìm hiểu nội quy của nhà trường

2 1 Tuần 1 HĐGD theo chủ đề: Tìm hiểu nội quy của trường, lớp, quy định của cộng đồng và biện pháp thực hiện, Tìm hiểu truyền thống nhà trường.

3 SHL: Xây dựng nội quy lớp học và biện pháp thực hiện 1

4 SHDC: Chung tay phát huy truyền thống nhà trường. 1

5 1 Tuần 2 HĐGD theo chủ đề: Thực hiện nội quy của trường, lớp và quy định của cộng đồng. Giáo dục truyền thống của nhà trường.

6 1 SHL: Chia sẻ về việc thực hiện nội quy của trường, lớp và quy định của cộng đồng.

Tuần 3 7 1 SHDC: Giao lưu với những tấm gương tích cực tham gia hoạt động chung.

8 1

HĐGD theo chủ đề: Thực hiện một số biện pháp thu hút các bạn vào hoạt động chung. Xây dựng và thực hiện kế hoạch tư rèn luyện bản thân để thực hiện tốt các quy định chung

9 1 SHL: 3. Ý nghĩa của giáo dục truyền thống nhà trường và hành động phát huy truyền thống.

10 SHDC:Biểu diễn văn nghệ ca ngợi mái trường thân yêu. 1

11 1

SH theo CĐ: Thực hiện một số biện pháp thu hút các bạn vào hoạt động chung. Xây dựng và thực hiện kế hoạch tự rèn luyện bản thân để thực hiện tốt các hoạt động chung.

19

12 1 SHL: Chia sẻ về việc thực hiện các biện pháp thu hút học sinh tham gia hoạt động.

Đánh giá chủ đề 1

Chủ đề 2: Khám phá bản thân 6

13 SHDC: Hoạt động khám phá bản thân “Tôi là ai” 1

14 1 Tuần 5 HĐGD theo chủ đề: Xác định tính cách của bản thân. Tìm hiểu về điều chỉnh tư duy theo hướng tích cực. Tìm hiểu về quan điểm sống.

15 1

SHL: Chia sẻ kế hoạch của rèn luyện tính cách của bản thân. Chia sẻ kết quả rèn luyện tính cách và điều chỉnh tư duy của bản thân theo hướng tích cực.

16 1 SHDC: Diễn đàn HS về chủ đề “Mục đích học tập của HS THPT”.

17 1

Tuần 6 HĐGD theo chủ đề: Lập và thực hiện kế hoạch rèn luyện phát huy điểm mạnh, hạn chế điểm yếu của bản thân. Điều chỉnh tư duy của bản thân theo hướng tích cực. Rèn luyện tính cách và tư duy tích cực của bản thân. Thể hiện quan điểm sống của bản thân.

SHL: Chia sẻ quan điểm sống của bản thân. 18 1 - Đánh giá chủ đề 2

Chủ đề 3: Rèn luyện bản thân 15

19 SHDC: Giao lưu “Đối thoại tuổi 16” 1

Tuần 7 20 1

HĐGD theo chủ đề: Tìm hiểu biểu hiện của người có trách nhiệm. Tìm hiểu những việc làm thể hiện sự tự chủ, lòng tự trọng, ý chí vượt khó.

21 1 SHL: Chia sẻ về những việc làm thể hiện trách nhiệm, tự chủ, tự trọng, ý chí vượt khó đã có ở bản thân.

22 SHDC: Giao lưu “Tấm gương vượt khó”. 1

20

23 1 HĐGD theo chủ đề: Tìm hiểu biểu hiện của người có tư duy phản biện. Tìm hiểu về kế hoạch tài chính cá nhân. Tuần 8

24 1 SHL: Chia sẻ những khó khăn cần vượt qua và những hành động vượt khó cần thực hiện.

25 SHDC: Diễn đàn” Tư duy trong thế giới đa chiều”. 1 Tuần 9

26 Kiểm tra định kỳ giữa học kỳ I 1

27 SHL: Chia sẻ kết quả rèn luyện tư duy phản biện. 1

28 SHDC: Tranh biện “Thuốc lá điện tử và thanh niên” 1

29 1 Tuần 10

HĐGD theo chủ đề: Thực hành thể hiện trách nhiệm, tự chủ, tự trọng, ý chí vượt khó. Rèn luyện tư duy phản biện Xây dựng và thực hiện kế hoạch tài chính cá nhân của bản thân.

30 SHL: Đánh giá giữa kì I 1

31 1 SHDC: Diễn đàn “Tài chính cá nhân - cần thiết và mong muốn"

Tuần 11

32 1

HĐGD theo chủ đề: Xây dựng và thực hiện kế hoạch tài chính cá nhân của bản thân. Rèn luyện trách nhiệm, tự chủ, tự trọng, ý chí vượt khó trong việc thực hiện mục tiêu của bản thân.

33 SHL: Đánh giá chủ đề 3. 1

Chủ đề 4: Chủ động tự tin trong học tập và giao tiếp 9

34 1 SHDC: Diễn đàn “Sử dụng mạng xã hội tích cực trong học tâp".

Tuần 12

35 1

HĐGD theo chủ đề: Tìm hiểu biểu hiện của chủ động trong các môi trường học tập, giao tiếp. Tìm hiểu biểu hiện của tự tin, thân thiện trong giao tiếp. Thể hiện sự chủ động học tập, giao tiếp trong các môi trường.

1 36 SHL: Phản hồi kết quả vận dụng về chủ động trong các

21

môi trường học tập, giao tiếp khác nhau.

37 SHDC: Giao lưu truyền thống “Tôn sư trọng đạo”. 1

38 1

HĐGD theo chủ đề: Thực hành giao tiếp, ứng xử tự tin, thân thiện với bạn bè trong trường học. Thực hành xin tiến ứng xử giao tiếp trong các mốiquan hệ, giao tiếp trong các môi trường. Rèn luyện tính chủ động, tự tin trong học tập và giao tiếp. Tuần 13

39 1 SHL: Chia sẻ kết quả thể hiện sự tự tin, thân thiện với bạn bè, thầy cô trong các tình huống giao tiếp, ứng xử.

40 1 SHDC: Diễn đàn “Xây dựng tình bạn đẹp — Nói không với Bạo lực học đường”

41 1 HĐGD theo chủ đề: Thực hành ứng xử phù hợp trong giao tiếp ở gia đình.

Tuần 14

SHL: Chia sẻ kết quả thực hiện ứng xử phù hợp trong các tình huống giao tiếp khác nhau ở gia đình. 42 1

- Đánh giá chủ đề 4

Chủ đề 5: Trách nhiệm với gia đình 6

43 SHDC: Diễn đàn “Trách nhiệm với gia đình” 1

44 1 HĐGD theo chủ đề: Tìm hiểu về trách nhiệm với gia đình. Thể hiện trách nhiệm với gia đình. Tuần 15

45 1 SHL: Chia sẻ suy nghĩ và việc làm thể hiện trách nhiệm với gia đình.

46 1 SHDC: Giao lưu với những tấm gương thành công về phát triển kinh tế gia đình.

47 1

HĐGD theo chủ đề: Xây dựng kế hoạch thực hiện hoạt động lao động trong gia đình. Đề xuất biện pháp phát triển kinh tế gia đình, lập kế hoạch và thực hiện. Thực hiện trách nhiệm với gia đình. Tuần 16

1 48 SHL: Phản hồi kết quả thực hiện kế hoạch lao động và

22

biện pháp phát triển kinh tế gia đình.

- Đánh giá chủ đề 5.

Chủ đề 6: Tham gia xây dựng cộng đồng 9

49 SHDC: Diễn đàn “ Mở rộng quan hệ xã hội và thu hút cộng đồng vào hoạt động xã hội”. 1

Tuần 17

50 1

HĐGD theo chủ đề: Tìm hiểu biện pháp mở rộng quan hệ và thu hút cộng đồng vào hoạt động xã hội/ Xác định nội dung cần tuyên truyền trong cộng đồng về văn hoá ứng xử nơi công cộng. Thực hiện biện pháp mở rộng quan hệ và thu hút cộng đồng vào hoạt động xã hội.

51 1 SHL: Chia sẻ về biện pháp mở rộng quan hệ và thu hút cộng đồng vào hoạt động xã hội.

52 SHDC: Toạ đàm về văn hoá ứng xử trong cộng đồng. 1

53 Kiểm tra định kỳ cuối học kỳ I 1

54 1 SHL: Phản hồi kết quả tuyên truyền văn hoá ứng xử nơi công cộng. Tuần 18

55 1 SHDC: Giao lưu với những tấm gương tích cực trong hoạt động phát triển cộng đồng.

56 1

HĐGD theo chủ đề: Lập kế hoạch tuyên truyền trong cộng đồng về văn hoá ứng xử nơi công cộng. Thực hiện kế hoạch tuyên truyền trong cộng đồng về văn hoá ứng xử nơi công cộng. Tham gia kết nối cộng đồng. Đánh giá kết quả hoạt động phát triển cộng đồng của bản thân. Tuần 19

SHL: Trao đổi về kết quả hoạt động phát triển cộng đồng. 57 1 Đánh giá chủ đề 6

Chủ đề 7: Bảo tồn cảnh quan thiên nhiên 6

Tuần 20 58 1 SHDC: Biểu diễn văn nghệ “Cảnh quan thiên nhiên bên tôi”.

