PHÒNG GD&ĐT ……………….
Trường Tiểu học …………….
-------------------------
CHUYÊN ĐỀ
Một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy và học môn
Tiếng Việt cho học sinh lớp 1.
Người thực hiện: TỔ 1
Tháng 4 / 2023
BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ
MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG DẠY VÀ HỌC MÔN
TIẾNG VIỆT CHO HỌC SINH LỚP 1.
PHẦN I: MỞ ĐẦU
Tiếng Việt là một trong những môn quan trọng và cần thiết ở bậc Tiểu
học. Bên cạnh việc học Toán để phát triển tư duy logic cho các em, việc học
Tiếng Việt sẽ giúp các em hình thành và phát triển tư duy ngôn ngữ. Thông qua
môn Tiếng Việt, các em được học cách giao tiếp, truyền đạt tư tưởng cảm xúc
của mình một cách chính xác.
Đối với cấp Tiểu học, Tiếng Việt là môn học nền móng, là cơ sở để học sinh
tiếp cận các môn học khác. Mục tiêu của môn học là hình thành và phát triển ở học
sinh các kĩ năng (đọc, viết, nói và nghe) để học tập và giao tiếp trong các môi
trường hoạt động của lứa tuổi. Thông qua việc dạy và học Tiếng Việt, góp phần rèn
luyện các thao tác của tư duy; cung cấp cho học sinh những kiến thức cơ bản về
Tiếng Việt, những hiểu biết sơ giản về xã hội, tự nhiên và con người, về văn hóa,
văn học của Việt Nam; bồi dưỡng tình yêu Tiếng Việt, hình thành thói quen giữ gìn
sự trong sáng, giàu đẹp của Tiếng Việt, góp phần hình thành nhân cách con người
Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Để có thể thực hiện tốt mục tiêu của môn học, việc dạy học Tiếng Việt lớp
1 cần được chú trọng ngay từ những ngày đầu vì “Cái đích cuối cùng là học
sinh lớp 1 biết đọc thông, viết thạo”.
Tiếng Việt 1- Chương trình GDPT 2018 Bộ sách kết nối tri thức với cuộc
sống được triển khai ở tất cả các trường Tiểu học trên địa bàn huyện Vĩnh
Tường nói chung và trường Tiểu học Chấn Hưng nói riêng đến nay đã sang năm
học thứ ba.
Sau 3 năm triển khai thực hiện, dù chịu ảnh hưởng của dịch covid-19,
nhưng đã ghi nhận nhiều tín hiệu lạc quan từ khả năng tiếp thu của học sinh, sự
chủ động của giáo viên trong việc xây dựng kế hoạch dạy học. Chúng tôi đã chú
trọng đổi mới quản trị theo hướng phát huy tính chủ động, linh hoạt của nhà
trường và năng lực tự chủ, sáng tạo của tổ chuyên môn, giáo viên. Thầy cô cơ
bản đã biết vận dụng linh hoạt các phương pháp, hình thức tổ chức dạy học
nhằm phát triển năng lực, phẩm chất học sinh. Việc sử dụng SGK và các nguồn
học liệu, thiết bị dạy học đã phù hợp thực tiễn.
Cuối năm học 2021-2022 Tổ đã hoàn thành chương trình theo đúng kế
hoạch, chất lượng học sinh lớp 1 đảm bảo theo chuẩn đầu ra, yêu cầu cần đạt của
chương trình. Những “trái ngọt” đầu tiên đã được thu về. Qua năm đầu thực
hiện, chỉ hết học kì 1, học sinh đã đọc thành thạo âm, vần và các bài đọc dài, tốc
độ đọc nhanh hơn, những dạng bài chính tả các em làm rất chắc chắn. Đặc biệt,
các em rất chủ động và tự tin. Khi có khách đến lớp các em chủ động chào hỏi,
giao tiếp, trao đổi bày tỏ suy nghĩ - đây là năng lực mà các lứa học sinh khóa
khác còn hạn chế. Tỉ lệ học sinh hoàn thành tốt môn Tiếng Việt tăng lên so với
năm học trước.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, trong quá trình triển khai
chúng tôi còn gặp khó khăn về cơ sở vật chất (máy chiếu), ý kiến của dư luận xã
hội, phụ huynh học sinh về việc chương trình SGK môn Tiếng Việt lớp 1 theo
chương trình giáo dục phổ thông mới còn nặng... Từ những lí do trên, Tổ 1 đã
xây dựng chuyên đề “Một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy và học môn
Tiếng Việt cho học sinh lớp 1.” Thông qua chuyên đề này để cùng nhau trao
đổi, rút kinh nghiệm góp phần nâng cao hiệu quả dạy học môn Tiếng Việt 1-
Chương trình GDPT 2018.
