I.Tên bi n pháp: ệ
“KĨ NĂNG GIÚP H C SINH N M V NG ÂM-V N MÔN TI NG VI TỌ Ắ Ữ Ầ Ế Ệ
L P 1 QUA CÁC TRÒ CH I.Ớ Ơ ”.
II. N i dung bi n pháp:ộ ệ
2. 1. Lí do ch n bi n pháp:ọ ệ
B c Ti u h c là b c h c đt n n móng cho vi c hình thành nhân cách cho h cậ ể ọ ậ ọ ặ ề ệ ọ
sinh . Các môn h c ti u h c đu có m i quan h v i nhau, h tr l n nhau.Trongọ ở ể ọ ề ố ệ ớ ỗ ợ ẫ
các môn h c, cùng v i môn Toán, môn Ti ng Vi t có v trí r t quan tr ng. Kh i đuọ ớ ế ệ ị ấ ọ ở ầ
c a môn Ti ng Vi t, vi c d y âm - v n c a phân môn Ti ng Vi t chi m nhi u th iủ ế ệ ệ ạ ầ ủ ế ệ ế ề ờ
l ng nhi u. N u h c sinh không thu c đc các ch cái, không bi t ghép các âm vàượ ề ế ọ ộ ượ ữ ế
v n thì h c sinh không th đc, vi t cũng nh h c các môn h c khác đc. Cho nênầ ọ ể ọ ế ư ọ ọ ượ
h c sinh h c t t âm – v n s giúp h c sinh h c t t môn Ti ng Vi t và s h c t t cácọ ọ ố ầ ẽ ọ ọ ố ế ệ ẽ ọ ố
môn h c khác.ọ
Hi n nay, ệm t s giao viên ch a coi tr ng ộ ố ư ọ vi c h ng d n ệ ướ ẫ cho h c sinh trongọ
t ng môn d y c a mìnhừ ạ ủ ,ch a phân lu ng theo t ng đi t ng còn d y theo đi tràư ồ ừ ố ượ ạ ạ .
Chính vì ch a coi tr ng nên thi u tìm tòi, ư ọ ế h ng d n các em th c hi n theo t ngướ ẫ ự ệ ừ
ho t đngạ ộ , cách th c t ch c ứ ổ ứ h ng d n các em còn ràng bu cướ ẫ ộ , khô c ngứ và gò bó
trong khuôn kh ép bu cổ ộ . N i dung l p đi l p l i, không th c s g n v i ộ ặ ặ ạ ự ự ắ ớ nh n th cậ ứ
c a các em h c sinh, gây cho h c sinh áp l c d n t i h c sinh th đng, ch a h ngủ ọ ọ ự ẫ ớ ọ ụ ộ ư ứ
thú,tích c c trong ho t đng h c t p. nhi u em kĩ năng ự ạ ộ ọ ậ ề ti p th bài còn th đng,ế ụ ụ ộ
ch a chú ý khi giáo viên h ng d n v n nêu c u t o t ng v n chi ti t d n đn cácư ướ ẫ ầ ấ ạ ừ ầ ế ẫ ế
em ch h c v t khi các b n khác đc và đc theo.ỉ ọ ẹ ạ ọ ọ Nh ng kĩ năng khó nh : tim kiêm ữ ư
va chia se !các âm v n v a h c còn ch a th c hi n.ầ ừ ọ ư ự ệ
V i h c sinh l p 1 đi u quan tr ng nh t là đc,vi t đc. Có đc đc t tớ ọ ớ ề ọ ấ ọ ế ượ ọ ượ ố
h c sinh m i hi u đc n i dung văn b n và lên l p trên m i h c t t đc các mônọ ớ ể ượ ộ ả ớ ớ ọ ố ượ
khác. Mà đa s các emố ch a thu c kĩ âm v n nên không đc thông vi t th o đcư ộ ầ ọ ế ạ ượ .
