PH N I: M ĐUẦ Ở Ầ
I. LÍ DO CH N Đ TÀIỌ Ề
Đi m i ph ng pháp d y h c và v n d ng công ngh thông tin trong d yổ ớ ươ ạ ọ ậ ụ ệ ạ
h c luôn là nhi m v tr ng tâm c a ngành giáo d c nh m phát huy t i đa tínhọ ệ ụ ọ ủ ụ ằ ố
tích c c, ch đng và sáng t o c a h c sinh. M t trong s nh ng bi n pháp đự ủ ộ ạ ủ ọ ộ ố ữ ệ ể
đt đc m c đích trên đó là đi m i ph ng pháp, hình th c d y h c đng th iạ ượ ụ ổ ớ ươ ứ ạ ọ ồ ờ
v n d ng nh ng thành t u v công ngh thông tin m t cách sáng t o trong d yậ ụ ữ ự ề ệ ộ ạ ạ
h c s có ý nghĩa tích c c đi v i yêu c u đi m i hi n nay. Vi c t ch c cácọ ẽ ự ố ớ ầ ổ ớ ệ ệ ổ ứ
ho t đng d y h c tích c c trong gi h c môn Hóa h c trung h c ph thôngạ ộ ạ ọ ự ờ ọ ọ ở ọ ổ
s làm thay đi không khí căng th ng trong các gi h c, tăng thêm h ng thú choẽ ổ ẳ ờ ọ ứ
ng i h c, h c sinh s chú ý h n, ch đng h n trong chu n b , m nh d n h nườ ọ ọ ẽ ơ ủ ộ ơ ẩ ị ạ ạ ơ
trong đ xu t ý ki n c a mình, phát huy t duy sáng t o,… h ng thú và chề ấ ế ủ ư ạ ứ ủ
đng trong h c t p là s kh i đu t t cho vi c n m b t ki n th c, hình thành kĩộ ọ ậ ự ở ầ ố ệ ắ ắ ế ứ
năng và phát tri n nhân cách h c sinh qua b môn Hóa h c. ể ở ọ ộ ọ
Qua nhi u năm d y h c, đc gi ng d y h u h t các l p b c THPT tôi luônề ạ ọ ượ ả ạ ầ ế ớ ậ
mong mu n làm th nào đ h c sinh c a mình năng đng sáng t o h n, h ng thúố ế ể ọ ủ ộ ạ ơ ứ
trong h c t p, gi h c b t căng th ng, b t áp l c, làm sao đ các em có c m giácọ ậ ờ ọ ớ ẳ ớ ự ể ả
“m i ngày đn tr ng là m t ngày vui”, đ r i thông qua m i gi h c Hóa h cỗ ế ườ ộ ể ồ ỗ ờ ọ ọ
các em s nh n đc kĩ năng gi i quy t m t s v n đ th c t ch không ch làẽ ậ ượ ả ế ộ ố ấ ề ự ế ứ ỉ
nh ng ki n th c khô khan. Thông qua th c t gi ng d y, d gi h c h i đngữ ế ứ ự ế ả ạ ự ờ ọ ỏ ở ồ
nghi p c ng v i các đt t p hu n chuyên môn b n thân tôi m nh d n v n d ngệ ộ ớ ợ ậ ấ ả ạ ạ ậ ụ
công ngh thông tin và các ph ng pháp d y h c tích trong nh ng năm h c g nệ ươ ạ ọ ữ ọ ầ
đây và th y không khí c a m i ti t h c sôi n i h n lên đn gi h c các emấ ủ ỗ ế ọ ổ ẳ ế ờ ọ
không còn c m th y căng th ng mà r t háo h c mong đi, h c sinh trong l pả ấ ẳ ấ ứ ợ ọ ớ
