“ Rèn luy n kĩ năng tìm GTLN, GTNN cho h c sinh l p 9 ”ệ ọ ớ
I. PH N M ĐU :Ầ Ở Ầ
I.1. Lý do ch n đ tài :ọ ề
M t trong nh ng m c tiêu c b n c a nhà tr ng là đào t o và xâyộ ữ ụ ơ ả ủ ườ ạ
d ng th h h c sinh tr thành nh ng con ng i m i phát tri n toàn di n,ự ế ệ ọ ở ữ ườ ớ ể ệ
có đy đ ph m ch t đo đc, năng l c, trí tu đ đáp ng v i yêu c uầ ủ ẩ ấ ạ ứ ự ệ ể ứ ớ ầ
th c t hi n nay. ự ế ệ
Mu n gi i quy t thành công nhi m v quan tr ng này, tr c h tố ả ế ệ ụ ọ ướ ế
chúng ta ph i t o ti n đ v ng ch c lâu b n trong ph ng pháp h c t pả ạ ề ề ữ ắ ề ươ ọ ậ
c a h c sinh cũng nh ph ng pháp gi ng d y c a giáo viên các b mônủ ọ ư ươ ả ạ ủ ộ
nói chung và môn toán nói riêng.
Trong ch ng trình Toán b c THCS, h c sinh ít đc ti p c n v iươ ở ậ ọ ượ ế ậ ớ
các bài toán v c c tr nh ng l i là m t trong nh ng n i dung quan tr ngề ự ị ư ạ ộ ữ ộ ọ
trong quá trình b i d ng h c sinh khá gi i. Chính vì v y khi g p các bàiồ ưỡ ọ ỏ ậ ặ
toán tìm c c tr h c sinh th ng r t khó khăn khi đnh h ng cách gi i,ự ị ọ ườ ấ ị ướ ả
trong quá trình gi i h c sinh th ng hay m c ph i nh ng sai l m c b nả ọ ườ ắ ả ữ ầ ơ ả
ho c ng nh n.ặ ộ ậ
Tr c th c t đó nh m giúp h c sinh n m đc m t cách h th ngướ ự ế ằ ọ ắ ượ ộ ệ ố
và có kĩ năng gi i các d ng toán này m t cách thành th o nh m phát huyả ạ ộ ạ ằ
kh năng suy lu n sáng t o và linh ho t c a h c sinh, t đó tôi vi t chuyênả ậ ạ ạ ủ ọ ừ ế
đ v ề ề “Rèn luy n kĩ năng tìm GTLN,GTNN cho h c sinh l p 9ệ ọ ớ ”
I.2. M c tiêu, nhi m v c a đ tài :ụ ệ ụ ủ ề
C ng c cho h c sinh ki n th c c b n v giá tr l n nh t – giá trủ ố ọ ế ứ ơ ả ề ị ớ ấ ị
nh nh t.ỏ ấ
Đa ra cho h c sinh n m đc m t s d ng toán c b n v c c trư ọ ắ ượ ộ ố ạ ơ ả ề ự ị
ph ng pháp gi i, h c sinh bi t áp d ng đ gi i các bài toán v c c trươ ả ọ ế ụ ể ả ề ự ị
xu t hi n trong đ thi vào THPT, đ thi h c sinh gi i l p 9ấ ệ ề ề ọ ỏ ớ
Giáo viên : THCS Trang 1
“ Rèn luy n kĩ năng tìm GTLN, GTNN cho h c sinh l p 9 ”ệ ọ ớ
Ch ra cho h c sinh m t s sai l m th ng g p trong quá trình gi iỉ ọ ộ ố ầ ườ ặ ả
toán c c tr .ự ị
Nâng cao ch t l ng công tác b i d ng h c sinh gi i c a nhàấ ượ ồ ưỡ ọ ỏ ủ
tr ngườ
Giúp cho các giáo viên có th tham kh o nghiên c u và áp d ng trongể ả ứ ụ
t ng tr ng h p c th ph thu c vào t ng đi t ng h c sinh.ừ ườ ợ ụ ể ụ ộ ừ ố ượ ọ
I.3. Đi t ng nghiên c u :ố ượ ứ
H c sinh l p 9 b c trung h c c s Tr ng THCS - Huy nọ ớ ở ậ ọ ơ ở ườ ệ
ČMgar các năm h c 2012 – 2013; 2013 – 2014; 2014-2015.ư ọ
I.4. Gi i h n ph m vi nghiên c u :ớ ạ ạ ứ
Sáng ki n này áp d ng t t cho h c sinh khá, gi i nh m chu n b cho ế ụ ố ọ ỏ ằ ẩ ị
các kì thi, các kì ki m tra đc bi t là kì thi h c sinh gi i, kì thi gi i toán trênể ặ ệ ọ ỏ ả
m ng, kì thi vào l p 10. ạ ớ
I.5. Ph ng pháp nghiên c u :ươ ứ
Đ th c hi n nghiên c u đ tài này tôi đã dùng các ph ng phápể ự ệ ứ ề ươ
nghiên c u sau:ứ
- Ph ng pháp nghiên c u tài li u.ươ ứ ệ
- Ph ng pháp thu th p và x lý s li u.ươ ậ ử ố ệ
- Ph ng pháp th c nghi m.ươ ự ệ
- Ph ng pháp đàm tho i.ươ ạ
II. PH N N I DUNG :Ầ Ộ
II.1. C s lý lu n :ơ ở ậ
Toán h c là m t ngành khoa h c c b n và gi m t vai trò vô cùngọ ộ ọ ơ ả ữ ộ