23

59 1

HĐGD theo chủ đề: Tìm hiểu về hành vi, việc làm bảo tồn cảnh quan thiên nhiên của tổ chức cá nhân. tìm hiểu về hoạt động tuyên truyền bảo vệ cảnh quan thiên nhiên. Nhận xét, đánh giá hành vi, việc làm của tổ chức, cá nhân trong việc bảo tồn cảnh quan thiên nhiên ở địa phương.

60 1

SHL: Chia sẻ về những nhận xét, đánh giá hành vi, việc làm của cá nhân, tổ chức trong việc bảo tồn cảnh quan thiên nhiên ở địa phương.

61 1 SHDC: Diễn đàn “Bảo vệ cảnh quan thiên nhiên ở địa phương”.

Tuần 21

62 1

HĐGD theo chủ đề: Xây dựng và thực hiện kế hoạch tuyên truyền bảo vệ cảnh quan thiên nhiên địa phương. Tuyên truyền bảo vệ cảnh quan thiên nhiên.

63 1 SHL: Phản hồi về kết quả thực hiện kế hoạch tuyên truyền bảo vệ cảnh quan thiên nhiên ở địa phương.

Chủ đề 8: Bảo vệ môi trường tự nhiên 9

64 SHDC: Kịch tương tác “Táo Môi trường chầu trời”. 1

HĐGD theo chủ đề: Phân tích, đánh giá thực trạng môi trường tự nhiên ở địa phương:

– Khảo sát đánh giá thực 1 trạng. Tuần 22 65 1

– Đánh giá tác động của con người tới môi trường tự nhiên.

– Đề xuất các giải pháp bảo vệ môi trường tự nhiên.

– Lập kế hoạch thực hiện giải pháp.

66 1 SHL: Chia sẻ kết quả khảo sát thực trạng môi trường tự nhiên ở địa phương.

67 1 Tuần 23 SHDC: Triển lãm “Thực trạng môi trường tự nhiên ở địa phương”.

68 1 HĐGD theo chủ đề: Thuyết trình về ý nghĩa của việc bảo vệ môi trường tự nhiên.

24

69 1 SHL: Chia sẻ về kế hoạch thực hiện các giải pháp bảo vệ môi trường tự nhiên ở địa phương.

70 1 SHDC: Thi tuyên truyền viên giỏi về ý nghĩa của việc bảo vệ môi trường tự nhiên ở địa phương.

Tuần 24 71 1

HĐGD theo chủ đề: Thực hiện các giải pháp bảo vệ môi trường tự nhiên. Thực hiện bảo vệ môi trường tự nhiên ở địa phương.

SHL: Chia sẻ kết quả thực hiện các giải pháp bảo vệ môi trường tự nhiên ở địa phương. 72 1

- Đánh giá chủ đề 8

Chủ đề 9: Tìm hiểu nghề nghiệp 12

SHDC: Toạ đàm về xu hướng nghề nghiệp hiện nay. 73 1

Tuần 25

74 HĐGD theo chủ đề: Tìm hiểu hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ ở địa phương.

75 1 SHL: Chia sẻ về hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ ở địa phương.

76 SHDC: Diễn đàn“Thanh niên khởi nghiệp sáng tạo”. 1

77 1 HĐGD theo chủ đề: Xác định cách tìm hiểu các thông tin về nghề nhóm nghề em quan tâm ở địa phương. Tuần 26

78 1 SHL: Chia sẻ kết quả rèn luyện năng lực của bản thân theo yêu cầu của nghề ở địa phương.

79 SHDC: Ngày hội trải nghiệm, hướng nghiệp. 1

80 Kiểm tra định kỳ giữa học kỳ II 1 Tuần 27

81 SHL: Trình bày kế hoạch trải nghiệm nghề ở địa phương. 1

Tuần 28 82 SHDC: Giao lưu tìm hiểu nghề nghiệp. 1

25

83 1

HĐGD theo chủ đề: Lập kế hoạch và thực hiện trải nghiệm nghề ở địa phương. Rèn luyện bản thân theo yêu cầu của nghề em quan tâm.

SHL: Chia sẻ cảm nhận, những điều học hỏi được qua các hoạt động trải nghiệm nghề ở địa phương. 84 1

Đánh giá chủ đề 9

Chủ đề 10: Tìm hiểu bản thân để chọn nghề phù hợp 9

85 SHDC: “Chọn nghề phù hợp cho tương lai”. 1

Tuần 29 86 1 HĐGD theo chủ đề: Tìm hiểu yêu cầu của việc chọn nghề phù hợp. Lựa chọn nghề nghiệp phù hợp với bản thân.

87 1 SHL: Chia sẻ được cảm nhận, những điều học hỏi được qua tìm hiểu về việc chọn nghề phù hợp.

88 SHDC: Giao lưu với học sinh thành đạt của trường. 1

89 1 HĐGD theo chủ đề: Đánh giá sự phù hợp của bản thân với nghề/ nhóm nghề định lựa chọn.

Tuần 30

90 1

SHL: Chia sẻ cảm nhận và những điều học hỏi được qua tham gia Sinh hoạt dưới cờ và đánh giá sự phù hợp của bản thân với nhóm nghề định lựa chọn.

91 1 SHDC: Giao lưu với người lao động giỏi, học hỏi nghệ nhân làng nghề.

92 1 HĐGD theo chủ đề: Xây dựng kế hoạch rèn luyện bản thân theo định hướng nghề nghiệp.

Tuần 31

SHL: Phản hồi kết quả tìm hiểu và rèn luyện bản thân theo những phẩm chất, năng lực của nghề định chọn. 93 1

- Đánh giá chủ đề 10

9 Chủ đề 11: Lập kế hoạch học tập rèn luyện theo định hướng nghề nghiệp

94 SHDC: Tìm hiểu hệ thống đào tạo nghề nước ta. 1

26

1 95

Tuần 32

HĐGD theo chủ đề: Tìm hiểu thông tin cơ bản về hệ thống trường đào tạo nghề liên quan đến nghề định lựa chọn. Tìm hiểu cách lập kế hoạch học tập, rèn luyện theo nghề nhóm nghề lựa chọn. Trình bày một số thông tin cơ bản về hệ thống trường đào tạo nghề em định chọn.

1 96 SHL: Phản hồi kết quả hề tìm hiểu trường đào tạo nghề em định lựa chọn.

1 97 SHDC: Ngày hội tư vấn hướng nghiệp học đường.

1 98 HĐGD theo chủ đề: Thực hành tham vấn chọn nghề và định hướng học tập. Tuần 33

1 99

SHL: Phản hồi kết quả tham vấn ý kiến của thầy cô, gia đình, bạn bè về dự định chọn nghề và định hướng học tập.

1 100 SHDC: Hùng biện “Hành trang thanh niên lập nghiệp”.

Tuần 34 1 101

HĐGD theo chủ đề: Xây dựng kế hoạch học tập, rèn luyện bản thân theo nghề/ nhóm nghề lựa chọn. Học tập, rèn luyện theo định hướng nghề nghiệp

1 102 SHL: Phản hồi kết quả thực hiện kế hoạch học tập, rèn luyện theo nhóm nghề định lựa chọn.

1 103 SHDC: Hùng biện “Hành trang thanh niên lập nghiệp”.

1 104 Kiểm tra định kỳ cuối học kỳ II Tuần 35

1 105 SHL: Tổng kết học kỳ II

2.2.2. SHDC bằng các tiểu phẩm đóng vai

Tiểu phẩm đóng vai có vai trò quan trọng trong các tiết học SHDC ở các trường phổ thông, tạo hứng thú học tập cho học sinh, góp phần nâng cao chất lượng của hoạt động SHDC. Đóng vai làm phong phú thêm kinh nghiệm sống cho học sinh, góp phần tích cực vào xu thế đổi mới PPDH ở trường phổ thông. Phương pháp tổ chức hoạt động là một trong những yếu tố quan trọng và quyết định thành công của SHDC. Một PPDH khoa học, phù hợp sẽ tạo điều kiện để GV và HS phát huy hết khả năng của mình trong việc truyền đạt lĩnh hội kiến thức và phát triển tư duy, làm thay đổi vai trò của GV, đồng thời tạo nên sự hứng thú, say mê và sáng 27

tạo của HS. Trong khi đó hiện nay ở trường phổ thông, phương pháp thuyết trình vẫn chiếm ưu thế trong các buổi SHDC, vì vậy điều này đã làm mất đi một hình thái của tư duy đó là tư duy sáng tạo. Tư duy sáng tạo tập trung vào khám phá các ý tưởng, phát triển thành nhiều giải pháp.