ho t đng tích c c và đng đu, các em m nh d n trình bày ý ki n, nêu th cạ ộ ự ồ ề ạ ạ ế ắ
m c,… t đó các em t chi m lĩnh ki n th c và ghi nh m t cách b n v ng h nắ ừ ự ế ế ứ ớ ộ ề ữ ơ
do đó mà k t qu h c t p cũng đc nâng cao. ế ả ọ ậ ượ
Ch ng liên k t hóa h c là m t trong nh ng ch ng v lí thuy t ki n th cươ ế ọ ộ ữ ươ ề ế ế ứ
tr u t ng, h c sinh khó hi u nên thông qua công ngh AR, VR h c sinh s th yừ ượ ọ ể ệ ọ ẽ ấ
h ng thú, d hi u k t h p các ph ng pháp d y h c tích c c, d y h c theo chứ ễ ể ế ợ ươ ạ ọ ự ạ ọ ủ
đ giúp phát tri n năng l c t h c c a h c sinh.ề ể ự ự ọ ủ ọ
Vì v y, tôi đã ch n : ậ ọ “D y h c ch ng liên k t hóa h c thông qua các chạ ọ ươ ế ọ ủ
đ b ng các ph ng pháp d y h c tích c c và công ngh ARề ằ ươ ạ ọ ự ệ - VR” hóa h cọ
10 c b nơ ả làm đ tài sángề ki n kinh nghi m c a mình v i hy v ng mang chútế ệ ủ ớ ọ
kinh nghi m trong quá trình gi ng d y đ làm phong phú thêm các ph ng phápệ ả ạ ể ươ
d y h c và mang l i hi u qu c a bài d y.ạ ọ ạ ệ ả ủ ạ
Ph m vi c a đ tài đc áp d ng ch ng 3: “Liên k t hóa h c” bàiạ ủ ề ượ ụ ở ươ ế ọ
“Liên k t ion và Liên k t c ng hóa tr ” môn Hóa h c l p 10 c b n trên đa bànế ế ộ ị ọ ớ ơ ả ị
tr ng THPT Nguy n Duy Trinh.ườ ễ
II. M C ĐÍCH NGHIÊN C UỤ Ứ
Áp d ng ph ng pháp d y h c tích c c k t h p công ngh AR, VR trongụ ươ ạ ọ ự ế ợ ệ
ch ng Liên k t hóa h c (hóa h c 10THPT) nh m nâng cao k t qu h c t p,ươ ế ọ ọ ằ ế ả ọ ậ
phát huy tính sáng t o, t l c, tích c c h c t p, đng th i phát tri n các k năngạ ự ự ự ọ ậ ồ ờ ể ỹ
s ng (kĩ năng s d ng công ngh , phân tích, t ng h p, k năng h p tác, trình bàyố ử ụ ệ ổ ợ ỹ ợ
v n đ...) cho h c sinh.ấ ề ọ
III. ĐI T NG VÀ PH M VI NGHIÊN C UỐ ƯỢ Ạ Ứ
1. Đi t ngố ươ'
- Quá trình d y h c môn hóa h c ch ng Liên k t hóa h c trong d y h cạ ọ ọ ươ ế ọ ạ ọ
hóa h c 10 tr ng THPT.ọ ườ
- Các ph ng pháp d y h c tích c c, ph ng pháp tr c quan, ng d ngươ ạ ọ ự ươ ự ứ ụ
công ngh thông tin vào d y h cệ ạ ọ
2. Ph m vi:ạ
- Nghiên c u và áp d ng m t s bài d y trong ch ng trình hóa h c l pứ ụ ộ ố ạ ươ ọ ớ
10 ban c b n ch ng Liên k t hóa h cơ ả ở ươ ế ọ
- Đa bàn nghiên c u : M t s l p h c sinh kh i 10 tr ng THPT Nguy nị ứ ộ ố ớ ọ ố ườ ễ
Duy Trinh.