quan tr ng trong đi s ng kinh t , xã h i. Toán h c là c s , là ph ngọ ờ ố ế ộ ọ ơ ở ươ
ti n đ nghiên c u các ngành khoa h c khác. ệ ể ứ ọ V i m c tiêu giáo d c phớ ụ ụ ổ
thông là giúp h c sinh phát tri n toàn di n v đo đc, trí tu , th ch t,ọ ể ệ ề ạ ứ ệ ể ấ
Giáo viên : THCS Trang 2
“ Rèn luy n kĩ năng tìm GTLN, GTNN cho h c sinh l p 9 ”ệ ọ ớ
th m mĩ và các k năng c b n. Phát tri n năng l c cá nhân, tính năng đngẩ ỹ ơ ả ể ự ộ
và sáng t o c a h c sinh, nh m nâng cao năng l c phát tri n và gi i quy tạ ủ ọ ằ ự ể ả ế
v n đ, rèn luy n th c hi n kĩ năng vào th c t , t o h ng thú h c t p choấ ề ệ ự ệ ự ế ạ ứ ọ ậ
h c sinh. ọ
D a trên c s đó giáo viên c n k t h p gi a ph ng pháp d y h cự ơ ở ầ ế ợ ữ ươ ạ ọ
truy n th ng v i các ph ng pháp d y h c hi n đi nh d y h c phátề ố ớ ươ ạ ọ ệ ạ ư ạ ọ
hi n và gi i quy t v n đ, d y h c h p tác theo nhóm nh .....H n ch t iệ ả ế ấ ề ạ ọ ợ ỏ ạ ế ố
đa vi c áp đt ki n th c, giáo viên ch đóng vai trò là ng i h ng d n, g iệ ặ ế ứ ỉ ườ ướ ẫ ợ
m giúp h c sinh t khám phá ki n th c m i.ở ọ ự ế ứ ớ
II.2. Th c tr ng :ự ạ
a. Thu n l i - khó khăn :ậ ợ
* Thu n l iậ ợ :
Nhà tr ng r t quan tâm đn vi c gi ng d y b môn toán và luônườ ấ ế ệ ả ạ ộ
t o đi u ki n thu n l i cho giáo viên và h c sinh. ạ ề ệ ậ ợ ọ
T p th giáo viên t , nhóm chuyên môn nhi t tình th ng xuyên dậ ể ổ ệ ườ ự
gi góp ý đ có đc các bài d y t t h n. ờ ể ượ ạ ố ơ
Có t p th h c sinh đoàn k t, ngoan ngoãn và say mê h c t p. ậ ể ọ ế ọ ậ
B n thân tôi th c s c g ng, n l c ph n đu và h c h i thêm cácả ự ự ố ắ ỗ ự ấ ấ ọ ỏ
đng nghi p trong quá trình gi ng d y.ồ ệ ả ạ
* Khó khăn :
M t s h c sinh các em ch a có ý th c t giác h c, mà còn mang tínhộ ố ọ ư ứ ự ọ
l i l i suy nghĩ ch a đc l p trong vi c ti p thu ki n th c. Gia đình cácỷ ạ ườ ư ộ ậ ệ ế ế ứ
em đa s làm nông nghi p, kinh t còn khó khăn nên ch a quan tâm nhi uố ệ ế ư ề
đn các em. ếCác em ch h c trên l p mà thi u h n vi c luy n t p và th cỉ ọ ở ớ ế ẳ ệ ệ ậ ự
hành nhà nên ki n th c h c nhanh quên, k năng th c hành kém. Bênở ế ứ ọ ỹ ự
c nh đó cũng có nh ng h c sinh th c s ham h c, d n đn s cách bi t vạ ữ ọ ự ự ọ ẫ ế ự ệ ề
Giáo viên : THCS Trang 3
“ Rèn luy n kĩ năng tìm GTLN, GTNN cho h c sinh l p 9 ”ệ ọ ớ
ki n th c trong cùng m t l p, gây khó khăn trong vi c truy n th ki n th cế ứ ộ ớ ệ ề ụ ế ứ
c a giáo viên.ủ
b. Thành công - h n ch :ạ ế
Vi c rèn luy n cho h c sinh kĩ năng tìm giá tr l n nh t, nh nh t giúpệ ệ ọ ị ớ ấ ỏ ấ
h c sinh ọphát tri n các năng l c và ph m ch t trí tuể ự ẩ ấ ệ. Rèn luy n cho h cệ ọ
sinh các ph ng pháp khoa h c trong suy nghĩ, trong suy lu n… qua đó cóươ ọ ậ
tác d ng t t rèn luy n cho h c sinh trí thông minh, sáng t oụ ố ệ ọ ạ , góp m t ph nộ ầ
không nh cho các em khi b c vào các kì ki m tra, kì thi đc bi t là kì thiỏ ướ ể ặ ệ
vào THPT s p t i. Tuy nhiên do ph m vi nghiên c u ch trong m t n i dungắ ớ ạ ứ ỉ ộ ộ
nh nên ch a bao quát đc t ng th t t c các n i dung, nh ng đó cũngỏ ư ượ ổ ể ấ ả ộ ư
là n n móng v ng ch c đ ti p t c nghiên c u các d ng toán cao h n sauề ữ ắ ể ế ụ ứ ạ ơ
này.
