MÔ T SÁNG KI NẢ Ế
1. HOÀN C NH N Y SINH SÁNG KI NẢ Ả Ế
1.1. Xu t phát t m c tiêu giáo d c :ấ ừ ụ ụ
Nh chúng ta đã bi t m c tiêu giáo d c c a n c ta là đào t o raư ế ụ ụ ủ ướ ạ
nh ng con ng i phát tri n toàn di n, có tri th c, có s c kho b i: ữ ườ ể ệ ứ ứ ẻ ở “S cứ
kho là v n quý c a con ng i”.ẻ ố ủ ườ Mu n có s c kho t t c n ph i t pố ứ ẻ ố ầ ả ậ
luy n th d c th thao. Trong vi c rèn luy n th d c th thao thì vi c tệ ể ụ ể ệ ệ ể ụ ể ệ ổ
ch c trò ch i v n đng trong ti t ứ ơ ậ ộ ế Th d c là m t bi n pháp phù h p v i đcể ụ ộ ệ ợ ớ ặ
đi m tâm lý l a tu i h c sinh ể ứ ổ ọ Ti u h c và đem đn hi u qu cao trong vi cể ọ ế ệ ả ệ
gi ng d y, giáo d c h c sinh. ả ạ ụ ọ
1.2. Xu t phát t tính t t y u ph i đi m i ph ng pháp d y h c:ấ ừ ấ ế ả ổ ớ ươ ạ ọ
M t trong nh ng yêu c u c a đi m i ph ng pháp d y h c th d cộ ữ ầ ủ ổ ớ ươ ạ ọ ể ụ
ti u h c hi n nay là c n t ch c gi h c sao cho sinh đng, h p d n,ở ể ọ ệ ầ ổ ứ ờ ọ ộ ấ ẫ
nh m t o h ng thú, t giác t p luy n, nâng cao s c kh e, phát tri n th l cằ ạ ứ ự ậ ệ ứ ỏ ể ể ự
cho h c sinh. T t c chúng ta đã bao gi th c m c t i sao m i đa tr đuọ ấ ả ờ ắ ắ ạ ỗ ứ ẻ ề
r t thích thú và hào h ng khi đn gi ấ ứ ế ờ Th d c, gi ra ch i? Và khi quan sátể ụ ờ ơ
chúng ta đu th y: Khi ra ch i thì t ng nhóm h c sinh bày ra các trò ch iề ấ ơ ừ ọ ơ
nh : đá c u, nh y dây, kéo co, nh y b c, b t m t b t dê,…T t c nh ng tròư ầ ả ả ậ ị ắ ắ ấ ả ữ
ch i đó không có trò ch i nào là không mang l i ti ng c i cho các em,ơ ơ ạ ế ườ
nh ng ti ng c vũ reo hò chi n th ng không ng t, ng i th ng cũng nhữ ế ổ ế ắ ớ ườ ắ ư
ng i thua r t h n nhiên và trong sáng. M i đườ ấ ồ ỗ aứ tr đu có tính cách khácẻ ề
nhau nh ng trò ch i không nh ng không ph i là rào c n ngăn cách các em màư ơ ữ ả ả
trái l i đó còn là ch t keo dính thu hút các em, t p cho các em cùng ch i, cùngạ ấ ậ ơ
h c và cùng suy nghĩ. Trò ch i không ch là m t ph ng ti n giáo d c màọ ơ ỉ ộ ươ ệ ụ
còn đc nâng lên v trí c a m i ph ng pháp giáo d c đó là ph ng phápượ ị ủ ỗ ươ ụ ươ
vui mà h c, h c mà vui nh Bác H đã căn d n chúng ta: “ọ ọ ư ồ ặ Trong lúc h cọ
cũng c n cho chúng vui, trong lúc vui cũng làm cho chúng h c”.ầ ọ
1.3: Xu t phát t n i dung, ch ng trình gi ng d y:ấ ừ ộ ươ ả ạ
1
Trong phân ph i ch ng trình giáo d c th ch t tr ng ố ươ ụ ể ấ ở ườ Ti u h cể ọ
,t t c các ti t d y đu có trò ch i v n đng và gi vai trò r t quan tr ng.ấ ả ế ạ ề ơ ậ ộ ữ ấ ọ