Tiểu phẩm đóng vai có khả năng kích thích tư duy sáng tạo của người học (sáng tạo trong giải quyết tình huống, sáng tạo trong xây dựng kịch bản, thể hiện hình tượng nhân vật…). Do vậy PP đóng vai có thể kết hợp với phương pháp thuyết trình để làm cho nội dung SHDC sinh động thu hút được cả giáo viên và học sinh. ĐV giúp học sinh nhận thức sâu sắc hơn nội dung chủ đề đang học, phát triển trí tuệ và phẩm chất nhân cách cho HS. Phương pháp đóng vai giúp phát triển kĩ năng thực hành cho học sinh, gắn lí luận với thực tiễn, nhất là đóng vai tình huống. thông qua đó học sinh thể hiện kĩ năng và phương pháp ứng xử của mình, là cơ hội thể hiện thái độ và tính cách trước đám đông.

Đóng vai có tác dụng giáo dục kĩ năng sống cho học sinh như kĩ năng giao tiếp, kĩ năng giải quyết tình huống, kĩ năng thuyết trình. Đóng vai đòi hỏi HS phải chủ động trong quá trình học tập như một bên liên quan trong một kịch bản tưởng tượng hay thực, trong quá tringh tham gia sẽ giúp HS hình thành kĩ năng giao tiếp giữa cá nhân – cá nhân, cá nhân- tập thể, từ đó giúp HS biết cách giao tiếp, ửng xử với bạn bè cùng trang lứa và những người xung quanh. Thông qua đóng vai HS thể hiện nhận thức, thái độ trong tình huống cụ thể và phải có cách ứng xử phù hợp với tình huống đó. Qua các vai diễn, HS bộc lộ khả năng giao tiếp, tự giải quyết vấn đề, các tình huống trong cuộc sống…HS sẽ tự tin khi đứng trước đám đông và thấy mình cần cố gắng hơn nữa để vai diễn của mình nhận được sự khen ngợi từ mọi người…

Ảnh : HS trong một tiểu phẩm đóng vai

28

2.2.3. SHDC bằng các trò chơi có thưởng

Trò chơi có thưởng là một trong những phương pháp mà chúng tôi sử dụng rất hiệu quả trong tiết SHDC. Để kích thích sự hứng thú cho học sinh trong các chủ đề SHDC, một phần quà nhỏ để động viên cho các em có câu trả lời xuất sắc đó là phần không thể thiếu. Phần thưởng cho các em có thể là những hoa điểm 10 thi đua cho các lớp trong tháng trọng điểm thi đua, hoặc phần quà đơn giản chỉ là những quyển vở, chiếc bút bi xinh xắn, một chiếc kẹo nhỏ… Nhưng đó là món quà tinh thần để các em tham gia hứng khởi hơn. Tuy nhiên, không phải tiết SHDC nào chúng tôi cũng tổ chức trò chơi có thưởng cả mà tùy thuộc vào từng chủ đề. Đó có thể là chủ đề Phát huy truyền thống nhà trường, chủ đề chào mừng ngày Quốc tế phụ nữ hay chủ đề bạo lực học đường.

“Học mà chơi – Chơi mà học” là một phương châm được đề cao trong hoạt động SHDC do có tác dụng khơi dậy nhiều hứng thú cho người dạy lẫn người học đồng thời tạo ấn tượng sâu sắc về bài học, giúp việc tiếp thu nội dung học tập nhẹ nhàng mà hiệu quả. Trò chơi trong dạy học có nhiều cấp độ từ việc chơi cho vui trước khi học, đến việc học dưới hình thức trò chơi và đến mức độ cao hơn là học tập từ trò chơi. Sử dụng trò chơi trong dạy học đòi hỏi kĩ năng sư phạm thuần thục và khả năng sáng tạo cao của người dạy từ khâu xây dựng, lựa chọn, tổ chức thực hiện trò chơi đến việc hướng dẫn người học tư duy, phát hiện tri thức từ trò chơi. Những nỗ lực sử dụng trò chơi trong dạy học không chỉ khẳng định tính khoa học và nghệ thuật của hoạt động dạy học mà còn chứng tỏ tinh thần đam mê nghề nghiệp của giáo viên. Từ đó làm tăng hứng thú, động cơ học tập của học và góp phần nâng cao hiệu quả SHDC của nhà trường.

Ảnh: Nhóm HS tham gia thi trong một trò chơi có thưởng

29

2.2.4. SHDC bằng báo cáo theo chủ đề của học sinh

SHDC là nội dung học tập bắt buộc đối với học sinh khối 10. Nếu các em không tham gia đầy đủ hoặc tham gia hời hợt, đối phó thì sẽ bị đánh giá chưa đạt ở chủ đề đó. Vì thế, để tất cả học sinh khối lớp 10 tham gia đầy đủ, tích cực ở nội dung học tập này giáo viên phụ trách hoạt động SHDC sẽ giao cho các lớp sẽ thực hiện báo cáo theo chủ đề. Trước một tuần, các em sẽ nhận từ giáo viên phụ trách chủ đề mà lớp các em đảm nhận. Trong tuần đó, các em học sinh có nhiệm vụ nghiên cứu, tìm hiểu về chủ đề được giao, từ đó các em sẽ tiến hành thảo luận để làm thế nào báo cáo chủ đó một cách thành công nhất.

Nếu như trước đây, mọi hoạt động động dưới cờ đều do đoàn trường và giáo viên chủ nhiệm của lớp trực tuần phụ trách thì giờ đây trong chương trình mới 2018, để phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh trong học tập, đồng thời để hình thành những phẩm chất, năng lực mới cho người học thì việc chuyển giao nhiệm vụ cho các em tự thực hiện báo cáo theo chủ đề hàng tuần là việc làm thiết thực và có tác dụng to lớn. Chúng tôi nhận thấy các em rất hào hứng, sáng tạo và linh hoạt khi nhận nhiệm vụ được giao. Bởi đây là cơ hội để các em tự khẳng định bản thân mình trước toàn thể thầy cô và các bạn. Do đó, chủ đề mà các em được phân công báo cáo sẽ sâu sắc vô cùng.

Em Nguyễn Văn Hoàng, HS lớp 12 A2 chia sẻ:“Chúng em thật sự bất ngờ với những buổi chào cờ ở trường cấp ba, có rất nhiều hoạt động và mỗi hoạt động lại có những thú vị riêng. Buổi chào cờ đầu tuần khiến chúng em vui vẻ, hào hứng và bắt đầu cho tuần học mới tràn đầy năng lượng”.

Ảnh: HS Nguyễn Văn Hoàng- lớp 12A2 vui vẻ chia sẻ sau một tiết chào cờ

30

3.Phát huy vai trò của cán bộ Đoàn và giáo viên chủ nhiệm trong việc tổ chức hoạt động SHDC

Đi đôi với chất lượng giảng dạy kiến thức trên lớp thì công tác Đoàn thanh niên chiếm một vị trí quan trọng trong các trường THPT trong giai đoạn hiện nay. Tất cả các hoạt động của Đoàn trong trường học đều hướng tới sự rèn luyện kỹ năng sống cũng như định hướng về tư duy, lối sống, suy nghĩ tích cực cho các em HS, giúp các em có cái nhìn đúng đắn, lối sống lành mạnh hơn, phát triển học sinh một cách toàn diện. Đặc biệt giáo dục đạo đức, lối sống lành mạnh, ý thức trách nhiệm cho học sinh là một trong những yêu cầu cơ bản, thiết yếu của giáo dục nói chung và giáo dục nhà trường nói riêng. Đối với thanh niên, trong giai đoạn hiện nay, yêu cầu đó lại càng trở nên cấp thiết. Trong khuôn khổ đề tài này, chúng tôi muốn đề cập đến sự phối hợp của tổ chức Đoàn với giáo viên chủ nhiệm và giáo viên bộ môn trong hoạt động SHDC.

Thứ nhất, về phía Đoàn trường: Đoàn trường được giao công tác phụ trách nề nếp, phong trào học sinh toàn trường, thông qua đội xung kích và duy trì trực nề nếp của cán bộ đoàn trưòng trong các buổi sinh hoạt tập thể. Đội ngũ xung kích và ban thi đua sẽ chấm điểm nề nếp của học sinh thông qua các tiêu chí thi đua đã quy định. Tổ chức và thu hút các em tham gia vào các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao, phát huy tính tích cực, sáng tạo của các em. Thường xuyên nghiên cứu nắm bắt tình hình tư tưởng, dư luận trong học sinh, những xu hướng, trào lưu mới trong thanh niên để có những nội dung định hướng, giáo dục kịp thời và phù hợp, đi kịp với tốc độ phát triển ngày càng mạnh mẽ của xã hội. Thường xuyên thông tin với giáo viên chủ nhiệm về tình hình học sinh của lớp, có biện pháp xử lý, đề nghị giáo viên xử lý những học sinhh thường xuyên vi phạm nội quy.

Thứ hai, về phía giáo viên chủ nhiệm: . GVCN thường xuyên bám sát lớp, nắm chắc các diễn biến xảy ra trong lớp, các hoạt động phong trào mà Đoàn trường, nhà trường phát động để có biện pháp giáo dục kịp thời và hiệu quả, cũng như khích lệ các em tham gia.

