
Suy lu n và phát tri n các bài toán m i t m t bài toán c b n Hinh h c l pậ ể ớ ừ ộ ơ ả ọ ớ
9.
M C L CỤ Ụ
N i dungộTrang
I. PH N M ĐUẦ Ở Ầ
1. Lý do ch n đ tàiọ ề 2
2. M c tiêu, nhi m v c a đ tàiụ ệ ụ ủ ề 2
3. Đi t ng nghiên c uố ượ ứ 3
4. Gi i h n ph m vi nghiên c uớ ạ ạ ứ 3
5. Ph ng pháp nghiên c uươ ứ 3
I. PH N N I DUNGẦ Ộ
1. C s lí lu nơ ở ậ 4
2. Th c tr ngự ạ
2.1 Thu n l i – khó khănậ ợ
2.2 Thành công – h n chạ ế
2.3 M t m nh – m t y uặ ạ ặ ế
2.4 Các nguyên nhân, các y u t tác đng ...ế ố ộ
2.5 Phân tích, đánh giá các v n đ v th c tr ng mà đ tài đtấ ề ề ự ạ ề ặ
ra.
5
5
6
7
7
3. Gi i pháp, bi n phápả ệ
3.1 M c tiêu c a gi i pháp, bi n phápụ ủ ả ệ
3.2 N i dung và cách th c th c hi n gi i pháp, bi n phápộ ứ ự ệ ả ệ
3.3 Đi u ki n đ th c hi n gi i pháp, bi n phápề ệ ể ự ệ ả ệ
3.4 M i quan h gi a các gi i pháp, bi n pháp ố ệ ữ ả ệ
8
8
26
26
4. K t qu thu đc qua kh o nghi m, giá tr khoa h c c a v nế ả ượ ả ệ ị ọ ủ ấ
đ nghiên c uề ứ
27
I. PH N K T LU N, KI N NGHẦ Ế Ậ Ế Ị
1. K t lu nế ậ 28
2. Ki n nghế ị 29
I. PH N M ĐUẦ Ở Ầ
Nguy n Văn Dũng – Tr ng THCS Lê Đình Chinh – Krông Anaễ ườ 1

Suy lu n và phát tri n các bài toán m i t m t bài toán c b n Hinh h c l pậ ể ớ ừ ộ ơ ả ọ ớ
9.
1. Lý do ch n đ tài:ọ ề
Tri th c nhân lo i nói chung và ki n th c toán h c nói riêng là vô t n.ứ ạ ế ứ ọ ậ
Đ chi m lĩnh, n m b t ki n th c toán h c m t cách hi u qu , tích c c thìể ế ắ ắ ế ứ ọ ộ ệ ả ự
c n ph i có ph ng pháp nghiên c u, h c t p đúng đn, phù h p. M t trongầ ả ươ ứ ọ ậ ắ ợ ộ
nh ng ph ng pháp tích c c đó là khám phá, tìm tòi t k t qu c a các bàiữ ươ ự ừ ế ả ủ
toán đã có. Trong quá trình d y h c Toán nói chung, ng i giáo viên ph i bi tạ ọ ườ ả ế
l a ch n ph ng pháp thích h p đ kích thích tính tích c c, t duy ự ọ ươ ợ ể ự ư sáng t o ạ ở
h c sinhọ. Trong th c t hi n nay, m i khi h c xong bài h c, giáo viên đa raự ế ệ ỗ ọ ọ ư
các bài t p trong sách giáo khoa và ậcho h c sinh gi i các bài t p đó, n u chọ ả ậ ế ỉ
