Như vậy, Người Việt nói chung và học sinh nói riêng rất ít đọc sách, kể cả sách
tham khảo dành cho các môn học. Trong lúc đó, trường học nào cũng trang bị một
thư viện với hàng nghìn, thậm chí hàng chục nghìn đầu sách hay, nhưng nhiều lúc
cán bộ thư viện không có việc để làm theo nghĩa thực. Vậy tại sao người Việt ít đọc
sách? Phải chăng xuất phát từ nền văn minh nông nghiệp, mà người Việt chủ yếu
làm theo kinh nghiệm, nên ít người tự mày mò để lĩnh hội tri thức? Hay do người
Việt không có điều kiện để mua sách? Hay họ không biết các đơn vị hành chính cấp
Huyện, Tỉnh, các nhà trường đều có thư viện và họ có thể được mượn sách về đọc?
Dần dà, họ không có cơ hội tiếp xúc với sách (trừ sách giáo khoa) rồi không hình
thành được thói quen đọc sách.
Hiện nay, sự phát triển như vũ bảo của các phương tiện truyền thông, các thiết
bị nghe - nhìn hiện đại đầy sắc màu, các tiện ích xã hội như báo điện tử, truyền hình
đa phương tiện, mạng xã hội Facebook, youtube… đã cuốn chúng ta vào đó đặc biệt
là giới trẻ. Nhà nhà wifi, người người smart phone.Các thiết bị điện tử, các trang
mạng xã hội…chiếm hết sự chú ý của các em, khiến các em say mê hơn bất cứ cuốn
sách nào.Sự say mê đó khiến các em không làm chủ được cảm xúc, dễ nổi nóng,
cáu giận, ít quan tâm đến người khác, thậm chí tạo nên tâm lí vô cảm (chai lì cảm
xúc)…điều này ảnh hưởng không nhỏ đến sự hình thành và sự phát triển nhân cách
cũng như tâm sinh lí của trẻ. Quĩ thời gian eo hẹp cùng với sự xuất hiện của nhiều
loại hình giải trí nghe – nhìn đã làm thay đổi thói quen đọc sách trong học sinh. Các
em không ham đọc sách, nếu đọc cũng đọc nhanh, đọc lướt. Các em có xu hướng
tìm kiếm hình ảnh, tìm kiếm các thông tin theo kiểu giật tít, câu like trên mạng
internet qua điện thoại thông minh. Việc đọc sách in, báo giấy ngày càng giảm.Vì
thế việc hình thành thói quen đọc sách cho các em là rất quan trọng.
Sách quí như vậy, sách cần như vậy nhưng tại sao học sinh lại không muốn đọc
sách? Đây là câu hỏi mà bản thân tôi suy nghĩ, trăn trở từ mấy năm nay. Qua khảo
sát sát với rất nhiều học sinh về nguyên nhân tại sao các em không muốn đọc sách?
Chúng tôi nhận lại được các thông tin có thể gom lại đó là: các phương tiện nghe –
nhìn khác đã lấn át sách; không có người định hướng sách cho các em đọc; các em
chưa gặp sách hay; các em chưa có kĩ năng đọc sách; các em chưa hình thành được
thói quen đọc sách, gia đình không xây dựng truyền thống đọc sách...
Với vai trò một cán bộ cán bộ quản lí trường học, tôi thấy mình cần phải đưa
sách đến với các em, phải làm sao để các em đọc sách nhiều hơn: hướng dẫn kĩ
năng đọc sách cho các em; định hướng sách hay cho các em; giúp các em hình
thành và phát triển câu lạc bộ đọc sách; tổ chức các cuộc thi liên quan đến việc đọc
sách; tạo thói quen đọc sách cho các em…Đến nay, sau 2 năm từ khi áp dụng các
giải pháp để phát triển văn hóa đọc ở trường Trung học phổ thông (THPT) Yên
Thành 2 tôi đã thấy được sự lan tỏa văn hóa đọc trong học sinh, trong cán bộ giáo
viên. Vì vậy tôi xin được đúc rút và viết thành sáng kiến “Một số giải pháp phát
5