V i tâm sinh lý c a ớ ủ h c sinh l p 1 v aọ ớ ừ h c- v a ch i khi m i ch p ch ng b c tọ ừ ơ ớ ậ ữ ướ ừ
b c M m non sang, ch a đáp ng đc ậ ầ ư ứ ượ các yêu c u c a ch ng trình GDPT 2018,ầ ủ ươ
môn Ti ng Vi t 1 - 2018 đã đc tri n khai l p 1 năm h c 2020 – 2021. ế ệ ượ ể ở ớ ọ Đây là
nhi m v tr ng tâm c a ệ ụ ọ ủ nh ng GV tr c ti p gi ng d y luôn trăn tr , quan tâm vàữ ự ế ả ạ ở
cũng là lí do chính đ tôi ch n bi n phápể ọ ệ :“Kĩ năng giúp h c sinh n m v ng âm-v nọ ắ ữ ầ
môn Ti ng vi t l p 1 qua các trò ch i ế ệ ở ớ ơ ”.
2.2.M c đích c a bi n pháp:ụ ủ ệ
Bi n pháp ệnày s giúp ẽgiáo viên phân lo i trò ch i đ ạ ơ ể h c sinh n m v ng ọ ắ ữ âm
v n môn Ti ng Vi t 1ầ ế ệ c a b sáchủ ộ “Cùng h c và phát tri n năng l c”, giúp giáo viênọ ể ự
có các kĩ năng giúp các em n m v ng các âm –v n các em v a h c đ giúp h c t tắ ữ ầ ừ ọ ể ọ ố
môn Ti ng Vi t cũng nh các môn h c khác. H c sinh đc thông vi t th o n u có sế ệ ư ọ ọ ọ ế ạ ế ự
giúp đ, đng viên, khen ng i và k p th i c a giáo viên thì k t qu h c sinh s t tỡ ộ ợ ị ờ ủ ế ả ọ ẽ ố
h n.ơ Ngoài ra còn giúp các em giao ti p t t trong cu c s ng có v n t t Ti ng Vi tế ố ộ ố ố ừ ừ ế ệ
phong phú góp ph n hoàn thi n nhân cách c a các emầ ệ ủ
Khi đc vi t đc thì ọ ế ượ các ti t h c đi v i các em không còn gò bóế ọ ố ớ , nhàm chán
mà nó tr nên h ng thú v i các em ở ứ ớ môn Ti ng Vi t và các môn h c khác ế ệ ọ là ti t h cế ọ
các em mong ch . ờVi c t ch c trò ch i ệ ổ ứ ơ nâng cao kĩ năng đc hi u giai đo n H cọ ể ạ ọ
v n theo đnh h ng phát tri n năng l c cho h c sinh l p 1 m t cách có hi u qu làầ ị ướ ể ự ọ ớ ộ ệ ả
yêu c u khách quan ngày càng đòi h i trong b i c nh đi m i giáo d c theo ch ngầ ỏ ố ả ổ ớ ụ ươ
trình đi m i GDPT 2018 hi n nay.ổ ớ ệ
Bi n pháp giúp h c sinh n m v ng âm –v n môn Ti ng Vi t,ệ ọ ắ ữ ầ ở ế ệ đc nghiênượ
c u và áp d ng có hi u qu trong ti t Ti ng Vi tứ ụ ệ ả ế ế ệ . Nó mang tính th c ti nự ễ , d ápễ
d ngụ và đem l i hi u qu ạ ệ ả cao trong vi c h ng d n cho h c sinh qua các năm tôiệ ướ ẫ ọ
d y l p 1.ạ ớ Đng th i ồ ờ bi n pháp ệnày còn giúp giáo viên có cái nhìn khác h n v vi cơ ề ệ
gi ng d y các em ch m c a l p mình m t cách hi u qu cao.ả ạ ậ ủ ớ ộ ệ ả
2.3. Cách th c ti n hành:ứ ế
Th c t l p tôi d y, đu năm ch t l ng môn Ti ng Vi t kh o sát l pự ế ở ớ ạ ầ ấ ượ ế ệ ả ở ớ
1D, t ng s 20 h c sinh nh sau:ổ ố ọ ư
Nh n bi tậ ế
đc 29 chượ ữ
cái
Ch a nh n bi t đc 29 ch cáiư ậ ế ượ ữ
SL % SL %
12 60 8 40
Vì v y, tôi đã m nh d n đa ra ậ ạ ạ ư bi n pháp ệKĩ năng giúp h c sinh n m v ngọ ắ ữ
âm-v n môn Ti ng vi t l p 1 qua các trò ch i .ầ ế ệ ở ớ ơ
2.3.1.M c đích c n đt khi t ch c trò ch i đ l a ch n n i dung phù h p.ụ ầ ạ ổ ứ ơ ể ự ọ ộ ợ
Chúng ta đã bi t thông qua ch i giúp HS h c và h c cũng tho i mái nh ch i.ế ơ ọ ọ ả ư ơ
Vì v y m i GV c n xác đnh rõ m c đích c a m i trò ch iậ ỗ ầ ị ụ ủ ỗ ơ .