Đặc biệt, giáo viên chủ nhiệm phải có mặt trong giờ chào cờ đầu tuần, các buổi sinh hoạt tập thể và thường xuyên quản lý kiểm tra ý thức học sinh của mình trong suốt buổi đó. Trực tiếp quản lý các buổi hoạt động ngoài giờ lên lớp của học sinh. Tổ chức cho học sinh tham gia đầy đủ các hoạt động của nhà trường và Đoàn thanh niên. Thường xuyên trao đổi thông tin với Đoàn trường về tình hình học sinh của lớp mình. Cuối cùng để viêc phối hợp đạt hiệu quả tôi đề nghị cần có quy chế phối hợp giữa Đoàn thanh niên - giáo viên chủ nhiệm – giáo viên bộ môn để công tác Đoàn được phát triển tốt hơn.

31

4.Đẩy mạnh sự phối hợp giữa nhà trường-gia đình-xã hội trong hoạt động SHDC

Triển khai mô hình phối hợp giữa nhà trường, gia đình và xã hội trong giáo dục học sinh phổ thông trên địa bàn tỉnh Nghệ An, giai đoạn 2021 - 2026 (mô hình) là một bước để cụ thể hóa việc Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 04/11/2013 của Ban Chấp hành Trung ương về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng XHCN và hội nhập quốc tế; Chỉ thị số 31/CT-TTg ngày 04/12/2019 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh, sinh viên và các văn bản liên quan.

Nội dung chính là nâng cao hiệu quả phối hợp giữa nhà trường, gia đình và xã hội cùng thực hiện hoạt động giáo dục học sinh. Cụ thể là: Phối hợp truyền thông, kết nối, chia sẻ thông tin trong công tác giáo dục học sinh; tổ chức các hoạt động, xây dựng môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh, thân thiện; phòng chống tai nạn thương tích, đuối nước, bạo lực học đường, tệ nạn và xâm hại đối với học sinh. Phối hợp trong việc giáo dục học sinh chưa tích cực, học sinh có khuyết điểm, học sinh gặp khó khăn về tâm lý, học sinh khuyết tật, học sinh vùng dân tộc thiểu số, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn. Phối hợp trong việc tham gia vào quá trình khảo sát, theo dõi, đánh giá quá trình học tập và rèn luyện của học sinh; chia sẻ các biện pháp thúc đẩy sự tiến bộ của các em, tham gia vào các hoạt động đánh giá học sinh tại nhà trường và gia đình.

Ở THPT, về mặt sinh lý cơ thể cũng như đời sống tâm lý của HS có những biến đổi rất mạnh mẽ, chuyển từ trẻ con sang người lớn. Đây là thời kỳ khủng hoảng trong quá trình phát triển của tuổi thanh thiếu niên. Ở giai đoạn này, các em thường muốn thử nghiệm khả năng, mong muốn của cá nhân mình vào thực tiễn cuộc sống. Trong khi vốn sống còn nghèo nàn, khả năng suy xét nông cạn nên thường dẫn đến những va vấp, gây những hậu quả tai hại cho bản thân và gia đình.

Cụ thể: việc phối hợp giữa nhà trường của phụ huynh thể hiện ở nhiều hình thức như tham gia tích cực vào hội phụ huynh của trường, quan tâm giúp đỡ nhà trường xây dựng cơ sở vật chất, các phương tiện dạy học để nhà trường có điều kiện nâng cao chất lượng giáo dục. Những cuộc họp do nhà trường tổ chức, đặc biệt là các tiết SHDC hàng tuần, hội phụ huynh của nhà trường cần phân công các thành viên đại diện tham gia đầy đủ để nắm được yêu cầu giáo dục của nhà trường mà có sự kết hợp. Gia đình cần xây dựng truyền thống “tôn sư trọng đạo”, bảo vệ uy tín thầy cô giáo, tuyệt đối tránh các hành vi thiếu tôn trọng thầy cô giáo trước mặt con cái.

Phụ huynh thành lập “Câu lạc bộ cha mẹ học sinh”, “Câu lạc bộ nuôi con khỏe, dạy con ngoan”, “Câu lạc bộ làm bạn cùng con”... theo địa bàn dân cư hoặc theo lớp học nhằm chia sẻ kinh nghiệm giáo dục học sinh tại gia đình, cộng đồng, hỗ trợ nhà trường các điều kiện nâng cao chất lượng giáo dục.

32

Về phía nhà trường, cần tổ chức tập huấn, bồi dưỡng cho cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên về nội dung và kỹ năng phối hợp giữa nhà trường, gia đình và xã hội trong giáo dục học sinh. Bồi dưỡng, nâng cao năng lực “Quan hệ công chúng”, đẩy mạnh phong trào thi đua “Dân vận khéo” trong công tác vận động, tuyên truyền, tư vấn cho cán bộ, giáo viên, nhân viên nhà trường nhằm nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, phối hợp.

Giáo dục học sinh theo quan điểm “lấy học sinh làm trung tâm”; hướng dẫn hỗ trợ cha mẹ học sinh những việc nên làm, không nên làm đối với con trẻ trong độ tuổi dậy thì; chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên, bình đẳng giới; cách cư xử trong tình bạn, tình yêu; sử dụng mạng xã hội an toàn, hiệu quả; hiểu con và làm bạn với con,… Ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động tuyên truyền, tư vấn đối với gia đình và cộng đồng qua các kênh như trang Website của trường, thông qua các trang mạng xã hội như Zalo, Viber, Facebook theo nhóm lớp học; kết hợp với các hình thức truyền thống như hội thảo chuyên đề, phát tờ rơi, xây dựng góc tư vấn dành cho cha mẹ học sinh, tuyên truyền qua hệ thống loa phát thanh tại khối, xóm, thôn, bản.

Tóm lại, Sự phối hợp gia đình, nhà trường, xã hội có thể diễn ra dưới nhiều hình thức. Vấn đề cơ bản hàng đầu là tất cả các lực lượng giáo dục phải phát huy tinh thần trách nhiệm, chủ động tạo ra những mối quan hệ phối hợp vì mục tiêu giáo dục đào tạo thế hệ trẻ thành những người công dân hữu ích cho đất nước.

5. Nhà trường phối hợp với các đơn vị cơ sở thực hiện tốt các chuyên đề giáo dục KNS

5.1. Chuyên đề tuyên truyền, phổ biến pháp luật

Với mục đích tuyên truyền về phòng chống tệ nạn xã hội qua mạng internet, luật an ninh mạng, luật an toàn giao thông tới tất cả 100% đội ngũ công chức, viên chức và người lao động, học sinh của trường hiểu biết về pháp luật và không vi phạm pháp luật, góp phần ổn định môi trường giáo dục và nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, tăng cường hiệu quả quản lý nhà nước về giáo dục. Hàng năm ban giám hiệu trường THPT Yên Thành 3 đều kết hợp chặt chẽ với Công an huyện Yên Thành để tổ chức hoạt động ngoài giờ lên lớp với nội dung liên quan đến việc thực hiện pháp luật của cán bộ giáo viên cũng như học sinh toàn trường. Đó là những kiến thức thực tiễn về luật giao thông đường bộ, luật an ninh mạng….Thông qua những tiết học bổ ích về tuyên truyền phổ biến pháp luật, kiến thức về pháp luật của học sinh trường chúng tôi sẽ được mở rộng hơn, đồng thời ý thức thượng tôn pháp luật của các em sẽ ngày càng được củng cố.

33

Ảnh: Đại diện công an Huyện Yên Thành tuyên truyền phổ biến pháp luật

34

5.2. Chuyên đề tuyên truyền sức khỏe sinh sản vị thành niên

Học sinh THPT là giai đoạn các em có những đổi thay mang tính “ bước ngoặt” về tâm sinh lý. Bởi thế việc trang bị cho các em những kiến thức về giáo dục giới tính trong giai đoạn này là việc làm vô cùng quan trọng và cấp thiết nhằm giúp các em học sinh đang trong độ tuổi trưởng thành có thêm sự hiểu biết về các vấn đề sức khỏe sinh sản vị thành niên; chủ động chăm sóc SKSS trước các thay đổi như phát triển tuổi dậy thì đối với bản thân; biết cách ứng xử và lựa chọn hành động phù hợp khi đang ở độ tuổi vị thành niên.