PHẦN II: NỘI DUNG
I. THỰC TRẠNG CỦA NHÀ TRƯỜNG:
1. Đặc điểm nhà trường, tổ chuyên môn:
Năm học 2022-2023, Khối 1- Trường Tiểu học Chấn Hưng có 157 học
sinh được chia làm 5 lớp. Đội ngũ giáo viên: có 5 giáo viên văn hóa, 4 giáo viên
dạy các bộ môn chuyên trách Âm nhạc, Mỹ thuật, Thể dục và Ngoại ngữ. Đội
ngũ giáo viên chủ nhiệm đảm bảo đủ 01 giáo viên/lớp, nhiệt tình, trách nhiệm
trong công việc. Năm học 2022-2023 là năm thứ 3 nhà trường triển khai dạy
chương trình GDPT 2018 đối với học sinh lớp 1. Cơ sở vật chất tương đối đầy
đủ, cơ bản đáp ứng được yêu cầu hoạt động giáo dục của nhà trường.
2. Thuận lợi:
Tổ luôn nhận được sự chỉ đạo sát sao của phòng GD&ĐT Vĩnh Tường về
việc tổ chức dạy học Tiếng Việt 1- chương trình GDPT 2018.
Ban giám hiệu rất quan tâm đến chương trình Tiếng Việt 1 CTGDPT
2018. Nhà trường đã chú trọng đổi mới công tác quản lý, quản trị trường học
theo hướng phát huy tính chủ động, linh hoạt của nhà trường và năng lực tự chủ,
sáng tạo của tổ chuyên môn, giáo viên trong việc thực hiện Chương trình, SGK
GDPT đối với lớp 1; khai thác, sử dụng SGK, các nguồn học liệu, thiết bị dạy
học hiệu quả, phù hợp thực tiễn; vận dụng linh hoạt các phương pháp, hình thức
tổ chức dạy học nhằm phát triển năng lực, phẩm chất học sinh.
Đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị cần thiết cho việc dạy và học tương
đối đầy đủ. Khuôn viên nhà trường đảm bảo xanh, sạch, đẹp thoáng mát và an
toàn cho học sinh.
Đảm bảo tỉ lệ 1 phòng học/1lớp, sĩ số học sinh/lớp theo theo qui định tại
Điều lệ trường Tiểu học đối với học sinh lớp 1, đảm bảo tỉ lệ 01 giáo viên chủ
nhiệm/1lớp và cơ cấu giáo viên để thực hiện dạy học các môn học và hoạt động
giáo dục bắt buộc.
100% học sinh lớp 1 được học 2 buổi/ngày, mỗi buổi bố trí không quá 7
tiết học, mỗi tiết 35 phút. Kế hoạch giáo dục đảm bảo phân bổ hợp lí giữa các
nội dung giáo dục, giúp học sinh hoàn thành nhiệm vụ học tập, yêu cầu cần đạt
của chương trình; tạo điều kiện cho học sinh được tham gia các hoạt động giáo
dục nhằm thực hiện mục tiêu giáo dục toàn diện ở Tiểu học. Thời khóa biểu
được sắp xếp một cách khoa học, đảm bảo tỉ lệ hợp lí giữa các nội dung dạy học
và hoạt động giáo dục, phân bổ hợp lí về thời lượng, thời điểm trong ngày học
và tuần học phù hợp với tâm sinh lý học sinh.