c. M t m nh - m t y u :ặ ạ ặ ế
* M t m nhặ ạ :
- Qua đ tài giúp h c sinh ề ọ hào h ng, say mê h c t p và ch u khóứ ọ ậ ị
nghiên c u, t duy lôgíc đ tìm l i gi i và m r ng ra các bài toán t ngứ ư ể ờ ả ở ộ ươ
t .ự
- Đ tài cũng giúp giáo viên nềâng cao và c ng c thêm đc m chủ ố ượ ạ
ki n th c đi s qua tìm tòi các sách tham kh o, các d ng đ thi. Phátế ứ ạ ố ở ả ạ ề
huy đc tính t h c và t rèn c a giáo viên.ượ ự ọ ự ủ
* M t y u :ặ ế
- Vi c t duy c a m t s h c sinh ch a nhanh, kh năng phát hi n,ệ ư ủ ộ ố ọ ư ả ệ
v n d ng, suy lu n và bi n đi ch a th t t t, ch a th t linh ho t. ậ ụ ậ ế ổ ư ậ ố ư ậ ạ
- L c h c c a các h c sinh trong 1 l p không đng đu nên giáo viênự ọ ủ ọ ớ ồ ề
cũng g p khó khăn trong vi c truy n th ki n th c cho c 3 đi t ng h cặ ệ ề ụ ế ứ ả ố ượ ọ
sinh khá; gi i; trung bình và y u.ỏ ế
Giáo viên : THCS Trang 4
“ Rèn luy n kĩ năng tìm GTLN, GTNN cho h c sinh l p 9 ”ệ ọ ớ
d. Các nguyên nhân, các y u t tác đng :ế ố ộ
Do th i gian có h n nên tôi ch nêu ra m t s d ng toán v giá tr l nờ ạ ỉ ộ ố ạ ề ị ớ
nh t, giá tr nh nh t và ph ng pháp gi i các d ng toán đó, đ t đó cóấ ị ỏ ấ ươ ả ạ ể ừ
th giúp các em đt k t qu cao trong các bài ki m tra 15 phút, ki m traể ạ ế ả ể ể
m t ti t, ki m tra h c kì và các kì thi h c sinh gi i, kì thi vào THPT......ộ ế ể ọ ọ ỏ
Do ch t l ng đu vào c a h c sinh còn th p nên nh h ng m tấ ượ ầ ủ ọ ấ ả ưở ộ
ph n không nh đn k t qu h c t p c a h c sinh.ầ ỏ ế ế ả ọ ậ ủ ọ
Do m t s h c sinh ch a nh n th c đúng v t m quan tr ng c a vi cộ ố ọ ư ậ ứ ề ầ ọ ủ ệ
h c.ọ
Do đa bàn c trú r ng, xa tr ng, kinh t gia đình không n đnh, cònị ư ộ ườ ế ổ ị
khó khăn nên ít nhi u cũng nh h ng đn vi c h c c a các em.ề ả ưở ế ệ ọ ủ
Do c s v t ch t c a tr ng còn thi u sách, báo, tài li u tham kh oơ ở ậ ấ ủ ườ ế ệ ả
cho giáo viên và h c sinh.ọ
II.3. Gi i pháp, bi n pháp :ả ệ
a. M c tiêu c a gi i pháp, bi n pháp :ụ ủ ả ệ
V i m c tiêu phát hi n, b i d ng và phát tri n nh ng h c sinh cóớ ụ ệ ồ ưỡ ể ữ ọ
năng l c v Toán, t đó xây d ng cho h c sinh kĩ năng nh n d ng và gi iự ề ừ ự ọ ậ ạ ả
Toán.
Thúc đy vi c tìm hi u và m r ng ki n th c thêm c a giáo viênẩ ệ ể ở ộ ế ứ ủ
cũng nh c a h c sinh.ư ủ ọ
Xây d ng m t tài li u hoàn ch nh v m t s d ng Toán khó c pự ộ ệ ỉ ề ộ ố ạ ở ấ
h c THCS.ọ
V i n i dung c a đ tài h c sinh có th t h c, t nghiên c u và n iớ ộ ủ ề ọ ể ự ọ ự ứ ộ
dung không nh ng gi i h n c p THCS mà còn v n d ng nhi u c pữ ớ ạ ở ấ ậ ụ ở ề ấ
h c cao h n.ọ ơ
Giáo viên : THCS Trang 5