- T o môi tr ng đ rèn luy n s linh ho t, nh y bén, có thói quen ph n ng nhanhạ ườ ể ệ ự ạ ạ ả ứ
cho HS, giúp các em m nh d n khi th hi n mình tr c t p th ;ạ ạ ể ệ ướ ậ ể
- Thông qua trò ch i t o không khí thi đua sôi n i trong m i ti t h c, làm cho ti t h cơ ạ ổ ỗ ế ọ ế ọ
c a HS tr nên nh nhàng h n, sinh đng và hi u qu h n. ủ ở ẹ ơ ộ ệ ả ơ
-Thông qua trò ch i HS d dàng ti p thu và nh bài kĩ h n.ơ ễ ế ớ ơ
2.3.2. L a ch n n i dung và hình th c t ch c trò ch i phù h p v i t ng điự ọ ộ ứ ổ ứ ơ ợ ớ ừ ố
t ng l p.ượ ớ
HS l p 1 Các em ghi nh ớ ớ theo b ng cách l p đi l p l i nhi u l n. Do v y khiằ ặ ặ ạ ề ầ ậ
t ch c trò ch i, GV c n h ng d n HS quan sát (có th s d ng tranh h ng d n,ổ ứ ơ ầ ướ ẫ ể ử ụ ướ ẫ
ví d m u và ch i th ). Các trò ch i ph i phong phú, đa d ng đ tránh nhàm chán.ụ ẫ ơ ử ơ ả ạ ể
Đ cu n hút HS vào ho t đng h c t p m t cách t nhiên, hi u qu , GV c n sể ố ạ ộ ọ ậ ộ ự ệ ả ầ ử
d ng trò ch i phù h p. Nh v y HS v a đc ch i, v a đc h c s ụ ơ ợ ư ậ ừ ượ ơ ừ ượ ọ ẽ làm cho h cọ
sinh ghi nh kĩ các âm-v n thông qua các ti ng khi các em ch i.ớ ầ ế ơ
2.3.3. Chu n b kĩ ẩ ị tr c khiướ th c hi nự ệ trò ch i.ơ
- Giáo viên:
+ Chu n b ph ng ti n ch i( nh nh, v t d ng...), đm b o đ ch i ẩ ị ươ ệ ơ ả ả ậ ụ ả ả ồ ơ có liên quan
đn bài ch a âm-v n đang h c.ế ứ ầ ọ
+ L a ch nự ọ hình th c ứch iơ: Nhóm,l p…ớ
- H c sinh: ọL ng nghe giáo viên khi ph bi n trò ch i và n m ch c lu t ch i.ắ ổ ế ơ ắ ắ ậ ơ
2.3.4. Quy trình t ch c trò ch iổ ứ ơ
B c 1: ướ Ph bi n trò ch i ổ ế ơ
B c 2: T ch c ch i th ướ ổ ứ ơ ử
B c 3: H c sinh tham gia ch i ướ ọ ơ
B c 4: Đánh giá, nh n xét.ướ ậ
2.3.5. Phân lo i các trò ch i.ạ ơ
Giáo viên c n n m b t đc đi m l p mình đ h ng d n các trò ch i g n gũiầ ắ ắ ặ ể ớ ể ướ ẫ ơ ầ
và d nh t v i l p.ễ ấ ớ ớ Khi vào l p 1, ngay t ớ ừ nh ng tu nữ ầ đu c a ầ ủ môn Ti ng Vi t, n uế ệ ế
trò ch i đc s d ng nhi u s làm cho h c sinhơ ượ ử ụ ề ẽ ọ làm quen v i môi tr ng h c t pớ ườ ọ ậ
nhanh h n, b t đi nhi u b ng trong vi c h c đc và cũng n m âm-v n v a h cơ ớ ề ỡ ỡ ệ ọ ọ ắ ầ ừ ọ
ch c h n. ắ ơ
Theo cách th c t ch c, trò ch i có th chia thành 2 lo i: trò ch i thông quaứ ổ ứ ơ ể ạ ơ
ho t đng kh i đng và trò ch i thông qua cũng c bàiạ ộ ở ộ ơ ố .