- Th i gian nghiên c u: T tháng 8 năm 2018 đn tháng 2 năm 2020ờ ứ ừ ế
IV. GI THUY T KHOA H CẢ Ế Ọ
N u v n d ng ph ng pháp d y h c tích c c và công ngh AR-VR, làmế ậ ụ ươ ạ ọ ự ệ
cho các bài h c tr nên h p d n và lôi cu n h c sinh h n và góp ph n năng caoọ ở ấ ẫ ố ọ ơ ầ
năng l c nh n th c, t h c, tích c c ch đng h c t p c a h c sinh thì đi u đóự ậ ứ ự ọ ự ủ ộ ọ ậ ủ ọ ề
s mang l i k t qu h c t p b môn cao h n đng th i đào t o ra nh ng conẽ ạ ế ả ọ ậ ộ ơ ồ ờ ạ ữ
ng i năng đng, sáng t o, kh năng ti p nh n công ngh thông tin, và làm vi cườ ộ ạ ả ế ậ ệ ệ
nhóm,
V. NHI M V NGHIÊN C UỆ Ụ Ứ
Nghiên c u c s lí lu n: T ng quan các ph ng pháp đi m i d y h c,ứ ơ ở ậ ổ ươ ổ ớ ạ ọ
ph ng pháp d y h c tích c cươ ạ ọ ự
Thi t k m t s giáo án th c nghi m v n d ng ph ng pháp d y h c tíchế ế ộ ố ự ệ ậ ụ ươ ạ ọ
c c trong ch ng Liên k t hóa h c phù h p v i ch ng trình và trình đ c aự ươ ế ọ ợ ớ ươ ộ ủ
h c sinh.ọ
Đánh giá tính kh thi và hi u qu c a bài d y có s d ng ph ng phápả ệ ả ủ ạ ử ụ ươ
d y h c tích c c và công ngh AR, VR đ đa d ng hình th c d y h c trong nhàạ ọ ự ệ ể ạ ứ ạ ọ
tr ng, kh c ph c các đi m h n ch c a ph ng pháp d y h c truy n th ng.ườ ắ ụ ể ạ ế ủ ươ ạ ọ ề ố
VI. PH NG PHÁP NGHIÊN C UƯƠ Ứ
Nghiên c u v lý lu n: Đc và nghiên c u các tài li u v lí lu n d y h c,ứ ề ậ ọ ứ ệ ề ậ ạ ọ
ph ng pháp d y h c tích c c, ph ng pháp d y h c theo ch đ.ươ ạ ọ ự ươ ạ ọ ủ ề
Nghiên c u v th c ti n: Nghiên c u th c tr ng d y h c hóa THPT, quan sát,ứ ề ự ễ ứ ự ạ ạ ọ
d gi thăm l p trao đi v i h c sinh và giáo viên. Kh o sát k t qu h c t p c aự ờ ớ ổ ớ ọ ả ế ả ọ ậ ủ
h c sinh. T ng k t kinh nghi m th c ti n.ọ ổ ế ệ ự ễ
VII. TH I GIAN NGHIÊN C UỜ Ứ
-Tháng 8 năm 2018 kh o sát l y ý ki n h c sinh c a 5 l p 11A1, 11A2, 11B,ả ấ ế ọ ủ ớ
12A2, 12A3
- Tháng 10 năm 2018 ti n hành d y th nghi m 3 l p 10A1, 10A3, 10A5 và 3ế ạ ử ệ ớ
l p đi ch ng 10A2, 10A4, 10Bớ ố ứ
- Tháng 11 năm 2018 ki m tra kh o sát ý ki n 6 l p d y ể ả ế ớ ạ
- Tháng 10 năm 2019 d y ch đ có t nhóm tham gia l y ý ki n c a tạ ủ ề ổ ấ ế ủ ổ
chuyên môn.
- Tháng 11 năm 2019 ti n hành vi t sáng ki n kinh nghi m.ế ế ế ệ
VIII. ĐI M M I C A Đ TÀIỂ Ớ Ủ Ề :
- Xây d ng giáo án theo ch đ liên k t hóa h c theo đnh h ng phát tri nự ủ ề ế ọ ị ướ ể
năng l c có v n d ng công ngh AR, VR công ngh th c t o vào d y h c .ự ậ ụ ệ ệ ự ế ả ạ ọ
- Các k t qu nghiên c u c a đ tài có th là tài li u tham kh o đ giáo viên ế ả ứ ủ ề ể ệ ả ể
hóa h c tri n khai n i dung d y h c ch đ.ọ ể ộ ạ ọ ủ ề
VIII. C U TRÚC C A Đ TÀI:Ấ Ủ Ề
Đ tài này g m 03 ph n chính:ề ồ ầ
Ph n I. Đt v n đầ ặ ấ ề
Ph n II. N i dungầ ộ
Ph n III. K t lu nầ ế ậ
PH N II: N I DUNGẦ Ộ
I. C S LÍ LU N C A Đ TÀIƠ Ở Ậ Ủ Ề
1.1. Đnh h ng đi m i ph ng pháp d y h c hóa h cị ướ ổ ớ ươ ạ ọ ọ
1.1.1. Đnh h ng chungị ướ