Trò ch i v n đng đc s d ng nh là m t n i dung h c t p đng th i làơ ậ ộ ượ ử ụ ư ộ ộ ọ ậ ồ ờ
ph ng pháp, ph ng ti n rèn luy n s c kho và giáo d c đo đc cho h cươ ươ ệ ệ ứ ẻ ụ ạ ứ ọ
sinh đt hi u qu cao, đc h c sinh r t a thích.Vì v y ạ ệ ả ượ ọ ấ ư ậ giáo viên c n l aầ ự
ch n trò ch i và cách t ch c trò ch i h p lý v i ti t h c, giúp h c sinh có tinhọ ơ ổ ứ ơ ợ ớ ế ọ ọ
th n tho i mái luy n t p các ki n th c m t cách t giác và có hi u qu . ầ ả ệ ậ ế ứ ộ ự ệ ả
1.4.Xu t phát t th c t gi ng d yấ ừ ự ế ả ạ .
Qua th i gian đc giao nhi m v d y môn ờ ượ ệ ụ ạ Th d c cho các kh i l p ể ụ ố ớ ở
Ti u h c b n thân tôi cũng đã nh n th y đc t m quan tr ng c a trò ch iể ọ ả ậ ấ ượ ầ ọ ủ ơ
v n đng đi v i s phát tri n th ch t c a h c sinh. Song trò ch i v nậ ộ ố ớ ự ể ể ấ ủ ọ ơ ậ
đng l i ch a đc quan tâm đúng t m, m t s trò ch i l p đi l p l i trongộ ạ ư ượ ầ ộ ố ơ ặ ặ ạ
nhi u ti t h c d n đn s nhàm chán v i các em. Cũng t đó mà tôi nghiênề ế ọ ẫ ế ự ớ ừ
c u, tìm tòi và đa ra sáng ki n kinh nghi m: ứ ư ế ệ “Nâng cao ch t l ng tấ ượ ổ
ch c trò ch i v n đng trong ti t d y ứ ơ ậ ộ ế ạ Th d c cho h c sinh l p 1 ể ụ ọ ớ ở
Ti u h cể ọ ”, v iớ m c đích gây đc h ng thú h c t p và phát tri n th ch t,ụ ượ ứ ọ ậ ể ể ấ
trí tu cho h c sinh khôngệ ọ chỉ trong môn Th d c mà có s c kh e t t, t duy,ể ụ ứ ỏ ố ư
trí tu t t các em s phát huy đc năng l c các môn h c khác.ệ ố ẽ ượ ự ở ọ
Đ ềtài đc áp d ng t iượ ụ ạ kh i l p 1 năm h c 2016 -2017ố ớ ọ và ti p t c nghiênế ụ
c u và áp d ng trong nh ng năm h c ti p theo.ứ ụ ữ ọ ế
2. C S LÝ LU N C A V N Đ: Ơ Ở Ậ Ủ Ấ Ề
2.1. M t s đc đi m c a trò ch i v n đng:ộ ố ặ ể ủ ơ ậ ộ
Trong ch ng trình giáo d c th ch t tr ng ươ ụ ể ấ ở ườ Ti u h c, trò ch i v nể ọ ơ ậ
đng đc s d ng v a là m t n i dung h c t p v a là ph ng ti n rènộ ượ ử ụ ừ ộ ộ ọ ậ ừ ươ ệ
luy n s c kho , th l c và giáo d cệ ứ ẻ ể ự ụ đo đc cho h c sinh. Các em ch i màạ ứ ọ ơ
h c, h c mà ch i m t cách nh nhàng nh ng đt hi u qu cao. Vì v y tìmọ ọ ơ ộ ẹ ư ạ ệ ả ậ
2
hi u nh ng đc đi m c b n c a trò ch i đ s d ng trong giáo d c thể ữ ặ ể ơ ả ủ ơ ể ử ụ ụ ể
ch t là đi u c n thi t đi v i ng i giáo viên th d c. ấ ề ầ ế ố ớ ườ ể ụ
H u h t nh ng trò ch i v n đng đc s d ng trong giáo d c thầ ế ữ ơ ậ ộ ượ ử ụ ụ ể
ch t các tr ng ph thông đu có m c đích rõ ràng. Trong quá trình ch i,ấ ở ườ ổ ề ụ ơ