Trò ch i thông qua ơho t đng kh i đngạ ộ ở ộ có các d ng sau: câu ạđ.ốg iọ
thuy n,rung chung vàng....ề
T ch c m t s trò ch i ổ ứ ộ ố ơ cũng cố đ tăng c ng ể ườ kh năng nh bài cho h cả ớ ọ
sinh.
2.3.6. M t s trò ch i h c t p ộ ố ơ ọ ậ giúp h c sinh n m v ng âm-v n môn Ti ng vi tọ ắ ữ ầ ế ệ
l p 1 ở ớ
a. Trò ch i “Đi ch ”:ơ ợ
*M c tiêu:ụ Giúp h c sinh m r ng v n t , kh c sâu ki n th c, n m ch c v n v aọ ở ộ ố ừ ắ ế ứ ắ ắ ầ ừ
h c, bi t v n d ng vào t ng tr ng h p c th .ọ ế ậ ụ ừ ườ ợ ụ ể
* Chu n b : ẩ ị C l pả ớ
* Cách ti n hành: ế
- GV h ng d n ch iướ ẫ ơ : khi qu n trò hô “đi ch ”.d i l p hô “mua gì?”. Qu n trò hôả ợ ướ ớ ả
mua “na” thì c l p đánh v n ti ng “n -a-na”.T ng t nh th qu n trò hô mua cá,ả ớ ầ ế ờ ươ ự ư ế ả
chè, đá…
*Th ng đc ti n hành khi d y H c v n (Cu i ti t 1 ho c lúc ôn ki n th cườ ượ ế ạ ọ ầ ố ế ặ ế ứ ).
b. Trò ch i “ Rung chuông vàng”:ơ
*M c tiêuụ: Giúp cho hoc sinh c ng c ki n th c đng th i rèn luy n cho h c sinhủ ố ế ứ ồ ờ ệ ọ
tính nhanh nh n.ẹ
* Chu n b : -ẩ ị GV chu n b các câu h i v đ v t, h i v con v t, cây c i, hi n t ngẩ ị ỏ ề ồ ậ ỏ ề ậ ố ệ ượ
có ti ng mang v n v a h c.ế ầ ừ ọ
-HS chu n b ph n vi t, b ng con, gi lau.ẩ ị ấ ế ả ẻ
* Cách ti n hành: ế
- GV h ng d n ch iướ ẫ ơ : GV nêu câu h i. ỏ
- HS vi t k t qu vào b ng con r i đa lên theo hi u l nh c a GV. Em nào vi t saiế ế ả ả ồ ư ệ ệ ủ ế
b lo i, vi t đúng đc ch i ti p.ị ạ ế ượ ơ ế
Cu i cùng tìm ra em gi i nh t đc tuyên d ng.ố ỏ ấ ượ ươ
*Th ng đc ti n hành khi c ng c bài.ườ ượ ế ủ ố
*Ví dụ: Bài: ua- a-iaư
- GV cho HS gi i m t s câu đ sau, các em s có m t s t mang v n a, ua. ả ộ ố ố ẽ ộ ố ừ ầ ư
Q a gì m c tít trên caoủ ọ
Mà sao đy n c, ng t ngào bên trong?ầ ướ ọ (là trái hay qu gì?)ả
Cây gì bé nhỏ
H t nó nuôi ng iạ ườ
Tháng năm tháng m iườ
C làng đi g tả ặ (là cây gì?)