Xác định được tầm qua trọng của vấn đề giáo dục giới tính cho học sinh THPT, hàng năm trường THPT Yên Thành 3 đã kết hợp với Bệnh viện đa khoa Huyện Yên Thành để tổ chức tuyên truyền rộng rãi tới học sinh toàn trường những kiến thức về giáo dục giới tính, sức khỏe sinh sản vị thành niên. Tại buổi nói chuyện chuyên đề, các em học sinh được các bác sỹ sản khoa trực tiếp chia sẻ, cung cấp một số kiến thức, kỹ năng sống về giới tính, sức khỏe sinh sản, về tình bạn, tình yêu, những thay đổi tâm sinh lý ở tuổi dậy thì, các nguy cơ mang thai tuổi vị thành niên, cách phòng tránh xâm hại tình dục… Giúp các em củng cố và mở rộng những hiểu biết về các vấn đề của Sức khỏe sinh sản tuổi vị thành niên, đồng thời tạo thời cơ thuận lợi để bồi dưỡng thái độ đúng đắn, rèn luyện các kỹ năng sống tích cực, biết cách phòng tránh những hậu quả đáng tiếc có thể xảy ra. Việc truyền thông trực tiếp đến các em học sinh trong lứa tuổi vị thành niên là một trong những hoạt động thiết thực nhằm định hướng, giáo dục cho các em học sinh các vấn đề về tâm sinh lý lứa tuổi vị thành niên để các em có thể từng bước làm chủ được tương lai của mình, đồng thời chủ động phòng tránh các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục qua đó góp phần từng bước nâng cao chất lượng dân số.

Ảnh: HS tự tin trình bày những kiến thức về sức khỏe sinh sản vị thành niên

35

5.3. Chuyên đề tuyên truyền truyền thống cách mạng

Trong thời gian qua, công tác giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên của các tổ chức, các ngành, các cấp trong hệ thống chính trị, đặc biệt là đối với các em học sinh THPT. Hiện nay, việc giáo dục truyền thống cách mạng đến thế hệ trẻ, thanh thiếu niên vừa góp phần tu dưỡng đạo đức cách mạng, vừa tôn vinh nét đẹp truyền thống; khơi dậy lòng tự hào, tự tôn dân tộc; niềm tin vững chắc vào Đảng, vào sự nghiệp đổi mới của nước ta do Đảng lãnh đạo. Từ đó giáo dục thanh niên thấy được vai trò của mình trong sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước, hăng hái trong hoạt động thực tiễn xung kính, trong phát triển kinh tế - xã hội và trên mọi lĩnh vực.

Những nội dung giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ hiện nay để

tiếp tục phát huy những truyền thống quý báu của các thế hệ đi trước, đó là:

+ Truyền thống yêu nước nồng nàn, trung thành tuyệt đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng, phục vụ suốt đời vì Tổ quốc, vì lợi ích dân tộc, lợi ích của nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa;

+ Truyền thống xung kích cách mạng, xung phong tình nguyện, không ngại hy sinh, gian khổ, sẵn sàng đảm nhận và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ mà Đảng và nhân dân giao phó;

+ Truyền thống đoàn kết, tinh thần tương thân, tương ái và nhân đạo cao cả;

+ Truyền thống hiếu học, ham hiểu biết, có ý chí vượt khó, cần cù, sáng tạo,

dám nghĩ dám làm, có hoài bão lớn.

Đó là những nội dung cơ bản của việc giáo dục truyền thống đạo đức cách mạng cho thế hệ trẻ, thanh thiếu niên hiện nay mà chúng ta cần tích cực giáo dục, tuyên tuyền, đánh thức ý thức hệ của giới trẻ trong thời đại hội nhập kinh tế quốc tế.

Để học sinh trường THPT Yên Thành 3 tiếp bước thế hệ cha anh trong việc giương cao ngọn cờ yêu nước, yêu chủ nghĩa xã hội, hàng năm vào những ngày lịch sử quan trọng của nước nhà, BGH nhà trường luôn mời những lão thành cách mạng tới nói chuyện với học sinh của trường để làm giàu thêm lòng yêu nước, ý chí quật cường cho các em học sinh.

36

5.4. Chuyên đề giáo dục lý tưởng cách mạng cho thanh niên

Thanh niên Việt Nam chúng ta có thể tự hào về những gì đã đạt được trong quá khứ với những chiến tích vẻ vang thấm đẫm tinh thần cách mạng. Tuy nhiên, trong giai đoạn hiện nay, dưới sự tác động của nền kinh tế thị trường, với nhiều cám dỗ, thanh niên dễ đánh mất bản ngã của mình, họ thờ ơ đối với con đường đi lên của đất nước; tỏ ra xa lạ với lý tưởng cách mạng, thậm chí có những tư tưởng cực đoan, thái độ thù nghịch với con đường đi lên của đất nước. GS Trần Văn Giàu đã từng nhận xét: “Có thể tôi không hiểu hết, nhưng dường như một bộ phận không nhỏ thanh niên bây giờ thiếu lý tưởng. Tôi nói thiếu chứ không phải không có. Có nhưng đậm nhạt khác nhau”. Trong khi đó bất kì cuộc cách mạng nào, đấu tranh giải phóng dân tộc hay cách mạng khoa học tri thức kể cả cách mạng bản thân...nếu muốn thành công thì thanh niên phải xác định cho mình lý tưởng cao đẹp để hướng tới, như lời chiến sĩ cách mạng Lý Tự Trọng: “Con đường của thanh niên chỉ có thể là con đường cách mạng”.

Nếu lý tưởng sống thế hệ thanh niên trước đây là hy sinh tuổi thanh xuân của mình cho độc lập tự do của Tổ quốc thì lý tưởng của thanh niên hôm nay là xây dựng nước Việt Nam hùng mạnh, “sánh vai với các cường quốc năm châu”; “Độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội” đã trở thành mục tiêu, lý tưởng xuyên suốt trong sự nghiệp cách mạng của Đảng ta và các thế hệ thanh niên Việt Nam; với truyền thống yêu nước thương nòi, với tất cả sự năng động, nhiệt huyết của tuổi trẻ, họ sẵn sàng là lực lượng tiên phong thực hiện lý tưởng của Đảng, luôn được Đảng bồi dưỡng lý tưởng cách mạng. Bắt nguồn từ truyền thống đó, trong những thời kì khác nhau của lịch sử, tuỳ theo yêu cầu của sự nghiệp cách mạng mà

37

cách thể hiện lý tưởng cách mạng của thanh niên có khác nhau chứ không hề thay đổi.

Nếu trong quá khứ khi toàn dân tộc phải đối diện trực tiếp với cái sống và cái chết, nhiều thế hệ thanh niên đã sẵn sàng xả thân vì sự nghiệp giải phóng dân tộc của đất nước thì ngày hôm nay lý tưởng cách mạng của thanh niên không phải là một khái niệm cao xa mà gần gũi với mỗi người. Lý tưởng cách mạng của thanh niên ngày nay chính là sự khẳng định vai trò, vị trí của Việt Nam trên trường quốc tế bằng việc xây dựng một nền văn hoá tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc và đặc biệt phát triển thành một nước công nghiệp hiện đại, một nước Việt Nam dân giàu, nước mạnh, xã hội dân chủ, công bằng, văn minh.

Nhận thức được vai trò to lớn của thanh niên trong sự nghiệp công nghiệp hóa-hiện đại hóa đất nước, BGH trường THPT Yên Thành 3 đã chỉ đạo cho các cá nhân và tập thể GV có liên quan tiến hành SHDC với chủ để “Thanh niên với lý tưởng cách mạng” vào trung tuần tháng 3 để nâng cao hơn nữa vai trò, trách nhiệm của học sinh trong giai đoạn cách mạng mới của nước nhà.

Ảnh: HS lớp 12A3 hào hứng, thể hiện thành công một ca khúc cách mạng

38

5.5. Chuyên đề giáo dục ý thức bảo vệ môi trường

Ô nhiễm môi trường đang trở thành mối hiểm họa đe dọa sự sống, chất lượng sống cho con người và sinh vật trên cả thế giới. Đứng trước vấn nạn môi trường ngày càng bị ô nhiễm trầm trọng trên nhiều phương diện hiệp hội các nhà bảo vệ môi trường thế giới liên tục kêu gọi người dân nâng cao ý thức bảo vệ môi trường sống bằng nhiều biện pháp, tuy nhiên dường như người dân vẫn chưa hoàn toàn hiểu được sự nghiêm trọng của ô nhiễm môi trường, cũng như những ảnh hưởng to lớn của chúng đến sự tồn vong của nhân loại. Chính vì thế tình trạng ô nhiễm môi trường vẫn đang ngày càng nghiêm trọng, thậm chí trở thành báo động đỏ ở nhiều quốc gia, đặc biệt là các quốc gia đang phát triển.

Đứng trước những thực trạng đó, nhằm nâng cao hơn nữa ý thức của học sinh trong việc cùng chung tay bảo vệ môi trường thế giới, trường THPT Yên Thành 3 đã tổ chức SHDC với chủ đề “ Bảo vệ môi trường tự nhiên” thông qua cuộc thi “ Thiết kế thời trang từ rác thải sinh hoạt”. Đây được xem là hoạt động vô cùng ý nghĩa, vừa thể hiện được ý thức của học sinh về bảo vệ môi trường, đồng thời gửi tới thông điệp tới tất cả mọi người “Hãy cùng chung tay vì một thế giới xanh -sạch- đẹp”.