các em giao l u, h p tác v i nhau, cá nhân ph i hoàn thành nhi m v c aư ợ ớ ả ệ ụ ủ
mình tr c t p th v i m t trách nhi m cao, t p th có trách nhi m giúp đướ ậ ể ớ ộ ệ ậ ể ệ ỡ
cá nhân hoàn thành nhi m v , vì v y tình b n, tinh th n t p th , trách nhi mệ ụ ậ ạ ầ ậ ể ệ
c a cá nhân tr c t p th ... đc hình thành. Cũng trong quá trình ch i đãủ ướ ậ ể ượ ơ
xây d ng cho các em tác phong kh n tr ng, k lu t và s sáng t o đ hoànự ẩ ươ ỉ ậ ự ạ ể
thành nhi m v v i năng su t cao... góp ph n vào s hình thành nhân cách,ệ ụ ớ ấ ầ ự
do đó có th nói trò ch i v n đng mang ể ơ ậ ộ tính giáo d cụ r t cao.ấ
Ch i là m t nhu c u trong đi s ng c a tu i tr , đc bi t là l a tu iơ ộ ầ ờ ố ủ ổ ẻ ặ ệ ở ứ ổ
h c sinh l p 1. Có th nói nhu c u vui ch i đi v i các em c n thi t và quanọ ớ ể ầ ơ ố ớ ầ ế
tr ng nh nhu c u ăn, ng , h c t p trong đi s ng hàng ngày. Chính vì v y,ọ ư ầ ủ ọ ậ ờ ố ậ
dù đc h ng d n hay không, các em v n tìm m i cách đ ch i. Do ch i làượ ướ ẫ ẫ ọ ể ơ ơ
m t nhu c u t thân c a các em, nên khi đc ch i các em đã tham gia m tộ ầ ự ủ ượ ơ ộ
cách hoàn toàn t giác và ch đng. T giác tham gia luy n t p là m t y uự ủ ộ ự ệ ậ ộ ế
t quan tr ng trong t p luy n th d c th thao, trò ch i v n đng đáp ngố ọ ậ ệ ể ụ ể ơ ậ ộ ứ
r t tích c c y u t đó nên ấ ự ế ố tính t giácự là m t trong nh ng nguyên nhân làmộ ữ
cho trò ch i đc coi tr ng, đc s d ng m t cách tri t đ trong giáo d cơ ượ ọ ượ ử ụ ộ ệ ể ụ
th ch t tr ng ph thông.ể ấ ở ườ ổ
Trong quá trình ch i, các em bi u l tình c m r t rõ ràng nh ni m vuiơ ể ộ ả ấ ư ề
chi n th ng, bu n khi b thua, vui m ng khi đng đi hoàn thành nhi m vế ắ ồ ị ừ ồ ộ ệ ụ
m t cách xu t s c, b n thân th y có l i khi không hoàn thành nhi m v doộ ấ ắ ả ấ ỗ ệ ụ
t p th giao cho ... Vì danh d c a t p th mà các em luôn ph i c g ngậ ể ự ủ ậ ể ả ố ắ
ph n đu, kh c ph c khó khăn ... đ mang l i chi n th ng cho t p th trongấ ấ ắ ụ ể ạ ế ắ ậ ể
đó có b n thân mình, do đó trò ch i v n đng có ả ơ ậ ộ tính thi đua r t cao.ấ
3
M i trò ch i th ng có nh ng quy t c, lu t l r t nghiêm, nh ng cáchỗ ơ ườ ữ ắ ậ ệ ấ ư
th c đ đt đc m c tiêu đòi h i ng i ch i ph i thông minh, sáng t oứ ể ạ ượ ụ ỏ ườ ơ ả ạ
trong quá trình th c hi n, do đó có th nói trò ch i v n đng là môi tr ngự ệ ể ơ ậ ộ ườ
thu n l i góp ph n phát huy ậ ợ ầ tính ch đng, sáng t o, t duy trí tuủ ộ ạ ư ệ c a trủ ẻ
em.