- HS tìm đc k t qu nh sau: ượ ế ả ư d aừ, lúa.
c. Trò ch i “Thi ghép đúng – Ghép nhanh”ơ
*M c tiêu:ụ Giúp HS n m ch c âm v n c n h c, bi t v n d ng vào t ng tr ng h pắ ắ ầ ầ ọ ế ậ ụ ừ ườ ợ
c th .ụ ể
*Chu n b :ẩ ị - GV b th t liên quan bài v a h c.ộ ẻ ừ ừ ọ
- HS chu n b m i em m t b ch th c hành Ti ng Vi t.ẩ ị ỗ ộ ộ ữ ự ế ệ
*Cách ti n hành:ế
- GV h ng d n:ướ ẫ GV đa th t cho HS quan sát trong 30s, HS d i l p quan sát th tư ẻ ừ ướ ớ ậ
kĩ, khi qu n trò hô đa b ng thì các b n thi đua tìm ti ng có v n v a h c vào b ngả ư ả ạ ế ầ ừ ọ ả
cài, h t th i gian quy đnh, HS đa b ng lên GV ki m tra.ế ờ ị ư ả ể
Đánh giá theo t : Tìm và ghép đúng 1 v n, ti ng theo yêu c u c a GV đc 1 bôngổ ầ ế ầ ủ ượ
hoa. T nào có ít l c b n ghép sai t đó chi n th ng.ổ ượ ạ ổ ế ắ
Th ng đc ti n hành khi d y các em chi m lĩnh ki n th c H c v n ti t 1.ườ ượ ế ạ ế ế ứ ở ọ ầ ế
Ví dụ: Bài: l-m
- Gv h ng d n cách ch i.Khi giáo viên đa th t ti ng ướ ẫ ơ ư ẻ ừ ế m , m , me, l , li. ẹ ơ ọ Qu nả
trò hô cho l p ch i theo l n l t t ng th t giáo viên đa lên. D i l p th c hi nớ ơ ầ ượ ừ ẻ ừ ư ướ ớ ự ệ
ch i.ơ
- GV quan sát đánh giá.
d. Trò ch i: Ghép tranh, nh v i ti ng đã có ơ ả ớ ế
Khi d y t ng d ng tr c khi cho h c sinh luy n đc tôi t ch c cho các emạ ừ ứ ụ ướ ọ ệ ọ ổ ứ
thi ghép tranh v i t ng d ng gi a 2 nhóm đ giúp h c sinh hi u nghĩa c a t ngớ ừ ứ ụ ữ ể ọ ể ủ ừ ứ
d ng và rèn luy n cho h c sinh s nhanh nh y, t tin.ụ ệ ọ ự ạ ự
Ví d : Khi d y t ng d ng c a bài ụ ạ ừ ứ ụ ủ uc- cư, tôi đính lên b ng cho 2 nhóm m iả ỗ
nhóm 4 b c tranh và phát cho 2 nhóm m i nhóm 4 t ng d ng. 2 nhóm s thi ti pứ ỗ ừ ứ ụ ẽ ế
s c ghép t ng d ng vào t ng tranh sao cho đúng. Nhóm nào ghép nhanh nh t vàứ ừ ứ ụ ừ ấ
chính xác nhóm đó s th ng cu c.ẽ ắ ộ
Tôi nh n th y m i bài H c v n đu có nh ng t ng d ng mà giáo viên cóậ ấ ở ỗ ọ ầ ề ữ ừ ứ ụ
th s u t m tranh, nh làm đ dùng tr c quan v a giúp các em d hi u nghĩa c a tể ư ầ ả ồ ự ừ ễ ể ủ ừ
v a gây h ng thú h c t p.ừ ứ ọ ậ
Ho c đ c ng c l i bài tìm nh ng ti ng có âm - v n v a h c, tôi cho h c sinhặ ể ủ ố ạ ữ ế ầ ừ ọ ọ
thi ti p s c n i tranh nh v i các t có s n.ế ứ ố ả ớ ừ ẵ
e. Trò ch i: Tìm t l cơ ừ ạ
Đ c ng c l i âm – v n đã h c, tôi t ch c cho các em thi tìm t l c. Tôi chiaể ủ ố ạ ầ ọ ổ ứ ừ ạ
l p thành hai nhóm, m i nhóm có 5 t trong đó có 4 t ch a âm - v n gi ng nhau cònớ ỗ ừ ừ ứ ầ ố
m t t ch a âm – v n khác, yêu c u các nhóm tìm trong các t đó t nào x p l cộ ừ ứ ầ ầ ừ ừ ế ạ
nhóm r i ghi vào b ng con.ồ ả
Ví d bài: ụoi – ai: Tôi vi t lên b ng 2 nhóm t cho 2 nhóm:ế ả ừ
Nhóm 1: ngà voi, cái còi, cánh chim.
Nhóm 2: máy tính, gà mái, bài v .ở