d ng l i các bài t p đn l s gây cho h c sinh s nhàm chán trong h c Toánừ ạ ậ ơ ẻ ẽ ọ ự ọ
đc bi t là môn Hình h c. N u áp d ng cách h c này s không kích thíchặ ệ ọ ế ụ ọ ẽ
đc tính tò mò, t duy sáng t o cho h c sinh. Qua nhi u năm gi ng d y vàượ ư ạ ọ ề ả ạ
b i d ng h c sinh gi i môn Toán 9, b n thân tôi nh n th y vi c suy lu n,ồ ưỡ ọ ỏ ả ậ ấ ệ ậ
m r ng và phát tri n các bài toán t m t bài toán c b n trong sách giáo khoaở ộ ể ừ ộ ơ ả
s kích thích cho h c sinh tính sáng t o và phát tri n t duy, h c sinh s k tẽ ọ ạ ể ư ọ ẽ ế
n i các ki n th c l i v i nhau. V i cách h c và cách d y nh th s luôn t oố ế ứ ạ ớ ớ ọ ạ ư ế ẽ ạ
cho h c sinh tình hu ng có v n đ, b t bu c h c sinh ph i tìm tòi, suy nghĩọ ố ấ ề ắ ộ ọ ả
đ gi i quy t các v n đ đt ra.ể ả ế ấ ề ặ
V i nh ng lý do trên, tôi ch n đ tài nghiên c u: “Suy lu n và phátớ ữ ọ ề ứ ậ
tri n các bài toán m i t m t bài toán c b n Hình h c l p 9” v i mong mu nể ớ ừ ộ ơ ả ọ ớ ớ ố
góp ph n nâng cao ch t l ng b môn Toán nói chung và môn Hình h c nóiầ ấ ượ ộ ọ
riêng tr ng THCS, giúp h c sinh l p 9 bi t suy lu n và phát tri n đc cácở ườ ọ ớ ế ậ ể ượ
bài toán t c b n đn nâng cao, đng th i tôi cũng mong mu n ừ ơ ả ế ồ ờ ố đc chia sượ ẻ
m t vài kinh nghi m gi ng d y c a mình đ đng nghi p tham kh o, r t mongộ ệ ả ạ ủ ể ồ ệ ả ấ
đc s đóng góp chân thành đ đ tài đc phát huy hi u qu .ượ ự ể ề ượ ệ ả
Nguy n Văn Dũng – Tr ng THCS Lê Đình Chinh – Krông Anaễ ườ 2

Suy lu n và phát tri n các bài toán m i t m t bài toán c b n Hinh h c l pậ ể ớ ừ ộ ơ ả ọ ớ
9.
2. M c tiêu, nhi m v c a đ tài:ụ ệ ụ ủ ề
Đ tài: “Suy lu n và phát tri n các bài toán m i t m t bài toán c b nề ậ ể ớ ừ ộ ơ ả
Hình h c l p 9” giúp h c sinh hi u sâu s c h n ọ ớ ọ ể ắ ơ b n ch tả ấ c a bài toánủ, t oạ
cho các em phong cách h c t p ọ ậ ch đng và sáng t oủ ộ ạ . T vi c ừ ệ suy lu nậ và
phát tri n bài toán s có nhi u bài toán hay đc hình thành, góp ph n làmể ẽ ề ượ ầ
cho kho tàng toán h c ngày càng phong phúọ.