HS tình nguyện tham gia bảo vệ môi trường tại một địa phương

39

Ảnh: Cuộc thi thiết kế thời trang do HS tự tổ chức được thể hiện ở tiết

sinh hoạt dưới cờ

40

CHƯƠNG III. THỰC NGHIỆM SƯ PHẬM VỀ VIỆC VẬN DỤNG CÁC GIẢI PHÁP ĐỂ NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG SINH HOẠT DƯỚI CỜ TẠI TRƯỜNG THPT YÊN THÀNH 3

1. Mục đích thực nghiệm

Kiểm nghiệm tính hiệu quả và khả thi của việc sử dụng các giải pháp để nâng

cao chất lượng SHDC hàng tuần ở trường THPT Yên Thành 3.

2. Tổ chức thực nghiệm

Thực nghiệm được tiến hành tại trường THPT Yên Thành 3, Tỉnh Nghệ An

nơi chúng tôi đang giảng dạy.

3. Phương pháp thực nghiệm

Sau khi triển khai thực hiện các giải pháp đã đưa ra vào các tiết SHDC hàng tuần, tôi tiến hành so sánh khả năng tiến bộ về phẩm chất, năng lực của học sinh. So sánh kết quả đánh giá ở năm học trước và năm học 2022-2023 để rút ra các kết luận cần thiết.

4. Kết quả thực nghiệm

4.1. Đối tượng khảo sát

Chúng tôi tiến hành khảo sát ở 2 đối tượng là giáo viên THPT và HS Trường THPT Yên Thành 3.

Bảng1: Tổng hợp các đối tượng khảo sát

Đối tượng Số lượng TT

Giáo viên THPT 46 1

Học sinh THPT 1100 2

Σ 1146

4.2. Nội dung khảo sát

Với HS, chúng tôi tiến hành phát phiếu khảo sát như sau:

PHIẾU KHẢO SÁT DÀNH CHO HS

Để góp phần vào việc đánh giá mức độ hứng thú với tiết sinh hoạt dưới cờ, mong các em hãy trả lời bằng cách đánh chữ X tương ứng với phương án trả lời:

41

Các mức độ khảo sát

Chọn 1 phương án (đánh dấu X)

A. Hứng thú

B. Bình thường

C. Không hào hứng

D. Đưa ra các ý kiến quan điểm riêng

PHIẾU KHẢO SÁT DÀNH CHO GIÁO VIÊN

Chúng tôi thiết kế các câu hỏi trong phiếu khảo sát dành cho giáo viên ( có ở phụ lục 2) trên phần mềm forms.gle (được thể hiện cụ thể ở phần kết quả)

4.3. Kết quả khảo sát- thực nghiệm

4.3.1 Với Học sinh:

4.3.1.1. Trước khi áp dụng các biện pháp nâng cao chất lượng SHDC

- Bảng 1: số liệu khảo sát mức độ hứng thú của HS Trường THPT Yên Thành

3 đối với tiết sinh hoạt dưới cờ như sau:

Số lượng HS

Tỷ lệ (%)

109

9,90

Các mức độ khảo sát

562

51.09

A. Hứng thú

401

36.45

B.Bình thường

28

2.54

C. Không hào hứng

Tổng HS: 1100

100

D. Đưa ra các ý kiến quan điểm riêng

- Nhận xét:

+ Nhiều học sinh có tâm lý ngại tham gia SHDC, chủ yếu tham gia để kiểm

tra sỹ số và đối phó với GV chủ nhiệm, BGH, BCH đoàn trường.

+ Trong giờ sinh hoạt dưới cờ, có nhiều em không thực sự tập trung, tâm lý uể

oải trong quá trình học vẫn còn ( chiếm 36.45%).

+ Số lượng học sinh háo hứng, tích cực với SHDC chưa cao ( chỉ chiếm 9.09

% HS)

42

4.3.1.2. Sau khi áp dụng các giải pháp mới trong SHDC

- Bảng số liệu khảo sát mức độ hứng thú của HS Trường THPT Yên Thành

3 đối với tiết sinh hoạt dưới cờ năm học 2022-2023:

Số lượng HS

Tỷ lệ (%)

984

89.45

Các mức độ khảo sát

96

8.72

A. Hứng thú

14

1.27

C. Bình thường

06

0.54

C. Không hào hứng

Tổng HS: 1100

100

D. Đưa ra các ý kiến quan điểm riêng

- Nhận xét:

+ Rõ ràng, nếu so với giờ chào cờ “truyền thống” thì phương thức tổ chức mới này đã và đang tạo được hiệu ứng tích cực. Tỷ lệ HS hứng thú với tiết SHDC đạt tới 89.45%.

+ Tỷ lệ HS không hào hứng với tiết SHDC chỉ còn 1.27 %.

Điều này cho thấy, đổi mới, sáng tạo nội dung trong giờ chào cờ bước đầu tạo không khí sôi nổi, hứng khởi cho học sinh, là việc làm thiết thực, góp phần quan trọng vào mục tiêu nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, tạo không khí “Học mà chơi, chơi mà học”, là bước khởi động cho một tuần học tập đạt kết quả cao.

+ Sau mỗi tuần học kết thúc, tuần học mới bắt đầu, các em học sinh lại háo hức chờ đợi tiết học trải nghiệm mới, mong được thể hiện năng lực tự chủ, năng lực hợp tác và giao tiếp của bản thân trong các hoạt động giao lưu văn nghệ, tham gia trò chơi dân gian....mong được trau dồi thêm kỹ năng sống, mong được đến trường đến lớp, được gặp thầy cô, bè bạn với tâm trạng “Mỗi ngày đến trường là một ngày vui”.

4.3.2. Với giáo viên:

Sau khi thiết kế các câu hỏi trong phiếu khảo sát dành cho giáo viên (có ở phụ lục 2) trên phần mềm forms.gle, chúng tôi đã gửi cho các giáo viên để họ khảo sát trực tuyến.

Kết quả thu được như sau:

43

44

45

46

Sau khi khảo sát xong, chúng tôi sử dụng phần mềm microsoft Excel 2010 để tính điểm trung bình X

Giá trị khoảng cách = (Maximum – Minimum)/4 =(4-1)/4 = 0.75 Chúng ta sẽ có đoạn giá trị: + 1.00 – 1.75: Không cấp thiết + 1.76 – 2.51: Ít cấp thiết + 2.52 – 3.27: Cấp thiết + 3.28 – 4.00: Rất cấp thiết

47

+ 1.00 – 1.75: Không khả thi + 1.76 – 2.51: Ít khả thi + 2.52 – 3.27: Khả thi + 3.28 – 4.00: Rất khả thi

4.3.2.1 Sự cấp thiết của các giải pháp đã đề xuất

Bảng : Đánh giá sự cấp thiết của các giải pháp đã đề xuất

TT Các giải pháp Các thông số

Mức X

Cấp thiết

2.65 1 Giải pháp tuyên truyền, nâng cao nhận thức về vai trò của sinh hoạt dân chủ dưới cờ cho cán bộ quản lí, giáo viên, phụ huynh, học sinh

2.73 Cấp thiết

2 Đổi mới nội dung và hình thức sinh hoạt dân chủ dưới cờ theo chương trình phổ thông 2018

3.29 Rất cấp thiết

3 Giải pháp phát huy vai trò của giáo viên chủ nhiệm và cán bộ Đoàn trong sinh hoạt dân chủ dưới cờ

2.62 Cấp thiết

4 Giải pháp đẩy mạnh sự phối hợp giữa nhà trường-gia đình-xã hội trong hoạt động sinh hoạt dân chủ dưới cờ cho học sinh

3.31 Rất cấp thiết

5 Giải pháp nhà trường phối hợp với các đơn vị cơ sở thực hiện tốt các chuyên đề giáo dục kỹ năng sống

Điểm trung bình chung 2.92 Cấp thiết

Từ số liệu thu được ở bảng trên có thể rút ra những nhận xét sau:

+ Hầu hết GV đều cho rằng để nâng cao hiệu quả của SHDC bằng giải pháp tuyên truyền, nâng cao nhận thức về vai trò của SHDC cho cán bộ quản lí, giáo viên, phụ huynh, học sinh; Đổi mới nội dung và hình thức sinh hoạt dân chủ dưới cờ theo chương trình phổ thông 2018; Đẩy mạnh sự phối hợp giữa nhà trường-gia đình-xã hội trong hoạt động sinh hoạt dân chủ dưới cờ cho học sinh là những giải pháp mang tính cấp thiết cao.

+ Bên cạnh đó, giải pháp phát huy vai trò của giáo viên chủ nhiệm và cán bộ Đoàn trong sinh hoạt dân chủ dưới cờ và giải pháp nhà trường phối hợp với các đơn vị cơ sở thực hiện tốt các chuyên đề giáo dục KNS có tính rất cấp thiết.