Khi đã tham gia vào trò ch i, do s cu n hút c a trò ch i nên tr emơ ự ố ủ ơ ẻ
th ng ch i v i t t c kh năng c a mình v s c l c, trí thông minh và sườ ơ ớ ấ ả ả ủ ề ứ ự ự
sáng t o, chính nh ng cái đó đã h n ch kh năng đi u ch nh kh i l ngạ ữ ạ ế ả ề ỉ ố ượ
v n đng. Đây là đc đi m quan tr ng mà ng i giáo viên khi t ch c tròậ ộ ặ ể ọ ườ ổ ứ
ch i cho h cơ ọ
sinh c n l u ý, n u không d d n đn hi n t ng có nh ng h c sinh quáầ ư ế ễ ẫ ế ệ ượ ữ ọ
m t m i, nh h ng đn s c kh e c a các em. D a vào nh ng quy t c, yêuệ ỏ ả ưở ế ứ ỏ ủ ự ữ ắ
c u và th i gian đã quy đnh cho trò ch i mà tăng hay gi m ph m vi ho tầ ờ ị ơ ả ạ ạ
đng ( c li), th i gian, hay c ng đ (nh p) ... đ đi u ch nh l ng v nộ ự ờ ườ ộ ị ể ề ỉ ượ ậ
đng c a trò ch i cho thích h p v i l a tu i, gi i tính và s c kh e c a t ngộ ủ ơ ợ ờ ứ ổ ớ ứ ỏ ủ ừ
h c sinh.ọ
2.2 Ý nghĩa và tác d ng c a trò ch i v n đngụ ủ ơ ậ ộ
S c kh e - trí tuứ ỏ ệ là hai th quý giá nh t và là tài s n vô giá c a m iứ ấ ả ủ ỗ
con ng i, m i gia đình và m i qu c gia. Trong n i dung ch ng trình mônườ ỗ ỗ ố ộ ươ
h c ọTh d c ể ụ ở Ti u h c có nhi u n i dung trò ch i v n đng nh m gópể ọ ề ộ ơ ậ ộ ằ
ph n rèn luy n cho h c sinh có n p s ng lành m nh, vui t i, có s c kh eầ ệ ọ ế ố ạ ươ ứ ỏ
t t đ h c t p hi n t i và sau này tham gia xây d ng, b o v t qu c đtố ể ọ ậ ệ ạ ự ả ệ ổ ố ạ
hi u qu cao. Có th nói th d c th thao nói chung và trò ch i v n đng nóiệ ả ể ể ụ ể ơ ậ ộ
riêng đây không đn thu n là c b p, mà vì m t l sâu xa cao đp h n c aở ơ ầ ơ ắ ộ ẽ ẹ ơ ủ
con ng i, c a xã h i đó là góp ph n giáo d c và rèn luy n th h tr trườ ủ ộ ầ ụ ệ ế ệ ẻ ở
thành nh ng con ng i có ích cho xã h i, có s c kh e, th l c t t và trí tuữ ườ ộ ứ ỏ ể ự ố ệ
thông minh đ lao đng đt hi u qu cao và bi t s ng m t cu c s ng lànhể ộ ạ ệ ả ế ố ộ ộ ố
m nh, vui t i, h nh phúc.ạ ươ ạ
4
Đ th c hi n công nghi p hóa - hi n đi hóa đt n c, chúng taể ự ệ ệ ệ ạ ấ ướ
không ch c n chu n b cho ng i lao đng t ng lai đang ng i trên gh nhàỉ ầ ẩ ị ườ ộ ươ ồ ế
tr ng v ki n th c khoa h c kĩ thu t mà r t c n chu n b cho h v thườ ề ế ứ ọ ậ ấ ầ ẩ ị ọ ề ể