Giúp h c sinh n m ch c ki n th c c b n, ch đng trong h c t p đọ ắ ắ ế ứ ơ ả ủ ộ ọ ậ ể
các em luôn có th t h c và t sáng t o, ể ự ọ ự ạ t o cho mình m t thói quen là sauạ ộ
khi đã tìm đc l i gi i bài toán ượ ờ ả Hình h cọ, dù là đn gi n hay ph c t p, tơ ả ứ ạ bàiừ
toán đã có c n ti p t c suy lu n, đc bi t hóa m t s đi u ki n hay thay điầ ế ụ ậ ặ ệ ộ ố ề ệ ổ
m t s đi u ki n trong gi thi t và áp d ng ki n th c v n có c a mình độ ố ề ệ ả ế ụ ế ứ ố ủ ể
phát tri n các bài toán m i. T ng b c giúp các em h c sinh ch đng sangể ớ ừ ướ ọ ủ ộ
t o trong vi c ti p thu ki n th c, làm ch tình hu ng, t đó càng yêu thíchạ ệ ế ế ứ ủ ố ừ
môn Hình h c h n.ọ ơ
Phát tri n năng l c t duy toán h c cho h c sinh, t o đng l c thúc đyể ự ư ọ ọ ạ ộ ự ẩ
giúp các em h c sinh có đc s t tin trong h c t p, hình thành ph m ch tọ ượ ự ự ọ ậ ẩ ấ
sáng t o khi gi i toán và ni m đam mê b môn.ạ ả ề ộ
Góp ph n nâng cao ch t l ng giáo d c và hi u qu gi ng d y,ch tầ ấ ượ ụ ệ ả ả ạ ấ
l ng b i d ng h c sinh gi i và ph đo h c sinh y u kém; phát huy đcượ ồ ưỡ ọ ỏ ụ ạ ọ ế ượ
tính tích c c, ch đng và sáng t o c a giáo viên cũng nh c a h c sinh trongự ủ ộ ạ ủ ư ủ ọ
quá trình d y - h c môn Hình h c c p THCS.ạ ọ ọ ấ
3. Đi t ng nghiên c u:ố ượ ứ
M t s suy lu n t bài toán Hình h c đã gi i, phát tri n thêm các bàiộ ố ậ ừ ọ ả ể
toán m i, t ng b c hình thành cho h c sinh s t tin và ni m đam mê bớ ừ ướ ọ ự ự ề ộ
môn.
Nguy n Văn Dũng – Tr ng THCS Lê Đình Chinh – Krông Anaễ ườ 3

Suy lu n và phát tri n các bài toán m i t m t bài toán c b n Hinh h c l pậ ể ớ ừ ộ ơ ả ọ ớ
9.
4. Gi i h n ph m vi nghiên c u:ớ ạ ạ ứ
Đ tài này đc nghiên c u trong khuôn kh suy lu n và phát tri n cácề ượ ứ ổ ậ ể
bài toán m i t m t bài toán Hình h c c b n l p 9.ớ ừ ộ ọ ơ ả ớ
Đi t ng kh o sát: h c sinh l p 9A3, 9A4ố ượ ả ọ ớ tr ng THCS Lê Đìnhườ
Chinh, xã Qu ng Đi n, huy n Krông Ana, t nh ĐăkLăk.ả ề ệ ỉ
Th i gian: Năm h c 2015 - 2016ờ ọ
5. Ph ng pháp nghiên c u:ươ ứ
- Nghiên c u lí thuy t.ứ ế
- Đi u tra, th c nghi m, kh o sát k t qu h c t p c a h c sinh.ề ự ệ ả ế ả ọ ậ ủ ọ
- Đa ra t p th t chuyên môn th o lu nư ậ ể ổ ả ậ
- Th c nghi m gi ng d y cho h c sinh ự ệ ả ạ ọ l p 9A3, 9A4ớ tr ng THCS Lê Đìnhườ
Chinh, xã Qu ng Đi n, huy n Krông Anaả ề ệ
- Đi u tra, đánh giá k t qu h c t p c a h c sinh sau khi th c nghi m gi ngề ế ả ọ ậ ủ ọ ự ệ ả
d y.ạ
II. PH N N I DUNGẦ Ộ
1. C s lí lu n:ơ ở ậ
Qua nhi u năm gi ng d y môn Toán c p THCS tôi nh n th y đa sề ả ạ ấ ậ ấ ố
h c sinh s h c môn Hình h c, nhi u em ch a có ph ng pháp h c phù h pọ ợ ọ ọ ề ư ươ ọ ợ
v i đc thù b môn, nh ng em khá, gi i cũng ít h ng thú v i môn Hình h c.ớ ặ ộ ữ ỏ ứ ớ ọ
Có r t nhi u nguyên nhân, trong đó có th xem xét m t s nguyên nhân cấ ề ể ộ ố ơ
b n sau:ả
- Đc thù c a môn Hình h c là m i suy lu n đu có căn c , đ có kĩặ ủ ọ ọ ậ ề ứ ể
năng này h c sinh không ch ph i n m v ng ki n th c c b n mà còn ph i cóọ ỉ ả ắ ữ ế ứ ơ ả ả
kĩ năng trình bày suy lu n m t cách logic, kĩ năng này đi v i h c sinh làậ ộ ố ớ ọ
Nguy n Văn Dũng – Tr ng THCS Lê Đình Chinh – Krông Anaễ ườ 4

Suy lu n và phát tri n các bài toán m i t m t bài toán c b n Hinh h c l pậ ể ớ ừ ộ ơ ả ọ ớ
9.