Trong th i đi ngày nay, khoa h c k thu t phát tri n nhanh và m nh m ,ờ ạ ọ ỹ ậ ể ạ ẽ
t t c các lĩnh v c. Đt n c ta cũng đang hòa nh p chung v i xu th c a toànở ấ ả ự ấ ướ ậ ớ ế ủ
c u, đng tr c nhi u c h i đ phát tri n m nh m kinh t , h c h i văn minhầ ứ ướ ề ơ ộ ể ể ạ ẽ ế ọ ỏ
c a nhân lo i nh ng cũng ph i ch p nh n s kh c li t trên chi n tr ng toànủ ạ ư ả ấ ậ ự ố ệ ế ườ
c u. Đ b t nh p đc v i xu th c a xã h i và s phát tri n m nh m c aầ ể ắ ị ượ ớ ế ủ ộ ự ể ạ ẽ ủ
nhi u lĩnh v c trên th gi i đòi h i ph i có ngu n nhân l c t t, năng đng, sángề ự ế ớ ỏ ả ồ ự ố ộ
t o. T th c t đó, giáo d c Vi t Nam cũng t ng b c đi m i v ph ng phápạ ừ ự ế ụ ệ ừ ướ ổ ớ ề ươ
d y h c nh m phát huy tính ch đng, tính tích c c, sáng t o cho h c sinh t đóạ ọ ằ ủ ộ ự ạ ọ ừ
góp ph n đào t o ngu n nhân l c cho s phát tri n c a đt n c. V i quanầ ạ ồ ự ự ể ủ ấ ướ ớ
đi m trên, các ph ng pháp d y h c đang đc hoàn thi n và đi m i theoể ươ ạ ọ ượ ệ ổ ớ
h ng d y h c tích c c.ướ ạ ọ ự
1.1.2. Nh ng đnh h ng d y h c hóa h c hi n nayữ ị ướ ạ ọ ọ ệ
- D y và h c thông qua ho t đng c a h c sinh và chú tr ng rènạ ọ ạ ộ ủ ọ ọ
luy n ệ
ph ng pháp t h c. Phát huy tính tích c c, tính tìm tòi sáng t o ng i h c,ươ ự ọ ự ạ ở ườ ọ
ti m năng trí tu nói riêng và nhân cách nói chung thích ng năng đng v i th cề ệ ứ ộ ớ ự
ti n luôn đi m i.ễ ổ ớ
- Tăng c ng ho t đng cá nhân, ph i h p h c h p tác. Trong m i quan hườ ạ ộ ố ợ ọ ợ ố ệ
t ng tác th y- trò, trò- trò, ng i h c không ch h c qua th y mà còn h c đcươ ầ ườ ọ ỉ ọ ầ ọ ượ
t b n, s chia s kinh nghi m s phát huy tính tích c c, tính tìm tòi sáng t o ừ ạ ự ẻ ệ ẽ ự ạ ở
ng i h c, ti m năng trí tu nói riêng và nhân cách nói chung thích ng năngườ ọ ề ệ ứ
đng v i th c ti n luôn đi m i đng th i hình thành và phát tri n năng l cộ ớ ự ễ ổ ớ ồ ờ ể ự
ng i h c t ch c, đi u khi n, lãnh đo, k năng h p tác, thuy t trình, giao ti pườ ọ ổ ứ ề ể ạ ỹ ợ ế ế
trình bày....t o môi tr ng h c t p thân thi n.ạ ườ ọ ậ ệ
- Tăng c ng năng l c v n d ng trí th c đã h c vào c c s ng, s n xu t ườ ự ậ ụ ứ ọ ưộ ố ả ấ
luôn bi n đi.ế ổ
- Chuy n d n tr ng tâm ph ng pháp d y h c t tính ch t thông báo, tái ể ầ ọ ươ ạ ọ ừ ấ
hi n đi trà chung cho c l p sang tính ch t phân hóa cá th cao đ ti n lên theoệ ạ ả ớ ấ ể ộ ế
nh p đ cá nhân.ị ộ
- Liên k t nhi u ph ng pháp d y h c riêng l thành t h p các ph ng ế ề ươ ạ ọ ẻ ổ ợ ươ
pháp ph c h p.ứ ợ
- Liên k t ph ng pháp d y h c v i các ph ng ti n kĩ thu t d y h c hi n ế ươ ạ ọ ớ ươ ệ ậ ạ ọ ệ
đi t o ra t h p ph ng pháp d y h c có dùng kĩ thu t.ạ ạ ổ ợ ươ ạ ọ ậ
- Chuy n hóa ph ng pháp khoa h c thành ph ng pháp d y h c đc thù ể ươ ọ ươ ạ ọ ặ
c a môn h c v n d ng ph ng ti n vào d y h c m t cách h p lí.ủ ọ ậ ụ ươ ệ ạ ọ ộ ợ