48

4.3.2. 2. Tính khả thi của các giải pháp đã đề xuất

Bảng: Đánh giá tính khả thi của các giải pháp đã đề xuất

TT Các giải pháp Các thông số

Mức X

Khả thi

3.01 1 Giải pháp tuyên truyền, nâng cao nhận thức về vai trò của sinh hoạt dân chủ dưới cờ cho cán bộ quản lí, giáo viên, phụ huynh, học sinh

3.14 Khả thi

2 Đổi mới nội dung và hình thức sinh hoạt dân chủ dưới cờ theo chương trình phổ thông 2018

3.46 Rất khả thi

3 Giải pháp phát huy vai trò của giáo viên chủ nhiệm và cán bộ Đoàn trong sinh hoạt dân chủ dưới cờ.

3.20 Khả thi

4 Giải pháp đẩy mạnh sự phối hợp giữa nhà trường-gia đình-xã hội trong hoạt động sinh hoạt dân chủ dưới cờ cho học sinh

3.31 Rất khả thi

5 Giải pháp nhà trường phối hợp với các đơn vị cơ sở thực hiện tốt các chuyên đề giáo dục kỹ năng sống .

Điểm trung bình chung 3.224 Khả thi

- Từ số liệu thu được ở bảng trên có thể rút ra những nhận xét sau:

+ Hầu hết GV đều cho rằng để nâng cao hiệu quả của SHDC bằng giải pháp tuyên truyền, nâng cao nhận thức về vai trò của SHDC cho cán bộ quản lí, giáo viên, phụ huynh, học sinh; Đổi mới nội dung và hình thức sinh hoạt dân chủ dưới cờ theo chương trình phổ thông 2018; Đẩy mạnh sự phối hợp giữa nhà trường-gia đình- xã hội trong hoạt động sinh hoạt dân chủ dưới cờ cho học sinh là những giải pháp mang tính khả thi cao.

+ Bên cạnh đó,giải pháp phát huy vai trò của giáo viên chủ nhiệm và cán bộ Đoàn trong sinh hoạt dân chủ dưới cờ và giải pháp nhà trường phối hợp với các đơn vị cơ sở thực hiện tốt các chuyên đề giáo dục KNS có tính khả thi rất cao.

+ Điều này chứng minh rằng, các tiết SHDC ở trường THPT Yên Thành 3 trong năm học 2022-2023 đã thực sự có bước đột phá lớn, diễn ra hấp dẫn, nhẹ nhàng, dần trở thành một sân chơi bổ ích, mang lại nhiều hứng thú cho học sinh,

49

giáo dục đạo đức, rèn các kỹ năng cho học sinh. Mục tiêu nhằm giúp các em phát triển toàn diện qua việc khơi dậy sự năng động, sức sáng tạo của mình, góp phần lan tỏa những thông điệp giáo dục có ý nghĩa.

Vậy nên, tiết SHDC sẽ được nhà trường tiếp tục triển khai tích cực hơn nữa với mong muốn qua đó sẽ giúp các em HS có thêm nhiều trải nghiệm, thêm yêu quê hương đất nước, tích cực, chăm chỉ trong học tập, trong rèn luyện các năng lực, phẩm chất trở thành những con người phát triển toàn diện và vững bước trên chặng đường tiếp thu tri thức mới chương trình giáo dục phổ thông 2018 trong những năm học tiếp theo.

50

PHẦN III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

1. Kết luận

Từ các kết quả thu được ở trên có thể kết luận, đề tài đã:

- Trình bày được cơ sở lí luận của việc vận dụng các giải pháp tích

cực nhằm nâng cao hiệu quả của tiết sinh hoạt dưới cờ.

- Phân tích được thực trạng nhận thức và thực trạng tiết sinh hoạt dưới

cờ hiện nay tại các trường THPT.

- Xây dựng các bước cụ thể trong tiến trình tổ chức tiết sinh hoạt

dưới cờ hiện nay tại các trường THPT nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục cho HS.

Nâng cao hiệu quả SHDC là nhiệm vụ quan trọng đối với tất các cơ sở giáo dục trong giai đoạn hiện nay. Một tiết học muốn thành công thì phần khởi động phải hấp dẫn, vì thế một tuần học của cả trường muốn giàu năng lượng thì hình thức và nội dung SHDC đầu tuần phải phong phú, đa dạng và đổi mới. Đó là cơ sở, là tiền đề để phát huy phẩm chất, năng lực của học sinh trong chương trình GDPT mới 2018, đáp ứng yêu cầu của nhiệm vụ giáo dục trong giai đoạn mới.

- Đánh giá kết quả thực hiện các giải pháp để nâng cao SHDC cho học sinh trường THPT Yên Thành 3, đồng thời chia sẻ các giải pháp này với đồng nghiệp đang công tác tại một số trường THPT trên địa bàn huyện Yên Thành để rút ra được cách thức, phương pháp tổ chức hoạt động, để phát huy hơn nữa chất lượng SHDC hàng tuần cho học sinh.

Khi nghiên cứu và thực hiện đề tài:“Một số giải pháp để nâng cao chất lượng SHDC cho học sinh trường THPT Yên Thành 3” chúng tôi đã gặp gỡ, trao đổi kiến thức, kinh nghiệm với nhiều GV. Tôi tìm thấy được sự cởi mở, hứng thú của đồng nghiệp, điều này tạo mối quan hệ gần gũi, đoàn kết với đồng nghiệp. Từ ý tưởng và cách tiến thành cũng như thực tiễn sư phạm trong đề tài của chúng tôi đã gợi mở những ý tưởng, sáng kiến mới cho c hún g tôi cũng như các đồng nghiệp. Chúng tôi tìm được thêm hứng thú trong quá trình dạy học v à thấy yêu nghề hơn.

SHDC có ý nghĩa quan trọng trong việc giáo dục cho học sinh trân trọng với Quốc kỳ, bồi đắp lòng yêu nước, tự hào dân tộc; củng cố, nâng cao kiến thức, rèn luyện kỹ năng sống, giá trị sống; tạo cho học sinh thêm gắn bó với trường lớp, thầy cô giáo và bạn bè; tạo tâm thế, động lực giúp các em hào hứng bước vào tuần học mới. Vì vậy, thiết nghĩ, các nhà trường cần quan tâm đặc biệt đến hoạt động này.

2. Đề xuất, kiến nghị

51

- Đối với Sở Giáo dục và Đào tạo:

Việc vận dụng phương pháp tích cực vào quá trình tiết SHDC chỉ mang lại kết quả cao, bền vững khi các cấp quản lý GD đặc biệt quan tâm từ khâu biên soạn SGK, tài liệu tham khảo. Trong chương trình GDPT mới, cần được thiết kế theo các chủ đề thông qua việc xâu chuỗi hệ thống những kiến thức cốt lõi. Yêu cầu cần đạt của các chủ đề tập trung vào việc phát triển NL, phẩm chất HS, không đặt trọng tâm vào việc củng cố kiến thức. Ngoài ra, các cấp quản lí giáo dục cần trang bị cơ sở vật chất thiết bị đầy đủ để góp phần nâng cao hiệu quả giáo dục của tiết SHDC.

Sở cần ra công văn cụ thể hướng dẫn thống nhất các bước sinh hoạt dưới cờ, trong đó chú ý đến việc thực hiện các chủ đề, chủ điểm phù hợp với từng thời điểm trong từng năm học.

- Đối với nhà trường:

Theo chúng tôi, để có những tiết SHDC có hiệu quả, trước hết những người làm cán bộ quản lý giáo dục phải tâm huyết, thấy được vai trò quan trọng và ý nghĩa của tiết sinh hoạt dưới cờ, từ đó có sự chủ động, xây dựng kế hoạch, phân công hợp lý các GV tham gia vào hoạt động sinh hoạt dưới cờ.

Cần chủ động xây dựng kế hoạch chủ đề, chủ điểm cho tất cả các tiết sinh hoạt dưới cờ cho năm học; chỉ đạo Đoàn thanh niên chuẩn bị thật sự chu đáo các tiết sinh hoạt dưới cờ theo chủ đề, chủ điểm.

Tuyên truyền cho học biết được mục đích ý nghĩa của tiết sinh hoạt dưới cờ, từ đó các em có trách nhiệm nghiêm túc tham gia, chú ý lắng nghe và hòa đồng tham gia các hoạt động chủ điểm do trường đề ra.

Bồi dưỡng, đào tạo cán bộ Đoàn trường phải là người năng động sáng tạo, tham mưu tốt cho lãnh đạo nhà trường cùng thực hiện tiết sinh hoạt dưới cờ, chủ động xây dựng kế hoạch đổi mới nội dung, hình thức tiết sinh hoạt dưới cờ, tạo ra nhiều hoạt động bổ ích ngay trong tiết sinh hoạt dưới cờ.

Lãnh đạo trường phải xây dựng được đội ngũ cốt cán báo cáo viên năng động khéo léo có kiến thức tốt về lĩnh vực bộ môn, để có những bài viết, bài báo cáo hết sức thuyết phục ngay trong tiết sinh hoạt dưới cờ.

Phối hợp tốt với các lực lượng đoàn thể, các ngành liên quan, khi cần thiết thì họ sẽ là những báo cáo viên, tuyên truyền viên cho các hoạt động giáo dục của xã hội thực hiện ngay trong tiết sinh hoạt dưới cờ.