t ng đi khó. Đng tr c m t bài toán Hình h c các em th ng không bi tươ ố ứ ướ ộ ọ ườ ế
b t đu t đâu, trình bày ch ng minh nh th nào. ắ ầ ừ ứ ư ế
- Trong quá trình d y h c, giáo viên đôi khi còn xem nh ho c ch a chúạ ọ ẹ ặ ư
tr ng vi c nâng cao, m r ng, phát tri n các bài toán đn gi n sách giáoọ ệ ở ộ ể ơ ả ở
khoa ho c ch a th c s đu t vào lĩnh v c này. Vì th , ch a t o đc h ngặ ư ự ự ầ ư ự ế ư ạ ượ ứ
thú cho h c sinh qua vi c phát tri n v n đ t bài toán c b n.ọ ệ ể ấ ề ừ ơ ả
Đ gi i quy t v n đ trên, trong quá trình gi ng d y giáo viên c n chúể ả ế ấ ề ả ạ ầ
tr ng các bài toán sách giáo khoa, bi t phát tri n các bài toán đn gi n đãọ ở ế ể ơ ả
g p đ tăng v n kinh nghi m v a phát tri n năng l c t duy toán h c v a cóặ ể ố ệ ừ ể ự ư ọ ừ
đi u ki n đ tăng kh năng nhìn nh n v n đ m i t cái đn gi n đã có, tề ệ ể ả ậ ấ ề ớ ừ ơ ả ừ
đó hình thành ph m ch t sáng t o khi gi i toán sau này. Vi c phát tri n m tẩ ấ ạ ả ệ ể ộ
bài toán phù h p v i t ng đi t ng h c sinh là r t c n thi t và quan tr ng,ợ ớ ừ ố ượ ọ ấ ầ ế ọ
nó v a đm b o tính v a s c và là gi i pháp có hi u qu cao trong vi c gi iừ ả ả ừ ứ ả ệ ả ệ ả
toán vì nó không t o cho h c sinh s nh t chí mà là đng l c thúc đy giúpạ ọ ự ụ ộ ự ẩ
cho h c sinh có s t tin trong quá trình h c t p, bên c nh đó còn ọ ự ự ọ ậ ạ phát huy
đc kh năng sáng t o, phát tri n kh năng t h c, ượ ả ạ ể ả ự ọ hình thành cho h c sinhọ
t duy tích c c, đc l p, kích thích tò mò ham tìm hi u và đem l i ni m vuiư ự ộ ậ ể ạ ề
cho các em, t đó các emừ yêu thích và đam mê b môn h n.ộ ơ
2. Th c tr ng:ự ạ
2.1 Thu n l i, khó khăn:ậ ợ
Thu n l i:ậ ợ
Đi u ki n kinh t c a đa ph ng ngày càng phát tri n, ề ệ ế ủ ị ươ ể nhi u cha mề ẹ
h c sinhọ đa có s đâu t , quan tâm nhi u đn viêc hoc cua h c sinh ự ư ề ế & & ' ọ . Môn Toán
la môt trong nh ng môn h c ngày càng đc hoc sinh va cha me h c sinh quan & ư ọ ượ & & ọ
tâm nhi u h n. ề ơ
Nguy n Văn Dũng – Tr ng THCS Lê Đình Chinh – Krông Anaễ ườ 5