l c, s c kh e. Chu n b cho ng i lao đng có th lao đng v i năng su tự ứ ỏ ẩ ị ườ ộ ể ộ ớ ấ
cao là m t yêu c u khách quan c a s nghi p công nghi p hóa - hi n đi hóaộ ầ ủ ự ệ ệ ệ ạ
đt n c. Yêu c u đó b t ngu n t tính ch t c a n n s n xu t hi n đi, cóấ ướ ầ ắ ồ ừ ấ ủ ề ả ấ ệ ạ
th nói kĩ thu t s n xu t c a xã h i ngày càng cao, càng hi n đi thì nhi mể ậ ả ấ ủ ộ ệ ạ ệ
v c a giáo d c th ch t càng n ng n , b i vì giáo d c th ch t đã đc xãụ ủ ụ ể ấ ặ ề ở ụ ể ấ ượ
h i s d ng nh m t ph ng ti n đ đi u khi n s phát tri n th ch t c aộ ử ụ ư ộ ươ ệ ể ề ể ự ể ể ấ ủ
con ng i m t cách có ch đnh, mà s phát tri n này l i là m t trong nh ngườ ộ ủ ị ự ể ạ ộ ữ
ph ng ti n đ tái s n xu t s c lao đng.ươ ệ ể ả ấ ứ ộ
Trò ch i v n đng cũng nh nh ng bài t p th d c th thao khác, n uơ ậ ộ ư ữ ậ ể ụ ể ế
đc th c hi n đúng ph ng pháp khoa h c thì nh t đnh có tác d ng nângượ ự ệ ươ ọ ấ ị ụ
cao s c kh e, mà s c kh e h c sinh là m c tiêu c b n, quan tr ng nh t c aứ ỏ ứ ỏ ọ ụ ơ ả ọ ấ ủ
giáo d c th ch t trong tr ng ph thông. Trong quá trình h c sinh tham giaụ ể ấ ườ ổ ọ
vào trò ch i, h v n đng đc c ng c và phát tri n, h hô h p, h tu nơ ệ ậ ộ ượ ủ ố ể ệ ấ ệ ầ
hoàn, bài ti t ... đc rèn luy n, thông qua đó các ch c năng th n kinh khôngế ượ ệ ứ ầ
ng ng đc c ng c , nâng cao và hoàn thi n làm cho c th các em đcừ ượ ủ ố ệ ơ ể ượ
phát tri n toàn di n các t ch t nhanh, m nh, b n, m m d o, khéo léo, chínhể ệ ố ấ ạ ề ề ẻ
xác, làm cho c th phát tri n cân đi và hoàn thi n theo quy lu t gi i tính vàơ ể ể ố ệ ậ ớ
l a tu i.ứ ổ
T p luy n các bài t p th d c th thao b ng trò ch i v n đng đi v i h cậ ệ ậ ể ụ ể ằ ơ ậ ộ ố ớ ọ
sinh nói chung và h c sinh l p 1 nói riêng là m t trong nh ng hình th c t pọ ớ ộ ữ ứ ậ
luy n có hi u qu nh t nh m kích thích s ho t đng c a các c quan c mệ ệ ả ấ ằ ự ạ ộ ủ ơ ả
th b n th thông qua s ho t đng c a h th n kinh, tim m ch... K t quụ ả ể ự ạ ộ ủ ệ ầ ạ ế ả
s trao đi ch t tăng lên, quá trình đng hóa th c ăn trong c th các emự ổ ấ ồ ứ ơ ể
đc đy m nh, quá trình bài ti t đc nhanh chóng, khí huy t l u thôngượ ẩ ạ ế ượ ế ư
5