Mỗi tiết SHDC là một chủ đề giáo dục bổ ích được cán bộ Đoàn, GVCN, GV phụ trách hoạt động TN-HN kết hợp lên kế hoạch chi tiết. Nhờ vậy mỗi thứ Hai đầu tuần là một ngày tràn đầy năng lượng, khởi động cho một tuần mới ngập tràn hứng khởi với thầy và trò. Và, buổi sinh hoạt dưới cờ diễn ra hấp dẫn, nhẹ nhàng, dần trở thành một sân chơi bổ ích, mang lại nhiều hứng thú cho học sinh, từ

52

đó để giáo dục đạo đức, rèn luyện các kỹ năng cho, giúp các em phát triển toàn diện qua việc khơi dậy sự năng động, sức sáng tạo của mình, góp phần lan tỏa những thông điệp giáo dục có ý nghĩa.

- Đối với học sinh:

+ HS cần có ý thức cao trong tiết sinh hoạt dưới cờ.

+ Biết vận dụng các kiến thức đã được học và tích lũy để giải quyết các vấn

đề thực tiễn.

+ Biết cách sử dụng các kiến thức thực tiễn và kiến thức liên môn trong giải quyết các tình huống trong học tập và cuộc sống, chuẩn bị những hành trang hữu ích để bước vào tương lai.

Chúng tôi thiết nghĩ đề tài này là một vấn đề có ý nghĩa thiết thực không chỉ đối với việc nâng cao hiệu quả tiết sinh hoạt dưới cờ ở các trường THPT, mà sâu hơn nó giúp phát triển các năng lực, phẩm chất cần thiết cho HS. Việc đổi mới SHDC trong trường THPT sẽ góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện học sinh và từ đó đạt mục tiêu chủ động, hiệu quả khi tổ chức hoạt động trải nghiệm trong Chương trình GDPT 2018. Rất mong được sự góp ý, bổ sung từ hội đồng khoa học các cấp và bạn bè, đồng nghiệp để chúng tôi làm tốt hơn trong công tác quản lý và chuyên môn của mình.

Xin chân thành cảm ơn!

Yên Thành, tháng 3 năm 2023

Nhóm tác giả

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2018), Chương trình giáo dục phổ thông tổng thể; và Chương trình Hoạt động trải nghiệm và hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp.

2. Hồ Thị Kim Thoa ( chủ biên), Tài liệu tìm hiểu chương trình Hoạt động trải nghiệm và hoạt động trải nghiệm hướng nghiệp (Trong chương trình GDPT 2018), NXB Đại học Sư phạm, 2019.

3. Đảng Cộng sản Việt Nam, Ban Chấp hành Trung ương khoá XI (2013), Nghị quyết số 29–NQ/TW về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng

53

yêu cầu công nghiệp hoá, hiện đại hoá trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế.

4. Đinh Thị Kim Thoa, Xây dựng chương trình hoạt động trải nghiệm sáng tạo trong chương trình giáo dục phổ thông mới, Kỷ yếu Hội thảo Quốc tế, Học viện QLGD, 5/2015.

5. Nguyễn Thị Bình (Chủ biên, 2016), Hệ giá trị – mục tiêu phát triển nhân cách người học của hệ thống giáo dục, NXB Giáo dục Việt Nam, Hà Nội.

54

PHỤ LỤC

PHIẾU KHẢO SÁT VỀ SỰ CẤP THIẾT VÀ TÍNH KHẢ THI CỦA CÁC GIẢI PHÁP ĐỂ NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG SINH HOẠT DƯỚI CỜ TẠI

TRƯỜNG THPT YÊN THÀNH 3

( trên phần mềm forms.gle )

Kính thưa các Quý Thầy cô! Hiện nay chúng tôi đã thể nghiệm xong đề tài “

Các giải pháp để nâng cao chất lượng sinh hoạt dưới cờ tại Trường THPT Yên Thành 3”.

Thầy Cô vui lòng thực hiện khảo sát về tính cấp thiết và khả thi của các giải

pháp với nội dung sau đây:

Họ và tên: ……………………………….………

Trường THPT: ………………………………….

Giải pháp 1: Theo Thầy, Cô giải pháp tuyên truyền, nâng cao nhận thức về vai trò của sinh hoạt dân chủ dưới cờ cho cán bộ quản lí, giáo viên, phụ huynh, học sinh là:

* Rất cấp thiết

* Cấp thiết

* ít cấp thiết

* Không cấp thiết

Giải pháp 2: Theo Thầy, Cô đổi mới nội dung và hình thức sinh hoạt dân chủ dưới cờ theo chương trình phổ thông 2018 là:

* Rất cấp thiết

* Cấp thiết

* ít cấp thiết

* Không cấp thiết

Giải pháp 3: Theo Thầy, cô giải pháp phát huy vai trò của giáo viên chủ nhiệm và cán bộ Đoàn trong sinh hoạt dân chủ dưới cờ là:

* Rất cấp thiết

* Cấp thiết

* ít cấp thiết

* Không cấp thiết

Giải pháp 4: Theo thầy, cô giải pháp đẩy mạnh sự phối hợp giữa nhà trường- gia đình-xã hội trong hoạt động sinh hoạt dân chủ dưới cờ cho học sinh là:

55

* Rất cấp thiết

* Cấp thiết

* ít cấp thiết

* Không cấp thiết

Giải pháp 5: Theo thầy, cô giải pháp nhà trường phối hợp với các đơn vị cơ sở thực hiện tốt các chuyên đề giáo dục kỹ năng sống là:

* Rất cấp thiết

* Cấp thiết

* ít cấp thiết

* Không cấp thiết

Giải pháp 1: Theo Thầy, Cô giải pháp tuyên truyền, nâng cao nhận thức về vai trò của sinh hoạt dân chủ dưới cờ cho cán bộ quản lí, giáo viên, phụ huynh, học sinh là:

* Rất khả thi

* Khả thi

* Ít khả thi

* Không khả thi

Giải pháp 2: Theo Thầy, Cô đổi mới nội dung và hình thức sinh hoạt dân chủ dưới cờ theo chương trình phổ thông 2018 là:

* Rất khả thi

* Khả thi

* Ít khả thi

* Không khả thi

Giải pháp 3: Theo Thầy, cô giải pháp phát huy vai trò của giáo viên chủ nhiệm và cán bộ Đoàn trong sinh hoạt dân củ dưới cờ là:

* Rất khả thi

* Khả thi

* Ít khả thi

* Không khả thi

Giải pháp 4: Theo thầy, cô giải pháp đẩy mạnh sự phối hợp giữa nhà trường- gia đình-xã hội trong hoạt động sinh hoạt dân chủ dưới cờ cho học sinh là:

* Rất khả thi

* Khả thi

56

* Ít khả thi

* Không khả thi

Giải pháp 5:Nhà trường phối hợp với các đơn vị cơ sở thực hiện tốt các chuyên đề giáo dục kỹ năng sống là:

* Rất khả thi

* Khả thi

* It khả thi

* Không khả thi

Xin chân thành cảm ơn quý thầy cô về câu trả lời!

57

PHIẾU TRƯNG CẦU Ý KIẾN

(Dành cho học sinh)

Họ và tên: ……………………………….………

Trường THPT: ………………………………….

1. Để góp phần vào việc đánh giá mức độ hứng thú với tiết sinh hoạt dưới cờ, mong các em hãy trả lời bằng cách đánh chữ X tương ứng với phương án trả lời:

Các mức độ khảo sát

Chọn 1 phương án (đánh dấu X)

A. Hứng thú

B. Bình thường

C. Không hào hứng

D. Đưa ra các ý kiến quan điểm riêng

2. Quan điểm của em về tính cần thiết của việc đổi mới nội dung và hình

thức sinh hoạt dân chủ dưới cờ theo chương trình phổ thông 2018

A. Cần thiết B. Rất cần thiết

C. Không cần thiết D. Không thật cần thiết

3. Theo em, việc phát huy vai trò của giáo viên chủ nhiệm và cán bộ Đoàn trong sinh hoạt dân củ dưới cờ có tác dụng gì?

A. Giúp học sinh vượt ra khỏi suy nghĩ theo khuôn mẫu

B. Phát huy khả năng tư duy độc lập, sáng tạo, nhìn nhận vấn đề đa chiều

C. Tạo cho học sinh sự tự tin, năng động trong giao tiếp

D. Ý kiến khác: ………………………………………………………………

4. Đẩy mạnh sự phối hợp giữa nhà trường-gia đình-xã hội trong hoạt động sinh hoạt dân chủ dưới cờ cho học sinh là:

A. Cần thiết B. Rất cần thiết

C. Không cần thiết D. Không thật cần thiết

5. . Khi nhà trường phối hợp với các đơn vị cơ sở thực hiện tốt các chuyên đề giáo dục KNS , em đã:

A. Hứng thú đón nhận

B. Không thích, không quan tâm

C. Bày tỏ quan điểm

D. Đặt câu hỏi thắc mắc trở lại

E. Đưa ra các ý kiến quan điểm riêng