- Đa d ng hóa các ph ng pháp d y h c phù h p v i các c p h c, b c h c,ạ ươ ạ ọ ợ ớ ấ ọ ậ ọ
các lo i hình tr ng h c và môn h c.ạ ườ ọ ọ
1.1.3. Ph ng pháp d y h c tích c cươ ạ ọ ự
- Khai thác đng l c h c t p ng i h c đ phát tri n chính h .ộ ự ọ ậ ở ườ ọ ể ể ọ
- Coi tr ng l i ích, nhu c u c a cá nhân đ chuân b cho h thích ng v i điọ ợ ầ ủ ể + ị ọ ứ ớ ờ
s ng xã h i.ố ộ
- Tiêu chí hàng đu c a vi c d y và h c là d y cách h c.ầ ủ ệ ạ ọ ạ ọ
- Phâm ch t c n phát huy ng i h c là tính ch đng+ ấ ầ ở ườ ọ ủ ộ
- Công c c n khai thác tri t đ là công ngh thông tin và đa ph ng ti n.ụ ầ ệ ể ệ ươ ệ
- D y và h c coi tr ng tìm tòi. Vi c h ng d n h c sinh tìm tòi giúp h cạ ọ ọ ệ ướ ẫ ọ ọ
sinh phát tri n k năng gi i quy t v n đ và các em có th h c qua ho t đng.ể ỹ ả ế ấ ề ể ọ ạ ộ
- K t h p đánh giá c a th y và t đánh giá c a trò. T đánh giá là 1 ế ợ ủ ầ ự ủ ự
hình th c đánh giá mà h c sinh t liên h ph n mình th c hi n v i m c tiêu c aứ ọ ự ệ ầ ự ệ ớ ụ ủ
quá trình h c t p. H c sinh s h c cách t đánh giá n l c và ti n b , nh ngọ ậ ọ ẽ ọ ự ỗ ự ế ộ ữ
đi m c n hoàn thi n. Đó cũng là năng l c c n thi t cho s thành đt trong cu cể ầ ệ ự ầ ế ự ạ ộ
sông
1.2. Th nào là công ngh AR, VRế ệ
1.2.1 Khái ni m AR, VRệ
VR (Virtual Reality) g i là th c t o. ọ ự ế ả Nh ng ng d ng VR s đaữ ứ ụ ẽ ư
chúng ta vào m t th gi i m i, m t th gi i o hoàn toàn và khi đó g n nhộ ế ớ ớ ộ ế ớ ả ầ ư
chúng ta không còn nh n th c gì v th gi i th t xung quanh mình n a. Nh ngậ ứ ề ế ớ ậ ữ ữ
th chúng ta th y hoàn toàn là nh ng khung c nh do máy tính ho c đi n tho i diứ ấ ữ ả ặ ệ ạ
đng d a nên, không có gì là th t c .ộ ự ậ ả Đc tính c a th c t o đó là s hòa nh pặ ủ ự ế ả ự ậ
(immersive). Thu t ng này mô t c m giác c a chúng ta khi đc đa vào thậ ữ ả ả ủ ượ ư ế
gi i VR. ớ
AR (Augmented Reality) g i là th c t tăng c ngọ ự ế ườ . AR t p trung vàoậ
vi c k t h p gi a th gi i th t v i thông tin o, không ph i tách b n ra m tệ ế ợ ữ ế ớ ậ ớ ả ả ạ ộ
không gian riêng nh VR. AR cũng s cho phép b n t ng tác v i n i dung oư ẽ ạ ươ ớ ộ ả
ngay trong đi th t, có th là ch m vào, có th ph m t l p hình nh lên trên...ờ ậ ể ạ ể ủ ộ ớ ả
1.2.2.ng d ng th c t o, th c t tăng c ng VR, AR trong giáo d c Ứ ụ ự ế ả ự ế ườ ụ
Giúp đa n i dung h c lý thuy t vào th c hành, cho phép h c sinh, sinhư ộ ọ ế ự ọ
viên tr i nghi m ki n th c thông qua t ng tác m t cách sinh đng.ả ệ ế ứ ươ ộ ộ
Khác v i th c t o (Virtual Reality – VR), v n đc thi t k cho ng iớ ự ế ả ố ượ ế ế ườ
s d ng t ng tác hoàn toàn trong không gian mô ph ng, AR giúp ng i dùngử ụ ươ ỏ ườ
t ng tác v i n i dung o trong môi tr ng th t. S t ng tác c a đ h a, âmươ ớ ộ ả ườ ậ ự ươ ủ ồ ọ
thanh và các c m giác c i ti n khác trong môi tr ng th c t – t t c đu đcả ả ế ườ ự ế ấ ả ề ượ
hi n th trong th i gian và không gian th c.ể ị ờ ự
